ECHO wydanie marzec 2011

Gołaniecki Informator Samorządowy
Biuletyn Urzędu Miasta i Gminy Gołańcz
Rok XVI
128
Marzec 2011
[email protected]
50 LAT KÓŁKA ROLNICZEGO
POTULIN - JEZIORKI
24 lutego br. odbyło się uroczyste walne
zebranie z okazji 50-lecia KR Potulin-Jeziorki.
Najstarsi członkowie: Jan Niedbalski i Marian
Przybylski oraz prezes Tadeusz Kemnitz zostali
odznaczeni za długoletnią działalność. W
uroczystości brali udział zaproszeni goście:
burmistrz Mieczysław Durski, prezes Gminnego
Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych
Andrzej Skotowski oraz prezes spółdzielni Piotr
Cholewiński.
Helena Kemnitz
Jan Niedbalski i Marian Przybylski - najstarsi członkowie Kółka Rolniczego
ARKA NOEGO ZAGRA W GOŁAŃCZY
Wyjątkowy pod każdym względem zespół ARKA
NOEGO zagra dla dzieci, młodzieży i dorosłych wiosenny
koncert w Gołańczy już 14 maja 2011 r. (sobota) o godz.16 w
sali ZSP przy ul. Walki Młodych 35. Grupa powstała w 1999
roku, gdy z okazji pielgrzymki Papieża Jana Pawła II na
zamówienie TVP 1 powstał teledysk do piosenki „TATO”.
Utwór stał się wielkim przebojem i wkrótce powstała płyta „A
GU GU”. Piosenki z tej oraz wielu innych wspaniałych
wydawnictw, mówią w niezwykle prosty i przyjazny sposób o
rzeczach najważniejszych dla człowieka, rodziny, dla „małych
i dużych”. Arkę Noego prowadzi Robert Friedrich – gitarzysta,
kompozytor i autor (KNŻ, 2Tm 2,3, dawniej Acid Drinkers,
Turbo). W zespole gra 8 muzyków, śpiewa gromada młodych
artystów, spontanicznych i radosnych dzieci. Zespół występuje
w całym kraju, przygotowuje specjalne programy świąteczne
transmitowane przez Telewizję Polską, odbył tournee za
granicą, m.in. do USA, wszędzie entuzjastycznie
przyjmowany. W styczniu 2001 roku wystąpił w Auli Pawła VI
na Watykanie przed Ojcem Świętym Janem Pawłem II i
tysiącami pielgrzymów, na zakończenie Roku Jubileuszowego.
Popularność piosenek Arki Noego spowodowała tłumaczenie
utworów na język niemiecki, hiszpański, ukraiński, szwedzki,
angielski, japoński, czeski, a nawet języki afrykańskie. Zespół
otrzymał prestiżowe nagrody:
- FRYDERYK przyznawana przez polskie środowisko
muzyczne (5 kategorii),
- TOP TRENDY za najlepszą sprzedaż płyt (płyta Daj Na
Zgodę).
Koncerty Arki Noego to niepowtarzalne wydarzenie.
Wspaniała muzyka, bezpretensjonalna radość na scenie,
przeboje dla każdego, świetny kontakt z publicznością,
ogromna dawka pozytywnej energii oraz uśmiechu. Po prostu
warto skorzystać z zaproszenia!
SERDECZNIE ZAPRASZAMY !
GOK
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 2
WYBORY SOŁTYSÓW I RAD SOŁECKICH
Dobiegły końca zebrania sprawozdawczo-wyborcze w 25 sołectwach gminy Gołańcz. Zmiany na stanowisku sołtysa
nastąpiły w 5 sołectwach: Oleszno, Laskownica Wielka, Laskownica Mała, Konary i Rybowo. Obecnie mamy 8 pań sołtys i 17 panów.
Oto wykaz sołtysów (wraz z telefonami służbowymi) i rad sołeckich:
WIOSENNE PORZĄDKI
KĄCIK JĘZYKOWY
Pamiętajmy o używaniu kropki po liczebnikach
porządkowych. Np.: „W biegu zawodnik ten zajął 7. miejsce.”, „Po raz
12. zorganizowano kiermasz książek.”, „Ona mieszka na 3. piętrze.”,
„Ta piosenka była popularna w latach 20. XIX wieku.”. UWAGA! Nie
stawiamy kropki po cyfrach rzymskich, nie stawiamy jej w datach, jeśli
miesiąc jest zapisany słownie lub cyfrą rzymską.
A skoro już o kropce mowa, to pamiętajmy, że nie stawia się jej
po każdej literze skrótowca (polskiego lub obcego przyswojonego). A
więc poprawnie jest: „Agroma SA" – bez kropek (chociaż WORD
próbuje nam „pomóc” i automatycznie wstawia kropki po S i A) czy PS
(„postscriptum”, chociaż po łacinie poprawnie jest P.S.), albo USA (a
nie angielskie U.S.A.).
oprac. Alina Wachowiak
Jak co roku, po zimie nadszedł czas na rozpoczęcie
wiosennych porządków. Śnieg stopniał i pokazały się śmieci
zalegające na ulicach, chodnikach, placach i skwerach. Utrzymanie
czystości i porządku w gminie jest ustawowym obowiązkiem każdego
z nas, zarówno władz gminnych, jak i mieszkańców. Prosimy
mieszkańców o utrzymanie czystości i schludny wygląd posesji i
otoczenia. Obowiązek ten nakłada ustawa o utrzymaniu porządku i
czystości w gminach oraz Uchwała nr XXXVIII Rady Miasta i Gminy
Gołańcz z dnia 27 lutego 2006 r. w sprawie regulaminu utrzymania
czystości i porządku na terenie Miasta i Gminy Gołańcz.
Przypominamy też o obowiązku sprzątania po swoich psach.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, osoby utrzymujące
zwierzęta domowe, zobowiązane są do niezwłocznego usuwania
zanieczyszczeń spowodowanych przez zwierzę.
Informujemy o obowiązku uzyskania zezwolenia burmistrza
na utrzymywanie psa rasy uznawanej za agresywną, zgodnie z treścią
Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia
28 kwietnia 2003 roku w sprawie wykazu ras psów uznawanych za
agresywne (Dz. U nr 77, poz. 687). Wykaz ras psów uznawanych za
agresywne obejmuje następujące rasy psów: amerykański pit bull
terier, pies z Majorki (Perro de Presa Mallorquin), buldog amerykański,
dog argentyński, pies kanaryjski (Perro de Presa Canario), tosa inu,
rottweiler, akbash dog, anatolian karabash, moskiewski stróżujący,
owczarek kaukaski.
Aneta Starszak
mł.ref.ds. ochrony środowiska, rolnictwa i leśnictwa
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 3
SEGREGACJA ODPADÓW
Odpady są jednym z najważniejszych problemów środowiska
w Polsce i na świecie. Średnio każdy Polak wytwarza 300 kg odpadów
komunalnych rocznie, zaś w Unii Europejskiej średnio 360-620 kg na
osobę na rok. Segregacja odpadów jest jedną z metod ograniczenia
ilości odpadów podlegających utylizacji (np. składowaniu) przez
odzysk surowców nadających się do ponownego użytku lub
przetworzenia i wykorzystania przy produkcji nowych materiałów
(recykling). Segregacja odpadów w naszej gminie prowadzona jest
jako segregacja workowa i segregacja kontenerowa. Segregacja
kontenerowa dotyczy wszystkich mieszkańców dlatego, że miasto i
gmina są wyposażone w kontenery służące do segregacji szkła,
plastiku i makulatury. Obecnie staramy się, aby ilość pojemników
systematycznie wzrastała i przyczyniła się do zmniejszenia ilości
odpadów na wysypisku. Dlatego prosimy mieszkańców naszej gminy,
aby segregowali odpady. Prosimy o wrzucanie do odpowiednich
pojemników tylko posegregowane odpady. Jeśli właściciel
kontenerów stwierdzi, że wrzucane są inne odpady niż te, które
powinny się tam znajdować, to w efekcie może to spowodować
zabranie kontenerów z danego miejsca, ze względu na to, że koszt
wywozu takich odpadów jest zbyt wysoki.
Wspólnie dbajmy o naszą małą ojczyznę!
Aneta Starszak
mł.ref.ds.ochrony środowiska,
rolnictwa i leśnictwa
PROGRAM “SŁONECZNA GMINA”
Z DOTACJAMI NA KOLEKTORY
SŁONECZNE
Program „Słoneczna Gmina” został utworzony w 2008 roku i
aktualnie zrzesza ponad 70 gmin z całej Polski. Głównym celem
programu jest wyrównanie szans w dostępie do nowoczesnych
urządzeń i wiedzy na temat odnawialnych źródeł energii oraz
propagowanie stylu życia chroniącego środowisko naturalne poprzez
wykorzystywanie kolektorów słonecznych oraz modułów
fotowoltaicznych do produkcji ciepła i prądu w budynkach jedno i
wielorodzinnych.
Jednym z narzędzi wykorzystywanych przez „Słoneczną
Gminę” do realizacji powyższych celów jest program dotacyjny
uruchomiony przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i
Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Dotacja oferowana jest w formie
dopłat do kredytów bankowych na zakup i montaż kolektorów
słonecznych oraz aparatury niezbędnej do ich prawidłowego
funkcjonowania. Wysokość dotacji wynosi 45%. Z programu
skorzystać mogą osoby fizyczne i wspólnoty mieszkaniowe przy
montażu instalacji solarnych w budynkach mieszkalnych. Kredytów z
dotacją udzielają Banki Spółdzielcze oraz Bank Ochrony Środowiska.
