Efekty wdraŜania polityki energetycznej Unii Europejskiej w

Efekty wdraŜania polityki energetycznej Unii Europejskiej w zakresie rynku
energii elektrycznej. T. 1 / Tomasz Motowidlak. – Łódź, 2010
Spis treści
Spis uŜywanych skrótów
5
Wstęp
11
Część I: EKONOMICZNE ASPEKTY LIBERALIZACJI RYNKU
ENERGII ELEKTRYCZNEJ UE
1.
Wpływ liberalizacji na strukturę i mechanizm funkcjonowania
rynku energii elektrycznej UE
1.1. Wprowadzenie
1.2. Konsekwencje specyfiki energii elektrycznej dla funkcjonowania jej rynku
1.3. Miejsce rynku energii elektrycznej w sektorze energetycznym
1.4. Typy i mechanizmy funkcjonowania rynku energii elektrycznej
1.4.1. Kierunek transformacji rynku energii elektrycznej UE
1.4.2. Typy rynków energii elektrycznej
1.4.3. Rola i mechanizm działania rynku bilansującego
1.5. MoŜliwości wykorzystania segmentów i transakcji konkurencyjnego rynku
energii elektrycznej
1.5.1. Segmenty i transakcje konkurencyjnego rynku energii elektrycznej
1.5.2. Rynek towarowy
1.5.3. Rynek finansowy
1.5.4. Rynek działalności uzupełniającej
1.6. Wnioski
2.
2.1.
2.2.
2.3.
2.4.
Stan rynku energii elektrycznej UE
Wprowadzenie
PodaŜ i konsumpcja energii elektrycznej w UE
Strategia UE na rzecz liberalizacji rynku energii elektrycznej
Efekty wprowadzenia konkurencji na rynki energii elektrycznej krajów
członkowskich UE
2.5. Rozwój giełd energii elektrycznej w krajach członkowskich UE
2.6. Podmiotowa struktura europejskiego rynku energii elektrycznej
2.6.1. Obszary i bloki regulacyjne w Europie
2.6.2. Instytucje w sferze przesyłu i regulacji
2.6.3. Koncerny energetyczne na rynku energii elektrycznej UE
2.7. Wnioski
3.
3.1.
3.2.
3.3.
Rola rynków regionalnych w tworzeniu konkurencyjnego rynku
energii elektrycznej UE
Wprowadzenie
Rynek iberyjski
Rynek Wielkiej Brytanii i Irlandii
37
37
41
52
57
57
60
66
76
76
79
95
107
126
129
129
133
144
158
173
191
191
202
209
225
229
229
233
238
3.4.
3.5.
3.6.
3.7.
3.8.
3.9.
3.10.
Rynek państw Europy Centralno-Zachodniej
Rynek państw Europy Centralno-Wschodniej
Rynek nordycki
Rynek państw bałtyckich i pierścień bałtycki
Rynek państw Europy Centralno-Południowej
Rynek państw bałkańskich i pierścień śródziemnomorski
Wnioski
241
244
256
266
275
281
297
4.
Zasady i uwarunkowania międzynarodowego handlu energią
elektryczną na rynku UE
4.1. Wprowadzenie
4.2. Metody zarządzania ograniczeniami sieciowymi w transgranicznej
wymianie energii elektrycznej
4.2.1. Znaczenie zarządzania ograniczeniami sieciowymi
4.2.2. Metody zapobiegawcze .
4.2.3. Metody usuwania ograniczeń przesyłowych
4.3. Zasady rozliczania kosztów tranzytu energii elektrycznej
4.4. Wykorzystanie reguł WTO i TKE w międzynarodowym obrocie
energią elektryczną
4.5. Standard EFET i jego znaczenie dla międzynarodowego handlu
energią elektryczną
4.6. Wnioski
301
301
304
304
309
323
327
337
346
350
5.
Znaczenie czynnika fiskalnego w sektorze energetycznym UE
5.1. Wprowadzenie
5.2. Ewolucja polityki podatkowej UE wobec sektora energetycznego
5.3. Mechanizmy opodatkowania energii elektrycznej w krajach członkowskich UE
5.4. Wpływ opodatkowania energii elektrycznej na jej ceny
5.5. Wnioski
6.
Efekty uboczne wprowadzania konkurencji do sektora energetycznego UE
6.1. Wprowadzenie
6.2. Procesy konsolidacyjne w sektorze energetycznym UE
6.2.1. Modele i efekty rynkowe konsolidacji przedsiębiorstw energetycznych
6.2.2. Poziom koncentracji rynków energii elektrycznej państw członkowskich UE
6.2.3. Motywy i natęŜenie procesów konsolidacyjnych w sektorze energii
elektrycznej UE
6.2.4. Największe transakcje kapitałowe w europejskim sektorze energii elektrycznej
6.3. Koszty osierocone na rynku energii elektrycznej UE
6.3.1. Podejście KE do problemu kosztów osieroconych
6.3.2. Koszty osierocone w krajach UE-15
6.3.3. Koszty osierocone w nowych krajach członkowskich UE
6.4. Wnioski
354
354
356
367
371
378
387
387
394
394
409
Spis tabel
453
Spis rysunków
455
oprac. BPK
415
422
427
427
430
438
447