Hu Lung Pai Kung-Fu

KUNG FU
WYDANIE 1. CZERWIEC 2006
KWARTALNIK KUNG-FU I VO
DZIAŁAMY WSPÓLNIE
CO TO JEST KUNG-FU?
ZARYS HISTORII KUNG-FU
HISTORIA KUNG-FU W POLSCE - POCZĄTKI
TRENING FORM W KUNG-FU
CHOY LI FUT
HEI LONG SHU
HU LONG PAI
JOW GA
MIZONGQUAN
TANGLANGMEN
WU TAIJIQUAN
YIQUAN
NASZE SZKOŁY I ORGANIZACJE
OGÓLNOPOLSKI ZLOT KUNG-FU I VO
2
3
6
8
10
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
Zapraszamy do lektury pierwszego wydania elektronicznego magazynu Kung-fu i Vo. Prezentujemy tutaj założenia naszych wspólnych działań, wyjaśniamy czym jest kung-fu i jak rozumiemy tradycję w sztuce walki. Zapraszamy
do zapoznania się z opisami sztuk walki jakie propagujemy, informacjami o naszych szkołach i organizacjach, o
czołowych postaciach kung-fu w Polsce i wybitnych mistrzach u których się uczymy.
Kolejne wydania przyniosą jeszcze więcej ciekawych informacji o chińskich i wietnamskich sztukach walki.
Redaktor naczelny: Andrzej Kalisz e-mail: [email protected] tel. 0603 427 087
Redakcja: zespół polskich instruktorów Kung-fu i Vo
Publikowane artykuły wyrażają wiedzę i opinie poszczególnych autorów.
DZIAŁAMY WSPÓLNIE
Inicjatywa szkół i organizacji Kung-fu i Vo w Polsce
Chińskie i wietnamskie sztuki
walki są niezwykle zróżnicowane. Jest to
ogromne bogactwo rozwiązań technicznych, zwyczajów, zasad, filozofii.
Przedstawiciele różnych systemów prezentują bardzo rozmaite podejścia do tych
samych zagadnień. Jednak wiele nas także
łączy. Istnieje ogromna potrzeba, by połączyć wysiłki w działaniach na rzecz rozwoju i popularyzacji Kung-fu (tradycyjne
chińskie sztuki walki) i Vo (systemy wietnamskie, w dużej mierze spokrewnione z
chińskimi).
nych form pomocnych w rozwoju adepta
sztuki walki.
Ważne jest, by zdawać sobie
sprawę z tego co jest nadrzędne, a co
podporządkowane. W tym przypadku szerszym, nadrzędnym zjawiskiem jest sztuka
walki, natomiast współzawodnictwo sportowe jest tutaj elementem węższym,
podrzędnym. Ponadto znacznie więcej
osób może uprawiać sztuki walki dla własnego samodoskonalenia, niż uczestniczyć
w wyczynie sportowym. Nie można więc
stawiać wszystkiego na głowie, kładąc
nadmierny nacisk na wycinek, dostępny
tylko dla nielicznych.
Dalekowschodnie sztuki walki są
zjawiskiem jedynym w swoim rodzaju.
Jest to coś, co wykracza poza stereotypy
dotyczące klasyfikacji różnych form aktywności. Jest to coś czego nie da się wtłoczyć całkowicie w nurt sportu i współzawodnictwa (chociaż sport stanowi jeden z
elementów tego zjawiska). Uprawianie
sztuki walki, to nie tylko aktywność fizyczna, ale także refleksja filozoficzna i
doświadczenie artystyczne.
By pracować na rzecz rozwoju i popularyzacji w Polsce tradycyjnych chińskich i wietnamskich sztuk walki, by korzyści wynikające z ich uprawiania były
dostępne dla szerszych rzesz naszego społeczeństwa, podjęliśmy działania na rzecz
utworzenia wspólnej organizacji.
Chcemy, by pożytek z naszej
działalności odnosili instruktorzy i adepci
chińskich i wietnamskich sztuk walki, a
także by korzyści płynące z naszych działań stały się oczywiste dla ogółu
społeczeństwa.
Zasadniczym celem sztuki walki
nie jest współzawodnictwo według zasad
umownych, ale doskonalenie umiejętności
i charakteru. Umiejętności o których mowa
dotyczą samoobrony. Wyniki we współzawodnictwie według reguł umownych,
niezależnie jakie są to reguły, nie stanowią
bezpośredniego odzwierciedlenia tych
umiejętności. Jednak współzawodnictwo
takie traktować można jako jedną z istot-
Będziemy otwarci na współpracę z
innymi organizacjami, a także nasi członkowie będą mogli równocześnie działać w
innych organizacjach, w tym także w
związkach sportowych, których głównym
celem jest organizowanie i prowadzenie
współzawodnictwa sportowego.
2
CO TO JEST KUNG-FU?
Mistrzowie xingyiquan z przełomu XIX i XX wieku. Siedzą Che Yizhai i Guo Yunshen
Ogół chińskich sztuk walki przyjęło
się na Zachodzie określać nazwą kung-fu.
Dosłownie termin ten oznacza wysoki poziom umiejętności osiągnięty w wyniku
ciężkiej, długotrwałej nauki. Może to dotyczyć wielu różnych dziedzin. Jednak my
zajmując się chińskimi sztukami walki, do
nich właśnie odnosimy tę nazwę.
Xiandai wushu/jingsai wushu to
przede wszystkim dyscyplina sportowa o
aspiracjach olimpijskich. W konkurencji
form - taolu stosuje się podział przede
wszystkim na changquan (długa pięść formy zwykle bardzo akrobatyczne, o ruchach stosunkowo płynnych i dużej dynamice), nanquan (południowa pięść - bardziej stabilne pozycje, mniej akrobacji,
dużo fizycznej siły) i taijiquan (ruchy
miękkie, pełne gracji, w większości wykonywane powoli). Uprawiana jest także
konkurencja sanda/sanshou, czyli rodzaj
walki w rękawicach i ochraniaczach (m.in.
na korpus) zbliżona do kick-boxingu, ale z
szerokim wykorzystaniem rzutów i zepchnięć z podestu na którym odbywają się
walki. W wariancie zawodowym stosuje
się mniej ochraniaczy, natomiast wykorzystuje się dodatkowo uderzenia kolanami.
W Chinach jest obecnie stosowana
nazwa wushu. Zakres jej stosowania nie
jest jednak identyczny z kung-fu.
Wushu dzieli się na xiandai wushu
(współczesne wushu) lub jingsai wushu
(sportowe wushu) oraz chuantong wushu
(tradycyjne wushu), inaczej nazywane
minjian wushu (ludowe wushu). Są to
nurty niewiele mające z sobą wspólnego.
Używany przez nas termin kung-fu
odnieść można do chuantong
wushu/minjian wushu. Nie ma on natomiast nic wspólnego z xiandai
wushu/jingsai wushu.
Kung-fu (chuantong wushu) natomiast, to nie określona dyscyplina sportowa, ani jedna sztuka walki, a ogromne
3
nie mięśni". Ten rodzaj pracy ciała jest
dość charakterystyczny i rzadko spotykany
poza systemami wewnętrznymi. Jednak
spotyka się przedstawicieli systemów zewnętrznych, których sposób pracy ciałem
wykazuje przynajmniej pewne podobieństwa. Stąd nie ustają dyskusje dotyczące
precyzyjnego podziału na style zewnętrzne
i wewnętrzne, czy ścisłego zdefiniowania
czym różni się "zwykła" siła techniczna w
kung-fu - jin od tej określanej jako "siła
wewnętrzna" - nei jin.
bogactwo rozmaitych systemów, opartych
na bardzo różnych koncepcjach i zasadach.
Jest to bogactwo tak duże, że powszechnie
stosowane klasyfikacje stanowią nadmierne uproszczenie. Jednak wspomnimy
tu o nich ze względu na to że są dość
rozpowszechnione.
Chińskie sztuki walki dzieli się
zwykle na północne i południowe. Mówi
się przy tym, że style północne opierają się
na kopnięciach, a południowe na technikach ręcznych. Jednak zarówno na południu Chin spotyka się style zawierające
dużo kopnięć, jak i na północy uprawia się
wiele systemów z małą ilością wysokich
kopnięć.
