WYPADKI PRZY PRACY – JAK JE STWIERDZIĆ I
Transkrypt
WYPADKI PRZY PRACY – JAK JE STWIERDZIĆ I
WYPADKI PRZY PRACY – JAK JE STWIERDZIĆ I UDOKUMENTOWAĆ Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 93 Definicja wypadku przy pracy Za wypadek przy pracy uwaŜa się zdarzenie: nagłe; wywołane przyczyną zewnętrzną; powodujące uraz lub śmierć; które nastąpiło w związku z pracą: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełoŜonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 94 Wypadki zrównane z wypadkami przy pracy Wypadki zrównane z wypadkami przy pracy to wypadki zaistniałe: w czasie podróŜy słuŜbowej w okolicznościach innych niŜ w przypadkach „zwykłych” wypadków przy pracy, chyba Ŝe wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań, przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe, podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 95 Elementy wypadku przy pracy Elementy wypadku przy pracy: uraz cielesny, związek z pracą, nagłość przyczyny, przyczyna zewnętrzna. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 96 Uraz O urazie mówimy, jeŜeli skutkiem wypadku jest uszkodzenie tkanek ciała lub narządów człowieka w wyniku działania czynnika zewnętrznego. Oznacza to, Ŝe brak doznania urazu pozbawia prawa do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 97 Związek z pracą Związek z pracą w sytuacji wypadku przy pracy naleŜy rozpatrywać w kategoriach jedności miejsca i czasu wykonywania pracy oraz zaistniałego zdarzenia wypadkowego. A zatem wypadek ma związek z pracą, gdy zdarzył się: podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełoŜonych, podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia, w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 98 Brak związku z pracą Związek z pracą zostaje zerwany wówczas, gdy pracownik: bez usprawiedliwienia nie wykonuje pracy w czasie i w miejscu, w których pracę powinien wykonywać (nie dotyczy to jednak krótkotrwałych przerw pozostających w związku z wykonywanymi normalnie czynnościami), opuścił miejsce pracy w godzinach pracy w celu załatwienia jego prywatnych spraw, a wypadek nastąpił po opuszczeniu przez pracownika miejsca pracy. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 99 Nagłość zdarzenia wypadkowego Nagłość zdarzenia musi być wywołana krótkotrwałą przyczyną zewnętrzną. Przesłanki nagłości zdarzenia to: krótkie, jednorazowe momentalne, Gwałtowne, zdarzenie zaistniałe w powiązaniu z co najmniej jedną przyczyną zewnętrzną. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 100 Przyczyna zewnętrzna O zewnętrzności przyczyny moŜna mówić wtedy, gdy jej źródło leŜy poza poszkodowanym – zdarzenie wypadkowe nastąpiło na skutek działania czynników zewnętrznych. Miejcie na uwadze, Ŝe przyczynę zewnętrzną naleŜy odróŜnić od przyczyny wewnętrznej – tkwiącej w organizmie poszkodowanego, która równieŜ moŜe skutkować zaistnieniem urazu, a nawet śmiercią. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 101 Rodzaje wypadków przy pracy Ustawa wypadkowa definiuje 3 szczególne rodzaje wypadków przy pracy: śmiertelny (wypadek, w wyniku którego nastąpiła śmierć poszkodowanego w okresie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku) zbiorowy (wypadek, któremu w wyniku tego samego zdarzenia uległy co najmniej dwie osoby) cięŜki (wypadek, w wyniku którego nastąpiło cięŜkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia naruszające podstawowe funkcje organizmu, a takŜe choroba nieuleczalna lub zagraŜająca Ŝyciu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała) Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 102 Postępowanie w razie wypadku JeŜeli jesteś świadkiem wypadku, pamiętaj o 4 podstawowych krokach: ! 1. JeŜeli sytuacja na to pozwala, niezwłocznie zawiadom przełoŜonego o zauwaŜonym w zakładzie pracy wypadku albo zagroŜeniu Ŝycia lub zdrowia ludzkiego. 2. OstrzeŜ współpracowników, a takŜe inne osoby znajdujące się w rejonie zagroŜenia o groŜącym im niebezpieczeństwie. 3. Przystąp do udzielania pomocy osobom poszkodowanym, działając spokojnie, szybko i sprawnie. 4. Wezwij, jak najszybciej, na miejsce wypadku wykwalifikowane słuŜby ratownicze. Szkolenia bhp w firmie © ! szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 103 Obowiązki pracodawcy w razie wypadku W razie wypadku przy pracy pracodawca ma obowiązek: podjąć niezbędne działania eliminujące lub ograniczające zagroŜenia, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom poszkodowanym, ustalić okoliczności i przyczyny wypadku, systematycznie analizować przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki zapobiegające podobnym wypadkom w przyszłości, niezwłocznie zawiadomić okręgowego inspektora pracy i prokuratora, jeŜeli wypadek przy pracy był śmiertelny, cięŜki lub zbiorowy bądź jeŜeli nastąpił inny wypadek o powyŜszych skutkach, mający związek z pracą, jeŜeli moŜe być uznany za wypadek przy pracy. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 104 Zabezpieczenie miejsca wypadku Obowiązkiem pracodawcy (lub osoby działającej w jego imieniu) jest równieŜ zabezpieczenie miejsca wypadku do czasu ustalenia jego okoliczności i przyczyn. Zabezpieczenie to musi wykluczać: dopuszczenie do miejsca wypadku osób niepowołanych, uruchamianie bez koniecznej potrzeby maszyn i innych urządzeń technicznych, których praca w związku z wypadkiem została wstrzymana, dokonywanie zmian w połoŜeniu maszyn i innych urządzeń technicznych, jak równieŜ zmian w połoŜeniu innych przedmiotów, które spowodowały wypadek lub pozwalają odtworzyć jego okoliczności. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 105 Zespółu powypadkowy Okoliczności i przyczyny wypadków przy pracy ustala powoływany przez pracodawcę zespół powypadkowy, w którego skład wchodzą: pracownik słuŜby bhp, społeczny inspektor pracy. JeŜeli pracodawca nie ma obowiązku tworzenia słuŜby bhp (gdy zatrudnia mniej niŜ 100 pracowników), zamiast pracownika słuŜby bhp, w skład takiego zespołu mogś wchodzić: pracodawca lub pracownik zatrudniony przy innej pracy, któremu pracodawca powierzył wykonywanie zadań słuŜby bhp, albo specjalista spoza zakładu pracy. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 106 Obowiązki zespołu powypadkowego Obowiązki zespołu powypadkowego to w szczególności: dokonanie oględzin miejsca wypadku, stanu technicznego maszyn i innych urządzeń technicznych, w tym narzędzi pracy, sporządzenie szkicu lub wykonanie fotografii miejsca wypadku (jeŜeli jest to konieczne), wysłuchanie wyjaśnień poszkodowanego (jeŜeli stan jego zdrowia na to pozwala), zbieranie informacji o zaistniałym zdarzeniu od świadków wypadku, zasięgnięcie opinii lekarza, w szczególności lekarza sprawującego opiekę zdrowotną nad pracownikami, oraz innych specjalistów (w razie potrzeby), zebranie innych dowodów dotyczących wypadku, dokonanie kwalifikacji prawnej zdarzenia wypadkowego w zakresie jego rodzaju i skutków, określenie wniosków i środków profilaktycznych, w celu zapobieŜenia zaistnieniu podobnych wypadków w przyszłości. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 107 Protokół powypadkowy Po ustaleniu okoliczności i przyczyn wypadku zespół powypadkowy sporządza protokół powypadkowy. Powinien on być sporządzony nie później niŜ w ciągu 14 dni od uzyskania zawiadomienia o wypadku, według wzoru określonego przepisami prawa. Do protokołu powypadkowego dołącza się: zapis wyjaśnień poszkodowanego dotyczący zaistniałego zdarzenia wypadkowego; informacje zebrane od świadków zdarzenia; inne dokumenty zebrane w czasie ustalania okoliczności i przyczyn wypadku: pisemną opinię lekarza lub innego specjalisty, odrębne zdanie złoŜone przez członka zespołu powypadkowego, szkice lub fotografie miejsca wypadku, Szkolenia bhp w firmie © uwagi i zastrzeŜenia poszkodowanego lub członków jego rodziny, jeŜeli zostały zgłoszone. szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 108 Obowiązki zespołu powypadkowego w zakresie protokołu powypadkowego Zespół powypadkowy po sporządzeniu protokołu powypadkowego musi: zapoznać poszkodowanego z treścią protokołu powypadkowego przed jego zatwierdzeniem, Szkolenia bhp w firmie © zapoznać z treścią protokołu powypadkowego członków rodziny zmarłego pracownika oraz pouczyć ich o prawie do zgłoszenia uwag i zastrzeŜeń do ustaleń w nim zawartych, ze szczególnym uwzględnieniem ustaleń mających wpływ na prawo do świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, przekazać pracodawcy protokół powypadkowy do zatwierdzenia. szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 109 Obowiązki pracodawcy w zakresie protokołu powypadkowego Pracodawca nie później niŜ w ciągu 5 dni od dnia sporządzenia protokołu musi: zatwierdzić go albo zwrócić niezatwierdzony zespołowi powypadkowemu, w celu jego uzupełnienia i wyjaśnienia. Zatwierdzony protokół powypadkowy pracodawca niezwłocznie doręcza poszkodowanemu pracownikowi, a w razie wypadku śmiertelnego – członkom rodziny uprawnionym do zapoznania z treścią protokołu powypadkowego. W sytuacji wypadków: śmiertelnych, cięŜkich i zbiorowych pracodawca musi równieŜ niezwłocznie dostarczyć protokół powypadkowy właściwemu inspektorowi pracy. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 110 Rejestr wypadków Pracodawca musi prowadzić takŜe rejestr wypadków na podstawie wszystkich protokołów powypadkowych. Pracodawca, u którego w zakładzie nie wystąpiły wypadki przy pracy, nie ma protokołów powypadkowych, nie ma więc obowiązku prowadzenia rejestru wypadków. Szkolenia bhp w firmie © szkolenie okresowe pracowników administracyjno-biurowych i innych 111