Gmina Gołańcz przystąpiła do Programu „Słoneczna Gmina”,
dzięki czemu jej mieszkańcy będą mogli skorzystać z bezpłatnej
pomocy przy realizowaniu inwestycji
instalacji kolektorów
słonecznych oraz przy staraniu się o kredyt z dotacją 45% na dostawę i
montaż solarów.
Z doświadczeń wynika, iż energia słoneczna jest w stanie
pokryć:
- do 25% energii potrzebnej do ogrzania budynku,
- od 50 do 70% energii potrzebnej do przygotowania ciepłej wody
(CWU),
- do 90% energii potrzebnej na dogrzanie basenu w sezonie.
29 marca br. w Urzędzie Miasta i Gminy Gołańcz odbyło się
spotkanie dla mieszkańców zainteresowanych programem
dotacyjnym. Kontakt telefoniczny z przedstawicielem „Słonecznej
Gminy”: 61 8710 944.
mgr inż. Piotr Szygenda
DOFINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI
STOWARZYSZEŃ I ORGANIZACJI
15 stycznia 2011 został rozstrzygnięty konkurs ofert na
zadania publiczne w 2011 roku. Oferty do konkursu złożyło łącznie 9
stowarzyszeń oraz organizacji pozarządowych, którym przydzielono
następujące środki:
Zadanie 1.1.1) Rozwój kultury fizycznej wśród dzieci i młodzieży 20 000 zł – GKS „Zamek”.
Zadanie 1.1.2) Organizacja zajęć sportowych w piłkę nożną, ręczną,
siatkową i podnoszenie ciężarów - 40 100 zł - GKS „Zamek”.
Zadanie 1.1.4) Organizowanie pozalekcyjnych form aktywności
sportowej uczniów - 2 000 zł - UKS Płomień.
Zadanie 1.1.5) Organizacja masowych imprez rekreacyjnosportowych dla dorosłych, dzieci i młodzieży - 10 000 zł - MGZ
LZS Gołańcz.
Zadanie 1.1.6) Utrzymanie i modernizacja stadionu w Gołańczy 50 000 zł – GKS „Zamek”.
Zadanie 1.1.7) Organizacja masowych imprez rekreacyjnosportowych dla społeczeństwa wsi Czesławice - 1 600 zł - LKS
Czesławice.
Zadanie 2.1) Organizacja masowych imprez kulturalnych dla
mieszkańców miasta i gminy oraz kształtowanie postaw
aktywizujących społeczne zaangażowanie na rzecz miasta i
gminy 2 700 zł – Towarzystwo Miłośników Ziemi Gołanieckiej.
Zadanie 2.2) Organizacja konkursu wiedzy o ziemi gołanieckiej 500 zł – Towarzystwo Miłośników Ziemi Gołanieckiej.
Zadanie 2.3) Organizowanie życia kulturalnego dla emerytów,
rencistów i inwalidów - 10 000 zł - Polski Związek Emerytów
Rencistów i Inwalidów.
Zadanie 4. Pomoc społeczna rodzinom i osobom w trudnej sytuacji
życiowej - wsparcie działalności jadłodajni i noclegowni - 2 000
zł - Stowarzyszenie im. Ks. J. N. Musolffa z Wągrowca.
Zadanie 6. Ochrona i promocja zdrowia - 3 000 zł – Stowarzyszenie
Zdrowy Styl.
Zadanie 7.1 Dokarmianie dzikiej zwierzyny - 2 100 zł – Koło
Łowieckie Darz Bór z Gołańczy.
Agnieszka Ćwik
ref. ds. kultury i sportu
BEZPAŃSKIE PSY
W ostatnich dniach
nasiliły się przypadki
świadomego porzucania psów.
Psy są porzucane przez
właścicieli lub opiekunów w
różnych miejscach miasta i wsi,
pozostawiane bez opieki.
Oczywiście te zwierzęta są
zabierane do schroniska dla
zwierząt, ale ich właściciele
muszą liczyć się z
konsekwencjami takiego
okrutnego traktowania.
Przypominamy, iż ustawa o
ochronie zwierząt uznaje
porzucenie zwierzęcia, a w
szczególności psa lub kota, przez
właściciela, bądź przez inną
osobę, pod której opieką zwierzę
pozostaje, za znęcanie się nad
zwierzęciem i jego okrutne
traktowanie. Jest to przestępstwo
z a g r o ż o n e k a r ą g r z y w n y,
ograniczenia wolności lub
pozbawienia wolności.
Apelujemy do mieszkańców, aby
wszelkie przypadki porzucania
zwierząt zgłaszane były do Pani
Anety Starszak, pokój nr 25 w
Urzędzie Miasta i Gminy
Gołańcz (tel. 67 2683301).
Psy porzucone przez
właścicieli trafiają do schroniska
d l a z w i e r z ą t V E T- A G R O
SERWIS w Trzciance przy ul. M.
Konopnickiej 62. Obecnie
znajduje się tam 10 psów z
naszego terenu, za które, wszyscy
jako podatnicy, płacimy 7,74 zł
brutto za dobę za jednego psa.
Miesięcznie jest to koszt ok.
2.500 zł za utrzymanie, tzw.
hotelowanie bezpańskich psów.
Powyższe dane świadczą o tym,
jakie duże koszty ponosimy za
brak odpowiedzialności
n i e k t ó r y c h m i e s z k a ń c ó w.
Zachęcam Państwa do
zapoznania się ze stroną
internetową www.golancz.pl ,
gdzie w zakładce środowisko
znajduje się link „chcesz
zaadoptować psa”. Tam znajdują
się zdjęcia psów do zabrania ze
schroniska.
Aneta Starszak
mł. ref. ds. ochrony środowiska,
rolnictwa i leśnictwa
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 4
135 LAT KÓŁKA ROLNICZEGO
W GOŁAŃCZY
Powstające w drugiej
połowie XIX w. kółka rolnicze
miały za zadanie podnoszenie
poziomu wiedzy rolniczej polskich
rolników w zaborach, wdrażanie
do praktyki rolniczej nowinek
technicznych, podnoszenie
poziomu kulturalnego chłopów.
Odegrały także dużą rolę w
dziedzinie wychowania
patriotycznego, umiłowania ziemi
ojczystej i przywiązania do
polskiej mowy i tradycji. Na ziemi
gołanieckiej pierwsze kółko
rolnicze założył Karol Libelt w
1867 r. w Czeszewie. Rok po
śmierci Libelta, a więc 135 lat temu
z inicjatywy ks. proboszcza
Stanisława Ryńskiego i syna
Karola Libelta – Pantaleona,
powstało „kółko włościańskie dla
Gołańczy i okolicy.” Na zebranie
założycielskie, które odbyło się,
jak pisała ówczesna prasa
poznańska, przy bardzo mroźnej i
śnieżnej pogodzie 9 stycznia 1876 r.,
przybyło wielu rolników, z których
32 wyraziło chęć wstąpienia do
kółka. Pierwszym prezesem został
Z. Zabłocki z Czerlina. W ciągu
roku liczba członków wzrosła do
76. Głównie, choć nie tylko, byli to
gospodarze mieszkający w obrębie
gołanieckiej parafii. Corocznie
odbywano około dziesięciu zebrań,
na których wysłuchiwano
odczytów o tematyce rolniczej, a
następnie podejmowano dyskusje
na tematy, jak np. „O uprawie roli
pod zasiewy wiosenne i zimowe”,
„O chowie i utrzymaniu inwentarza
w czasie zimowym”, „O chowie
k u r, k a c z e k i g ę s i ” , „ O
obowiązkach włościanina
gospodarza, jako głowy rodziny”.
Podczas zebrań przekazywano
wskazówki na temat racjonalnej
uprawy roli, chowu inwentarza,
coraz lepszych narzędzi,
przystosowania się do lepszych
warunków glebowych i
klimatycznych. Wskazywano na
możliwość podniesienia
dochodowości przez sadownictwo
i pszczelarstwo. Działalność kółka
przyczyniała się do lepszego
zaopatrzenia jego członków w
narzędzia i maszyny rolnicze.
Odczyty, a także zwiedzanie
gospodarstw, wystawy rolnicze i
wycieczki organizowane przez
kółko prowadziły do podnoszenia
poziomu rolnictwa. Przykładem
może być wystawa zbóż, roślin
okopowych, przemysłu domowego
oraz bydła zorganizowana przez
gołanieckie kółko w 1889 r. pod
kierunkiem ks. Leśnika.
Przedstawiciele gołanieckiego
kółka uczestniczyli w walnych
zjazdach kółek włościańskich w
Wągrowcu i Poznaniu. W 1886 r.
podczas walnego zebrania w
Poznaniu wystawiane były m.in.
„samodziały płótna i sukna
domowego wyrobu” z Gołańczy.
Na uwagę zasługuje fakt
zorganizowania wycieczki do
stacji doświadczalnej oraz
instytutu bakteriologicznego w
Bydgoszczy. Od pierwszych lat
działalności kółko abonowało
pisma „Gospodarz” i „Pszczelarz”,
a później „Poradnik Gospodarski”.