Na początku XX wieku grono mistrzów xingyiquan, baguazhang i taijiquan
w Pekinie uznało, że systemy te mają wiele
cech wspólnych i w związku z tym
zdecydowano o zaliczaniu ich do jednej
rodziny neijia (dosłownie: rodzina wewnętrzna). Z przyczyn historycznych zatem, gdy mowa o stylach wewnętrznych,
ma się na myśli te właśnie. Nie ma też
większych wątpliwości, jeśli chodzi o styl
liu he ba fa. Często także yiquan, wywodzący się z xingyiquan, jest zaliczany do
systemów wewnętrznych, chociaż z punktu
widzenia jego twórcy yiquan miał być
czymś wykraczającym poza potoczne
klasyfikacje.
Stosuje się też podział ze względu
na związek danego systemu z jednym z
głównych ośrodków które wpływały na
rozwój sztuk walki, np.: Shaolin (funkcjonuje podział na Shaolin północny i południowy), Wudang, czy Emei. Wiele systemów nie mieści się w tej uproszczonej
klasyfikacji.
Popularny jest podział na style zewnętrzne - waijia i wewnętrzne - neijia. Do
zewnętrznych zalicza się zdecydowaną
większość, a tylko nieliczne do wewnętrznych. W pewnym uproszczeniu można
powiedzieć, że style zewnętrzne koncentrują się bardziej na typowym treningu
fizycznym, i typowym wykorzystaniu siły,
a wewnętrzne bardziej na pracy nad koordynacją pomiędzy umysłem i ciałem oraz
nad specyficznym sposobem generowania
siły przy użyciu całego, stosunkowo rozluźnionego ciała. Tradycyjne teorie określały to jako "użycie siły kości i ścięgien, a
W ostatnich latach określenie wewnętrzny stało się tak popularne, że bardzo
różne style wykorzystują je w celach
marketingowych i znajdują po temu różne
uzasadnienia i definicje "wewnętrzności".
Trzeba zwrócić uwagę, że podziału
na systemy zewnętrzne - waijia i wewnętrzne - neijia nie należy mylić z
podziałem na metody treningowe zewnętrzne - waigong (trening fizyczny) i
4
wewnętrzne - neigong (trening mentalny,
"energetyczny" itp). W niemal wszystkich
bowiem systemach klasyfikowanych jako
zewnętrzne wykorzystuje się bowiem w
mniejszym lub większym stopniu trening
neigong.
Kung-fu jest dla każdego i może
być uprawiane przez całe życie. Odpowiedni system można dobrać w zależności
od indywidualnych upodobań, predyspozycji i warunków fizycznych.
W kung-fu przywiązuje się wagę
nie tylko do rozwinięcia umiejętności
walki wręcz, czy z bronią, ale także do
wszechstronnego rozwoju adepta. Wzorcem wojownika kung-fu jest ktoś, kto nie
tylko potrafi walczyć, ale posiada szeroką
wiedzę. Dla adeptów spoza Chin nauka
kung-fu to często także poznawanie bogatej kultury Kraju Środka. W wielu szkołach
naucza nie tylko sztuki walki, ale także
tradycyjnych metod leczenia (akupresura,
akupunktura, ziołolecznictwo) bądź ćwiczeń służących kultywowaniu zdrowia neigong, qigong. Niektóre systemy kungfu słyną z walorów zdrowotnych. Należą
do nich np. taijiquan i yiquan, w których te
same metody treningowe służą zarówno
rozwojowi umiejętności walki jak i zdrowiu ćwiczącego. Wielki nacisk kładzie się
także na postawę etyczną adepta - wude
(dosłownie: cnoty wojownika). Mówi się:
"Ucząc się sztuki walki, przede wszystkim
uczysz się być dobrym człowiekiem".
Określony styl kung-fu to nie tylko
zestaw technik, czy form. To zawsze pewien system wzajemnie z sobą związanych
metod treningowych - gongfa i koncepcji quanli. Wszystkie metody treningowe,
łącznie z wykorzystywanymi w wielu stylach formami, stanowią ilustrację teorii
danej szkoły, służąc poznaniu i praktycznemu opanowaniu jego koncepcji i rozwinięciu charakterystycznych dla danego
stylu umiejętności.
Na całym świecie przedstawiciele
tradycyjnego kung-fu organizują zawody
sportowe w formułach umożliwiających
starty przedstawicieli bardzo różnych
systemów. Różnica w stosunku do sportowego wushu polega jednak na tym, że w
tradycyjnym kung-fu rywalizacja nie jest
głównym celem, któremu całkowicie
podporządkowany jest proces treningowy,
a stanowi tylko pewien element znacznie
szerszej całości. Kung-fu nie jest zatem
dyscypliną sportową, w której liczą się
wyniki na zawodach i odbywa się proces
selekcji tych, którzy rokują w tym kierunku największe nadzieje.
Andrzej Kalisz
www.yiquan.pl
5
ZARYS HISTORII KUNG-FU
Przytaczane w wielu publikacjach informacje o historii chińskich sztuk walki częściej opierają
się na legendach, niż mają potwierdzenie w autentycznych źródłach historycznych. Dopiero
niedawno zaczęły powstawać w Chinach większe prace na ten temat, oparte na poważniejszych badaniach. Na Zachodnie natomiast wciąż jeszcze brak takich opracowań.
Chciałbym zatem Czytelnikom, którzy nie mogą skorzystać bezpośrednio z chińskich źródeł,
przedstawić w ogólnym zarysie historię chińskich sztuk walki, opierając się na szeregu
syntetycznych opracowań oraz na artykułach publikowanych w Chinach.
Rozpocznę od prehistorii i pierwszych epok historycznych, by przez wieki i tysiąclecia przejść
w kolejnych odcinkach do czasów najnowszych. Będę starał się omówić związek rozwoju sztuk
walki z uwarunkowaniami politycznymi, gospodarczymi, metodami prowadzenia wojen, kulturą i zwyczajami, filozofią i wierzeniami religijnymi. Wyjaśnię mechanizmy kształtowania się
rozmaitych nurtów sztuk walki i opowiem o ich wzajemnych przenikaniu się. Przedstawię
także różne funkcje, jakie sztuki walki spełniały od najdawniejszych czasów.
Postaci wojowników, malowidła naścienne w jaskiniach prowincji Yunnan
I. PREHISTORIA
Walka jest czymś powszechnym w
świecie zwierząt i od zawsze towarzyszyła
człowiekowi. O początkach sztuki walki
można zatem mówić już od samych
początków istnienia gatunku ludzkiego.
Człowiek pekiński (sinantrophus
pekinensis, zaliczany do gatunku homo
erectus), który żył w okolicach obecnego
Pekinu w okresie od około 500 do 200 tysięcy lat temu, posługiwał się już ogniem i
narzędziami z kamienia i kości. Polował on
6
m.in. na niedźwiedzie, słonie i tygrysy
szablozębe. Wykorzystywał przy tym kije,
w tym o ostrym końcu oraz pochodnie.
Sinanthropus prawdopodobnie polował
także na innych przedstawicieli swojego
gatunku - o czym świadczą kości wykazujące ślady opalenia w ogniu i pogruchotania dla wydobycia szpiku, tak jak kości
zwierząt na które polowano.
kamienne i kościane, świadczące o istnieniu już wówczas łucznictwa.
10 tysięcy lat temu ostrza z gładzonego kamienia przybierały już bardzo
różne kształty, odpowiednio do założonej
funkcji, sposobu użycia. Jednym z
wykorzystywanych materiałów był nefryt.
Dotyczące tego wzmianki w starych tekstach dopiero niedawno zostały potwierdzone przez archeologów.
Tak samo więc jak i gdziekolwiek
indziej, na terenie Chin najwcześniejsi ludzie również musieli doskonalić sprawności i umiejętności niezbędne do polowania.
Podobne umiejętności niezbędne były w
walce o żywność, o terytorium, czy o własność (w miarę rozwoju społeczeństwa).
Tworzenie broni – noży, pik, toporów i innych, pociągało za sobą rozwijanie
umiejętności posługiwania się nimi.
W pierwotnym społeczeństwie kultura stanowiła pewną jedność, bez podziału
na odrębne sfery, jak wierzenia, wychowanie, czy rozrywka. Bardzo często rytuały
religii totemistycznych przyjmowały formę
tańca – była to jednocześnie forma przekazu wiedzy i umiejętności. Taki rytualny
taniec odzwierciedlał techniki stosowane w
polowaniu lub walce, a także nastawienie
psychiczne, czujność, determinację, odwagę. Tańce myśliwych i tańce wojenne
były zapewne zaczątkiem form (quantao,
taolu), stosowanych w treningu późniejszych sztuk walki.
