Dzikie bestie

Transkrypt

Dzikie bestie
Ekwipunek
KENDA EL MOCO
SIGNATURE
BRIAN LOPES
Porady: jak się chronić i łagodzić skutki
ugryzień komarów, kleszczy, pszczół
Dzikie bestie
Cena: 140 zł
Masa: 630 g
Opona zaprojektowana przy udziale jednego
z czołowych zawodników
w downhillu, dualu i 4X,
Briana Lopesa, którą Kenda
oferuje w kilku wersjach:
Stick-E w rozmiarze
2,35 (drutowa i zwijana),
2,5 (drut) oraz testowany
przez Nas model 2,1 (zwijana). Wyświetlacz wagi
pokazuje 630 g (663 g
według producenta). Gęstość oplotu to aż 120 TPI,
dzięki czemu opona ma
większą elastyczność
i „węże” rzadziej o sobie
przypominają. Opona została wykonana z mieszanki DTC co oznacza, że centralna
część bieżnika jest z twardszej gumy 60A dla przedłużenia
żywotności opony, a boki są z bardziej miękkiej mieszanki
50A zapewniającej bardzo dobre trzymanie w zakrętach.
I tak też jest. Kwadratowe boczne klocki, umieszczone
blisko siebie idealnie spełniają swoją funkcję i opona
bardzo dobrze trzyma się w wirażach - można je pokonywać w naprawdę dużym pochyleniu. Uczciwie mówiąc,
opony sygnowane przez kolegę z ławki Briana testowałem
w freeridzie i muszę przyznać, że nie miały lekko. Na trasie
napotkałem sporo korzeni, na których Kenda trzymała
się i nie ślizgała. Niestety pechowo pogoda nie pozwoliła
sprawdzić, jak opony się spisują po deszczu. Jak wiadomo,
podczas zjazdu ze sporą prędkością, czasem trzeba użyć
klamki hamulca, by rower spowolnić przed najazdem na
bandę lub hopę, wtedy opony mogą się wykazać bezproblemowym zatrzymaniem pędzącego jeźdźca. Oczywiście
nie tylko samym zjazdem człowiek żyje. Podjazdy też się
zdarzają i powiem, że opony oferują dobrą przyczepność,
tylko na bardzo suchej nawietrzni zdarzają im się delikatne
poślizgi. Powrót z pobliskich trasek nie był męczący, gdyż
Tekst:
toczenie po asfalcie nie sprawiało im problemu.
Artur Żylski
bardzo dobre trzymanie w zakrętach
niski opór toczenia na zjazdach
delikatne ślizganie się na suchej nawierzchni
Maxxis High Roller
rozmiar 26x2.1, zwijana, oplot
120 TPI masa 500 g, cena 79 zł
54
bi ke Bo ar d # 7 l i pi e c 2009
Nie ma nic gorszego od podjazdu w towarzystwie setek much (w Gorcach już się obudziły),
tudzież łatania kapcia co chwila odganiając
się pompką od krwiożerczych komarów. Nie
należy też zapominać o meszkach czy pszczołach. Dokładając do tego niebezpieczeństwo
ze strony kleszczy, na które możemy natknąć
się nie tylko przedzierając się przez gęste paprocie, możemy mieć konkretny problem.
B
y w spokoju móc cieszyć się urokami flory i by fauna nam zbytnio nie
uprzykrzała życia podczas wycieczki, należy się odpowiednio chronić.
Nie będziemy pisać, żeby unikać miejsc, w których występują owady,
bo często nie od nas to zależy, nie wspominając o tym, że miejsca
potencjalnie zagrożone mogą być świetnymi ścieżkami. Powiemy natomiast, jak
możemy chronić się i zapobiegać nieprzyjemnym skutkom spotkań bliskiego
stopnia z dzikimi bestiami. Na początek wystarczy przed sezonem skoczyć do
apteki. Pomoże nam mgr farmacji Anna Stachula:
bB: - Co należy stosować, chcąc chronić się przed owadami typu komary,
meszki, kleszcze?
A.S.: - W aptece znajdziemy szeroki wybór preparatów odstraszających owady.
