RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Transkrypt
RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ
Szkoła Podstawowa nr 40 w Sosnowcu RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ rok szkolny 2014/2015 wymaganie 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Opracowanie narzędzi badawczych: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek Prowadzenie badań: Ewa Łudzeń, Joanna Zyguła, Monika Wileczek, wychowawcy klas I – VI Zliczanie ankiet: Ewa Łudzeń, Monika Wileczek, Joanna Zyguła Opracowanie danych – analiza wyników: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek Opracowanie wniosków: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek, Ewa Łudzeń, Monika Wileczek, Joanna Zyguła Przygotowanie raportu z badań: Małgorzata Hamryszak, Małgorzata Hollek 1. KONCEPCJA BADANIA 1.1 Podstawa prawna: - Rozporządzenie MEN z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168 poz. 1324 ze zm.), - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 10 maja 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 560). 1.2. Przedmiot ewaluacji: WYMAGANIE 6: Szkoła wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 1.3. Cele ewaluacji: Zebranie informacji na temat działań szkoły służących: - wyrównywaniu szans edukacyjnych; - wspomaganiu rozwoju uczniów w zależności od ich indywidualnej sytuacji; - dostosowywaniu oferty zajęć do potrzeb uczniów; - motywowaniu uczniów do samorozwoju. 1.4. Pytania kluczowe: - W jaki sposób nauczyciele rozpoznają potrzeby każdego ucznia? - Jakie działania nauczycieli potwierdzają uwzględnianie zróżnicowanych potrzeb rozwojowych uczniów? - Czy szkoła organizuje warunki do wyrównywania braków i zaległości? - Jakie formy pomocy organizuje szkoła w specyficznych trudnościach w nauce? - Czy uczniowie odnoszą sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości? - Czy działania przeciwdziałające wykluczeniom uczniów z uwagi na status społeczny i ekonomiczny organizowane przez szkołę są skuteczne? 1.5. Kryteria ewaluacji: - Nauczyciele rozpoznają potrzeby każdego ucznia. - Nauczyciele uwzględniają zróżnicowane potrzeby rozwojowe uczniów. - Szkoła organizuje warunki do wyrównywania braków i zaległości. - Szkoła organizuje pomoc w specyficznych trudnościach w nauce. 1.6. Informacje dotyczące sposobu przeprowadzenia ewaluacji: Wskazanie źródeł informacji, metod i narzędzi badawczych: Powołany zespół ewaluacyjny opracował projekt, harmonogram i narzędzia badawcze ewaluacji. Po zgromadzeniu danych zastosowano zasadę triangulacji metod wykorzystując ankiety, wywiad i analizę dokumentów, a także triangulację źródeł badając 106 rodziców, 136 uczniów I etapu edukacyjnego, 80 uczniów II etapu edukacyjnego oraz 16 nauczycieli. Terminy przeprowadzenia czynności ewaluacyjnych: - określenie przedmiotu ewaluacji, kryteriów, pytań kluczowych, wskazania metod, narzędzi i grupy badawczej/wrzesień 2014, 2 - przygotowanie narzędzi badawczych/październik - grudzień 2014, - przebieg ewaluacji, zbieranie informacji/styczeń - kwiecień 2015, - analiza wyników badań/maj - czerwiec 2015, - projektowanie wniosków/czerwiec 2015, - przygotowanie raportu ewaluacyjnego/maj – czerwiec 2015, - projektowanie sposobu wdrażania wyników i wniosków z prowadzonej ewaluacji wewnętrznej/czerwiec - sierpień 2015 1.7. - Odbiorcy ewaluacji: dyrektor, nauczyciele, uczniowie, rodzice. 1.8. - Czas przeprowadzenia ewaluacji: październik 2014 – maj 2015 1.9. - Sposób upowszechniania wyników raportu: prezentacja i dyskusja podczas zebrania rady pedagogicznej, zamieszczenie na stronie internetowej szkoły, prezentacja uczniom podczas godzin wychowawczych (najważniejsze informacje), prezentacja rodzicom na zebraniach (najważniejsze informacje). 3 2. ANALIZA WYPOWIEDZI RODZICÓW 2.1. Czy nauczyciele rozmawiają z Państwem o możliwościach i potrzebach Państwa dziecka? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% I - III raczej tak IV - VI zdecydowanie tak zdecydowanie nie SP40 raczej nie 93% ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI stwierdza, że nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach ich dziecka. 11% ankietowanych rodziców II etapu podaje, że nauczyciele raczej nie rozmawiają. 2.2. Czy w szkole podejmuje się starania by uczeń miał poczucie sukcesu w nauce na miarę swoich możliwości? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% I - III raczej tak IV - VI zdecydowanie tak zdecydowanie nie SP40 raczej nie Według opinii 93% ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI w szkole podejmuje się działania by uczeń miał poczucie sukcesu na miarę swoich możliwości. 14% ankietowanych rodziców II etapu stwierdza, że szkoła takich działań raczej nie podejmuje. 2.3. Jakie działania podejmuje szkoła, aby zapewnić uczniom poczucie sukcesu? Ankietowani rodzice uczniów I etapu edukacyjnego podają, że działaniami zapewniającymi uczniom poczucie sukcesu są: - zajęcia dodatkowe (66%), - eksponowanie sukcesów (51%), - przygotowanie do konkursów(41%), 4 - zajęcia wyrównawcze i motywowanie do nauki (39%), - indywidualne podejście (36%), - koła zainteresowań (31%), - pomoc wychowawcy, pedagoga, nauczycieli (16%). Ankietowani rodzice uczniów II etapu edukacyjnego wskazują na następujące działania szkoły: - zajęcia dodatkowe (81%), - koła zainteresowań (44%), - eksponowanie sukcesów (36%), - zajęcia wyrównawcze (25%), - motywowanie do nauki i przygotowanie do konkursów (14%). 2.4. Czy wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada potrzebom Państwa i dzieci? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% I - III raczej tak IV - VI zdecydowanie tak zdecydowanie nie SP40 raczej nie Wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada potrzebom 93% ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI, natomiast 11% ankietowanych rodziców II etapu raczej nie odpowiada. 2.5. W jakiej dziedzinie Państwa dziecko osiągnęłoby sukces, gdyby otrzymało odpowiednią pomoc? 50 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 I - III w nauce w sporcie IV - VI w sztuce w działaniach społecznych SP40 w ni czym ni e … Ankietowani rodzice uczniów szkoły stwierdzają, że ich dziecko osiągnęłoby sukces, gdyby otrzymało odpowiednią pomoc: - w nauce (44%), 5 - w sporcie (39%), - w sztuce (27%). 2.6. Czy macie Państwo poczucie, że Wasze dziecko w szkole traktowane jest w sposób indywidualny? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% I - III raczej tak IV - VI zdecydowanie tak SP40 zdecydowanie nie raczej nie W tej kwestii zdania rodziców uczniów klas I – VI są zróżnicowane. 69% ankietowanych rodziców ogółu uczniów podaje, że ich dziecko w szkole traktowane jest w sposób indywidualny. Jednak 26% ankietowanych rodziców I etapu i aż 42% - II etapu nie dostrzega indywidualnego podejścia nauczycieli do uczniów. 2.7. Czy Państwa dziecko uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% I - III IV - VI tak czasami nie SP40 nie wiem 59% ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI podaje, że ich dziecko uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych, 27% - że uczestniczy czasami, a 14% - że nie uczestniczy.. 6 2.8. W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy Państwa dziecko? I - III Klub Czterech Żywiołów zaj. Z wych. (I-III) lodowisko basen koło gitarowe koło artystyczne zajęcia sportowe SKS dodatkowe zajęcia komputerowe 0 5 10 15 20 25 30 Ankietowani rodzice uczniów I etapu edukacyjnego potwierdzają uczestnictwo swoich dzieci w następujących zajęciach pozalekcyjnych: - wyjazdy na lodowisko (40%), - zajęcia sportowe SKS (33%), - dodatkowe zajęcia z wychowawcą (31%), - wyjazdy na basen (23%), - kółko gitarowe (14%), - Klub Czterech Żywiołów (11%). IV - VI lodowisko basen wych. Komunikacyjne koło gitarowe koło artystyczne zajęcia sportowe SKS dodatkowe zajęcia komputerowe zajęcia dodatkowe z języka angielskiego zajęcia dodatkowe z matematyki zajęcia dodatkowe z języka polskiego 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 Natomiast ankietowani rodzice uczniów II etapu edukacyjnego podają, że ich dzieci biorą udział w następujących zajęciach pozalekcyjnych: - zajęcia sportowe SKS (44%), - zajęcia dodatkowe z matematyki (39%), - koło artystyczne (31%), - zajęcia dodatkowe z języka polskiego i angielskiego (28%), - wyjazdy na basen (25%), - lodowisko i wychowanie komunikacyjne (8%). 7 2.9. Czy oferta zajęć pozalekcyjnych jest dla Państwa dziecka wystarczająca? 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% I - III raczej tak IV - VI zdecydowanie tak SP40 zdecydowanie nie raczej nie Według opinii 85% ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI oferta zajęć pozalekcyjnych jest dla ich dziecka wystarczająca. Dla 19% ankietowanych rodziców II etapu oferta jest niewystarczająca. 