ZEC_IRiESD_Warunki korzystania, prowadzenia
Transkrypt
ZEC_IRiESD_Warunki korzystania, prowadzenia
ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej SPIS TRE CI I. Postanowienia ogólne ............................................................................................... 4 II. Przył czanie do sieci dystrybucyjnej urz dze wytwórczych, sieci, urz dze odbiorców ko cowych ............................................................................................. 4 II.1. II.2. II.3. II.4. III. Zasady przył czania ................................................................................................... 4 Zasady odł czania ...................................................................................................... 9 Zasady wstrzymywania oraz wznowienia dostarczania energii elektrycznej .......... 10 Wymagania techniczne dla urz dze wytwórczych, sieci, urz dze odbiorców, poł cze systemowych, linii bezpo rednich oraz układów i systemów pomiarowo – rozliczeniowych .............................................................. 10 Warunki korzystania z sieci dystrybucyjnej ....................................................... 32 III.1. Charakterystyka korzystania z sieci elektroenergetycznych ............................... 32 III.2. Warunki wiadczenia przez ZEC w Ko skich usług dystrybucji energii elektrycznej .............................................................................................................. 32 III.3. Standardy jako ciowe obsługi u ytkowników systemu ........................................... 33 IV. IV.1. IV.2. IV.3. IV.4. IV.5. IV.6. IV.7. IV.8. IV.9. IV.10. IV.11. V. V.1. V.2. V.3. V.4. V.5. V.6. V.7. V.8. V.9. VI. VII. Eksploatacja urz dze , instalacji sieci ................................................................. 36 Przepisy ogólne ........................................................................................................ 36 Przyjmowanie urz dze , instalacji i sieci do eksploatacji …………………………37 Przekazanie urz dze do remontu, lub wycofywanie z eksploatacji ....................... 38 Uzgadnianie prac eksploatacyjnych z PGE Dystrybucja S.A. ................................. 38 Dokumentacja techniczna i prawna ......................................................................... 38 Rezerwa urz dze i cz ci zapasowych……………………………………………40 Wymiana informacji eksploatacyjnych .................................................................... 40 Ochrona rodowiska naturalnego ............................................................................. 40 Ochrona przeciwpo arowa ....................................................................................... 40 Planowanie prac eksploatacyjnych .......................................................................... 41 Warunki bezpiecznego wykonywania prac.............................................................. 41 Prowadzenie ruchu sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich ............................... 41 Obowi zki ZEC w Ko skich ................................................................................... 41 Struktura i podział kompetencji słu b dyspozytorskich ZEC w Ko skich .............. 42 Planowanie produkcji energii elektrycznej .............................................................. 43 Prognozowanie zapotrzebowania na moc i energi elektryczn .............................. 44 Układy normalne pracy sieci dystrybucyjnej ........................................................... 44 Plany wył cze elementów sieci dystrybucyjnej ..................................................... 45 Programy ł czeniowe ............................................................................................... 46 Zasady dysponowania moc jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej .......................................................................................................... 46 Dane przekazywane przez podmioty do ZEC w Ko skich...................................... 47 Współpraca ZEC w Ko skich z innymi operatorami i przekazywanie informacji pomi dzy operatorami oraz operatorami a u ytkownikami systemu .................................................................................................................... 47 Wymiana informacji pomi dzy ZEC w Ko skich a u ytkownikami systemu . 48 IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 2 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VII.1. Dane przekazywane do ZEC w Ko skich przez podmioty przył czone i przył czane do sieci dystrybucyjnej ........................................................................ 48 VII.2. Informacje udost pniane przez ZEC w Ko skich.................................................... 51 VIII. Warunki i sposób planowania rozwoju sieci dystrybucyjnych.......................... 53 IX. Bezpiecze stwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego .................... 54 IX.1. Bezpiecze stwo dostaw energii elektrycznej, awaria sieciowa i awaria w systemie.................................................................................................................... 54 IX.2. Bezpiecze stwo pracy sieci dystrybucyjnej............................................................. 56 IX.3. Wprowadzanie przerw oraz ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej .............................................................................................................. 56 X. Standardy techniczne i bezpiecze stwa pracy sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich ................................................................................................................. 61 XI. Parametry jako ciowe energii elektrycznej ......................................................... 61 XI.1. Parametry jako ciowe energii elektrycznej w warunkach normalnych pracy sieci . 61 XI.2. Dopuszczalne poziomy zaburze parametrów jako ciowych energii elektrycznej . 62 XII. Wska niki jako ci i niezawodno ci dostaw energii elektrycznej ....................... 65 XIII. Słownik skrótów i definicji .................................................................................... 67 XIII.1. Oznaczenia skrótów ................................................................................................. 67 XIII.2. Poj cia i definicje ..................................................................................................... 69 ZAŁ CZNIKI ZAŁ CZNIK NR 1 .. Zasady dokonywania ogl dzin, przegl dów, oceny stanu technicznego oraz konserwacji i remontów urz dze , instalacji oraz sieci dystrybucyjnej .................................................................................. .... 82 ZAŁ CZNIK NR 2 .. Karta aktualizacji. ................................................................................. 88 IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 3 z 88 ZEC w Ko skich I. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej POSTANOWIENIA OGÓLNE I.1. ZEC w Ko skich jako operator systemu dystrybucyjnego nieposiadaj cy bezpo redniego poł czenia z sieciami przesyłowymi (operator sytemu dystrybucyjnego typu OSDn) prowadzi ruch, eksploatacj , planowanie rozwoju sieci, której jest wła cicielem (zwanej dalej „sieci dystrybucyjn ZEC w Ko skich”), zgodnie z niniejsz cz ci IRiESD (zwan dalej „IRiESDKorzystanie”). I.2. ZEC w Ko skich realizuje obowi zki operatora systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego okre lone w IRiESD-Korzystanie w systemie dystrybucyjnym, którego obszar został okre lony w decyzji Prezesa URE o wyznaczeniu ZEC w Ko skich operatorem systemu dystrybucyjnego energii elektrycznej na potrzeby odbiorców zlokalizowanych na terenie miasta Ko skie, w obr bie ulicy Staszica, sieciami o napi ciu 6 kV oraz sieciami o napi ciu 0,4/0,230 kV. I.3. W zakresie procedur i zasad wykonywania czynno ci zwi zanych z ruchem sieciowym i eksploatacj sieci, postanowienia IRiESD-Korzystanie dotycz stacji i rozdzielni elektroenergetycznych, linii napowietrznych i kablowych, za których ruch sieciowy jest odpowiedzialny ZEC w Ko skich, niezale nie od praw własno ci tych urz dze . I.4. W zakresie realizacji obowi zków okre lonych w IRiESD-Korzystanie ZEC w Ko skich współpracuje z operatorem systemu przesyłowego elektroenergetycznego za po rednictwem nast puj cych OSDp: 1) PGE Dystrybucja S.A. z siedzib w Lublinie. II. PRZYŁ CZANIE DO SIECI DYSTRYBUCYJNEJ URZ DZE WYTWÓRCZYCH, SIECI, URZ DZE ODBIORCÓW KO COWYCH II.1. Zasady przył czania II.1.1. Przył czanie do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich nast puje na podstawie umowy o przył czenie i po spełnieniu warunków przył czenia, okre lonych przez ZEC w Ko skich oraz okre lonych w ustawie Prawo energetyczne. II.1.2. Procedura przył czenia do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich obejmuje: 1) pozyskanie przez podmiot od ZEC w Ko skich wzoru wniosku o okre lenie warunków przył czenia; 2) zło enie przez podmiot w ZEC w Ko skich wniosku o okre lenie warunków przył czenia wraz z wymaganymi zał cznikami, zgodnego ze wzorem okre lonym przez ZEC w Ko skich; 3) w przypadku podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie ródła energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV – wpłacenie na rachunek bankowy, wskazany przez ZEC w Ko skich we wzorze wniosku o okre lenie warunków przył czenia, zaliczki na poczet IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 4 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej opłaty za przył czenie do sieci. Zaliczk wnosi si w ci gu siedmiu dni od dnia zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia; 4) w przypadku, gdy wniosek o okre lenie warunków przył czenia ródła energii elektrycznej nie zawiera wszelkich niezb dnych informacji do okre lenia warunków przył czenia lub nie zawiera wymaganych zał czników, a wnioskodawca wpłacił zaliczk na poczet opłaty za przył czenie, to ZEC w Ko skich niezwłocznie zwraca zaliczk , informuje podmiot o konieczno ci jego uzupełnienia i pozostawia wniosek bez rozpatrzenia; 5) w przypadku wniesienia zaliczki na poczet opłaty za przył czenie przed dniem zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia, ZEC w Ko skich niezwłocznie zwraca zaliczk ; 6) pisemne potwierdzenie przez ZEC w Ko skich, zło enia przez wnioskodawc wniosku, okre laj ce w szczególno ci dat zło enia wniosku; 7) dla podmiotów przył czanych do sieci o napi ciu nie wy szym ni 1 kV pisemne potwierdzenie zło enia wniosku nast puje w wydanych warunkach przył czenia; 8) w przypadku urz dze , instalacji lub sieci przył czanych bezpo rednio do sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV, sporz dzenie przez ZEC w Ko skich ekspertyzy wpływu tych urz dze , instalacji lub sieci na system elektroenergetyczny, z wyj tkiem przył czanych jednostek wytwórczych o ł cznej mocy zainstalowanej nie wi kszej ni 2 MW, lub urz dze odbiorcy ko cowego o ł cznej mocy przył czeniowej nie wi kszej ni 5 MW; 9) wydanie przez ZEC w Ko skich warunków przył czenia oraz przekazanie ich podmiotowi wraz z projektem umowy o przył czenie; 10) zawarcie umowy o przył czenie; 11) realizacj przył czenia tj. realizacj przył cza(-y) oraz niezb dnych zmian/dostosowania w sieci i prac dla realizacji przył czenia; 12) przeprowadzenie prób i odbiorów cz ciowych oraz prób ko cowych i ostatecznego odbioru rozbudowywanej sieci i przył cza. ZEC w Ko skich zastrzega sobie prawo dokonania sprawdzenia przył czanych instalacji, urz dze i sieci; 13) zawarcie przez podmiot umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej. II.1.3. Podmiot ubiegaj cy si o przył czenie do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich urz dze wytwórczych, sieci, urz dze lub/i instalacji odbiorców ko cowych, lub linii bezpo rednich składa wniosek o okre lenie warunków przył czenia. II.1.4. Wzory wniosków o okre lenie warunków przył czenia okre la ZEC w Ko skich. Wzory wniosków ZEC w Ko skich udost pnia na swojej stronie internetowej oraz w siedzibie ZEC w Ko skich. II.1.5. Wzory wniosków o okre lenie warunków przył czenia mog by zró nicowane dla poszczególnych grup przył czeniowych oraz w zale no ci od rodzaju przył czanego obiektu, instalacji lub sieci. II.1.6. Do wniosku, o którym mowa w pkt. II.1.3. nale y doł czy : IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 5 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 1) dokument potwierdzaj cy tytuł prawny podmiotu do korzystania z nieruchomo ci, obiektu lub lokalu, w którym b d u ywane przył czane urz dzenia, instalacje lub sieci, 2) plan zabudowy lub szkic sytuacyjny okre laj cy usytuowanie obiektu, w którym b d u ywane przył czane urz dzenia, instalacje lub sieci wzgl dem istniej cej sieci oraz s siednich obiektów, 3) w przypadku podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie ródła energii elektrycznej do sieci elektroenergetycznej o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV, wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego albo, w przypadku braku takiego planu, decyzj o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu dla nieruchomo ci okre lonej we wniosku, je eli jest ona wymagana na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu powinny potwierdza dopuszczalno lokalizacji danego ródła energii na terenie obj tym planowan inwestycj , która jest obj ta wnioskiem o okre lenie warunków przył czenia, 4) inne zał czniki, okre lone we wzorze wniosku, wymagane przez ZEC w Ko skich, zawieraj ce informacje niezb dne dla okre lenia warunków przył czenia. II.1.7. Zakres i warunki wykonania ekspertyzy wpływu przył czanych urz dze , instalacji i sieci okre la ZEC w Ko skich. II.1.8. Warunki przył czenia do sieci okre laj w szczególno ci: 1) miejsce przył czenia, rozumiane jako punkt w sieci, w którym przył cze ł czy si z sieci , 2) miejsce dostarczania energii elektrycznej, 3) moc przył czeniow , 4) rodzaj poł czenia z sieci dystrybucyjn ZEC w Ko skich instalacji lub innych sieci okre lonych we wniosku o okre lenie warunków przył czenia, 5) zakres niezb dnych zmian w sieci zwi zanych z przył czeniem, 6) wymagania wynikaj ce z IRiESD, 7) dane znamionowe urz dze , instalacji i sieci oraz dopuszczalne, graniczne parametry ich pracy, 8) dopuszczalny poziom zmienno ci parametrów technicznych i jako ciowych energii elektrycznej, 9) miejsce zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego, 10) wymagania dotycz ce układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego współpracy z systemem pomiarowo-rozliczeniowym, 11) rodzaj i usytuowanie zabezpiecze , dane znamionowe oraz inne niezb dne wymagania w zakresie elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i systemowej, 12) dane umo liwiaj ce okre lenie w miejscu przył czenia: a) warto ci pr dów zwar wielofazowych i czasów ich wył czenia, b) pr dów zwarcia doziemnego i czasów ich wył cze lub ich trwania, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 6 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 13) wymagany stopie skompensowania mocy biernej, 14) wymagania w zakresie: a) dostosowania przył czanych urz dze , instalacji lub sieci do systemów sterowania dyspozytorskiego, b) zabezpieczenia sieci przed zakłóceniami elektrycznymi, powodowanymi przez instalacje lub sieci wnioskodawcy, c) wyposa enia, instalacji lub sieci, niezb dnego do współpracy z sieci , do której instalacje lub sieci s przył czane, d) ochrony przeciwpora eniowej i przepi ciowej przył czanych sieci lub instalacji. 15) dane i informacje dotycz ce sieci, niezb dne w celu doboru systemu ochrony od pora e w instalacji lub sieci przył czanego podmiotu, 16) ustalone, dla poszczególnych grup przył czeniowych, dopuszczalne poziomy zaburze parametrów technicznych i jako ciowych energii elektrycznej nie powoduj cych pogorszenia parametrów okre lonych w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne albo ustalonych w umowie o wiadczenie usługi przesyłowej albo dystrybucyjnej lub umowie kompleksowej. II.1.9. Miejscem dostarczania energii elektrycznej dla podmiotów zaliczanych do grup przył czeniowych IV i V, za wyj tkiem ródeł energii elektrycznej, zale nie od rodzaju przył cza, s : 1) przy zasilaniu z elektroenergetycznej linii napowietrznej przył czem wykonanym pojedynczymi przewodami fazowymi - zaciski pr dowe przewodów przy izolatorach stojaka dachowego lub konstrukcji wsporczej w cianie budynku, na wyj ciu w kierunku instalacji odbiorcy; 2) przy zasilaniu kablem ziemnym lub przył czem kablowym z linii napowietrznej - zaciski pr dowe na wyj ciu przewodów od zabezpieczenia w zł czu, w kierunku instalacji odbiorcy; 3) przy zasilaniu przył czem napowietrznym, wykonanym wielo yłowym przewodem izolowanym - zaciski pr dowe, o których mowa w pkt. 1, lub zaciski pr dowe na wej ciu przewodów od zabezpieczenia w zł czu w kierunku instalacji odbiorcy, w zale no ci od przyj tego rozwi zania technicznego; 4) w budynkach wielolokalowych - zaciski pr dowe na wyj ciu od zabezpiecze głównych w zł czu, w kierunku instalacji odbiorców; 5) w zł czu zintegrowanym z układem pomiarowo-rozliczeniowym - zaciski na listwie zaciskowej w kierunku instalacji odbiorczej. W uzgodnionych z przył czanym podmiotem przypadkach dopuszcza si okre lenie miejsca dostarczania energii w sposób inny ni podany powy ej. II.1.10. ZEC w Ko skich wydaje warunki przył czenia w nast puj cych terminach: 1) 30 dni od dnia zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia przez wnioskodawc przył czanego do sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kV, 2) 150 dni od dnia zło enia wniosku o okre lenie warunków przył czenia przez wnioskodawc przył czanego do sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 7 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 1 kV, a w przypadku przył czania ródła – od dnia wniesienia zaliczki. II.1.11. Warunki przył czenia s wa ne dwa lata od dnia ich dor czenia lub przez okres wa no ci umowy o przył czenie. II.1.12. Wraz z okre lonymi przez ZEC w Ko skich warunkami przył czenia wnioskodawca otrzymuje projekt umowy o przył czenie do sieci. W przypadkach, gdy przył czenie do sieci ZEC w Ko skich na podstawie opracowanej przez ZEC w Ko skich ekspertyzy mo e wpłyn na warunki pracy sieci s siedniego operatora systemu dystrybucyjnego PGE Dystrybucja S.A., operatorzy dokonuj mi dzy sob uzgodnie . Uzgodnienia te dokonywane s w terminie 14 dni od daty otrzymania wniosku o uzgodnienie. II.1.13. II.1.14. Umowa o przył czenie stanowi podstaw do rozpocz cia przez ZEC w Ko skich realizacji prac projektowych i budowlano-monta owych na zasadach okre lonych w tej umowie. II.1.15. Umowa o przył czenie do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich powinna zawiera co najmniej: 1) strony zawieraj ce umow , 2) przedmiot umowy wynikaj cy z warunków przył czenia, 3) termin realizacji przył czenia, 4) wysoko opłaty za przył czenie oraz sposób jej regulowania, 5) miejsce rozgraniczenia własno ci sieci ZEC w Ko skich i instalacji podmiotu przył czanego, 6) zakres robót niezb dnych przy realizacji przył czenia, 7) wymagania dotycz ce lokalizacji układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego parametrów, 8) warunki udost pnienia ZEC w Ko skich nieruchomo ci nale cej do podmiotu przył czanego w celu budowy lub rozbudowy sieci niezb dnej do realizacji przył czenia, 9) przewidywany termin zawarcia umowy, na podstawie której nast pi dostarczanie lub pobieranie energii, 10) planowane ilo ci energii elektrycznej wprowadzanej do i/lub pobieranej z sieci, 11) moc przył czeniow , 12) ustalenia dotycz ce opracowania dokumentu reguluj cego zasady współpracy ruchowej z ZEC w Ko skich, stron za niedotrzymanie warunków umowy, 13) odpowiedzialno a w szczególno ci za opó nienie terminu realizacji prac w stosunku do ustalonego w umowie, 14) okres obowi zywania umowy i warunki jej rozwi zania. II.1.16. ZEC w Ko skich ma prawo do kontroli spełniania przez przył czane oraz przył czone do sieci dystrybucyjnej urz dzenia, instalacje i sieci, wymaga okre lonych w warunkach przył czenia, zawartych umowach oraz do kontroli układów pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych. II.1.17. Szczegółowe zasady przeprowadzania kontroli, o których mowa w pkt. II.1.16, reguluje ustawa Prawo energetyczne oraz rozporz dzenia wykonawcze do tej ustawy. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 8 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.1.18. Podmioty zaliczone do III i VI grupy przył czeniowej, przył czane bezpo rednio do sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV, opracowuj instrukcj współpracy podlegaj c uzgodnieniu z ZEC w Ko skich przed przył czeniem podmiotu do sieci. II.1.19. Podmioty ubiegaj ce si o przył czenie do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich urz dze , instalacji i sieci s zobowi zane do projektowania obiektów, urz dze , instalacji i sieci zgodnie z powszechnie obowi zuj cymi przepisami oraz w oparciu o otrzymane warunki przył czenia. II.1.20. Wytwórcy oraz farmy wiatrowe o mocy osi galnej 5MW i wy szej, przył czani do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich s zobowi zani do dokonania zgłoszenia do centralnego rejestru jednostek wytwórczych, prowadzonego przez operatora systemu przesyłowego, zgodnie z zapisami Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej. Kopie zgłosze przesyłane s do ZEC w Ko skich. II.2. Zasady odł czania II.2.1. Zasady odł czania podmiotów od sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich okre lone w niniejszym rozdziale obowi zuj ZEC w Ko skich oraz podmioty odł czane, je eli umowa o wiadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej. II.2.2. ZEC w Ko skich odł cza podmioty od sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich w przypadku: a) zło enia przez podmiot wniosku o odł czenie od sieci dystrybucyjnej, b) rozwi zania lub wyga ni cia umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej. II.2.3. Wniosek o odł czenie od sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich składany przez podmiot zawiera w szczególno ci: a) miejsca przył czenia urz dze , instalacji lub sieci, których dotyczy odł czenie, b) przyczyn odł czenia, c) proponowany termin odł czenia. II.2.4. ZEC w Ko skich ustala termin odł czenia podmiotu od sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich uwzgl dniaj cy techniczne mo liwo ci realizacji procesu odł czenia podmiotu. Odł czany podmiot jest zawiadamiany przez ZEC w Ko skich o dacie odł czenia, w terminie nie krótszym ni 14 dni od daty planowanego odł czenia. W ww. zawiadomieniu ZEC w Ko skich informuje podmiot o warunkach ponownego przył czenia do sieci. II.2.5. ZEC w Ko skich dokonuje zmian w układzie sieci dystrybucyjnej umo liwiaj cych odł czenie podmiotu od sieci. Podmiot odł czany od sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich uzgadnia tryb, terminy oraz warunki niezb dnej przebudowy lub likwidacji maj tku sieciowego b d cego własno ci podmiotu, wynikaj ce z odł czenia od sieci dystrybucyjnej. II.2.6. ZEC w Ko skich uzgadnia z PGE Dystrybucja S.A. tryb odł czenia podmiotu, w zakresie w jakim odł czenie podmiotu od sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich ma wpływ na warunki pracy sieci tych operatorów. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 9 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.2.7. ZEC w Ko skich uzgadnia z operatorem systemu przesyłowego odł czenie podmiotów, dla których wymagane jest uzgodnienie z operatorem systemu przesyłowego warunków przył czenia. Uzgodnienie to odbywa si na zasadach opisanych w instrukcji ruchu i eksploatacji sieci dystrybucyjnej PGE Dystrybucja S.A.. II.3. Zasady wstrzymywania oraz wznowienia dostarczania energii elektrycznej II.3.1. ZEC w Ko skich mo e wstrzyma dostarczanie energii elektrycznej podmiotom przył czonym do sieci dystrybucyjnej PGE Dystrybucja S.A. bez wniosku podmiotu, o ile w wyniku przeprowadzenia kontroli, o której mowa w pkt.II.1.16, ZEC w Ko skich stwierdzi, e: a) instalacja znajduj ca si u odbiorcy stwarza bezpo rednie zagro enie dla ycia, zdrowia albo rodowiska, b) nast pił nielegalny pobór energii elektrycznej. lub te w przypadku nieuzasadnionej odmowy odbiorcy na zainstalowanie przedpłatowego układu pomiarowo-rozliczeniowego w przypadkach okre lonych w ustawie Prawo energetyczne. II.3.2. ZEC w Ko skich mo e wstrzyma dostarczanie energii elektrycznej w przypadku, gdy odbiorca zwleka z zapłat za pobran energi elektryczn albo wiadczone usługi co najmniej miesi c po upływie terminu płatno ci, pomimo uprzedniego powiadomienia na pi mie o zamiarze wypowiedzenia umowy i wyznaczenia dodatkowego, dwutygodniowego terminu do zapłaty zaległych i bie cych nale no ci. II.3.3. ZEC w Ko skich mo e wstrzyma dostarczanie energii elektrycznej w przypadku, gdy podmiot nie dostosował urz dze i instalacji do zmienionego napi cia zasilania, podwy szonego poziomu pr dów zwarcia lub zmianie innych warunków funkcjonowania sieci pomimo uprzedniego powiadomienia na pi mie. II.3.4. ZEC w Ko skich bezzwłocznie wznawia dostarczanie energii elektrycznej wstrzymanej z powodów, o których mowa w pkt.II.3.1. oraz pkt.II.3.3., je eli ustan przyczyny uzasadniaj ce wstrzymanie jej dostarczania. II.3.5. Ponowne wznowienie dostarczania energii elektrycznej do podmiotu, u którego w wyniku przeprowadzonej kontroli stwierdzono przypadki opisane w pkt.II.3.1b), mo e by uzale nione od zmiany lokalizacji układu pomiaroworozliczeniowego oraz pokrycia przez ten podmiot kosztów przebudowy przył cza. II.4. Wymagania techniczne dla urz dze wytwórczych, sieci, urz dze odbiorców, poł cze mi dzysystemowych, linii bezpo rednich oraz układów i systemów pomiarowo-rozliczeniowych II.4.1. Wymagania ogólne II.4.1.1. Przył czane do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich urz dzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie, musz spełnia wymagania techniczne i eksploatacyjne zapewniaj ce: IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 10 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 1) bezpiecze stwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, 2) zabezpieczenie systemu elektroenergetycznego przed uszkodzeniami spowodowanymi niewła ciw prac przył czonych urz dze , instalacji i sieci, 3) zabezpieczenie przył czonych urz dze , instalacji i sieci przed uszkodzeniami w przypadku awarii lub wprowadzenia ogranicze w poborze lub dostarczaniu energii, 4) dotrzymanie w miejscu przył czenia urz dze , instalacji i sieci parametrów jako ciowych energii, 5) spełnianie wymaga w zakresie ochrony rodowiska, okre lonych w odr bnych przepisach, 6) mo liwo dokonywania pomiarów wielko ci i parametrów niezb dnych do prowadzenia ruchu sieci oraz rozlicze za pobran energi elektryczn . II.4.1.2. Urz dzenia, instalacje i sieci, o których mowa w pkt. II.4.1.1., musz spełnia tak e wymagania okre lone w odr bnych przepisach, w szczególno ci przepisach: prawa budowlanego, o ochronie przeciwpora eniowej, o ochronie przeciwprzepi ciowej, o ochronie przeciwpo arowej, o systemie oceny zgodno ci oraz w przepisach dotycz cych technologii wytwarzania energii. II.4.1.3. Budowa linii bezpo redniej wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budow w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, uzyskania zgody Prezesa URE. II.4.1.4. Urz dzenia, instalacje i sieci podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie oraz podmiotów przył czonych do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich nie mog wprowadza do sieci zaburze parametrów technicznych energii elektrycznej powy ej dopuszczalnych poziomów okre lonych w warunkach przył czenia i/lub w rozdziałach XI i XII IRiESD-Korzystanie, powoduj cych pogorszenie parametrów jako ciowych energii elektrycznej okre lonych odpowiednio w rozporz dzeniu wydanym na podstawie delegacji zawartej w ustawie Prawo energetyczne lub w umowie o wiadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej lub zawartych w rozdziałach XI i XII niniejszej IRiESD. II.4.2. II.4.2.1. Wymagania techniczne dla urz dze , instalacji i sieci odbiorców Urz dzenia, instalacje i sieci przył czone do sieci 15 kV, 6 kV, 0,4/0,230 kV musz by przystosowane do warunków zwarciowych w miejscu ich przył czenia do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich II.4.2.2. ZEC w Ko skich okre la warunki stosowania elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej przez podmioty przył czone do sieci 15 kV, 6 kV, 0,4/0,230 kV. II.4.2.3. Wymagania techniczne w zakresie EAZ, dla urz dze , instalacji i sieci przył czonych do sieci 15 kV, 6 kV, 0,4/0,230 kV, okre lone s w pkt.II.4.5. II.4.3. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych II.4.3.1. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych o mocy mniejszej ni 50 MW s ustalane pomi dzy wytwórc , a ZEC Ko skie, z uwzgl dnieniem szczegółowych wymaga technicznych dla jednostek wytwórczych przył czanych do sieci dystrybucyjnej okre lonych w niniejszym rozdziale IRiESD. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 11 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.3.2. Wymagania techniczne dla jednostek wytwórczych, o których mowa w pkt.II.4.3.1. obejmuj , w zale no ci od potrzeb, wymagania w zakresie: a) układów wzbudzenia, b) układów regulacji napi cia, c) sposobów wykorzystania układów grupowej regulacji napi jednostek wytwórczych (ARNE), d) systemów elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, e) urz dze regulacji pierwotnej, f) czasów rozruchu i minimalnej liczby rozruchów w ci gu roku, g) ograniczników maksymalnych pr dów stojana i wirnika, h) mo liwo ci synchronizacji jednostki wytwórczej z sieci , i) wytwarzanych mocy czynnych i biernych, j) wyposa enia linii blokowych w układy automatyki. II.4.3.3. Wymagania techniczne w zakresie EAZ, dla jednostek wytwórczych przył czonych do sieci 15 kV, 6 kV, 0,4/0,230 kV okre lone s w pkt.II.4.5. II.4.4. Wymagania techniczne dla linii bezpo rednich II.4.4.1. Warunkiem przyst pienia do budowy linii bezpo rednich jest wcze niejsze spełnienie wymaga zawartych w ustawie Prawo energetyczne. Budowa i przył czanie linii bezpo rednich winno odbywa si z zachowaniem zasad dotycz cych przył czania okre lonych w pkt. II.1. II.4.4.2. II.4.4.3. W uzasadnionych przypadkach ZEC w Ko skich mo e podj decyzj o odst pieniu od konieczno ci realizacji cz ci lub cało ci zasad, o których mowa w pkt. II.4.4.2. II.4.4.4. Linie bezpo rednie oraz ł czone za ich po rednictwem urz dzenia, instalacje, sieci oraz jednostki wytwórcze, winny spełnia wymagania techniczne okre lone w pkt. II.4.2 oraz II.4.3. II.4.4.5. Linie bezpo rednie nale y wyposa a w układy i systemy pomiaroworozliczeniowe zgodnie z zapisami pkt. II.4.7. II.4.4.6. ZEC w Ko skich mo e okre li w warunkach przył czenia inne lub dodatkowe wymagania techniczne, zwi zane z przył czaniem linii bezpo rednich ni okre lone w niniejszej IRiESD. II.4.4.7. ZEC w Ko skich. mo e zdecydowa o czasowym wył czeniu lub zał czeniu linii bezpo rednich, w tym tak e do pracy w układach innych ni normalny, je eli jest to podyktowane wzgl dami bezpiecze stwa pracy systemu elektroenergetycznego. II.4.4.8. Przył czanie i praca linii bezpo rednich nie mo e powodowa negatywnych skutków dla pozostałych u ytkowników sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 12 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.5. Wymagania techniczne dla układów elektroenergetycznej zabezpieczeniowej i urz dze współpracuj cych automatyki II.4.5.1. Wymagania ogólne II.4.5.1.1. Wymagania zawarte w niniejszym rozdziale dotycz urz dze w obiektach budowanych i modernizowanych. II.4.5.1.2. Układy i urz dzenia EAZ powinny spełnia szczegółowe wymagania okre lone przez ZEC w Ko skich. Dotyczy to urz dze czynnych, jak i nowoprojektowanych. Układy i urz dzenia EAZ nowoprojektowane powinny by na etapie projektów wst pnych techniczno-monta owych uzgadniane i zatwierdzane przez ZEC w Ko skich. Urz dzenia i elementy stosowane w EAZ oraz urz dzenia i układy współpracuj ce z EAZ powinny by wykonane zgodnie z aktualnymi normami, a je li w danym zakresie brak norm, nale y korzysta z aktualnej wiedzy technicznej. Zgodno ta powinna by potwierdzona odpowiednimi dokumentami. II.4.5.1.3. Czasy działania układów EAZ musz spełnia wymagania aktualnego rozporz dzenia dotycz cego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego. II.4.5.1.4. Warunki przył czenia wydawane podmiotom przył czanym do sieci powinny zawiera co najmniej rodzaj i usytuowanie układu zabezpieczeniowego, warunki współpracy, dane techniczne i inne wymagania w zakresie EAZ. II.4.5.1.5. ZEC w Ko skich okre la warunki stosowania EAZ przez podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej. II.4.5.1.6. ZEC w Ko skich dokonuje koordynacji nastawie zabezpiecze w stacjach podmiotów przył czanych i przył czonych, w tym OSDn. Podmioty te zobowi zane s do aktualizacji danych o wyposa eniu w układy EAZ w trakcie eksploatacji przył czonego obiektu w przypadku ka dorazowej ich zmiany. II.4.5.1.7. EAZ powinna zapewnia odpowiedni szybko działania, czuło zakłóce , wybiórczo , selektywno oraz niezawodno . II.4.5.1.8. Nastawy EAZ powinny zapewnia jak najkrótsze czasy wył czania zakłóce przy zapewnieniu odpowiedniej wybiorczo ci i selektywno ci wył cze . Zabrania si wydłu ania czasów działania zabezpiecze działaj cych na wył czenie ponad warto ci wynikaj ce z potrzeb selektywno ci, wybiorczo ci i odstrojenia od stanów nieustalonych lub innych zjawisk gro cych zb dnymi zadziałaniami. W celu zapewnienia selektywno ci zaleca si stopniowanie nastaw czasowych zabezpiecze co 0,3 – 0,5 s. Przy stosowaniu zabezpiecze cyfrowych zaleca si warto 0,3 s. II.4.5.1.9. Nale y tak dobiera zabezpieczenia i ich nastawy, aby ka de zabezpieczenie było rezerwowane przez zabezpieczenia s siednich elementów systemu elektroenergetycznego. Wymaganie obowi zuje tak e wówczas, gdy w danym punkcie jest zainstalowane zabezpieczenie podstawowe i rezerwowe. i układów EAZ w wykrywaniu II.4.5.1.10. Zabezpieczenia podstawowe i rezerwowe powinny współpracowa z oddzielnymi: obwodami pomiarowymi pr dowymi i napi ciowymi, obwodami napi cia IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 13 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej pomocniczego, sterowniczymi oraz obwodami wył czaj cymi (cewkami wył czaj cymi). Je eli w IRiESD mowa jest o zabezpieczeniu podstawowym i rezerwowym, to rozumie si przez to dwa oddzielne i niezale ne urz dzenia. II.4.5.1.11. ródła napi cia pomocniczego (baterie akumulatorów) w obiektach wyposa onych w EAZ powinny przy braku innego zasilania zapewnia ich prac w czasie nie krótszym ni 8 godzin. II.4.5.1.12. Je li w niniejszym rozdziale wskazano, e zabezpieczenie działa na wył czenie, nale y rozumie wył czenie wszystkich trzech faz wył cznika. II.4.5.1.13. Nale y stosowa urz dzenia EAZ realizuj ce funkcje ci głej kontroli stanu i samotestowania. II.4.5.1.14. Zaleca si wyposa enie obwodów wył czaj cych w układy kontroli ci gło ci obwodów wył czania. II.4.5.1.15. W niniejszym rozdziale podano wymagania minimalne. W poszczególnych urz dzeniach lub polach mo na stosowa dodatkowe zabezpieczenia działaj ce na wył czenie lub sygnalizacj , np. wynikaj ce z konstrukcji rozdzielnicy lub innych zabezpieczanych elementów. II.4.5.1.16. Rejestratory zdarze i zakłóce przeznaczone do wykonywania analiz przebiegu zakłóce i działania EAZ oraz ł czników powinny by instalowane w stacjach i rozdzielniach sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich zgodnie ze znaczeniem stacji w systemie. W modernizowanych obiektach, w rejestratory zakłóce nale y wyposa a ka de pole o napi ciu 110 kV. Zaleca si wyposa enie w rejestratory zdarze i zakłóce pól SN. Wymaga si wyposa ania w rejestratory zdarze i zakłóce pól SN transformatorów zasilaj cych, pól transformatorów potrzeb własnych oraz pól linii współpracuj cych z lokalnymi ródłami wytwórczymi. Rejestratory zakłóce powinny rejestrowa wielko ci przed wyst pieniem zakłócenia oraz po jego wyst pieniu a do wył czenia. Dopuszcza si realizacj funkcji rejestracji zakłóce i zdarze przez urz dzenia EAZ. II.4.5.1.17. Stosuje si nast puj ce sygnalizacje: 1) Al (alarm), która jest pobudzana przy zaniku i obni eniu napi cia pomocniczego lub uszkodzeniu układu EAZ, 2) Aw (awaria), która jest pobudzana po otwarciu wył cznika w polu przez dowolne zabezpieczenie. Je li w polu jest czynna automatyka SPZ, pobudzenie powinno nast pi dopiero po definitywnym wył czeniu, 3) Up (uszkodzenie pola), która jest pobudzana przez ró ne zakłócenia w działaniu urz dze pola nie wymagaj cego natychmiastowego wył czenia wył cznika. II.4.5.1.18. Dla potrzeb elementów EAZ współpracuj cych współbie nie lub realizacji bezwarunkowych wył cze drugiego ko ca linii, wymaga si stosowania ł czy niezale nych. Czas przekazywania sygnałów nie powinien przekracza 20 ms dla sygnałów binarnych oraz 5 ms dla sygnałów analogowych. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 14 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.5.2. Wymagania dla transformatorów II.4.5.2.1. Transformatory mocy dwu- i wielouzwojeniowe 110 kV/SN/SN powinny by wyposa one w: 1) zabezpieczenia od skutków zwar wewn trznych w transformatorze i na wyprowadzeniach (nadpr dowe zwarciowe, a dla transformatorów o mocy powy ej 5 MVA ró nicowe), 2) zabezpieczenia od skutków zwar zewn trznych nadpr dowe zwłoczne po ka dej stronie, 3) zabezpieczenia przeci eniowe po ka dej stronie (transformatory dwuuzwojeniowe mo na zabezpiecza tylko po jednej stronie), 4) zabezpieczenia fabryczne transformatorów: dwustopniowe temperaturowe i gazowo-przepływowe kadzi, gazowo-podmuchowe przeł cznika zaczepów oraz inne przewidziane przez producenta. W stosunku do zabezpieczenia ró nicowego obowi zuje zapis punktu II.4.5.1.10. Zabezpieczenia transformatora reaguj ce na zwarcia wewn trzne powinny działa na wył czenie wszystkich stron transformatora. Wymaga si , aby na wył czenie działały równie wybrane zabezpieczenia fabryczne. Zabezpieczenie przeci eniowe mo e działa na sygnalizacj . Dla transformatorów pracuj cych z uziemionym punktem neutralnym strony 110 kV zaleca si stosowanie zabezpieczenia nadpr dowego ziemnozwarciowego, działaj cego w oparciu o pomiar pr du płyn cego przez punkt neutralny. W sieciach z punktem neutralnym uziemionym przez rezystor, mo na strony SN tych transformatorów wyposa a w zerowopr dowe zabezpieczenie od skutków zwar doziemnych działaj ce na wył czenie wył cznika własnego pola lub równie po stronie 110 kV zabezpieczanego transformatora. W pozostałych układach sieci SN ww. zabezpieczenie od skutków zwar doziemnych mo e działa na sygnalizacj . II.4.5.2.2. Transformatory SN/SN i SN/nN o mocy wi kszej ni 1000 kVA posiadaj ce wył cznik przynajmniej po stronie wy szego napi cia wyposa a si w (zapisy nie dotycz transformatorów współpracuj cych z jednostkami wytwórczymi): 1) zabezpieczenia od skutków zwar wewn trznych w transformatorze i na wyprowadzeniach (nadpr dowe zwarciowe, a dla transformatorów o mocy powy ej 5 MVA ró nicowe), 2) zabezpieczenia od skutków zwar zewn trznych nadpr dowe zwłoczne po ka dej stronie, 3) zabezpieczenia przeci eniowe po ka dej stronie (transformatory dwuuzwojeniowe mo na zabezpiecza tylko po jednej stronie), 4) zabezpieczenia fabryczne transformatorów: dwustopniowe temperaturowe i gazowo-przepływowe kadzi oraz gazowo-przepływowe przeł cznika zaczepów. Zaleca si , aby na wył czenie działały równie wybrane zabezpieczenia fabryczne. Zabezpieczenie przeci eniowe mo e działa na sygnalizacj . IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 15 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.5.3. Wymagania techniczne dla sieci SN II.4.5.3.1. Wymagania ogólne II.4.5.3.1.1. Je li w IRiESD nie okre lono inaczej, zabezpieczenia w sieci SN działaj na wył czenie. Działanie na sygnalizacj jest mo liwe tylko dla zabezpiecze ziemnozwarciowych w okre lonych sytuacjach oraz zabezpiecze napi ciowych w polu pomiaru napi cia. II.4.5.3.1.2. Dopuszcza si stosowanie blokady zabezpiecze nadpr dowych zwłocznych od pewnych zjawisk w liniach, np. pojawienia si drugiej harmonicznej, wzrostu pr du po zamkni ciu wył cznika. Zabrania si stosowania blokad do zabezpieczenia nadpr dowego zwarciowego, z wyj tkiem blokady kierunkowej. II.4.5.3.1.3. Zaleca si stosowanie dla zabezpiecze nadpr dowych zwłocznych od skutków zwar mi dzyfazowych nast puj cych warto ci współczynników czuło ci: 1) 1,5 dla zabezpiecze podstawowych, 2) 1,2 dla zabezpiecze rezerwowych. II.4.5.3.1.4. Zaleca si nast puj ce warto ci współczynników czuło ci dla zabezpiecze ziemnozwarciowych w liniach SN: 1) 1,5 dla zabezpiecze zerowopr dowych podczas zwar bezoporowych, czyli je li składowa zerowa napi cia jest równa napi ciu fazowemu sieci, 2) 1,2 dla zabezpiecze zerowopr dowych podczas zwar oporowych, czyli je li składowa zerowa napi cia wynosi 50 % napi cia fazowego, 3) 2,0 dla zabezpiecze admitancyjnych i konduktancyjnych w sieciach o punkcie neutralnym uziemionym przez rezystor, 4) 1,5 dla zabezpiecze konduktancyjnych w sieciach skompensowanych z AWSCz, 5) 1,2 dla zabezpiecze admitancyjnych i susceptancyjnych w pozostałych przypadkach. II.4.5.3.1.5. Zaleca si stosowanie nast puj cych warto ci nastawczych zabezpiecze zerowonapi ciowych działaj cych samodzielnie lub jako człony rozruchowe innych kryteriów i automatyk wyra onych w stosunku do składowej zerowej napi cia podczas zwarcia bezoporowego: 1) 5 -10 % w sieciach o punkcie neutralnym uziemionym przez rezystor, 2) 5 -15 % w sieciach o punkcie neutralnym izolowanym, 3) 10 -20 % w sieciach skompensowanych. Mniejsze warto ci zaleca si stosowa w sieciach z du ym udziałem linii kablowych. II.4.5.3.1.6. Przył czenie ródeł wytwórczych do sieci SN wymaga dostosowania automatyki LRW, SZR i zabezpieczenia szyn rozdzielni SN zasilaj c t sie SN do nowych warunków pracy. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 16 z 88 ZEC w Ko skich II.4.5.3.2. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Wymagania dla linii SN II.4.5.3.2.1. Pola linii SN, do których nie s przył czone jednostki wytwórcze powinny by wyposa one w zabezpieczenia i automatyki: 1) od skutków zwar mi dzyfazowych, zalecane s zabezpieczenia nadpr dowe zwłoczne i zwarciowe, 2) od skutków zwar doziemnych działaj ce na wył czenie lub na sygnalizacj . Działanie zabezpiecze ziemnozwarciowych na sygnalizacj jest dopuszczalne (z wyj tkiem sieci z punktem neutralnym uziemionym przez rezystor) tylko w wypadku braku technicznej mo liwo ci zapewnienia selektywnego wył czania pod warunkiem zachowania wymogów ochrony przeciwpora eniowej w zasilanej sieci. 3) wielokrotnego SPZ z mo liwo ci jej programowania i blokowania, je li przył czona linia jest napowietrzna lub napowietrzno – kablowa, 4) umo liwiaj ce współprac z zabezpieczeniem szyn zbiorczych i układem lokalnej rezerwy wył cznikowej (LRW), 5) umo liwiaj ce współprac ze stacyjn automatyk SCO lub by wyposa one w zabezpieczenie podcz stotliwo ciowe, 6) SPZ/SCO lub posiada inny układ realizuj cy t funkcj - je li ZEC w Ko skich tego wymaga. II.4.5.3.2.2 Pola linii SN, w których przył czone s jednocze nie jednostki wytwórcze | i odbiorcy powinny by wyposa one w: 1) zabezpieczenia od skutków zwar mi dzyfazowych, zalecane s zabezpieczenia nadpr dowe zwłoczne i zwarciowe o charakterystykach niezale nych, ka de z nich ma mie mo liwo wprowadzenia blokady kierunkowej. Zaleca si taki dobór nastaw, aby blokada kierunkowa konieczna była tylko dla zabezpieczenia nadpr dowego zwłocznego, 2) zabezpieczenia od skutków zwar doziemnych działaj ce na wył czenie lub na sygnalizacj . Działanie zabezpiecze ziemnozwarciowych na sygnalizacj jest dopuszczalne (z wyj tkiem sieci z punktem neutralnym uziemionym przez rezystor) w wypadku braku technicznej mo liwo ci zapewnienia selektywnego wył czania pod warunkiem zachowania wymogów ochrony przeciwpora eniowej w zasilanej sieci, 3) układy automatyki wielokrotnego SPZ z mo liwo ci jej programowania i blokowania, je li przył czona linia jest napowietrzna lub napowietrzno – kablowa, 4) zabezpieczenia nad- i pod-cz stotliwo ciowe, zalecane s zabezpieczenia wyposa one w kryterium df/dt, 5) zabezpieczenia nadnapi ciowe i podnapi ciowe zasilane z przekładników napi ciowych umieszczonych za wył cznikiem, 6) blokad zał czenia w przypadku obecno ci napi cia w linii, je li istnieje prawdopodobie stwo utrzymania si elektrowni lokalnej w pracy wyspowej, ka de r czne, zdalne i automatyczne zał czenie linii powinno by poprzedzone kontrol napi cia i ewentualn blokad w przypadku istnienia napi cia w linii, zabezpieczenie wymaga zainstalowania przekładników napi ciowych za wył cznikiem pola oraz powinny mie mo liwo współpracy IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 17 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej z zabezpieczeniem szyn zbiorczych i układem lokalnej rezerwy wył cznikowej. II.4.5.3.2.3. Pola linii współpracuj ce wył cznie z jednostkami wytwórczymi powinny by wyposa one w: 1) zabezpieczenia od skutków zwar mi dzyfazowych, zalecane s zabezpieczenia nadpr dowe zwłoczne i zwarciowe o charakterystykach niezale nych, ka de z nich ma mie mo liwo wprowadzenia blokady kierunkowej, zaleca si taki dobór nastaw, aby blokada kierunkowa konieczna była tylko dla zabezpieczenia nadpr dowego zwłocznego, 2) zabezpieczenia od skutków zwar doziemnych działaj ce na wył czenie lub na sygnalizacj . Działanie zabezpiecze ziemnozwarciowych na sygnalizacj jest dopuszczalne (z wyj tkiem sieci z punktem neutralnym uziemionym przez rezystor) w wypadku braku technicznej mo liwo ci zapewnienia selektywnego wył czania pod warunkiem zachowania wymaga ochrony przeciwpora eniowej w zasilanej sieci. 3) zabezpieczenia nad- i podcz stotliwo ciowe, zalecane s zabezpieczenia wyposa one w kryterium df/dt, 4) blokad zał czenia w przypadku obecno ci napi cia w linii, je li istnieje mo liwo utrzymania si elektrowni lokalnej w pracy wyspowej, ka de r czne, zdalne i automatyczne zał czenie linii powinno by poprzedzone kontrol napi cia i ewentualn blokad w przypadku istnienia napi cia w linii, zabezpieczenie wymaga zainstalowania przekładników napi ciowych za wył cznikiem pola, oraz powinny mie mo liwo współpracy z zabezpieczeniem szyn zbiorczych i układem lokalnej rezerwy wył cznikowej. II.4.5.3.3. Wymagania dla pól transformatorów potrzeb własnych i uziemiaj cych II.4.5.3.3.1. Pola potrzeb własnych powinny by wyposa one w nast puj ce układy EAZ: 1) zabezpieczenie reaguj ce na zwarcia wewn trzne w transformatorze i na wyprowadzeniach, 2) zabezpieczenie nadpr dowe zwłoczne od skutków zwar zewn trznych, 3) zabezpieczenia fabryczne transformatora. II.4.5.3.3.2. W sieciach skompensowanych zaleca si dla prawidłowego działania zabezpiecze ziemnozwarciowych w polach liniowych wprowadzenie dodatkowego pr du doziemnego. Warto i charakter tego pr du powinny by dostosowane do zastosowanych zabezpiecze . II.4.5.3.3.3. Je li w polu potrzeb własnych jest zainstalowany dławik do kompensacji pr dów ziemnozwarciowych, to nale y wprowadzi mo liwo blokady zabezpieczenia nadpr dowego zwłocznego od zabezpieczenia nadpr dowego w punkcie neutralnym oraz uwzgl dni zabezpieczenia fabryczne dławika i ewentualnie AWSCz lub innego układu wprowadzaj cego dodatkowy pr d doziemny. II.4.5.3.3.4. Je li w polu potrzeb własnych jest zainstalowany rezystor uziemiaj cy, to zabezpieczenie nadpr dowe w punkcie neutralnym powinno mie mo liwo IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 18 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej blokady zabezpieczenia nadpr dowego zwłocznego oraz chroni rezystor przed skutkami zbyt długiego przepływu pr du w czasie zwarcia doziemnego niewył czonego przez zabezpieczenia w innych polach. Sposób oddziaływania tego zabezpieczenia na wył czniki w stacji okre la ZEC w Ko skich: 1) dla transformatorów dwuuzwojeniowych wył czenie dwustronne (zalecane) lub tylko po stronie SN, 2) dla transformatorów trójuzwojeniowych wył czenie tylko po stronie SN dotkni tej zakłóceniem lub ze wszystkich stron. II.4.5.3.4. Wymagania dla baterii kondensatorów do kompensacji mocy biernej II.4.5.3.4.1. Pola baterii kondensatorów wyposa a si w: 1) zabezpieczenia nadpr dowe zwłoczne od skutków przeci e , zabezpieczenie musi w kryterium działania korzysta z warto ci skutecznej pr du lub w inny sposób uwzgl dnia wpływ wy szych harmonicznych, 2) zabezpieczenie nadpr dowe bezzwłoczne, 3) zabezpieczenie od skutków zwar wewn trznych, 4) zabezpieczenie nadnapi ciowe. II.4.5.3.4.2. Ka de wył czenie pola SN transformatora 110 kV/SN musi skutkowa wył czeniem wył cznika pola baterii kondensatorów. II.4.5.3.5. Wymagania dla ł czników szyn II.4.5.3.5.1 Ł czniki szyn SN wyposa a si w nast puj ce zabezpieczenia działaj ce na wył czenie własnego wył cznika: 1) zabezpieczenie nadpr dowe zwłoczne, 2) zabezpieczenie nadpr dowe zwarciowe działaj ce przy zał czeniu pola ł cznika szyn na zwarcie (zabezpieczenie ma by aktywne do 10 s po zał czeniu wył cznika), 3) w sieci z punktem neutralnym uziemionym przez rezystor wymagane jest zabezpieczenie ziemnozwarciowe lub odpowiednie powi zanie z zabezpieczeniem nadpr dowym w punkcie neutralnym transformatora uziemiaj cego. II.4.5.3.6. Wymagania dla pól pomiaru napi cia II.4.5.3.6.1 Pola pomiaru napi cia w rozdzielniach SN w stacjach 110 kV/SN powinny by wyposa one w działaj ce na sygnalizacj zabezpieczenia reaguj ce na: 1) zanik, obni enie lub wzrost napi cia na szynach SN, kontrolowane maj by napi cia przewodowe, a zabezpieczenie ma zadziała , gdy nast pi wzrost lub obni enie jednego z nich, 2) zwarcia doziemne w przył czonej sieci SN. Je li z tego pola wyprowadzane s sygnały SCO i SPZ/SCO, to nale y je wyposa y w przynajmniej dwustopniowe zabezpieczenie podcz stotliwo ciowe i zabezpieczenie nadcz stotliwo ciowe. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 19 z 88 ZEC w Ko skich II.4.5.3.7. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Wymagania dla automatyk zabezpieczeniowych rozdzielni SN II.4.5.3.7.1 Rozdzielnie SN powinny by wyposa one w: 1) SCO umo liwiaj ce realizacj przynajmniej dwóch stopni w ka dej sekcji przy czym automatyka mo e by zrealizowana w polu pomiaru napi cia z rozprowadzeniem sygnału do pól odpływowych lub jako rozproszona w postaci zabezpiecze podcz stotliwo ciowych w poszczególnych polach; automatyki tej nie nale y uruchamia w liniach, do których przył czone s jednostki wytwórcze. 2) SPZ/SCO nale y stosowa w uzgodnieniu z ZEC w Ko skich, 3) LRW w celu rezerwowania wył czników w polach liniowych, potrzeb własnych i baterii kondensatorów. Automatyka ta ma odł cza zasilanie zwarcia ze wszystkich stron, czyli równie wył cza linie z przył czonymi elektrowniami lokalnymi, 4) zabezpieczenie szyn zbiorczych, które mo e by w wykonaniu ró nicowym poprzecznym lub nadpr dowo-logicznym. Automatyka ta ma odł cza zasilanie zwarcia ze wszystkich stron, czyli równie wył cza linie z przył czonymi elektrowniami lokalnymi. Zabezpieczenie to powinno działa z czasem nie dłu szym ni 0,3 s, 5) SZR, je li rozdzielnia SN w stacji 110 kV/SN posiada przynajmniej dwa zasilania. W rozdzielniach SN wyposa onych w automatyk SZR, do których przył czone s jednostki wytwórcze, nale y zastosowa jedno z rozwi za : 1) urz dzenia SZR z funkcj kontroli napi cia szcz tkowego (zalecane), 2) przed zał czeniem zasilania rezerwowego wył cza linie, do których przył czone s jednostki wytwórcze. II.4.5.3.7.2 W rozdzielniach SN wyposa onych w automatyk SZR, do których przył czone s jednostki wytwórcze, nale y zastosowa jedno z rozwi za : 1) urz dzenia SZR z funkcj kontroli napi cia szcz tkowego (zalecane), 2) przed zał czeniem zasilania rezerwowego wył cza linie, do których przył czone s jednostki wytwórcze. II.4.5.4. Wymagania dla jednostek wytwórczych w zakresie EAZ II.4.5.4.1. Zabrania si przył czania jednostek wytwórczych wyposa onych wył cznie w aparaty instalacyjne np. bezpieczniki topikowe czy wył czniki nadmiarowe niezale nie od warto ci mocy osi galnej i miejsca przył czenia. II.4.5.4.2. Wszystkie zabezpieczenia jednostek wytwórczych powinny powodowa trójfazowe wył czenie. II.4.5.4.3. Jednostki wytwórcze, dla których miejscem przył czenia jest sie nN, powinny by wyposa one w: 1) zabezpieczenia nadpr dowe, 2) zabezpieczenia pod- i nadnapi ciowe, 3) zabezpieczenie od pracy niepełnofazowej. ich IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 20 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.5.4.4. ZEC w Ko skich decyduje o potrzebie wyposa enia jednostek wytwórczych lub linii w inne zabezpieczenia, poprawiaj ce bezpiecze stwo pracy sieci. II.4.5.4.5. Nastawy EAZ jednostek wytwórczych powinny by uzgodnione z ZEC w Ko skich lub przez niego ustalone. II.4.5.4.6. Jednostki wytwórcze przył czone poprzez transformatory nN/SN II.4.5.4.6.1. Je li w skład jednostki wytwórczej wchodzi transformator nN/SN niezale nie od ł cznika po stronie nN musi by zainstalowany wył cznik po stronie SN. II.4.5.4.6.2. Jednostki wytwórcze z generatorami synchronicznymi pracuj ce synchronicznie z sieci musz by wyposa one w synchronizatory lub inne urz dzenie umo liwiaj ce wła ciwe ł czenie z sieci . II.4.5.4.6.3. Po chwilowym zaniku lub obni eniu napi cia w sieci współpracuj cej powoduj cym wył czenie, jednostki wytwórcze o mocy wi kszej od 100 kVA mog samoczynnie powróci do pracy w czasie nie krótszym ni 30 s po ust pieniu zakłócenia. II.4.5.4.6.4. Jednostki wytwórcze o mocy osi galnej do 100 kVA powinny mie nast puj ce zabezpieczenia: 1) nadpr dowe zwłoczne, 2) nadpr dowe zwarciowe, 3) nad- i pod-napi ciowe, 4) od wzrostu pr dko ci obrotowej lub nadcz stotliwo ciowe, 5) ziemnozwarciowe zerowonapi ciowe. II.4.5.4.6.5. Jednostki wytwórcze o mocy osi galnej powy ej 100 kVA powinny mie nast puj ce zabezpieczenia: 1) nadpr dowe od skutków zwar mi dzyfazowych zwłoczne i/lub zwarciowe, nadnapi ciowe i podnapi ciowe, 2) nad- i podcz stotliwo ciowe, 3) ziemnozwarciowe. II.4.5.4.6.6. Zabezpieczenia do ochrony przed skutkami obni enia lub wzrostu napi cia musz by wykonane trójfazowo. Je li zabezpieczenie jest zainstalowane po stronie nN, to powinno zadziała po wzro cie lub obni eniu jednego lub wi cej napi fazowych. Je li jest zainstalowane po stronie SN, to powinno zadziała po wzro cie lub obni eniu jednego lub wi cej napi przewodowych. II.4.5.4.6.7. Składowa zerowa napi cia dla zabezpiecze mierzona po stronie SN. ziemnozwarciowych musi by II.4.5.4.6.8. Jednostki wytwórcze współpracuj ce z falownikami, oprócz zabezpiecze wykonanych zgodnie z pkt. od II.4.5.4.1. do II.4.5.4.3. oraz od II.4.5.4.6.1. do II.4.5.6.7., powinny by wyposa one w urz dzenia pozwalaj ce na kontrolowanie i utrzymywanie zadanych parametrów jako ciowych energii elektrycznej. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 21 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.5.5. Wybrane zagadnienia eksploatacji EAZ II.4.5.5.1. ZEC w Ko skich prowadzi eksploatacj układów EAZ zgodnie z zasadami okre lonymi w niniejszej IRiESD oraz w oparciu o szczegółowe instrukcje eksploatacji sieci, instalacji, grup urz dze lub poszczególnych urz dze . II.4.5.5.2. Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich zobowi zane s do eksploatowania urz dze EAZ b d cych ich własno ci w sposób nie zagra aj cy bezpiecznej pracy systemu dystrybucyjnego ZEC w Ko skich, a tym samym utrzymywania tych elementów w nale ytym stanie technicznym. W odniesieniu do EAZ bez uzgodnienia z ZEC w Ko skich w szczególno ci podmiotom tym zabrania si : 1) odstawiania z pracy urz dze lub ich cz ci, 2) wymiany urz dze na posiadaj ce inne parametry i wła ciwo ci, 3) zmiany nastaw i sposobu działania. II.4.5.5.3. ZEC w Ko skich mo e za da od podmiotu przył czonego do sieci wgl du w dokumentacj eksploatacyjn potwierdzaj c terminowo i zakres prowadzonych prac eksploatacyjnych EAZ, których stan techniczny mo e mie wpływ na prac sieci dystrybucyjnej. II.4.5.5.4. Przyj cie do eksploatacji urz dze EAZ nowych i modernizowanych nast puje po przeprowadzeniu prób i pomiarów oraz stwierdzeniu spełnienia warunków okre lonych w niniejszej instrukcji, w zawartych umowach, a tak e warunków zawartych w dokumentacji projektowej i fabrycznej. Przyjmowane do eksploatacji urz dzenia, instalacje i sieci w zale no ci od potrzeb, powinny posiada wymagan dokumentacj prawn i techniczn . II.4.6. Wymagania techniczne dla systemu nadzoru i telemechaniki. II.4.6.1. Wymagania i zalecenia dotycz ce nadzoru stacji elektroenergetycznych obowi zuj ZEC w Ko skich oraz podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej. II.4.6.2. Stacja 110/15/6 kV ZEC w Ko skich jest stacj elektroenergetyczn z obsług . Nale y d y do wyposa enia stacji w układ telemechaniki. II.4.6.3. Ogólne wymagania stawiane stacyjnemu i dyspozytorskiemu systemowi nadzoru, a podyktowane głównie wzgl dami optymalizacyjnymi i niezawodno ciowymi s nast puj ce: a) obiektowe systemy nadzoru musz by kompatybilne z dyspozytorskimi systemami w centrach nadzoru. Stacyjne systemy nadzoru musz spełnia wymagania stosowne do rodzaju obsługiwanych stacji z uwzgl dnieniem wymogów jako ciowych i konfiguracyjnych, b) obiektowe systemy nadzoru powinny by poł czone z centrami nadzoru z wykorzystaniem niezawodnych i o wła ciwej przepływno ci ł czy transmisyjnych, aby zapewni odpowiedni szybko przepływu informacji z/do centrów dyspozytorskich, c) systemy nadzoru powinny zapewnia archiwizacj danych na okres zgodny z wymaganiami norm bezpiecze stwa informacji oraz umo liwi utrzymanie IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 22 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej ci gło ci nadzoru dyspozytorskiego i dokonywania analiz pracy sieci, d) poł czenie systemów nadzoru w dyspozycjach powinno by wykonane jako redundantne. Zaleca si realizacj z wykorzystaniem sieci komputerowej, e) wszelkie informacje uzyskiwane dla systemów dyspozytorskich posiadały znacznik czasu. Struktura sieci komunikacyjnych sygnałów telemechaniki winna zapewni niezawodno i optymalizacj przepływu informacji. Komunikacja winna by realizowana dwoma redundantnymi kanałami ł czno ci. Jako rezerwow drog transmisji dopuszcza si transmisje pakietowe, f) protokół transmisji musi by dostosowany do systemu sterowania posiadanego przez operatora systemu dystrybucyjnego PGE Dystrybucja S.A., g) nale y d y do tego, aby rozdzielczo czasowa przesyłanych sygnałów zawierała si w granicach 1–100 ms. II.4.6.4. Rozdzielnia 110kV powinna by obj ta co najmniej telemechanik umo liwiaj c : a) Telesterowanie: • sterowanie wył cznikami, • sterowanie urz dzeniami automatyk stacyjnych. b) Telesygnalizacj : • stanu poło enia ł czników, • stanu automatyk stacyjnych , • sygnalizacj awaryjn indywidualn z poszczególnych pól rozdzielni, • sygnalizacj zadziałania poszczególnych zabezpiecze , • sygnalizacj awaryjn z potrzeb własnych pr du stałego dotycz c w szczególno ci: uszkodzenia prostownika, braku ci gło ci obwodów pr du stałego wraz z bateri oraz doziemienia w obwodach pr du stałego, • sygnalizacj awaryjn z urz dze zasilania bezprzerwowego, • sygnalizacj alarmow , włamaniow i przeciwpo arow . c) Telemetri : • pomiar mocy biernej i czynnej ( oddanie i pobór ), • pomiar pr du w poszczególnych polach, • pomiar napi cia na poszczególnych układach szyn. II.4.6.5. Rozdzielnie SN wyposa one w wył czniki powinny by obj te co najmniej telemechanik umo liwiaj c : a) Telesterowanie: • sterowanie wył cznikami, • sterowanie urz dzeniami automatyk stacyjnych. b) Telesygnalizacj : • stanu poło enia wył czników, odł czników szynowych i liniowych oraz uziemników, • stanu automatyk stacyjnych, • sygnalizacj awaryjn indywidualn z poszczególnych pól rozdzielni, • sygnalizacj zadziałania poszczególnych zabezpiecze , • sygnalizacj awaryjn z potrzeb własnych pr du stałego dotycz c w szczególno ci: uszkodzenia prostownika, braku ci gło ci obwodów pr du stałego wraz z bateri oraz doziemienia w obwodach pr du stałego, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 23 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej • sygnalizacj awaryjn z urz dze zasilania bezprzerwowego, • sygnalizacj włamaniow i przeciwpo arow . c) Telemetri : • pomiar pr du w poszczególnych polach, • pomiar napi cia na poszczególnych układach szyn. II.4.6.6. Urz dzenia telemechaniki powinny by transmisji danych. II.4.6.7. Urz dzenia telemechaniki obiektowej powinny by zasilane z układu napi cia bezprzerwowego o czasie autonomii nie krótszym ni 8 godz. II.4.7. Wymagania techniczne dla układów i systemów pomiarowo-rozliczeniowych II.4.7.1. Wymagania ogólne II.4.7.1.1. Wymagania techniczne dla układów pomiarowo-rozliczeniowych oraz układów pomiarowo-kontrolnych, zwanych dalej wspólnie równie układami pomiarowymi, okre lone w niniejszej IRiESD obowi zuj z dniem jej wej cia w ycie w przypadkach: a) układów pomiarowych nowobudowanych i modernizowanych, b) układów pomiarowych zainstalowanych u URD b d cych wytwórcami lub odbiorcami, którzy po wej ciu w ycie niniejszej IRiESD b d chcieli skorzysta z prawa wyboru sprzedawcy, c) układów pomiarowych zainstalowanych u URD b d cych wytwórcami lub odbiorcami, którzy po wej ciu w ycie niniejszej IRiESD b d chcieli skorzysta z prawa rozdzielenia umów kompleksowych i wiadczenia usług na podstawie dwóch odr bnych umów sprzeda y i dystrybucji energii elektrycznej. Obowi zek dostosowania układów pomiarowych do wymaga zawartych w niniejszej IRiESD spoczywa na ich wła cicielu. Odbiorca, który jest wła cicielem układu pomiarowo-rozliczeniowego, chc cy skorzysta z prawa wyboru sprzedawcy lub rozdzielenia umów kompleksowych dostosowuje układ pomiarowo-rozliczeniowy do wymaga okre lonych w rozporz dzeniu Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego oraz w niniejszej IRiESD. Układ pomiarowo-rozliczeniowy nie b d cy własno ci ZEC w Ko skich, powinien spełnia powy sze wymagania przed dokonaniem przez Sprzedawc zgłoszenia o którym mowa w pkt. D.3. lub rozdzielenia umowy kompleksowej. Układ pomiarowo-rozliczeniowy b d cy własno ci ZEC w Ko skich powinien spełnia powy sze wymagania na dzie zmiany sprzedawcy lub dzie rozdzielenia umowy kompleksowych, za wyj tkiem odbiorców zakwalifikowanych do grup taryfowych, o których mowa w pkt. G.1. niniejszej IRiESD, dla których ZEC w Ko skich mo e przydzieli standardowy profil zu ycia zgodnie z rozdziałem G. II.4.7.1.2. Urz dzenia wchodz ce w skład ka dego układu pomiarowo-rozliczeniowego musz spełnia wymagania prawa, a w szczególno ci posiada legalizacj i/lub certyfikat zgodno ci z wymaganiami zasadniczymi (MID) i/lub homologacj , zgodnie z wymaganiami okre lonymi dla danego urz dzenia. W przypadku urz dze , dla wyposa one w co najmniej dwa porty IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 24 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej których nie jest wymagana legalizacja lub homologacja, urz dzenie musi posiada odpowiednie wiadectwo potwierdzaj ce poprawno pomiarów ( wiadectwo wzorcowania). Powy sze badania powinny by wykonane przez uprawnione laboratoria posiadaj ce akredytacj w przedmiotowym zakresie zgodnie z obowi zuj cymi normami i przepisami. Okres pomi dzy kolejnymi wzorcowaniami tych urz dze (za wyj tkiem przekładników pomiarowych pr dowych i napi ciowych) nie powinien przekracza okresu wa no ci cech legalizacyjnych lub zabezpieczaj cych (MID) licznika energii czynnej zainstalowanego w tym samym układzie pomiarowo-rozliczeniowym. Przekładniki pr dowe i napi ciowe podlegaj sprawdzeniu przed zainstalowaniem. Dla urz dze wcze niej u ytkowanych, wła ciciel przekładników dostarcza protokół ze sprawdzenia potwierdzaj cy poprawno i zgodno danych znamionowych oraz oznacze przekładnika ze stanem faktycznym, który wraz z wcze niej wystawionym wiadectwem legalizacji, protokołem lub wiadectwem bada kontrolnych przekazuje do ZEC w Ko skich. W przypadku braku wcze niej wystawionych wiadectw lub protokółów, wymagane jest ich uzyskanie poprzez przeprowadzenie bada w uprawnionym laboratorium zgodnie z obowi zuj cymi normami i przepisami. Powy sze urz dzenia powinny posiada cech zabezpieczaj c potwierdzaj c dokonanie bada przez uprawnione laboratorium. II.4.7.1.3. Układy pomiarowe półpo rednie i po rednie musz by wyposa one przekładniki pomiarowe w ka dej z trzech faz oraz w liczniki trójsystemowe. II.4.7.1.4. Układy pomiarowe musz by zainstalowane: a) w przypadku wytwórców – po stronie górnego napi cia transformatorów blokowych i transformatorów potrzeb ogólnych, b) w przypadku odbiorców – na napi ciu sieci, do której dany odbiorca jest przył czony, c) w przypadku wytwórców posiadaj cych odnawialne ródła energii oraz ródła pracuj ce w skojarzeniu, dodatkowo na zaciskach generatora w celu potwierdzania ilo ci energii dla potrzeb wydawania wiadectw pochodzenia. II.4.7.1.5. Na wniosek odbiorcy, za zgod ZEC w Ko skich dopuszcza si instalacj układów pomiarowych po stronie niskiego napi cia transformatora, dla odbiorców III grupy przył czeniowej o mocy przył czeniowej do 200 kW. Zgoda ZEC w Ko skich uwarunkowana jest m.in. zastosowaniem układu kompensacji strat jałowych transformatora oraz akceptacj przez odbiorc doliczenia okre lonej w umowie ilo ci strat mocy i energii elektrycznej. II.4.7.1.6. Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich b d ce Uczestnikami Rynku Bilansuj cego instaluj dla celów kontrolnych, bilansowych i rozliczeniowych, układy pomiarowe energii elektrycznej zgodnie z wymaganiami okre lonymi przez PGE Dystrybucja S.A. II.4.7.1.7. ZEC w Ko skich wraz z PGE Dystrybucja S.A. uzgadniaj wspólne protokoły pobierania oraz przetwarzania danych pomiarowych z LSPR, dla potrzeb transmisji danych do PGE Dystrybucja S.A i ich zabezpieczenia przed utrat danych. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 25 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Rozwi zania techniczne poszczególnych układów pomiarowych dzieli si na 5 kategorii: a) kat. B2 - układy pomiarowe dla urz dze , instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110 kV i wy szym ni 1 kV, o mocy pobieranej nie mniejszej ni 5 MW i nie wi kszej ni 30 MW (wył cznie) lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 30 GWh i nie wi kszym ni 200 GWh (wył cznie), b) kat. B3 - układy pomiarowe dla urz dze , instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110 kV i wy szym ni 1 kV, o mocy pobieranej nie mniejszej ni 800 kW i nie wi kszej ni 5 MW (wył cznie) lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie mniejszym ni 4 GWh i nie wi kszym ni 30 GWh (wył cznie), c) kat. B4 - układy pomiarowe dla urz dze , instalacji lub sieci podmiotów przył czonych na napi ciu ni szym ni 110 kV i wy szym ni 1 kV, o mocy pobieranej nie wi kszej ni 800 kW lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie wi kszym ni 4 GWh, d) kat. C1 - układy pomiarowe dla podmiotów przył czonych na napi ciu nie wy szym ni 1 kV o mocy pobieranej nie wi kszej ni 40 kW lub rocznym zu yciu energii elektrycznej nie wi kszym ni 200 MWh, e) kat. C2 - układy pomiarowe dla podmiotów przył czonych na napi ciu nie wy szym ni 1 kV o mocy pobieranej wi kszej ni 40 kW lub rocznym zu yciu energii elektrycznej wi kszym ni 200 MWh. W przypadku układów pomiarowych kategorii B i C, kwalifikacja do poszczególnych kategorii jest uwarunkowana przekroczeniem granicznej warto ci jednego z dwóch wymienionych kryteriów tj. mocy pobieranej lub rocznego zu ycia energii. Warto mocy pobieranej ustalana jest z uwzgl dnieniem warto ci mocy przył czeniowej podmiotu. Zakwalifikowanie do poszczególnych kategorii dokonywane jest w momencie zaistnienia co najmniej jednego z przypadków o których mowa w pkt. II.4.7.1.1. a), b) oraz c). II.4.7.1.8. Liczniki energii elektrycznej powinny posiada , co najmniej klas dokładno ci odpowiedni dla kategorii pomiaru oraz umo liwia : a) dwukierunkowy pomiar energii czynnej oraz biernej dla wytwórców i odbiorców posiadaj cych ródła wytwórcze mierzony w czterech kwadrantach z rejestracj profili obci enia, b) jednokierunkowy pomiar energii czynnej i dwukierunkowy pomiar energii biernej z rejestracj profili obci enia dla odbiorców nie posiadaj cych ródeł wytwórczych oraz mocy przył czeniowej nie mniejszej ni 40 kW, c) jednokierunkowy pomiar energii czynnej, a w uzasadnionych przypadkach pomiar energii biernej – dotyczy tylko układów pomiarowo-rozliczeniowych odbiorców zaliczonych do kategorii C1, d) jednokierunkowy pomiar energii czynnej z rejestracj profili obci enia – dla pomiaru na zaciskach generatora, w celu potwierdzania ilo ci wytworzonej energii dla potrzeb wydawania wiadectw pochodzenia. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 26 z 88 ZEC w Ko skich II.4.7.1.9. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Transmisja danych z układów pomiarowo-rozliczeniowych energii elektrycznej do LSPR powinna by realizowana za po rednictwem: a) wyj cyfrowych liczników energii elektrycznej, b) wyj cyfrowych rejestratorów (koncentratorów), które to rejestratory (koncentratory) b d pozyskiwały dane za pomoc wyj cyfrowych liczników energii elektrycznej. Wymagania co do szybko ci i jako ci transmisji danych kanałami telekomunikacyjnymi okre la ZEC w Ko skich w uzgodnieniu z PGE Dystrybucja S.A. II.4.7.1.10. Dla układów pomiarowych energii elektrycznej kategorii B2 wymagane jest stosowanie dwóch układów pomiarowych: układu pomiarowo - rozliczeniowego i układu pomiarowo – kontrolnego. Dla pozostałych kategorii dopuszcza si stosowanie układów pomiarowo kontrolnych, przy czym mog by one przył czone do uzwojenia przekładników układu pomiarowo-rozliczeniowego. W tym przypadku jako układ pomiarowo kontrolny nale y rozumie licznik energii elektrycznej. II.4.7.1.11. Miejsce zainstalowania układu pomiarowego okre la ZEC w Ko skich w warunkach przył czenia lub umowie dystrybucji lub umowie kompleksowej. II.4.7.1.12. Przekładniki pr dowe powinny by tak dobrane, aby pr d pierwotny wynikaj cy z mocy umownej mie cił si w granicach 20-120 % ich pr du znamionowego. W szczególnie uzasadnionych przypadkach, za zgod ZEC w Ko skich dopuszcza si stosowanie przekładników pr dowych o przeci alno ci do 200 % pr du znamionowego, przy zachowaniu dokładno ci pomiaru wymaganego w danej klasie. W przypadku ródeł, przekładniki pr dowe powinny by tak dobrane, aby pr d pierwotny wynikaj cy z mocy umownej mie cił si w granicach: a) 20-120 % pr du znamionowego przekładników o klasie dokładno ci 0,5, b) 5-120 % pr du znamionowego przekładników o klasie dokładno ci 0,5S i 0,2, c) 1-120 % pr du znamionowego przekładników o klasie dokładno ci 0,2S. W przypadku zastosowania przekładników pr dowych o klasie dokładno ci 0,5S lub 0,2S ich pr d znamionowy wtórny winien wynosi 5 A. Przekładniki pr dowe i napi ciowe powinny by tak dobrane, aby obci enie strony wtórnej zawierało si miedzy 25 %, a 100 % warto ci nominalnej mocy uzwoje /rdzeni przekładników. W przypadku wyst pienia konieczno ci doci enia rdzenia pomiarowego jako doci enie nale y zastosowa atestowane rezystory instalowane w obudowach przystosowanych do plombowania. II.4.7.1.13. Do uzwojenia wtórnego przekładników pr dowych w układach pomiarowych nie mo na przył cza innych przyrz dów poza licznikami energii elektrycznej oraz w uzasadnionych przypadkach rezystorów doci aj cych. II.4.7.1.14. Współczynnik bezpiecze stwa przyrz du (FS) dla przekładników pr dowych w układach pomiarowych podstawowych i rezerwowych powinien by 5. W przypadku modernizacji układów pomiarowo-rozliczeniowych, dopuszcza si pozostawienie dotychczasowych przekładników pr dowych o współczynniku FS > 5, o ile spełniaj one pozostałe wymagania IRiESD. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 27 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.7.1.15. Wszystkie elementy członu zasilaj cego oraz osłony i urz dzenia wchodz ce w skład układu pomiarowego energii elektrycznej musz by przystosowane do plombowania w taki sposób, aby nie było mo liwo ci dost pu do chronionych elementów bez zerwania plomb. Plombowanie musi zapewnia zabezpieczenie przed: zmian parametrów lub nastaw urz dze wchodz cych w skład układu pomiarowego oraz ingerencj powoduj c zafałszowanie jego wskaza . II.4.7.1.16. W przypadku zmian mocy umownej lub ilo ci pobieranej energii elektrycznej, zmiana kwalifikacji układu pomiarowego do kategorii okre lonej w pkt. II.4.7.1.7., nast puje na wniosek odbiorcy lub ZEC w Ko skich. Dostosowanie układu do wymaga nowej kategorii spoczywa na wła cicielu układu pomiarowego. II.4.7.1.17. W przypadku zmiany charakteru odbioru, ZEC w Ko skich mo e nakaza wprowadzenie zmian w istniej cym układzie pomiarowo-rozliczeniowym (np. pomiar energii biernej lub strat). II.4.7.1.18. Wszelkie stwierdzone nieprawidłowo ci w działaniu układu pomiarowego lub jego elementu winny by niezwłocznie wzajemnie zgłaszane przez odbiorc , sprzedawc lub ZEC w Ko skich (zwanymi dalej „Stronami umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej”). II.4.7.1.19. W przypadku podejrzenia nieprawidłowo ci działania układu pomiarowego lub jego elementu, ka da ze Stron umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej, ma prawo da laboratoryjnego sprawdzenia prawidłowo ci działania układu pomiarowego lub jego elementu. II.4.7.1.20. W przypadku zgłoszenia dania laboratoryjnego sprawdzenia prawidłowo ci działania układu pomiarowego lub jego elementu, wła ciciel układu pomiarowego zapewnia demonta wskazanego elementu układu pomiarowego. Demonta nast puje w obecno ci przedstawiciela odbiorcy i ZEC w Ko skich. II.4.7.1.21. ZEC w Ko skich przekazuje zdemontowany element układu pomiarowego do laboratoryjnego sprawdzenia prawidłowo ci działania w terminie 14-stu dni od dnia zgłoszenia dania. Je eli wła cicielem układu pomiarowego jest podmiot inny ni ZEC w Ko skich, to podmiot ten ma obowi zek przekaza ZEC w Ko skich, zdemontowany element układu pomiarowego bezpo rednio po jego demonta u. II.4.7.1.22. Je eli laboratoryjne sprawdzenie nie wyka e bł dów w działaniu zdemontowanego elementu układu pomiarowego, to podmiot wnioskuj cy o sprawdzenie ponosi koszty sprawdzenia oraz demonta u i monta u badanego elementu. II.4.7.1.23. ZEC w Ko skich przekazuje odbiorcy/wytwórcy kopi wyniku laboratoryjnego sprawdzenia, niezwłocznie po jego otrzymaniu. II.4.7.1.24. Je eli ZEC w Ko skich nie jest wła cicielem układu pomiarowego, to zwraca zdemontowany element układu pomiarowego wła cicielowi w terminie do 60-go dnia, od dnia jego otrzymania od podmiotu wykonuj cego laboratoryjne sprawdzenie prawidłowo ci jego działania, o ile adna ze Stron nie wyst pi z wnioskiem, o którym mowa w pkt. II.4.7.1.26. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 28 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej II.4.7.1.25. W ci gu 30-stu dni od dnia otrzymania kopii wyniku badania laboratoryjnego, ka da ze Stron umowy o wiadczenie usług dystrybucji lub umowy kompleksowej mo e zleci wykonanie dodatkowej ekspertyzy badanego uprzednio zdemontowanego elementu układu pomiarowego. ZEC w Ko skich umo liwia przeprowadzenie takiej ekspertyzy. II.4.7.1.26. Koszt ekspertyzy, o której mowa w pkt. II.4.7.1.25. pokrywa podmiot, który wnioskuje o jej przeprowadzenie. II.4.7.1.27. W okresie zdemontowania elementu układu pomiarowego, wła ciciel układu pomiarowego zapewni zast pczy element układu pomiarowego, który b dzie spełniał wymagania techniczne okre lone w niniejszej IRiESD. W uzasadnionych przypadkach, na okres zdemontowania elementu układu pomiarowego, ZEC w Ko skich mo e odpłatnie u yczy zast pczy element układu pomiarowego. II.4.7.1.28. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowo ci w działaniu układu pomiarowego, z wył czeniem nielegalnego poboru energii elektrycznej, wła ciciel układu pomiarowego zwraca koszty, o których mowa w pkt. II.4.7.1.22. i II.4.7.1.26., a ZEC w Ko skich dokonuje korekty dostarczonej/odebranej energii elektrycznej, na podstawie której dokonywane s korekty rozlicze pomi dzy podmiotami prowadz cymi rozliczenia tego podmiotu, o ile do rozlicze nie mo na było wykorzysta wskaza innego układu pomiarowego. II.4.7.1.29. W przypadku stwierdzenia prawidłowo ci w działaniu układu pomiarowego energii elektrycznej, strona wnioskuj ca o sprawdzenie układu pomiarowego pokrywa uzasadnione koszty zwi zane z demonta em, monta em i wypo yczeniem zast pczego elementu układu pomiarowego. II.4.7.1.30. W przypadku wymiany układu pomiarowego lub jego elementu w trakcie dostarczania energii elektrycznej, a tak e po zako czeniu jej dostarczania, ZEC w Ko skich wydaje odbiorcy/wytwórcy dokument zawieraj cy dane identyfikuj ce układ pomiarowy i stan wskaza licznika w chwili demonta u. II.4.7.2. Wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych kategorii B. II.4.7.2.1. Dla układów pomiarowych kategorii B2, powinny by spełnione nast puj ce wymagania: a) konieczne jest stosowanie dwóch układów pomiarowych – układu pomiaroworozliczeniowego i układ pomiarowo-kontrolnego; układy mog by zasilane z jednego uzwojenia przekładnika, b) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 (zalecana klasa 0,2) słu ce do pomiaru energii czynnej, c) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mie klas nie gorsz ni C lub 0,5 dla energii czynnej i nie gorsz ni 1 dla energii biernej, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 29 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej d) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-kontrolnych powinny mie klas nie gorsz ni B lub 1 dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, e) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, f) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob oraz potrzymanie zasilania ze ródeł zewn trznych, g) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny zapewnia transmisj danych pomiarowych do LSPR PGE Dystrybucja S.A. co najmniej raz na dob , h) powinien by mo liwy lokalny, pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.7.2.2. Dla układów pomiarowych kategorii B3, powinny by spełnione nast puj ce wymagania: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 (zalecana klasa 0,2) słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mie klas nie gorsz ni C lub 0,5 dla energii czynnej i nie gorsz ni 1 dla energii biernej, c) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, d) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob oraz potrzymanie zasilania ze ródeł zewn trznych, e) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny zapewnia transmisj danych pomiarowych do LSPR PGE Dystrybucja S.A. co najmniej raz na dob , f) powinien by mo liwy lokalny pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.7.2.3. Dla układów pomiarowych kategorii B4, powinny by spełnione nast puj ce wymagania: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo - rozliczeniowych powinny mie klas nie gorsz B lub ni 1 dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, c) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, d) układy pomiarowe powinny posiada układy synchronizacji czasu rzeczywistego co najmniej raz na dob , e) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny zapewnia transmisj danych pomiarowych do LSPR PGE Dystrybucja S.A. co najmniej raz na dob , IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 30 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej f) powinien by mo liwy lokalny pełny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.7.3. Wymagania dla układów pomiarowo-rozliczeniowych kategorii C. II.4.7.3.1. Wymagania dla układów pomiarowych kategorii C1 s nast puj ce: a) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo-rozliczeniowych powinny mie klas dokładno ci nie gorsz ni A lub 2 dla energii czynnej; b) PGE Dystrybucja S.A. mo e zadecydowa o konieczno ci: • realizowania przez układ pomiarowy rejestracji i przechowywania w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni, • realizowania przez układ pomiarowy transmisji danych pomiarowych do LSPR PGE Dystrybucja S.A., • pomiaru mocy i energii biernej. II.4.7.3.2. Wymagania dla układów pomiarowych kategorii C2 s nast puj ce: a) przekładniki pr dowe i napi ciowe w układach pomiarowych powinny mie rdzenie uzwojenia pomiarowego o klasie dokładno ci nie gorszej ni 0,5 słu ce do pomiaru energii czynnej, b) liczniki energii elektrycznej w układach pomiarowo - rozliczeniowych powinny mie klas nie gorsz ni B lub 1 dla energii czynnej i nie gorsz ni 2 dla energii biernej, c) układy pomiarowe powinny umo liwia rejestrowanie i przechowywanie w pami ci pomiarów mocy czynnej w okresach od 15 do 60 minut przez co najmniej 63 dni i automatycznie zamyka okres rozliczeniowy, d) układy pomiarowo-rozliczeniowe powinny zapewnia transmisj danych pomiarowych do LSPR PGE Dystrybucja S.A. co najmniej raz na dob , e) powinien by mo liwy lokalny odczyt układu pomiarowego w przypadku awarii ł czy transmisyjnych lub w celach kontrolnych. II.4.8. Wymagania zwi zane z systemami teletransmisyjnymi II.4.8.1 ZEC w Ko skich odpowiada za utrzymanie infrastruktury telekomunikacyjnej i informatycznej niezb dnej do wła ciwego prowadzenia ruchu sieci dla obszaru swojego działania. II.4.8.2 Infrastruktura telekomunikacyjna powinna umo liwia współprac z PGE Dystrybucja S.A., a w przypadkach okre lonych przez ZEC w Ko skich równie z podmiotami zakwalifikowanymi do III, IV, V, VI grupy przył czeniowej. II.4.8.3 W zakresach, gdzie wymagane jest dostosowanie infrastruktury do potrzeb wymienionych w pkt. II.4.8.1. zainteresowane strony wzajemnie uzgadniaj mi dzy sob zakres i szczegółowe wymagania, wraz z okre leniem sposobów sfinansowania niezb dnych działa . IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 31 z 88 ZEC w Ko skich III. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej WARUNKI KORZYSTANIA Z SIECI DYSTRYBUCYJNEJ III.1. III.1.1 Charakterystyka korzystania z sieci elektroenergetycznych Korzystanie z sieci dystrybucyjnej umo liwia realizacj dostaw energii elektrycznej w sposób ci gły i niezawodny, przy zachowaniu obowi zuj cych standardów jako ciowych. III.1.2. ZEC w Ko skich na zasadzie równoprawnego traktowania oraz na zasadach i w zakresie wynikaj cym z obowi zuj cych przepisów prawa i IRiESD, wiadczy usługi dystrybucji, zapewniaj c wszystkim u ytkownikom systemu, zaspokojenie uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji energii elektrycznej. III.1.3. W zakresie dystrybucji energii elektrycznej ZEC w Ko skich w szczególno ci: a) dokonuje transportu energii elektrycznej wprowadzanej do lub odbieranej z miejsc dostarczania okre lonych w umowie o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, b) zapewnia długoterminow zdolno systemu dystrybucyjnego do zaspokojenia uzasadnionych potrzeb w zakresie dystrybucji energii elektrycznej, poprzez nale yty rozwój, rozbudow , eksploatacj , konserwacj i remonty infrastruktury sieciowej, w zakresie sieci dystrybucyjnej; c) przekazuje dane pomiarowo - rozliczeniowe, niezb dne do prowadzenia procesu rozlicze pomi dzy ZEC w Ko skich i u ytkownikami systemu oraz pomi dzy u ytkownikami systemu. III.2. Warunki wiadczenia przez ZEC w Ko skich usług dystrybucji energii elektrycznej III.2.1. wiadczenie usług dystrybucji odbywa si na podstawie umowy o wiadczenie usług dystrybucji oraz na warunkach okre lonych w koncesji ZEC w Ko skich na dystrybucj energii elektrycznej, IRiESD i Taryfie ZEC w Ko skich. III.2.2. Podmiot zainteresowany korzystaniem z usług dystrybucji energii elektrycznej wiadczonych przez ZEC w Ko skich jest zobowi zany zło y wniosek o zawarcie umowy o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej. III.2.3. Zło enie wniosku o zawarcie umowy o wiadczenie usług dystrybucji odbywa si zgodnie z procedur opisan w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej w cz ci dotycz cej bilansowania systemu dystrybucyjnego i zarz dzania ograniczeniami systemowymi (zwanej dalej „IRiESD-Bilansowanie) tak jak w przypadku pierwszej zmiany sprzedawcy. III.2.4. ZEC w Ko skich opracowuje i udost pnia u ytkownikom systemu wzory umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej wła ciwe dla poszczególnych grup (typów) u ytkowników systemu dystrybucyjnego. III.2.5. W przypadkach, zwi zanych w szczególno ci ze zmian IRiESD lub aktów prawnych wpływaj cych na zmian dotychczasowych warunków wiadczenia IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 32 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej usług dystrybucji energii elektrycznej, skutkuj cych konieczno ci dokonania istotnych zmian postanowie zawartych umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, ZEC w Ko skich mo e udost pnia wzory aneksów do tych umów. III.2.6. Udost pnianie wzorów umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej lub wzorów aneksów do tych umów odbywa si poprzez ich opublikowanie i aktualizacj na stronie internetowej ZEC w Ko skich. III.2.7. Wzory umów, o których mowa powy ej, stanowi podstaw do przygotowania projektu umowy o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej, jak te projektu aneksu do tych umów. III.2.8. U ytkownicy systemu dystrybucyjnego wnosz do ZEC w Ko skich opłat za wiadczone przez ZEC w Ko skich usługi dystrybucji energii elektrycznej. III.2.9. Opłata za wiadczone przez ZEC w Ko skich usługi dystrybucji energii elektrycznej naliczana jest zgodnie z Taryf ZEC w Ko skich zatwierdzon przez Prezesa URE. III.3. Standardy jako ciowe obsługi u ytkowników systemu III.3.1. Postanowienia ogólne III.3.1.1. ZEC w Ko skich wiadczy usługi dystrybucji na zasadzie równoprawnego traktowania wszystkich u ytkowników systemu. III.3.1.2. W celu realizacji powy szego obowi zku ZEC w Ko skich w szczególno ci: a) opracowuje i udost pnia wzory wniosków i umów oraz IRiESD, b) publikuje na swojej stronie internetowej informacje, których obowi zek publikacji wynika z powszechnie obowi zuj cych przepisów, decyzji administracyjnych i IRiESD. III.3.1.3. Ustala si nast puj ce standardy jako ciowe obsługi odbiorców: 1) przyjmowanie od odbiorców, przez cał dob , zgłosze i reklamacji zwi zanych z dostarczaniem energii elektrycznej, 2) bezzwłoczne przyst powanie do usuwania zakłóce w dostarczaniu energii elektrycznej, spowodowanych nieprawidłow prac sieci, 3) udzielanie odbiorcom, na ich danie, informacji o przewidywanym terminie wznowienia dostarczania energii elektrycznej przerwanego z powodu awarii w sieci, 4) powiadamianie odbiorców, z co najmniej pi ciodniowym wyprzedzeniem, o terminach i czasie planowanych przerw w dostarczaniu energii elektrycznej, w formie: a) ogłosze prasowych, internetowych, komunikatów radiowych lub telewizyjnych lub w inny sposób zwyczajowo przyj ty na danym terenie odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kV, b) indywidualnych zawiadomie pisemnych, telefonicznych lub za pomoc IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 33 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej innego rodka komunikowania si - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV; 5) informowanie na pi mie, z co najmniej: a) tygodniowym wyprzedzeniem - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV, o zamierzonej zmianie nastawie w automatyce zabezpieczeniowej i innych parametrach maj cych wpływ na współprac ruchow z sieci , b) rocznym wyprzedzeniem - odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kV, o konieczno ci dostosowania urz dze i instalacji do zmienionego napi cia znamionowego, podwy szonego poziomu pr dów zwarcia, zmiany rodzaju przył cza lub innych warunków funkcjonowania sieci, c) 3 – letnim wyprzedzeniem – odbiorców zasilanych z sieci o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV, o konieczno ci dostosowania urz dze i instalacji do zmienionego napi cia znamionowego, podwy szonego poziomu pr dów zwarcia lub zmianie innych warunków funkcjonowania sieci; 6) odpłatne podejmowanie stosownych czynno ci w sieci w celu umo liwienia bezpiecznego wykonania, przez odbiorc lub inny podmiot, prac w obszarze oddziaływania tej sieci, 7) nieodpłatne udzielanie informacji w sprawie zasad rozlicze oraz aktualnych taryf, 8) rozpatrywanie wniosków i reklamacji, odbiorcy w sprawie rozlicze i udzielanie odpowiedzi, nie pó niej ni w terminie 14 dni od dnia zło enia wniosku lub zgłoszenia reklamacji, chyba e w umowie mi dzy stronami okre lono inny termin, z wył czeniem spraw okre lonych w podpunkcie 9, które s rozpatrywane w terminie 14 dni od zako czenia stosownych kontroli i pomiarów, 9) na wniosek odbiorcy, w miar mo liwo ci technicznych i organizacyjnych, dokonywanie sprawdzenia dotrzymania parametrów jako ciowych energii elektrycznej, dostarczanej z sieci, okre lonych w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD, poprzez wykonanie odpowiednich pomiarów. W przypadku zgodno ci zmierzonych parametrów ze standardami okre lonymi w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD, koszty sprawdzenia i pomiarów ponosi odbiorca na zasadach okre lonych w taryfie ZEC w Ko skich, 10) na pisemny wniosek odbiorcy, po rozpatrzeniu i uznaniu jego zasadno ci, udzielanie bonifikaty, zgodnie z obowi zuj cymi przepisami i taryf ZEC w Ko skich, za niedotrzymanie parametrów jako ciowych energii elektrycznej, o których mowa w aktach wykonawczych do ustawy Prawo energetyczne lub w umowie lub niniejszej IRiESD. III.3.1.4. Na danie odbiorcy ZEC w Ko skich dokonuje sprawdzenia prawidłowo ci działania układu pomiarowo-rozliczeniowego na zasadach i w terminach okre lonych w ustawie Prawo energetyczne i aktach wykonawczych do tej ustawy. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 34 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej III.3.1.5. ZEC w Ko skich udziela informacji u ytkownikom systemu oraz podmiotom ubiegaj cym si o przył czenie do sieci nt. wiadczonych usług dystrybucyjnych oraz zasad i procedur zmiany sprzedawcy. III.3.1.6. Informacje ogólne udost pnione s przez ZEC w Ko skich: a) na stronie internetowej ZEC w Ko skich (www.zec.internetdsl.pl) b) w niniejszej IRiESD opublikowanej na stronach internetowych ZEC w Ko skich, c) poprzez ogłoszenia prasowe, d) w siedzibie biura ZEC w Ko skich, ul. Armii Krajowej 5. III.3.1.7. Informacje szczegółowe udzielane s na zapytanie odbiorcy zło one pisemnie nast puj cymi drogami: a) osobi cie w siedzibie biura ZEC w Ko skich, b) listownie na adres ZEC w Ko skich, 26 – 200 Ko skie, ul. Armii Krajowej 5. c) poczt elektroniczn [email protected], d) faksem, lub telefonicznie pod numerami telefonów zamieszczonymi na stronie internetowej ZEC w Ko skich oraz w punktach obsługi klienta. III.3.1.8. Odpowiedzi na zapytanie zło one pisemnie w formie listownej lub elektronicznej przez odbiorc ZEC w Ko skich udziela w terminie do 14 dni od daty wpłyni cia zapytania do ZEC w Ko skich. III.3.2. Post powanie reklamacyjne III.3.2.1. Reklamacje podmiotów zobowi zanych do stosowania IRiESD powinny by zgłaszane w formie pisemnej. III.3.2.2. Reklamacje powinny by dostarczone do ZEC w Ko skich, na adres: Zakład Energetyki Cieplnej w Ko skich 26 – 200 Ko skie ul. Armii Krajowej 5 III.3.2.3. Skierowanie przez podmiot reklamacji do ZEC w Ko skich powinno zawiera w szczególno ci: a) dane adresowe podmiotu; b) dat zaistnienia oraz opis i przyczyn okoliczno ci stanowi cych podstaw reklamacji wraz z uzasadnieniem; c) zgłaszane danie; d) dokumenty uzasadniaj ce danie. III.3.2.4. ZEC w Ko skich rozstrzyga zgłoszon reklamacj w terminie nie dłu szym ni 14 dni od daty otrzymania zgłoszenia reklamacji. Rozstrzygni cie reklamacji w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem jest przesyłane listem poleconym. III.3.2.5. Je eli rozstrzygni cie reklamacji przez ZEC w Ko skich zgodnie z pkt. III.3.2.4. w cało ci lub w cz ci nie jest satysfakcjonuj ce dla podmiotu zgłaszaj cego, to podmiot ten ma prawo w terminie 14 dni od dnia otrzymania rozstrzygni cia, wyst pi pisemnie do ZEC w Ko skich z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie reklamacji. Wniosek powinien zawiera : IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 35 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej a) zakres nieuwzgl dnionego przez ZEC w Ko skich dania; b) dane przedstawicieli podmiotu upowa nionych do prowadzenia negocjacji. Wniosek o ponowne rozstrzygni cie reklamacji powinien by przekazany na adres wymieniony w pkt. III.3.2.2. III.3.2.6. ZEC w Ko skich rozstrzyga wniosek o ponowne rozpatrzenie reklamacji w terminie nieprzekraczaj cym 60 dni od daty jego otrzymania. ZEC w Ko skich rozpatruje przedmiotowy wniosek po przeprowadzeniu negocjacji z upowa nionymi przedstawicielami podmiotu zgłaszaj cego reklamacj i mo e j uwzgl dni w cało ci lub w cz ci lub podtrzyma swoje wcze niejsze stanowisko. ZEC w Ko skich przesyła rozstrzygni cie wniosku w formie pisemnej, listem poleconym. III.3.2.7. Je eli reklamacje prowadz ce do sporu pomi dzy ZEC w Ko skich, a podmiotem zgłaszaj cym danie nie zostan uwzgl dnione w trakcie opisanego powy ej post powania reklamacyjnego, Strony sporu mog zgłosi spór do rozstrzygni cia przez s d, zgodnie z zapisami zawartymi w stosownej umowie wi cej ZEC w Ko skich i podmiot składaj cy reklamacj . III.3.2.8. Skierowanie sprawy do rozstrzygni cia zgodnie z zapisami umowy, o której mowa w pkt. III.3.2.7., musi by poprzedzone procedur reklamacyjn zgodnie z powy szymi postanowieniami. IV. EKSPLOATACJA URZ DZE , INSTALACJI I SIECI IV.1. Przepisy ogólne IV.1.1. Urz dzenia przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich musz spełnia warunki legalizacji, uzyskiwania homologacji i/lub certyfikatów, znaku CE oraz innych wymaga okre lonych odr bnymi przepisami. Projektowanie oraz eksploatacja urz dze , instalacji i sieci powinny zapewnia racjonalne i oszcz dne zu ycie paliw lub energii przy zachowaniu: a) niezawodno ci współdziałania z sieci , b) bezpiecze stwa obsługi i otoczenia po spełnieniu wymaga ochrony rodowiska, c) zgodno ci z wymaganiami odr bnych przepisów, a w szczególno ci przepisów: prawa budowlanego, o ochronie przeciwpora eniowej, o ochronie przeciwpo arowej, o dozorze technicznym, Polskich Norm wprowadzonych do obowi zkowego stosowania. IV.1.2. Zasady i standardy techniczne eksploatacji sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich obejmuj zagadnienia zwi zane z: a) przyjmowaniem urz dze , instalacji i sieci do eksploatacji, b) prowadzeniem zabiegów eksploatacyjnych, c) przekazaniem urz dze , instalacji i sieci do remontu lub wycofywaniem z eksploatacji, d) dokonywaniem uzgodnie z PGE Dystrybucja S.A. przy wykonywaniu prac eksploatacyjnych, e) prowadzeniem dokumentacji technicznej i prawnej. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 36 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.1.3. Wła ciciel urz dze , instalacji lub sieci odpowiada za ich nale yty stan techniczny w tym za prawidłowe ich utrzymanie oraz prowadzenie eksploatacji poprzez m.in. wykonywanie ogl dzin, przegl dów, konserwacji i remontów oraz bada , pomiarów i prób eksploatacyjnych. IV.1.4. Dopuszcza si w umowie zawartej pomi dzy wła cicielem urz dze , instalacji lub sieci oraz ZEC w Ko skich, uzgodnienie innych ni okre lone w IRiESD standardów eksploatacji urz dze , instalacji lub sieci. IV.1.5. ZEC w Ko skich prowadzi eksploatacj urz dze elektroenergetycznych, zgodnie z zapisami niniejszej IRiESD oraz w oparciu o zasady i instrukcje eksploatacji sieci, instalacji, grup urz dze lub poszczególnych urz dze , w tym układów automatyki i zabezpiecze , pomiarowych, regulacyjnych i sterowniczosygnalizacyjnych. IV.1.6. Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich zobowi zane s do eksploatowania sieci, urz dze i instalacji b d cych ich własno ci w sposób nie zagra aj cy bezpiecznej pracy systemu dystrybucyjnego. Granic eksploatacji sieci, urz dze i instalacji (w tym układy automatyki zabezpieczeniowej i telemechaniki), a tym samym obowi zek utrzymywania tych elementów w nale ytym stanie technicznym, reguluje umowa o wiadczenie usług dystrybucyjnych lub umowa kompleksowa. ZEC w Ko skich mo e za da od podmiotu, któremu wiadczy usług dystrybucji wgl du w dokumentacj eksploatacyjn potwierdzaj c terminowo i zakres prowadzonych prac eksploatacyjnych sieci, urz dze i instalacji, których stan techniczny mo e mie wpływ na prac sieci dystrybucyjnej. IV.1.7. Wykonywanie ogl dzin, przegl dów, oceny stanu technicznego oraz konserwacji i remontów urz dze , instalacji oraz sieci dystrybucyjnych okre la ZEC w Ko skich w dokumencie „Zasady dokonywania ogl dzin, przegl dów, oceny stanu technicznego oraz konserwacji i remontów urz dze , instalacji oraz sieci dystrybucyjnych.” ZEC w Ko skich udost pnia wy ej wymienione zasady na swojej stronie internetowej. IV.2. Przyjmowanie urz dze , instalacji i sieci do eksploatacji IV.2.1. Przyj cie do eksploatacji urz dze , instalacji i sieci: nowych, przebudowanych i po remoncie - nast puje po przeprowadzeniu prób i pomiarów oraz stwierdzeniu spełnienia warunków okre lonych w niniejszej instrukcji, w zawartych umowach, a tak e warunków zawartych w dokumentacji projektowej i fabrycznej oraz spełnieniu wymaga , o których mowa w pkt. X.4 Przyjmowane do eksploatacji urz dzenia, instalacje i sieci w zale no ci od potrzeb, powinny posiada wymagan dokumentacj prawn i techniczn . IV.2.2. Jednostki wytwórcze, transformatory 110 kV/SN, transformatory blokowe, rozdzielnie o napi ciu znamionowym 110 kV, linie kablowe o napi ciu znamionowym 110 kV oraz inne urz dzenia okre lone przez ZEC w Ko skich S.A. przył czane lub przył czone do sieci 110 kV, SN i nN, po dokonaniu remontu lub przebudowy, przed przyj ciem do eksploatacji s poddawane specjalnej procedurze przy wprowadzaniu do eksploatacji np. ruchowi próbnemu. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 37 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.2.3. Specjalne procedury o których mowa w pkt. III.2.2. s ustalane pomi dzy wła cicielem lub podmiotem prowadz cym eksploatacj urz dze , ZEC w Ko skich i wykonawc prac, z uwzgl dnieniem wymaga producenta urz dze . IV.2.4. Wła ciciel urz dze , instalacji i sieci (w porozumieniu z ZEC w Ko skich je eli wła cicielem nie jest ZEC w Ko skich ) dokonuje odbioru urz dze , instalacji i sieci oraz sporz dza protokół stwierdzaj cy spełnienie przez przyjmowane do eksploatacji urz dzenia, instalacje i sieci wymaga okre lonych w niniejszej IRiESD. ZEC w Ko skich w przypadku gdy nie jest wła cicielem uruchamianych urz dze , instalacji i sieci, zastrzega sobie prawo sprawdzenia urz dze , instalacji i sieci przył czanych do sieci, której jest operatorem. IV.3. Przekazanie urz dze do remontu lub wycofywanie z eksploatacji IV.3.1. Przekazanie urz dze do remontu lub wycofanie z eksploatacji nast puje na podstawie decyzji wła ciciela urz dze . IV.3.2. Dat i sposób przekazania urz dze ZEC w Ko skich do remontu lub wycofania z eksploatacji nale y uzgodni z PGE Dystrybucja S.A. IV.3.3. Dat i sposób przekazania urz dze odbiorców do remontu lub wycofania z eksploatacji nale y uzgodni z ZEC w Ko skich. IV.4. Uzgadnianie prac eksploatacyjnych z PGE Dystrybucja S.A. IV.4.1. ZEC w Ko skich dokonuje niezb dnych uzgodnie z PGE Dystrybucja S.A. w zakresie terminów planowanych prac eksploatacyjnych prowadzonych w stacji 110/15/6 kV, zgodnie z IRiESD PGE Dystrybucja S.A IV.5. Dokumentacja techniczna i prawna IV.5.1. Wła ciciel obiektu lub urz dzenia elektroenergetycznego prowadzi i na bie co aktualizuje nast puj c dokumentacj : a) dla obiektu elektroenergetycznego – dokumentacj prawn i techniczn , b) dla urz dze – dokumentacj techniczn . Dopuszcza si prowadzenie oraz aktualizacje dokumentacji przez inny podmiot działaj cy na podstawie umowy zawartej z wła cicielem. Rodzaj i zakres prowadzonej dokumentacji okre la umowa. IV.5.2. Dokumentacja prawna obiektu elektroenergetycznego powinna zawiera w szczególno ci: a) decyzj o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu – je eli jest wymagana, b) dokumenty stwierdzaj ce stan prawno-własno ciowy nieruchomo ci, c) pozwolenie na budow wraz z zał cznikami, d) pozwolenie na u ytkowanie – je eli jest wymagane. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 38 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.5.3. Dokumentacja techniczna w zale no ci od potrzeb, rodzaju obiektu, urz dzenia lub grupy urz dze obejmuje m.in.: a) dokumentacj powykonawcz , b) protokół zakwalifikowania pomieszcze i ich stref lub przestrzeni zewn trznych do kategorii niebezpiecze stwa po arowego i/lub zagro enia wybuchem, c) dokumentacj fabryczn urz dzenia, w tym: wiadectwa, karty gwarancyjne, fabryczne instrukcje obsługi, opisy techniczne, rysunki konstrukcyjne, monta owe i zestawieniowe, d) dokumentacj zwi zan z ochron rodowiska naturalnego, e) dokumentacj eksploatacyjn i ruchow . IV.5.4. Dokumentacja eksploatacyjna i ruchowa w zale no ci od potrzeb, rodzaju obiektu, urz dzenia lub grupy urz dze obejmuje m.in.: a) dokumenty przyj cia do eksploatacji, b) instrukcj eksploatacji wraz z niezb dnymi zał cznikami, c) dokumenty dotycz ce ogl dzin, przegl dów, konserwacji, napraw i remontów, w tym dokumenty dotycz ce rodzaju i zakresu uszkodze i napraw, d) protokoły zawieraj ce wyniki przeprowadzonych bada , prób i pomiarów, e) wykaz niezb dnych cz ci zamiennych, f) dokumenty z przeprowadzonej oceny stanu technicznego, g) dziennik operacyjny, h) schemat elektryczny obiektu z zaznaczeniem granic własno ci, i) wykaz nastawie zabezpiecze i automatyki, j) karty przeł cze , k) ewidencj zało onych uziemie , l) programy ł czeniowe, m) wykaz personelu ruchowego. IV.5.5. Instrukcja eksploatacji obiektu, urz dzenia lub grupy urz dze jest opracowywana przez wła ciciela i w zale no ci od potrzeb oraz rodzaju obiektu, urz dzenia lub grupy urz dze zawiera m.in.: a) ogóln charakterystyk urz dzenia, b) niezb dne warunki eksploatacji urz dzenia, c) wymagania dotycz ce kwalifikacji osób zajmuj cych si eksploatacj , d) okre lenie czynno ci zwi zanych z uruchomieniem, obsług w czasie pracy i wył czeniem urz dzenia w warunkach normalnej eksploatacji, e) zakresy przeprowadzania ogl dzin, przegl dów oraz prób, pomiarów i bada , f) wymagania w zakresie konserwacji i napraw, g) zasady post powania w razie awarii, po aru i w przypadku innych zakłóce w pracy urz dzenia, h) wykaz niezb dnego sprz tu ochronnego, i) informacje o rodkach ł czno ci, j) wymagania zwi zane z ochron rodowiska naturalnego, k) zakresy wykonywania zapisów ruchowych, w tym wskaza aparatury IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 39 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej kontrolno-pomiarowej, l) opis zastosowanych rodków ochrony przed pora eniem, po arem, wybuchem oraz rodków w zakresie bezpiecze stwa obsługi i otoczenia. IV.6. Rezerwa urz dze i cz ci zapasowych IV.6.1. ZEC w Ko skich w zakresie posiadanego maj tku, zapewnia rezerwy urz dze i cz ci zapasowych, niezb dne z punktu widzenia bezpiecznej pracy systemu elektroenergetycznego. IV.6.2. W przypadku powierzenia ZEC w Ko skich prowadzenia eksploatacji przez wła ciciela urz dze b d cego odbiorc usługi dystrybucyjnej, zawarta umowa powinna regulowa zasady utrzymywania niezb dnej rezerwy urz dze i cz ci zapasowych. IV.7. Wymiana informacji eksploatacyjnych IV.7.1. Podmioty prowadz ce eksploatacj sieci dystrybucyjnej oraz urz dze , instalacji i sieci przył czonych do sieci dystrybucyjnej wymieniaj wzajemnie informacje eksploatacyjne. Odbiorcy i wytwórcy mog uzyska od ZEC w Ko skich informacje eksploatacyjne o sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich w zakresie zwi zanym z bezpiecze stwem pracy ich urz dze i instalacji. IV.8. Ochrona rodowiska naturalnego IV.8.1. ZEC w Ko skich oraz podmioty przył czone do jej sieci dystrybucyjnej s zobowi zane do przestrzegania zasad ochrony rodowiska, okre lonych odr bnymi przepisami i normami. IV.8.2. ZEC w Ko skich oraz podmioty przył czone do jej sieci dystrybucyjnej, stosuj rodki techniczne i organizacyjne ograniczaj ce wpływ pracy urz dze elektrycznych na rodowisko naturalne. IV.8.3. Dokumentacja projektowa obiektów i urz dze sieci dystrybucyjnej jest uzgadniana w zakresie wymogów ochrony rodowiska z wła ciwymi organami administracji, je li uzgodnienia takie s wymagane odr bnymi przepisami. IV.8.4. Wła ciciel urz dze zapewnia przestrzeganie zasad ochrony rodowiska oraz zgodn z przepisami wycink drzew i gał zi wokół obiektów oraz urz dze sieci dystrybucyjnej. IV.9. Ochrona przeciwpo arowa VI.9.1. Wła ciciel urz dze , instalacji i sieci zapewnia ich ochron przeciwpo arow zgodnie z obowi zuj cymi normami i przepisami. VI.9.2. W uzasadnionych przypadkach wła ciciel urz dze , instalacji i sieci zapewnia opracowanie instrukcji przeciwpo arowych dla urz dze , instalacji i sieci. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 40 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IV.10. Planowanie prac eksploatacyjnych IV.10.1. ZEC w Ko skich opracowuje roczne plany prac eksploatacyjnych dla własnych urz dze , instalacji i sieci dystrybucyjnych obejmuj cych w szczególno ci: a) ogl dziny, przegl dy oraz badania i pomiary, b) remonty. IV.10.2. Poza pracami przewidywanymi w rocznym planie prac eksploatacyjnych ZEC w Ko skich zapewnia realizacj dora nych prac, maj cych na celu usuni cie uszkodze zagra aj cych prawidłowemu funkcjonowaniu własnych urz dze , instalacji i sieci dystrybucyjnej lub stwarzaj cych zagro enie dla bezpiecze stwa ludzi i rodowiska naturalnego. IV.10.3. Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich uzgadniaj z ZEC w Ko skich prace eksploatacyjne w zakresie, w jakim mog mie one wpływ na ruch i eksploatacj sieci dystrybucyjnej. Podmioty planuj ce realizacj prac eksploatacyjnych wymagaj cych wył cze elementów sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, s zobowi zane do przestrzegania zasad i trybu planowania wył cze w sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich ustalonego w pkt.V.6. IV.10.4. Podmioty planuj ce realizacj prac eksploatacyjnych wymagaj cych wył cze elementów sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich przekazuj do ZEC w Ko skich zgłoszenia wył cze elementów sieci. Zawarto i terminy przekazywania zgłosze okre lono w pkt.V.6. IV.11. Warunki bezpiecznego wykonywania prac IV.11.1. ZEC w Ko skich opracowuje instrukcj organizacji bezpiecznej pracy, obowi zuj c osoby eksploatuj ce jego urz dzenia, instalacje i sieci. IV.11.2. Pracownicy zatrudnieni przy eksploatacji urz dze , instalacji i sieci elektroenergetycznych powinni posiada odpowiednie kwalifikacje i spełnia okre lone wymagania zdrowotne oraz by przeszkoleni do pracy na zajmowanych stanowiskach. V. PROWADZENIE RUCHU SIECI DYSTRYBUCYJNEJ ZEC W KO SKICH V.1. Obowi zki ZEC w Ko skich V.1.1. W zakresie prowadzenia ruchu sieciowego ZEC w Ko skich na obszarze kierowanej sieci dystrybucyjnej : a) planuje prac sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, w tym opracowuje: programy pracy sieci, plany wył cze oraz planuje i kieruje operacjami ł czeniowymi, b) planuje i kieruje prac jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej, innych ni JWCD, w tym planuje techniczne mo liwo ci pokrycia zapotrzebowania w ramach sporz dzania koordynacyjnych planów produkcji energii elektrycznej, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 41 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej c) monitoruje prac sieci dystrybucyjnej oraz zapobiega wyst pieniu zagro e dostaw energii elektrycznej, d) usuwa skutki awarii w tym awarii sieciowych i awarii w systemie, samodzielnie oraz we współpracy z PGE Dystrybucja S.A.. e) prowadzi działania sterownicze, f) opracowuje bilanse mocy i energii elektrycznej uwzgl dniaj c zawarte umowy sprzeda y energii elektrycznej oraz umowy o wiadczenie usług dystrybucji, g) zapewnia utrzymanie odpowiedniego poziomu rezerw mocy elementów sieci dystrybucyjnej, w celu dotrzymania standardowych parametrów jako ciowych energii elektrycznej, h) wprowadza ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, zgodnie z zapisami punktu IX.3, i) przekazuje do operatora PGE Dystrybucja S.A. zebrane i otrzymane dane oraz informacje niezb dne dla prowadzenia ruchu sieciowego i bezpiecze stwa pracy zgodnie z IRiESD PGE Dystrybucja S.A., j) identyfikuje ograniczenia sieciowe w sieci dystrybucyjnej PGE Dystrybucja S.A.. V.2. Struktura i podział kompetencji słu b dyspozytorskich ZEC w Ko skich V.2.1. ZEC w Ko skich realizuje zadania wymienione w pkt.V.1., poprzez słu b dyspozytorsk (dy urni stacji 110/15/6 kV). V.2.2. Słu ba dyspozytorska PGE Dystrybucja S.A. Oddział Skar ysko – Kamienna jest uprawniona do wydawania polece ruchowych słu bie dyspozytorskiej ZEC w Ko skich. V.2.3. Słu ba dyspozytorska ZEC w Ko skich działa za po rednictwem własnego personelu dy urnego (obsługa stacji 110/15/6 kV). Słu ba dyspozytorska ZEC w Ko skich na obszarze sieci dystrybucyjnej, za której ruch odpowiadaj , zgodnie z ustalonym podziałem kompetencji operatywnie kieruje: a) układami pracy sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, b) urz dzeniami sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, c) czynno ciami ł czeniowymi i regulacyjnymi wykonywanymi przez podległy personel dy urny wg podziału kompetencji, d) ródłami energii elektrycznej czynnej i biernej, w tym prac jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, innych ni JWCD i JWCK. V.2.4. Słu urz a) b) ba dyspozytorska ZEC w Ko skich, sprawuj operatywne kierownictwo nad dzeniami systemu dystrybucyjnego, polegaj ce w szczególno ci na: monitorowaniu pracy urz dze , dokonywaniu operacji ruchowych, b d wydawaniu polece dokonywania operacji ruchowych dla elementów sieci innych podmiotów na podstawie zawartych umów i instrukcji współpracy, c) rejestrowaniu stanów pracy urz dze , d) prowadzeniu analiz z pracy urz dze systemu dystrybucyjnego. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 42 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.2.5. Słu ba dyspozytorska ZEC w Ko skich na obszarze sieci dystrybucyjnej, za której ruch odpowiada, zgodnie z ustalonym podziałem kompetencji sprawuje nadzór nad: a) układem pracy sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, b) urz dzeniami sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, c) czynno ciami ł czeniowymi i regulacyjnymi wykonywanymi przez podległy personel dy urny według podziału kompetencji, d) ródłami energii elektrycznej czynnej i biernej, w tym prac jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, innych ni JWCD i JWCK. V.2.6. Słu ba dyspozytorska ZEC w Ko skich sprawuje operatywny nadzór nad okre lonymi urz dzeniami systemu dystrybucyjnego ZEC w Ko skich, polegaj cy w szczególno ci na: a) bie cym uzyskiwaniu informacji o stanie pracy urz dze , b) przejmowaniu w uzasadnionych przypadkach operatywnego kierownictwa nad urz dzeniami, c) wydawaniu zgody na wykonanie czynno ci ruchowych, V.2.7. Wszystkie rozmowy telefoniczne prowadzone przez słu by dyspozytorskie ZEC w Ko skich w ramach wykonywania funkcji okre lonych w pkt. od V.2.3 do V.2.6. s rejestrowane na no niku magnetycznym lub cyfrowym. ZEC w Ko skich ustala okres ich przechowywania. V.2.8. W przypadku wyst pienia awarii w sieci dystrybucyjnej, ZEC w Ko skich w uzasadnionych przypadkach powołuje komisj , która ustala przebieg awarii i przyczyny jej powstania, a tak e proponuje działania zapobiegawcze. V.3. Planowanie produkcji energii elektrycznej V.3.1. Wytwórcy inni ni JWCD i JWCK przył czeni do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich przekazuj dane niezb dne do sporz dzenia planów produkcji w zakresie i terminach ustalonych przez ZEC w Ko skich. V.3.2. ZEC w Ko skich sporz dza plany pracy jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej na zasadach opisanych w IRiESD PGE Dystrybucja S.A. V.3.3. ZEC w Ko skich zatwierdza harmonogramy remontów jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, innych ni JWCD oraz JWCK. V.3.4. ZEC w Ko skich przesyła do wytwórców o mocy powy ej 10 MW zatwierdzone harmonogramy remontów w terminach: a) plan roczny - do 30 listopada ka dego roku na nast pne 3 lata kalendarzowe, b) ka dorazowo przy zmianie harmonogramu remontów w roku bie cym. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 43 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.3.5. ZEC w Ko skich na podstawie wykonanych analiz technicznych, okre la ograniczenia sieciowe oraz ich zakres dla pracy jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich. V.4. Prognozowanie zapotrzebowania na moc i energi elektryczn V.4.1. ZEC w Ko skich sporz dza prognozy zapotrzebowania na moc i energi elektryczn w sieci dystrybucyjnej. V.4.2. Prognozy zapotrzebowania na moc i energi elektryczn sporz dzone przez ZEC w Ko skich uwzgl dniaj prognozy przygotowane przez podmioty uczestnicz ce w rynku lokalnym. V.4.3. Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich o mocy przył czeniowej powy ej 5 MW, zobowi zane s do przekazywania do ZEC w Ko skich godzinowych grafików prognozowanego zapotrzebowania na moc i energi elektryczn dla ka dej kolejnej doby. V.4.4. Zasady i sposób przekazywania danych o których mowa w pkt. V.4.3. okre la ZEC w Ko skich. V.5. Układy normalne pracy sieci dystrybucyjnej V.5.1. Ruch elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV jest prowadzony na podstawie układu normalnego pracy sieci. Dla poszczególnych cz ci elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej mog by opracowane odr bne układy normalne pracy. V.5.2. ZEC w Ko skich okre la przypadki, dla których wyst puje konieczno opracowania układów normalnych pracy sieci o napi ciu znamionowym ni szym ni 1 kV. V.5.3. Układ normalny pracy sieci elektroenergetycznej, w zale no ci od potrzeb obejmuje: a) układy poł cze sieci dla ruchu w warunkach normalnych i w wybranych stanach szczególnych, b) wymagane poziomy napi cia, c) warto ci mocy zwarciowych, d) rozpływy mocy czynnej i biernej w charakterystycznych stanach pracy sieci, e) dopuszczalne obci enia, f) wykaz i warunki uruchomienia urz dze rezerwowych i ródeł mocy biernej, g) nastawienia zabezpiecze oraz automatyki ł czeniowej i regulacyjnej, h) nastawienia zaczepów dławików gasz cych, i) ograniczenia poboru mocy elektrycznej, j) miejsca uziemienia punktów gwiazdowych transformatorów, k) harmonogram pracy transformatorów, l) wykaz jednostek wytwórczych. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 44 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.5.4. Układ normalny pracy elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich o napi ciu poni ej 110 kV jest aktualizowany nie rzadziej ni co 5 lat. V.6. Plany wył cze elementów sieci dystrybucyjnej V.6.1. ZEC w Ko skich opracowuje roczny i miesi czny plan wył cze elementów sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich. V.6.2. U ytkownicy systemu zgłaszaj do ZEC w Ko skich propozycj wył czenia elementu sieci dystrybucyjnej co najmniej na 14 dni przed planowan dat wył czenia. V.6.3. U ytkownicy systemu zgłaszaj cy do ZEC w Ko skich propozycj wył czenia elementu sieci dystrybucyjnej okre laj : a) nazw elementu, b) proponowany termin wył czenia, c) gotowo do zał czenia rozumiana jako czas potrzebny u ytkownikowi systemu na przygotowanie urz dze do podania napi cia po wydaniu polecenia, ruchowego na przerwanie/zako czenie prowadzonych prac, d) typ wył czenia (np.: trwałe, codzienne), e) opis wykonywanych prac, f) w zale no ci od potrzeb harmonogram prac i program ł czeniowy. V.6.4. U ytkownicy systemu zgłaszaj cy do ZEC w Ko skich wył czenie elementu sieci o czasie trwania powy ej 1 tygodnia, przedstawiaj celem uzgodnienia harmonogram wykonywanych prac. ZEC w Ko skich ma prawo za da od u ytkownika systemu zgłaszaj cego wył czenie szczegółowego harmonogramu prac równie w przypadku wył cze krótszych. Harmonogramy te dostarczane s do ZEC w Ko skich w terminie co najmniej 10 dni przed planowanym wył czeniem. V.6.5. ZEC w Ko skich, PGE Dystrybucja S.A. i u ytkownicy systemu współdziałaj ze sob w celu dotrzymywania terminów planowanych wył cze elementów sieci oraz minimalizacji czasu trwania wył cze . V.6.6. ZEC w Ko skich podejmuje decyzj zatwierdzaj c lub odrzucaj c propozycj wył czenia elementu sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich w terminie do 5 dni od daty dostarczenia propozycji wył czenia. V.6.7. Przyjmuje si ogóln zasad , e terminy wył cze zatwierdzone w planach o dłu szym horyzoncie czasowym maj priorytet w stosunku do propozycji wył cze zgłaszanych do planów o krótszym horyzoncie czasowym. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 45 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.7. Programy ł czeniowe V.7.1. Słu by dyspozytorskie ZEC w Ko skich okre laj przypadki, w których nale y sporz dza programy ł czeniowe. V.7.2. Za opracowanie programu ł czeniowego odpowiedzialny jest wła ciciel danego elementu sieci. V.7.3. Programy ł czeniowe zawieraj co najmniej: a) charakterystyk zał czanego elementu sieci, b) opis stanu ł czników przed realizacj programu, c) szczegółowy opis operacji ł czeniowych z zachowaniem kolejno ci wykonywanych czynno ci, d) opisy stanów pracy i nastawie zabezpiecze i automatyk w poszczególnych fazach programu, e) schematy ułatwiaj ce ocen stanu pracy sieci w poszczególnych fazach programu, f) czas rozpocz cia i czas przewidywanego zako czenia realizacji programu, g) osoby odpowiedzialne za realizacj programu ł czeniowego. V.7.4. Propozycje programów ł czeniowych ZEC w Ko skich dostarczane s do zatwierdzenia słu bom dyspozytorskim PGE Dystrybucja S.A. w terminie co najmniej 10 dni przed planowanym terminem realizacji programów ł czeniowych. V.8. Zasady dysponowania moc jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej V.8.1. Uwzgl dniaj c otrzymane zgłoszenia umów sprzeda y energii elektrycznej, ZEC w Ko skich okre la dla jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej: a) czas synchronizacji, b) czas osi gni cia pełnych zdolno ci wytwórczych, c) planowane obci enie moc czynn , d) czas odstawienia. V.8.2. ZEC w Ko skich mo e poleci prac jednostek wytwórczych z przeci eniem lub zani eniem mocy wytwarzanej poni ej dopuszczalnego minimum, je li przewiduj to dwustronne umowy lub w przypadku zagro enia bezpiecze stwa pracy sieci elektroenergetycznej. V.8.3. Wytwórcy w zakresie jednostek wytwórczych przył czonych do sieci dystrybucyjnej s zobowi zani do niezwłocznego przekazywania ZEC w Ko skich informacji o zmianie mocy dyspozycyjnej. V.8.4. Bezpo rednio przed synchronizacj lub odstawieniem jednostki wytwórczej, wytwórca jest zobowi zany uzyska zgod ZEC w Ko skich. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 46 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej V.9. V.9.1. Dane przekazywane przez podmioty do ZEC w Ko skich ZEC w Ko skich otrzymuje od ZEC w Ko skich dane zgodnie z zakresem okre lonym w IRiESD PGE Dystrybucja S.A.. V.9.2. Odbiorcy wskazani przez ZEC w Ko skich przył czeni do sieci SN nN, sporz dzaj i przesyłaj prognozy zapotrzebowania, w zakresie i terminach okre lonych przez ZEC w Ko skich. VI. WSPÓŁPRACA ZEC W KO SKICH Z INNYMI OPERATORAMI I PRZEKAZYWANIE INFORMACJI POMI DZY OPERATORAMI ORAZ OPERATORAMI A U YTKOWNIKAMI SYSTEMU VI.1. ZEC w Ko skich współpracuje z nast puj cymi operatorami: a) operatorem systemu dystrybucyjnego PGE Dystrybucja S.A., b) operatorami handlowo-technicznymi, c) operatorami handlowymi, d) operatorami pomiarów, oraz odbiorcami i wytwórcami. VI.2. Zasady i zakres współpracy ZEC w Ko skich z operatorem systemu Przesyłowego PSE Operator S.A. s okre lone w Umowie o wiadczenie usługi udost pniania KSE. Współpraca ZEC w Ko skich z operatorem systemu przesyłowego odbywa si za po rednictwem PGE Dystrybucja S.A. na zasadach opisanych w IRiESD PGE Dystrybucja S.A. VI.3. Współpraca ZEC w Ko skich z operatorami handlowo-technicznymi, operatorami handlowymi oraz operatorami pomiarów jest okre lona w cz ci IRiESDBilansowanie. VI.4. Operatorzy handlowo-technicznymi oraz operatorzy handlowi s zobowi zani do podpisania stosownej umowy z operatorem systemu przesyłowego oraz z wła ciwymi operatorami systemu dystrybucyjnego, je eli ich działalno dotyczy podmiotów przył czonych do sieci dystrybucyjnej. VI.5. Zasady współpracy własnych słu b dyspozytorskich ze słu bami dyspozytorskimi innych operatorów systemów dystrybucyjnych, zawarte s w umowach i/lub w instrukcjach współpracy ruchowej. VI.6. Podmioty przył czone do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich . o napi ciu SN, a w szczególnych przypadkach tak e inne podmioty wskazane przez ZEC w Ko skich, opracowuj i uzgadniaj z ZEC w Ko skich instrukcje współpracy, które powinny uwzgl dnia wymagania okre lone w niniejszej IRiESD. VI.7. Przedmiotem instrukcji współpracy, słu b dyspozytorskich ZEC w Ko skich ze słu bami dyspozytorskimi PGE Dystrybucja S.A. jest w zale no ci od potrzeb: a) podział kompetencji i odpowiedzialno ci w zakresie czynno ci ł czeniowych i regulacyjnych, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 47 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej b) organizacja przerw i ogranicze w dostawach energii elektrycznej, c) okre lenie zasad i warunków zwi zanych z wzajemnym wykorzystaniem elementów sieci dystrybucyjnej, d) szczegółowe ustalenia sposobów realizacji poszczególnych zada wymienionych w pkt.V.1, e) okre lenie zasad wzajemnego wykorzystywania słu b dyspozytorskich, f) koordynacja pracy elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej i sieciowej, g) wykazy osób upowa nionych do prowadzenia uzgodnie , h) zakres i tryb obiegu informacji, i) okre lenie zasad i odpowiedzialno ci zwi zanej z usuwaniem zakłóce i awarii oraz koordynacja prac eksploatacyjnych. VI.8. Instrukcja współpracy, słu b dyspozytorskich ZEC w Ko skich z podmiotami przył czonymi do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich zawiera co najmniej: a) podział kompetencji i odpowiedzialno ci w zakresie czynno ci ł czeniowych, b) eksploatacyjne granice stron, c) zakres i tryb obiegu informacji, d) wykazy osób upowa nionych wraz z danymi teleadresowymi, które podlegaj aktualizacji po ka dej zmianie oraz aktualizacji corocznej w terminie okre lonym przez PGE Dystrybucja S.A. VII. WYMIANA INFORMACJI POMI DZY ZEC W KO SKICH I U YTKOWNIKAMI SYSTEMU VII.1. Dane przekazywane do ZEC w Ko skich przez podmioty przył czone i przył czane do sieci dystrybucyjnej VII.1.1 Zakres danych VII.1.1.1. Dane przekazywane do ZEC w Ko skich przez podmioty przył czane i przył czone do sieci dystrybucyjnej obejmuj : a) dane opisuj ce stan istniej cy, b) dane prognozowane dla perspektywy okre lonej przez PGE Dystrybucja S.A., c) dane pomiarowe. VII.1.2. Dane opisuj ce stan istniej cy VII.1.2.1. Potencjalni wytwórcy przekazuj do ZEC w Ko skich nast puj ce dane opisuj ce stany istniej ce swoich instalacji i urz dze : a) schematy główne układów elektrycznych, b) dane jednostek wytwórczych, c) dane techniczne aparatury rozdzielczej, steruj cej oraz elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, d) moc osi galn , e) schematy, plany i konfiguracj głównych układów elektrycznych. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 48 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VII.1.2.2. Odbiorcy przył czeni do sieci SN i nN, przekazuj do ZEC w Ko skich nast puj ce dane opisuj ce stan istniej cy swoich instalacji i urz dze : a) dane o w złach i ich wyposa eniu, liniach wraz ze schematami i planami, transformatorach, b) dane o ewentualnych jednostkach wytwórczych, c) dane techniczne aparatury rozdzielczej, steruj cej oraz elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej. VII.1.2.3. Dane o w złach obejmuj w szczególno ci: a) nazw w zła, b) rodzaj i schemat stacji, c) rodzaj pól i ich wyposa enie, d) zapotrzebowanie na moc czynn i biern w charakterystycznych godzinach pomiarowych z uwzgl dnieniem i bez uwzgl dnienia mocy osi galnych jednostek wytwórczych, e) roczne zapotrzebowanie na energi elektryczn z uwzgl dnieniem i bez uwzgl dnienia produkcji energii elektrycznej jednostek wytwórczych, f) ilo energii elektrycznej kupowanej w ramach bezpo rednich umów z wytwórcami, g) udział odbiorców przemysłowych w szczytowym obci eniu stacji, h) moc biern kompensuj c , kondensatory ze znakiem „+”, dławiki ze znakiem „-”, układ normalny pracy. VII.1.2.4. Dane o liniach obejmuj w szczególno ci: a) nazw w zła pocz tkowego, b) nazw w zła ko cowego, c) rezystancj linii, d) reaktancj dla składowej zgodnej, e) 1/2 susceptancji poprzecznej pojemno ciowej, f) stosunek reaktancji dla składowej zerowej do reaktancji dla składowej zgodnej, g) 1/2 konduktancji poprzecznej, h) długo linii, typ i przekrój przewodów, i) obci alno termiczn linii w sezonie zimowym, j) obci alno termiczn linii w sezonie letnim. VII.1.2.5. Dane o transformatorach obejmuj w szczególno ci: a) nazwy w złów, do których jest przył czony transformator, b) dane znamionowe, c) model zwarciowy. VII.1.2.6. Dane o jednostkach wytwórczych obejmuj w szczególno ci: a) nazw w zła, do którego jednostka wytwórcza jest przył czona, b) rezystancj i reaktancj gał zi generator-transformator blokowy, c) rezystancj stojana i reaktancj upływu stojana, d) maksymaln warto siły elektromotorycznej Emax podan na poziomie napi cia w zła, do którego przył czona jest jednostka wytwórcza, e) stosunek reaktancji dla składowej symetrycznej zerowej do reaktancji dla IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 49 z 88 ZEC w Ko skich f) g) h) i) j) k) l) m) n) o) p) q) r) s) t) Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej składowej symetrycznej zgodnej dla gał zi jednostka wytwórcza-transformator blokowy, znamionow moc pozorn jednostki wytwórczej, napi cie znamionowe jednostki wytwórczej, znamionowy współczynnik mocy jednostki wytwórczej, reaktancj transformatora blokowego odniesion do napi cia w zła, do którego jest przył czony transformator lub napi cie zwarcia transformatora blokowego i moc odniesienia, moduł przekładni transformatora blokowego w jednostkach wzgl dnych i zakres regulacji napi cia pod obci eniem, charakterystyk potrzeb własnych jednostki wytwórczej (moc czynna i bierna ) w funkcji obci enia, krzyw nasycenia, maksymaln i minimaln generowan moc czynn jednostki wytwórczej, wykres kołowy generatora, dla jednostek wytwórczych u wytwórców energii elektrycznej minimaln maksymaln generowan moc czynn w sezonie letnim i zimowym, typ i nastawy regulatora turbiny, statyzm turbiny, reaktancj : synchroniczn , przej ciow i podprzej ciow generatora w osi d i q w jednostkach wzgl dnych, przej ciow i podprzej ciow stała czasow w osi d i q (wyznaczone przy otwartym obwodzie stojana), typy i nastawy układów wzbudzenia oraz stabilizatora systemowego wraz ze schematem blokowym w standardzie IEEE, typ jednostki wytwórczej. VII.1.2.7. Form przekazywanych danych, termin oraz sposób przekazania podmioty uzgadniaj z ZEC w Ko skich. VII.1.3. Dane prognozowane dla perspektywy czasowej okre lonej przez ZEC w Ko skich VII.1.3.1. Dane prognozowane opisuj ce warunki pracy urz dze , instalacji i sieci podmiotów przył czonych do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich obejmuj dla ka dego roku w zale no ci od potrzeb: a) informacje o jednostkach wytwórczych, b) informacje o zapotrzebowaniu na moc i energi elektryczn , c) informacje o projektach zarz dzania popytem, d) inne dane w zakresie uzgodnionym przez ZEC w Ko skich i podmiot przył czony do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich. VII.1.3.2. Informacje o jednostkach wytwórczych, o których mowa w pkt.VII.1.3.1, obejmuj w zale no ci od potrzeb: a) rodzaje jednostek wytwórczych, lokalizacj i charakter ich pracy, b) moce i przewidywane ograniczenia w produkcji energii elektrycznej, c) przewidywan elastyczno pracy, d) techniczny i ksi gowy czas eksploatacji, e) sprawno ci wytwarzania energii elektrycznej, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 50 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej f) przewidywane nakłady inwestycyjne na modernizacj lub budow nowych jednostek wytwórczych, g) rodzaj paliwa, jego charakterystyk i mo liwo ci pozyskania, h) skuteczno ci instalacji oczyszczania spalin, i) dane o ograniczeniach zawartych w posiadanych pozwoleniach zwi zanych z ochron rodowiska oraz czas ich obowi zywania. VII.1.3.3. Odbiorcy przył czeni do sieci SN i nN, przekazuj do ZEC w Ko skich nast puj ce informacje o zapotrzebowaniu na moc i energi elektryczn , o których mowa w pkt.VII.1.3.1: a) zapotrzebowanie na moc i energi elektryczn , b) krzywe obci e w wybranych dobach reprezentatywnych, c) miesi czne bilanse mocy i energii. VII.1.3.4. Informacje o projektach zarz dzania popytem, o których mowa w pkt.VII.1.3.1, obejmuj : a) opis i harmonogram projektu, b) przewidywan wielko ograniczenia zapotrzebowania na moc i energi elektryczn . VII.1.3.5. Form przekazywanych danych prognozowanych, stopie szczegółowo ci, termin oraz sposób przekazania podmioty uzgadniaj z ZEC w Ko skich. VII.2. Informacje udost pniane przez ZEC w Ko skich VII.2.1. Formy wymiany informacji VII.2.1.1. Wymiana informacji pomi dzy ZEC w Ko skich a u ytkownikami systemu mo e si odbywa : a) poprzez systemy teleinformatyczne, b) telefonicznie, c) drog elektroniczn , d) faksem, e) listownie, f) poprzez publikacj na stronie internetowej, g) poprzez udost pnienie do publicznego wgl du w siedzibie ZEC w Ko skich. VII.2.1.2. Do systemów teleinformatycznych słu cych do zbierania, przekazywania i wymiany informacji, o których mowa w pkt. VII.2.1.1. zalicza si Lokalny System Pomiarowo-Rozliczeniowy (LSPR). VII.2.1.3. Strona internetowa ZEC w Ko skich jest wykorzystywana przez ZEC w Ko skich jako platforma publikacji i udost pniania informacji zainteresowanym podmiotom. VII.2.1.4. Strona internetowa ZEC w Ko skich jest dost pna pod adresem: www.zec.internetdsl.pl IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 51 z 88 ZEC w Ko skich VII.2.2. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Zakres informacji publikowanych przez ZEC w Ko skich VII.2.2.1. W ramach udost pniania u ytkownikom systemu, informacji o warunkach wiadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej ZEC w Ko skich publikuje na swojej stronie internetowej w szczególno ci: a) IRiESD; b) taryf ZEC w Ko skich; VII.2.2.2. W zakresie przył czania do sieci ZEC w Ko skich urz dze wytwórczych, sieci dystrybucyjnych, urz dze odbiorców ko cowych, poł cze mi dzysystemowych oraz linii bezpo rednich, ZEC w Ko skich na swojej stronie internetowej publikuje: a) wzory wniosków o okre lenie warunków przył czenia; b) aktualizowane co najmniej raz w miesi cu informacje dotycz ce: podmiotów ubiegaj cych si o przył czenie do sieci dystrybucyjnej, lokalizacji przył cze , mocy przył czeniowej, dat wydania warunków przył czenia, zawarcia umów o przył czenie do sieci i rozpocz cia dostarczania energii elektrycznej, oraz wielko ci dost pnej mocy przył czeniowej, oraz planowanych zmianach tych wielko ci w okresie nast pnych 5 lat, z zachowaniem przepisów o ochronie informacji niejawnych lub innych informacji prawnie chronionych. VII.2.2.3. W ramach wiadczonych przez ZEC w Ko skich usług dystrybucji energii elektrycznej, ZEC w Ko skich na swojej stronie internetowej publikuje: a) wzór wniosku o zawarcie umowy o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej; b) wzory umów o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej; c) aktualn list sprzedawców energii elektrycznej, z którymi ZEC w Ko skich zawarł umowy o wiadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej; d) informacj o sprzedawcy z urz du energii elektrycznej, działaj cym na obszarze działania ZEC w Ko skich; VII.2.3. Ochrona informacji VII.2.3.1. W stosunku do informacji otrzymanych od u ytkowników systemu, jak równie w stosunku do informacji dotycz cych umów zawartych z tymi podmiotami, ZEC w Ko skich jest zobowi zany przestrzega przepisów o ochronie informacji niejawnych i innych informacji prawnie chronionych. VII.2.3.2. Informacje, o których mowa w pkt. VII.2.3.1. mog by wykorzystywane przez ZEC w Ko skich jedynie w celu realizacji jego obowi zków wynikaj cych z zawartej z danym u ytkownikiem systemu umowy, jak równie w celu realizacji zada ZEC w Ko skich okre lonych przepisami ustawy Prawo energetyczne, przepisami aktów wykonawczych i IRiESD w sposób wył czaj cy mo liwo spowodowania zagro enia lub naruszenia interesów u ytkownika systemu. VII.2.3.3. Obowi zek zachowania w tajemnicy informacji, o których mowa w pkt. VII.2.3.1. trwa tak e po zako czeniu okresu obowi zywania zawartej przez ZEC w Ko skich IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 52 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej z tym u ytkownikiem systemu umowy, nie dłu ej jednak ni wyga ni cia lub rozwi zania. 