Posiadało także biblioteczkę
książek o tematyce rolniczej, z
której szczególnie korzystali
młodzi gospodarze. Przed I wojną
światową prezesami gołanieckiego
kółka byli również: A. Walter z
Chawłodna, ks. Stanisław Ryński,
ks. proboszcz Władysław Leśnik i
Antoni Buksakowski. Tuż przed
wybuchem I wojny światowej
gołanieccy rolnicy posiadali 42
siewniki rzędowe, a w hodowli
bydła dominowała rasa
oldenburska i holenderska. W
okresie międzywojennym kółko
rolnicze kontynuowało swą
działalność m.in. pod kierunkiem
Ta d e u s z a D r o g o w s k i e g o z
Głogowińca i Józefa Malaka.
Podobnie jak poprzednio dbano o
podnoszenie wśród członków
nowoczesnej wiedzy
agrotechnicznej, wprowadzanie
nowoczesnych odmian zbóż,
podnoszenie stanu hodowli.
Prowadzono lustrację pól
zwracając uwagę na uprawy zbóż i
roślin okopowych.
Wy b u c h I I w o j n y
światowej przerwał działalność
kółka rolniczego na długie lata.
Sytuacja polityczna po II wojnie
pozwoliła na wznowienie
działalności dopiero w grudniu
1959 r., kiedy piętnastu rolników
utworzyło ponownie kółko
rolnicze z prezesem Stanisławem
Abramowskim. Jego działalność
jest kontynuowana do chwili
obecnej.
Szerzej o działalności
gołanieckiego kółka rolniczego
oraz najstarszych kółek na terenie
gołanieckiej gminy, w Czeszewie,
Chojnie, Panigrodzu i Smogulcu,
przeczytać można w wydanej przez
TMZG przy wsparciu Urzędu
Miasta i Gminy publikacji „Kółka
rolnicze w okolicach Gołańczy.”
Adam Kusz
WALNE ZEBRANIE
W czwartek, 10 marca,
c z ł o n k o w i e To w a r z y s t w a
Miłośników Ziemi Gołanieckiej
uczestniczyli w walnym zebraniu
sprawozdawczo-wyborczym, na
którym dokonano podsumowania
działalności w minionym roku i
czteroletniej kadencji oraz
wytyczono kierunki działania w
następnej kadencji i w 2011 roku.
Do stowarzyszenia należy 35
członków. W minionym roku
Towarzystwo kontynuowało
realizację zadań polegających na
popularyzacji wiedzy o regionie
wśród członków stowarzyszenia,
młodzieży szkolnej i pozostałych
mieszkańców miasta i gminy,
poprzez organizację konkursu
wiedzy, wygłaszanie prelekcji
oraz wydanie drukiem publikacji
o tematyce regionalnej. TMZG
współpracuje z władzami
samorządowymi gminy, szkołami,
GOK i miejscowymi
organizacjami. Współdziała
także z innymi regionalnymi
stowarzyszeniami kulturalnymi
Pałuk i Wielkopolski. Jest
realizatorem współpracy
gołanieckiej gminy ze Związkiem
Pielęgnacji Stosunków
Międzynarodowych w
niemieckim Allendorfie.
Podczas zebrania
zwrócono uwagę na szersze
włączanie w działalność
stowarzyszenia ludzi młodych.
Zgłoszono propozycję wyjścia na
teren gminy współorganizując np.
festyn w zespole pałacowoparkowym w Smogulcu.
Członkowie stowarzyszenia
zwrócili uwagę na
uporządkowanie i renowację
starych nagrobków na
gołanieckim cmentarzu,
zwłaszcza dawnych
mieszkańców Gołańczy
zasłużonych dla tej ziemi.
Burmistrz Mieczysław Durski
poinformował o planowanych
pracach na terenie zamku i
działaniach związanych z
przejęciem zespołu parkowodworskiego w Czesławicach, a
także o propozycji upamiętnienia
obrońców gołanieckiego zamku
przed Szwedami w 1656 r.
Dokonano wyboru
zarządu i komisji rewizyjnej na
kolejną czteroletnią kadencję.
Prezesem stowarzyszenia został
Adam Kusz, wiceprezesem
Wojciech Osuch, sekretarzem
Maria Czajkowska-Korpowska,
skarbnikiem Barbara Biskupska i
członkiem zarządu Andrzej
Przybyłowicz. W skład wybranej
komisji rewizyjnej wchodzą:
przewodniczący Andrzej
Kuraszkiewicz oraz członkowie
Aleksandra Maciaszek i Urszula
Grewling.
Adam Kusz
EMERYCI I ZDROWY STYL
Informujemy, że w każdy poniedziałek w sali GOK prowadzone są
ćwiczenia dla emerytów, i nie tylko. Ćwiczenia prowadzi Małgorzata
Osuch. Chętnych zapraszamy!
Koło Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Gołańczy 12 marca 2011 r.
z okazji Dnia Kobiet zorganizowało wyjazd do poznańskiej operetki na
sztukę „Mayday”. W wyjeździe uczestniczyło 37 osób.
17 marca br. odbyło się zebranie sprawozdawcze Koła Emerytów,
Rencistów i Inwalidów w Gołańczy połączone z Dniem Kobiet.
Spotkanie odbyło się przy kawie i ciastku, a obecne Panie zamiast
kwiatka obdarowano czekoladą .
Eugenia Białożyńska
8 MARCA W SMOGULCU
8 marca 2011 roku o godz. 10 w świetlicy wiejskiej Rada
Sołecka, sołtys i KGW przygotowali spotkanie, którego celem było
ugościć wszystkie panie z okazji ich święta. Rozpoczynając
uroczystość sołtys wsi p. Mirosław Frąckowiak przekazał
najserdeczniejsze życzenia. W trakcie picia kawy i spożywania
słodkości, czas umilały dzieci i młodzież swym programem
przygotowanym pod przewodnictwem p. Marii Gaszyńskiej i
Mariusza Dzięciołowskiego. Dla wszystkich pań dzieci uczęszczające
na zajęcia do świetlicy środowiskowej wykonały laurki z życzeniami.
Mirosław Frąckowiak
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 5
NARODOWY SPIS POWSZECHNY
LUDNOŚCI I MIESZKAŃ 2011
Kto podlega?
· osoby stale zamieszkałe i czasowo przebywające w
mieszkaniach, budynkach i pomieszczeniach niebędących
mieszkaniami,
· osoby niemające miejsca zamieszkania,
· mieszkania, budynki, obiekty zbiorowego zakwaterowania i
inne zamieszkane pomieszczenia niebędące mieszkaniami.
Zgodnie z ustawą o NSP 2011 w spisie należy udzielać ścisłych,
wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi.
Cele:
- zebranie informacji o stanie liczebnym ludności Polski oraz sytuacji
demograficznej – poszczególnych jednostek podziału terytorialnego
kraju,
- poznanie zmian zachodzących w procesach demograficznych i
społecznych,
- zebranie informacji o liczbie i strukturze gospodarstw domowych i
rodzin (ich wielkości i składzie) oraz ich warunkach
mieszkaniowych,
- uzyskanie informacji społeczno-ekonomicznych, w tym o poziomie
wykształcenia, aktywności ekonomicznej, dojazdach do pracy oraz
źródłach utrzymania ludności,
- zbadanie zjawiska migracji ludności,
- zebranie informacji niezbędnych do porównań międzynarodowych
oraz wynikających ze zobowiązań Polski wobec UE oraz ONZ.
Tematyka:
W spisie powszechnym będą zebrane dane w ramach
następujących tematów badawczych: stan i charakterystyka
demograficzna ludności, edukacja, aktywność ekonomiczna osób,
dojazdy do pracy, źródła utrzymania osób, niepełnosprawność,
obywatelstwo, migracje wewnętrzne, migracje zagraniczne, narodowość
i język, wyznanie (przynależność do kościoła lub związku
wyznaniowego), gospodarstwa domowe i rodziny, stan i charakterystyka
zasobów mieszkaniowych (mieszkania i budynki).
Metody spisu:
Po raz pierwszy spis ludności i mieszkań zostanie
przeprowadzony w formie elektronicznej, bez użycia formularzy
papierowych. Spis będzie realizowany metodą mieszaną, tj. z
wykorzystaniem systemów informacyjnych oraz danych zebranych w
badaniu pełnym i reprezentacyjnym w następującej kolejności:
· pobranie danych z systemów informacyjnych,
· samospis internetowy, polegający na zaakceptowaniu lub
korekcie danych pozyskanych z systemów informacyjnych; trwa
w dniach od 1 kwietnia do 16 czerwca 2011 r.
(http://www.spis.gov.pl lub http://www.stat.gov.pl),
· wywiad telefoniczny przeprowadzany przez ankietera
statystycznego; trwa w dniach od 8 kwietnia do 30 czerwca 2011
r.,
· wywiad przeprowadzany przez rachmistrza spisowego z
wykorzystaniem przenośnego urządzenia elektronicznego;
trwa w dniach od 8 kwietnia do 30 czerwca 2011 r.
Pamiętajmy:
Rachmistrz spisowy będzie nosić w widocznym miejscu
identyfikator ze zdjęciem, imieniem i nazwiskiem oraz pieczęcią urzędu
statystycznego, pieczątką imienną i podpisem dyrektora urzędu.