2.10. Szkoła podejmuje różnorodne działania w stosunku do uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej, które przeciwdziałają ich wykluczeniu ze społeczności szkolnej. Jakie działania są Państwu znane? (proszę podkreślić) dofinansowanie do podręczników stypendium zaopatrzenie w przybory szkolne pomoc rzeczowa dofinansowanie do obiadów/obiady… dofinansowanie do imprez klasowych… dofinansowanie do wycieczek klasowych 0 SP40 10 IV - VI 20 30 40 50 I - III Ankietowanym rodzicom ogółu uczniów najbardziej znanymi działaniami szkoły w stosunku do uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej, które przeciwdziałają ich wykluczeniu ze społeczności szkolnej są: - dofinansowanie do obiadów/obiady sponsorowane (42%), - dofinansowanie do podręczników (29%), - dofinansowanie do wycieczek klasowych (25%), - pomoc w zaopatrzeniu w przybory szkolne (19%), - stypendium (15%), - dofinansowanie do imprez klasowych - teatr, kino (11%), - pomoc rzeczowa (8%). 8 2.11. Czy Państwa zdaniem działania wymienione powyżej są skuteczne? nie wiem raczej nie zdecydowanie nie zdecydowanie tak raczej tak 0 10 20 SP40 30 IV - VI 40 50 60 70 I - III Skuteczność działań w stosunku do uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej, które przeciwdziałają ich wykluczeniu ze społeczności szkolnej potwierdza 75% ankietowanych rodziców uczniów klas I – VI. 25% ankietowanych rodziców I etapu oraz 19% II etapu nie wie czy te działania są skuteczne. 9 3. ANALIZA WYPOWIEDZI UCZNIÓW I ETAPU EDUKACYJNEGO 3.1. Czy uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? 38 98 tak nie W zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy 72% ankietowanych uczniów klas młodszych, natomiast co 4 uczeń w nich nie uczestniczy. 3.2. W jakich zajęciach pozalekcyjnych uczestniczysz? inne, jakie? pierwsza pomoc zaj. przyg. do konkursów Klub Czterech Żywiołów zaj. z wych. (I-III) lodowisko basen koło gitarowe koło artystyczne zajęcia sportowe SKS dodatkowe zajęcia komputerowe zajęcia dodatkowe z języka angielskiego 0 10 20 30 40 50 60 70 80 Ankietowani uczniowie klas I – III uczestniczą w następujących zajęciach pozalekcyjnych: - zajęcia dodatkowe z wychowawcą kl. I-III (51% ), - lodowisko (49%), - zajęcia sportowe SKS (36%), - basen (29%), - pierwsza pomoc (26%), - zajęcia przygotowujące do konkursów (24%), - Klub Czterech Żywiołów (13%), - kółko gitarowe (13%), - kółko artystyczne (12%), - dodatkowe zajęcia komputerowe (10%), - zajęcia dodatkowe z języka angielskiego (4%). Jako inne zajęcia dodatkowe uczniowie wymieniają: „Boisko dla Kisiela” i cheerleaders. 10 3.3. W jakich zajęć pozalekcyjnych chcesz uczestniczyć w następnym roku szkolnym? Ankietowani uczniowie klas I i II w następnym roku szkolnym chcieliby uczestniczyć w następujących zajęciach pozalekcyjnych: - zajęcia sportowe (44 uczniów), - kółko taneczne (42 uczniów), - koło artystyczne/plastyczne (39 uczniów), - koszykówka, siatkówka, ręczna (26 uczniów), - basen (27 uczniów), - lodowisko (27 uczniów), - zajęcia komputerowe (22 uczniów), - chór (22 uczniów), - lekka atletyka (21 uczniów), - kółko gitarowe (17 uczniów), - zajęcia teatralno – dziennikarskie (16 uczniów), - zajęcia kulinarne (16 uczniów), - piłka nożna (16 uczniów), - Klub Czterech Żywiołów (15 uczniów), - zajęcia przygotowujące do konkursów (15 uczniów), - koło teatralne (10 uczniów), - zajęcia matematyczne (6 uczniów). Uczniowie klas III jako przyszli uczniowie II etapu edukacyjnego chcieliby uczestniczyć w zajęciach dodatkowych: - basen (15 uczniów), - piłka nożna (12 uczniów), - koło artystyczne (11 uczniów), - tenis stołowy (10 uczniów) - koszykówka (8 uczniów), - koło taneczne (8 uczniów), - koło przyrodnicze (7 uczniów), - siatkówka (4 uczniów), - koło historyczne (1 uczeń). 11 4. ANALIZA WYPOWIEDZI UCZNIÓW II ETAPU EDUKACYJNEGO 4.1. Myśląc o swoich wynikach pracy w szkole czuję… obojętność wobec własnego uczenia się że mógłbym bardziej się postarać niezadowolenie z postępów w nauce radość ze swoich osiągnięć że wszystko jest ok, jestem zadowolony z wyników 0 5 10 15 20 25 30 35 Ankietowani uczniowie klas IV – VI myśląc o swoich wynikach w nauce czują: - „radość ze swoich osiągnięć” (38%), - „że mogliby się bardziej postarać i zrobić coś więcej, aby osiągnąć zadowalający rezultat” (33%), - „że wszystko jest w porządku i są zadowoleni ze swoich wyników” (32%). Jedynie 4 uczniów II etapu czuje „obojętność wobec zagadnień związanych z własną edukacją oraz systematyczną pracą w celu osiągania jak najlepszych wyników” oraz „niezadowolenie z postępów w nauce”. 