5 lat od jej VII.2.3.4. Postanowienia o poufno ci zawarte powy ej, nie b d stanowiły przeszkody dla ZEC w Ko skich w ujawnianiu informacji konsultantom i podwykonawcom działaj cym w imieniu i na rzecz ZEC w Ko skich przy wykonywaniu zada okre lonych przepisami ustawy Prawo energetyczne, przepisami aktów wykonawczych i IRiESD, z zastrze eniem zachowania wymogów okre lonych w pkt.VII.2.3.5. oraz w ujawnianiu informacji, która nale y do informacji powszechnie znanych lub informacji, których ujawnienie jest wymagane na podstawie obowi zuj cych przepisów prawa, w tym przepisów dotycz cych obowi zków informacyjnych spółek publicznych, lub na ujawnienie których u ytkownik systemu wyraził zgod na pi mie. ZEC w Ko skich jest równie uprawniony do ujawnienia informacji działaj c w celu zastosowania si do postanowie IRiESD, wymaga organu regulacyjnego, w zwi zku z tocz cym si post powaniem s dowym lub post powaniem przed organem regulacyjnym. VII.2.3.5. ZEC w Ko skich zapewnia, e wszystkie podmioty, które w jego imieniu i na jego rzecz b d uczestniczyły w realizacji zada okre lonych przepisami ustawy Prawo energetyczne, przepisami aktów wykonawczych i IRiESD zostan przez ZEC w Ko skich zobowi zane do zachowania w tajemnicy informacji, o których mowa w pkt.VII.2.3.1., na warunkach okre lonych w pkt.VII.2.3.1 - 4. VII.2.3.6. Postanowienia pkt.VII.2.3.1 – 5. obowi zuj odpowiednio u ytkowników systemu w zakresie ochrony przez nich i ich konsultantów oraz podwykonawców, informacji otrzymanych od ZEC w Ko skich, jak równie w stosunku do informacji dotycz cych umów zawartych z ZEC w Ko skich. VIII. WARUNKI I SPOSÓB PLANOWANIA ROZWOJU SIECI DYSTRYBUCYJNYCH VIII.1. ZEC w Ko skich opracowuje plan rozwoju w zakresie zaspokojenia obecnego i przyszłego zapotrzebowania na energi elektryczn (dalej „plan rozwoju”). VIII.2. Plan rozwoju obejmuje zakres okre lony w ustawie Prawo energetyczne. VIII.3. ZEC w Ko skich sporz dza plan rozwoju na okresy nie krótsze ni 5 lat oraz sporz dza prognozy dotycz ce stanu bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej na okresy nie krótsze ni 15 lat. VIII.4. W ramach opracowywania planu rozwoju, ZEC w Ko skich współpracuje w szczególno ci z: a) PGE Dystrybucja S.A., b) Potencjalnymi wytwórcami ubiegaj cymi si o przył czenie do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich, c) odbiorcami ko cowymi przył czonymi do sieci dystrybucyjnej ZEC w Ko skich. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 53 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej VIII.5. Sprawozdanie z realizacji planu rozwoju przedkładane jest Prezesowi URE corocznie do dnia 1 marca. VIII.6. Zakres danych i informacji pozyskiwanych przez ZEC w Ko skich w ramach procesu planowania rozwoju okre la pkt. VII IRiESD-Korzystanie. VIII.7. ZEC w Ko skich publikuje na swojej stronie internetowej informacje na temat planów rozwoju. VIII.8. ZEC w Ko skich udost pnia podmiotom przył czonym do sieci informacje niezb dne do okre lenia mo liwo ci zmian wyprowadzenia mocy z jednostek wytwórczych lub zmian poboru mocy z sieci dystrybucyjnej w miejscu przył czenia. IX. BEZPIECZE STWO FUNKCJONOWANIA ELEKTROENERGETYCZNEGO SYSTEMU IX.1. Bezpiecze stwo dostaw energii elektrycznej, awaria sieciowa i awaria w systemie IX.1.1. Operator systemu przesyłowego, zgodnie z Instrukcj Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej, na bie co kontroluje warunki pracy KSE. OSP mo e stwierdzi zagro enie bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej i poda do publicznej wiadomo ci komunikat o wyst pieniu zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej i podejmowanych działaniach. IX.1.2. Podstawowym stanem pracy KSE wymagaj cym działa interwencyjnych słu b dyspozytorskich i słu b ruchowych jest zagro enie bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, w tym: a) awaria w systemie, b) awaria sieciowa. Zagro enie bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej mo e powsta w szczególno ci w nast pstwie: a) działa wynikaj cych z wprowadzenia stanu nadzwyczajnego, b) katastrofy naturalnej albo bezpo redniego zagro enia wyst pienia awarii technicznej, c) wprowadzenia embarga, blokady, ograniczenia lub braku dostaw paliw lub energii elektrycznej z innego kraju na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub zakłóce w funkcjonowaniu systemów elektroenergetycznych poł czonych z krajowym systemem elektroenergetycznym d) strajku lub niepokojów społecznych, e) obni enia dost pnych rezerw zdolno ci wytwórczych poni ej niezb dnych wielko ci lub braku mo liwo ci ich wykorzystania, w tym stanu zapasów paliw w elektrowniach krajowych poni ej wymaganego poziomu okre lonego w odr bnych przepisach. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 54 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IX.1.3. W przypadku ogłoszenia zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, OSP mo e stosowa procedury awaryjne bilansowania systemu i zarz dzania ograniczeniami systemowymi, nazywane równie procedurami awaryjnymi. Procedury awaryjne stosowane na rynku bilansuj cym okre la Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej. IX.1.4. Operator systemu przesyłowego mo e stosowa procedury awaryjne rynku bilansuj cego, o których mowa w pkt. IX.1.3 w przypadkach awarii sieciowych i awarii w systemie nie powoduj cych powstania zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej. Wówczas procedury te dotycz podmiotów obj tych skutkami awarii. IX.1.5. W przypadku stwierdzenia przez OSP zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, JWCD i JWCK przył czone do sieci dystrybucyjnej stosuj si do bezpo rednich polece operatora systemu przesyłowego. Pozostali wytwórcy oraz odbiorcy przył czeni do sieci dystrybucyjnej stosuj si do polece ZEC w Ko skich. W przypadkach awarii sieciowych i awarii w systemie nie powoduj cych wyst pienia zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, bezpo rednie polecenia wła ciwych operatorów realizuj podmioty bezpo rednio zaanga owane w proces usuni cia skutków awarii. IX.1.6. ZEC w Ko skich wraz z PGE Dystrybucja S.A. oraz OSP podejmuj , zgodnie z IRiESP, niezwłoczne działania zmierzaj ce do likwidacji zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, awarii sieciowej lub awarii w systemie. IX.1.7. ZEC w Ko skich w uzgodnieniu z PGE Dystrybucja S.A. opracowuje i na bie co aktualizuje procedury dyspozytorskie na okres odbudowy zasilania systemu dystrybucyjnego, którego prac kieruje. IX.1.8. Procedury dyspozytorskie na okres odbudowy zasilania systemu dystrybucyjnego obejmuj w szczególno ci: a) podział kompetencji słu b dyspozytorskich, b) awaryjne układy pracy sieci, c) wykaz operacji ruchowych wykonywanych w poszczególnych fazach odbudowy zasilania, d) dane techniczne niezb dne do odbudowy zasilania, tryb i zasady wymiany informacji i polece dyspozytorskich. IX.1.9. Je eli awaria sieciowa, awaria w systemie oraz zagro enie bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej lub te przewidziana procedura likwidacji awarii lub zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej stanowi zagro enie dla u ytkowników systemu nie obj tych awari lub stanem zagro enia, ZEC w Ko skich udziela tym u ytkownikom niezb dnych informacji o zagro eniu i sposobach przeciwdziałania rozszerzaniu si awarii lub stanu zagro enia. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 55 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IX.1.10. W procesie likwidacji awarii sieciowej, awarii w systemie i zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej dopuszcza si wprowadzenie ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej realizowanych jako wył czenia w trybie awaryjnym, zgodnie z pkt. IX.3.4. IX.2. BEZPIECZE STWO PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ IX.2.1. ZEC w Ko skich prowadzi ruch sieci dystrybucyjnej w sposób zapewniaj cy bezpiecze stwo realizacji dostaw energii elektrycznej sieci dystrybucyjn ZEC w Ko skich. IX.2.2. ZEC w Ko skich dotrzymuje standardowych parametrów jako ciowych energii elektrycznej i standardów jako ciowych obsługi odbiorców. IX.3. WPROWADZANIE PRZERW ORAZ OGRANICZE W DOSTARCZANIU I POBORZE ENERGII ELEKTRYCZNEJ IV.3.1. Postanowienia ogólne IX.3.1.1. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej mog by wprowadzone przez OSP, na czas oznaczony, w przypadku wyst pienia zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej lub w przypadku wprowadzenia przez Rad Ministrów w drodze rozporz dzenia, na podstawie art. 11 ust. 7 ustawy Prawo energetyczne, ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.. IX.3.1.2. W przypadku wyst pienia zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, w tym w przypadku wyst pienia awarii sieciowej lub awarii w systemie, OSP, PGE Dystrybucja S.A. i ZEC w Ko skich podejmuj we współpracy z u ytkownikami systemu wszelkie mo liwe działania przy wykorzystaniu dost pnych rodków maj cych na celu usuni cie zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej i zapobie enia jego negatywnym skutkom. ZEC w Ko skich w szczególno ci podejmuje nast puj ce działania: a) wydaje polecenia uruchomienia, odstawienia, zmiany obci enia lub odł czenia od sieci nJWCD, b) wydaje polecenia zmniejszenia ilo ci pobieranej energii elektrycznej przez odbiorców ko cowych przył czonych do sieci dystrybucyjnej na obszarze jego działania lub przerywa zasilanie niezb dnej liczby odbiorców ko cowych przył czonych do sieci dystrybucyjnej na tym obszarze. IX.3.1.3. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadza si wg. nast puj cych trybów: a) tryb normalny, okre lony w pkt. IX.3.2, b) tryb normalny na polecenie OSP, okre lony w pkt. IX.3.3, c) tryb awaryjny, okre lony w pkt. IX.3.4, d) tryb automatyczny, okre lony w pkt. IX.3.5, e) tryb ograniczenia poziomu napi , okre lony w pkt. IX.3.6. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 56 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej IX.3.1.4. ZEC w Ko skich nie ponosi odpowiedzialno ci za skutki ogranicze w dostawach energii elektrycznej wprowadzonych wg. rozporz dzenia wydanego na podstawie delegacji zawartej w ustawie Prawo energetyczne wg trybu opisanego w pkt. IX.3.2, jak i w wyniku ochrony systemu realizowanego przez OSP wg trybów opisanych w pkt. IX.3.3, IX.3.4, IX.3.5 i IX.3.6. IX.3.2. Tryb normalny IX.3.2.1. Ograniczenia w trybie normalnym wprowadza Rada Ministrów, w drodze rozporz dzenia, wydanego na podstawie ustawy Prawo energetyczne, na wniosek ministra wła ciwego do spraw gospodarki. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzane s na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego cz ci, w przypadku wyst pienia zagro enia: a) bezpiecze stwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegaj cego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo - energetycznym, b) bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, c) bezpiecze stwa osób, d) wyst pienia znacznych strat materialnych. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej mog by wprowadzane po wyczerpaniu, przez operatorów we współpracy z zainteresowanymi podmiotami, wszelkich dost pnych rodków, słu cych do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, przy doło eniu nale ytej staranno ci. IX.3.2.2. Wniosek, o którym mowa w pkt. IX.3.2.1, sporz dza minister wła ciwy dla spraw gospodarki z własnej inicjatywy lub na podstawie zgłoszenia OSP. IX.3.2.3. OSP we współpracy z PGE Dystrybucja S.A. i ZEC w Ko skich opracowuje plany wprowadzania ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na wypadek wyst pienia okoliczno ci powołanych w pkt. IX.3.2.1. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej nie mog powodowa zagro enia bezpiecze stwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych, a tak e zakłóce w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zada w zakresie bezpiecze stwa lub obronno ci pa stwa, opieki zdrowotnej, telekomunikacji, edukacji, wydobywania paliw kopalnych ze złó , ich przeróbki i dostarczania do odbiorców, wytwarzania i dostarczania energii elektrycznej oraz ciepła do odbiorców oraz ochrony rodowiska. IX.3.2.4. Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzane w trybie normalnym mog dotyczy odbiorców o mocy umownej wy szej ni 300 kW. IX.3.2.5. Przyporz dkowane odbiorcom, wymienionym w pkt. IX.3.2.4, wielko ci dopuszczalnego maksymalnego ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej uwzgl dnia si w umowach zawartych z tymi odbiorcami. IX.3.2.6. Plany wprowadzania ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, o których mowa w pkt IX.3.2.3 obowi zuj dla okresu od dnia l wrze nia danego roku do dnia 31 sierpnia roku nast pnego i wymagaj : a) uzgodnienia z Prezesem URE w przypadku planów opracowywanych przez IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 57 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej OSP, b) uzgodnienia z OSP w przypadku planów opracowywanych przez PGE Dystrybucja, c) uzgodnienia z PGE Dystrybucja, w przypadku planów opracowywanych przez ZEC w Ko skich, d) corocznej aktualizacji w terminie do dnia 31 sierpnia. IX.3.2.7. Procedura przygotowania planu ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej obejmuje: a) przygotowanie przez operatora systemu dystrybucyjnego wst pnego planu ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, b) uzgodnienie planu ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej z PGE Dystrybucja S.A., c) powiadomienie odbiorców, w sposób przyj ty zwyczajowo przez operatora systemu dystrybucyjnego, o uzgodnionym planie ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, w terminie do 4 tygodni od przekazania do ZEC w Ko skich przez PGE Dystrybucja uzgodnionego pomi dzy Prezesem URE, a operatorem systemu przesyłowego planu ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej. W przypadku zmiany wielko ci ogranicze w poborze mocy i minimalnego dobowego poboru energii elektrycznej, odbiorcy przył czeni do sieci ZEC w Ko skich s zobowi zani do powiadomienia o tym ZEC w Ko skich w formie pisemnej w terminie 7 dni od zaistniałej zmiany. IX.3.2.8. Wielko ci planowanych ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, uj te w planach wprowadzania ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, poprzez ograniczenie poboru mocy, okre la si w stopniach zasilania od 11 do 20, przy czym: a) 11 stopie zasilania okre la, e odbiorca mo e pobiera moc do wysoko ci mocy umownej, b) stopnie zasilania od 12 do 19 powinny zapewnia równomierne obni anie mocy pobieranej przez odbiorc , c) 20 stopie zasilania okre la, i odbiorca mo e pobiera moc do wysoko ci ustalonego minimum, niepowoduj cego zagro enia bezpiecze stwa osób oraz uszkodzenia lub zniszczenia obiektów technologicznych, d) zakłóce w funkcjonowaniu obiektów przeznaczonych do wykonywania zada w zakresie: bezpiecze stwa lub obronno ci pa stwa okre lonych w przepisach odr bnych, opieki zdrowotnej, telekomunikacji, edukacji, wydobywania paliw kopalnych ze złó , ich przeróbki i dostarczania do odbiorców, wytwarzania i dostarczania energii elektrycznej oraz ciepła do odbiorców, ochrony rodowiska. IX.3.2.9. W trybie normalnym ograniczenia w poborze energii elektrycznej s realizowane przez odbiorców, stosownie do komunikatów operatora systemu przesyłowego o obowi zuj cych stopniach zasilania. Komunikaty o stopniach zasilania wprowadzonych jako obowi zuj ce w najbli szych 12 godzinach i przewidywanych na nast pne 12 godzin, s ogłaszane w radiowych IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 58 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej komunikatach energetycznych w I Programie Polskiego Radia o godz. 7:55 i 19:55 i obowi zuj w czasie okre lonym w tych komunikatach. W przypadku zró nicowania wprowadzonych ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w stosunku do stopni zasilania ogłoszonych w komunikatach, ZEC w Ko skich powiadamia odbiorców uj tych w planach ogranicze indywidualnie w formie pisemnej lub w sposób okre lony w umowach lub za pomoc innego rodka komunikowania si w sposób zwyczajowo przyj ty przez ZEC w Ko skich. IX.3.2.10. Odbiorcy obj ci planem ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej realizuj polecenia dyspozytorskie dotycz ce ogranicze . IX.3.2.11. Odbiorcy obj ci planem ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej rejestruj w czasie trwania ogranicze : a) polecone stopnie zasilania, b) wielko ci poboru mocy w poszczególnych stopniach zasilania. IX.3.3. Tryb normalny na polecenie OSP IX.3.3.1. W przypadku zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej OSP mo e wprowadzi ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego cz ci do czasu wej cia w ycie przepisów, o których mowa w pkt. IX.3.2.1, lecz nie dłu ej ni na okres 72 godzin. IX.3.3.2. Plany wprowadzania ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej oraz procedury zwi zane z wprowadzaniem ogranicze opracowane dla trybu normalnego i opisane w pkt. IX.3.2 maj zastosowanie w trybie normalnym na polecenie OSP. IX.3.3.3. W przypadku wprowadzenia ogranicze w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w trybie normalnym na polecenie OSP, OSP przekazuje stosowne komunikaty o ograniczeniach, w sposób analogiczny jak dla informacji okre lonych w pkt. IX.3.2.9. Wydanie stosownych komunikatów za po rednictwem rodków masowego przekazu zgodnie z zasadami okre lonymi w rozporz dzeniu, o którym mowa w art. 11 ust. 6 ustawy Prawo energetyczne, nast puje w mo liwie najkrótszym terminie. IX.3.4. Tryb awaryjny IX.3.4.1. OSP mo e dokona wył cze odbiorców w trybie awaryjnym w przypadku zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej lub wyst pienia zagro enia bezpiecze stwa osób, jednak nie dłu ej ni na okres 72 godzin. IX.3.4.2. Wył czenia odbiorców według trybu awaryjnego, realizuje si na polecenie OSP jako wył czenia awaryjne. W przypadku dokonania przez ZEC w Ko skich wył cze odbiorców, w szczególno ci w zwi zku z zagro eniem bezpiecze stwa osób, ZEC w Ko skich jest zobowi zany niezwłocznie powiadomi o tym fakcie odpowiednie słu by dyspozytorskie PGE Dystrybucja S.A.. IX.3.4.3. Wył czenia awaryjne odbiorców powinny by zrealizowane bez zb dnej zwłoki, nie dłu ej ni w czasie do 60 minut od wydania polecenia dyspozytorskiego. Zmniejszenie poboru mocy czynnej o 20% (wprowadzenie ogranicze w stopniach IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 59 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej A l i A2), powinno by zrealizowane bez zb dnej zwłoki, nie dłu ej ni w ci gu 15 minut od wydania polecenia dyspozytorskiego. Ograniczenia w stopniu A3 powinny by zrealizowane bez zb dnej zwłoki, nie dłu ej ni w ci gu 30 minut od wydania polecenia dyspozytorskiego. Ograniczenia w stopniu A4 powinny by zrealizowane bez zb dnej zwłoki, nie dłu ej ni w ci gu 45 minut od wydania polecenia dyspozytorskiego. Ograniczenia w stopniu A5 powinny by zrealizowane bez zb dnej zwłoki, nie dłu ej ni w ci gu 60 minut od wydania polecenia dyspozytorskiego. Wył czenia awaryjne odbiorców nie mog powodowa zagro enia bezpiecze stwa osób oraz zakłóce w funkcjonowaniu obiektów wymienionych w pkt. IX.3.2.8.c). IX.3.4.4. Wył czenia awaryjne odbiorców powinny by zrealizowane poprzez wył czenia linii i stacji rednich napi , zmniejszenie ilo ci pobieranej energii elektrycznej przez odbiorców ko cowych przył czonych do sieci dystrybucyjnej, na obszarze wskazanym przez słu by dyspozytorskie wydaj ce decyzj o wprowadzeniu wył cze awaryjnych. IX.3.4.5. ZEC w Ko skich w porozumieniu z PGE Dystrybucja S.A. ustala corocznie dla ka dego miesi ca, dla prognozowanego zapotrzebowania na moc w dobowych szczytach tego zapotrzebowania dla typowych warunków pogodowych, warto ci obni enia poboru mocy czynnej w poszczególnych stopniach wył cze awaryjnych. IX.3.4.6. Opracowuje si optymalne plany wył cze awaryjnych dla których przyjmuje si pi ciostopniow skal wył cze : od Al do A5. Stopnie A1-A5 powinny zapewnia równomierny spadek poboru mocy czynnej (ka dy około 10%). Wył czenie awaryjne w stopniu A5 powinno zapewni zmniejszenie poboru mocy czynnej o 50% prognozowanego zapotrzebowania na moc w dobowych szczytach tego zapotrzebowania dla typowych warunków pogodowych. IX.3.5. Tryb automatyczny IX.3.5.1. Pola rozdzielni 6 kV ZEC w Ko skich nie posiadaj automatyki SCO. Urz dzenia i instalacje odbiorców przył czonych do sieci o napi ciu znamionowym 6 kV lub 15 kV powinny mie zainstalowan automatyk SCO. W przypadku zainstalowania automatyki SCO poszczególne stopnie SCO s ustalane dla zakresu cz stotliwo ci mi dzy warto ci górn 49 Hz i doln 47,5 Hz. IX.3.6. Tryb ograniczenia poziomu napi IX.3.6.1. W przypadku zagro enia bezpiecze stwa dostaw energii elektrycznej, OSP mo e dokona ograniczenia poziomu napi cia po stronie SN, jednak nie dłu ej ni naokres 72 godzin. IX.3.6.2. Ograniczenie poziomu napi na danym obszarze powinno by zrealizowane na polecenie OSP poprzez: a) zablokowanie automatycznej regulacji napi transformatorów 110kV/SN i utrzymywaniu poleconej b d aktualnej pozycji przeł cznika zaczepów transformatora 110 kV/SN, lub IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 60 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej b) obni enie o 5 % zadanego napi cia SN układów automatycznej regulacji napi cia transformatorów 110 kV/SN. IX.3.6.3. Ograniczenie poziomu napi powinno by zrealizowane bez zb dnej zwłoki, w czasie nie dłu ej ni do 60 minut od wydania polecenia; zalecany czas wprowadzenia nie powinien przekracza 30 min. IX.3.6.4. ZEC w Ko skich po wprowadzeniu trybu ograniczenia poziomu napi cia rejestruje w czasie trwania ogranicze : a) poziom napi cia, b) pozycje przeł czników zaczepów transformatorów 110 kV/SN, c) tryb pracy automatycznej regulacji napi transformatorów 110 kV/SN. X. STANDARDY TECHNICZNE I BEZPIECZE STWA PRACY SIECI DYSTRYBUCYJNEJ ZEC W KO SKICH X.1. W normalnych warunkach pracy sieci dystrybucyjnej PGE Dystrybucja S.A. w szczególno ci powinny by spełnione nast puj ce warunki techniczne: a) obci enia pr dowe poszczególnych elementów sieci powinny by nie wy sze od dopuszczalnych długotrwale, b) napi cia w w złach sieci powinny mie ci si w granicach dopuszczalnych dla poszczególnych elementów sieci, c) moce (pr dy) wył czalne zainstalowanych wył czników powinny by wy sze ni moce (pr dy) zwarciowe w danym punkcie sieci. X.2. Warunki pracy punktu neutralnego transformatorów 110kV/SN okre la ZEC w Ko skich w uzgodnieniu z PGE Dystrybucja S.A.. X.3. Stacja 110/15/6 kV, jest wyposa ona w bateri zasilanie potrzeb własnych. X.4. Wymagany, minimalny czas zasilania potrzeb własnych z baterii akumulatorów dla powy szej stacji elektroenergetycznej ustala ZEC w Ko skich. XI. PARAMETRY JAKO CIOWE ENERGII ELEKTRYCZNEJ XI.1. Parametry jako ciowe energii elektrycznej w warunkach normalnych pracy sieci XI.1.1. Wyró nia si nast puj ce parametry znamionowe sieci dystrybucyjnej: a) napi cia znamionowe, b) cz stotliwo znamionowa. XI.1.2. Regulacja cz stotliwo ci w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym jest prowadzona przez operatora systemu przesyłowego. XI.1.3. O ile umowa o wiadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej, w normalnych warunkach pracy sieci (wył czaj c przerwy w zasilaniu), w ka dym tygodniu, 95 % ze zbioru 10-minutowych rednich warto ci skutecznych napi cia zasilaj cego powinno mie ci si w przedziale akumulatorów zapewniaj c IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 61 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej odchyle ± 10% napi cia znamionowego lub deklarowanego (przy współczynniku tg nie wi kszym ni 0,4) dla sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 110 kV – w sieciach niskiego napi cia warto ci napi deklarowanych i znamionowych s równe. XI.1.4. O ile umowa o wiadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa nie stanowi inaczej, w normalnych warunkach pracy sieci, dla odbiorców których urz dzenia, instalacje lub sieci przył czone s bezpo rednio do sieci o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 110 kV ustala si nast puj ce parametry techniczne energii elektrycznej: 1) Warto rednia cz stotliwo ci, mierzonej przez 10 sekund w miejscach przył czenia, powinna by zawarta w przedziale: a) 50 Hz ± 1 % (od 49,5 Hz do 50,5 Hz) przez 99,5 % tygodnia, b) 50 Hz + 4 %/-6 % (od 47 Hz do 52 Hz) przez 100 % tygodnia, 2) przez 95 % czasu ka dego tygodnia, wska nik długookresowego migotania wiatła Plt spowodowanego wahaniami napi cia zasilaj cego nie powinien by wi kszy od: a) 0,8 dla sieci o napi ciu znamionowym 110 kV, b) 1 dla sieci o napi ciu znamionowym mniejszym od 110 kV. 3) w ci gu ka dego tygodnia, 95 % ze zbioru 10-minutowych rednich warto ci skutecznych: a) składowej symetrycznej kolejno ci przeciwnej napi cia zasilaj cego powinno mie ci si w przedziale od 0 % do 1 % warto ci składowej kolejno ci zgodnej dla sieci o napi ciu znamionowym 110 kV oraz od 0 % do 2 % dla sieci o napi ciu znamionowym mniejszym od 110 kV, b) dla ka dej harmonicznej napi cia zasilaj cego, powinno by mniejsze lub równe warto ciom okre lonym w tablicach 1, 2, 3, 4, 5 na stronach 63 – 65. XI.2. Dopuszczalne poziomy zaburze elektrycznej XI.2.1. Ustala si poni sze dopuszczalne poziomy zaburze parametrów jako ciowych energii elektrycznej wprowadzanych przez odbiorniki w sieciach niskich napi : XI.2.1.1 Dopuszczalne poziomy waha napi cia i migotania wiatła W przypadku odbiorników o fazowym pr dzie znamionowym 75 A, wprowadza si nast puj ce maksymalnie dopuszczalne poziomy: a) warto Pst nie powinna by wi ksza ni 1, b) warto Plt nie powinna by wi ksza ni 0,65, c) warto odczas zmiany napi cia nie powinna przekracza 3,3 % d) przez czas dłu szy ni 500 ms, wzgl dna zmiana napi cia parametrów jako ciowych energii w stanie ustalonym nie powinna przekracza 3,3 %, gdzie: U - zmiana warto ci skutecznej napi cia, wyznaczona jako pojedyncza warto dla ka dego kolejnego półokresu napi cia ródła, pomi dzy jego przej ciami IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 62 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej przez zero, wyst puj ca mi dzy okresami, gdy napi cie jest w stanie ustalonym co najmniej przez 1 s. XI.2.1.2 Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych pr du. XI.2.1.2.1 W celu wyznaczenia maksymalnych poziomów emisji harmonicznych odbiorniki dzieli si wg nast puj cej klasyfikacji: a) Klasa A – symetryczne odbiorniki trójfazowe, sprz t do zastosowa domowych z pomini ciem przynale nego do klasy D, narz dzia z pomini ciem narz dzi przeno nych, ciemniacze do arówek, sprz t akustyczny i wszystkie inne z wyj tkiem zakwalifikowanych do jednej z poni szych klas, b) Klasa B – narz dzia przeno ne tj. narz dzia elektryczne, które podczas normalnej pracy trzymane s w r kach i u ywane tylko przez krótki czas (kilka minut), nieprofesjonalny sprz t spawalniczy, c) Klasa C – sprz t o wietleniowy, d) Klasa D – sprz t o mocy 600W lub mniejszej nast puj cego rodzaju: komputery osobisty i monitory do nich, odbiorniki telewizyjne. XI.2.1.2.2 Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych pr du powodowane przez odbiorniki o fazowym pr dzie znamionowym 16 A zakwalifikowane do: a) Klasy A podano w Tablicy 1, b) Klasy B podano w Tablicy 2, c) Klasy C podano w Tablicy 3, d) Klasy D podano w Tablicy 4. Tablica 1. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy A Maksymalny dopuszczalny pr d harmonicznej Harmoniczne nieparzyste 3 2,3 5 1,14 7 0,77 9 0,4 11 0,33 13 0,21 15 n 39 0,15 x (15 / n) Harmoniczne parzyste 2 1,08 4 0,43 6 0,3 8 n 40 0,23 x (8 / n) Rz d harmonicznej [n] IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 63 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Tablica 2. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy B Maksymalny dopuszczalny pr d harmonicznej Harmoniczne nieparzyste 3,45 1,71 1,155 0,6 0,495 0,315 39 0,225 x (15 / n) Harmoniczne parzyste 1,62 0,645 0,45 40 0,345 x (8 / n) Rz d harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 15 n 8 2 4 6 n Tablica 3. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy C. Maksymalny dopuszczalny pr d harmonicznej, wyra ony w % Rz d harmonicznej [n] harmonicznej podstawowej pr du wej ciowego [%] Harmoniczne nieparzyste 2 2 3 30 * 5 10 7 7 9 5 3 11 n 39 (tylko harmoniczne nieparzyste) * – współczynnik mocy obwodu Tablica 4. Dopuszczalne poziomy dla odbiorników klasy D. Rz d harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 n 39 (tylko harmoniczne nieparzyste) Maksymalny dopuszczalny pr d harmonicznej w przeliczeniu na Wat [mA/W] 3,4 1,9 1,0 0,5 0,5 3,85 / n Maksymalny dopuszczalny pr d harmonicznej [A] 2,3 1,14 0,77 0,4 0,33 Patrz Tablica 1 XI.2.1.2.3 Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych pr du powodowane przez odbiorniki o fazowym pr dzie znamionowym >16 A. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 64 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Dopuszczalne poziomy emisji harmonicznych pr du powodowane przez odbiorniki o fazowym pr dzie znamionowym >16 A zakwalifikowane do Klasy A, Klasy B, Klasy C oraz Klasy D podano w Tablicy 5. Tablica 5. Rz d harmonicznej [n] 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 XII. Maksymalny dopuszczalny pr d harmonicznej, wyra ony w % harmonicznej podstawowej pr du zasilaj cego[%] 21,6 10,7 7,2 3,8 3,1 2 0,7 1,2 1,1 0,6 0,9 0,8 0,6 0,7 0,7 0,6 WSKA NIKI JAKO CI I ENERGII ELEKTRYCZNEJ NIEZAWODNO CI DOSTAW XII.1. Do wska ników jako ci i niezawodno ci dostaw energii elektrycznej, stosowanych przez ZEC w Ko skich, zalicza si przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, okre lone w rozporz dzeniu Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz. U. z 2007 r. Nr 93, poz. 623 z pó n. zm.). Okre lone poni ej przez ZEC w Ko skich wska niki jako ci i niezawodno ci dostaw energii elektrycznej oraz obowi zki ZEC w Ko skich i u ytkowników systemu w tym zakresie s zgodne z obecnie obowi zuj cymi zapisami powy szego rozporz dzenia, przy czym w przypadku jego zmiany obowi zuj ce b d wska niki okre lone w przepisach obowi zuj cego prawa. XII.2. Ustalone s nast puj ce rodzaje przerw w dostarczaniu energii elektrycznej: 1) planowane wynikaj ce z programu prac eksploatacyjnych sieci dystrybucyjnej, czas trwania tej przerwy jest liczony od momentu otwarcia ł cznika do czasu wznowienia dostarczania energii elektrycznej; 2) nieplanowane spowodowane wyst pieniem awarii w sieci dystrybucyjnej, przy czym czas trwania tej przerwy jest liczony od momentu uzyskania przez ZEC w Ko skich informacji o jej wyst pieniu do czasu wznowienia dostarczania energii elektrycznej, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 65 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej XII.3. Przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej, w zale no ci od czasu ich trwania, dzieli si na: 1) przemijaj ce (mikroprzerwy), trwaj ce nie dłu ej ni 1 sekund ; 2) krótkie, trwaj ce dłu ej ni 1 sekund i nie dłu ej ni 3 minuty; 3) długie, trwaj ce dłu ej ni 3 minuty i nie dłu ej ni 12 godzin; 4) bardzo długie, trwaj ce dłu ej ni 12 godzin i nie dłu ej ni 24 godziny; 5) katastrofalne, trwaj ce dłu ej ni 24 godziny. XII.4. Przerwa planowana, o której odbiorca nie został powiadomiony w formie, o której mowa w pkt.III.3, jest traktowana jako przerwa nieplanowana. XII.5. Dla podmiotów zaliczanych do grup przył czeniowych III i VI dopuszczalny czas trwania jednorazowej przerwy planowanej i nieplanowanej w dostarczaniu energii elektrycznej oraz dopuszczalny ł czny czas trwania w ci gu roku kalendarzowego wył cze planowanych i nieplanowanych okre la umowa o wiadczenie usług dystrybucji lub umowa kompleksowa. XII.6. Dla podmiotów zaliczanych do grup przył czeniowych IV i V dopuszczalny czas trwania: 1) jednorazowej przerwy w dostarczaniu energii elektrycznej nie mo e przekroczy w przypadku: a) przerwy planowanej - 16 godzin, b) przerwy nieplanowanej - 24 godzin. 2) przerw w ci gu roku, stanowi cy sum czasów trwania przerw jednorazowych długich i bardzo długich nie mo e przekroczy w przypadku: a) przerw planowanych - 35 godzin, b) przerw nieplanowanych - 48 godzin. XII.7. ZEC w Ko skich w terminie do dnia 31 marca ka dego roku, podaje do publicznej wiadomo ci przez zamieszczenie na swojej stronie internetowej nast puj ce wska niki dotycz ce czasu trwania przerw w dostarczaniu energii elektrycznej wyznaczone dla poprzedniego roku kalendarzowego: 1) wska nik przeci tnego systemowego czasu trwania przerwy długiej i bardzo długiej (SAIDI), wyra ony w minutach na odbiorc na rok, stanowi cy sum iloczynów czasu jej trwania i liczby odbiorców nara onych na skutki tej przerwy w ci gu roku podzielon przez ł czn liczb obsługiwanych odbiorców, 2) wska nik przeci tnej systemowej cz sto ci przerw długich i bardzo długich (SAIFI), stanowi cy liczb odbiorców nara onych na skutki wszystkich tych przerw w ci gu roku podzielon przez ł czn liczb obsługiwanych odbiorców, 3) wska nik przeci tnej cz sto ci przerw krótkich (MAIFI), stanowi cy liczb odbiorców nara onych na skutki wszystkich przerw krótkich w ci gu roku podzielon przez ł czn liczb obsługiwanych odbiorców. Wska niki okre lone w podpunktach 1) i 2) wyznacza sie oddzielnie dla przerw planowanych i nieplanowanych z uwzgl dnieniem przerw katastrofalnych oraz bez IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 66 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej uwzgl dnienia tych przerw. Dla ka dego wska nika, o którym mowa w podpunktach 1), 2) i 3), nale y poda liczb obsługiwanych odbiorców przyj t do jego wyznaczenia. XIII. ` SŁOWNIK SKRÓTÓW I DEFINICJI Na potrzeby niniejszej Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnych przyj to nast puj ce oznaczenia skrótów i definicje stosowanych poj . XIII.I. Oznaczenia skrótów APKO ARNE AWSCz BTHD BTHM BTHR EAZ FPP GPO IRiESD IRiESD-Bilansowanie IRiESP IRiESP- Bilansowanie JWCD JWCK KSE kWp LRW LSPR MB FMB WMB MD FMB Automatyka przeciwkołysaniowa. Automatyczna regulacja napi cia elektrowni. Automatyka wymuszania składowej czynnej, stosowana dla potrzeb zabezpiecze ziemnozwarciowych w sieciach skompensowanych. Bilans techniczno-handlowy dobowy. Bilans techniczno-handlowy miesi czny. Bilans techniczno-handlowy roczny. Elektroenergetyczna automatyka zabezpieczeniowa. Fizyczny Punkt Pomiarowy. Główny punkt odbioru energii. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej (cało ). Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej – cz : bilansowanie systemu i zarz dzania ograniczeniami systemowymi. Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej (cało ). Instrukcja ruchu i eksploatacji sieci przesyłowej – cz : bilansowanie systemu i zarz dzanie ograniczeniami systemowymi. Jednostka wytwórcza centralnie dysponowana – jednostka wytwórcza przył czona do koordynowanej sieci 110kV podlegaj ca centralnemu dysponowaniu przez OSP. Jednostka wytwórcza centralnie koordynowana – jednostka wytwórcza której praca podlega koordynacji przez OSP. Krajowy system elektroenergetyczny. Jednostka mocy szczytowej baterii słonecznej, która jest oddawana przy okre lonym promieniowaniu słonecznym. Lokalna rezerwa wył cznikowa. Lokalny System Pomiarowo Rozliczeniowy. Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Bilansuj cego. Fizyczne Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Bilansuj cego. Ponadsieciowe (wirtualne) Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Bilansuj cego. Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej. Fizyczne Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Bilansuj cego. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 67 z 88 ZEC w Ko skich WMB MD MDD FMDD PMDD nJWCD nN OH OHT OSD OSDp OSDn OSP PCC PDE PKD PKM PKR POB PPE Plt Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Ponadsieciowe (wirtualne) Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej Rynku Bilansuj cego. Miejsce Dostarczania Energii Elektrycznej. Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego. Fizyczne Grafikowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego. Fizyczne Profilowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego . Jednostka wytwórcza przył czona do koordynowanej sieci 110kV nie podlegaj ca centralnemu dysponowaniu przez OSP. Niskie napi cie. Operator handlowy. Operator handlowo-techniczny. Operator systemu dystrybucyjnego. Operator systemu dystrybucyjnego którego sie dystrybucyjna posiada bezpo rednie poł czenie z sieci przesyłow . Operator systemu dystrybucyjnego którego sie dystrybucyjna nie posiada bezpo redniego poł czenia z sieci przesyłow . Operator systemu przesyłowego. Punkt przył czenia ródła energii elektrycznej. Punkt Dostarczania Energii. Plan koordynacyjny dobowy. Plan koordynacyjny miesi czny. Plan koordynacyjny roczny. Podmiot odpowiedzialny za bilansowanie handlowe. Punkt Poboru Energii. Wska nik długookresowego migotania wiatła, obliczany z sekwencji12 kolejnych warto ci Pst, zgodnie ze wzorem: Plt = 3 Pst RB SCO SMMDD SN SPZ SZR Psti3 i =1 12 12 gdzie: i – rz d harmonicznej Wska nik krótkookresowego migotania wiatła, mierzony przez 10 minut. Rynek Bilansuj cy. Samoczynne cz stotliwo ciowe odci anie. Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego dla Sprzedawcy Macierzystego. rednie napi cie. Samoczynne ponowne zał czanie - automatyka elektroenergetyczna, której działanie polega na samoczynnym podaniu impulsu zał czaj cego wył cznik liniowy bezzwłocznie lub po upływie odpowiednio dobranego czasu, po przej ciu tego wył cznika w stan otwarcia. Samoczynne zał czanie rezerwy - automatyka elektroenergetyczna, której działanie polega na samoczynnym przeł czeniu odbiorców IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 68 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej z zasilania ze ródła podstawowego na zasilanie ze ródła rezerwowego, w przypadku nadmiernego obni enia si napi cia lub zaniku napi cia. THD Współczynnik odkształcenia napi cia harmonicznymi, obliczany zgodnie ze wzorem: THD = 40 h=2 gdzie i – rz d harmonicznej Uh – warto wzgl dna napi cia w procentach składowej podstawowej Unia Koordynacji Przesyłu Energii Elektrycznej. Uczestnik Rynku Bilansuj cego. Operator Systemu Przesyłowego jako Uczestnik Rynku Bilansuj cego typu Przedsi biorstwo Bilansuj ce. Uczestnik Rynku Bilansuj cego typu Giełda Energii. Uczestnik Rynku Bilansuj cego typu Wytwórca energii. Uczestnik Rynku Bilansuj cego typu Odbiorca energii: • URBSD – odbiorca sieciowy, • URBOK – odbiorca ko cowy, Uczestnik Rynku Bilansuj cego typu Przedsi biorstwo obrotu energi elektryczn . Uczestnik Rynku Detalicznego. Uczestnik Rynku Detalicznego, którego sieci i urz dzenia s przył czone dosieci OSDn. Uczestnik Rynku Detalicznego typu odbiorca. Uczestnik Rynku Detalicznego typu wytwórca. Urz d Regulacji Energetyki. System wymiany informacji o rynku energii. Wst pny plan koordynacyjny dobowy. Zakład Energetyki Cieplnej. Zgłoszenie Umowy Sprzeda y Energii. UCTE URB URBBIL URBGE URBW URBO URBPO URD URDn URDO URDW URE WIRE WPKD ZEC ZUSE XIII.2. (U h )2 Poj cia i definicje Administrator pomiarów Automatyczny układ regulacji napi cia elektrowni (ARNE) Awaria sieciowa Jednostka organizacyjna OSD odpowiedzialna za obsług i kontrol układów pomiarowo-rozliczeniowych. Układ automatycznej regulacji napi cia i mocy biernej w w le wytwórczym. Zdarzenie ruchowe, w wyniku którego nast puje wył czenie z ruchu synchronicznego cz ci KSE, która produkuje lub pobiera IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 69 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej z sieci energi elektryczn w ilo ci nie wi kszej ni całkowitej bie cej produkcji. 5 % Awaria w systemie Zdarzenie ruchowe, w wyniku którego nast puje wył czenie z ruchu synchronicznego cz ci KSE, która produkuje lub pobiera z sieci energi elektryczn w ilo ci co najmniej 5 % całkowitej bie cej produkcji. Bezpiecze stwo dostaw energii elektrycznej Zdolno systemu elektroenergetycznego do zapewnienia bezpiecze stwa pracy sieci elektroenergetycznej oraz równowa enia dostaw energii elektrycznej z zapotrzebowaniem na t energi . Działalno gospodarcz wykonywan przez operatora systemu przesyłowego lub dystrybucyjnego w ramach wiadczonych usług przesyłania lub dystrybucji, polegaj c na równowa eniu zapotrzebowania na energi elektryczn z dostawami tej energii. Bilansowanie systemu Dystrybucja energii elektrycznej Transport energii elektrycznej sieciami dystrybucyjnymi w celu jej dostarczania odbiorcom, z wył czeniem sprzeda y energii elektrycznej. Elektroenergetyczna Automatyka Zabezpieczeniowa Automatyka której celem jest wykrywanie zakłóce w pracy systemu elektroenergetycznego lub jego elementach oraz podejmowanie działa maj cych na celu zminimalizowanie ich skutków. EAZ dzielimy na automatyk eliminacyjn prewencyjn oraz restytucyjn . Farma wiatrowa Jednostka wytwórcza lub zespół tych jednostek wykorzystuj cych do wytwarzania energii elektrycznej energi wiatru, przył czonych do sieci w jednym miejscu przył czenia (lub przył czonych do sieci na podstawie jednej umowy o przył czenie). Fizyczne Miejsce Dostarczania Energii Rynku Bilansuj cego(FMB) Miejsce Dostarczenia Energii Rynku Bilansuj cego, w którym jest realizowana fizyczna dostawa energii. Ilo energii elektrycznej dostarczonej w FMB jest wyznaczana na podstawie Fizycznych Punktów Pomiarowych (FPP) oraz odpowiednich algorytmów obliczeniowych Fizyczne Grafikowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego (FMDD) Punkt w którym ilo energii elektrycznej dostarczonej albo odebranej jest wyznaczana na podstawie wielko ci energii zarejestrowanej przez urz dzenia pomiarowo-rozliczeniowe umo liwiaj ce rejestracj danych godzinowych oraz odpowiednich algorytmów obliczeniowych. Punkt w którym ilo energii elektrycznej dostarczonej albo odebranej jest wyznaczana na podstawie wielko ci energii zarejestrowanej przez urz dzenia pomiarowo-rozliczeniowe nie umo liwiaj ce rejestracji danych godzinowych, standardowych profili zu ycia oraz odpowiednich algorytmów obliczeniowych. Fizyczne Profilowe Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego (PMDD) IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 70 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Fizyczny Punkt Pomiarowy (FPP) Punkt w sieci wyposa ony w urz dzenia pomiarowo rozliczeniowe umo liwiaj ce rejestracj danych pomiarowych(okresowych lub godzinowych), w którym dokonywany jest rzeczywisty pomiar przepływaj cej energii elektrycznej. Generacja wymuszona Wytwarzanie energii elektrycznej wymuszone jako ci i niezawodno ci pracy KSE, dotyczy jednostek wytwórczych, w których generacja jest wymuszona technicznymi ograniczeniami działania systemu elektroenergetycznego lub konieczno ci zapewnienia odpowiedniej jego niezawodno ci. Generacja zdeterminowana Wytwarzanie energii elektrycznej w ródłach odnawialnych oraz wytwarzanie energii elektrycznej w skojarzeniu z wytwarzaniem ciepła, obj te obowi zkiem zakupu zgodnie z rozporz dzeniem Ministra Gospodarki, lub te wytwarzanie. Główny punkt odbioru energii Stacja transformatorowa wytwórcy o górnym napi ciu wy szym ni 45 kV słu ca wył cznie do poł czenia jednostek wytwórczych z KSE. Grafik obci e Zbiór danych okre laj cych oddzielnie dla poszczególnych okresów przyj tych do technicznego bilansowania systemu, zawieraj cy ilo ci energii elektrycznej planowane do wprowadzenia do sieci lub do poboru z sieci. Grupy przył czeniowe Grupy podmiotów przył czanych do sieci w podziale na: a) grupa I - przył czane bezpo rednio do sieci przesyłowej, b) grupa II - przył czane bezpo rednio do sieci dystrybucyjnej o napi ciu znamionowym 110 kV, c) grupa III - przył czane bezpo rednio do sieci dystrybucyjnej, o napi ciu znamionowym wy szym ni 1 kV, lecz ni szym ni 110 kV, d) grupa IV - przył czane bezpo rednio do sieci dystrybucyjnej, o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kV oraz mocy przył czeniowej wi kszej ni 40 kW lub pr dzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego w torze pr dowym wi kszym ni 63 A, e) grupa V - przył czane bezpo rednio do sieci dystrybucyjnej, o napi ciu znamionowym nie wy szym ni 1 kV oraz mocy przył czeniowej nie wi kszej ni 40 kW i pr dzie znamionowym zabezpieczenia przedlicznikowego nie wi kszym ni 63 A, f) grupa VI - przył czane do sieci poprzez tymczasowe przył cze, które b dzie na zasadach okre lonych w umowie o przył czenie zast pione przył czem docelowym lub podmioty przył czane do sieci na czas okre lony. lecz nie dłu szy ni rok. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 71 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Jednostka grafikowa Zbiór Miejsc Dostarczania Energii Rynku Bilansuj cego. Jednostka wytwórcza Wyodr bniony zespół urz dze nale cych do przedsi biorstwa energetycznego, słu cy do wytwarzania energii elektrycznej i wyprowadzania mocy, opisany poprzez dane techniczne i handlowe. Jednostka wytwórcza obejmuje zatem tak e transformatory blokowe oraz linie blokowe wraz z ł cznikami w miejscu przył czenia jednostki do sieci. Koordynowana sie 110 kV Cz sieci dystrybucyjnej 110 kV, w której przepływy energii elektrycznej zale tak e od warunków pracy sieci przesyłowej. Krajowy system Elektroenergetyczny System elektroenergetyczny na terenie Polski. Linia bezpo rednia Linia elektroenergetyczna ł cz ca wydzielon jednostk wytwarzania energii elektrycznej bezpo rednio z odbiorc lub linia elektroenergetyczna ł cz c jednostk wytwarzania energii elektrycznej przedsi biorstwa energetycznego z instalacjami nale cymi do tego przedsi biorstwa albo instalacjami nale cymi do przedsi biorstw od niego zale nych. Ł cze niezale ne Ł cze przeznaczone wył cznie dla potrzeb EAZ, słu ce do realizacji pracy współbie nej zabezpiecze lub przesyłania sygnału bezwarunkowego wył czenia drugiego ko ca linii. Ł cze mo e by realizowane jako dedykowane włókna wiatłowodów, w których pozostałe włókna słu realizacji innych funkcji telekomunikacyjnych. Mechanizm bilansuj cy Mechanizm bie cego bilansowania zapotrzebowania na energi elektryczn i wytwarzania tej energii w systemie elektroenergetycznym. Miejsce dostarczania Punkt w sieci, do którego przedsi biorstwo energetyczne dostarcza energi elektryczn , okre lony w umowie o przył czenie, w umowie o wiadczenie usług dystrybucji, w umowie sprzeda y energii elektrycznej albo umowie kompleksowej. Miejsce dostarczania energii rynku bilansuj cego (MB) Okre lany przez OSP punkt w sieci obj tej obszarem Rynku Bilansuj cego reprezentuj cy pojedynczy w zeł albo grup w złów w sieci, lub umowny punkt „ponad sieci ”, w którym nast puje przekazanie energii pomi dzy Uczestnikiem Rynku Bilansuj cego a Rynkiem Bilansuj cym. Miejsce Dostarczania Energii Rynku Detalicznego (MDD) Okre lony przez OSD punkt w sieci dystrybucyjnej poza obszarem Rynku Bilansuj cego, którym nast puje przekazanie energii pomi dzy Sprzedawc lub POB a URD. Miejsce przył czenia Punkt w sieci, w którym przył cze ł czy si z sieci . IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 72 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Mikro ródło Generator energii elektrycznej niezale nie od ródła energii pierwotnej, zainstalowany na stałe wraz z układami zabezpiecze , przył czony jednofazowo lub wielofazowo do sieci niskiego napi cia, o pr dzie znamionowym nie wi kszym ni 16 A. Moc dyspozycyjna Moc osi galna pomniejszona o ubytki na remonty planowe, ubytki okresowe, eksploatacyjne i losowe. Moc osi galna Potwierdzona testami najwi ksza moc trwała jednostki wytwórczej lub wytwórcy, przy znamionowych warunkach pracy, utrzymywana: a) przez wytwórc cieplnego w sposób ci gły przez przynajmniej 15 godzin, b) przez wytwórc wodnego przepływowego w sposób ci gły przez przynajmniej 5 godzin, c) przez wytwórc szczytowo-pompowego w sposób ci gły przez okres zale ny od pojemno ci zbiornika górnego. Dla farmy wiatrowej przyjmuje si , e moc osi galna jest równa mocy znamionowej lub ni szej, gdy testy wyka , e nawet w korzystnych warunkach wiatrowych moc znamionowa farmy wiatrowej nie jest osi gana. Moc przył czeniowa Moc czynna planowana do pobierania lub wprowadzania do sieci, okre lona w umowie o przył czenie jako warto maksymalna ze rednich warto ci tej mocy w okresie 15 minut, słu ca do zaprojektowania przył cza. Moc umowna Moc czynna, pobierana lub wprowadzana do sieci, okre lona w: a) umowie o wiadczenie usług dystrybucji lub umowie kompleksowej, jako warto maksymalna ze rednich warto ci tej mocy, w okresie 15 minut, b) umowie o wiadczenie usług przesyłania lub dystrybucji zawieranej pomi dzy operatorami, jako warto maksymaln ze rednich warto ci tej mocy, w okresie godziny, umowie sprzeda y zawieranej mi dzy wytwórc , a przedsi biorstwem energetycznym nie b d cym wytwórc lub odbiorc korzystaj cym z prawa wyboru sprzedawcy, w okresie godziny. c) umowie sprzeda y zawieranej mi dzy wytwórc , a przedsi biorstwem energetycznym nie b d cym wytwórc lub odbiorc korzystaj cym z prawa wyboru sprzedawcy, w okresie godziny. Nale yta staranno utrzymaniu sieci dystrybucyjnej w Wykonywanie czynno ci ruchowych oraz prac eksploatacyjnych w obiektach, instalacjach i urz dzeniach elektroenergetycznych, w terminach i zakresach zgodnych z obowi zuj cymi przepisami i instrukcjami w tym Instrukcj Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej, z uwzgl dnieniem zasad efektywno ci IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 73 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej i minimalizacji kosztów, prowadz cych do zachowania wymaganej niezawodno ci, jako ci dostaw i dotrzymywanie ustale wynikaj cych z zawartych umów. Napi cie znamionowe Warto skuteczna napi cia okre laj ca i identyfikuj ca sie elektroenergetyczn . Napi cie deklarowane Warto napi cia zasilaj cego uzgodniona miedzy OSD i odbiorcom - warto ta jest zwykle zgodna z napi ciem znamionowym. Nielegalne pobieranie energii elektrycznej Pobieranie energii elektrycznej bez zawarcia umowy, z całkowitym albo cz ciowym pomini ciem układu pomiaroworozliczeniowego lub poprzez ingerencj w ten układ maj c wpływ na zafałszowanie pomiarów dokonywanych przez układ pomiarowo-rozliczeniowy. Niezbilansowanie W przypadku odbiorcy – ró nica pomi dzy rzeczywistym, a planowanym poborem energii elektrycznej. W przypadku wytwórcy – ró nica pomi dzy planowan , a rzeczywi cie wprowadzon do sieci energi elektryczn . Normalny układ pracy sieci Układ pracy sieci i przył czonych ródeł wytwórczych, zapewniaj cy najkorzystniejsze warunki techniczne i ekonomiczne transportu energii elektrycznej oraz spełnienie kryteriów niezawodno ci pracy sieci i jako ci energii elektrycznej dostarczanej u ytkownikom sieci. Normalne warunki pracy sieci Stan pracy sieci, w którym pokryte jest zapotrzebowanie na moc, obejmuj cy operacje ł czeniowe i eliminacj zaburze przez automatyczny system zabezpiecze , przy równoczesnym braku wyj tkowych okoliczno ci spowodowanych: a) wpływami zewn trznymi takimi jak np.: niezgodno instalacji lub urz dze odbiorcy z odpowiednimi normami i przepisami, b) czynnikami b d cymi poza kontrol OSD takimi jak np.: wyj tkowe warunki atmosferyczne i kl ski ywiołowe, zakłócenia spowodowane przez osoby trzecie, działania siły wy szej, wprowadzenie ogranicze mocy zgodnie z innymi przepisami. Obrót energi elektryczn Działalno gospodarcza polegaj ca na handlu hurtowym albo detalicznym energi elektryczn . Obszar OSD Posiadana przez OSD sie elektroenergetyczna na obszarze okre lonym w koncesji na dystrybucj energii elektrycznej OSD, za której ruch i eksploatacj odpowiada OSD. Obszar regulacyjny Sie elektroenergetyczna wraz z przył czonymi do niej urz dzeniami do wytwarzania lub pobierania energii elektrycznej, współpracuj ce na zasadach okre lonych w odr bnych IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 74 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej przepisach, zdolne do trwałego utrzymywania okre lonych parametrów niezawodno ciowych i jako ciowych dostaw energii elektrycznej oraz spełniania warunków obowi zuj cych we współpracy z innymi poł czonymi systemami elektroenergetycznymi. Obszar Rynku Bilansuj cego Cz systemu elektroenergetycznego, w której jest prowadzony hurtowy obrót energi elektryczn oraz w ramach której OSP równowa y bie ce zapotrzebowanie na energi elektryczn z dostawami tej energii w krajowym systemie elektroenergetycznym, oraz zarz dza ograniczeniami systemowymi i prowadzi wynikaj ce z tego rozliczenia, z podmiotami uczestnicz cymi w Rynku Bilansuj cym. Odbiorca Ka dy, kto otrzymuje lub pobiera energi elektryczn podstawie umowy z przedsi biorstwem energetycznym. Odbiorca energii elektrycznej w gospodarstwie domowym Odbiorca ko cowy dokonuj cy zakupu energii elektrycznej wył cznie w celu ich zu ycia w gospodarstwie domowym. Odbiorca ko cowy Odbiorca dokonuj cy zakupu energii elektrycznej na własny u ytek. Odł czenie od sieci Trwałe rozdzielenie urz dze , instalacji lub sieci podmiotu przył czonego do sieci dystrybucyjnej, obejmuj ce m.in. trwały demonta elementów przył cza. Ograniczenia elektrowniane Ograniczenia wynikaj ce z technicznych warunków pracy jednostek wytwórczych. Ograniczenia sieciowe Maksymalne dopuszczalne lub minimalnie niezb dne wytwarzanie mocy w danym w le, lub w danym obszarze, lub maksymalny dopuszczalny przesył mocy przez dany przekrój sieciowy, w tym dla wymiany mi dzysystemowej, z uwzgl dnieniem bie cych warunków eksploatacji KSE. Operator Operator systemu dystrybucyjnego. przesyłowego lub operator na systemu Operator handlowy (OH) Podmiot, który jest odpowiedzialny za dysponowanie Jednostk Grafikow Uczestnika Rynku Bilansuj cego w zakresie handlowym. Operator handlowo Podmiot, który jest odpowiedzialny za dysponowanie Jednostk Grafikow Uczestnika Rynku Bilansuj cego w zakresie Techniczny (OHT) handlowym i technicznym. Operator pomiarów Podmiot odpowiedzialny za zbieranie, przetwarzanie i udost pnianie danych pomiarowych oraz pomiarowo- IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 75 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej rozliczeniowych energii elektrycznej, a tak e za utrzymanie i eksploatacje układów pomiarowych i pomiaroworozliczeniowych. Operator systemu Dystrybucyjnego Operator przesyłowego Przedsi biorstwo energetyczne zajmuj ce si dystrybucj energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie dystrybucyjnym, bie ce i długookresowe bezpiecze stwo funkcjonowania tego systemu, eksploatacj , konserwacj , remonty oraz niezb dn rozbudow sieci dystrybucyjnej, w tym poł cze z innymi systemami elektroenergetycznymi. systemu Przedsi biorstwo energetyczne zajmuj ce si przesyłaniem energii elektrycznej, odpowiedzialne za ruch sieciowy w systemie przesyłowym, bie ce i długookresowe bezpiecze stwo funkcjonowania tego systemu, eksploatacj , konserwacj , remonty oraz niezb dn rozbudow sieci przesyłowej, w tym poł cze z innymi systemami elektroenergetycznymi. Podmiot ubiegaj cy si o przył czenie do sieci(podmiot przył czony do sieci) Podmiot ubiegaj cy si o przył czenie do sieci swoich urz dze , instalacji lub sieci elektroenergetycznej (podmiot którego urz dzenia, instalacje i sieci s przył czone do sieci elektroenergetycznej). Procedura sprzedawcy Zbiór działa zapocz tkowany w dniu zło enia przez odbiorc (lub sprzedawc w imieniu odbiorcy) wniosku o zmian sprzedawcy, który w konsekwencji podj tych przez OSD prac, doprowadza do zmiany sprzedawcy przez odbiorc , lub w przypadku nie spełnienia warunków koniecznych i niezb dnych do realizacji procedury, do przekazania odbiorcy oraz nowemu sprzedawcy informacji o przerwaniu procesu zmiany sprzedawcy wraz z podaniem przyczyn. zmiany Programy ł czeniowe Procedury i czynno ci zwi zane z operacjami ł czeniowymi, próbami napi ciowymi, tworzeniem układów przej ciowych oraz wł czeniami do systemu elektroenergetycznego nowych obiektów, a tak e po dłu szym postoju zwi zanym z modernizacj lub przebudow . Przedsi biorstwo Energetyczne Podmiot prowadz cy działalno gospodarcz w zakresie wytwarzania, przesyłania, dystrybucji energii lub obrotu ni . Przedsi biorstwo obrotu Przedsi biorstwo energetyczne prowadz ce działalno gospodarcz polegaj c na handlu hurtowym lub detalicznym energi elektryczn , niezale nie od innych rodzajów prowadzonych działalno ci. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 76 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Przerwa wynikaj ca z programu prac eksploatacyjnych sieci Przerwa w elektroenergetycznej; czas trwania tej przerwy jest liczony od dostarczaniu energii elektrycznej planowana momentu otwarcia wył cznika do czasu wznowienia dostarczania energii elektrycznej. Przerwa w dostarczaniu energii elektrycznej nieplanowana Przerwa spowodowana wyst pieniem awarii w sieci elektroenergetycznej, przy czym czas trwania tej przerwy jest liczony od momentu uzyskania przez przedsi biorstwo energetyczne zajmuj ce si przesyłaniem lub dystrybucj energii elektrycznej informacji o jej wyst pieniu do czasu wznowienia dostarczania energii elektrycznej. Przesyłanie - transport energii elektrycznej Przesyłanie-transport energii elektrycznej sieciami przesyłowymi w celu jej dostarczania do sieci dystrybucyjnych lub odbiorcom ko cowym przył czonym do sieci przesyłowych, z wył czeniem sprzeda y energii Przył cze Odcinek lub element sieci słu cy do poł czenia urz dze , instalacji lub sieci odbiorcy o wymaganej przez niego mocy przył czeniowej z sieci przedsi biorstwa energetycznego wiadcz cego na rzecz tego odbiorcy usług przesyłania lub dystrybucji. Punkt Energii Dostarczania Miejsce przył czenia URD do sieci dystrybucyjnej poza obszarem Rynku Bilansuj cego, obejmuj ce jeden lub wi cej fizycznych punktów przył czenia do sieci, dla których realizowany jest proces bilansowania handlowego. Punkt Poboru Energii Punkt, w którym produkty energetyczne (energia, usługi przesyłowe, moc, etc.) s mierzone przez urz dzenia umo liwiaj ce rejestracj danych pomiarowych (okresowych lub godzinowych). Jest to najmniejsza jednostka, dla której odbywa si zbilansowanie dostaw, oraz dla której mo e nast pi zmiana sprzedawcy. Regulacyjne systemowe Usługi wiadczone przez podmioty na rzecz operatora przesyłowego, umo liwiaj ce operatorowi systemu przesyłowego wiadczenie usług systemowych, niezb dne do prawidłowego funkcjonowania KSE, zapewniaj ce zachowanie okre lonych warto ci parametrów niezawodno ciowych i jako ciowych dostaw energii elektrycznej. usługi Rejestrator zakłóce Rejestrator zapisuj cy przebiegi chwilowe napi , pr dów i sygnałów logicznych. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 77 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Rejestrator zdarze Rejestrator zapisuj cy czasy wyst pienia i opisy znakowe zmian stanów urz dze pola, w którym jest zainstalowany, w tym układów EAZ. Rezerwa mocy Niewykorzystana w danym okresie, zdolno jednostek wytwórczych do wytwarzania i dostarczania energii elektrycznej do sieci. Ruch próbny Nieprzerwana praca urz dze , instalacji lub sieci, przez okres co najmniej 72 godzin, z parametrami pracy okre lonymi przez operatora systemu dystrybucyjnego. Ruch sieciowy Sterowanie prac sieci. Rynek bilansuj cy Mechanizm bie cego bilansowania zapotrzebowania na energi elektryczn i wytwarzania tej energii w KSE. Samoczynne Cz stotliwo ciowe Odci anie – SCO Samoczynne wył czanie odbiorców w przypadku obni enia si cz stotliwo ci do okre lonej wielko ci, spowodowanego deficytem mocy w systemie elektroenergetycznym. Samoczynne ponowne Automatyka elektroenergetyczna, której działanie polega na samoczynnym podaniu impulsu zał czaj cego wył cznik linii po zał czanie – SPZ upływie odpowiednio dobranego czasu, po przej ciu tego wył cznika w stan otwarcia z powodu zadziałania zabezpieczenia. Sieci Instalacje poł czone i współpracuj ce ze sob , słu ce do przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej, nale ce do przedsi biorstwa energetycznego. Sie przesyłowa Sie elektroenergetyczna najwy szych lub wysokich napi , za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu przesyłowego. Sie dystrybucyjna Sie elektroenergetyczna wysokich, rednich i niskich napi , za której ruch sieciowy jest odpowiedzialny operator systemu dystrybucyjnego. Słu ba dyspozytorska lub ruchowa Komórka organizacyjna przedsi biorstw elektroenergetycznego uprawniona do prowadzenia ruchu sieci i kierowania prac jednostek wytwórczych. Sprzedawca Przedsi biorstwo energetyczne prowadz ce działalno gospodarcz polegaj c na sprzeda y energii elektrycznej przez niego wytworzonej lub przedsi biorstwo energetyczne prowadz ce działalno gospodarcz polegaj c na obrocie energi elektryczn . IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 78 z 88 ZEC w Ko skich Sprzeda elektrycznej Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej energii Bezpo rednia sprzeda energii przez podmiot zajmuj cy si jej wytwarzaniem lub odsprzeda energii przez podmiot zajmuj cy si jej obrotem. Sprzedawca Macierzysty Podmiot sprzedaj cy energi elektryczn odbiorcom niekorzystaj cym z prawa wyboru sprzedawcy, pełni cy jednocze nie na obszarze sieci OSD funkcj Sprzedawcy z Urz du. Stan zagro enia KSE Warunki pracy, w których istnieje niebezpiecze stwo wyst pienia: niestabilno ci systemu, podziału sieci przesyłowe lub ograniczenia dostaw energii elektrycznej do odbiorców. Sterownik polowy Terminal polowy, który posiada wbudowane przyciski lub ekran dotykowy do sterowania ł cznikami oraz umo liwia wizualizacj aktualnego stanu ł czników w tym polu. System elektroenergetyczny Sieci elektroenergetyczne oraz przył czone do nich urz dzenia i instalacje, współpracuj ce z sieci . rednie napi cie Napi cie wy sze od 1kV i ni sze od 110 kV. Terminal polowy Mikroprocesorowe urz dzenie posiadaj ce przynajmniej jedno ł cze cyfrowe z systemem nadzoru (komputerem nadrz dnym), które realizuje zadania w zakresie obsługi wydzielonego pola elementu systemu elektroenergetycznego (linii, transformatora, ł cznika szyn, itp.) zwi zane z EAZ eliminacyjn , prewencyjn lub restytucyjn oraz dodatkowo w zakresie pomiarów wielko ci elektrycznych, sterowania ł cznikami, rejestracji zdarze i zakłóce , lokalizacji miejsca zwarcia lub inne. Uczestnik Rynku Bilansuj cego Podmiot, który ma zawart Umow o wiadczenie usług przesyłania z Operatorem Systemu Przesyłowego, na mocy której, w celu zapewnienia sobie zbilansowania handlowego, realizuje dostawy energii poprzez obszar Rynku Bilansuj cego oraz podlega rozliczeniom z tytułu działa obejmuj cych bilansowanie energii i zarz dzanie ograniczeniami systemowymi, zgodnie z zasadami okre lonymi w IRiESP - Bilansowanie. Uczestnik Rynku Detalicznego Podmiot, którego urz dzenia lub instalacje s przył czone do sieci dystrybucyjnej nie obj tej obszarem rynku bilansuj cego oraz który zawarł umow o wiadczenie usług dystrybucji z wła ciwym OSD (obowi zek posiadania umowy dystrybucji spełniony jest równie w przypadku posiadania umowy kompleksowej). Układ pomiarowo – kontrolny Układ pomiarowy, którego wskazania stanowi podstaw do monitorowania prawidłowo ci wskaza układów pomiaroworozliczeniowych poprzez porównywanie zmierzonych wielko ci IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 79 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej i/lub bilansowanie obiektów elektroenergetycznych lub obszarów sieci. Układ pomiarowo – rozliczeniowy Liczniki i inne urz dzenia pomiarowe lub rozliczeniowopomiarowe, a tak e układy poł cze mi dzy nimi, słu ce do pomiarów i rozlicze mocy i energii elektrycznej. Układ pomiarowo – rozliczeniowy podstawowy Układ pomiarowo-rozliczeniowy, którego wskazania stanowi podstaw do rozlicze ilo ciowych i warto ciowych (finansowych) mocy i energii elektrycznej. Układ pomiarowo rozliczeniowy rezerwowy Układ pomiarowo-rozliczeniowy, którego wskazania stanowi podstaw do rozlicze ilo ciowych i warto ciowych(finansowych) mocy i energii elektrycznej, w przypadku nieprawidłowego działania układu pomiarowo - rozliczeniowego podstawowego. Układ pomiarowo rozliczeniowy równowa ny Układ pomiarowo-rozliczeniowy, którego wskazania stanowi podstaw do rozlicze ilo ciowych i warto ciowych(finansowych) mocy i energii elektrycznej. Układ zabezpieczeniowy Zespół zło ony z jednego lub kilku urz dze zabezpieczeniowych i innych urz dze współpracuj cych przeznaczony do spełniania jednej lub wielu okre lonych funkcji zabezpieczeniowych. Urz dzenia Urz dzenia techniczne stosowane w procesach energetycznych. Usługi systemowe Usługi niezb dne do prawidłowego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego, zapewniaj ce zachowanie okre lonych parametrów niezawodno ciowych dostarczania energii elektrycznej i jej jako ci. Ustawa Ustawa z dnia 10.04.1997r. – Prawo energetyczne z pó niejszymi zmianami. U ytkownik systemu Podmiot dostarczaj cy energi elektryczn do systemu elektroenergetycznego lub zaopatrywany z tego systemu. Wirtualne Miejsce Dostarczenia Energii Rynku Bilansuj cego(WMB) Miejsce Dostarczenia Energii Rynku Bilansuj cego, w którym jest realizowana dostawa energii niepowi zana bezpo rednio z fizycznymi przepływami energii (punkt „ponad sieci ”). Ilo energii elektrycznej dostarczonej albo odebranej w WMB jest wyznaczana na podstawie wielko ci energii wynikaj cych z Umów Sprzeda y Energii oraz odpowiednich algorytmów obliczeniowych. Współczynnik Bezpiecze stwa Stosunek znamionowego pr du bezpiecznego przyrz du do znamionowego pr du pierwotnego. Przy czym znamionowy pr d IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 80 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej przyrz du – FS bezpieczny przyrz du okre la si jako warto skuteczn minimalnego pr du pierwotnego, przy którym bł d całkowity przekładnika pr dowego do pomiarów jest równy lub wi kszy ni 10 % przy obci eniu znamionowym. Wst pne dane pomiarowe Nie zweryfikowane dane pozyskane w trakcie okresu z układów pomiarowych i pomiarowo-rozliczeniowych, nie słu ce do rozlicze , a pozyskane jedynie w celu prowadzenia działalno ci operatorskiej przez OSD. Wył czenie awaryjne Wył czenie urz dze automatyczne lub r czne, w przypadku zagro enia bezpiecze stwa tego urz dzenia lub innych urz dze , instalacji i sieci albo zagro enia bezpiecze stwa osób, mienia lub rodowiska. Wymiana Mi dzysystemowa Wymiana mocy i energii elektrycznej pomi dzy KSE i innymi systemami elektroenergetycznymi. Wytwórca Przedsi biorstwo energetyczne zajmuj ce si wytwarzaniem energii elektrycznej, którego urz dzenia współpracuj z sieci . Zabezpieczenia Cz EAZ słu ca do wykrywania i lokalizacji zakłóce oraz wył czenia elementów nimi dotkni tych. W pewnych przypadkach zabezpieczenia mog tylko sygnalizowa powstanie zakłócenia i jego miejsce. Zabezpieczenie nadpr dowe zwłoczne Zabezpieczenie nadpr dowe, którego nastawa pr dowa jest zasadniczo odstrojona od pr dów roboczych zabezpieczanego urz dzenia. Zabezpieczenie nadpr dowe zwarciowe Zabezpieczenie nadpr dowe, którego opó nienie czasowe jest mniejsze od 0,4 s, a nastawa pr dowa wynika z oceny pr dów zwarciowych w otoczeniu miejsca jego zainstalowania z pomini ciem wpływu pr dów roboczych Zaprzestanie dostaw Nie dostarczanie energii elektrycznej do przył czonego obiektu z powodu rozwi zania lub wyga ni cia umowy o wiadczenie energii elektryczne usług dystrybucji lub umowy kompleksowej, bez dokonania trwałego demonta u elementów przył cza. Zarz dzanie ograniczeniami systemowymi Działalno gospodarcza wykonywana przez operatora systemu przesyłowego lub dystrybucyjnego w ramach wiadczonych usług przesyłania lub dystrybucji w celu zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania systemu elektroenergetycznego oraz zapewnienia, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ustawy Prawo energetyczne, wymaganych parametrów technicznych energii elektrycznej w przypadku wyst pienia ogranicze technicznych w przepustowo ci tych systemów. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 81 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Zał cznik nr 1 INSTRUKCJA RUCHU I EKSPLOATACJI SIECI DYSTRYBUCYJNEJ Zasady dokonywania ogl dzin, przegl dów, oceny stanu technicznego oraz konserwacji remontów urz dze , instalacji i sieci dystrybucyjnej IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 82 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Spis tre ci 1. . Wst p ............................................................................................................................ 84 2. Ogl dziny elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej .................................................. 84 3. Przegl dy elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej ................................................... 85 4. . Ocena stanu technicznego elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej ......................... 86 5. Ogl dziny i przegl dy instalacji ................................................................................... 87 6. Remonty urz dze , instalacji i elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej .................. 87 7. Czasookresy ogl dzin urz dze elektroenergetycznych .............................................. 87 IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 83 z 88 ZEC w Ko skich 1. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej WST P ZEC w Ko skich jako operator systemu dystrybucyjnego (OSDn) wprowadza nast puj ce zasady dokonywania ogl dzin, przegl dów, oceny stanu technicznego oraz konserwacji i remontów urz dze , instalacji oraz sieci dystrybucyjnych. 2. OGL DZINY ELEKTROENERGETYCZNEJ SIECI DYSTRYBUCYJNEJ 2.1. Ogl dziny elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej powinny by wykonywane w miar mo liwo ci podczas ruchu sieci, w zakresie niezb dnym do ustalenia jej zdolno ci do pracy. 2.2. Sie dystrybucyjna ZEC w Ko skich, składa si ze stacji 110/15/6 kV oraz linii kablowych SN i nN. 2.3. Ogl dziny linii kablowych s w Rozdziale 7. przeprowadzane w czasookresach okre lonych 2.4. Podczas przeprowadzania ogl dzin linii kablowych i SN sprawdza si w szczególno ci: a) stan głowic kablowych, b) stan zł czy kablowych SN, c) stan widocznych oznaczników linii kablowych i tablic ostrzegawczych na brzegach rzek, d) stan wej do tuneli, kanałów i studzienek kablowych, e) stan osłon przeciwkorozyjnych kabli, konstrukcji wsporczych i osłon przed uszkodzeniami mechanicznymi, f) stan poł cze przewodów uziemiaj cych i zacisków, g) stan urz dze dodatkowego wyposa enia linii, h) czy na trasie linii kablowych nie zaistniały warunki maj ce wpływ na ich prawidłow eksploatacj , m.in. czy w pobli u tras linii kablowych nie prowadzi si wykopów oraz czy na trasach linii kablowych nie s składowane du e i ci kie elementy, mog ce utrudnia dost p do kabla. 2.5. Ogl dziny linii kablowych nN przeprowadza si w zakresie ich widocznych elementów, w szczególno ci zł cz kablowych oraz poł cze z liniami napowietrznymi. 2.6. Ogl dziny stacji elektroenergetycznych przeprowadza si okre lonych w Rozdziale 7. w czasookresach 2.7. Podczas przeprowadzania ogl dzin stacji w skróconym zakresie, w zale no ci od wyposa enia sprawdza si w szczególno ci: a) stan i gotowo potrzeb własnych pr du przemiennego, b) stan prostowników oraz baterii akumulatorów w zakresie okre lonym odr bnymi przepisami, c) zgodno schematu stacji ze stanem faktycznym, IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 84 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej d) zgodno poło enia przeł czników automatyki z aktualnym układem poł cze stacji, e) działanie o wietlenia elektrycznego (zasadniczego i awaryjnego) stacji, f) stan transformatorów, przekładników, wył czników, odł czników, dławików gasz cych, rezystorów i ograniczników przepi , g) gotowo ruchow układów zabezpiecze , automatyki i sygnalizacji oraz central telemechaniki, h) działanie rejestratorów zakłóce , i) działanie systemów nadzoru pracy stacji, j) stan i gotowo ruchow aparatury i nap dów ł czników, k) gotowo ruchow przetwornic awaryjnego zasilania urz dze teletechnicznych, l) działanie ł czy teletechnicznych oraz innych urz dze stacji, okre lonych w instrukcji eksploatacji, m) stan zewn trzny izolatorów i głowic kablowych, n) poziom/ci nienie/g sto gasiwa lub czynnika izolacyjnego w urz dzeniach, o) stan ogrodze i zamkni przy wej ciach do pomieszcze ruchu elektrycznego i na teren stacji, p) stan napisów i oznacze informacyjno-ostrzegawczych. 2.8. Podczas przeprowadzania ogl dzin stacji w pełnym zakresie, w zale no ci od wyposa enia sprawdza si w szczególno ci: a) spełnienie warunków przewidzianych w zakresie skróconych ogl dzin, b) stan i warunki przechowywania oraz przydatno do u ytku sprz tu ochronnego, c) stan urz dze i instalacji spr onego powietrza, d) stan układów i urz dze elektroenergetycznej automatyki zabezpieczeniowej, w zakresie okre lonym w instrukcji eksploatacji obiektu, e) stan baterii kondensatorów, f) działanie przyrz dów kontrolno-pomiarowych, g) aktualny stan liczników rejestruj cych zadziałanie ochronników, wył czników, przeł czników zaczepów i układów automatyki ł czeniowej, h) stan dróg, przej i pomieszcze , ogrodze i zamkni przy wej ciach do pomieszcze ruchu elektrycznego i na teren stacji, i) stan budynków, kanałów kablowych, konstrukcji wsporczych, instalacji wodnokanalizacyjnych, j) stan ochrony przeciwprzepi ciowej, kabli, przewodów i ich osprz tu, k) stan urz dze grzewczych i wentylacyjnych oraz wysoko ci temperatury l) w pomieszczeniach, a tak e warunki chłodzenia urz dze , m) działanie lokalizatorów uszkodze linii oraz innych urz dze stacji, okre lonych w instrukcji eksploatacji, n) kompletno dokumentacji eksploatacyjnej i ruchowej znajduj cej si w stacji, o) stan instalacji i urz dze przeciwpo arowych oraz sprz tu po arniczego. 3. PRZEGL DY ELEKTROENERGETYCZNEJ SIECI DYSTRYBUCYJNEJ 3.1. Terminy i zakresy przegl dów poszczególnych urz dze elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej powinny wynika z przeprowadzonych ogl dzin oraz oceny stanu technicznego sieci. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 85 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej 3.2. Przegl d linii napowietrznych obejmuje w szczególno ci: a) ogl dziny w zakresie okre lonym w pkt. 2.3., b) badania, pomiary i próby eksploatacyjne okre lone w opracowaniu „Zakres bada , pomiarów i prób eksploatacyjnych urz dze , instalacji i sieci elektroenergetycznych oraz terminy ich wykonywania”, c) odr bnymi wymaganiami i przepisami, d) konserwacje i naprawy. 3.3. Przegl d linii kablowej obejmuje w szczególno ci: a) ogl dziny w zakresie okre lonym w pkt. 2.5. oraz w pkt. 2.6., b) pomiary i próby eksploatacyjne okre lone w opracowaniu „Zakres bada , pomiarów i prób eksploatacyjnych urz dze , instalacji i sieci elektroenergetycznych oraz terminy ich wykonywania”, c) konserwacje i naprawy. 3.4. Przegl d urz dze stacji, w zale no ci od wyposa enia, obejmuje w szczególno ci: a) ogl dziny w zakresie okre lonym w pkt. 2.8. oraz w pkt. 2.9., b) badania, pomiary i próby eksploatacyjne okre lone w opracowaniu „Zakres bada , pomiarów i prób eksploatacyjnych urz dze , instalacji i sieci elektroenergetycznych oraz terminy ich wykonywania”., c) sprawdzenie działania układów zabezpiecze , automatyki, pomiarów, telemechaniki i sygnalizacji oraz rodków ł czno ci, d) sprawdzenie działania i współpracy ł czników oraz ich stanu technicznego, e) sprawdzenie działania urz dze i instalacji spr onego powietrza, f) sprawdzenie działania urz dze potrzeb własnych stacji, pr du przemiennego i stałego, g) sprawdzenie ci gło ci i stanu poł cze głównych torów pr dowych, h) sprawdzenie stanu osłon, blokad, urz dze ostrzegawczych i innych urz dze zapewniaj cych bezpiecze stwo pracy, i) konserwacje i naprawy. 4. OCENA STANU TECHNICZNEGO ELEKTROENERGETYCZNEJ SIECI DYSTRYBUCYJNEJ 4.1. Oceny stanu technicznego elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej dokonuje si nie rzadziej ni raz na 5 lat. 4.2. Przy dokonywaniu oceny stanu technicznego elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej uwzgl dnia si w szczególno ci: a) wyniki ogl dzin, bada , przegl dów, prób i pomiarów eksploatacyjnych, b) zalecenia wynikaj ce z programu pracy tych sieci, c) dane statystyczne o uszkodzeniach i zakłóceniach w pracy sieci, d) wymagania okre lone w dokumentacji fabrycznej, e) wymagania wynikaj ce z lokalnych warunków eksploatacji, f) wiek sieci oraz zakresy i terminy wykonanych zabiegów eksploatacyjnych, napraw i remontów, g) warunki wynikaj ce z planowanej rozbudowy sieci, h) warunki bezpiecze stwa i higieny pracy oraz ochrony przeciwpo arowej, i) warunki ochrony rodowiska naturalnego. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 86 z 88 ZEC w Ko skich 5. Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej OGL DZINY I PRZEGL DY INSTALACJI 5.1. Wła ciciel instalacji odpowiada za ich nale yty stan techniczny, w tym za prawidłowe ich utrzymanie oraz prowadzenie eksploatacji, zgodnie z odr bnymi wymaganiami i przepisami. 5.2. Ogl dziny instalacji przeprowadza si nie rzadziej ni co 5 lat, a w przypadkach gdy nara one s one na szkodliwe wpływy atmosferyczne i niszcz ce działania czynników wyst puj cych podczas ich u ytkowania, nie rzadziej ni raz w roku, sprawdzaj c w szczególno ci: a) stan widocznych cz ci przewodów, izolatorów i ich zamocowania, b) stan dławików w miejscu wprowadzenia przewodów do skrzynek przył czeniowych, odbiorników energii elektrycznej i osprz tu, c) stan osłon przed uszkodzeniami mechanicznymi przewodów, d) stan ochrony przeciwpora eniowej i przeciwprzepi ciowej, e) gotowo ruchow urz dze zabezpieczaj cych, automatyki i sterowania, f) stan napisów informacyjnych i ostrzegawczych oraz oznacze , a tak e ich zgodno z dokumentacj techniczn . 6. REMONTY URZ DZE , INSTALACJI I ELEKTROENERGETYCZNEJ SIECI DYSTRYBUCYJNEJ 6.1. Remonty urz dze , instalacji i sieci przeprowadza si w terminach i zakresach wynikaj cych z dokonanej oceny stanu technicznego, uwzgl dniaj c spodziewane efekty techniczno-ekonomiczne planowanych remontów. 7. CZASOOKRESY OGL DZIN URZ DZE ELEKTROENERGETYCZNYCH Lp. Urz dzenia Linie kablowe o napi ciu znamionowym ni szym ni 1 110 kV Stacje elektroenergetyczne i SN/nN 2 wyposa one w elektroenergetyczn automatyk zabezpieczeniow współpracuj c z wył cznikami SN. Stacje elektroenergetyczne SN/nN: 3 1. Wn trzowe. 2. Napowietrzne. Czasookresy ogl dzin Nie rzadziej ni raz na 5 lat W pełnym zakresie rzadziej ni raz na rok. nie 1. Nie rzadziej ni raz na 2 lat. 2. Nie rzadziej ni raz na 5 lat. IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 87 z 88 ZEC w Ko skich Instrukcja Ruchu i Eksploatacji Sieci Dystrybucyjnej Zał cznik Nr 2 Karta aktualizacji nr ...................... 1) Data wej cia w ycie aktualizacji: .................................................................................................................................... 2) Przyczyna aktualizacji: ......................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... 3) Numery punktów IRiESD podlegaj cych aktualizacji: ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 4) Nowe brzmienie zaktualizowanych punktów IRiESD: Nr punktu Aktualna tre ....................... .................................................................................................... ....................... ..................................................................................................... ....................... ....................................................................................................... ........................ ..................................................................................................... ........................ ........................................................................................................ ........................ ........................................................................................................ ....................... .......................................................................................................... Podpisy osób zatwierdzaj cych aktualizacj IRiESD ....................................................................................... ....................................................................................... ....................................................................................... IRiESD – Warunki korzystania, prowadzenia ruchu, eksploatacji i planowania rozwoju sieci data: zatwierdzono: Wersja: do konsultacji strona 88 z 88