ae02 - karolinamazur.pl

Analiza ekonomiczna
Wykład 2 – Analiza bilansu
K. Mazur, prof. UZ
Plan wykładu
•
•
•
•
•
Istota danych zasobowych
Aktywa a rozwój przedsiębiorstwa
Analiza sytuacji majątkowej
Analiza sytuacji kapitałowej
Pozioma analiza bilansu
K. Mazur, prof. UZ
Dane zasobowe
• Informują o stanie posiadania określonych
zasobów w ujęciu statycznym
• Dane zasobowe w połączeniu ze
strumieniowymi muszą być uśredniane
K. Mazur, prof. UZ
Podstawowa zasada dotycząca rozwoju
przedsiębiorstwa
• Nominalna wartość aktywów musi rosnąć
• Inwestycje powinny przekraczać amortyzację
K. Mazur, prof. UZ
ANALIZA SYTUACJI MAJĄTKOWEJ
K. Mazur, prof. UZ
Analiza majątku (aktywów)
• Aktywa są to "kontrolowane przez jednostkę
zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej
wartości, powstałe w wyniku przeszłych zdarzeń,
które spowodują w przyszłości wpływ
do jednostki korzyści ekonomicznych".
• Aktywa można podzielić na:
– majątek trwały (aktywa trwałe) - składniki o małej
płynności, o okresie użyteczności powyżej 1 roku
– majątek obrotowy (aktywa obrotowe) – składniki
o dużej płynności i o okresie użyteczności do 1 roku
(Dz. U. z 18.12.2000 r., Nr 113, poz. 1186)
K. Mazur, prof. UZ
Struktura aktywów
Wartości niematerialne
i prawne
Aktywa ogółem
Rzeczowy majątek
trwały
Majątek trwały
Finansowy majątek
trwały
Należności
długoterminowe
Zapasy
Należności i roszczenia
Majątek obrotowy
Papiery wartościowe
przeznaczone do obrotu
Środki pieniężne
K. Mazur, prof. UZ
Przykładowe aktywa
Sprawozdanie z sytuacji finansowej w tys. zł.
I. Aktywa trwałe
1. Rzeczowe aktywa trwałe
2. Wartość firmy
3. Wartości niematerialne i prawne
4. Należności dlugoterminowe
5. Udziały w jednostkach podporządkowanych
wycenianych metodą praw własności
6. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe w tym:
aktywa z tytułu podatku odroczonego
inne rozliczenia międzyokresowe
II. Aktywa obrotowe
1. Zapasy
2. Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
należności
3. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
4. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
5. Aktywa klasyfikowane jako przeznaczone do
sprzedaży
Aktywa razem
K. Mazur, prof. UZ
2013
191 265
180 334
2 008
1 071
52
2014
193 846
183 217
2 008
897
52
2015
207 683
197 685
2 008
712
52
4 615
3 185
3 130
55
186 935
44 827
4 595
3 077
3 022
55
243 779
38 586
3 228
3 998
3 937
61
302 859
42 916
134 984
340
5 912
167 424
381
36 516
191 995
378
67 538
872
378 200
872
437 625
32
510 542
Odchylenie bezwzględne majątku
Dynamika majątku
• Odchylenie bezwzględne majątku ∆𝑀𝑐 :
∆𝑀𝑐 = 𝑀𝐶1 − 𝑀𝐶0
Gdzie:
– 𝑀𝐶1 -majątek całkowity rozpatrywanego okresu
– 𝑀𝐶0 -majątek całkowity poprzedniego okresu
• Dynamika majątku 𝑊𝐷𝑚 :
𝑊𝐷𝑚 =
𝑀𝐶1
𝑀𝐶0
(Proszę to wyrazić procentowo!)
Wskaźnik
Odchylenie bezwzględne majątku.
Dynamika majątku.