4.2. Czy jeśli czegoś nie rozumiesz lub jest dla ciebie trudne szukasz pomocy u nauczycieli: 50 40 30 20 10 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie 68% ankietowanych uczniów klas starszych szuka pomocy u nauczycieli jeśli czegoś nie rozumieją lub jest dla nich coś trudne, natomiast 29% ankietowanych uczniów stwierdza, że raczej nie szuka. 12 4.3. Nauczyciele mówią, że mogę się nauczyć nawet trudnych rzeczy. 50 40 30 20 10 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie 75% ankietowanych uczniów II etapu edukacyjnego, uważa że nauczyciele mówią im, że mogą nauczyć się nawet trudnych rzeczy. Nie potwierdza tego - mówiąc „zdecydowanie nie” tylko 6% ankietowanych uczniów. 4.4. Czy nauczyciele pomagają uczniom, gdy mają problemy z nauką? 50 40 30 20 10 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie Prawie wszyscy ankietowani uczniowie klas starszych (92%) stwierdzają, że nauczyciele pomagają uczniom, gdy mają problemy z nauką. 13 4.5. Jakich form pomocy najczęściej udzielają nauczyciele, gdy masz problemy z nauką? inne, jakie? zajęcia wyrównawcze zbiorowe zajęcia wyrównawcze indywidualne konsultacje rozmowy indywidualne 0 10 20 30 40 50 Ankietowani uczniowie klas IV - VI podają, że gdy mają problemy z nauką nauczyciele udzielają następujących form pomocy: - rozmowy indywidualne (51%), - zbiorowe zajęcia wyrównawcze (23%), - indywidualne zajęcia wyrównawcze (16%), - konsultacje (9%). 4.6. Czuję, że nauczyciele we mnie wierzą. 50 40 30 20 10 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie Według opinii 56% ankietowanych uczniów klas starszych nauczyciele raczej wierzą w uczniów, ale co piąta osoba uważa, że raczej nie wierzą. 14 4.7. Wskaż konkretne działania i zachowania nauczycieli, które potwierdzają, że nauczyciele wierzą w Ciebie. inne, jakie? biorę udział w międzyszkolnych zawodach biorę udział w międzyszkolnych konkursach zapewnienia, że sobie poradzę pochwały 0 10 20 30 40 50 Jako potwierdzenie, że nauczyciele wierzą w uczniów, podają oni następujące ich działania i zachowania: - pochwały (50%), - zapewnienia, że sobie poradzę (33%), - udział uczniów w międzyszkolnych zawodach (21%), - udział uczniów w międzyszkolnych konkursach (20%). 4.8. Czy w szkole prowadzone są zajęcia pozalekcyjne? 0 1 78 tak nie nie wiem Jak pokazuje powyższy wykres ankietowani uczniowie klas IV – VI potwierdzają prowadzenie w szkole zajęć pozalekcyjnych. 15 4.9. Czy uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? 12 64 tak nie W zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy 84% ankietowanych uczniów klas starszych, natomiast co 6 uczeń w nich nie uczestniczy. 4.10. Jeśli tak, to zaznacz lub dopisz te, w których uczestniczysz: inne, jakie? zaj. przyg. do konkursów Klub Czterech Żywiołów zaj. biblioteczne zaj. z wych. (I-III) lodowisko basen wych. komunikacyjne koło gitarowe koło artystyczne zajęcia sportowe SKS dodatkowe zajęcia komputerowe zajęcia dodatkowe z języka angielskiego zajęcia dodatkowe z matematyki zajęcia dodatkowe z języka polskiego 0 5 10 15 20 25 30 35 Ankietowani uczniowie klas IV – VI uczestniczą w następujących zajęciach pozalekcyjnych: - zajęcia sportowe - SKS (siatkówka, koszykówka, itp.) (41%), - zajęcia dodatkowe z matematyki (39%), - zajęcia dodatkowe z języka angielskiego (34%), - zajęcia dodatkowe z języka polskiego (26%), - koło artystycznie (25%), - basen (16%), 16 - lodowisko (13%), - wychowanie komunikacyjne (11%), - dodatkowe zajęcia komputerowe (6%), - gitara (4%), - zajęcia przygotowujące do konkursów (3%). Jako inne zajęcia dodatkowe, na które uczęszczają uczniowie klas starszych, wymieniają oni: piłka ręczna, ping-pong, zajęcia teatralne. 