Możemy je podzielić na preparaty zawierające substancje pochodzenia naturalnego
(czyli wszelkiego rodzaju olejki eteryczne), jak np. Antykomar (Herbapol Kraków),
Chicco Roll-On (Chicco) albo substancje chemiczne, np. Autan Protection Plus przeciw Kleszczom (SC Johnson) lub też preparaty chemiczno-naturalne: Mugga (Jaico
Belgia). Występują w postaci kremu, roll-onu lub aerozolu. I ta ostatnia wymieniona
forma cieszy się największym powodzeniem wśród pacjentów.
Chciałabym jednak wspomnieć, że w pracy częściej spotykam się z osobami, które
przychodzą po poradę, co robić w przypadku, gdy nas już coś ukąsi.
- W takim razie jak postępować, gdy któryś z ww. owadów
nas ukąsi?
- W przypadku komarów i meszek na miejsce po ukąszeniu aplikujemy preparaty, których głównym zadaniem jest zmniejszyć obrzęk
i zaczerwienienie oraz złagodzić świąd skóry. Warto sięgnąć po Sio
żel po ukąszeniu, którego składniki - rumianek i d-panthenol - minimalizują niekorzystne objawy ukąszeń a mentol daje przyjemne uczucie chłodu. Dodatkową zaletą tego preparatu jest fakt, że występuje
on w postaci roll-onu, jest mały i poręczny. Zatem można go zabrać
ze sobą na wycieczkę i natychmiast po „ataku” owada posmarować miejsce ukąszenia. Możemy również wypróbować działanie
silniejszego preparatu, jakim jest Fenistil żel, w skład którego wchodzi
maleinian dimetindenu - substancja działająca silnie przeciwhistaminowo i miejscowo znieczulająco. Godnym polecenia jest też preparat
homeopatyczny Dapis żel firmy Boiron, który - jako preparat całkowicie bezpieczny - może byś stosowany zarówno u alergików, jak
i małych dzieci. Dzięki temu możemy być również spokojni o dziecko
jadące z nami w foteliku.
- Czy i jeśli tak, to jak można chronić się przed poważnymi
skutkami „złapania” kleszcza, takimi jak borelioza czy zapalenie mózgu?
- Głównymi chorobami przenoszonymi przez kleszcze są borelioza
i Kleszczowe Zapalenie Mózgu (więcej informacji o KZM obok - przyp.
red.). O ile w przypadku tej pierwszej pozostaje nam tylko prewencja
w postaci ww. preparatów odstraszających czy odpowiedniej odzieży,
to na tę drugą możemy się skutecznie szczepić. Szczepionki przeciw
Kleszczowemu Zapaleniu Mózgu są dostępne w niemal każdej aptece
(tylko na receptę). Zainteresowanie nimi rośnie zwłaszcza w okresie
zbliżających się wakacji i urlopów. Na rynku farmaceutycznym jest kilku
producentów tych szczepionek. Najbardziej popularna to FSME-IMMUN
firmy Baxter w wersjach dla dorosłych i dla dzieci. Koszt jednej to około 100 zł dla pacjenta. Aby uzyskać pełną odporność organizmu należy
wykonać szczepienia w odpowiednim cyklu.
KZM
Kleszczowe zapalenie mózgu (KZM) jest chorobą wirusową atakującą ośrodkowy układ
nerwowy. Przebieg choroby może być łagodny, zakończony pełnym powrotem do zdrowia lub
ciężki, z pozostawieniem trwałych następstw. Mniej więcej co 100 przypadek choroby kończy
się zgonem. KZM jest chorobą endemiczną, występuje w niektórych regionach 27 krajów
europejskich, w tym w Polsce. Wirus wywołujący KZM przenoszony jest przez kleszcze.
Nie wszystkie kleszcze są zarażone wirusem KZM, ale w regionach endemicznych odsetek
zakażonych kleszczy może być znaczny. Choroba przebiega często dwufazowo. Po okresie
wylęgania trwającym 6-14 dni pojawia się gorączka i objawy przypominające zwykłe przeziębienie czy infekcję grypową. Objawy ustępują samoistnie. Po 2-8 dniach przerwy ponownie
pojawia się gorączka (zwykle >39°C) oraz objawy zajęcia ośrodkowego układu nerwowego.
