algebra - struktury algebraiczne
Transkrypt
algebra - struktury algebraiczne
Lista zadań z algebry – struktury algebraiczne PERMUTACJE Niech n będzie ustaloną liczbą naturalną, a f funkcją wzajemnie jednoznaczną przekształcającą zbiór {1,2,…,n} w siebie. Wtedy permutacją f zbioru {1,2,…,n} oznaczamy symbolem i definiujemy f({1,2,…,n}) =def (f(1), f(2), …, f(n)) piszemy w skrócie f = (f(1), f(2), …, f(n)) Definiujemy superpozycję (składanie) permutacji f*g =def (f(g(1)), f(g(2)), …, f(g(n))) Definiujemy grupę Gn permutacji zbioru {1,2,…,n} z działaniem mnożenia f1* f2 Twierdzenie Jeśli n > 2 to grupa Gn nie jest przemienna (abelowa). Zad. 1 Dla grupy G3 sprawdzić, że gdy f = (2,3,1) i g = (1,3,2) to f*g Znaleźć elementy odwrotne f-1 i g-1. g*f . Zad. 2 Znaleźć w grupie G4 wszystkie potęgi f k , k = 1,2,3,4 permutacji f = (2,4,1,3). Pokazać, że zbiór ten jest pewną podgrupą H grupy G4 i H jest grupą abelową i grupą cykliczną o generatorze f. Znaleźć drugi generator tej podgrupy. Zad. 3 W zbiorze liczb A = {0,1,2} określamy dwa działania: dodawanie i mnożenie tabelkami. Sprawdzić, że zbiór A tworzy ciało. + 0 1 2 0 0 1 2 1 1 2 0 2 2 0 1 * 0 1 2 0 0 0 0 1 0 1 2 2 0 2 1 Zad. 4 W zbiorze B = {0,1,2,3} określamy dwa działania: dodawanie i mnożenie tabelkami. Pokazać, że jest to pierścień przemienny z jedynką i dzielnikami zera. Pokazać, że nie jest to ciało. + 0 1 2 3 0 0 1 2 3 1 1 2 3 0 2 2 3 0 1 3 3 0 1 2 * 0 1 2 3 0 0 0 0 0 1 0 1 2 3 2 0 2 0 2 3 0 3 2 1 KONGRUENCJE Definicja Niech m będzie ustaloną liczbą naturalną. Mówimy, że liczba całkowita a przystaje do liczby całkowitej b modulo m : a b(mod m) ↔def Tak określoną relację aρb nazywamy kongruencją. Liczbę m nazywamy modułem kongruencji. Jeśli m jest ustaloną liczbą naturalną to r – nazywamy resztą z dzielenia a przez m, dzielenia a przez m np. q – nazywamy częścią całkowitą z 17 -19 FUNKCJA EULERA Definicja Funkcję (m)=def liczba reszt (mod m) względnie pierwszych z m nazywamy funkcją Eulera. np. (9)=6 reszty(mod9) względnie pierwsze z 9 to 1,2,4,5,7,8. Twierdzenie Eulera Jeśli m > 1 i NWD(a, m)=1 to W szczególności jeśli m = p liczba pierwsza to prawdziwe jest Małe twierdzenie Fermata Ciało liczb całkowitych modulo p - liczba pierwsza Jest to zbiór reszt Z/(p) = {0,1, …, p - 1} (mod p) z działaniami dodawania i mnożenia (mod p). Grupa multiplikatywna G(p) = {1,2, …, p - 1} zbiór reszt (mod p) z działaniem mnożenia (mod p) Zad. 5 Znaleźć wszystkie generatory grupy G(7). Wskazówka: Jeśli g jest generatorem (pierwiastkiem pierwotnym) grupy G(p) k to g gdzie NWD(k, p-1) = 1 jest także pierwiastkiem pierwotnym grupy G(p). Zad. 6 Znaleźć wszystkie pierwiastki kongruencji kwadratowej x2 + x + 1 (mod7) Zad. 7 Pokazać, że kongruencja kwadratowa x2 + 3x +1 rozwiązania 0 (mod7) nie ma Zad. 8 Pokazać, że kongruencja x4 - 6x3 + 13x2 - 24x + 36 ma podwójny pierwiastek x=3. Znaleźć pozostałe pierwiastki tej kongruencji o ile istnieją. Zad. 9 Pokazać, że zbiór wszystkich pierwiastków p-tego stopnia (p - ustalona liczba pierwsza) z jedności jest grupą. Każdy pierwiastek różny od 1 jest generatorem tej grupy. dr Krzysztof Orłowski