Te same narzędzia, przy pomocy
których polowano, były także bronią używaną w walce z innymi ludźmi.
Najwcześniejsze z nich były zapewne
drewniane, jednak nietrwałość drewna
sprawia, że takie narzędzia i bronie w
większości nie zachowały się. Do wyjątków należy odnaleziony w Yuyaohemudu
w prowincji Zhejiang drewniany grot
włóczni datowany na epokę neolitu.
W wykopaliskach sprzed 30 tysięcy
lat odnaleziono kamienne groty. Już wtedy
lub może jeszcze wcześniej posługiwano
się zatem bronią złożoną, z kamiennymi
ostrzami mocowanymi do drzewca. Z tego
samego okresu pochodzą mniejsze groty
Andrzej Kalisz
www.yiquan.pl
W kolejnym odcinku: najwcześniejsze epoki historyczne - przed epoką Wiosen i Jesieni
(czyli do ok. VIII wieku p.n.e.).
7
HISTORIA KUNG FU W POLSCE - POCZĄTKI
„Grupa, w której zacząłem ćwiczyć istniała co najmniej od 1964 roku i z całą pewnością była
pierwszą w Warszawie... Grupa, z którą byłem związany była całkowicie prywatna, nieliczna i
przynajmniej początkowo ćwiczyła Shorinji Kempo, a więc japońską odmianę Kung-Fu. Dziś
pewnie oceniono by bardzo krytycznie czystość naszego stylu i prawidłowość wykonywania
form, ale trzeba pamiętać, że były to zupełnie inne czasy” – napisał Krzysztof Łoziński w
pierwszym numerze Magazynu Polskiego Zrzeszenia Kung-Fu / Wu-Shu „Shaolin” (1/1992).
1977 r. – Sopot. W TKKF „Osiedle” powstała sekcja stylu Czarnego Smoka KungFu (Hei Long Shu), w której zajęcia
prowadził wietnamski mistrz Le Tuan
Vin. Obecnym liderem tego kierunku
Kung-Fu Vo jest Marek Beyrowski z Lęborka (Szkoła Czarnego Smoka KungFu).
1959 r. – Pszczyna. W TKKF „Brzym”
powstała sekcja samoobrony, zwana później Pszczyńską Szkołą Walki lub Pszczyńską Szkołą Budo. Zajęcia prowadzili bracia
Józef i Jan Brudny. Metoda walki, którą
opracowali oparta była m.in. na technikach: Judo, Ju Jitsu i Karate. Na początku
lat 80-tych baza szkoleniowa sekcji
wzbogaciła się o styl Vo Quyen, a w roku
1987 wprowadzono Chan Shaolin Si.
Obecnie nowe pokolenia instruktorów
dzielą się swą wiedzą w ramach
ogólnopolskiej działalności Pszczyńskiej
Akademii Sztuk Walki.
1978 r. – Warszawa. W stolicy pojawił się
wietnamski nauczyciel Hai Nam. Propagował on metodę walki zwaną Thang Long
(Zielony Smok). Obecnie Hai Nam naucza
w Stowarzyszeniu Chińskich Sztuk
Walki „Nama”.
1973 r. – Kraków. Ryszard (Richard)
Piwowoński i Grzegorz Ciembroniewicz
założyli przy AZS Akademii Medycznej i
UJ sekcję Jow Ga (Chow Gar). Obecnie G.
Ciembroniewicz przewodniczy Polskiemu
Stowarzyszeniu Sztuk Walki Choy Lee
Fut Kung-Fu.
1979 r. – Warszawa. W studenckim Klubie
Politechniki rozpoczęła działalność pierwsza w Polsce sekcja Ving Tsun Kung-Fu –
zajęcia prowadzili: Janusz Szymankiewicz i Marek Stefaniak. Aktualnie J. Szymankiewicz kontynuuje badania nad stylem „Pięknej Wiosny” w ramach działalności Stowarzyszenia Atletycznego Ving
Tsun w Polsce.
1975 (1974?) r. – Trójmiasto i Kościerzyna. Wietnamczyk o pseudonimie
„Fuma” rozpoczął nauczanie stylu Long
Ho Kung-Fu Vo (Hu Lung Pai). Aktualnie
działalność ta kontynuowana jest w ramach
prac Stowarzyszenia Hu Lung Pai KungFu w Polsce, na którego czele stoi Dariusz
Muraszko ze Słupska.
1979 r. – Bydgoszcz. Mistrz La Duc
Trung rozpoczął nauczanie wietnamskiego
stylu Vo Quyen. Na ubraniach ćwiczących
można było wówczas zobaczyć emblematy
z napisem Vo Quyen Kung-Fu, co mogło
sugerować związki tego stylu z Chinami.
Obecnie Przedstawicielem Technicznym
Vo Quyen na Polskę jest Jarosław
Kobusiński ze Szkoły Wietnamskich
Sztuk Walki.
1976 r. – Warszawa. Krzysztof Łoziński
założył w TKKF na ul. Górczewskiej
grupę Kung-Fu. W wymienionej sekcji
trenowali znani dziś instruktorzy Hung Gar
Kuen: Jacek Świątkowski (Polskie Stowarzyszenie Hung Gar Kung-Fu) i Piotr
Osuch (Osuch Kwoon).
1980 r. – Warszawa. Ryszard Jóźwiak
wprowadził do Polski Viet Vo Dao, zwane
w przeszłości wietnamskim Kung-Fu. Początkowo zajęcia odbywały się w grupie
8
zamkniętej. Zapewne nikt z pierwszych
ćwiczących nie przewidywał spektakularnego rozkwitu tej sztuki walki w naszym
kraju. Obecnie Ryszard Jóźwiak stoi na
czele Viet Vo Dao Polska (Polskie
Zrzeszenie Viet Vo Dao) jako przedstawiciel International VVD oraz Intercontinental Vovinam. Viet Vo Dao Polska skupia
około 15 ośrodków.
nowi połączenie technik rodzinnej metody
walki (Vo) z wybranymi elementami tradycyjnego Kung-Fu. Sukcesorem tego kierunku jest Robert Maślanka – szef
Tarnowskiej Szkoły Kung-Fu. Cieszy
fakt, że entuzjazm nauczycieli wietnamskich, którzy nauczali w latach 70 i 80 tych nie poszedł na marne. Sekcja z Tarnowa, jako jedna z nielicznych w Polsce,
kontynuuje bogate tradycje Kung-Fu Vo.
1982 r. – Gdynia. W Ognisku TKKF „Stolem” powstała Gdyńska Szkoła Shaolin
Kung-Fu. Zajęcia prowadził Sławomir
Pawłowski – znany pasjonat chińskich
sztuk walki. W Gdyńskiej Szkole Shaolin
Kung-Fu instruktor Pawłowski do dziś
propaguje m.in. style: Wu Xing Quan, Luo
Han Quan, Yang Taijiquan.
1985 r. – Tychy. Rozpoczęły się oficjalne
treningi Kung-Fu według programu
YMAA (Shaolin Chang Quan i Yang Taijiquan). Przedstawicielem na Polskę
YMAA został Tadeusz Gacki. Obecnie
Prezydentem Wschodnioeuropejskiej
Kwatery Głównej Yang`s Martial Arts
Association jest instruktor Robert Wąs.
1982 r. – Warszawa. W słynnym ongiś
Ośrodku Sztuk Walk Dalekiego Wschodu
przy TKKF „Stadion” funkcjonowała sekcja Shaolin Chang Quan i Yang Taijiquan.
Zajęcia z zakresu wymienionych stylów
prowadził znany wówczas propagator
Kung-Fu – Andrzej Braksal, który aktualnie naucza we własnej szkole Shaolin
Kung-Fu.
1985 r. – Warszawa. Sławomir Milczarek
zaszczepił na polskim gruncie styl
Siedmiogwiezdnej Modliszki według przekazu mistrza Kai Uwe Pela z RFN. Teraz
instruktor S. Milczarek kontynuuje swoją
misję w ramach prac Polskiego Towarzystwa Kung-Fu Modliszki (przekaz mistrza Yu Tianchenga z Chin).
