1870 - Serbski

1870
S n a k la d o m M a c z iz y S s e r b s k e j e .
W kommissiji kniharnje S sm o le rja a Pjecha.
wot
wot
wot
wot
W tu ty m 1 8 7 0 - lecze p o K h r y s tu ß u , k o tre z 3 6 5 d n jö w
w o p s c h ija , licZ i ß o:
stworjenja ß w e t a .................................5819, wot saiozenja budyskeho tachantstwa .
. . . 650,
wustajenja julianskeje p r o ty k i........... 1915,
wot spoczatka reformazije
................................. 353,
czerpjenja a horjestacza Khrystußoweho . . 1837, wot naroda krala I a n a ................................
69,
spoczatka kschesczijanstwa we Sserbach . .
850, wot saiozenja maczizy ßerbskeje.......................
Vl.
Zyrkwinske leine snamjenja.
W porjedzenej RehoS B starej jnlianskej
prothzy.
rjowej prothzy
IX
IX
slota liczba
IX
XXVIII
epakth
III
III
wobwod ßkönza
XIII
romske danske czißko
XIII
I)
B
pißmik njedzelski
17. haperl.
jutrow M zka
12. hapcrl.
2 4 njedzele po ßwj. t r M - . d o 1. adv. 24.
Saczmicze M M k a m meßaczka.
W l. 1870 ßo ß k M W V M E '^ ö c z a meßaczk dwaj
kröcz saczmitaj. P o la naAV<DvKpoßlenje saczmicze ßkdnczka a druhe saczmicze meßaczka widzene. P renje sacz­
micze ßiönczka smeje ßo: 31. jan uara a budze jenoz
widzene w pokonschich m orjach; druhe 28. junija we
wulkim m orju, w Australiskej a Nowym Seelandze w i­
dzene; tsecze 28. julija w poinbznej Asiskej a Amerizh
k widzenju. Schtw örte saczmicze ßkönczka stanje ßo
22. decembra a budze pola naß wot vschipoknju 12 hodz.
hacz do 2 hodz. 47 min. wivzene. — P renje saczmicze
meßaczka smeje ßo 17. januara, njeje pak pola naß k
widzenju; druhe pak w nozh wot 12. do 13. julija
wjeczor 9 hodz. 34 min. ßo sapocznje a hacz do 1 hodz.
14 min. traje. T o ßamo je totalne saczmicze a budze
pola naß widzene.
___
Kruschwjow budze wjazy hacz jabkukow, pak wjele
wischnjow, ßlowkow a worjechow; tez mbze wino ßo radzicz.
S a zyke leto najböle ßuschath ranischi,« njeptödnh
poknözny wetr duje a njewjedra s krupami hroza pölnhm pkodam se schkoduczinjenjom. W jele rybow njebudze.
W symje njech ßo közdy psched nasymnjenjom na
kedzbu bjerje, hewak nastanu straschne khoroscze.
Schtyri leine czaßy.
Sapoczatk nalecza: 20. merza wjeczor 8 hodz. 12 min.
lecza: 21. junija popokdnju 5 hodz. 40 min.
- nasym h: 23. septembra rano 6 hodz. 58 min,
shmh: 22. dezembra rano 1 hodz. 7 min.
Schtyri kwatembry.
W porjedzenej Rehorjöwej a w starej jnlianskej prothzh.
9. merza.
i Reminiscere I 14. merza
8. junija.
1 ßwj. trojizy !
3. junija
21. septembra> kschiza
/
16.septemb
14. dezembra (
Luzije
|
16. dezembra.
Jutrow na tabella.
1 87 1:
1 87 2:
187 3:
1874:
1875:
W l. 1870 knjezi ßlönzo (O ).
S to letn a protbka praji, so ßu te le ta , w kotrychz
ßköuzo knjezi, jara ßuche a so mamy w nich mako mokroty a ßrenju czoplotu.
Naleto je pschi sapoczatku, woßebje w haperleji,
khetro mokre; meja pak je rjan a a ßucha a ma pschi
könzu hacz do junija ßhlne mrösy a mjersnjenje.
W lecze smejemh wulkn ßuchotu; wo dujo budze
jara horzo, w nozh Pak ja ra shma.
N asym a budze rjan a a ßucha a w symje njcbudze wjele ßneha, tola pak shma hacz do merza traje.
N aletnh ßyw dhrbi ßo ßuchoth dla sahe wobstaracz. W ot jeczmjenja a wowßa njebudze wjele kop,
tola budzetaj rjan aj w sornach. Jah ky sahe woßhte
moza ßo radzicz. Lena, ß vn a, kaka a runklizy budze
m ato. Roz a pschenza budzetej rjanej w sornach, niz
pak po kopach, — Nasymu ßo fe ßhwom ja ra khwatacz njetrjeba, dokelz semja sahe njesamjersnje.
9. haperleje.
1876:
31. merza (psch. l.) 1877:
13. haperleje.
187 8:
5. haperleje.
1879:
28. merza.
I188 0:
16. haperleje (psch.l.)
1. haperleje.
21. haperleje.
13. haperleje.
28. merza (psck. l.)
Njebjejke snamjenja.
U
voran,
W
byk,
#
dwöjnikaj,
rak,
5§g
law,
knjezna,
waha,
schkorpion,
M.
M .
M
^
tselnik,
kosorozk,
wödny muz,
rybje.
Abbreviatury abo pschikrötschenja
ßkowow.
skh. p. skhadzenje popoinju.
ßtönczko,
skh. d. skhadzenje dopolnjameßaczk,
kh. p. khowanje popoinju.
Pokny meßaczk,
kh. d. khowanje dopotnja.
t Poßleni bertlik,
hod. hodzina.
D M kody meßaczk,
min. minuta.
D P reni bertlik,
* skötne mist.
Maczicznhch spißow czo. 54.
O
1870.
Jan u ar,
wulki röZk,
ma 31 dnjow.
S ta r « julianska
o
s t skh.kh.
skhad.
lkhow.
December. h. m. 16.
m. 1.1 ft. ni.
Text dop.: Romsk. 8, 2 4 — 2 8 ; Pop.: Luk. 12, 15— 19.
7 21
1 ßobot.j N ow e fö o | Dtotoe Iřto | 2 0 Ig n a c a
18 6 14
1. tydzen. Text dop.: Tit. 3, 4 — 7 ; pop.: Luk. 2, 3 3 — 40.
2 njedZ. n j e d z . p . i ^ njedz. p. n. l. 21 4 .a d v e n ta 8 6 4 3
kh. P.
3 pöndz. Kaschpra^M Anthera
22 A n a s ta s ije 8 6 4 4 z a 5 4 4
4 W ut. Balzarja
651
Benedikty
23 D a g o b e r ta 8 5 4 5 a
5 ßrjeda Simeona
2 4 H a d a J e f. 8 5 4 7
7 59
Telesfora
6 sch tw . Tsjoch kralow S w j. 3 kral. 2 5 B o ži d/.en ,8 4 4 8
9 7
7 pjatk Juliany
26 B o ž i inać. 8 4 4 1 0
1013
Luciana
8 ßobot. Erharda
1118
Severina
27 Š ć ĕ p a n a
8 3 411
, 2. tydzen. Text dop.: G alat. 3 , 2 3 — 3 9 ; pop.: Luk. 2, 41— 52.