4.11. Z jakiego powodu uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? inne, jakie? chcę doskonalić swoje umiejętności ruchowe z uwagi na słabe wyniki w nauce w celu poszerzenia swojej wiedzy aby lepiej coś zrozumieć chęć lepszego przygotowania do sprawdzianów 0 5 10 15 20 25 30 Ankietowani uczniowie II etapu edukacyjnego uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych: - w celu poszerzenia swojej wiedzy oraz chęci doskonalenia swoich umiejętności ruchowych/sportowych (34%), - aby lepiej coś zrozumieć (31%), - w celu lepszego przygotowania do sprawdzianu (18%), - ze względu na osiąganie słabych wyników w nauce (8%). Jako inne powody 8% ankietowanych uczniów wymienia: „dobra zabawa i nauka, doskonalenie talentu, towarzystwo innych, rozmowa z nauczycielem, zabicie nudy”. 17 4.12. Czy udział w zajęciach pozalekcyjnych skutkuje tym, że odnosisz sukcesy? 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie 86% ankietowanych uczniów klas IV – VI uważa, że ich udział w zajęciach pozalekcyjnych skutkuje tym, że odnoszą sukcesy. Co 7 ankietowany uczeń stwierdza, że raczej nie lub zdecydowanie nie odnosi sukcesu dzięki zajęciom pozalekcyjnym. 4.13. Jak często uczestniczysz w zajęciach pozalekcyjnych? raz w tygodniu dwa razy w tygodniu więcej niż dwa razy w tygodniu 0 5 10 15 20 25 30 Więcej niż dwa razy w tygodniu w zajęciach pozalekcyjnych uczestniczy 38% ankietowanych uczniów II etapu. 35% uczestniczy raz w tygodniu, natomiast 27% - dwa razy w tygodniu. 18 4.14. Ilu uczniów jest w grupie podczas zajęć pozalekcyjnych? 10 25 38 do 8 od 9 do 15 powyżej 15 W opinii 52% ankietowanych uczniów klas starszych w grupie podczas zajęć pozalekcyjnych jest od 9 do 15 uczniów. 34% ankietowanych stwierdza, że w grupie jest do 8 uczniów. Natomiast 14% ankietowanych uczniów podaje, że w grupie zajęć pozalekcyjnych jest powyżej 15 uczniów. 4.15. Czy prowadzone na terenie szkoły zajęcia pozalekcyjne w pełni spełniają Twoje oczekiwania? 40 35 30 25 20 15 10 5 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie Zdecydowana większość (89%) ankietowanych uczniów II etapu uważa, że zajęcia pozalekcyjne spełniają ich oczekiwania. Tylko 11% ankietowanych uczniów nie potwierdza tego faktu. 19 4.16. Czy Twoim zdaniem ilość zajęć pozalekcyjnych w naszej szkole jest wystarczająca? 25 8 tak nie nie wiem 42 Ilość zajęć pozalekcyjnych w naszej szkole jest wystarczająca dla 56% ankietowanych uczniów klas starszych. Co 7 ankietowany uczeń stwierdza, że nie. Natomiast 33% ankietowanych uczniów tego nie wie. 4.17. W jakich zajęć pozalekcyjnych chcesz uczestniczyć w następnym roku szkolnym? Ankietowani uczniowie klas IV i V w następnym roku szkolnym chcieliby uczestniczyć w następujących zajęciach pozalekcyjnych: - zajęcia matematyczne (15 uczniów), - koło artystyczne/plastyczne (11 uczniów), - zajęcia języka polskiego (9 uczniów), - zajęcia języka angielskiego (7 uczniów), - koło techniczne (6 uczniów), - uni-hokej (6 uczniów), - SKS (5 uczniów), - basen (5 uczniów), - piłka ręczna (4 uczniów), - piłka nożna (3 uczniów), - koło teatralne (2 uczniów), - koło przyrodnicze (2 uczniów), - siatkówka (2 uczniów), - lodowisko (2 uczniów), - tenis stołowy (2 uczniów), - koszykówka (1 uczeń), - lekka atletyka (1 uczeń), - miłośnicy krajoznawstwa (1 uczeń), - Unia Europejska (1 uczeń). 20 5. ANALIZA WYPOWIEDZI NAUCZYCIELI 5.1. Czy diagnozują Państwo potrzeby rozwojowe, możliwości edukacyjne, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną swoich uczniów? tak, systematycznie tak, sporadycznie nie Jak wynika z powyższego wykresu wszyscy ankietowani nauczyciele diagnozują potrzeby rozwojowe, możliwości edukacyjne, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną swoich uczniów. 5.2. W jaki sposób diagnozują Państwo potrzeby każdego ucznia? inne, jakie? wyniki sprawdzianu rozmowa z pedagogiem testy bieżące ocenianie rozmowa indywidualna z uczniem opinie PPP rozmowa z rodzicami obserwacja uczniów 0 5 10 15 20 Ankietowani nauczyciele potrzeby każdego ucznia diagnozują poprzez: - obserwację uczniów i bieżące ocenianie (100%), - rozmowę indywidualną z uczniem, rozmowę z rodzicami oraz opinie PPP (88%), - testy (75%), - rozmowę z pedagogiem (63%), - wyniki sprawdzianu szóstoklasistów (56%). 