W następnych latach chińskie sztuki walki
stały się niemal „dyscypliną narodową”
Polaków. Kolejne sekcje pojawiały się jak
przysłowiowe grzyby po deszczu. W lutym
1983 r. w warszawskiej „Riwierze” powstała Krajowa Rada Instruktorów
Kung-Fu / Wu-Shu przy ZG TKKF (pod
koniec swojego istnienia Krajowa Rada
Instruktorów Kung-Fu / Wu-Shu i Vo) była to pierwsza próba zjednoczenia rodzimego ruchu Kung-Fu. Przewodniczącym
wspomnianej Rady został Janusz
Szymankiewicz.
Współczesne pokolenie sympatyków chińskich sztuk walki różnie ocenia miniony
okres i działalność pionierów polskich
organizacji Kung-Fu. Łatwo jest niektórym
osobom krytykować, nie mając w tamtych
trudnych czasach samemu niczego do
zaoferowania. Większość szkół przetrwała
próbę czasu, a jej liderzy nieustannie
podnoszą swoje kwalifikacje. Karawana
jedzie dalej!
Dariusz Muraszko
www.tygrys-kungfu.republika.pl
www.wutaichi.republika.pl
1984 r. – Tarnów (?). Wietnamczyk
Nguyen Van Thang podjął się nauczania
stylu Vo Thuat Thanh Quyen. Styl ten sta-
9
TRENING FORM W KUNG-FU
Chińskie sztuki walki nie cieszą się
jeszcze w Polsce aż tak dużą popularnością
jak na przykład systemy japońskie.
Funkcjonuje jednak cały szereg organizacji
i szkół zajmujących się ich propagowaniem. Wydaje się jednak, że stan wiedzy
części osób ćwiczących, o tym czym się
zajmują, jest dość skromny. Stąd mogą
brać się nieporozumienia dotyczące czasem najbardziej podstawowych spraw.
konkurencją gimnastyczną o ruchach przypominających walkę.
Zacznijmy od zgrubnego ustalenia
stosowanej klasyfikacji. W Chinach
podstawowy podział to z jednej strony
jingsai wushu (sportowe wushu), zwane
też xiandai wushu (nowoczesne wushu) a z
drugiej minjian wushu (ludowe wushu),
nazywane również chuantong wushu
(tradycyjne wushu). Natomiast w
terminologii stosowanej poza Chinami w
pierwszym wypadku mówi się zwykle o
wushu, a w drugim o kung-fu.
Yuan Jingquan – Sanhuang paochui
Z drugiej strony trening
przygotowujący do konkurencji walki - san
shou jest niemal zupełnie nie związany z
treningiem taolu, a zbliżony do treningu
kick-bokserskiego i zapaśniczego. Taolu i
san shou są zatem w gruncie rzeczy odrębnymi dyscyplinami sportowymi, stosującymi zupełnie różne metody treningowe.
Chociaż trenerzy sportowego wushu szkoleni są na akademiach wychowania fizycznego w Chinach tak, by móc nauczać jednego i drugiego, oczywiście z wyborem
pewnej specjalizacji, to w praktyce szkolenia chińskich zawodników następuje prosta
decyzja, albo san shou, albo taolu. Mistrzowie taolu nie pojawiają się na platformach
san shou. Zwycięzcy san shou nie startują
w taolu.
Jingsai wushu to dyscyplina sportowa, w której rozgrywane są zawody w
konkurencji form - taolu oraz walki - san
shou. Należy sobie zdawać sprawę, że
dyscyplina ta nie ma wiele wspólnego z
tradycyjnym kung-fu.
Wprawdzie formy sportowego
wushu rozwinięte zostały na podstawie
form zaczerpniętych z różnych styli
tradycyjnego kung-fu, jednak zostały
zupełnie oderwane od kontekstu tychże
systemów i przestały pełnić funkcję, jaką
w nich spełniały. Przestały być jedną z
metod treningowych służących rozwojowi
umiejętności walki, a stały się raczej
10
popularne, z grona tradycyjnych chińskich
systemów.
Każdy z systemów tradycyjnego
kung-fu jest sztuką walki. Konieczność
obrony, czy walki, była podstawową przyczyną wykształcenia się tych systemów.
Dziś różne osoby mogą podejmować naukę
danego systemu, kierując się różnymi przesłankami - jedni przede wszystkim chcą się
nauczyć bronić przed napaścią, dla innych
może to zejść na dalszy plan. Jednak prawdziwy tradycjonalista nie uzna systemu za
tradycyjny, gdy ten podstawowy element podporządkowanie treningu rozwojowi
umiejętności walki, zostanie wyeliminowany. Formy dla przedstawiciela tradycyjnego systemu kung-fu są jedną z metod
treningowych służących temu celowi.
Li Ziming – Liang baguazhang
Systemy tradycyjnego kung-fu
(ludowego wushu) są bardzo zróżnicowane. Wywodzą się one z różnych części
Chin, z różnych środowisk (żołnierze, powstańcy, ochroniarze, konwojenci,
gwardziści pałacowi, jianghu - ludzie
"poza prawem", w pewnym stopniu również mnisi itd.), tworzone przez ludzi o
różnych poglądach, doświadczeniach i
wiedzy. Naprawdę trzeba wiele wysiłku,
treningu i studiów, żeby przybliżyć się do
dobrego rozumienia konkretnego tradycyjnego systemu. To zadanie spełniać powinien proces szkolenia w danym systemie.
Informacje zawarte w tym artykule stanowią tylko pewne uogólnienie.
Baguazhang, bajiquan, cailifoquan
(Choy Lee Fut), chuojiao, hongjiaquan
(Hung-gar), paochui, taijiquan (Tai Chi),
tanglangmen, tongbiquan, xingyiquan,
yiquan, yongchunquan (Wing Chun),
ziranmen, to tylko niektóre, stosunkowo
Wu Yinghua – Wu Taijiquan
Tradycyjny system to nie tylko
formy i/lub inne ćwiczenia, ale specyficzny system koncepcji teoretycznych w
11
i stanowi długi proces. Formy nie są tu po
to, by je pokazywać na zawodach i
otrzymywać za to punkty, ale stanowią
jedną z metod treningowych służących
rozwojowi umiejętności walki, coraz lepszemu opanowaniu zasad, koncepcji i metod, które te formy ucieleśniają i ilustrują.
Poznawanie kolejnej formy w danym
systemie to niekoniecznie po prostu poznawanie innego układu ruchów opartych na
tych samych zasadach (chociaż w niektórych wypadkach tak też może być), ale
poznawanie kolejnych zasad, bądź zasad
wyższego rzędu, często oznaczające
uzyskiwanie nowego, coraz właściwszego
spojrzenia na całość systemu.
połączeniu z metodami treningowymi. Na
metody treningowe składać się mogą na
przykład ćwiczenia podstawowe (jibengong), ćwiczenia średnio-zaawansowane
(zhongji gongfa), ćwiczenia zaawansowane (gaoji gongfa), ćwiczenia uzupełniające (fuzhu gongfa), formy (taolu), ćwiczenia z partnerem (duilian), w tym np. "pchające ręce" (tui shou), różne formy sparingu,
prowadzące do umiejętności wolnej walki san shou. Wszystko to jest powiązane ściśle ze specyficznymi koncepcjami
teoretycznymi danego systemu, czyli jego
"zasadą pięści" - quanli.
Trening san shou - walki, pozwala
w praktyce sprawdzać metody i koncepcje,
i dzięki temu lepiej je zrozumieć. Innymi
słowy rozumienie tego co się robi ćwicząc
formę uzależnione jest od praktyki san
shou. Ktoś, kto nie ćwiczy walki, po prostu
nie będzie rozumiał form w takim samym
stopniu. W tradycyjnych systemach formy
nie są oderwane od walki, ani walka od
form. Wszystko jest powiązane tym samym quanli - teorią danego systemu.
Oczywiście należy wziąć pod
uwagę, że istnieją systemy takie jak ziranmen, czy yiquan, w których nie ćwiczy się
form - jednak ta zasada systemowej
spójności metod i koncepcji, treningu i
walki jest zachowana.
Han Qichang - Meihuazhuangquan
Uczeń poznaje system stopniowo,
krok po kroku zapoznając się kolejnymi
metodami treningowymi (w tym również z
formami), bardziej zaawansowanymi
koncepcjami teoretycznymi (lub coraz bardziej zbliża się do właściwego rozumienia
tychże koncepcji) i rozwijając praktyczne
umiejętności. Wszystko to się z sobą wiąże
Na niektórych zawodach kung-fu
lub wushu rozgrywane są konkurencje
form tradycyjnych. Niektórzy zawodnicy
sportowego wushu uczą się zatem form
zaczerpniętych z tradycyjnych systemów.