9 njedz. 1.n.p.3k
kh. d.
1. n. p. 3 kral. 2 8 n . p . h od ź. 8 3 4 1 2
10 pöndz. Czesczm.
021
8
2
4
1
4
Agathona
2 9 N je w . d ź.
11 wut. Aloysije
126
3 0 A n is ije
Hygina
8 2 415
12 ßrjeda Reinholda
2
32
Arkadija
31 S y lv e s te r 8 1 4 1 7
13schtw. Hilarija
339
1 ja n u a r a
8 1 418
Biventija
14 pjatk Felipa
445
Hilarija
2 M e la n ije 8 0 4 1 9
15 ßobot. Bohuwera
551
Pawota
8 0 4 2 0 &1
3 7 0 ja p .
v l u u i | E. 1 2 .
1 — 6 ; pop.: J a n 2, 1— 11.
16 njedz. 2.n.p.3k.
2. n. p. 3 kral. 4 n .p . n .l.
7 59 4 2 1 m 651
17 pöndz. Antonija
Antonija
ö M a la c h ija 7 58 4 2 4
skh. P.
. j e 5 34
g T r o c h k r a l. 7 57 4 2 5 «•yg
18 Wut. Felicity
Petr stol.
19 ßrjeda Priski
Kanuta
7 J a n k řć e n . 7 56 4 2 6 i J C 6 51
20 schtw. Fab. Sebast. Fabiana a B . 8 J u r i ja k r. 7 55 4 2 8 m 8 1 0
21 pjatk Hanze
Hanze
9 31
9 P o lim u th a 7 54 4 2 9
22 ßobot. Bincenca
l o T h e o d o s . 7 53 4 30 §p 1 0 5 0
Bincencija
4. tydzen. Text dop.: Romsk. 12, M — 3 1 ; m \ : M atth.' 8, 5 — 13.
23 njedz. 3 .n .p .3 k .^ i 3. n. p. 3 kral. ll l .n .p .n .o k r ,j 7 52 4 3 3
skh-d.
21 pöndz. Timotheja>L.' Timotbeja
12 T a tia u a
7 51 4 3 3 ł l 0 8
2 5 W ut. Pawolawobr. Pawot. wobr. 13 H e r m y la 7 49 4 3 5
ł l 127
26 ßrjeda Polykarpa
245
14 C a c h e ja
7 48 4 37
Polykarpa
27 schtw.' I . Khrysost. Bitaliana
3 59
l ö P a w . t h . 7 47 4 39
28 pjatk Karoliny ■
5 9
Julian«
1 6 M a r c e lla 7 46 4 4 0
29 ßobot. Theobalda
Otilije
17 A n to n a
7 44 4 4 2
610
5- tydzen. Text dop.: Romsk. 1 3 , 8 — 10; pop.: M atth. 28, 23 - 2 7 .
30 njedz. 4.n.p.3k
4. n. p. 3 kral. 1 18 2 .n „ p .3 k r. 7 43 4 4 3
7 2
31 pöndz. Virgilija
Petra z Noly 119 M a k a rija 7 41 4 4 6
kh- pTydzenje P o rjed Z en a p ro ty k a
a dny. ev an g elsk a. | k a th o ls k a .
Meßaczkowe
pschemönjenje. Hermanki
W jedro.
! a
S to letn a
skötne wiki.
protyka.
D ) Mkody
mLß. 2. jan.
rano 0 hodz.
55 min.pokaze
na mjersnjenje
a wetr.
D P reni
bertl. 9. jan.
wjecz. 9. hodz.
51 minut. ma
symne wjedro.
Pokny
meß. 17. jan.
pop. 3 hodz.
34 min. mözc
ßneh a wetr
pschinjescz.
C Poßleni
M rtL 24. dez.
dop. 11 hodz.
12 min. pschinjeße mjer­
snjenje.
Mkody
meß. 31. jan.
pop. 4 hodzin.
30 min. pokaze
na ßneh a
deschcz.
l.K p sk .
4. B art (lane
. wiki.)
10. Rakezy.
22. Budyschirch
31. Kinsbörk.*
Rumburg.
Luban.*
N B . W Njeßwaczidle ßu
közdu prenju
ßrjedu meßaza, w Halschtrowje közdu
druhu wutoru
m eßaza,w R akezach közdu
tseczu ßrjedu
f!kötne. wiki.
Tez ßu we
Lubiju sa nie«
ßazy junij,
september, No­
vember, dezem­
ber woßebne
skötne wikipostajcne. Teho
runja wBiskopizach. D uy,
na kotrhchz ßo
dzerza, budza
S t o l e t n a psches nowiny
wosjewjene.
p r o ty k a .
J a n u a r ßo
se symnhm Wopomnzenia
wjedrom a \ Holme dnq.
mjersnjenjom 1. nowe keto.
sapocznje; 16. 2. Landtag.
harz do 19. ö.Tsjochkral.
jara sym a; 20. 20. F abiana a
do26.dzeßneh; S ebastiana.
w otl7.dokön- 25. Pawoka
za pöndzeßneh wobroczenje
a deschcz.
abo ptaczi
kwaß.
s
1 8 7 0 . Februar 0
m aly rözk,
nta ‘2 8 dnjöw.
Meßac^kowe
pschemLnjenje. Hermanki
n
W jedro.
StolZtna ffötne roiři
protyka.
D
o
Stara julianska
A Preni
skhad Ifljoro. I I ffi). kh.
Ja n u a r.
h m. j fj. m. a J, h. m. bertl. 8. febr.
7 hodz.
20 Euthymija 7 42 447 a a 542 wjeez.
1 wut. Brigitty
Jgnaca
8 minut. mo
2 ßrjeda M arije touc£. SwöczkMar. 21 Triodiona 7 40 449 & 650 deschczikojte
22 Tim otheja 7 38 451 & 757
3 fchtw. Btazija
Bkazija
wjedro.
4 pjatk Beroniki
Handrija bist 23 Klem enca 7 37 452 4m 9 3
© P otny
24X enije
5 ßobot. Agathy
735 454 & 10 8
Agathy
mkß. 16. febr.
tau e 4 hodH.
6. tydzeü. Text dop.: Eph. 1, 3 — 6 ; pop.: M atth. 9, 4 5 — 38.
17 min. pschi6 njebj.. 5 . n. P. 3 kral. 5. n. p. 3 kral. 2 5 3 .n .p .3 h r . 7 3 3 4 5 6 & 1 1 1 2 njeße njewob7 pöndz. Richard«
26 X e o o f e o a 7 31 4 5 8
kh. d. stajne wjedro.
Romualda
8 wut. Honor.
016
Ja n a z Mathy 27 J a n a K h r . 7 3 0 5 0
Poßleni
9 ßrjeda Apollo». nJ z Apollonije
7 2 9 5 2 F s - 1 21 bLrtl. 22. febr.
28 E u f r . 82 9 lg n a c a
2 2 8 wjecz. 7 hodz.
19 fchtw. Scholastiki
727 5 4 m
Scholastiki
l l pjatk Eufrosiny
Jan a Chrys. 8 0 K r e o f a n ta 7 25 5 6 F * 3 3 3 35 min. möze
12 ßobot. Jordan«
7 23 5 8 8 1 4 3 6 tepsche wjedro
31 C y ria k a
Eulalije
pschinjejcz.