K. Mazur, prof. UZ
2014 2015
59 425 72 917
116% 117%
Wskaźniki udziałów majątku trwałego i obrotowego
• Wskaźnik udziału majątku trwałego 𝑊𝑢𝑚𝑡 :
𝑀𝑡
𝑊𝑢𝑚𝑡 =
𝑀𝑐
• Wskaźnik udziału majątku obrotowego 𝑊𝑢𝑚𝑜 :
𝑀𝑜
𝑊𝑢𝑚𝑜 =
𝑀𝑐
Gdzie:
– 𝑀𝑡 -majątek trwały na koniec danego okresu
– 𝑀𝑜 - majątek obrotowy na koniec danego okresu
– 𝑀𝑐 - majątek całkowity na koniec danego okresu
Wskaźnik
Wskaźnik udziału majątku trwałego.
Wskaźnik udziału majątku obrotowego.
K. Mazur, prof. UZ
2014
44%
56%
2015
41%
59%
Wskaźnik unieruchomienia majątku
• Wskaźnik unieruchomienia majątku 𝑊𝑢𝑚 :
𝑀𝑡
𝑊𝑢𝑚 =
𝑀𝑜
Gdzie:
– 𝑀𝑡 - majątek trwały na koniec badanego okresu
– 𝑀𝑜 - majątek obrotowy na koniec badanego okresu
• Norma: max 1
• Przekroczone: ryzyko przy wprowadzaniu zmian, niska
elastyczność
Wskaźnik
2014 2015
Wskaźnik unieruchomienia majątku.
0,80
K. Mazur, prof. UZ
0,69
Wskaźnik produkcyjności majątku
•
Produkcyjności majątku 𝑊𝑝𝑚 :
𝑊𝑝𝑚
𝑀𝑟𝑧
=
𝑀𝑓
Gdzie:
•
– 𝑀𝑟𝑧 - majątek rzeczowy
– 𝑀𝑓 - majątek finansowy
Norma: min 1
Stopień płynności
Postać majątku
Majątek rzeczowy
Majątek finansowy
Majątek trwały
Środki trwałe
Środki trwałe w budowie
Należności długoterminowe
Udziały i akcje
Inne składniki
Majątek obrotowy
Zapasy
Należności krótkoterminowe
Inwestycje krótkoterminowe
Źródło: Gabrusewicz 2014, s. 81
Wskaźnik
2014 2015
Wskaźnik produkcyjności majątku.
1,29 1,23
K. Mazur, prof. UZ
Wskaźnik obrotowości/produktywności
𝑊𝑤𝑚
𝑃𝑠
=
𝑀𝑐
Gdzie:
– 𝑃𝑠 - przychody
– 𝑀𝑐-wartość majątku całkowitego (uśredniona)
Wskaźnik
Wskaźnik udziału zapasów w majątku
obrotowym.
K. Mazur, prof. UZ
2014
2015 Dyn.
1,36
1,26
92%
ANALIZA SYTUACJI KAPITAŁOWEJ
K. Mazur, prof. UZ
Analiza pasywów (kapitałów)
• Pasywa są to źródła finansowania majątku
przedsiębiorstwa.
• Dzielą się na dwie podstawowe grupy:
– Kapitał własny – są to wartości wniesione do spółki
przez jej właścicieli (przede wszystkim kapitał akcyjny)
oraz środki uzyskane w trakcie działalności i będące
własnością spółki (zysk zatrzymany).
– Kapitały obce – są to wszelkiego rodzaju źródła
finansowania przy wykorzystaniu kapitału obcego
(kredyty i pożyczki długo- i krótkoterminowe oraz
zobowiązania handlowe).