12
Jednak jeśli zawodnik taki nie jest naprawdę przedstawicielem danego systemu,
będą to tylko zestawy ruchów wyrwane z
kontekstu, bez głębszego rozumienia danego systemu i miejsca danej formy w
systemie, w jego metodyce szkolenia; bez
właściwego rozumienia quanli danego systemu, w tym chociażby tego, jaki etap w
procesie poznawania zasad systemu stanowi ta forma. Wbrew potocznym, acz
naiwnym wyobrażeniom, nawet znajomość
zastosowań ruchów z formy, to bardzo
niewiele, jeśli chcemy mówić o prawdziwej znajomości systemu. Z punktu widzenia tradycyjnego kung-fu, ktoś ćwiczący
oderwane formy pochodzące z jakiegoś
systemu (a często są to nawet formy
pochodzące z wielu różnych systemów) nie
dysponuje głębszą wiedzą o tym systemie bo tę zdobyć można tylko angażując się na
lata w naukę wybranego systemu,
korzystając z nauk jego autentycznego
eksperta.
zwojowy + akrobatyka + wyrwane z
kontekstu formy. Ponieważ w walce i
samoobronie coś takiego nie ma szansy się
sprawdzać, to uzupełnieniem jest zwykle
trening san shou sportowego bądź po prostu kick-boxingu. Ćwiczący w takich szkołach zwykle dość szybko stwierdzają, że
"walka nie ma nic wspólnego z formami".
Więc jedni z nich koncentrują się na formach, dla ich walorów estetycznych, inni
na walce, opartej na zasadach i metodach
zupełnie nie związanych z nauczanymi w
tejże szkole formami. W ten sposób ćwiczący "kung-fu" (cudzysłów użyty celowo)
przyczyniają się do rozpowszechniania
opinii o niepraktyczności tradycyjnych
chińskich sztuk walki.
Oczywiście samo ćwiczenie wybranych taolu i sportowego san shou nie jest
niczym nagannym. Należy sobie jednak
dokładnie zdawać sprawę z tego, jak takie
podejście ma się do właściwych systemów
tradycyjnego kung-fu. Mam nadzieję, że
Czytelnicy bez trudu potrafią dostrzec
pewne różnice.
Pewien problem polega na tym, że
niektóre osoby ćwiczące w taki sposób
bardzo często uważają, że uprawiają tradycyjne kung-fu. Co gorsza, niektórzy nawet
uczą w taki sposób i twierdzą, że nauczają
tradycyjnego kung-fu. Tymczasem zwykle
jest to tylko standardowy trening ogólnoro-
Andrzej Kalisz
www.yiquan.pl
Artykuł publikowany był w magazynie
"Samuraj" 11/2003
13
CHOY LI FUT (CAILIFOQUAN) 蔡李佛拳
Choy Li Fut należy do najwszechstronniejszych i najlepiej usystematyzowanych stylów kung-fu. Pomimo iż powstał
w latach 30 XIX w. zawiera tradycje, doświadczenia i metody treningowe pochodzące z klasztoru Shaolin. System powstał na południu Chin, łączy w sobie jednak techniki zarówno południowych, jak i
północnych systemów kung-fu.
wnętrzne - miękkie, w których większe
znaczenie nadaje się oddechowi,
koncentracji oraz płynności ruchów rozluźnionego ciała, gdyż dzięki tym czynnikom
osiąga się opanowanie przepływu energii
chi w ciele, pracując nad umysłem,
koncentracją, rozluźnieniem. Choy Li Fut
obejmuje bardzo wiele form ręcznych,
form z bronią, trening na manekinach i
medytację, a dzięki bogactwu metod
treningowych kształtuje człowieka całościowo.
Choy Li Fut słynie z
potężnych ciosów zamachowych, błyskawicznych ciosów prostych, dynamicznych
kopnięć na wszystkie poziomy, z wyjątkowo szybkiej i inteligentnej pracy nóg
oraz zwodniczych ruchów całego ciała.
Wszystko to sprawia, że jest jedną z
najlepszych i najskuteczniejszych metod
walki.
Choy Li Fut zawiera w sobie
formy zewnętrzne, określane mianem
twardych, które kładą nacisk na ćwiczenia
fizyczne i siłowe, a więc techniki walki i
ćwiczenia fizyczne przede wszystkim
wzmacniają ciało, poprawiają kondycję,
siłę i koordynację, jak również formy we-
Wong Doc-Fai w Szczecinie
Obecnie jednym z najwybitniejszych ekspertów choy li fut jest mistrz Wong Doc-Fai. Jest on
prezesem Plum Blossom International Federation, organizacji zrzeszającej szkoły choy li fut
z 25 krajów całego świata takich jak: Kanada, USA, Meksyk, Brazylia, Anglia, Francja,
Niemcy, Holandia, Węgry, Włochy, Litwa, Polska, Rumunia, Hiszpania, Szwajcaria, Chiny,
Hong Kong, Filipiny, Tahiti, Nigeria, Dubai, Egipt, Iran, Pakistan i Katar.
Przedstawicielem mistrza Wong Doc-Fai w Polsce jest Paweł Kijańczyk. W ramach Centrum Choy
Li Fut & Tai Chi Chuan prowadzi on stałe zajęcia w Szczecinie, a także szkolenia seminaryjne i
obozowe, umożliwiające systematyczną naukę entuzjastom choy li fut z całej Polski. Niezależne
ośrodki, autoryzowane przez Centrum Choy Li Fut & Tai Chi Chuan, działają na Śląsku, w
Wielkopolsce, oraz w zachodniej Polsce. Centrum posiada również przedstawicielstwo na Litwie.
WWW.CHOYLIFUT.INFO
TEL. 0609 993 349
14
HEI LONG SHU 黑龙术
Styl Hei Long Shu (Szkoła Czarnego Smoka) wywodzi się z południowych
Chin, być może, że z prowincji Fujian, lub
tam przeszedł pewną metamorfozę, która
stworzyła formę tego stylu istniejącą do
dzisiaj. Niestety brak dokładnych danych
na temat jego genezy (posiadamy jedynie
ustny przekaz Mistrza Vin), znacznie
skraca jego historię. Bez wątpienia od
pewnego czasu jest to styl rodzinny, a więc
przekazywany z pokolenia na pokolenie w
jednym klanie. Część ruchów tego stylu
zbliżona jest pod względem technicznym
do Choy Lee Fut i Hung Gar, a także do
technik z klasztoru Shaolin, lecz część ma
inną dynamikę i płynność ruchu. Wydaje
się, że na ten styl miały także wpływ wietnamskie techniki Vo.
miast duża ilość technik ręcznych zapewnia swobodę w działaniu i łatwość w zmianie decyzji podczas walki.
Duża część ruchów i postaw to
naśladujące ruchy zwierząt. W stylu tym
wyraźnie widać techniki: smoka, żurawia i
lamparta, a także węża. Czarny Smok jest
wyraźnie stylem zewnętrznym. Zwrotność
w pozornie stabilnych postawach jest bardzo ważnym elementem strategii.
Styl zawiera około 150 technik
ręcznych, 20 technik nożnych, 6 form ręcznych, 1 formę w parze oraz formę z długim
kijem (tyczką). Mała ilość technik nożnych
powoduje, że są one dosyć dobrze
opanowywane i skuteczne w walce. Nato-
Mistrz Le Tuan Vin
Wiemy, że do Polski przywędrował ten styl pod koniec lat ’70-tych wraz z wietnamskim studentem
mistrzem Le Tuan Vin. Opowiadał on, że był nauczany przez swojego ojca przez 21 lat po 8 godzin
dziennie (?). Natomiast nauczycielem jego ojca był mistrz pochodzący z Chin. Wskazywało na to, także
nazewnictwo technik. Część z nich była chińska a część wietnamska. Na plecach ubioru Mistrza Vin
widniał chiński ideogram „kung-fu”.
Działalność Mistrza Vin nie była zgodna z obowiązującymi w tym okresie w Polsce przepisami, oraz
zakazami władz wietnamskich, co znacznie przyczyniło się do wydalenia Mistrza Le Tuan Vin z kraju.
Z najnowszych danych (informacji przyjaciół Mistrza La Doc Trung, który w tym samym czasie przyjechał do Polski co Mistrz Vin) wynika, że po odstawieniu do Wietnamu, Mistrz Vin za karę trafił na
pierwszą linię frontu zatargu między Wietnamem, a Chinami i tam zginął jako żołnierz.