Tożsamość rachmistrza można potwierdzić dzwoniąc na infolinię NSP
800 800 800 lub 22 4444 777. Rachmistrz jest przeszkolony i
zaprzysiężony. Informacje zbierane w trakcie wywiadu będą
wprowadzane bezpośrednio do urządzenia przenośnego, w które będą
wyposażeni rachmistrzowie i niezwłocznie przekazywane do bazy
danych w GUS.
W Gminnym Biurze Spisowym w Gołańczy zatrudnionych
zostało czterech rachmistrzów spisowych: Paulina Adamska, Milena
Cholewińska, Natalia Mantaj, Agata Preuss. GBS w Gołańczy mieści się
w budynku Urzędu Miasta i Gminy Gołańcz, ul. dr. Piotra Kowalika 2,
62-130 Gołańcz, pok. nr 19, tel. 67 26 83 306, 797 200 755.
Lider GBS w Gołańczy
Krzysztof Rakoczy
OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA
19 lutego 2011 r. odbyło się walne zebranie OSP w Gołańczy.
Na zebraniu został wybrany zarząd: Mariusz Poprawski – prezes,
Stefan Białożyński - wiceprezes – naczelnik, Roman Pol – z-ca
naczelnika, Robert Rzadkiewicz – sekretarz, Andrzej Pijanowski –
skarbnik, Aleksander Jułga – kronikarz, Tomasz Białożyński i Daniel
Hajduk - członkowie zarządu. Wybrano Komisję Rewizyjną:
Krzysztof Koczorowski – przewodniczący, Michał Puweł, Ryszard
Domżalski oraz siedmiu delegatów na zjazd miejsko-gminny OSP, w
tym
sześciu do zarządu. Podziękowano druhowi Janowi
Kowalewskiemu za 32-letnią pracę w zarządzie, w którym pełnił
funkcję skarbnika.
Podziękowania dla druha Jana Kowalewskiego
21 marca 2011 druhowie OSP Gołańcz: Michał Puweł, Janusz
Pijanowski, Roman Hudziński, Wojciech Hudziński w szkole w
Gołańczy, przedstawili dla uczniów gimnazjum zasady udzielania
pierwszej pomocy medycznej. Pokaz zorganizował naczelnik Stefan
Białożyński. Zasady udzielania pierwszej pomocy omówił prezes
Mariusz Poprawski
W kwietniu br. druhowie OSP Gołańczy w ramach projektu
„Na straży bezpieczeństwa” realizowanego w ramach Programu
Operacyjnego Kapitał Ludzki będą uczestniczyć w szkoleniu pilarzy.
Szkolenie prowadzone będzie w Komendzie Powiatowej Państwowej
Straży Pożarnej w Wągrowcu. Z naszej jednostki udział w tym
szkoleniu wezmą: Piotr Pol, Sławomir Belter, Patrycja Gawrońska i
Marta Jurek.
Stefan Białożyński
KULIG W CZERLINIE
W niedzielę 20 lutego 2011 roku radny, sołtys i Rada Sołecka wsi
Czerlin zorganizowali kulig dla mieszkańców Czerlina. Chociaż kulig
ciągnęły konie mechaniczne, to było wiele wrażeń. Po kuligu
uczestnicy ogrzali się i posilili przy ognisku.
Alicja Czajkowska
Kulig na pożegnanie zimy w Czerlinie
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 6
Studniówka
W piątek 28 stycznia 2011 r. w restauracji KOMFORT w
Margoninie odbył się bal studniówkowy maturzystów z naszej szkoły.
W uroczystości wzięli udział uczniowie klas IV Technikum uczący się
w zawodach: technik żywienia i gospodarstwa domowego, technik
rolnik i technik informatyk oraz słuchacze Uzupełniającego Liceum
Ogólnokształcącego, z osobami towarzyszącymi, dyrekcją,
wychowawcami i nauczycielami ZSP. Wśród zaproszonych gości
znaleźli się także: Burmistrz Miasta i Gminy Gołańcz z małżonką, p.
Andrzej Bielecki - przedstawiciel Rady Powiatu Wągrowieckiego oraz
rodzice uczniów. Bal uroczyście rozpoczął p. dyrektor Bogdan
Koczorowski przecięciem wstęgi, a przewodniczący Rady Rodziców p.
Piotr Bednarski wzniósł toast za pomyślność maturzystów. W
okolicznościowych przemowach p. Dyrektor oraz zaproszeni goście
życzyli uczniom powodzenia na egzaminie maturalnym i zawodowym
oraz w dalszym życiu. Pierwszym tańcem był oczywiście polonez
zatańczony przez maturzystów. O północy wychowawcy: Joanna
Jasek, Aleksandra Kiliańska, Marcin Semrau i Grzegorz Szcześniak
wręczyli uczniom koniczynki, które na pewno przyniosą maturzystom
szczęście na egzaminach. Zabawa trwała do rana!
Spotkanie opłatkowe
22 stycznia 2011 r. odbyło się spotkanie opłatkowe dyrektorów,
księży i katechetów pracujących na terenie dekanatu (powiat nakielski
i wągrowiecki), zorganizowane przez Dziekana ks. Kanonika
Leonarda Kowalczyka. Uczestniczył w nim także ks. Dyrektor
Katechizacji Szkół - dr Mirosław Gogolik. Uroczystość uświetnił
występ młodzieży i nauczycieli z ZSP. Nowocześnie zinterpretowane
jasełka oraz pieśni wykonane przez solistów na instrumentach i
wokalnie wzbudziły uznanie zebranych. Młodzież przygotowała p.
Aleksandra Koczorowska i p. Marcin Semrau. Gratulujemy!
Szkolny konkurs ortograficzny
z jezyka polskiego
20.01.2011 r. odbył się konkurs z języka polskiego, w którym
wzięło udział 28 uczniów. Laureaci (miejsca 1-3) otrzymali dyplomy
oraz nagrody książkowe. Uczniowie najsprawniej posługujący się
ortografią polską: Magdalena Sudyka, Przemysław Fiderewicz,
Ilona Pagel.
Konkurs wiedzy
o Krajach Niemieckojęzycznych
Test wiedzy o krajach niemieckojęzycznych pisało 15 osób.
Uczniowie musieli wykazać się znajomością historii, geografii,
kultury dotyczącej krajów, których mieszkańcy posługują się językiem
niemieckim. Laureatkami konkursu zostały: Magdalena Sudyka,
Kinga Gustek, Ewa Aleksandrowska.
Rolnictwo za 20 lat
2 marca w ZSP CKU w Przygodzicach odbył się finał
konkursu pt. „Polskie rolnictwo za 20 lat. Moja przyszłość w unijnym
rolnictwie”. Do tak wysokiego etapu konkursu zakwalifikowali się:
Michał Styza z klasy I Technikum - technik rolnik i Krzysztof
Bednarski z klasy II. Uczniowie zaprezentowali swoją wizję
gospodarstwa. Spośród reprezentantów wielu szkół wielkopolskich II
miejsce zajął Krzysztof Bednarski, który otrzymał cenną nagrodę odtwarzacz DVD, natomiast IV miejsce i wyróżnienie otrzymał
Michał Styza. Nagrodą dla wyróżnionego były akcesoria
komputerowe. Uczniów przygotowali p. Aleksandra Kiliańska i p.
Marcin Semrau.
opracowała Grażyna Bonikowska
2 marca nasi uczniowie udali się na wycieczkę do Wągrowca.
Młodzież obejrzała w kinie film pt. „Wyspa Nim” oraz odwiedziła
nowy Aquapark.
8 marca uczniowie zostali zaproszeni do wzięcia udziału w
imprezie środowiskowej z okazji Dnia Kobiet. Uroczystość od strony
kulinarnej przygotowały panie z KGW oraz Rada Sołecka w Smogulcu.
Pan sołtys Mirosław Frąckowiak serdecznie powitał wszystkich
zebranych i złożył paniom gorące życzenia zdrowia i pomyślności.
Dzieci i młodzież szkolna z ramienia Samorządu Szkolnego uczciły
śpiewem, wierszem i humorystycznymi scenkami to szczególne
święto. Podczas degustacji przepysznego ciasta młodzież
zaprezentowała na slajdach sylwetki wspaniałych kobiet, które
zasłynęły w Polsce i na świecie. Wszystkie uczestniczki spotkania
otrzymały od najmłodszych upominki i laurki z życzeniami 100 lat.
W piątek 11 marca uczniowie klasy czwartej wzięli udział w
konkursie gminnym przygotowanym przez bibliotekę Zespołu Szkół
w Gołańczy „Czytamy baśnie”. Dzieci popisywały się znajomością
baśni Andersena i braci Grimm. Drużyna ze Smogulca w składzie:
Natalia Nowak i Magdalena Gaszyńska zajęły trzecie miejsce, a
Wojtek Kaczmarek i Radek Kufel miejsce piąte. Dzieci przygotowała
do konkursu Maria Niezgoda.
Gimnazjalista Mikołaj Jurek wziął udział w konkursie
wojewódzkim „Moja Wielkopolska” organizowanym przez Zespół
Parków Krajobrazowych Województwa Wielkopolskiego oraz
Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Poznaniu. Spośród ponad 100
uczestników, 23 zakwalifikowało się do kolejnego etapu, między nimi
znalazł się Mikołaj. Drugi etap jest jednocześnie nagrodą.
Gimnazjaliści wraz z nauczycielami przygotowującymi zostali
zaproszeni na trzy dni do Ośrodka Edukacji Przyrodniczej w Lądzie,
gdzie przedstawią swoje prace i skorzystają z przygotowanych dla nich
atrakcji. Nauczycielem przygotowującym i opiekunem Mikołaja jest
Maria Niezgoda.
