KULTURA śYDOWSKA

Kobiety nie miały wstępu do sali
modlitewnej, aby nie rozpraszać uwagi
męŜczyzn,
więc
modliły
się
i obserwowały naboŜeństwa w odrębnym
pomieszczeniu zwanym babińcem.
MęŜczyźni mieli obowiązek aktywnego
uczestnictwa
w
Ŝyciu
religijnym
i liturgicznym. Ortodoksyjni śydzi byli
bardzo gorliwi w modlitwie, całe swe
Ŝycie wiązali z Bogiem i ściśle
przestrzegali nakazów oraz zakazów
Gazeta 10
Obejrzeliśmy
równieŜ
elementy rytualnego stroju
męŜczyzny np. szal modlitewny
- tałes, Tefilin - skórzane
kasetki zawierające wewnątrz
cztery pergaminowe fragmenty
Tory, pas, jarmułkę – mała
czapeczka.
Liturgiczne egzemplarze Tory (Sefer
Tora) spisane są ręcznie przez pisarza
sofera,
w
języku
hebrajskim
na pergaminie gęsim piórem i specjalnym
atramentem.
Arkusze
pergaminu
zszywane i zwijane w rodały ubiera się
w sukienki (meil), zdobi koronami
(keter) i tarczami (tas) oraz specjalną
wskazówką w kształcie dłoni (jad), gdyŜ
rodałów nie moŜna dotykać gołą ręką.
W przypadku uszkodzenia naleŜy
je pochować jak ciało zmarłego.
Obowiązkiem religijnego śyda było
oŜenić się i mieć dzieci, a syna w ósmą
dobę po narodzeniu, na znak przymierza z
Bogiem - obrzezać. Przewodniczka
przekazała
nam
informacje
o najwaŜniejszych świętach Ŝydowskich
np.
Szabat,
Chanuka,
Pesach.
Usłyszeliśmy róŜne ciekawostki związane
z kulturą judaizmu np. na temat Ŝywienia.
śydzi nie spoŜywają krwi pod Ŝadną
postacią, nie łączą mięsa zwierzęcia
koszernego z potrawami mlecznymi, gdyŜ
zakazuje im tego Tora. Szczególną wagę
przykładają do czystości i higieny np.
przed wejściem do synagogi odbywają
rytualną kąpiel w mykwie - zbiornik
z bieŜącą wodą
do ablucji. Przed
posiłkami ceremonialnie myją dłonie, po
czym
podchodzą
do
stołu
z podniesionymi rękami, śpiewając.
WaŜnym obowiązkiem jest rozwój
intelektu, gdyŜ lenistwo i nieuctwo
uwaŜane są za wielki grzech.
Fot. Siedmioramienny świecznik
Dowiedzieliśmy się, Ŝe dom Ŝydowski
nie czyni rozdziału między Ŝyciem
świeckim a religijnym, dom jest miejscem
kultu równie waŜnym jak synagoga.
TakiŜ dom identyfikuje mezuza przybita
do prawej framugi drzwi – zwitek
pergaminowy
z modlitwą Szema.
Przekraczając próg domu, naleŜało
dotknąć mezuzy, a następnie ucałować
końce palców.
śydzi wierzą, Ŝe naziści w czasie
II wojny światowej, zabijając ich rodziny
i paląc kości, pozbawili nie tylko Ŝycia
na ziemi, ale równieŜ w niebie.
Fot. Uczniowie ZS w Krzywiniu podczas lekcji
muzealnej w Muzeum Okręgowym w Lesznie
W piątek 28 stycznia 2011r. uczniowie
klasy Iag i IIbg z panią Sylwią Rutą
i panem Mariuszem Czaplą uczestniczyli
w wycieczce do Leszna, aby sprawdzić
swoje umiejętności gry
w bowling
i wziąć udział
w lekcji muzealnej
na
temat
kultury
judaistycznej.
Po
emocjonujących
rozgrywkach
na kręgielni pojechaliśmy do Muzeum
Okręgowego w Lesznie. W tym miejscu
przed wojną była synagoga, czyli
Ŝydowski dom modlitwy.
Nasze zwiedzanie rozpoczęliśmy od sali
modlitewnej.
Przewodniczka,
pani
Mirosława Maćkowiak,
opowiadała
o wyglądzie synagogi przed II wojną
światową i o tym, Ŝe została ona później
przekształcona w łaźnie miejskie.
Uruchomiliśmy
naszą
wyobraźnię
i przenieśliśmy się w dawne czasy. Przy
wschodniej ścianie sali modlitewnej,
która przeznaczona była wyłącznie dla
męŜczyzn, znajdowała się
szafa
ołtarzowa – Aron - ha Kodesz, w której
przechowywana była Tora. Ściana
ołtarzowa skierowana była na wschód,
czyli w kierunku Jerozolimy.
Centralnym miejscem synagogi jest
bima - podium lub pulpit słuŜący
do czytania Tory.
religijnych. Największą świętością dla
śydów jest Tora (z hebr.- prawo) Pięcioksiąg
rozpoczynający
Stary
Testament:
1. Sefer Bereszit - Księga Rodzaju
2. Sefer Szemot - Księga Wyjścia
3. Sefer Wajikra – Księga Kapłańska
4. Sefer Bamidbar – Księga Liczb
5. Sefer Dewarim – Księga Powtórzonego
Praw .
Fot. Tora
KULTURA
śYDOWSKA
YDOWSKA
Lekcja w muzeum była niezwykle
interesująca. Wiadomości o kulturze
i religii Ŝydowskiej, które wynieśliśmy
z tego wykładu pogłębiają wiedzę
o kulturze judaistycznej i uczą tolerancji.
Ola Brycka
Gazeta 11