TydZenje P o r je d j e n a p ro ty k a
o dny
etiangetfřa. 1 katholska.
1. Kinsbörk.*
2. Radeberg.*
7. Shorjelz.*
Jarow .*
14. třutcto.*
15. Lukow.
21. Gaßyn.*
Pschibus.*
24. Jafonza.*
25. Kalawa.*
28. Nowosalz.
Biskopizy.
Kalawa.
Wojerezy.*
Wostrowz*
Brody.*
Zahan.*
Wopomnjrnfa
hödnr dny:
1. Kralowske
29, 1 — 16
dawki.
5 9 R 533
2. Söwöczk
622
M arije
511
24. M atthia5 12 HE 7 3
ßa.
5 1 4 f f l fkh. v. S t o t e t n a
protyka.
7 9
516 m
518 & 832
F ebruar ßo Kajkiz je fe»
5 20 & 9 5 4 fapocznje f po- bruar, tajkizje
mröczenym auguft.
njebjom a f
8. tydzen. Text dop.: 2. Kor. 11, 2 l — 3 1 ; pop.: Luk. 8, 4 — 15.
deschezikom; 9.
20 njedz. Sexagesima Sepagesima
S S e p tu a g . 7 7 5 2 2 & 1 0 1 6 do 10. rjane Hdyz pschi
g N ik e f o r a 7 6 5 23 ł l sth. d. w jedro; 11.do spoczatku fe»
21 Pöndz. Eleonory i? T Adelheidy
10
C h a ra la m . 7 4 5 2 5 £*1 0 3 5 14. dze ßneh; b ru ara sajazy
2 2 Wut. Petr stol.
Petr stol.
11
E
u f r o s in y 7 2 5 27
1 5 1 15. do 18.jara wjeßoke skaka23 ßrjeda Lazara
Petra Dam.
Wulke syma;
Matthiaßa
Mathias«
12 M e le tija
7 0 5 29
3 2 19. do könza ja , a ßrjedz
24 fchtw.
teho meßaza
13 E u la lije
6 5 7 5 30
4 5 deschczikojte schtowronczki
Biktorina
25 Pjatk Viktorina
14 A u x e n c ija 6 5 5 532 *
26 ßobot. Nestorija
458
Nestora
wjedro.
rjenje fpewaja , vha pschi
könzu mier»
9. tydzeü. Text dop.: 1. Kor. 1 3 ; pop.: Luk. 18, 31— 43.
fnjenje a sy­
543
27 njedz. Estomihi
Quiuquagef. 15 M ja s o p ö s t. 6 5 3 5 3 4
m a pfchinvze.
651 536 M 618
16 P a m file
28 pöndz. M a k a rija
M a k a rija
7. tydzen. Text dop. 1. Kor. 9, 24 •—2 7 ; pop.: M atth.
13 njedz. Septuagesim. Septuagesim^ 1 fe b .4 .n .3 k . 7 2 1
2 M a r .w .
14 pöndz. Balentina
719
Balentina
3 B ła iija
15 wut. Faustina 406 kBruna
717
4 ls id o r a
16 ßrjeda Onesima
715
'Suliany
5 A g a th y
17 fchtw. Konstanzije
Konstancije
713
6 D o r o th e je 7 1 1
18 pjatk Konkordije
Simeona
7 P a rth e n a 7 9
19 ßobot. Susanny
Manfueta
1
1870.
Merz,
nnletnik,
ma 31 dnjöw.
Tydzenje P o r je d je n a p ro ty k a
evangelska. J katholska.
a dny.
1 Wut.
Pöstnizy
Postnicy
2 ßrjeda Popj. ß r iM , Popj. srjeda
3 schtw. Kunig. H M Kunigundy
4 pjatk Hadriana
Kazimira
5 ßobot. Bjedricha
Bjedricha
S ta r a julianska ! 0
| !hvw. ¥ ¥
F e b r u a r . fftj.it’.
h. m.| li. m. e f l
17 K o n s la n c a 6 49 5 38 § k
18 O r th o d o x . 6 4 7 5 4 0
19 A r c h ip p a 6 45 5 4 1
20 L e a K a t 6 4 3 5 42
21 T im o th e ja 6 41 5 44
D
skh. kh.
h. m.
647
kh.p.
650
7 55
9 0
10. tydzen. Text dop.: 2. Kor. 6, 1 — 1 0 ; pop.: Ja n 15, 12 - 26.
10 6
1.njedz. pöstal228wropdsta 6 39 5 4 6
Domascha Ak. 23 K llemenca 6 36 5 4 7
1111
7 pöndz. Perpetuy
24 P o ly k a r p a 6 34 5 4 9
khd.
8 Wut. Filemona
Filemona
25 Pow. srda. 6 32 5 5 1
015
9 ßrjeda Kwatember
Suche dny
26 T a r a s ija
Anastasije
6 30 5 53 F * 1 1 9
10 schtw. Alexand.
27 Porfyra
Eulogija
2 22
6 27 5 5 4
11 pjatk Rosiny
625 556
Rehorja wulk. 28 P ro k o p
12 ßobot. Rehorja
319
6 njedz. Jnvocavit
-11. tydzen. Text dop.: Hebr. 12, 1— 6 ; pop.: Nkatth. 15, 2 1 — 28.
13 njedz. Reminiscere 2 . njedz. pösta 1 m e r d S u a d . 6 2 3 5 5 8
412
14 pöndz. Abigaile
2 T h e o d a ta 6 2 1 6 0
Mathildy
545
3 K u d o k ija 6 1 8 6 1
15 wut. Khrystofa
552
Longina
4 K watem b. 6 1 6 6 3
l t i ßrjeda H e n rie tty M Heriberta
6 5
5 K onona
17 schtw. Herty
x P Patricija
614 6 5
sth.P.
18 pjatk Pokutny pjatk Cyrilla
6 4 2 m a v tr. 6 1 1 6 7
7 27
7 Basilija
19 ßobot. Josefa
Jozefa
6 9 6 8 & 853
;dzen. Text dop : 1. PLtr. 2, 2 1 — 2 5 ; pop.: Luk. 20, 9 - - 2 0 .
20 njedz. Oculi
3. njedz. pösta 8 2.n.pdsta 6 7 6 1 0
1017
21 Pöndz. Benedikta
Benedikta
9 4 0 m a r tr . 6 5 6 1 2 1*1 1 1 3 8
2 2 m it. Kasimira O T' Oktaviana
10 Kodrata
6 2 6 1 4 m skh. d.
23 ßrjeda Eberharda>3»- Biktorije
11 S o fro n ija 6 0 6 1 5 m
053
24 schtw. Gabriela
12 T h e o la n a 5 5 8 6 1 7 s t 2 0
Simeona
25 pjatk M ar. pschip. M ar. pschip. 13 JN icefora 5 5 5 6 1 8 äfr 2 5 7
Ludgera
14 Benedikta 5 53 6 20
345
2 v ß o b o t. Kastula
13. tydzeü. Text dop.: Romsk. 5, 1—
— 66;; pop.^: J a n 15,
4. njedz. pösta 15 3. n.posla 5 5 1
27 njedz.>Lätare
28 pöndz. Angeliki
16 S a b in a
548
Sixta [11.