Mikołaj został również laureatem Wojewódzkiego Konkursu
Historycznego. Finał odbył się w 11 marca w Kościanie. Mikołaja do
zmagań historycznych przygotowała pani Bernadeta Wełnicka.
Młodzież z radością uczestniczy w przygotowaniach do
powitania długo wyczekiwanej wiosny. Uczniowie w ramach
konkursu międzyklasowego wykonali gazetki poświęcone patronom
roku 2011. Najciekawiej wybitne postaci zaprezentowała klasa I
gimnazjum.
Maria Niezgoda
ZESPÓŁ SZKÓŁ W MORAKOWIE
Karnawałowe szaleństwo
17 lutego odbył się bal przebierańców dla uczniów klas 0–III.
Zabawę rozpoczęto od autoprezentacji swoich strojów, a wśród nich
były księżniczki, kowboje, aniołki, wróżki. Dzieci z radością tańczyły
w rytm skocznej muzyki i bawiły się w zabawy ze śpiewem, takie jak:
„Labado”, „Dwóm tańczyć się zachciało”, „Poleczka” czy „Nie chcę
cię znać” itp. Wszyscy wzięli udział w losowaniu niespodzianek –
pluszowych maskotek. Każdy los wygrywał. Nie zabrakło także tańca
z kotylionami, które dla maluchów przygotowali ich starsi koledzy i
koleżanki. Uczestnicy bawili się pysznie. Mamy zadbały o słodki
poczęstunek. Opiekę nad dziećmi sprawowały organizatorki całej
imprezy: p. Halina Łukaszewska, p. Urszula Chojnacka, p. Lucyna
Tomkowiak i p. Beata Fabiszak. Kolejny bal już za rok!
Sukces goni sukces
17 lutego w Poznaniu odbył się I etap III Wojewódzkiego
Konkursu Wiedzy o Regionie „Moja Wielkopolska”, którego
organizatorami są Zespół Parków Krajobrazowych Województwa
Wielkopolskiego i Młodzieżowy Dom Kultury nr 1 w Poznaniu. Naszą
szkołę reprezentował uczeń klasy III gimnazjum Kamil Nowicki, który
zakwalifikował się do etapu ustnego i tym samym pod koniec marca
pojedzie do Lądu na dalsze zmagania konkursowe. Ucznia do
konkursu przygotowała p. Magdalena Łukaszewska.
cd. na str.7
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 7
cd. ze str.6
Znają swoją małą Ojczyznę
21 lutego w Damasławku odbył się etap powiatowy
Wojewódzkiego Konkursu Wiedzy o Wielkopolsce. Naszą szkołę
reprezentowali: Dorota Loose, Konrad Nader, Bartosz Kurliński,
Krystian Nowicki, Oliwia Nader, Aleksandra Zarębska, Adam
Chołody, Anita Ślężak, Anna Loose, Agnieszka Szmania. Zadaniem
uczestników było rozwiązanie testu z wiedzy o Wielkopolsce. Do
etapu rejonowego, który odbędzie się 29 marca zakwalifikowali się
Dorota Loose, Konrad Nader, Bartosz Kurliński, Agnieszka Szmania.
Uczniów do konkursu przygotowała p. Magdalena Łukaszewska.
Przesympatyczny gość!
Dnia 25 lutego odwiedził naszą szkołę pan Stanisław Mazur,
marynarz, który blisko 40 lat spędził na morzu, a teraz osiadł na stałe w
Wągrowcu. Pan Stanisław w bardzo ciekawy sposób opowiedział
dzieciom o swojej przygodzie z morzem. Wspomniał o swoim
pierwszym rejsie na statku rybackim do Norwegii. Potem przyszły
inne wyprawy, między innymi do Brazylii, Peru, USA, Japonii,
Australii, a nawet na Antarktydę. Dla naszych milusińskich to
niezwykłe poznać kogoś, kto przeżył wiele ciekawych wręcz
niesamowitych przygód, np. spotkanie z pingwinami, które przez
okres połowu ryb przebywały na statku i nie chciały go opuścić, gdy
marynarze musieli wracać do portu. Pana Stanisława Mazura do naszej
szkoły zaprosiła p. Lucyna Tomkowiak.
Nasi górą
1 marca uczniowie z naszej podstawówki wzięli udział w
Powiatowym Turnieju Unihokeja Szkół Podstawowych w Gołańczy.
Rywalizacja była bardzo zacięta, młodzi zawodnicy walczyli o podium
i tak też się stało. Drużyna dziewcząt w składzie: Natalia Dittmajer,
Magdalena Skrętna, Natalia Chołody, Oliwia Nader, Klaudia
Jankowska, Weronika Mikołajczak, Agnieszka Ślot, Weronika Sudyka
zdobyły I miejsce, dzięki czemu będą brać udział w turnieju
rejonowym. Drużyna chłopców w składzie: Kacper Dettlaff, Dariusz
Dobrzykowski, Jakub Nowicki, Radosław Wochal, Rafał Michalak,
Mateusz Mikołajczak, Bartosz Kurliński, Konrad Nader zdobyli II
miejsce. Uczestnicy turnieju otrzymali pamiątkowe dyplomy i puchary.
Zawodników do turnieju przygotował p. Adam Banaszak.
„Niektóre kobiety pozostają w pamięci
mężczyzny na zawsze, nawet, jeśli tylko raz
minął je na ulicy”
Sarah Margaret Fuller
To motto przyświecało nam, gdy w naszej szkole
zorganizowaliśmy akademię środowiskową z okazji
Międzynarodowego Dnia Kobiet. Akademię uświetnili swoją
obecnością zaproszeni goście: p. Urszula Wierzbicka Sekretarz Miasta
i Gminy Gołańcz, emerytowana nauczycielka p. Danuta Iwińska,
zarząd Rady Rodziców naszej szkoły z przewodniczącą p. Marią
Kolińską na czele, zarządy Koła Gospodyń Wiejskich w Morakówku,
Czeszewie, Kujawkach i Morakowie na czele ze swoimi
przewodniczącymi p. Marią Maryniewską, p. Justyną Kabacińską, p.
Marią Zielińską i p. Gertrudą Pawlaczyk, pan Andrzej Skotowski
prezes Gminnego Związku Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych.
Panie miały okazję wysłuchać programu artystycznego w wykonaniu
dzieci z oddziału przedszkolnego i klas I–III, który mali artyści
przygotowali pod kierunkiem wychowawczyń: p. Urszuli Chojnackiej,
p. Beaty Fabiszak, p. Lucyny Tomkowiak i p. Haliny Łukaszewskiej.
Swoje umiejętności wokalne w piosenkach „Drzwi do kariery”,
„Piosenka drewnianych lalek” zaprezentowała uczennica klasy V
Daria Wochal. Z kolei uczniowie klasy II gimnazjum zaprezentowali
program kabaretowy „Król ZUS”, który przygotowali pod kierunkiem
p. Magdaleny Łukaszewskiej. Po części artystycznej głos zabrał
dyrektor szkoły p. Krzysztof Łukaszewski, który wszystkim paniom
złożył serdeczne życzenia oraz wręczył czekolady ufundowane przez
Firmę Bus–Trans z Gołańczy. Miłym dodatkiem do słodyczy były
laurki z życzeniami. Do życzeń przyłączyła się sekretarz MiG Gołańcz
p. U. Wierzbicka. Po uczcie słownej przyszedł czas na ucztę dla ciała.
Przepyszne pączki, jak przystało na tłusty czwartek, wszystkim bardzo
smakowały.
Znają życie i działalność Jana Pawła II
Uczennice naszego gimnazjum Anna Loose, Anita Ślężak,
Zuzanna Buchs i Agnieszka Szmania wzięły udział w Ogólnopolskim
Konkursie Papieskim dla uczniów gimnazjum „Papież Słowianin”.
Zadaniem uczestniczek było napisanie pracy konkursowej na
podstawie lektury zalecanej w regulaminie. Miłą niespodzianką
okazała się wiadomość, że aż trzy osoby zostały zakwalifikowane do
etapu wojewódzkiego. Do zmagań na szczeblu wojewódzkim
przygotowywały się: Anna Loose, Anita Ślężak i Agnieszka Szmania,
które napisały piękne prace na temat: „Które słowa Papieża Polaka
zapamiętałaś najbardziej i dlaczego są dla ciebie ważne?”. Etap
wojewódzki odbył się 4 marca w Poznaniu. Po sprawdzeniu testów, z
którymi zmagały się nasze uczennice przyszedł czas na ogłoszenie
wyników. I miejsce w województwie zajęła Anna Loose, tytuł laureata
uzyskały Anita i Agnieszka, ale Ania będzie reprezentować naszą
szkołę 18 maja na etapie ogólnopolskim. Dziewczęta otrzymały
bardzo wartościowe nagrody książkowe i pendrive’y. Do konkursu
nasze laureatki przygotowała p. Magdalena Łukaszewska.
Mamy laureata!
4 marca w Pile odbył się Wojewódzki Konkurs Geograficzny.
Laureatem tego konkursu został Kamil Nowicki, który osiągnął bardzo
wysoką lokatę. Ucznia do konkursu przygotowała p. Dorota Jabłońska.