Pierwszą sekcję Hei Long Shu (pod nazwą Hai Lung Pai) otworzył i prowadził w Gdańsku Romuald
Józefowicz. Obecnie linię przekazu Hei Long Shu podtrzymują w Polsce: Marek Beyrowski w sekcji w
Lęborku oraz Marek Hildebrandt w sekcji działającej w Strzebielinie Morskim. Sekcja poprzez
przynależność do Polskiego Zrzeszenia Wushu jest członkiem Polskiego Związku Wushu.
WWW.HEILONGSHU.REPUBLIKA.PL
TEL. 0609 622 103
15
HU LUNG PAI 虎龙派
przechodząca do twardości oraz lekkość pozycji. Podobnie jak w przypadku technik tygrysa,
w metodzie walki smoka także wykorzystuje
się palce. Są one uformowane na kształt szponów i służą do chwytania ramion, uszu, części
twarzy itd.
Przekazy historyczne na temat stylu
Hu Lung Pai są bardzo skąpe. Wiadomo, że
metoda walki oparta na technikach tygrysa i
smoka powstała w XVIII wieku na południu
Chin. Choć wymienia się nazwiska twórców
tego specyficznego stylu, to wiele przemawia
za tym, iż były to postaci fikcyjne.
W Hu Lung Pai zawarto idee i techniki
różnych zasad kung-fu. Nie wszyscy wiedzą,
że łączenie odmiennych stylów, czyli różnych
koncepcji walki w tzw. style hybrydowe, nie
jest wymysłem i potrzebą wyłącznie czasów
Pięść Tygrysa i Smoka nawiązuje koncepcyjnie i technicznie do systemu Pięciu
Zwierząt Shaolin (Wu Xing Quan). Warto
jednak podkreślić, iż ruchy lamparta, węża,
żurawia oraz smoka stanowią (w przekazie
polskim) zaledwie 20 - 30% materiału
technicznego stylu. Z tego powodu tzw. Pięść
Czarnego Tygrysa (Hei Hu Quan) jest wizytówką Hu Lung Pai. Podstawową techniką
używaną w formach tygrysa jest mocne
pchnięcie podstawą dłoni. Przy bardziej złożonych akcjach ręka powinna być uformowana
na kształt pazurów, co umożliwia wykonanie
zahaczeń, dźgnięć czy ruchów „rozdzierających”. Celami ataków są wówczas miejsca
szczególnie wrażliwe na ciele człowieka takie
jak: oczy, krtań, krocze i niektóre mięśnie.
obecnych. Już w XVI wieku doceniono mnogość strategicznych rozwiązań bojowych słynnego niegdyś systemu Wu Xing Quan.
Zastosowania technik z form Pięciu Zwierząt
są klarowne i nie pozostawiają wątpliwości co
do tego, w jakim celu powstały.
Nieco inną koncepcję posiadają
kombinacje i formy smoka. Chiński smok stanowi produkt wierzeń duchowych, zaczerpniętych przede wszystkim z mitologii. Cechami
Dariusz Muraszko demonstruje techniki
charakterystycznymi tych form są: kolistość
ruchów, obroty wokół osi ciała, miękkość
Pięść Tygrysa i Smoka, tak jak i inne style kung-fu, uległa procesowi zmian. Warto wspomnieć, że na
przestrzeni lat wykształciło się kilka szkół (odmian) Hu Lung Pai. Jako uznanego mistrza jednej z nich
wymienia się Huo Suk Feng`a. Z kolei w Wietnamie głośno było o mistrzu Pham Thanh Su, który nauczał chińsko – wietnamskiego stylu Tygrysa i Smoka Long Ho Hoi. Współcześni liderzy Long Ho –
pomimo, iż nie są Chińczykami - także powołują się na shaolińskie korzenie tej metody walki.
Rodzinny styl Hu Lung Pai trafił do Polski w latach 70 – tych za sprawą Wietnamczyków. Obecnie
głównym instruktorem tego przekazu jest Dariusz Muraszko – przewodniczący Stowarzyszenia Hu
Lung Pai Kung-Fu w Polsce, który od ponad 20 lat propaguje Pięść Tygrysa i Smoka.
WWW.TYGRYS-KUNGFU.REPUBLIKA.PL
TEL. (059) 8430 148
16
JOW GA 周家拳
między innymi Jow Biu otwierając tam
wkrótce wiele nowych szkół Jow Ga Kung
Fu. W chwili obecnej liczne szkoły Jow
Ga funkcjonują na terenie Hong Kongu,
Chin kontynentalnych, inne działają w
Wietnamie, Singapurze, Malezji, Australii,
USA, Niemczech i w Polsce.
Jow Ga Kung Fu (inne spotykane
nazwy to Chow Gar, Zhou Jia, Chau Ka,
itp.). Założycielem systemu był Jow Lung
(1891 – 1923). Mieszkając w południowochińskiej prowincji Guandong już od
wczesnej młodości uczył się Hung Gar
Kung Fu. W późniejszym okresie życia
ćwiczył również Choy Ga, techniki Bagwa
Gwan i jedną z odmian Buk Siu Lum (w
czasie swojego pobytu na terenie Malezji).
Nowy styl, nazwany później od jego
nazwiska Jow Ga (styl rodziny Jow)
usystematyzował już po powrocie w strony
ojczyste. Pierwszymi uczniami Jow Lung’a
byli jego bracia: Jow Hip, Jow Biu, Jow
Hoy i Jow Tien. Bracia wspólnie rozpoczęli propagowanie swojego systemu na
terenie nie tylko Chin ale również całej
Azji Płd. – Wsch. Procesu tego nie przerwała nawet przedwczesna śmierć Jow
Lung’a. W następnych latach z powodu
politycznych zawirowań na terenie Chin
kontynentalnych wielu nauczycieli Jow Ga
przeniosło się do Hong Kongu. Zrobił tak
Jow Ga Kung Fu to między innymi
szybka, naturalna praca nóg, siła generowana w talii, uderzenia zadawane seriami.
Styl zawiera około czterdziestu form ręcznych i z bronią. Jest również bardzo znany
z powodu swojego Tańca Lwa.
Polscy adepci Jow Ga Kung-Fu
Nauczycielem (Sifu) Jow Ga Kung Fu Athletic Association jest Derek Johnson (Cheung Tai Lik).
Ćwiczy Jow Ga od 1978 roku. Naukę zaczął pobierać w szkole mistrza Dean Chin'a – pierwszej szkole
Jow Ga na terenie Stanów Zjednoczonych. Po śmierci mistrza Dean Chin’a nauczycielem Dereka
Johnsona został mistrz Deric Mims. Derek Johnson ma możliwość kontynuowania swoich treningów
Jow Ga Kung Fu i studiowania obyczajów i historii stylu w Chinach i w Hong Kongu.
W grudniu 1999 roku grupa osób z Krakowa pojechała na spotkanie z Sifu w Niemczech. Po dwudniowym treningu prowadzonym przez Sifu Johnson'a, odbyła się oficjalna ceremonia przyjęcia nowych
uczniów. Z tą chwilą powstało Jow Ga Kung Fu Athletic Association, Poland z siedzibą w Krakowie filia Jow Ga Kung Fu Athletic Association, Maryland. Kolejne spotkanie Sifu Johnson'a ze swoimi
uczniami odbyło się w październiku 2000 roku w Krakowie. Pod koniec swojego pobytu Sifu Johnson
dokonał wyboru dai si hing'a - najstarszego ucznia, który reprezentuje Sifu podczas jego nieobecności
- został nim Dariusz Karkowski.
WWW.JOWGA.PL
TEL. 0608 036 755
17
MIZONGQUAN 秘踪拳
lian shou w 4 drogach, mały i duży tygrys.
Jest wykorzystywanych wiele rodzajów
broni, ćwiczeń w parach, form podwójnych.
Hu Zhenhai
Mizongquan czyli styl "zagubionego śladu", zaginionego szlaku lub sekretny styl gong fu. Uważa się, że został
sworzony przez Sun Tonga w 1772 roku.
Poza Cangzhou nauczany w czterech wioskach, m.in. w Xiaonanhe, gdzie uczył
Huo Endi. Styl słynny na początku XX
wieku, dzięki Huo Yuanjia który poza
mizongquan cwiczył shuai jiao, liu he
quan, gong li quan.