K. Mazur, prof. UZ
Pasywa ogółem
Struktura pasywów (kapitałów)
Kapitał podstawowy
Kapitał (fundusz własny)
Wynik finansowy netto roku
obrotowego
Długoterminowe pożyczki
Zobowiązania
długoterminowe
Długoterminowe kredyty
bankowe,
Zobowiązania
krótkoterminowe i fundusze
specjalne
Pozostałe zobowiązania
długoterminowe
Kapitał obcy
K. Mazur, prof. UZ
Przykładowe pasywa
Pasywa (w tys. zł)
I. Kapitał własny ogółem
1. Kapitał podstawowy
2. Kapitał z emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej
3. Inne składniki kapitału
4. Zyski zatrzymane/niepokryte straty
II. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
1.Rezerwy na zobowiązania
1.1. Rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego
1.2 Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne :
długoterminowa
krótkoterminowa
1.3 Pozostałe rezerwy
2. Zobowiązania długoterminowe
3. Zobowiązania krótkoterminowe
3.1. Zobowiązania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe
zobowiązania
3.2. Rozliczenia międzyokresowe
Pasywa razem
K. Mazur, prof. UZ
2013
262 828
7 499
18 146
-46
237 229
115 372
19 635
2014
312 758
7 499
18 146
-286
287 399
124 867
21 332
2015
372 172
7 499
18 146
-343
346 870
138 370
25 186
8 756
5 561
5 160
401
5 318
1 001
94 736
10 228
7 468
7 131
337
3 636
679
102 856
11 090
8 035
7 604
431
6 061
86
113 098
92 608
2 128
378 200
101 868
988
437 625
112 176
922
510 542
Dynamika kapitału
•
Dynamika kapitału całkowitego 𝑊𝐷𝐾𝑐 :
𝑊𝐷𝐾𝑐 =
•
Dynamika kapitału własnego 𝑊𝐷𝐾𝑤 :
𝑊𝐷𝐾𝑤
𝐾𝑐1
𝐾𝑐0
𝐾𝑤1
=
𝐾𝑤0
Dynamika kapitału obcgo 𝑊𝐷𝐾𝑜 :
𝑊𝐷𝐾𝑜 =
𝐾𝑜1
𝐾𝑜0
Gdzie:
– 𝐾𝐶1 -kapitał całkowity na koniec rozpatrywanego okresu
– 𝐾𝐶0 - kapitał całkowity na koniec poprzedniego okresu
– 𝐾𝑤1- kapitał własny na koniec rozpatrywanego okresu
– 𝐾𝑤0- kapitał własny na koniec poprzedniego okresu
– 𝐾𝑜1 - kapitał obcy na koniec rozpatrywanego okresu
– 𝐾𝑜0 - kapitał obcy na koniec poprzedniego okresu
Dynamika całkowitego.
Dynamika kapitału własnego.
Dynamika kapitału obcego.
K. Mazur, prof. UZ
2014
2015
116%
117%
119%
119%
108%
111%
Wskaźniki struktury kapitału
• Wskaźnik udziału kapitału własnego w kapitale całkowitym 𝑊𝑢𝑘𝑤 :
𝐾𝑤
𝑊𝑢𝑘𝑤 =
𝐾𝑐
• Wskaźnik udziału kapitału obcego w kapitale całkowitym 𝑊𝑢𝑘𝑜 :
𝐾𝑜
𝑊𝑢𝑘𝑜 =
𝐾𝑐
Gdzie:
– 𝐾𝑤 -kapitał własny na koniec danego okresu
– 𝐾𝑜 - kapitał obcy na koniec danego okresu
– 𝐾𝑐 -kapitał całkowity na koniec danego okresu
Wskaźnik
Wskaźnik udziału kapitałów własnych.
Wskaźnik udziału kapitałów obcych.
K. Mazur, prof. UZ
2014
71%
29%
2015
73%
27%
Co to jest dźwignia finansowa?
