Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom

Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
Wpisany przez Eksperci BDO
W praktyce spółki wykorzystują jeden z trzech sposobów przeprowadzenia subskrypcji, a
następnie przydziału akcji: subskrypcja z ceną sztywną, sprzedaż z ceną minimalną, sprzedaż
akcji po cenie sztywnej według kolejności złożonych zapisów (według zasady: kto pierwszy, ten
lepszy).
Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
W praktyce spółki wykorzystują jeden z trzech sposobów przeprowadzenia subskrypcji, a
następnie przydziału akcji: subskrypcja z ceną sztywną, sprzedaż z ceną minimalną, sprzedaż
akcji po cenie sztywnej według kolejności złożonych zapisów (według zasady: kto pierwszy, ten
lepszy).
Subskrypcja z ceną sztywną - ogłoszenie ceny emisyjnej i rozpoczęcie przyjmowania
zapisów. Publiczną subskrypcję przeprowadza się w oparciu o ostatecznie ustaloną, jedną cenę
emisyjną akcji. Spółka dokładnie ustala cenę zgodnie z oczekiwaniami inwestorów i
zapotrzebowaniem spółki na kapitał. Zapisy na akcje przyjmowane są od wszystkich
zainteresowanych nabyciem akcji spółki, w ramach współpracującej z emitentem sieci punktów
obsługi klienta biur maklerskich. Często zdarzają się sytuacje, w których zgłoszone
zapotrzebowanie na walory spółki przekracza wystawione do sprzedaży akcje. W tym
przypadku dokonanie przydziału akcji odbywa się na podstawie proporcjonalnej redukcji
wszystkich zapisów.
1/6
Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
Wpisany przez Eksperci BDO
W sytuacji, gdy zgłoszony przez inwestorów popyt odpowiada ilości akcji w publicznej ofercie,
wówczas wszystkim inwestorom przydziela się akcje w ilości odpowiadającej złożonemu
zamówieniu. W sytuacji, gdy popyt ze strony inwestorów jest mniejszy od planowanej puli
sprzedaży, możliwe jest dokonanie przydziału inwestorom, którzy złożyli na nie zamówienie.
Spółka może również wcześniej określić próg minimalnej liczby akcji, których objęcie powoduje
ważność publicznej subskrypcji. W sytuacji, jeżeli zapisy na akcje nie pokryły tej minimalnej
liczby, operację tę uznaje się za niedoszłą do skutku.
Sprzedaż z ceną minimalną - przyjmowanie zamówień na akcje już wyemitowane, przy czym
kupujący musi zaproponować cenę. W tym przypadku przydział akcji dokonywany jest w dużym
stopniu w oparciu o cenę zaproponowaną przez wszystkich zainteresowanych nabyciem akcji.
Na podstawie złożonych przez inwestorów zapisów emitent ustala cenę emisyjną akcji, która
pozwala maksymalizować spółce wpływy z emisji. W wyniku takiej metody akcje przydzielane
są tylko inwestorom, którzy zaproponowali cenę nie niższą od wskazanej przez spółkę ceny
emisyjnej. W przypadku wystąpienia nadsubskrypcji, dokonywana jest proporcjonalna redukcja
zapisów.
Zaletą tego sposobu sprzedaży akcji jest to, że pozwala emitentowi uzyskać maksymalnie
korzystną cenę sprzedaży walorów, a inwestorom - uniknąć znaczących redukcji zamówień,
które są na porządku dziennym w okresie hossy. Wadą jest natomiast ograniczona możliwość
dalszego wzrostu kursu akcji na giełdzie oraz rezygnacja ze złożenia zapisu przez inwestorów,
którzy uważają, że z powodu podania przez nich zbyt niskiej ceny nie uda im się kupić akcji.
Sprzedaż akcji po cenie sztywnej według kolejności złożonych zapisów - jest to metoda
bardzo wygodna dla spółki, ponieważ nie ma konieczności zwracania inwestorom wpłaconych
przez nich środków finansowych, gdyż nadsubskrypcja jest mało prawdopodobna. Akcje są
sprzedawane do czasu wyczerpania się puli, według zasady: kto pierwszy, ten lepszy.
Powoduje to powstanie gigantycznych kolejek przed domami maklerskimi, tworzą się listy oraz
komitety kolejkowe. Taka forma zapisów jest krzywdząca dla inwestorów, ponieważ nie stwarza
równych szans dostępu do akcji spółki, a z drugiej strony nie służy maksymalizacji wpływów
2/6
Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
Wpisany przez Eksperci BDO
spółki z oferty publicznej. Dlatego choć dalej forma ta jest możliwa, spółki nie decydują się na
taki sposób sprzedaży akcji.
Subskrypcja akcji
Zadaniem domu maklerskiego, pełniącego funkcje oferującego, jest zorganizowanie sieci
sprzedaży dla umożliwienia inwestorom składania zapisów na akcje. Składa się ona
z Punktów Obsługi Klienta (POK-ów) które mogą być uzupełniane przez placówki
macierzystego banku (w przypadku bankowego domu maklerskiego) przystosowane do
sprzedaży akcji na rynku pierwotnym. Możliwe jest również składanie dyspozycji telefonicznych
i za pośrednictwem internetu po uprzednim podpisaniu przez klientów odpowiednich umów.
