Przepis na beton

Agencja Zbierania Informacji & Strefa 13
Przepis na beton
Beton powinien być wykonany według określonej
receptury. Zwykle przy ustalaniu składu mieszanki
betonowej korzysta się z norm, tablic. Na ich podstwie
ustala się recepturę roboczą 1 m3 mieszanki.
Jaki beton do czego
Na budowie można w miarę poprawnie przygotować samodzielnie beton o niskiej wytrzymałości – B7,5 – i
beton klasy B15. Samodzielnie bardzo trudno przygotować beton wyższej klasy, tak aby miał dobrą jakość.
Beton B7,5, tak zwany chudy beton, wykorzystuje się jako podkład pod fundamenty, układa się z niego
szlichtę, czyli warstwę wyrównawczą podłogi, a także warstwę dociskową w tarasach.
Z betonu B15 układa się fundamenty (ławy, ściany, płyty), stropy, wieńce w stropach, warstwę podłogi na
gruncie, wieńce i słupki w ściankach kolankowych, nadproża monolityczne i schody.
Betony wyższych klas, czyli o wyższej wytrzymałości, trudniej wykonać tak, by zachowały odpowiednią
jakość.
Dobry beton, czyli jaki
Beton to stwardniała mieszanka cementu, kruszywa, wody i domieszek. Ilość i proporcje składników trzeba
dobrać tak, by zapewnić potrzebną konsystencję mieszanki betonowej oraz zaplanowaną szczelność i
wytrzymałość betonu. Zwykle do ustalenia składu potrzebne są normy, tablice, na podstawie których
określa się recepturę roboczą 1 m3 mieszanki. Poszczególne składniki muszą być dokładnie odmierzane,
gdyż zmiana receptury może zmienić właściwości betonu – wytrzymałość i konsystencję mieszanki.
Ważna jest ilość piasku, zwykle powinno to być przynajmniej 30% masy całego kruszywa. Potrzebną
konsystencję zapewnia odpowiedni stosunek masy cementu do wody (im wartość ta jest mniejsza, tym
większa ciekłość mieszanki) lub specjalnie dobrane domieszki.
Chudy beton powinien mieć konsystencję mokrej ziemi. Tak gęstą mieszankę, która zawiera mało cementu,
trudno dokładnie wymieszać w betoniarce. Jeśli ma być wykorzystana jako podkład stabilizujący grunt pod
fundamenty, lepiej zrobić ją od razu w wykopie fundamentowym.
Gdy betonuje się w obniżonej temperaturze, trzeba zmniejszyć ilość wody zarobowej o 10-20% i dodać
odpowiednią domieszkę.
Pamiętaj! Nie wolno dolewać wody, by upłynnić mieszankę betonową. Do zbyt gęstej mieszanki lepiej
dodać zaczyn cementowy o takiej samej proporcji cementu do wody.
Przepis na chudy beton z cementu portlandzkiego CEM I 32,5
Składnniki
cement
piasek
woda
na 1 m3
na worek cementu 25 kg
160 kg
25 kg (19 l)
2200 kg
344 kg (211 l)
75 l
11 l
Kolejność dozowania i zagęszczanie:
Na przygotowane podłoże rozsypuje się warstwę piasku, a na nim warstwę cementu. Następnie dokładnie
miesza się – na przykład grabiami – oba składniki do uzyskania jednolitej barwy. Tak przygotowaną
warstwę skrapia się ostrożnie małą ilością wody i ubija drewnianym drążkiem.
Przepis na beton B15 z cementu portlandzkiego CEM I 32,5 o konsystencji półciekłej
Składniki
cement
na 1 * na betoniarkę pojemności na worek cementu
m3
200 l
25 kg
275 kg 44 kg (34 l)
25 kg (19 l)
Otrzymana przez Panią/Pana informacja oraz załączone do niej pliki stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i są przeznaczone tylko dla uprawnionych osób.
1
Agencja Zbierania Informacji & Strefa 13
piasek
żwir
woda
590 kg 94 kg (59 l) piasku
1377
220 kg (129 l)
kg
165 l 26 l
54 kg (34 l)
125 kg (74 l)
15 l
*
W recepturze zamieszczonej w tabeli każdy ze składników jest podany w ilości pozwalającej przygotować mieszankę w betoniarce pojemności 200 l. Dla wygody podano
zarówno masę każdego ze składników, jak i jego objętość – aby ułatwić dozowanie za pomocą wiadra. Z jednego zarobu przygotowanego według tego przepisu otrzymamy
160 l betonu. Dlatego przeliczając to na m³, ilość potrzebnych składników trzeba mnożyć przez 6,25.
Kolejność dozowania:
Przy niewielkiej ilości betonu składniki możemy wymieszać w szczelnej skrzyni lub taczce ręcznie za
pomocą łopaty. Równomiernie rozkładamy warstwę piasku, a na niej cement. Przegarniamy składniki do
momentu, aż otrzymamy jednobarwną mieszaninę, i dosypujemy żwiru. Gdy mamy przygotowaną suchą
mieszankę, dolewamy wodę i dokładnie mieszamy. Najczęściej jednak przy wykonywaniu betonu korzysta
się z betoniarki. Kolejność łączenia składników jest nieco inna, gdyż ziarna cementu przykleiłyby się do
wilgotnych ścianek betoniarki. Wlewamy więc do betoniarki część wody i wsypujemy cement. Stopniowo
do zaczynu dosypujemy piasku i żwiru, dolewając jednocześnie resztę wody.Płynne domieszki dolewa się
na końcu rozmieszane z wodą, chyba że producent zaleca inaczej.
Czas mieszania:
Ma on wpływ na jakość mieszanki betonowej i wytrzymałość stwardniałego betonu. Zbyt długie mieszanie
powoduje rozdzielenie się składników, przez co obniża się wytrzymałość betonu.
Czas mieszania składników zależy od konsystencji mieszanki – średnio jest to pięć minut.
Gęstość cementu, piasku i żwiru podawana zwykle w tablicach to gęstość właściwa – na przykład 3,1 kg/l
dla cementu i 2,65 kg/l dla piasku. Wartości te wykorzystuje się do sporządzenia roboczej receptury
mieszanki. W rzeczywistości podczas wsypywania cementu, piasku lub żwiru do wiadra lub taczki ulega on
spulchnieniu i zajmuje więcej miejsca. Dlatego w 10-litrowym wiadrze nie zmieści się 31 kg cementu, lecz
jedynie 13 kg, ponieważ gęstość nasypowa cementu to średnio 1,3 kg/l. Podobnie jest z piaskiem – w 10litrowym wiadrze zmieści się 16,3 kg, a nie 26,5 kg, gdyż gęstość nasypowa piasku to 1,63 kg/l.
Odmierzając składniki wiadrami, wystarczy wyrównać powierzchnię – najlepiej ściągając nadmiar deską;
nie należy zawartości wiadra ugniatać ani utrząsać.
Otrzymana przez Panią/Pana informacja oraz załączone do niej pliki stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i są przeznaczone tylko dla uprawnionych osób.
2