• Wydźwiganie zysków za pomocą kapitałów
obcych
• Wynika z tego, że czasami, aby realizować
okazje rynkowe, należy się zadłużyć
• Ma miejsce wtedy, jeśli zyski z inwestycji
zrealizowanej za pomocą długu przewyższają
odsetki od kredytu
K. Mazur, prof. UZ
Wskaźniki relacji
• Wskaźnik przekładni kapitałowej 𝑊𝑟1 :
𝐾𝑜
𝑊𝑟1 =
𝐾𝑤
• Miara skali samofinansowania 𝑊𝑟2 :
𝐾𝑤
𝑊𝑟2 =
𝐾𝑜
Gdzie:
• 𝐾𝑤 - kapitał własny na koniec danego okresu
• 𝐾𝑜 - kapitał obcy na koniec danego okresu
Wskaźnik
Wskaźniki przekładni kapitałowej.
Wskaźnik skali samofinansowania.
K. Mazur, prof. UZ
2014
40%
250%
2015
37%
269%
Dyn.
93%
107%
ANALIZA POZIOMA BILANSU
K. Mazur, prof. UZ
Czym jest kapitał stały?
Aktywa trwałe
Zobowiązania
długoterminowe
Aktywa
obrotowe
Zobowiązania
krótkoterminowe
K. Mazur, prof. UZ
Kapitał stały
Kapitały
własne
Czym jest kapitał obrotowy netto?
Aktywa trwałe
Kap. obr.
Aktywa
obrotowe
Zobowiązania
długoterminowe
Zobowiązania
krótkoterminowe
K. Mazur, prof. UZ
Kapitał stały
Kapitały
własne
Kapitał stały i obrotowy
Aktywa trwałe
Zobowiązania
długoterminowe
Kap. obr. netto
Aktywa
obrotowe
Kapitał stały
Kapitały
własne
Zobowiązania
krótkoterminowe
Kapitał obrotowy brutto to aktywa bieżące (aktywa krótkoterminowe), czyli środki spółki
służące do finansowania bieżącej działalności.
Po odjęciu od kapitału obrotowego brutto krótkoterminowych zobowiązań otrzymujemy
kapitał obrotowy netto
K. Mazur, prof. UZ
Złota zasada bilansowa
•
𝑘𝑎𝑝𝑖𝑡𝑎ł 𝑤ł𝑎𝑠𝑛𝑦
𝑚𝑎𝑗ą𝑡𝑒𝑘 𝑡𝑟𝑤𝑎ł𝑦
•
𝑘𝑎𝑝𝑖𝑡𝑎ł 𝑤ł𝑎𝑠𝑛𝑦+𝑧𝑜𝑏𝑜𝑤𝑖ą𝑧𝑎𝑛𝑖𝑎 𝑑ł𝑢𝑔𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒
𝑚𝑎𝑗ą𝑡𝑒𝑘 𝑡𝑟𝑤𝑎ł𝑦∗
•
𝑘𝑎𝑝𝑖𝑡𝑎ł𝑦 𝑜𝑏𝑐𝑒 𝑘𝑟ó𝑡𝑘𝑜𝑡𝑒𝑟𝑚𝑖𝑛𝑜𝑤𝑒∗∗
𝑚𝑎𝑗ą𝑡𝑒𝑘 𝑜𝑏𝑟𝑜𝑡𝑜𝑤𝑦
≥1
>1
≤1
• *w niektórych przypadkach: majątek trwały +
majątek obrotowy związany długoterminowo
• **w podręczniku jest błąd
K. Mazur, prof. UZ
Analiza pozioma
2014
Kapitał stały.
2015
Dyn.
334 769 397 444
119%
Złota zasada bilansowa
1,61
1,79
111%
Złota zasada bilansowa - rozszerzona
Złota zasada bilansowa w odniesieniu do majątku
obrotowego*
1,73
1,91
111%
0,42
0,37
89%
Kapitał obrotowy brutto
243 779 302 859
124%
Kapitał obrotowy netto
140 923 189 761
135%
Kapitał stały
334 769 397 444
119%
*W poprzednich wersjach wykładu był błąd
K. Mazur, prof. UZ
Literatura:
W. Gabrusewicz, Analiza finansowa przedsiębiorstwa.
Teoria i zastosowanie, PWE, Warszawa, 2014
K. Mazur, prof. UZ