Wielkość takiej sieci sprzedaży może zależeć od adresatów oferty i jej wielkości. Jeżeli oferta
jest skierowana przede wszystkim do inwestorów indywidualnych, ma znaczenie także
szerokość takiej sieci. Biura maklerskie mogą również tworzyć konsorcja składające się z sieci
sprzedaży kilku podmiotów. Zwykle sieć sprzedaży przy średniej wielkości emisjach liczy
kilkanaście do kilkudziesięciu punktów. Należy zauważyć, że również na rynku pierwotnym
wzrasta znaczenie internetu, tj. coraz większa ilość zapisów na akcje jest dokonywana przez
ten kanał sprzedaży. Czas trwania zapisów na akcje wynosi od kilku do kilkunastu dni, w
zależności od wielkości oferty.
Rozliczenie transakcji
3/6
Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
Wpisany przez Eksperci BDO
Biura maklerskie przyjmują zapisy inwestorów i wpłaty na akcje, wydając w zamian dokument
zapisu na akcje. Po zamknięciu zapisów na akcje, emitent przydziela akcje inwestorom na
podstawie złożonych zapisów.
W ciągu 14 dni od zamknięcia publicznej subskrypcji emitent zobowiązany jest podać do
publicznej wiadomości oraz do KNF informacje w formie raportu bieżącego informacji
związanych z przebiegiem publicznej subskrypcji akcji, obejmujących 1 :
- datę rozpoczęcia i zakończenia publicznej subskrypcji,
- datę przydziału akcji,
- liczbę akcji objętych subskrypcją, akcji, na które złożono zapisy oraz akcji, które
przydzielono inwestorom,
- cenę, po jakiej akcje były nabywane,
- liczbę osób, które złożyły zapisy na akcje objęte subskrypcją,
- liczbę osób, którym przydzielono akcje w ramach subskrypcji,
- stopę redukcji w poszczególnych transzach,
- ewentualną nazwę subemitentów, którzy objęli akcje w ramach wykonywania umów o
subemisję z określeniem liczby objętych akcji wraz z ceną emisyjną (po odliczeniu
wynagrodzenia za objęte akcje),
- wartość przeprowadzonej subskrypcji odpowiadającą iloczynowi liczby akcji i ich ceny
emisyjnej,
- średni koszt przeprowadzenia subskrypcji przypadający na jednostkę papieru
wartościowego objętego subskrypcją,
- łączne koszty emisji w podziale na koszty: przygotowania i przeprowadzenia oferty,
wynagrodzenia dla subemitentów, sporządzenia prospektu emisyjnego (z uwzględnieniem
kosztów doradztwa) oraz promocji oferty, ze wskazaniem metody rozliczenia tych kosztów w
księgach rachunkowych i sposobu ich ujęcia w sprawozdaniu finansowym emitenta.
4/6
Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
Wpisany przez Eksperci BDO
Jeżeli wszystkie oferowane akcje nie zostały objęte przez inwestorów, emitent wzywa
subemitentów inwestycyjnych, z którymi zawarł umowę, do objęcia pozostałych akcji.
Subemitenci obejmują akcje po cenie emisyjnej, pobierając jednocześnie premię za objęcie
emisji akcji według umowy z emitentem. W przypadku korzystania przez spółkę z usług
subemitenta inwestycyjnego, spółka ma obowiązek poinformowania o podmiotach, które objęły
akcje w wyniku wykonania umowy oraz liczbie akcji objętych przez te podmioty.
Przydział akcji inwestorom
Prospekt emisyjny zawiera nieprzekraczalny termin przydziału akcji przez zarząd emitenta.
Spółka może uznaniowo potraktować inwestorów instytucjonalnych oraz posiada możliwość
przyznania dowolnej liczby akcji poszczególnym subskrybentom lub nieprzyznania ich wcale.
Na etapie przydziału akcji inwestorom, jeżeli to przewiduje prospekt, istnieje możliwość
przesunięć między poszczególnymi transzami w zakresie zdefiniowanym w prospekcie. W
przypadku nadmiaru popytu emitent dokonuje redukcji zapisów. Prospekt emisyjny może
zawierać limity, określające maksymalną liczbę akcji, na którą można złożyć zapis.
Po dokonaniu przydziału akcji konieczne jest sporządzenie wykazu subskrybentów ze
wskazaniem liczby przyznanych każdemu akcji oraz udostępnienie tych wykazów osobom
zainteresowanym w terminie tygodnia od dnia przydziału akcji. Inwestorzy, którym nie
przydzielono akcji lub przydzielono je w mniejszej ilości, powinni zgłosić się po odbiór
wpłaconych kwot. Rozliczenie subskrypcji powinno się zakończyć w terminie dwóch tygodni od
dnia zakończenia przydziału akcji.
5/6
Publiczna subskrypcja i przydział akcji drobnym inwestorom
Wpisany przez Eksperci BDO
Uwaga: niniejszy artykuł stanowią podrozdziały 4.4.11.-4.4.14. rozdziału 4 „Droga na giełdę krok po kroku"
książki - pracy zbiorowej ekspertów BDO pt. „Droga na giełdę. Jak
przygotować spółkę do emisji publicznej"
wydanej przez Difin, 2008
r. Więcej informacji o tej książce zamieszczamy w dziale „Literatura biznesu".
1. Rozporządzenie Ministra Finansów z 19 października 2005 r. w sprawie informacji
bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych, Dz.U. z
2005 r., nr 209, poz. 1744, art. 33 i 97.
6/6