Zbieramy żniwo
11 marca odbył się finał Wojewódzkiego Konkursu
Historycznego w Kościanie. Naszą szkołę reprezentowali: Agnieszka
Szmania i Kamil Nowicki. Uczniowie wzięli udział w zmaganiach
historycznych z 360 innymi finalistami z całego województwa
wielkopolskiego. Tytuł laureata, a tym samym zwolnienie z egzaminu
gimnazjalnego z przedmiotów humanistycznych zdobył Kamil
Nowicki. Uczniów do konkursu przygotowała p. Magdalena
Łukasszewska.
12 marca odbył się finał Wojewódzkiego Konkursu
Fizycznego w Poznaniu. I w tym konkursie sukces! Uczeń Kamil
Nowicki uzyskał tytuł laureata. Kamila do konkursu przygotowała p.
Anna Bednarska–Nseir.
16 marca odbyło się w Poznaniu podsumowanie III
wojewódzkiego Konkursu Wiedzy o Powstaniu Wielkopolskim
„Tobie Polsko ta kropla krwi wrzącej”. Laureatem tego konkursu
został Kamil Nowicki, którego przygotowała p. Magdalena
Łukaszewska.
Magdalena Łukaszewska
POWITANIE WIOSNY
Dzieci z przedszkola w Gołańczy 21 marca pożegnały się już z zimą
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 8
DZIEŃ KOBIET W GOK
Z okazji Dnia Kobiet 2011 Gołaniecki Ośrodek Kultury
zaprosił Panie z terenu gminy i miasta na specjalny wieczór połączony
ze sponsorowaną degustacją oraz projekcją nowej komedii filmowej
„Och, Karol II”. Zaproszenia cieszyły się takim powodzeniem, że kilka
dni przed 8 marca postanowiliśmy zorganizować dwa spotkania. Ok.
godz. 17 do sali kina GOK przybyły miłe Panie, które z uśmiechem
przyjęły życzenia od delegacji mężczyzn. Kosztując różnorakich
smakołyków ze zboczy słonecznej Grecji, wyjątkowa publiczność
oczekiwała na Piotra Adamczyka, który jako tytułowy Karol do łez
bawił widzów. Już o godz. 19 gościliśmy Panie po raz drugi, natomiast
serdeczne życzenia zdrowia, radości i powodzenia przyniósł – w
imieniu panów - Burmistrz Miasta i Gminy Mieczysław Durski. Także
i na tym spotkaniu/projekcji Szanowne Panie bawiły się znakomicie.
My – faceci – skromnie podpowiadamy, że perypetie Karola II z filmu
są kolejnym dowodem na to jak JESTEŚCIE PANIE DLA NAS
WAŻNE! Wszystkiego pięknego – od rodu męskiego.
GOK
17 marca w sali Stodoła mieliśmy okazję zapoznać się z wynikami
badań archeologiczno-architektonicznych przeprowadzonych w 2009
i 2010 roku przy gołanieckim zamku. Pracami kierowali Artur
Różański (Instytut Prahistorii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w
Poznaniu i Tomasz Olszacki (Instytut Archeologii Uniwersytetu
Łódzkiego, obecnie: Castrum et Terra Sp.z o.o.). W badaniach
uczestniczyła kilkunastoosobowa grupa studentów archeologii, a
całość prac sfinansował Wojewódzki Konserwator Zabytków. Na
spotkanie w Stodole przybyli zaproszeni goście z terenu miasta, gminy
i powiatu, młodzież szkolna, przedstawiciele lokalnej prasy i
zainteresowani mieszkańcy miasta.
Anna Kabacińska
A.Różański i T.Olszacki - dyskusja po prezentacji
Kadr z filmu “Och, Karol II”
Na następnej stronie publikujemy wyniki badań (wybrane
fragmenty) na podstawie opracowania Tomasza Olszackiego i Artura
Różańskiego.
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 9
Tomasz Olszacki ARCHEOLOGICZNO-ARCHITEKTONICZNE BADANIA ZAMKU W GOŁAŃCZY
Artur Różański
(sezony 2009 i 2010)
(...)” W świetle nowych badań, początków założenia (faza I) upatrywać należy
w połowie wieku XIV, a jako najbardziej prawdopodobnego jego fundatora
typować można biskupa włocławskiego Macieja z Gołańczy (żyjącego w latach
ok. 1285- 1368), budowniczego licznych założeń rezydencjonalno-obronnych. O
ile jednak pozostałe obiekty związane z jego działalnością budowlaną, jak zamki
we Włocławku, Raciążku oraz dwory murowane w Górze i Ciechocinie
traktować należy jako realizacje w dobrach Kościoła, o tyle rezydencja pałucka
była inwestycją poczynioną w dobrach prywatnych tego możnego feudała,
odziedziczoną zresztą później przez jego bratanka - Tomisława i utrzymaną w
rękach rodziny Pałuków-Gołanieckich do połowy wieku XV. Jak wykazały
badania geomorfologiczne, najstarsza, XIV-wieczna rezydencja, zbudowana
została na półwyspie (cyplu) ograniczonym od północy zastoiskiem wodnym,
połączonym od wschodu przesmykiem z jeziorem Smolary. Półwysep ten
odcięty został od strony zachodniej sztucznym przekopem - fosą, przez co
powstała tzw. ,,wyspa zamkowa''. Rozmiary tejże wyspy były początkowo
niewielkie i ograniczały się mniej więcej do terenu zamkniętego przez obecne
2
międzymurze, czyli nieco ponad 1000 m . W obszarze tym nie stwierdzono
jakichkolwiek śladów osadnictwa poprzedzających budowę wieży mieszkalnej.
Sama wieża mieszkalna, w historii architektury zwana też donżonem, od
początku planowana była jako zaopatrzona w przypory budowla
pięciokondygnacyjna, zbudowana z przepychem świadczącym o możliwościach
i potrzebach fundatora. W wykopie I2/20I0 rozpoznano wieżę latrynową,
wysuniętą przed elewację południową gmachu, która to była w pełni przewiązana
z murem donżonu, stąd też uznać ją należy za element pierwotnego programu
architektonicznego. Mur latryny, wysunięty przed elewację południową wieży
mieszkalnej i w pełni z nią przewiązany, zbudowany był ze starannie układanych
cegieł „palcówek", a we wnętrzu muru użyto dość dużych, choć nielicznych
kamieni. Rozpoznany w wykopie mur latryny miał wymiary w obrysie ok. 2,05 x
2,10 m. Przechodząc do rekonstrukcji średniowiecznej latryny, była to budowla o
wysokości ok. 12,50 m, mierząc od stropu fundamentu, do korony muru, a
wieńczył ją dwuspadowy daszek. Wejście do jedynego pomieszczenia
latrynowego wiodło z poziomu czwartej kondygnacji donżonu; wysokość tej
lokalności (bez dachu) osiągała ok. 2,0 m. Wspierała się ona na dwóch murach, o
miąższości nieco ponad 0,50 m każdy, których rozstaw odpowiadał wymiarom
fundamentu zarejestrowanego w wykopie. Przypuszczać można, że od strony
jeziora szyb latrynowy nie był przesłonięty murowaną ścianką. Podstawą dla
całej opisanej konstrukcji była scharakteryzowana już nieomal kwadratowa
,,stopa'' osadzona na kamiennym fundamencie.
Nieczystości z owej latryny, jak wskazują badania, spadały w początkowej fazie
funkcjonowania obiektu w pas przybrzeżnych zarośli jeziorowych. Pamiętać
przy tym należy, że poza latryną wieża mieszkalna już w XIV wieku zaopatrzona
była także w pisuar i lawabo (odpowiednik obecnej umywalki), co dowodzi
bardzo wysokich standardów użytkowych tejże budowli. Materiały zabytkowe
związane z fazą I, datowaną na około połowę XIV - 2. ćwierć XV wieku pochodzą
jak dotąd głównie z wykopu 1/2009 i w znikomej ilości z 12/2010, a są to przede
wszystkim ułamki glinianych naczyń.
W fazie II (2. ćwierć XV - schyłek XV wieku) „wyspę zamkową" poszerzono
w kierunku południowym poprzez usypanie gliniastego nasypu, rozpoznanego
szczegółowo w wykopach 10/2010 i 11/2010. Na nasypie tym wzniesiono
drewnianą konstrukcję - ogrodzenie, wydzielające obszar suchy (o kształcie w
przybliżeniu półkolistym) - pełniący odtąd funkcję zamku dolnego -od terenu
okresowo podmywanego przez jezioro w okresie podwyższonego stanu wód.
Niewykluczone, że z tym samym okresem wiązać należy budowę wieży bramnej,
rozpoznanej przez niemieckich archeologów w latach okupacji, a niestety
niedostępnej z przyczyn BHP obecnym pracom terenowym. Przybliżone
2
wymiary zamku dolnego w omawianej fazie, to około 450-500 m , zaś czas jego
powstania to około 2. ćwierć wieku XV, jak na to wskazywać może analiza
materiałów zabytkowych. Większe jednak znaczenie dla datowania procesu
budowy będzie miała nieznana jeszcze data ścięcia drzewa (uzyskana w
specjalistycznym laboratorium), z którego pochodziła belka zalegająca pod
wspomnianym nasypem. W tej samej fazie rozpoczęto najpewniej budowę muru
obwodowego wokół wieży mieszkalnej (do naszych czasów zachował się on od
strony północnej, wschodniej i zachodniej ).