29 Wut. Eustachija
17 A le x ija
546
Eustachija
30 ßrjeda Guida
18 C y r illa "W. 5 4 4
Kwiriua
31 schtw. Detlava
5 41
19 Jozefa
Balbiny,
18 — 25.
6 22 a
6 23
6 24 A
627
6 28
422
453
518
538
558
Mißaczkowe
pschemenjenje. Hermankt
a
W jedro.
S to letn a
l'fbtue wiki.
protyka.
1. B a rt* a
lane wiki.
G Mkody
Eisenberg.*
mLß. 2. merzn
dop. 9. hodz. 2. Bjernaczizh-*
29 mittut, pokaze na hrosne 3. Lubij.*
5. Trebule?
wjedro.
7. Biskopizh."
Drazd^any
H P reni
(st.
mřfto.)
bertl. lO.merz.
Hrodk.*
pop. 2 hodz.
Luboras.
1 m inut. ma
8. Barschcz*
w etr a kurjaZ em r?
wu.
12. Zitawa.
Potny 14. S to lp n jo ?
Rosbork*
meß. 17.mörz.
Zitawa.*
pop. 2. hodj.
15.
D obroiug?
41 m in. möze
lepsche wjedro 16. Radeburg*
pschinjescz. 21. Halschtrow.*
Rpchwaid.*
^ Poßleni
Lubin.
b M . 23.m er 3.
rano 5 hodz. Sstanknow.*
27 m inut. po­ 23. Kroßhn.
Wöspork*
lare na czopliRuhland.
schi czaß.
28. Golyschin.
Potezniza.*
Rukow.*
Stotetna
Rychbach*
p ro ty k a .
D u b z*
G rab in *
M erzß osapocznje s hros- 30. Wulke
Sdzarh.*
nym symnym
wjedrom , so»
trez hacz do
20. traje; 22. W opomnjenja
do 23. jara hädne dny.
sym a; 24. a 1. Pöstnizy.
25. taje; wot 9. K w atem b.
26. do tönza 18. Pokutny
pjatk w S .
je deschcz a
ßkönczka ßwe- 25.M ar.pschipowjedanje.
czenje, w nozy
31. Kralowska
renta.
Mößaczkowe
pschemenjenje. H e rm a n k i
a
WjedroS to letn a
skötne w iki.
protyka.
1 8 7 0 . A pril.
jutrownik,
nist 30 dnjöw.
TydZenje P o r je d je n a p ro ty k a
a dny
evangelska. | katholska.
1 pjatk Theod.
2 ßobot. Rosam.
Huga
Franca z P .
Stara julianska
—
Merc.
20 Jana S c r
21 J a k . b is k .
O
1fffiab. Ifljott). ¥"s
m. s l
5 39 6 30
5 3 7 6 32
D
skh. kb.
h. IN.
kh. p.
7 56
14. tydsen. Text dop.: Romsk. 8, 31 — 3 9 ; pop.: J a n 16, 16-- 2 1 .
3 njedz. Judica
9 2
5 .n . pösta
2 2 4 . n . p ö s ta 5 3 5 6 33
2 3 lN ik o m e d a 5 32 6 3 5
4 pöndz. Ambrosija
Jsidora
10 6
5 wut. Maxim a
24 G a b r ie la 5 30 6 37
Vincenca
1111
25 M a n je p. 5 28 6 39
6 ßrjeda Jrenäa
Sixta
kh. d.
7 schtw. Luisy
26 K o r tu l a
Hegesippa
5 25 6 4 0
013
27 R u p p e r ta 5 23 6 4 2 n
8 pjatk Cölestin.
Alberta
1 11
9 ßobot. Theofila
M ar. Kleof. 28 H ila rija
5 21 6 43 HE 2 4
16.
10 njedz.
11 pöndz.
12 wut.
13 ßrjeda
1 4 schtw
15 pjatk
16 ßobot.
tydzen. Text dop.: Filip. 2, 5 — 1 1 ; pop.: M atth.
Palrnarum
Bowönczka
2 9 5 . n . p ö s ta 5 1 9
Julija
Leon« 1. wulk. 30 J a n a K im . 5 1 7
Eustorgija
Ju lija
31 H y p a tija 5 1 5
Justin«
Hermenegilda 1 h a p e r le je 5 1 3
Seleny schtw.^Zeleny schtw. 2 T i ta
510
3
J
o
s
.
a
R
e
h
.
Czich. pj.
5 8
Wulki pjatk
Aarona
Aarona
4 N ik e ta s a 5 6
2 1 , 1 — 9.
645 4 3
646 m
648 m
6 50 m
6 51 #
6 53
6 55 A
16. tydzen. Text dop.: 1. Petr. 1, 3 — 9 ; pop.: M ark. 16, 1— 9.
17 njedz. 1. ßwj. jutr. 1swj.dz.jutr.
5 6. n . p ö s ta 5 4 6 57 A
18 pöndz. 2. ßwj. jutr, 26 Eutycha 5 2 6 58 M
swj.di.jutr.
19 wut. Hermogena
Leon« IX.
7 Jurija
5 0 7 0
20 ßrjeda Sulpizija
Theotima
8 Domaša
458 7 2 #
21 schtw. Adolara
Anselma
9 Z e le n y št. 4 5 6 7 3
22 pjatk S otera
Sotera
lO tiic h .p ja tk 4 5 4 7 5
23ßobot. Ju rja
Ju rija
11 A n tip a s a 4 5 1 7 6 a a
251
3 29
4 2
430
456
skh.P.
7 45
912
10 34
1159
skh. d.
052
144
2 25
D » M tody |
meß. 1. hapert,
rano 2. hodz.
47 m inut. pokaze na wetr a
deschcz.
D P reni
bertt. 8. hap.
pop. 5 hodzin.
15 min. möze
rjane czopte
wjedro Pschinjescz.
<A P otny
meß. 15. hap.
dop. 11 hodz.
15 minut. ma
njewobstajne
wjedro.
5 Poßleni
bertt. 22. hap.
wjeez. 5. hodz.
14 min. pokaze
n a rjany czaß.
G M tody
meß. 30. hap.
wjeez. 7 hodz.
27 min. Pschinjeße deschcz.
Stoletna
4. Biskopizy?
Lubij*
Wößlink*
Muzakow.*
Lubnjow.*
5. Köstkow.
7. Kamjenz.*
Shorjetz*
8. S ta ra
Darbna.*
9. Budyschin*
Ortrand.*
Trebule*
11. G aßyn*
Kutow.
Luboras.
Ortrand.
12. Barsches.
19. Dzeze*
Scherachow.
23. S ta ra
D arb na?
25. Pözkowy. *
Wöspork.*
Khoczebus.*
27. Radeberg.*
30. Drjöwk.*
Wopomnjenja
p ro ty k a .
hödne dny.
Pschi sapoczatku je ha- 1. D aw ki sa
wopalensku
perlejasym na;
pokkadnizn.
4.do 7.rjenje;
15. Parschon8.
a
9.
je
wetr
17. tydzen. Text dop.: 1. Kor. 15, 5 0 — 5 7 ; pop.: J a n 20, 1 9 — 31.
ske a rjea deschcz; 11.