21 5.3. Prosimy podać przykłady 2 – 3 potrzeb, które rozpoznali Państwo w tym lub poprzednim roku szkolnym u swoich uczniów. Ankietowani nauczyciele rozpoznali w tym lub poprzednim roku szkolnym u swoich uczniów następujące potrzeby: - akceptacji; - bezpieczeństwa; - indywidualnych zajęć dla uczniów; - zajęć kształtujących emocje u uczniów; - rozwijania uzdolnień matematycznych; - kształcenia umiejętności czytania; - doskonalenia koncentracji, pamięci słuchowej i wzrokowej; - stałego motywowania uczniów; - wzmacniania poczucia własnej wartości; - wiary w swoje możliwości; indywidualizacji nauczania; - różnicowania metod pracy; - zaburzeń emocjonalnych; - dysfunkcji rozwojowych; - trudności w uczeniu się; - zajęć logopedycznych; - rozszerzenia oferty zajęć dodatkowych; - znalezienia przyjaciela; - dostosowania zajęć do indywidualnych możliwości ucznia; - wyjątkowo trudnej sytuacji rodzinnej ucznia – rodzic nieudolny wychowawczo; - pogłębiających się trudności w opanowywaniu matematyki; - rozwijania zdolności artystycznych; - dodatkowych zajęć sportowych. 5.4. Jakie działania podejmuje szkoła, aby zapewnić uczniom poczucie sukcesu na miarę ich możliwości? inne, jakie? kierowanie na badania do PPP odpowiednie pomoce dydaktyczne zróżnicowanie metod pracy zajęcia indywidualne z uczniem ogólne poczucie sukcesu motywowanie do nauki zajęcia wyrównawcze udział w imprezach, akcjach, przedstawieniach indywidualne podejście pomoc wychowawcy, pedagoga, nauczycieli eksponowanie sukcesów przygotowanie do konkursów koła zainteresowań zajęcia dodatkowe 0 2 4 6 8 10 12 14 16 22 Według ankietowanych nauczycieli szkoła podejmuje różnorodne działania, aby zapewnić uczniom poczucie sukcesu na miarę ich możliwości. Najczęściej jest to: - indywidualne podejście do ucznia, - eksponowanie sukcesów (gazetki, strona internetowa szkoły, itp.), - pomoc wychowawcy, pedagoga, nauczycieli, - zajęcia dodatkowe, - zróżnicowanie metod pracy, - koła zainteresowań, - motywowanie do nauki, - zajęcia wyrównawcze, - kierowanie na badania do PPP, - zajęcia przygotowujące do konkursów, - udział w przedstawieniach, imprezach i akcjach charytatywnych. 5.5. Jakie działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego podejmują Państwo w swojej pracy: inne, jakie? wzmacnianie pozytywne dostosowanie metod do do stylów uczenia się stymulowanie aktywności ruchowej zmienne tempo pracy rozszerzanie treści po rozpoznaniu potencjału uzależnianie miejsca siedzieniaucznia w klasie budowanie u uczniów wiary w ich możliwości włączanie w proces uczenia się różnych bodźców przekazywanie zróżnicowanej informacji zwrotnej różnicowanie zadań podczas lekcji i prac domowych 0 2 4 6 8 10 12 14 16 Wszyscy ankietowani nauczyciele stwierdzają, że indywidualizując proces edukacyjny przede wszystkim budują u uczniów wiarę w ich możliwości. Ponad to większość ankietowanych wymienia: różnicowanie zadań podczas lekcji i prac domowych (94%); wzmacnianie pozytywne i uzależnianie miejsca siedzenia ucznia w klasie np. od rozpoznanej wady słuchu czy wzroku (88%); dostosowanie metod do stylów uczenia się (69%); rozszerzenie treści kształcenia po rozpoznaniu potencjału intelektualnego i włączanie w proces uczenia się różnych bodźców (63%); zmienne tempo pracy, przekazywanie zróżnicowanej informacji zwrotnej oraz stymulowanie aktywności ruchowej (56%). 23 5.6. W jakim stopniu uczniowie odnoszą sukcesy edukacyjne na miarę swoich możliwości? Większość ankietowanych nauczycieli (56%) wybrało piątkę (w dużym stopniu) na sześciostopniowej skali poziomu odnoszenia sukcesów edukacyjnych na miarę swoich możliwości. 5.7. Co jest uwzględniane podczas tworzenia w szkole oferty zajęć pozalekcyjnych? inne, jakie? możliwości szkoły potrzeby zgłaszane przez rodziców opinie i orzeczenia rozpoznane dysfunkcje rozpoznane talenty trendy w środowisku dziecięcym indywidualne predyspozycje nauczycieli potrzeby szkoły (np. przygotowanie do konkursów) wskazania specjalistów potrzeby uczniów zainteresowania dzieci 0 2 4 6 8 10 12 14 16 W opinii ankietowanych nauczycieli tworząc ofertę zajęć pozalekcyjnych w szkole uwzględnia się: - potrzeby uczniów (100%), - zainteresowania dzieci (94%), - rozpoznane talenty, rozpoznane dysfunkcje, opinie i orzeczenia, wskazania specjalistów oraz potrzeby szkoły np. przygotowanie do konkursów zewnętrznych (75%), - potrzeby zgłaszane przez rodziców i możliwości szkoły (63%), - indywidualne predyspozycje nauczycieli (43%), - trendy w środowisku dziecięcym (31%). 24 5.8. Czy uczniowie chętnie korzystają z zaproponowanej oferty zajęć dodatkowych? 12 10 8 6 4 2 0 raczej tak zdecydowanie tak zdecydowanie nie raczej nie Tylko 31% ankietowanych nauczycieli uważa, że uczniowie zdecydowanie chętnie korzystają z zaproponowanej ofert zajęć pozalekcyjnych. Pozostali stwierdzają, że uczniowie raczej chętnie korzystają z tych zajęć. 