BIP 154-155.indd

W Y D Z I A Ł M E TA L I N I E Ż E L A Z N YC H
Unikatowy nie tylko w skali kraju…
Łączy nowoczesność z najlepszą tradycją
Jak co roku, w maju środowisko hutnicze w Polsce obchodziło
swoje święto. Ten szczególny,
świąteczny czas braci hutniczej
rozpoczyna się 4 maja – w dniu św.
Floriana, Patrona hutników. Podczas uroczystego posiedzenia Senatu Akademii Górniczo-Hutniczej
z tej okazji, Prorektor AGH prof. Tadeusz Słomka podkreślił wielowiekowe tradycje hutnictwa metali nieżelaznych na ziemiach polskich –
ołowiu i srebra, cynku, miedzi, a po
II wojnie światowej również aluminium.
W 1962 roku w Akademii Górniczo-Hutniczej został utworzony
Wydział Metali Nieżelaznych. Do
dziś jest jedyną tego typu jednostką naukowo-dydaktyczną w Polsce, unikatową w skali międzynarodowej. Kształci specjalistów oraz
prowadzi badania naukowe dla
potrzeb współczesnej metalurgii
i inżynierii materiałowej, przetwórstwa metali nieżelaznych i metaloznawstwa oraz przemysłów pokrewnych. Wypromował ponad
2750 absolwentów, 200 doktorów
nauk technicznych oraz prawie 40
doktorów habilitowanych. Zakwalifikowanie Wydziału w 2001 roku
przez Komitet Badań Naukowych
do jednostek naukowo-badawczych najwyższej kategorii przyznaje mu wiodącą rolę w kształtowaniu kierunków badań. Sytuują
się one w czterech obszarach: termodynamiczne i kinetyczne aspekty metalurgii i ochrony metali, metalurgia ekstrakcyjna i recykling
metali nieżelaznych, przetwórstwo
metali i stopów oraz nauka o materiałach metalicznych.
Metale nieżelazne stanowią
grupę około pięćdziesięciu pierwiastków, które znalazły zastosowanie w prawie każdej dziedzinie
życia, należą do podstawowych
tworzyw współczesności. Wydział
powstał w związku z odkryciem
i rozpoczęciem eksploatacji bogatych złóż miedzi w Polsce, a także
rozwojem produkcji aluminium
i cynku. Inicjatorem był nestor polskiej metalurgii prof. Aleksander
Krupkowski, członek rzeczywisty
Polskiej Akademii Nauk, a pierwszym dziekanem został prof. Władysław Ptak, również członek rzeczywisty PAN. Dziś Polska jest eu-
10
ropejskim potentatem w produkcji
miedzi – ok. 3,5 % światowej produkcji (blisko 24 % produkcji UE)
daje jej szóstą w świecie i czołową
w Europie pozycję. Wszędzie tam,
gdzie wymagana jest lekkość i estetyka, połączone z wytrzymałością (w budownictwie, architekturze i wielu innych dziedzinach),
stosuje się aluminium i jego stopy.
Aluminium stało się materiałowym
kluczem do przyszłości, a poziom
jego zużycia jest jednym ze wskaźników zamożności i cywilizacyjnego rozwoju kraju. Srebro, złoto,
platyna to te najcenniejsze spośród metali nieżelaznych, z których
wyroby mają dla nas często szczególną, bardzo osobistą wartość
(najstarsza biżuteria ze złota i srebra liczy około 6 tysięcy lat). W produkcji srebra Polska zajmuje trzecie miejsce w świecie (blisko 7 %
światowej produkcji). Fakty te są
gwarancją stabilnych perspektyw
zawodowych dla absolwentów Wydziału i mogą być źródłem poczucia trafności wyboru studiów.
W kierunkach, treściach i metodach kształcenia Wydział łączy nowoczesność z najlepszą tradycją.
Kształcimy na kierunku Metalurgia
z metalurgią i zaawansowanym
przetwórstwem metali i stopów,
komputerową inżynierią procesową, ochroną metali przed korozją,
recyklingiem metali i ochroną środowiska jako specjalnościami,
a także na kierunkach Inżynieria
ż
żynieria
Materiałowa oraz Zarządzanie
i Inżynieria
żżynieria Produkcji. Prowadzimy studia stacjonarne i niestacjonarne, na poziomie inżynierskim
i magisterskim, jak również studia
doktoranckie i podyplomowe.