24 njedz. Quasimodog. l.n j. po jutr. l S l . s w . j u t r . 4 4 9 7 8
2 57 dol7,jeczoplo;
mjeßniske
25 pondz. Mark«
Marka
3 24 18. h rim an ja; [ dawki.
1 3 2 .s w .j u t r . 4 4 7 7 10
26 wut. Kleta
3 4 6 19. rjenje; 20. I 17. J u tro w Marcellina
14 M a rtin a
4 4 5 7 12
niczka.
27 ßrjeda Tertulliana
Anthima
4 5 do 23. hrim a­ 23. J u rija .
12 A r is ta r c h a 4 4 3 7 1 3
nja
a
deschcz;
2 8 schtw. Vital«
Vitala
16 A c b a c ija 4 4 1 7 1 5 >0* 4 2 4 24. shma; 25. 2 5. M arka.
29 Pjatk Sybille
Pötra m.
17 S im e o n a 4 39 7 16 G ? 4 42 hacz do könza
30 ßobot. Eutrop.
shma.
Kathy Sien. 18 J a n . D ez. 4 3 7 7 18 G t kh. P.
Meßaczkowe
pschemenjenje. H e rm a n k i
st
W jedro.
S to letn a
skotne wlki.
Protyka.
1 .8 7 0 , M ejer,
rözownik,
um 31 dnjow.
T yd zen je P o rje d ^ e n a p ro ty k a
st d»y. e v a n g e lsk a . I k a th o ls k a .
© ta ra julianska
H aperleja
o
skhad | lhow.
h. m.| h. m.
I 2>
ä '|
!i«). kh,
,n I l). m.
18. tydzen. Text dop. : Romsk. 10, 8 - 1 4 ; pop.: I a n a 21, 15 — 17.
Miser. Domj 2 .N . p. jutr. 19 Q u a s im . 4 36 7 19
7 58
1
2 pöndz. Sigismunda Sigismunda 2 0 T h e o d o r a 4 34 7 21 Pst 9 4
3 wut. Kschiza nam. Kschiz. nam. 21 J a u u a r ija 4 3 2 7 23 Pst 10 7
Moniki
22 P a r a k ly ta 4 3 0 7 25 pst 11 8
4 ßrjeda Florian«
Athanasija
23 J u r ija w . 4 2 8 7 26
kh. d.
öschtw. Gottharda
4 2 6 7 27
6pjatk Ia n a wrot. Ia n a wrot. 24 S a w w y
0 2
Stanislaw« 25 M a rk a ev . 4 2 4 7 29
7 ßobot. Bohumöra
050
2. 1 1 -t
19. ipdzen,
M . 24, 46 —49.
8 ttjebL I u b il a te ^ . 3. n. p. jutr. 26 Mis.Dom. 4 2 3 7 30
130
2 4
9 pöndz. Benigny s j F Rehorja Naz. 27 S c h im a n a 4 2 1 7 32
28 J a s o n a
4 1 9 7 34
A n tont«
10 wut. Viktorije
2 33
29 g m a rtr.
4 1 8 7 35 & 2 58
P ia V.
11 ßrjeda Adolf«
Pankraca
3 0 Ja k . jap . 4 1 6 7 36
12schtw. Pankraza
2 22
Servaca
4 1 5 7 38 & 3 4 5
1 m e je
13 pjatk Servaza
2 A th a n a s . 4 1 3 7 4 0 ń . 4 1 0
Bonifaca
14 ßobot. Khrystiana
ydzen. Text dop. : Iakuba 1, 1 1 — 18; pop.: Ia n a 16, 5 — 15
Cantate
4. n. p. jutr.
3 J u b ila te 4 1 2 7 41
skh.p.
W Ia n a z Nep.
4 1 1 7 42
4 P e la g ija
16 pöndz. S a ry
9 24
4 9 744 H ß 1036
Ubalda
5 lr e n y
17 wut. Iodoka
Venancija
4 8 7 45
6 H io b a
18 ßrjeda Venanza
1136
Petra Cölest. 7 K řiž . nam . 4 7 7 46
19schtw. Potenziana
skh. d.
8 J a n a t h e o l . 4 5 7 48
Bernardina
20 pjatk Theresije
024
9 J e z a ia s a
Feliksa
4 4 7 49 a
21 ßobot. Prudenza
1 0
— 1 1 : pop.: 5 ‘mm 1 6, 23 - 2 8 .
2 2 n > Ä 8 af=et' X : 5 . l t i u h - 8 10 Cantate 4 3 7 50 A
129
4
1
11
F
o
k
ija
7
52
23 pöndz. Desider. ^ D e s id e r ija
151
12 P a n k ra c a 4 0 7 54
Hany
213
25" roitt. Hany
1 3 3 1 8 w o tc . 3 5 9 7 56
24 ßrjeda
2 31
i * . Ö
» . 3 1 4 1 sid o ra
3 58 7 57
249
20schtw. W
Magd. wot P . 15 P a c h o m ija 3 56 7 58
3 8
27 pjatk Florenz«
Germana
16 S a ry
3 5 5 7 59
28 ßobot. Wylema
327
- 7 ; pop: Ia n a 15, 2 6 — 16, 4.
£2. tydzen. Text dop.:
2ynzed^. C p au d i
6. n .p .ju tr. 17 Rogate
354 8 0 P £ 349
18 T h e o d a ta 3 53 8 1
Ferdinanda
39pöndz. Wigand. t
kh. P.
19 P a trik a
352 8 2 F * 9 3
Petronelle
31 wut. Petron.
A
I 2. B a rt*
Nowosalz.
Brody.*
M iloras.
Drjowk.
3. Krakow*
9. Zahan.*
Rakezy.
Wetoschow.
Ram jenjow*
10. StyKomorow.
16. Wojerezy*
LuBoras.*
Hukow.*
Radmjerizy.*
20. Kalawa.*
23. Kamjenz.*
LuBij.»
GuBin.
Kalawa.
25. Wulke
Sdzary.*
27. Zemr.*
Pschibus*
28. Zitawa. *
30. Wospork*
Gaßyn.*
Hrödk*
Stoletna
Kinsbörk.*
p r o ty k a .
Zitawa.*
1. a 2. rneje
LnBin.
je toełr a syrna; Sstanknow.*
4. do 15.czopko 31. Barsches*
a rjenje; 20.
do 22. hrim a Wopomnjenja
ßo a m ato de- hädne dny.
schcza; 24. je
rano tob; 27. 1. Kralowske
dawki.
rjenje; 28. a
W akpora.
29. deschcz a
12.
Pankraza.
sym a; 30:
m rös a mjer- 13. S ervaza.
snjenje st na 18. Pokutnh
dzenw P r.
to zylh dzen
deschcz a ßneh. 25. HurBana.
26. Boze stp.
31.Petronelle.
H P ren i
Berti. 8. rneje
pop. 4 hodz.
27 min. möze
czopke dny
pschinjescz.
© P otny
meß. 15. rneje
rano 6. hodz.
53 minut. pokazena deschcz.
^.P o ß len i
Berti. 22. rneje
rano 6 hodz.
59 m inut. ma
rjane dny.
D j Mkody
meß. 30. rneje
dop. 10 hodz.
11 min. pschinjeße czopky
deschcz.
M eßaczkowc
pschemenjenje. Hermanki
W jedro.
S tolötna
skötNk w iki
protyka.
1871»
J u ttL j,
ßmaznik,
ma 30 diijow.