W zależności od postaci choroby (zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu,
zapalenie mózgu i rdzenia kręgowego) występują różne objawy: bóle głowy, nudności/wymioty, sztywność karku, zaburzenia świadomości, zaburzenia równowagi, drgawki, niedowłady
i porażenia, utrata przytomności, śpiączka. W lżej przebiegających przypadkach następuje
całkowite wyzdrowienie, w przypadkach cięższych - powrót do zdrowia jest długotrwały,
pacjent może wymagać wielotygodniowej rehabilitacji. Następstwa choroby (zaburzenia
koncentracji, depresja, niedowłady, porażenia, zaniki mięśniowe) mogą być trwałe. Nie
ma niestety możliwości leczenia przyczynowego (przeciwwirusowego). Stosuje się jedynie
leczenie objawowe - przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciw obrzękowi mózgu, przeciwdrgawkowe oraz rehabilitację. Szczepienie zalecane jest dla wszystkich, którzy na stałe lub
czasowo przebywają na terenach endemicznego występowania KZM. Szczepionka może być
stosowana u dzieci od drugiego roku życia. Dr n. med. Ewa Talarek
Wygląda on następująco:
1. Szczepienie podstawowe.
Szczepienia ochronne przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu.
- I dawka - tak wcześnie, jak to możliwe najlepiej jesienią lub zimą
- II dawka - 1-3 m-ce po pierwszej dawce
- III dawka - 5-12 m-cy po drugiej dawce
2. Szczepienie przypominające. Czyli IV dawka podawana jest po 3 latach od
ostatniego szczepienia, następne co 5 lat.
W przypadku, gdy w miejscu wczepienia się kleszcza zaobserwujemy niepokojący rumień, należy natychmiast skonsultować się z lekarzem.
- Co robić w przypadku użądlenia przez osę czy pszczołę?
- Jak nie ugryzie w gardło albo w okolice jamy ustnej (język, wargi) to nie powinniśmy mieć powodów do obaw. Bowiem naturalną reakcją organizmu jest wystąpienie
opuchlizny i uczucia pieczenia w miejscu ukłucia owada. Objawy te powinny ustąpić
w czasie doby. Aby troszeczkę sobie ulżyć, można zastosować domowe sposoby
tj. np. przyłożyć plasterek cebuli czy lód, przetrzeć octem albo sięgnąć do domowej apteczki po preparat Altacet czy Fenistil, które zmniejszą opuchliznę i świąd
(można podać również preparaty wapna). Inaczej sytuacja wygląda u osób, które są
uczulone na jad os, pszczół czy szerszeni. W ich przypadku oprócz zmian w obrębie
miejsca ukłucia, pojawiają się niekorzystne objawy ogólne m.in. drętwienie języka
i gardła, opuchlizna twarzy, problemy z oddychaniem, zawroty głowy lub gwałtowny spadek ciśnienia krwi, nudności, drętwienie kończyn, utrata przytomności, co
w efekcie prowadzić może do zatrzymania akcji serca. Mówimy wtedy o wstrząsie
anafilaktycznym. Będąc świadkiem takich sytuacji jesteśmy zmuszeni do wezwania
pogotowania ratunkowego, gdyż sami nie jesteśmy w stanie pomóc.
Pacjenci, którzy są uczuleni na jad są zwykle zaopatrzeni w „zestaw pierwszej pomocy”. W skład takiego zestawu wchodzi: adrenalina w postaci gotowych ampułkostrzykawek (do podania podskórnego lub domięśniowego - pacjent sam sobie
aplikuje), np. Anapen, Fastject, doustna tabletka przeciwhistaminowa i lek sterydowy.
- Wiele słyszy się o zażywaniu witaminy B1, piciu wapna - czy tego typu
metody prewencyjne dają jakieś pozytywne efekty?