Początków tej realizacji upatrywać należy w około połowie wieku XV, a łączyć ją
można z ostatnimi męskimi przedstawicielami rodziny Pałuków-Gołanieckich:
Michałem i Andrzejem. Prace te mogły jednak znacząco przeciągnąć się w czasie,
albowiem południowy odcinek muru wydaje się znacząco różnić od północnego,
zwłaszcza poprzez o wiele mniej staranne wykonanie, przez co skłonni jesteśmy
datować zakończenie jego budowy na przełom XV/XVI stulecia. Tym samym, II
faza przyniosła ostateczne wykształcenie się dwóch stref użytkowych zamku, a
mianowicie zamku górnego z wieżą mieszkalną i dziedzińcem w postaci
międzymurza oraz nie otoczonego murami zamku dolnego o funkcjach przede
wszystkim gospodarczych.
Z fazą III, czyli zamkiem wczesnonowożytnym (początek XVI wieku - 1656
rok) łączy się wybrukowanie przestrzeni międzymurza i części zamku dolnego.
Zasięg bruku w przestrzeni zamku dolnego wyznacza także jego realną
powierzchnię użytkową przesuniętą poza obrys średniowiecznego parkanu II
fazy, a obejmującą obszar około 800 m2. Powstanie międzymurza południowego
wymusiło także przesunięcie latryny poza jego obręb, co dokonano poprzez
wpasowanie ceglano-kamiennej bazy fundamentowej pomiędzy dawny
fundament latryny, a południowy odcinek muru obwodowego i zbudowanie na
tej podstawie (najpewniej szachulcowej) konstrukcji ganku wiodącego do
wykusza latrynowego wysuniętego przed lico południowe obwodu. W czasie
trwania fazy III w przestrzeni zamku dolnego powstały także pierwsze uchwytne
wykopaliskowo konstrukcje budowlane. Był to dom posadowiony przy
południowo-wschodniej krawędzi zamku dolnego, o ścianach wykonanych
zapewne z materiałów nietrwałych, którego ceglaną posadzkę rozpoznano w
wykopie 4/2009, a z którym związany był wyłożony cegłami dół latrynowy z
wykopu 4a/2009 oraz domniemany drewniany obiekt zajmujący przeciwległy,
zachodni kraniec tego obszaru, posadowiony pod późniejszą kuchnią. Gro
działań podjętych w omawianej tu fazie przypisać zapewne należy Maciejowi
Grudzińskiemu (+1513 r.), który dzięki skupieniu dóbr i urzędów oraz
“zjednoczeniu” zamku gołanieckiego po okresie jego podziału pomiędzy
licznych właścicieli, mógł podjąć szerzej zakrojoną działalność inwestycyjną.
Fazę III zamykają tragiczne wydarzenia związane z oblężeniem i zniszczeniem
zamku, jakie dokonało się najpewniej dnia 1 maja 1656 roku. W trakcie walk
zniszczony został cały zamek dolny, wraz z opisanymi wyżej zabudowaniami
które uległy spaleniu, ale zburzono także - być może przy pomocy artylerii południowy odcinek muru obwodowego, który nie został już nigdy odbudowany.
Z majem 1656 roku wiązać należy także mogiłę bitewną, zlokalizowaną po
zachodniej stronie dziedzińca zamku dolnego. W odsłoniętej na miarę przyjętych
założeń badawczych mogile rozpoznano niedbale zrzucone i pozbawione
jakiegokolwiek wyposażenia szkielety około I7 osób - w większości młodych
mężczyzn, które wedle wszelkiego prawdopodobieństwa identyfikować należy
ze szczątkami poległych w obronie zamku Polaków. Przy jednej z
przedziurawionych czaszek odnaleziono kulkę od ręcznej broni palnej, w innych
szkieletach tkwiły drobne fragmenty żelaznych przedmiotów, być może broni
którą zadano im śmierć, stwierdzono także strzaskane kości głowy kilku
osobników, co mogło nastąpić za sprawą rzucania w nie kamieniami brukowymi.
Wedle wstępnych szacunków łączna liczba pochowanych w mogile może
dochodzić nawet do 80 osób.
Na całej nieomal przestrzeni zamku dolnego zidentyfikowano łączoną z
„potopem" szwedzkim warstwę gruzu ceglanego pochodzącego ze zniszczonej
bramy zamkowej i południowego odcinka muru obwodowego, a także warstwy
spalenizny i gruzu zawierające materiał zabytkowy, niekiedy występujący w
znacznym zagęszczeniu. Te właśnie warstwy niwelacyjne i odbudowę zamku ze
zgliszczy traktujemy jako IV fazę jego egzystencji, którą zamknąć można w
latach po 1656 - do przełomu XVIII/XIX wieku, choć najpóźniejszy materiał
zabytkowy, jakim dysponujemy pochodzi z 1. tercji wieku XVIII. Wpływ na
brak późniejszego materiału miała niwelacja przeprowadzona w 2. połowie XX
stulecia, na skutek której usunięto młodsze poziomy użytkowe. Analizując
ostatnią, IV fazę, zauważyć należy przede wszystkim, że zniszczenia z okresu
wojny polsko-szwedzkiej nie doprowadziły do upadku zamku, ale jego
gruntownych przeobrażeń i rozbudowy (którym przysłużył się zwłaszcza
Marcin Franciszek Smogulecki), a obserwowany w świetle badań okres
prosperity trwał przynajmniej do początków wieku XVIII, choć jeszcze w
świetle opisu inwentarzowego z 1723 roku trudno określić stan zamku jako
bardzo zły. W tym czasie podjęto działania remontowe w obrębie wieży
mieszkalnej, obejmujące między innymi budowę zachowanego do dziś
barokowego kominka i otynkowanie elewacji. Dostęp do donżonu wiódł wtedy z
dwóch stron, a mianowicie przez pierwotne wejście główne, gdzie z wtórnie
użytych cegieł wzniesiono fundament dla schodów (przebadany w wykopie
1/2009) oraz przez dobudówkę dostawioną do południowej elewacji budynku,
której fragment odsłonięty w wykopie 12/2010, a która znana jest również z
ryciny publikowanej przez E. Raczyńskiego. Pozostałości dawnej budowli
bramnej, a także południowego muru obwodowego zostały uprzątnięte, a na
przedłużeniu zachodniego obwodu zbudowano nową - barokową, do dziś
zachowaną bramę. Brama ta wiodła na „wielki" dziedziniec powstały po
połączeniu dawnego międzymurza z zamkiem dolnym. Sam zamek dolny został
wydatnie powiększony w kierunku wschodnim i południowym. W wielu
wykopach obserwowano nasypy powstałe z przemieszczenia nawarstwień
zawierających gruzy z lat wojny polsko-szwedzkiej, przy pomocy których
poszerzono granice „wyspy zamkowej", a którym zapewne współczesne są
drewniane konstrukcje umacniające jej brzegi (decydujący wpływ na kwestię
ich datowania będą miały analizy dendrochronologiczne). W stosunku do
wcześniejszych rozmiarów południowa część zamku została powiększona o
około 8,0-10,0 m w stronę fosy wschodniej i jeziora, przez co obszar ten uzyskał
granice w zasadzie analogiczne z obecnie obserwowanymi. Od strony
wschodniej, częściowo na istniejącym już dziedzińcu, a po części na świeżo
powstałym nasypie wzniesiono obszerny wschodni dom zamkowy, opisany w
inwentarzu z 1723 roku jako dworek, który to miał wymiary około 7,0 x 19,0 m.
Budynek ten wzniesiony na zróżnicowanym konstrukcyjnie fundamencie i o
ścianach wykonanych w konstrukcji szachulcowej, zamykał całe założenie od
strony wschodniej.
cd. na str.10
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 10
cd. ze str.9
Od strony południowej był do niego najpewniej dostawiony pomocniczy,
podłużny budynek, którego niepozorne relikty rozpoznano w wykopie
10/2010. Pomiędzy ostatnio wymienionymi obiektami a jeziorem znajdowało
się nabrzeże wymoszczone ceglanymi płytami posadzkowymi.
Do południowego słupa barokowej bramy zamkowej dobudowana została
znana z opisu inwentarzowego kuchnia, której pozostałości uczytelniono w
wykopach 15/2010, 19/2010 i 19a/2010. Kuchnia była budynkiem
zbudowanym na płytkim fundamencie wykonanym z kamieni narzutowych
uzupełnionych cegłą, a jej wymiary to 7,80 x około 14,0 m. Jej ściany
wykonano w konstrukcji szachulcowej, a wnętrze wyłożone było ceglaną
posadzką. Zwrócona w kierunku fosy ściana omawianego obiektu spełniała
jednocześnie funkcję domknięcia zamku od strony zachodniej, nie istniał
natomiast nigdy na tym odcinku (podobnie jak od wschodu i południa) mur
obwodowy, którego obecność zakładała cała dotychczasowa literatura
przedmiotu i wszystkie proponowane rekonstrukcje. Nadmienić należy, iż w
nawarstwieniach ziemnych związanych z kuchnią odnaleziono liczne
fragmenty zwierzęcych kości, a także sprowadzone z daleka ostrygi przysmak na magnackim stole rodziny Smoguleckich. Ostatnim budynkiem
na zamku IV fazy, którego obecność stwierdzona została w trakcie badań
terenowych, był obiekt opisany w 1723 roku jako domeczek. Ten niewielki,
dwuizbowy budynek, zbudowany na fundamencie ze słabo przelanych
zaprawą kamieni, dostawiony był do zachodniego muru obwodowego, na
północ od bramy. Pomiędzy domeczkiem, a przybudówką mieszczącą klatkę
schodową znajdowało się przejście, wiodące na obszar międzymurza
zachodniego i północnego. W opisanej tu fazie odkryty w obszarze zamku
dolnego i na międzymurzu bruk nie był już poziomem użytkowym, a funkcje
te spełniał utwardzony grunt.
