Końca świata nie będzie, tylko recesja

RZECZPOSPOLITA
2016-06-21
Końca świata nie będzie, tylko recesja
GOSPODARKA i Na Brexicie mogą wygrać tylko prawnicy. Będą mieli tyle samo pracy co podczas kryzysu finansowego w 2008 r.
DANUTA WALEWSKA
Skutki decyzji o wyjściu
W. Brytaniiz UE nie do końca są
do wycenienia, zbyt wiele jest
niewiadomych. Wiadomo, że w
razie Brexitu stracą uprzywile­
jowaną pozycję unijniobywate­
le, którzy na Wyspach pracują.
2,2 mln Europejczyków grozi,
że znajdą się w gorszej sytuacji
niż Kanadyjczycy, Pakistańczy­
cy, Hindusi czy obywatele RPA.
Londyn straci pozycję finan­
sowej stolicy Europy. Najwięk­
sze szanse na przejęcie tej roli
mają Frankfurt lub Zurych.
Wymieniane są też Amster­
dam, Dublin i Paryż. - Dla
Wielkiej Brytanii Brexit byłby
nieszczęściem - uważa Paul
Achleitner, prezes Deutsche
Banku (DB). - To katastrofa
gospodarcza dla Wielkiej
Brytanii i polityczna dla UE mówił w czwartek na spotka­
niu Niemieckiej Izby Handlo­
wej w Nowym Jorku. DB, po­
dobnie jak amerykańskie JP
Morgan i Citigroup, włączyłsię
w kampanię wspierającą po­
zostanie Zjednoczonego Kró­
lestwa w Unii, przekazując na
kampanię po 500 tys. funtów.
Jamie Dimon, prezes JP
Morgan Chase, nie ukrywa, że
jeśli Wielka Brytania opuści
UE, będzie musiał przeorgani­
zować model biznesowy swo­
jego banku. Jego zdaniem
Brexit będzie oznaczał cięcie
miejsc pracy w londyńskim
City, ale także na kontynencie.
A co zrobi Bank of England,
angielski bank centralny?
Część ekonomistów sądzi, że
obniży stopy procentowe i
przy tańszym funcie stanieją
kredyty. Inni - że trzeba pod­
nieść stopy, by powstrzymać
spadek notowań funta. I jedni,
i drudzy uważają, że poważnie
wzrośnie zagrożenie recesją,
nie tylko na Wyspach.
Pierwszą reakcją na wygra­
ną zwolenników Brexitu byłby
spadek kursu funta, który
zresztą traci już od kilku mie­
sięcy. Szacuje się, że w począt­
kowym okresie notowania
spadłyby z obecnych 1,46 na­
wet do 1,10 dol. za funta.
- Wzmocni się dolar, a euro
ucierpi wraz z funtem i znaj­
dzie się na równi pochyłej uważa Brytyjczyk sir Tim
Clark, prezes dubajskiej linii
Emirates. Jak on sam będzie
głosował? - Nie mam prawa
głosu, bo mieszkam za granicą,
mimo że dwa lata temu królo­
wa Elżbieta II nadała mi tytuł
szlachecki - mówi „Rzeczpo­
spolitej". Jego zdaniem bez­
piecznym schronieniem dla
pieniędzy inwestorów będą
amerykańskie obligacje rzą­
dowe ifrank szwajcarski.
Czy przed finansowymi
skutkami Brexitu można się
obronić? - Jeśli wiem, że w
moim domu wybuchnie pożar,
jedyne, co mogę zrobić, to
przygotować wodę do gasze­
nia. Ze świadomością, że jej
nie wystarczy. Ale nic więcej mówi Adam S. Posen, były
członek odpowiednika naszej
RPP w Bank of England, dzisiaj
prezes Peterson Institute for
International Economics.
Na taką ewentualność przy­
gotowane są i Bank Anglii, i
EBC, gotowe do pompowania
pieniędzy wsektor finansowy.
A szefowa amerykańskiej Re­
zerwy Federalnej Janet Yellen
mówi o możliwości „potężnych
finansowych reperkusji".
Koniec z dyplomacją
Pół roku temu przedstawi­
ciele zagranicznychfirm, które
zainwestowały na Wyspach,
dyplomatycznie mówili: „Brexit to sprawa Brytyjczyków,
oni zdecydują". Tylko Carlos
Ghosn, prezes Renault/Nissan,
przyznał, że w takim wypadku
da swojej firmie pięć lat na
podjęcie decyzjio przyszłości.
Nissan ma fabrykę w Sunderland w Anglii, gdzie produkuje
większość modeli tej marki
sprzedawanych w Europie, a
Największe gospodarki w Unii Europej­
skiej, PKB w 2015 roku w bln euro
PKB W. Brytanii, skład w proc., w 201
roku
Usługi-
Niemcy
2010••61,54
2011 •••1,97
1^6
2012 PB*!1,18
W. Brytania
r
Francja
Włochy
macie tutaj korzystne dla was
rozwiązania - mówi Paul
Johnson, dyrektor firmy ana­
litycznej Fiscal Studies.