Tydzenje
P o rje d je n a p ro ty k a
a dny.
e v an g elsk a.
katholska.
1 ßrjeda
2 schtw.
3 pjatk
4 ßobot.
Nikodema
Marcelina
Erasma
Karpasija
S ta r a julianska
M e ja .
Justina
2 0 T h a la le ja
Pötra aM arc. 21 B o ž e s tp .
Kwirina
22 B asilisk a
Franciska kar. 2 3 M ic h a la
o
skhad. I fhow.
!). i». | l>. m
351
3 50
350
349
23. tydzen. Text dop.: Ephes. 1, 9-—14; pop.: Ja p . sk.
5 njedz. l.ßwj.ßwjatk. Swjatkown. 2 4 E x a u d i
348
6 pöndz. 2.ßwj.ßwjatk. S w j. pöndz. 2 5 H lo w . J a n . 3 4 8
7 Wut. Lukrezije
26 K a r p a
Roberta
347
8 ßrjeda KwatembjW Suche dny 27 J a n a P .
347
9 schtw. Prima
Prima
28 N i c e t a s a
346
Marhaty
1 0 pjatk Onofrija
29 T h e o d o r. 3 4 6
Barnaby
11 ßobot. Barnabaßa
3 0 Is a a k a D e l. 3 4 6
24. tydzeü.
S s . ß .tr j.
13 pöndz. T o b ia ß a
14 wut. E liseja
15 ßrjeda V ita
16 schtw. E n g elb e rta
17 pjatk L aw ry
18 ßobot A rn o lfa
Ia n a
N a jsw . trojicl 31 S w ja tk i
346
A n to n a z P .
346
1 ju n ija
B a s ilija w .
2 N ic e fo ra 3 4 6
3 L u e ia n a
V ita
345
B o je h o czöka 4 M e tro fa n a 3 4 5
N ik an d ra
5 D o r o th e je 3 4 5
M a rc e lia n a
6 T h e o d o ta 3 4 5
8
8
8
8
3
5
6
7
|: l
D
s |
sih. kh
h. m.'
1
10 0
1050
1133
kh.d.
2, 1 --1 3 .
8 8
8 8
8 9 &
810 &
811 *
812
812
0 8
037
1 2
126
149
211
2 32
f
if
m
m
D P reni
bertl. 7. jun.
rano 0. hodz.
5 min. je deschczikojty.
© Pokny
meß. 13. jun.
pop. 2. hodz.
37 min. lubi
rjane czopko
wjedro.
4 Poßleni
bertl. 20. jun.
wjecz. 10. hodzin. 23 min.
ma rjane wje­
dro.
G Mkody
meß. 29. jun.
rano 0. hodz.
23 min. pschinjeße czopkotu
a deschcz.
3, 1 — 15.
813 m
3 7
8 1 4 M skh.P.
814
920
8 1 5 JŁ . 1014
815
1057
815 Z L 1130
816 & 1156 K t o l e t n a
p ro ty k a .
25. tydzen. Text dop.: 1. I a n a 4, 16— 2 1 ; pop.: £uf. 16, 1 9 — 31
2 .rjen je; 3.
19 njedZ. 1.n.p.ß.tr. 4 9 > 2.n . p.swj.
7 l .n .p . s w . 3 4 5 8 1 6
& skh.d. wulki deschcz;
2 0 pöndz. S y l v e r i j a ^ « ^ Sylverija
8 B o ž id a r a 3 4 5 8 1 7 * < 0 1 9 4. do 8. syma;
21 wut. Filipiny
Aloysija
0 3 8 O .rjanh czopky
9 C y r i l l . A i. 3 4 5 8 1 7
22 ßrjeda Pomhajboha Pawlina
345 817
0 5 5 dzen; 10. njelO T i m o t h .
23 schtw. Basilija
Aaripinv
1 1 3 wobstajne wje­
11 B a r tr o m ja 3 4 6 8 1 8
dro; ll.d o ! 4 .
24 pjatk Janarschcjen. Ia n a kschczen 12 O n o f r ija 3 4 6 8 1 8
1 3 2 shma; 15.dzen
25 ßobot. Elogija
Elogija
13 A k w ilin y 3 4 6 8 1 8 P * 1 5 3 a nöz deschcz;
20. jara syma;
26. tydzen. Text dop.: Jak. 1, 31 —2 5 ; p o p .: Luk. 14, 1 6 - 21.
22. do 2 3.jara
26 njedj. 2. n. p. ßw. tr. 3. n. p. swj. 1 4 2 .n .p .s w . 3 4 7 8 1 8
2 1 7 czopko; 24.
347 8 18
27 pöndz. 7 spanzow
Ladistawa
11 A m o s a
2 4 7 deschcz; 25.
1 6 T ychona 848 818
28 Wut. Lea
Leona II.
3 2 4 sym a; 26. to
könza deschcz.
29 ßrjeda
Pötra a Paw. 17 E m a n u e la 3 48 8 1 8 i
kh.P.
I S L e o n c ija 3 4 8 8 1 8 H E 9 3 3
30 schtw.« Paw. w.
Paw . wop
1. Radeburg.*
7. Kulow.
Zybalin.
Wolbramezy.*
13. Biskopizy.*
Grabin.*
G ubin*
Rychwakd.*
Pizn.*
Ruhland.
17. S ta ra
Darbna.*
18. Lubin.*
20. Huczina*
Shorjelz.*
Halschtrow*
Lubnjow.
Muzakow."
21. Köstkow.
22. Kroßyn.
23. Lubij.*
O rtrand.
24. Wjeleczin *
Wößlink.*
27. Brody.*
Rösbork.*
Golyschin.
Drazdzany
(n mkfto.)
Drjowk.*
Luban.*
Luboras.*
Rychbach.*
Zarow.*
Rumburg.
28. B a rt*
Drjöwk.
29. S ty Komorow.
Wopomitjenja
hädne dny.
8. Kwatemb.
27 . 7spanzow.
30. Kralowska
renta.
Meßaczkowe
_
pschemenjenje. H e rm a u k i
W jedro.
a
S toletn a
ffötlic will.
protyka.
1870
prajuik,
ma 31 diijow.
D
O
Stara julianska
skbad.! lhow. H = ist) kh
J u n i.
It. m.16. m. St «B 6. m
20 J u d a š a j . 3 49 8 1 7
1011
Ipjatk Theodoricha 1Tbeobalda
2 ßobot. Marijedomp. j M arije domp. j 21 M e th o d ija 3 5 0 8 1 7 m 1 0 4 1
27. tvdzen. Text do
1. Tim. 6, — 1 0 ; pop. : Luk. 15, 1 — 10.
3 n;edz. 3.n.p.ßw .tr. 4. it. p. swj. 2 2 3 .il. p. s w . 3 51 8 1 7 m 11 8
23 E u s e b ija 3 51 8 1 7 m 1 1 3 1
4 pöndz. Hotdricha
Udalrika
24 A g r ip in y 3 5 2 8 1 6 5y 1 1 5 3
5 Wut. Charlot.
Cyrilla
2
5 J a n a K r. 3 5 3 8 1 6 & kh.d.
6 ßrjeda Jesaiaß.