W roku akademickim 2006/2007
planowane jest uruchomienie nowej specjalności Metale szlachetne
w przemyś
przemy le i jubilerstwie.
Kształcenie rozumiane jest
współcześnie jako proces rozwijania przede wszystkim możliwości
intelektualnych i zdolności twórczych człowieka. Miarą wykształcenia jest umiejętność rozwiązywania problemów. Dobre wykształcenie na poziomie uniwersyteckim
powinno umożliwiać absolwentowi
podjęcie pracy w stosunkowo szerokim spektrum specjalności, winno czynić go kreatywnym i twór-
czym w wybranym zawodzie, wyposażyć w nawyk i umiejętności
samokształcenia, podnoszenia
i uzupełniania swoich kwalifikacji.
Treści i formy kształcenia na Wydziale Metali Nieżelaznych charakteryzują taką właśnie nowoczesną szkołę wyższą. Obok tradycyjnych form dydaktycznych, na
Wydziale prowadzone są seminaria specjalistyczne, zajęcia i praktyki w zakładach przemysłowych,
wycieczki dydaktyczne. Studenci
mogą uczestniczyć w pracach badawczych, prowadzonych przez
pracowników naukowych Wydziału
bądź też rozwijać swoje zainteresowania naukowe w kołach naukowych, co sprzyja rozwojowi ważnej
umiejętności komunikowania się
i pracy w zespołach, prezentowania wyników pracy. Student ma
szeroką ofertę przedmiotów wybieralnych, pozwalających na profilowanie swojego wykształcenia. Zainteresowani poszerzeniem swoich
wiadomości lub przygotowaniem
do pracy w konkretnej firmie mogą
podjąć studia indywidualne. Istnieją też możliwości wyjazdów na
praktyki zagraniczne i studia w ramach tzw. podwójnych dyplomów
(AGH i uczelni zagranicznej).
Podczas studiów na Wydziale
Metali Nieżelaznych studenci zapoznają się z najnowszymi technologiami produkcji i przetwarzania
metali, stopów i kompozytów, metodami badania i projektowania ich
struktury i własności przy użyciu
nowoczesnego aparatu analitycznego i doświadczalnego, z możliwościami ich zaawansowanego
wykorzystania. Mogą nauczyć się
języków obcych. Absolwent Wydziału potrafi sprostać najważniejszemu zadaniu współczesnej inżynierii materiałowej i procesowej
metali nieżelaznych, jakim jest dostarczanie odpowiednich tworzyw
metalicznych różnym dziedzinom
ludzkiej działalności.
Wydział przygotowuje absolwentów do pracy nie tylko w zakładach metalurgicznych i przetwórczych przemysłu metali nieżelaznych. Szeroki zakres wiedzy,
którą absolwenci Wydziału uzyskują w czasie studiów, pozwala im
podjąć pracę (zależnie od ukończonego kierunku i specjalności)
również w zakładach przemysłu
metalowego, maszynowego, motoryzacyjnego, lotniczego, stoczniowego, w zakładach wytwórczych sprzętu gospodarstwa domowego, w przemyśle kablowym,
materiałów dla energetyki, elektrotechniki, elektroniki, telekomunikacji i medycyny, w przemyśle wyrobów z metali szlachetnych i w jubilerstwie, w mennicy państwowej,
w dowolnym zakładzie przemysłowym, posiadającym wydziały obróbki plastycznej i cieplnej, badań
własności i kontroli jakości. Wszędzie tam, gdzie potrzebny jest
technolog – specjalista od metali.
Absolwenci specjalności Metalurgia metali nieżelaznych mogą być
również zatrudnieni w zakładach
przemysłu chemicznego, materiałów ogniotrwałych, w odlewnictwie,
w każdym zakładzie w zakresie gospodarki cieplnej i w instytucjach
zajmujących się ochroną środowiska. Stale wzrasta zapotrzebowanie rynku pracy na specjalistów,
posiadających wykształcenie
techniczne w określonej dziedzinie i wiedzę w zakresie zarządzania. Takie przygotowanie otrzymują
studenci na kierunku Zarządzanie
i Inżynieria
żżynieria Produkcji. Absolwenci
wykazujący uzdolnienia i zamiłowanie do pracy dydaktycznej i naukowo-badawczej znajdują zatrudnienie w uczelniach technicznych,
instytutach i jednostkach badawczo-rozwojowych, w biurach projektowych, czy też w średnich
szkołach technicznych. Naszych
absolwentów poszukują małe
i średnie firmy prywatne w branży
metali nieżelaznych, jak również
zakłady produkcyjne, przedstawicielstwa i biura sprzedaży firm
i koncernów zagranicznych, działających w Polsce.