- Nie ma takiej opcji, by
Wielka Brytania po opuszcze­
niu UE nadal korzystała z do­
brodziejstw jednolitego rynku
- ostrzega niemiecki minister
finansów Wolfgang Schauble.
Wiadomo jednak, że np.
francuscy producenci wina i
niemiecka branża motoryza­
cyjna będą wywierać nacisk na
swoje rządy,by zostawićwolny
handel z Wyspiarzami, zamiast
ich karać za opuszczenie UE.
Wzrost PKB W. Brytanii, w proc.
Przemysł
Budownictwo
6,4
Hiszpania
I kw. 2016
Holandia •0,89
o
1
— Rolnictwo
Najbardziej konkurencyjne gospodarki
w Europie, miejsce w globalnym
rankingu 2015
2016*
0,6
2
Średnia płaca krajowa netto w UE w 2015 r., w euro
Szwajcaria 1iW. Brytania
g
f ee l
ro
C(o ro C
i
n
c<d ro
'-r
c
~
5
Stopa bezrobocia w W. Brytanii,
w proc.
Najwięksi producenci samochodów
w Europie, w mln sztuk w 2015 r.
<0
Największe firmy europejskie,
przychody w 2015 r., w mld dol
Royla Dutch Shell 1
W. Brytania/Holandia!
BPI
W. Brytania*
TotaljL
Francja!
Volkswagen j
Niemcy!
Glencorel
W. Brytania!
E.ONj
Niemcy!
2010
I kw. 2016
o 100 200 300 400 500
żródto: MFW, Bank Światowy, Komisja Europejska Statista 2016, Światowe Forum Ekonomiczne (World Compettivness Report), Automotive News
•WIELKA BRYTANIA TO JEDNA Z NAJSILNIEJSZYCH GOSPODAREK EUROPY
także Infiniti Q30. Fabryki na
Wyspach mają także Honda,
Ford iToyota. BMW produkuje
tam auta Mini i Rolls Royce,
VW - Bentleya, Opel - Vauxhalla. - Teraz czują się tak,
jakby ktoś wrzucił kota w sta­
do gołębi. Widać oznaki paniki
- mówi Jeremy Cook, główny
ekonomista w World First,
firmie zajmującejsię wymianą
walut dla zagranicznych kon­
cernów mających biura w
Londynie. Coraz więcej firm
decyduje się na wykupienie
transakcji ubezpieczających
od ryzyka kursowego.
Jak Szwajcaria
i Norwegia
Dzisiaj Wyspiarze połowę
swojego eksportu lokują w
krajach UE. - To żaden pro­
blem - przekonują zwolennicy
Brexitu, bo Zjednoczone Kró­
lestwo pozostanie członkiem
Europejskiej Przestrzeni Eko­
nomicznej przez dwa lata od
głosowania, co wystarczy na
wynegocjowanie korzystnych
umów z UE. A jeśli nie będzie
to takie proste? Wtedy pozo­
stają uregulowania Światowej
Organizacji Handlu (WTO) i
prawo do nakładania ceł. Ale
Brytyjczycy wierzą, że uda im
się uzyskać taki status, jaki
dzisiaj mają Norwegia i Szwaj­
caria, dzięki czemu wymiana
handlowa będzie bezcłowa.
Tu jest jednak haczyk:oba te
kraje zobowiązały się do znie­
sienia ograniczeń przepływu
siły roboczej. A Brytyjczycy
chcą go powstrzymać - to
właśnie jeden z argumentów
za wyjściem z UE.
Bruksela będzie chciała, by
Wyspiarze za dezercję zapła­
cili wysoką cenę. - Nie ma co
liczyć na to, że UE powie: OK,
Wygrani, przegrani
Kto straci? Niemal wszyscy.
10 mld funtów różnicy między
tym, co Wielka Brytania wpłaca
i otrzymuje z UE, nie pokryje
skutków osłabienia funta. Na
Wyspach będzie drożej - co do
tego zgodni są i przeciwnicy, i
zwolennicy Brexitu. Stracą siłę
nabywczą emeryci, bo inflacja
z 0,6 proc. skoczy ponad 2 proc.
- szacuje Bank of England.
Stanieją nieruchomości,
których ceny zostały wywin­
dowane do maksimum. Zresz­
tą już teraz popyt na domy i
apartamenty w Londynie
spadł o połowę w porównaniu
z pierwszymi pięcioma miesią­
cami 2015 r. O 40 proc. spadł
popyt na nieruchomości ko­
mercyjne. - Widzimy wielką
niepewność - mówi Bernie
Morris, specjalista od obsługi
chińskich milionerów.
Lord Stuart Rose, który
przewodzi kampanii „Zostań­
my", uspokaja: - Nic nie zmie­
ni się z dnia na dzień, poza
nastrojami. To będzie łagodny
proces - zapewnia.
Na razie wiadomo, że na
Brexicie wygra jedna grupa
zawodowa: prawnicy. Będą
mieli tyle samo pracy co pod­
czas kryzysu finansowego,
który wybuchł w 2008 r. i na
parę lat pogrążył świat w re­
cesji. ©@