MECHANIZMY OPORNOŚCI NA LEKI W PADACZCE

123
Epileptologia, 2008, 16: 123-132
MECHANIZMY OPORNOŚCI NA LEKI W PADACZCE
MECHANISMS OF DRUG RESISTANCE IN EPILEPSY
Kinga K. Borowicz, Kamila Furmanek-Karwowska, Katarzyna M. Sawicka,
Marta Morawska, Dorota Gołyska, Radosław Zarczuk, Stanisław J. Czuczwar
Katedra i Zakład Patofizjologii
Uniwersytetu Medycznego im. Feliksa Skubiszewskiego w Lublinie
SUMMARY
Introduction. Although about 20 new antiepileptic
drugs have already been launched in the market, the
issue of effective treatment of epilepsy has not been
ultimately solved so far. In around 30% of patients the
episodes of epilepsy keep occurring in spite of proper
treatment according to guidelines. Most of them are diagnosed with so-called ‘drug resistant epilepsy’.
Objective. Presentation of the mechanisms which might
be responsible for the drug resistance in epilepsy.
Discussion. This study is an attempt at reviewing the
most important causes of drug resistance in epilepsy. The discussed phenomenon is associated with a
complex pathogenesis determined by the variety of
pathophysiological mechanisms contributing to epileptogenesis. The considered mechanisms include, among
others, structural changes in the Central Nervous System, genetically determined polimorphism of some microsomal enzymes, the role of glycoprotein P and MRP,
as well as mutations in the region of ion channels’ genes
and blockade of the sodium channel.
Recent experimental research into the issue of drug resistance seem to be of crucial significance for the understanding of the mechanisms of antiepileptic drugs’ action as well as for the discovery of effective therapeutic methods.
The work does not include any clinical aspects of drug
resistance in epilepsy thus it is focused on patomechamisms of disease.
Key words: Epilepsy – Pathogenesis of drug resistance
Glycoprotein P – Protein MRP – Channelopaties
Praca wpłynęła 15.11.2007 r.
Received November 15, 2007.
PRACE PRZEGLĄDOWE • REVIEW PAPERS
STRESZCZENIE
Wprowadzenie. Mimo wprowadzenia na rynek około
20 nowych leków przeciwpadaczkowych problem skutecznego leczenia padaczki nadal nie został ostatecznie
rozwiązany. U około 30% pacjentów mimo zastosowania
prawidłowego leczenia farmakologicznego nadal utrzymują się napady padaczkowe. U większości z nich rozpoznaje się tzw. padaczkę oporną na leki.
Cel. Przedstawienie patomechanizmów mogących wywoływać oporność na leki w padaczce.
Omówienie. W pracy starano się omówić najważniejsze przyczyny oporności padaczki na leki. Zjawisko to
wiąże się ze skomplikowaną patogenezą uwarunkowaną mnogością mechanizmów patofizjologicznych składających się na epileptogenezę. Pod uwagę bierze się
m.in. strukturalne zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym, genetycznie uwarunkowany polimorfizm niektórych enzymów mikrosomalnych, rolę glikoproteiny
P i białka MRP, mutacje w obrębie genów kanałów jonowych oraz blokadę kanału sodowego.
Wnioski. Wydaje się, że przeprowadzane badania doświadczalne nad opornością na leki mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia mechanizmów działania leków
przeciwpadaczkowych oraz poznania skutecznych metod terapii.
W pracy tej nie uwzględniono aspektów klinicznych padaczki opornej na leki, a skupiono uwagę na patomechanizmach choroby.
Słowa kluczowe: Padaczka – Patogeneza oporności na
leki w padaczce – Glikoproteina P – Białko MRP – Kanałopatie