Absolwenci kierunków Metalurgia i Inżynieria Materiałowa, po
ukończeniu stacjonarnych studiów
magisterskich, już po dwóch latach pracy w zawodzie mogą ubiegać się o tytuł Inżyniera Europejskiego (EUR ING). Tytuł ten przyznaje Europejska Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych
FEANI w Brukseli. Wymienione kierunki posiadają akredytację FEANI.
Osoby, którym przyznano tytuł Inżyniera Europejskiego mają ułatwione podejmowanie pracy
w swoich zawodach nie tylko na terenie Europy, ale i w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie i Australii.
Mają zapewnione przez FEANI
uznanie swoich zawodowych kwalifikacji i tytułów bez konieczności
nostryfikacji dyplomów.
BIP 154/155 – czerwiec/lipiec 2006 r.
nologii produkcji rur żebrowanych,
stanowiących podstawowy element instalacji chłodzących w petrochemii, energetyce i przemyśle
chemicznym, za metodę KOBO,
umożliwiającą kształtowanie tak
zwanych stopów trudno odkształcalnych do postaci złożonych wyrobów profilowych, za modernizację krajowych sieci elektroenergetycznych, dla których opracowano
na Wydziale i wprowadzono do
użytku nową generację przewodów napowietrznych na bazie stopów aluminium oraz za nowoczesną generację przewodów jezdnych z miedzi stopowej, znajdującą zastosowanie jako elementy kolejowych górnych sieci trakcyjnych.
Branża metali nieżelaznych
w Polsce stanowi ważny segment gospodarki narodowej.
W przeważającym stopniu oparta
jest na kapitale krajowym. Zatrudnia 28 tysięcy osób. Jej przychody
stanowią 4 % przychodów krajowego przemysłu. Wielkość sprzedaży
produktów i materiałów w 2005 roku osiągnęła blisko 13,5 mld zł,
z czego ponad 53 % stanowi eksport. Zysk netto przekroczył w ubiegłym roku 2,5 mld zł. Wśród podstawowych działów gospodarki,
będących konsumentami produktów przemysłu metali nieżelaznych,
należy wymienić: przemysł kablowy, łączność, energetykę, transport, przemysł elektromaszynowy
oraz produkcję specjalną. Eksport
branży metali nieżelaznych w Polsce stanowi 7 % eksportu całego
przemysłu krajowego i 10 % eksportu przemysłu do Unii Europejskiej. Wydział Metali Nieżelaznych
AGH zawsze był i nadal jest kuźnią
BIP 154/155 – czerwiec/lipiec 2006 r.
kadr dla tej branży. Nasi absolwenci piastują w niej, ale i w licznych
innych obszarach gospodarki i administracji, wiele kluczowych stanowisk. Wielu osiągnęło znaczące
sukcesy zawodowe także poza
granicami kraju – od Stanów Zjednoczonych po Japonię.
Wydział jest współzałożycielem i aktywnie uczestniczy w pracach konsorcjów naukowych:
Centrum Zaawansowanych Materiałów i Technologii CAMAT, Akademickiego Centrum Naukowo-Technicznego AKCENT Małopolska,
Centrum Metalurgii Procesowej
CEMP, Centrum Nowych Technologii Komputerowych Metalurgii i Inżynierii Materiałowej CeKoMat oraz
Polskiej Platformy Technologicznej
Metali Nieżelaznych. Pracownicy
Wydziału pełnią odpowiedzialne
funkcje w krajowych instytucjach
naukowych i organizacjach inżynierskich.
Wydział prowadzi szeroką
współpracę naukową z renomowanymi uniwersytetami i instytucjami naukowymi na świecie,
m.in. z Niemiec, Austrii, Szwecji,
Norwegii, Włoch, Słowacji, Czech,
Izraela, USA, Meksyku, Japonii,
Korei Południowej. Owocem współpracy sprzed kilku lat z uniwersytetami w Glasgow i Kopenhadze
w ramach programu Tempus są
m.in. laboratoria Centrum Transferu Technologii, sfinansowane przez
Unię Europejską. Liczne międzynarodowe kontakty kadry naukowo-dydaktycznej Wydziału gwarantują światowy poziom wiedzy,
przekazywanej studentom.