Dominiki
26
E e b r o n ije 3 5 4 8 1 5
016
7 schtw. Wilibalda
Wilibalda
355 815
27 D a v ita
8pjatk Kiliana
040
Kiliana
2 8 K o n c P . p . 3 56 8 1 4
9 ßobot. Cyrilla
1 7
Zenona
L3—
18;
pop.:
Luk.
6,
36
-4
2
.
.2 8, tvdzen. Text do)x : 2. Kor. 4,
10 nicdz. 4.n.p.ßw .tr. 5. n. p. swj. 294.n. p.sw. 3 5 7 8 1 3
140
q
g
g
3
5
8
S
O
P
ĕ
tr
a
P
a
w
.
8
1
2
2
21
11 pöndz. P ia
m P ia 1.
3
5
9
8
1
1
12 wut. H endricha^^ Jan a Gualb. Z l w š . ja p .
K skh. P.
1 ju lija
4 0 810 K
850
13 ßrjeda Margarethy Margarethy
927
14 schtw. Bonaventury Bonaventury 2 S u k n .M a r . 4 1 8 9 G
Hendricha 11. 3 H y a c in th a 4 3 8 8 a a 9 5 7
läpjatk Ja p . dz.
4 H a n d n ja 4 4 8 7 f k 1 0 2 1
16 ßobot. Rafaela
M ar. Karm.
29. tvdzen. Text dop.: l . Petr. 3, 8 — 1 5 ; pop.: Luk. 5, l —- 11;
17 "jcd;. .>. it. p. tzw.tr.
55. ii. [). sw . 4 5 8 6 tik 10 41
>l. p. !>vj.
6 S y ro a s a
4 6 8 5
11 0
18 pöndz. Eugena
Symforosa
7
D
o
m
.
A
k
.
4 8 8 4
1118
19 wut. Rufina f T Bincenca
8 P ro k o p a
4 7 8 3 m r 1136
20 ßrjeda Eliaßa
Rufiny
9 P a n k r a c a 4 9 8 2 a r 11 56
21 schtw. Praxeda
Praxedy
22pjatk M ar. Madl. M ar. Madl. 1 0 4 5 m a r tr . 4 1 0 8 1 m r skh. d.
11 E u f e m ije 4 1 2 7 59
23 ßobot. Apollinara
Apollinara
020
30. tvdzen. Text dop.: Romsk. 6, 3 — 9 ; pop.: M atth. 5 , 1-- 12.
126 11. p .s w . 4 1 3 7 58
24 nsedz. v.n.p.ßw .tr. 7 .N .P . sw j.
047
Jakuba
Jakuba
13
G
a
b
r
ie
la
4
1
4
25 pöndz.
7 57
121
14 A k w ile
4 1 5 7 56 W 2 2
26 wut. Hany
Hany
1 5 K .w ir in a 4 1 7 7 55 U 2 5 4
27 ßrjeda M arthy
Pantaleona
16 A th e m o g . 4 1 8 7 53
28 schtw. Pautal.
Makarija
kh.P.
29 pjatk Beatrix.
17 M a r. M a d l. 4 1 9 7 52
M arthy
843
30ßobot. Ruthy
Ägnaca z Loj. 18 H y a c in th a 4 2 1 7 5 0 0
912
31. tvdzen. Text dop.: l . M r . 2,
Mark. 8, 1-- 9.
3 1 njedz.j 7 . n .p .ß w . tr.j 8 . n. p. sw j. 119 7 .n .p .s w . 4 2 2 17 4 9 1 ^ | 9 36
P o rje d Z e u a p ro ty k a
evangelska. katholska.
|
O
-
T
Tydzenje
a dny.
H P reni
Berti. 6. jul.
rano 5 hodz.
2 0 ntitt. möze
kurjawu a
deschcz pschinjescz.
^ Pokny
meß. 12. julija
wjecz. 11 hodz.
2 5 m inut. ma
njewobstajne
wjedro.
6 Poßleni
Berti. 20. jul.
pop. 3 hodz.
6 m inut. pokaze na tožtr a
deschcz.
D Mkody
meß. 28. jul.
pschip. 12. h.
7 m inut. ma
deschcz aßkönczkaßweczenje.
1. K alaw a*
2. Huska *
D ub; *
5. Bjernaczi3t).*
S tolpn jo?
Dzeze.»
Trjebule*
Kalawa.
9. LuBin.*
1 1 . Biskopizy*
Nowosalz.
12. Barsches.^
18. 8ubij*
Polczniza?
Scherachow.
25. Wöspork?
26. Aemr.*
28. Kamjcnz/'
30.Budyschin*
27. Wulke
■BtjsxK*
Wopomnena
hödne Bitt).
Stoletna
p ro ty k a .
1. do 3. shm a;.4. czoplo;
6. jara shma;
7. do 18. rjenje czoplo; 19.
bo 21. deschcz;
22. do könza
wulkejhorzotu.
2. M arije dom apytanje.
13. M arg arethh.
22. Sapoczatk
pßowich
dnjow.
25. Jakuba.
26. H anh.
i® m
A u g u st,
znjenz,
ma 31 dnjow.
Meßaczkowe
pschemenjenje. Hermanki
a
W jedro.
S to letn a
skolne wiki.
protyka.
•i-i? D
S ta r « julianska
0
Kulow.*
H Preni 1 .
schad
|
l()om.
1 1 sih.kh. bertl. ,4. aug. 2. Radeburg?
J n lij
<r>
k
_
I
l).
M.
fv mj h. m.
dop. 9. hodz. 3. Eisenberg.*
9 59 40 mitt. möze 8. Gubin.*
1 pöndz. Pet ra to rjeq, Petra w rjecz. 2 0 E lia sa p r. 4 2 4 7 47
Kinsbörk.*
4 2 5 7 46
21 S im e o n a
1 0 2 1 rjane wjedro
Alfonsa
2tout, Gustava
9.
B
art.*
pschinjescz.
4
2
7
7 44 h 1 0 4 3
22 M a r.M a d l.
Schczepana
3 ßrjeda Angusta
Kinsbörk.
4 2 9 7 4 2 A 11 9
2 3 T r o f im a
Dominika
G P otny 10. StyKomodschtw. Domin.
2 4 K h r y s t i n y 4 3 0 7 41 A 1 1 4 0 meßt 11. aug.
Afry
5 pjatk Oswalda
row.
j 4 3 2 7 39 M kh. d. dop. 10. hodz. 1 1 .
Khrysta pschek. 25 t i a n y
Lubij?
6ßobot. Ulriki
3 mitt. pschi- 13. Lubin.*
njeße czopke 15. Jahan.*
— 17; pop.: M atth. 15, 7 — 23 .
dny.
Wostrowz.*
4 3 4 7 37 c$g 0 1 7
26 _
1 njedi.
Sslanknow.*
Poßlcni
4
3
5
7
35
27
f
a
n
t^
l.SW1
3
8 Pöndz. Severa
H16. Dobrokug?
28 P r o c h o r a 4 36 7 33
R om ana
2 0 bertl. 19. aug. 18. Radeberg.*
9 W ut. Erich a
rano
8.
hodz.
29 K a lin ik a 4 3 8 7 3 1
3 4
L aw rjen ca
10 ßrjeda
40 m inut. ma 22. Gaßyn.*
3
0
Z
ilia
s
a
4
4
0
7
29
y S u san ny
G rabin*
llschtw .
skh-P. jenak rjane
Shorjelz*
31 E u d o s ija 4 4 2 7 27
8 23
K lary
12 pjatk Klary
wjedro.