Po dwóch sezonach badań terenowych zamku gołanieckiego wiedza o tym
obiekcie, dotąd bazująca wyłącznie na obserwacji zachowanych murów i
pozbawionych podstaw hipotezach, została wydatnie poszerzona i
uporządkowana. Tym niemniej dla pełnego rczpoznania zamku wysoce
pożądaną wydaje się kontynuacja badań terenowych obejmująca rozpoznanie
nawarstwień na osi wschód-zachód poprzez wykopaliskowe przebadanie
obszaru zawartego pomiędzy zachodnim murem magistralnym wieży
mieszkalnej a fosą zachodnią. Badania takie dałyby pełen krzyżowy przekrój
przez obszar stanowiska i stały się uwieńczeniem dotychczasowych prac, a
jednocześnie czyniłyby z Gołańczy jeden z gruntowniej rozpoznanych
zamków polskich w ogóle. Na wskazanym odcinku rozwiązania wymaga
także istotny problem związany ze zrealizowaną, bądź też tylko planowaną
bramą, której relikty udało się zidentyfikować w trakcie tegorocznych badań
architektonicznych towarzyszących wykopaliskom. Postulowany, trzeci
sezon prac terenowych, powinien być jednocześnie ostatnim, dającym
możliwość podsumowania wiedzy o tym niezwykle ważnym, a dotąd nieco
zapomnianym zabytku. Cel ten może osiągnąć tylko książkowa monografia
prezentująca rekonstrukcje obiektu w kolejnych fazach jego egzystencji na
szerokim, europejskim tle porównawczym, a także obszernie omawiająca
kulturę materialną jego mieszkańców. Na publikację taką zamek gołaniecki jeden z najlepiej zachowanych, a do niedawna najsłabiej poznanych zamków
Królestwa Polskiego - z całą pewnością zasługuje.
( skrót: redakcja)
Odsłonięte fundamenty domu wschodniego
GOŁANIECKA LIGA PIŁKI HALOWEJ
Rozgrywki Gołanieckiej Ligi Piłki Halowej sezonu 2010/2011
dobiegły końca. W sobotę 5 marca br. rozegrano ostatnią kolejkę rundy
wiosennej. Najlepiej w 16 meczach radzili sobie piłkarze „Wiatraka” z
Chojny i to oni zostali zwycięzcami tych rozgrywek. Tuż za nimi uplasowali
się zawodnicy z LKS Chawłodno oraz Sokoły Gołańcz. Najlepszym
strzelcem z 58 bramkami został bezkonkurencyjny Dariusz Walczak
(„Wiatrak”), przed Krystianem Piechowiakiem z Chawłodna (28 bramek) i
Rafałem Wierzbickim z Relaxu Gołańcz (25 bramek). W klasyfikacji Fair
Play najbardziej dżentelmeńską drużyną okazały się Czesławice (tylko 4
punkty karne; najgorsza w tej klasyfikacji drużyna z Chawłodna „zdobyła” 47
punktów karnych). Wręczono dyplom najwierniejszemu kibicowi, którym
okazała się Izabela Duszyńska. Puchary, dyplomy i nagrody wręczali
burmistrz Mieczysław Durski, wiceprzewodniczący Rady Miasta i Gminy
Gołańcz Andrzej Hajduk i Prezes Miejsko-Gminnego Zrzeszenia LZS w
Gołańczy Eligiusz Wachowiak. Serdecznie dziękujemy za organizację tych
rozgrywek Henrykowi Iwińskiemu – LKS Czeszewo oraz sędziom Leszkowi
Lisieckiemu i Markowi Poprawie. Nad zdrowiem zawodników czuwał Janusz
Hajduk. Dziękujemy wszystkim zespołom za udział, zwycięzcom
Zwycięski “Wiatrak” z Chojny
gratulujemy. Do zobaczenia jesienią.
Wyniki meczów, klasyfikacje: Eligiusz Wachowiak, tel. 604945974,
[email protected]
Eligiusz Wachowiak
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 11
BIBLIOTEKA im. Wojciecha Kubanka w Gołanieckim Ośrodku Kultury
(tel. 67 26 15 077) zaprasza:
w poniedziałek, wtorek i czwartek w godz. 8-18,
w środę i piątek w godz. 8-15,
w pierwszą sobotę miesiąca w godz. 8-13.
W razie nieobecności pracownika biblioteki prosimy o przejście do
Regionalnej Izby Tradycji.
W sprawach problemów dotyczących osób niepełnosprawnych
oraz emerytów i rencistów prosimy kontaktować się z
kierownikiem Środowiskowego Domu Samopomocy Hanną
Domagalską (tel. 67 2611 707)
oraz z kierownikiem Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy
Społecznej Grzegorzem Tomaszewskim
(tel. 516 144 795).
Spotkania grupy anonimowych alkoholików odbywają się w
„Stodole” w każdy czwartek od godz. 18.
PODNOSZENIE CIĘŻARÓW
Noworoczny Turniej Juniorów - Nowy Tomyśl
1. Karolina Ślot, kat. 58, wynik 26+31=57 - III m.
2. Klaudia Piechocka, kat. 69, wynik 36+48=84 - I m.
3. Maja Zarębska, kat. 69, wynik 32+42=74 - II m.
4. Agata Lenartowicz, wynik 63+75=138 - I m.
1. Szymon Rotnicki, kat. 45, wynik 50+63=113 - I m.
2. Krystian Przykłocki, kat. 56, wynik 42+65=107 - II m.
3. Tomasz Radke, kat. 56, wynik 30+36=66 - VII m.
4. Przemysław Siwka, kat. 62, wynik 60+80=140 - II m.
5. Michał Mielniczek, kat. 77, wynik 40+53=93 - II m.
6. Dawid Bonikowski, kat. 85, wynik 95+110=205 - I m.
7. Dawid Chojnacki, kat. 94, wynik 105+140=245 - I m.
8. Łukasz Fuhrmann, kat. 94, wynik 47+63=110 - IV m.
Zdzisław Rotnicki
Szymon Rotnicki
WAŻNE TELEFONY
Urząd Miasta i Gminy Gołańcz 67 2615911
Kierownik Urzędu Stanu Cywilnego 667 777 143
Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszk. w Gołańczy 67 26-15-119
Stacja wodociągów 67 2615119
Oczyszczalnia ścieków w Gołańczy 67 2611934
Gołaniecki Ośrodek Kultury 67 2615077
Gminne Centrum Informacji 67 2615100
Środowiskowy Dom Samopomocy 67 2611707
Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej 516-144-795
Zespół Szkół w Gołańczy 67 2615027
Zespół Szkół w Panigrodzu 67 2615839
Zespół Szkół w Smogulcu 67 2682058
Zespół Szkół w Morakowie 67 2615328
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Gołańczy 67 2683156
Przychodnia Medycyny Rodzinnej Zenon Borucki 67 2683104
Poradnia „SALUS”I.M. Marzyńscy 67 2683136
Przedszkole Publiczne w Gołańczy 67 2615073
Urząd pocztowy w Gołańczy 67 2683179
Posterunek policji w Gołańczy 67 2615850
Telefony do policjantów: 509 991 102, 509 991 182, 509 991 282
Bank Spółdzielczy w Gołańczy 67 2683113 i 67 2683164
Apteka Osiedlowa 67 26 12 448
Apteka "Rodzinna" 67 253 02 43
Inf. tel. 118913
Gołaniecki Informator Samorządowy ECHO - marzec 2011 str. 12
JUBILEUSZ 50-lecia
14 marca br. w sali sesyjnej Urzędu Miasta i Gminy Gołańcz miała
miejsce niecodzienna uroczystość. Burmistrz Miasta i Gminy Gołańcz
Mieczysław Durski wręczył 17 parom małżeńskim, które w 2010 roku
obchodziły jubileusz 50–lecia pożycia małżeńskiego, medale „Za
długoletnie pożycie małżeńskie”. Medale te nadawane są przez
Prezydenta RP. Zaszczytne wyróżnienie otrzymali Waleria i Józef
Jankowscy oraz:
Anna i Stanisław Grzeszczak
Bronisława i Jan Ciaciuch
Dorota i Kazimierz Kluj
Janina i Franciszek Nowak
Krystyna i Władysław Walewscy
Leokadia i Józef Ptak
Łucja i Edward Kruszka
Małgorzata i Stanisław Lisieccy
Marta i Tadeusz Hajduk
Sabina i Edward Małeccy
Stanisława i Władysław Kusz
Stefania i Władysław Wekwert
Weronika Lempka
Wojciech Kubanek odbiera medal
w imieniu rodziców
Zofia i Jan Sass
Zofia i Zenon Zielińscy
Skład redakcji: Alina Wachowiak - redaktor naczelna, Krzysztof Rakoczy, Bartosz Bielecki, Urszula Wierzbicka, Andrzej Połczyński, Anna Kabacińska
Skład i opracowanie graficzne:
Adres:
.