5.9. Jak można udoskonalić w naszej szkole istniejący system służący wyrównywaniu szans edukacyjnych? Działania proponowane w tym zakresie przez ankietowanych nauczycieli to: - zwiększenie ilości godzin przeznaczonych na zajęcia wyrównawcze, - podział uczniów na mniejsze grupy, - dotarcie do indywidualnych potrzeb uczniów, - zwiększenie atrakcyjności prowadzonych zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych, - modyfikacja oferty zajęć pozalekcyjnych, - indywidualna praca z uczniem. 25 5.10. Czy w tym lub poprzednim roku szkolnym podejmowali Państwo działania antydyskryminacyjne uwzględniające następujące przesłanki? inne, jakie? religia status ekonomiczny pochodzenie społeczne kolor skóry/rasa niepełnosprawność/stan zdrowia pochodzenie narodowe wiek płeć 0 1 2 3 4 5 6 7 W tym lub poprzednim roku ankietowani nauczyciele podejmowali działania antydyskryminacyjne uwzględniające: - status ekonomiczny (7 nauczycieli), - niepełnosprawność/stan zdrowia (6 nauczycieli), - pochodzenie narodowe, pochodzenie społeczne, kolor skóry/rasa (4 nauczycieli), - religia, wiek (3 nauczycieli), - płeć (2 nauczycieli). 5.11. Prosimy podać przykłady tych działań: Przykładami działań antydyskryminacyjnych są: rozmowy, pogadanki, analiza tekstów poruszających wyżej wymienioną tematykę, prezentacje multimedialne, działania integrujące klasę, tematyka godzin wychowawczych, wskazywanie roli dobra, scenki dramowe, organizowanie sytuacji wychowawczych. 26 5.12. Szkoła podejmuje różnorodne działania w stosunku do uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej, które przeciwdziałają ich wykluczeniu ze społeczności szkolnej. Jakie działania są Państwu znane? Przykładami działań podejmowanych w tym zakresie przez szkołę są: - wsparcie finansowe: dofinansowanie obiadów, wycieczek, imprez klasowych lub szkolnych, wyjazdów na „zieloną szkołę”; - stypendium; - konsultacje z pedagogiem szkolnym; - zajęcia psychoedukacyjne rozwijające kompetencje społeczne; - udział w kampaniach, np. „Bądź kumplem, nie dokuczaj!” - pomoc rzeczowa, np. przekazywanie materiałów piśmienniczych, przyborów szkolnych; - paczek świątecznych (np. słodycze, ubrania); - pomoc doraźna; - wyprawka dla ucznia; - współpraca z MOPSem; - współpraca z parafią Św. Floriana – organizacja kiermaszów świątecznych; - spotkania ze specjalistami; - współpraca z PPP; - współpraca z rodzicami. 6. WNIOSKI Mocne strony: Rodzice mają przekonanie, że szkoła zapewnia poczucie sukcesu ich dzieciom na miarę ich możliwości. Osiągnięcie sukcesu swoich dzieci rodzice upatrują przede wszystkim w nauce i sporcie. Nauczyciele rozmawiają z nimi o możliwościach i potrzebach ich dzieci, a wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Szkoła podejmuje szereg działań zapewniających uczniom poczucie sukcesu i wszechstronny rozwój: m. in. zajęcia dodatkowe, eksponowanie sukcesów, przygotowanie do konkursów, zajęcia wyrównawcze, motywowanie do pracy. Prawie wszyscy rodzice dostrzegają i doceniają te starania. Uwzględniając możliwości i potrzeby uczniów nauczyciele proponują bardzo zróżnicowaną ofertę zajęć pozalekcyjnych, obejmującą szerokie spektrum aktywności: ruchowych, muzycznych, plastycznych, intelektualnych, itd. Rodzice wykazują wiedzę w tym zakresie. Największym zainteresowaniem cieszą się zajęcia sportowe, co doskonale wpisuje się w propagowany rys szkoły promującej zdrowy styl życia. Znaczna większość rodziców stwierdza, iż oferowany wachlarz zajęć pozalekcyjnych jest w pełni wystarczający. Dzieci mają możliwość poszerzania swojej wiedzy i umiejętności, przezwyciężania trudności w nauce, rozwijania zainteresowań i uzdolnień, aktywnego spędzania czasu wolnego, odnoszenia sukcesu w interesującej ich dziedzinie, wzmacniania poczucia własnej wartości, kształtowania umiejętności współpracy, itp. 27 Rodzicom najbardziej znanymi działaniami szkoły w stosunku do uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej, które przeciwdziałają ich wykluczeniu ze społeczności szkolnej są: dofinansowanie do obiadów/obiady sponsorowane, dofinansowanie do podręczników oraz dofinansowanie do wycieczek klasowych. Rodzice w większości potwierdzają skuteczność wyżej wymienionych działań. Znaczny odsetek uczniów jest zdania, że nauczyciele wspierają ich i motywują do nauki. Potwierdzają również, że otrzymują od nauczycieli pomoc w przezwyciężaniu