Qi Fengxiang
W Cangzhou popularne są odmiany Chen Fengqi (nazywana Yanqingquan), której naucza obecnie Han Guoxing,
linia Hu Zhenhai i zbliżona do niej linia
rodziny Qi.
Od lewej: Marek Flisikowski, Qi Minjiu, Maciej
Nienartowicz
Styl zawiera wiele form. Najbardziej znane to mizong quan w 10 drogach,
Najbardziej znanym mistrzem mizongquan był Huo Yuanjia (1869-1909), założyciel
Stowarzyszenia Atletycznego Jingwu (Chin Woo). Film „Fearless” z Jetem Li odwołuje się
luźno do jego historii. Również mistrz, którego śmierć mści w filmie „Wściekłe pięści” Bruce
Lee, to właśnie Huo Yuanjia. Dziś głównym centrum mizongquan i spokrewnionego z nim
yanqingquan jest Cangzhou w prowincji Hebei.
Marek Flisikowski jest przedstawicielem w Polsce mizongquan rodziny Qi z Canzhou.
WWW.MIZONGQUAN.CBA.PL
TEL. 0660 372 441
18
SYSTEM MODLISZKI – TANGLANGMEN 螳螂门
tanglang zwana także meihua tanglang
(Modliszka Kwiatu Śliwy).
System Modliszki (Tanglangmen) jest
klasycznym chińskim systemem walki.
Opracowanie go przypisuje się mistrzowi
Wang Lang z Shandongu po zaobserwowaniu walki pomiędzy modliszką a cykadą. Na
podstawie tej historii uważa się system Modliszki za systemem imitatywny (xiangxing)
czyli imitujący, naśladujący ruchy owada. Jednakże tanglangmen nie jest stylem walki
naśladowczej. To dlatego, że wziął za motto
waleczny duch modliszki, a nie naśladownictwo jej ruchów.
Tanglangmen klasyfikuje się jako waijia (zewnętrzna) sztuka walki, mimo iż
zdecydowanie posiada neijia (wewnętrzne)
zasady i strategie, co widoczne jest na wyższym poziomie zaawansowania.
Tanglangmen uważany jest powszechnie za sztukę
dynamiczną i wysoce wymagającą fizycznie,
przystosowaną dla osób o dobrej budowie
ciała. Potrzebny jest duży wysiłek do
prawidłowego generowania siły przy
podstawowych technikach tanglang. Dzięki
temu system ten, zasługuje na opinię jednego z
najbrutalniejszych systemów chińskiego kung
fu. Tanglangmen kładzie główny nacisk na
praktyczne zastosowanie i dlatego tradycyjna
wolna walka (chuantong sanda) jest głównym
elementem składowym treningów.
System Modliszki, poprzez fakt
wchłonięcia głównych technik i zasad północnych stylów walki, stał się systemem bardzo
wszechstronnym. Tanglangmen korzysta z
pełnego arsenału uderzeń, złapań, dźwigni,
podcięć i rzutów oraz ataków na punkty witalne. Wszelkie uderzenia i rzuty wykonywane
są w błyskawicznych seriach z niskich, mocnych i dynamicznych pozycji. Praca nóg w
tanglang to szybkie i ciągle zmieniające się
kroki umożliwiające druzgoczący atak oraz
szybką i nieuchwytną obronę. Mimo, że tanglangmen powstał i rozwijał się początkowo
wśród taoistów z gór Laoshan to wykazuje
bliskie spokrewnienie z boksem z Shaolin.
Wpływ Shaolin widoczny jest gdy porównamy
jiben gong (ćwiczenia podstawowe) obydwu
systemów. Jednak podobieństwa te zmniejszają się wraz z poznawaniem bardziej
zaawansowanych technik tanglangmen.
W systemie tanglangmen, który rozwija
się aż do dzisiaj, ukształtowało się wiele stylów i szkół. Podstawowe style to qixing tanglang (Siedmiogwiezdna Modliszka) oraz taij
Yu Tiancheng i Sławomir Milczarek
Spadkobiercą Wang Langa w pierwszej generacji został mnich Sheng Xiao, który system przekazał mistrzowi Li Zhizhan. Li
Zhizhan przekazał system Wang Yongchun (1854-1926), który powszechnie uznawany jest za twórcę stylu Siedmiogwiezdnej
Modliszki. Z kolei Wang Yongchun pełny system przekazał mistrzowi Fan Xudong (1841-1935?). Mistrz Fan miał wielu
uczniów z których najsławniejsi to Gua Jialu, Yang Weixin, Lin Jingshan (1885-1971), Luo Guangyu (1888-1944) oraz
Wang Chuanyi. Najwybitniejszym z nich był bezsprzecznie mistrz Lin Jingshan, którego najlepsi uczniowie to Hu Rongfu,
Xiao Huating, Yu Zhenhai oraz bracia Yu Tiancheng i Yu Tianlu.
Do Polski system Modliszki trafił w 1985 roku za sprawą mistrza Kai Uwe Pela (linia mistrza Luo Guangyu) od 1993 roku
ćwiczymy przekaz rodziny Yu z Yantai. Na początku według mistrza Yu Tiancheng (1937-2004) a po jego śmierci według
przekazu jego młodszego brata Yu Tianlu lub najstarszego ucznia mistrza Yu Tiancheng Liu Xianming. Głównym
przedstawicielem rodziny Yu w Polsce jest Dr Sławomir Milczarek prezes Polskiego Towarzystwa Kung Fu Modliszki,
które posiada kilka ośrodków w kraju oraz sprawuje opiekę nad szkołami systemu Modliszki w Finlandii.
WWW.TANGLANGMEN.COM
Tel. 0602 255 107
19
WU TAIJIQUAN 吴氏太极拳
Szkoła Wu to odmiana Taijiquan
bardzo popularna w Chinach, Hong
Kongu, Kanadzie i USA. Wywodzi się
bezpośrednio ze stylu Yang skodyfikowanego w XIX w. przez mistrza Yang Lu
Chan`a. Ten z kolei miał dwu synów, z
których jeden, nazywający się Yang Ban
Hou, był nauczycielem niejakiego Quan
You. Quan You przekazał swoją wiedzę
między innymi: Wang Mozhai, Chang Yun
Ting oraz własnemu potomkowi Wu Jian
Quan. Metoda walki przez nich propagowana zwana jest stylem Wu (nie mylić z
innym stylem Wu stworzonym przez Wu
Yu Hsing`a).
gardło. Styl Wu wywodzi się z tzw. Małych Postaw Yang i z tego powodu większość jego ruchów jest bardziej zwarta
(kompaktowa).
Bazą szkoleniową Wu Taijiquan
jest forma 81 sekwencji. Jednak można
spotkać mistrzów, którzy propagują formy
zawierające 89 lub 121 ruchów – zależy to
od sposobu liczenia technik. Po redukcji
(do 37) powtarzających się pozycji, w
1953r. powstała skrócona wersja, która
zawiera najważniejsze techniki formy
tradycyjnej. Stosunkowo niedawno opracowano kolejny wariant składający się z 45
kombinacji. International Wu Style Tai Chi
Chuan Federation propaguje formy 15, 21,
54 i 108 sekwencji.
W stylu Wu większość pozycji
wykonywanych jest z mocno pochylonym
tułowiem (penetracja, podążanie za
wycofującym się przeciwnikiem), podczas
gdy w stylu Yang odchylenie kręgosłupa
od pionu stanowi najczęściej błąd. Również kształty ręki w obu metodach są nieco
inne. W Yang dominuje układ dłoni z
łagodnie rozłożonymi palcami (sposób
trzymania piłki do koszykówki), natomiast
w wariancie Wu cztery lub dwa (wskazujący i środkowy) palce są lekko złączone, a
kciuk odwiedziony. Taki kształt zwany jest
"Pyskiem Tygrysa" i w stylach zewnętrznych służy między innymi do chwytów za
Dr Mark Langweiler w Słupsku
Słupską grupę sympatyków Wu Taijiquan zawiązał w roku 1986 Dariusz Muraszko. Sekcja funkcjonowała przy
Ognisku TKKF „Semafor” i prawdopodobnie była pierwszą w Polsce, w której próbowano ćwiczyć styl Wu.