Wiele obszarów działalności
W ydziału, w tym współpracę
z przemysłem, kontakty z absol-
wentami, promocję Wydziału i działalność samorządu studenckiego
wspiera, utworzona przez pracowników Wydziału, Fundacja „Metale
Nieżelazna – Tradycja i Rozwój”.
Dobrą tradycją Wydziału są zjazdy
absolwentów. Ta forma utrzymywania więzi z wychowankami niezmiennie cieszy się ogromną popularnością. Spotkania po latach
zawsze dostarczają wielu wzruszeń i przywołują wspomnienia
najpiękniejszych lat życia, za jakie
powszechnie zwykło się uważać
lata studiów. W 2007 roku Wydział
obchodzić będzie swoje 45-lecie.
W ostatnich latach Wydział
wzbogacił się o nowe obiekty dydaktyczne, znacznie poprawiające komfort kształcenia. W skład
nowoczesnego kompleksu wchodzi m.in. sala wykładowo-konferencyjna na 160 miejsc z pełnym
wyposażeniem multimedialnym,
studenckie laboratoria dydaktyczne, w tym 24-stanowiskowe laboratorium komputerowe, kilka laboratoriów specjalistycznych i laboratoria badawcze. W przerwach między zajęciami studenci bardzo
chętnie korzystają z barku, który
w tym kompleksie również się znajduje.
Mamy taką nadzieję, takie przekonanie, że Wydział Metali Nieżelaznych swoją blisko 45-letnią działalnością dydaktyczną, naukową
i organizacyjną wniósł istotny
wkład w budowanie dzisiejszego
prestiżu Akademii Górniczo-Hutniczej, że w dalszym ciągu przyczyniać się będzie do umacnia pozycji
naszej Uczelni w Polsce i poza jej
granicami.
Wacław Muzykiewicz
Prodziekan Wydziału
fot. Malina Malinowska-Wollen
W rok po jubileuszu 250. rocznicy urodzin Patrona Uczelni – Stanisława Staszica nie sposób nie
podkreślić ścisłych związków Wydziału z przemysłem, będących
wcieleniem w życie naczelnej idei
Staszica: „być narodowi użytecznym …”. Bardzo sobie cenimy tę
współpracę z naszymi partnerami
przemysłowymi. Jest ona realizowana w szerokim zakresie tematycznym: od zagadnień związanych z uzyskaniem metali z koncentratów metalicznych po produkcję nowych stopów i wyrobów,
przeznaczonych do różnych zastosowań. Obejmuje ona wszystkie
zakłady przemysłu metali nieżelaznych oraz liczne firmy z branż:
maszynowej, mechanicznej, chemicznej, petrochemicznej, energetyki, hutnictwa żelaza i stali i wielu
innych. W 2005 roku podpisane
zostało porozumienie o współpracy pomiędzy KGHM „Polska
Miedź” S.A. a Wydziałem Metali
Nieżelaznych AGH, obejmujące
zarówno współpracę naukowo-badawczą jak i kształcenie i doskonalenie kadr. Nawiązano też bliską
współpracę z Mennicą – Metale
Szlachetne Sp. z o.o. w Warszawie, zwłaszcza w zakresie kształcenia w obszarze metali szlachetnych i ich zastosowania w przemyśle i jubilerstwie.
Bliskie związki ze Stowarzyszeniem Inżynierów i Techników Metali
Nieżelaznych (SITMN), z Klubem
Menedżera oraz z Izbą Gospodarczą Metali Nieżelaznych, a przede
wszystkim bezpośrednia współpraca z firmami owocują doskonaleniem realizowanego przez Wydział programu edukacyjnego i badawczego, poszerzają możliwości
zatrudnienia naszych absolwentów. Najlepsi spośród nich otrzymują każdego roku prestiżowe
nagrody i wyróżnienia w konkursie SITMN, sponsorowanym przez
Izbę Gospodarczą i poszczególne
firmy. Wspólnie z partnerami przemysłowymi podejmujemy próbę
opracowania prognoz zatrudnienia i profilu absolwenta, oczekiwanego przez branżę w perspektywie planowanego rozwoju, modernizacji i nowych technologii.
W ogromnym dorobku naukowo-badawczym kadry Wydziału
jest wiele opracowań technologicznych, które zdobywały najwyższe
laury na międzynarodowych targach, wystawach wynalazków i salonach innowacji. W ostatnich latach cztery spośród nich zostały
wyróżnione Nagrodą Premiera
RP – za nowe rozwiązania w tech-
11