trudności w nauce. Mocną stroną stosunków na linii uczeń – nauczyciel, jest wiara i przekonanie grona pedagogicznego w odniesienie sukcesu przez wychowanków, rozwijania ich potencjału i odkrywania osobistych talentów dzieci. Uczniowie posiadają wiedzę na temat prowadzonych w szkole zajęć pozalekcyjnych. Dość dużą popularnością cieszą się zajęcia sportowe i zajęcia z matematyki. Uczniowie uczęszczają na zajęcia dodatkowe w celu poszerzenia swojej wiedzy, doskonalenia swoich umiejętności ruchowych/sportowych oraz aby lepiej zrozumieć materiał. Udział w zajęciach skutkuje tym, że osiągają sukcesy. Zdecydowana większość uczniów uważa, że zajęcia pozalekcyjne w pełni spełniają ich oczekiwania. Wszyscy nauczyciele systematycznie diagnozują potrzeby rozwojowe, możliwości edukacyjne, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną swoich uczniów, m. in. poprzez obserwację; bieżące ocenianie; rozmowy z uczniem, rodzicami, pedagogiem szkolnym; opinie PPP oraz testy. Nauczyciele podejmują wiele działań mających na celu wyrównywanie szans edukacyjnych, m. in. indywidualne podejście; eksponowanie sukcesów (gazetki, strona internetowa szkoły, itp.); pomoc wychowawcy, pedagoga, nauczycieli; zajęcia dodatkowe; zróżnicowanie metod pracy, koła zainteresowań, motywowanie do nauki; zajęcia wyrównawcze; kierowanie na badania do PPP. Nauczyciele potwierdzają, że indywidualizując proces edukacyjny budują u uczniów przede wszystkim wiarę w ich możliwości. Efektem tego jest odnoszenie przez uczniów sukcesów edukacyjnych na miarę ich możliwości. Oferta zajęć dodatkowych organizowanych przez nauczycieli uwzględnia potrzeby uczniów i ich zainteresowania, rozpoznane talenty i dysfunkcje, opinie i orzeczenia, wskazania specjalistów, potrzeby szkoły i zgłaszane przez rodziców oraz możliwości szkoły. W swojej pracy nauczyciele podejmują działania antydyskryminacyjne uwzględniające przede wszystkim status ekonomiczny oraz niepełnosprawność/stan zdrowia. Słabe strony: Zdania rodziców w kwestii indywidualnego traktowania uczniów w szkole są zróżnicowane. Dość duża grupa rodziców II etapu nie dostrzega indywidualnego podejścia nauczycieli do uczniów. Zbyt mała liczba uczniów myśląc o swoich wynikach w nauce czuje radość ze swoich osiągnięć oraz że mogliby się bardziej postarać i zrobić coś więcej, aby osiągnąć zadowalający rezultat. Uczniowie klas starszych stwierdzają, że nauczyciele raczej wierzą w uczniów. Uczniowie raczej chętnie korzystają z zaproponowanej ofert zajęć pozalekcyjnych. 28 7. REKOMENDACJE Ukierunkować działania na indywidualne podejście do uczniów w celu osiągania przez nich sukcesów na miarę ich możliwości. Odpowiednio motywować uczniów, aby w pełni wykorzystywali swoje możliwości i odczuwali radość ze swoich osiągnięć. Podejmować różnorodne działania, które potwierdzają, że nauczyciele wierzą w uczniów, ich możliwości i osiągnięcie przez nich sukcesów. Informować rodziców jakie działania podejmuje szkoła w stosunku do ilu uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej (np. zestawienie za półrocze). Zachęcać rodziców do współpracy (sponsoring) w działaniach szkoły w stosunku do uczniów z rodzin w trudnej sytuacji ekonomicznej lub życiowej. Aby udoskonalić w naszej szkole istniejący system służący wyrównywaniu szans edukacyjnych w zależności od potrzeb podjąć wskazane przez nauczycieli następujące działania: - zwiększyć ilość godzin przeznaczonych na dodatkowe zajęcia; - wprowadzić podział uczniów na mniejsze grupy; - dotrzeć do indywidualnych potrzeb każdego ucznia; - zwiększyć atrakcyjność prowadzonych zajęć lekcyjnych i pozalekcyjnych; - zmodyfikować ofertę zajęć pozalekcyjnych; - w razie potrzeby zorganizować indywidualną pracę z uczniem; - zwiększyć liczbę działań zapobiegających dyskryminacji uczniów na tle materialnym i zdrowotnym. Zachęcać uczniów do systematycznego uczestnictwa w zajęciach pozalekcyjnych oraz podejmować działania, które wpłyną na zwiększenie frekwencji na tych zajęciach (urozmaicenie tematyki, metod pracy, itp.). W przyszłym roku szkolnym 2015/2016 dostosować zajęcia pozalekcyjne do zainteresowań uczniów i przygotować ofertę zajęć pozalekcyjnych w oparciu o wskazania uczniów I i II etapu edukacyjnego. Statystyczne opracowanie wyników oraz przygotowanie raportu: Małgorzata Hamryszak Małgorzata Hollek Sosnowiec, dn. 20 czerwca 2015 r. 29