Dariusz Muraszko zgłębiał wiedzę u różnych nauczycieli Taijiquan, a w roku 2004 nawiązał kontakt z
International Wu Style Tai Chi Chuan Federation. Na czele wymienionej Federacji stoi Sifu Wu Kwong Yu,
który jest prawnukiem legendarnego Wu Jian Quan`a. Zajęcia z zakresu Wu Taijiquan odbywają się w Słupsku i
w Koszalinie ramach działalności Słupskiego Stowarzyszenia Chińskich Sztuk Walki. Doradcą technicznym
Stowarzyszenia jest Dr Mark Langweiler – uczeń Sifu Wu Kwong Yu z Hong Kongu.
WWW.WUTAICHI.REPUBLIKA.PL
TEL. (059) 8430 148
20
STYL MENTALNY - YIQUAN 意拳
Yiquan (styl mentalny), znany też
jako dachengquan (styl wielkiego osiągnięcia) jest jedną z dynamicznie rozwijających się i zdobywających sobie popularność w Chinach i poza nimi odmian kungfu. Powstał on na bazie klasycznego stylu
wewnętrznego xingyiquan (hsing-i
ch'uan). Wpłynęły na niego jednak także
inne systemy wewnętrzne: baguazhang
(pakua chang) i taijiquan (t'ai chi ch' uan).
Niekiedy mówi się, że yiquan dysponuje
eksplozywną siłą jak xingyiquan, dynamicznym, zwinnym poruszaniem się jak
baguazhang i miękką neutralizacją akcji
przeciwnika jak taijiquan. Yiquan nie powstał jednak przez dodanie elementów tych
sztuk walki, ale raczej poprzez wydobycie
ich "esencji".
zrozumienie zasad i prostych, dających się
elastycznie dostosować do sytuacji metod.
Bazuje się na "naturalnym potencjale"
(benneng) i dąży do rozwoju intuicji i
spontaniczności.
Trening składa się z dwóch głównych
części: metod podstawowych i treningu
walki. Na metody podstawowe składają
się: ćwiczenia pozycyjne zhan zhuang,
ćwiczenia w powolnym ruchu shi li i moca
bu, ćwiczenia dynamiczne fa li i praca z
oddechem shi sheng.
Trening walki dzieli się na tui shou
(przepychanie rąk) i san shou (wolna
walka). W walce wykorzystuje się głównie
uderzenia pięścią, dłonią, przedramieniem,
łokciem, barkiem, głową, biodrem, kolanem i kopnięcia, a także odrzucenia i obalenia przeciwnika.
Także inne systemy chińskie miały
pewien wpływ na ukształtowanie się
yiquan. Nie bez znaczenia były również
kontakty twórcy yiquan - mistrza Wang
Xiangzhai (1885-1963) z europejskimi
bokserami i japońskimi judokami. Yiquan,
jak wskazuje sama nazwa systemu (yi –
umysł, intencja, idea, quan – pięść),
ogromną uwagę poświęca wykorzystaniu
pracy mentalnej w treningu. W odróżnieniu od większości klasycznych chińskich
systemów nie stosuje się tu natomiast treningu form. Nacisk położony jest nie na
opanowanie dużej liczby technik, ale
przede wszystkim na rozwinięcie
specyficznej percepcji ciała i siły,
osiągnięcie specyficznej koordynacji oraz
"jedności umysłu i ciała", poznanie i
Yao Chengguang na okładce magazynu Wuhun
Spadkobiercą nauk Wang Xiangzhai’a (1885-1963) był Yao Zongxun (1917-1985). Obecnie wśród
najwybitniejszych ekspertów yiquan znajdują się m.in. jego synowie Yao Chengguang i Yao Chengrong. Yao
Chengguang jest prezesem Pekińskiego Stowarzyszenia Badawczego Yiquan i dyrektorem szkoły sztuki walki
Zongxun Wuguan.
Przedstawicielem mistrza Yao Chengguang w Polsce, a także głównym jego przedstawicielem poza Chinami jest
Andrzej Kalisz. W ramach Akademii Yiquan prowadzi on stałe zajęcia w Warszawie, a także szkolenia seminaryjne i obozowe, umożliwiające systematyczną naukę entuzjastom yiquan z całej Polski i wielu innych krajów.
Niezależne ośrodki, autoryzowane przez Akademię Yiquan, działają na Śląsku, w Wielkopolsce, a także w Czechach, na Ukrainie i na Węgrzech.
WWW.YIQUAN.PL
Tel. 0603 427 087
21
NASZE SZKOŁY I ORGANIZACJE
AKADEMIA YIQUAN
AKADEMIA TRADYCYJNEGO WING CHUN KUNG-FU
Nauczane style: Wing Chun
Miejscowości: Kraków, Bydgoszcz, Gorzów, Piotrków,
Poznań, Zawiercie
Internet: www.wingchunkungfu.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: 0 602 259 399
Nauczane style: Yiquan
Miejscowości: Warszawa, Chorzów, Gliwice, Poznań oraz
Brno, Budapeszt, Lwów
Internet: www.yiquan.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: 0603 427 087
GDYŃSKA SZKOŁA SHAOLIN KUNG-FU
CENTRUM CHOY LI FUT & TAI CHI CHUAN
Nauczane style: Choy Li Fut, Yang Taijiquan
Miejscowości: Szczecin, Choszczno, Goleniów, Gorzów,
Gryfino, Jarocin, Kraków, Poznań, Wałbrzych oraz Wilno
Internet: www.choylifut.info
E-mail: [email protected]
Telefon: 0 691 583 582
Nauczane style: Shaolin luohanquan
Miejscowości: Gdynia
E-mail: [email protected]
Telefon: (0-58) 665-04-82, 0602 848 338
LĘBORSKA SZKOŁA CZARNEGO SMOKA
JOW GA KUNG-FU ATHLETIC ASSOCIATION
Nauczane style: Jow Ga
Miejscowości: Kraków, Bielsko-Biała, Rzeszów, Sanok,
Jordanów
Internet: www.jowga.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: 0608 036 755
Nauczane style: Hei Long Shu
Miejscowości: Lębork, Strzebielino Morskie
Internet: www.heilongshu.republika.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: 0609 622 103
MIZONGQUAN
Nauczane style: Mizongquan
Miejscowości: Tczew, Wrocław
Internet: www.mizongquan.cba.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: 0660 372 441
POLSKIE STOWARZYSZENIE HUNG-GAR KUNG-FU
Nauczane style: Hung-gar
Miejscowości: Warszawa, Płock oraz Atlanta
Internet: www.swiatkowski.pl/hungkuen/
E-mail: [email protected]
Telefon: (022) 659 80 42
SŁUPSKIE STOWARZYSZENIE CHIŃSKICH SZTUK WALKI
POLSKIE TOWARZYSTWO KUNG-FU MODLISZKI
Nauczane style: Tanglangmen, Yang Taijiquan
Miejscowości: Warszawa, Busko Zdrój, Lublin, Suwałki
oraz Finlandia
Internet: www.tanglangmen.com
E-mail: [email protected]
Telefon: 0602 255 107
Nauczane style: Wu Taijiquan, Hu Lung Pai
Miejscowości: Słupsk, Koszalin
Internet: www.wutaichi.republika.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: (059) 8430 148
STOWARZYSZENIE HU LUNG PAI KUNG-FU W POLSCE
Nauczane style: Hu Lung Pai
Miejscowości: Słupsk, Koszalin, Szczecin
Internet: www.tygrys-kungfu.republika.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: (059) 8430 148
VIET VO DAO – POLSKA
Nauczane style: Vovinam Viet Vo Dao, Viet Tai Chi, Kem Vo
Combat
Miejscowości: Warszawa, Bełchatów, Błędów, Ełk, Gdańsk,
Mszczonów, Parczew, Węgorzewo, Włocławek, Wołomin,
Żyrardów
Internet: www.voviet.pl
E-mail: [email protected]
Telefon: (022) 622 19 42, 0 504 614 004
22
OGÓLNOPOLSKI ZLOT
KUNG-FU I VO
21-22 PAŹDZIERNIKA 2006
NIE TYLKO POKAZY, ALE TAKŻE WARSZTATY DLA
INSTRUKTORÓW, ADEPTÓW KUNG-FU I WSZYSTKICH ZAINTERESOWANYCH, PRELEKCJE I DYSKUSJE, SZANSE PORÓWNANIA STYLI I METOD, IMPREZY TOWARZYSZĄCE
AKTUALNE INFORMACJE NA STRONIE:
WWW.KUNG-FU.W.PL
KOLEJNE WYDANIE MAGAZYNU KUNG-FU
JUŻ WE WRZEŚNIU!
23