- Owszem. W przypadku przyjmowania doustnie dużych dawek witaminy B1 wydziela
się ona u człowieka z potem, a jej zapach skutecznie odstrasza owady. Warunkiem
jest jednak przyjmowanie jej ok. 1-2 tygodni przed planowaną wycieczką. Polecam
preparat Vitaminum B compositum w dawkowaniu 3 razy dziennie po 2 tabletki. Warto
również sięgnąć po homeopatyczny preparat w granulkach podjęzykowych Ledum
Palustre 9CH firmy Boiron. Zatem oba ww. preparaty zmniejszają ryzyko pogryzienia przez owady. Natomiast środki zawierające wapń stosowane są po ukąszeniach,
w celu zminimalizowania reakcji alergicznych organizmu, poprzez uszczelnienie naczyń
krwionośnych. Godne uwagi są preparaty wapnia z dodatkiem kwercetyny (Zdrovit
Alercal Calcium + Kwercytyna, Calcium Duo Alergo).
Przed ugryzieniem
Antykomar (Herbapol Kraków) spray z olejkiem z geranium lub lawendy. Olejek eteryczny naturalny 5%.
Opakowanie: 40 g, cena: ok. 6-7 zł.
Autan Protection Plus Bariera Przeciw Insektom
(SC Johnson) w formie atomizera. Wg producenta
zapewnia 4-godzinne działanie ochronne przed
kleszczami i 8-godzinne przed komarami. Opakowanie: 100 ml, cena: ok. 17 zł.
Antybzzz (Ziaja) preparat zarejestrowany jako
produkt biobójczy. Zastosowana substancja aktywna IR3535 (czyli 3-[N-(n-butylo)-Nacetyloamino]propian etylu) działa odstraszająco
na komary, muchy kleszcze, meszki, wszy, pszczoły
i osy. Z badań wynika, że preparat całkowicie zabezpiecza przed insektami przez okres 2 godzin po nałożeniu na skórę. Opakowanie: 100 ml, cena: ok. 10 zł.
Warto zatem wziąć sobie do serca te uwagi przed kolejną wyprawą, by ochronić
się przed krwiożerczymi stworami.
Po ugryzieniu
W kleszcza z półobrotu
Przyczepionego kleszcza należy uchwycić przy użyciu pęsety jak najbliżej skóry i wyciągnąć zdecydowanym ruchem półobrotowym (tak jakbyśmy go wykręcali). W aptekach dostępne są specjalne pęsety oraz
przyrządy do usuwania kleszczy jak Trix (animacja instruująca jak korzystać z urządzenia na stronie www.
tickremover.com) czy Anty Kleszcz (swego rodzaju strzykawka). Po wyjęciu pasożyta ranę należy przemyć
środkiem dezynfekującym (Octenisept, chusteczki do dezynfekcji Leko) lub spirytusem.
Usuwanie żądła pszczoły
Należy ostrożnie zdrapać żądło ostrzem noża lub paznokciem. Nie chwytać za wystający czubek, gdyż
można wycisnąć z niego więcej jadu. Na zmniejszenie bólu i obrzęku zastosować kompres z roztworu sody
oczyszczonej (łyżeczka na szklankę wody) lub z preparatu Altacet.
56
bi ke Bo ar d # 7 l i pi e c 2009
Dapis żel (Boiron) przeznaczony jest do użytku
zewnętrznego jako remedium na dyskomfort związany z ukąszeniem przez komary, mrówki, gzy czy
kleszcze. Opakowanie: tuba 40 g, cena: ok. 15 zł
Altacet w formie żelu (Lek Polska) preparat do
stosowania w przypadku urazów i kontuzji, a także
w przypadku wystąpienia obrzęków spowodowanych oparzeniem pierwszego stopnia lub ugryzieniem owadów. Zawarty w nim octanowinian glinu
ma działać ściągająco i przeciwobrzękowo, a mentol - chłodząco. Opakowania: tuba 75 g, cena ok.
11 zł (tylko w aptekach); tuba 40 g, cena ok. 8,50 zł
(w aptekach i sklepach).
Opracował: Wojciech Szlachta na podstawie rozmów
i konsultacji z mgr farmacji Anną Stachula oraz materiałów
udostępnionych przez www.kleszczeinfo.pl.