Ruhland.
1 a u g u s ta
4 4 3 7 25 A 8 4 5
H ip p o lita
13ßobot. Aurory
G M lody
Wetoschow.
meß.
26. aug. 24. Halsch1.
Kor.
10,
12
a
13;
P°P.:
Luk.
16,
1—
9
33. tydzen. Text dop.
trow.*
4 4 5 7 23
9 4 wjecz. 10. ho14 uicioL 9 . n. P. ßw. tr
9.U .Ö .SW .
dzin. 15 mitt.
Hrödk.*
4
4
6
7
21
o
lzaaK
a
9
2
2
15pondz. M a r .k .n . s t p
pokaze na
Golyschin.*
448 719 _ 941
4 7 m a r tr .
Hiacyntha
16 mut. R ocha
drschez.
'26. S la ra
4 5 0 7 1 7 fä?\lO 0
5 E u s ig n a
Liberata
17 ßrjeda L ib erata
Darbna.*
4 5 1 7 15 4 ^ 1 1 0 2 1
6 S ix ta
O rtrand.
18schtw. A ugustinv - Heleny
7 D e m ic ija 4 5 3 7 1 3 ^ 1 0 4 6 S t o l e t n a 29. Wöspork.*
19 pjatk S e b a ld a \ ■ Agapita
p ro ty k a .
Luban.*
8 E m ilia n a 4 54 7 1 1 F Ś - I U 1 6
Bernarda
20ßobot. B e rn a rd a
Lubnjow. *
1. do 6. rjeHukow.*
. nje czopko; 8.
34. tydzen. Textdop.: Romsk. 2, 1— H ; pop.: L»k. 19, 41 48.
Brody.*
4 5 6 7 9 M 1 1 5 3 zhch dz.deschcz;
21 njedi.
Ortrand.
7
7
l o Ł U 'i Ł 457
" fth. d. 9. do 11. po- 31. Trebule.
22pondz. ł f l S f c 1 *-**F ilip a B en iz. 11 E u p la
459 7 5
0 4 1 mroczene nje-°
23 wut. Zacheja
7
3
5 0
1 2 F o k ija
1 5 8 bjo a deschcz;
24 ßrjeda Partponlja
rjenje 15.
5 2 7 1 4 8 2 36 w13.nozh
13 M a x i m a
25 schtw. Ludwika
m rö s; HHopomnjenja
1 4 K ö n c p ö s t. 5 4 6 59 m kh- P. 16.,17.deschcz; hödne dny.
Z e fy rin a
26 pjatk Samuel.
15 M a r.k .n .s t. 5 6 6 57 m
R n ffa
7 39 18. do 25. rje- 1. Kralowske
27 ßobot. Gebhrd.
nse; 2 6 .d o 2 8 .
dawki.
35. tydzen. T extdop.: Romsk. 1, 16— 2 0 ; pop.: Luk. 19, 9 — 14.
wschednje hri- lO.Lawrjenza.
28 njcdr. ll.n.p.ßw .tr. 1 2 . u . p. sw j. 1^ 11. 11.j).sw . 5 7 6 55 & 8 3 tnanja s desch- 24.B artrom ja
5 8 6 53
8 2 5 czom; 30. a
Janow a ßm. 17 F lo r a
29 pöndz. J a n ßm.
31, deschcz.
lS
N
ik
o
n
a
6
51
5
1
0
848
Rosy
3 0 wut. E ru sta
6
4
9
1
9
H
a
n
d
r
.
w.
5
1
1
Naimunda
34 ßrjedaj Josuy
A 913
TydZenje P o rje d z e n a p ro ty k a
a d»y. c v a n g e lsk a . I k a th o lsk a .
I
1 8 7 0 . September,
poznjenz,
ntst 30 diijöw.
Tydzenje P o r j e d j e n a p r o ty k a
a dny ev an g elsk a. | k a th o lsk a .
1 schtw.
2 Pjatk
3 ßobot.
5 pöndz.
6 Wut.
7 ßrjeda
8 schtw.
9 pjatk
10 ßobot.
o
I
S ta r a julianska
fffjat. Ikhow.
August.
f). in. Ih. m. s i
1. Barschcz.*
3. Zitawa.
5. Stotpnjo.*
Khoczebus.*
Ramjenjow.*
Zitawa.
Pschibus*
8. Llluzakow."
Wotdramezy?
9. Katawa."
12 . Nowosatz.
Biskopizy.*
Dzeze.
Pöztowy. *
Zarow.*
jvalatoa.
H.Radevurg.*
15. l'ubtj.*
17 . Drjowk.*
19. Drjöwk.
Kamjenz.*
tvtitorad.
Wostrowz*
Rhchvach.*
t!u0ui.
21. Bart.*
26. Biskopizh.
Wojerezy.*
Sstauknow.*
Trjebute.*
1 0 3 0 S t o l e t n a 28. (Äuvm.*
Potczntza.*
1 1 2 2 protyka.
29. Wjctcczm?
kh. d. W ot 1. do
Wößtmk*
D
J ) P reni
s'h. >b
h. m bertt. 2. sept.
pop. 2.hodzm.
Egidija
20 Samuela 512 6 47 ł l 941 47 minut. nia
Egidija
Absal.
21 Thaddeja 514 6 45 M 1016 rjane wjedro.
Maksima
Mans.
516 6 43 dTSpfcž 1059
Schczep. krala 22 Agathy
Polny
meß. 11. sept.
—5: pop.: Matth. 13, 24--30.
2gl2.np.sw. 517 6 40
1152 w jeez.llhovz.
J t
1 nunut. ma
24J£usebija 519 6 38 & skh.d. njewobstajne
Nathanaela
Rosalije
2göartromja 520 635
Magna
wjevro.
Albina
Z L 052
6
33
522
Reginy
26 Adriana
Reginy
a a 2 1 6 Poßlm i
M ar. uarod. M ar. narodz. 27 Pojmena 5 24 6 31 ckt 312
bertt. 18. sept.
525 629 ä k skh. P- rano 2. hodz.
Sidonije
Gorgonija
28Mojzasa
Pulcherije
Miktaw. tot. 29 Jan. sm. 526 627 *«► 7 9 19 min. pschlnjeße rjenische
8—25; pop.: Luk. 10, 25—37.
wjevro.
g^!3.n.p.sw. 5 28 625 >0P 7 27
4tK
7 44 G M lody
31 Marije p. 5 29 622
Bohnniika
Guida
8
3 mep. 25. sept.
6
20
1 septembra 5 31
Amata
M aterna
rano 7. hodz.
823
Kschiza pow. Ksch. powysch 2 Anthima 533 618 t ä t
23 mittut, po864 kaze na deschcz.
3 Babyla
5 34 615
Frideriki
Nikoineda
913
Eufemije
4 Zachaviasa 536 613
Kornelija
947
Lamberta
Lamberta
5 Mamerta 538 611
iR'LI:
12 pöndz.
13 W ut.
14 ßrjeda
15 schtw.
,16 pjatk
17 ßobot.
Mößac^kowe
pschemenjmje. Hermanki
Wjedro.
a
S to letn a
skötne wiki.
protyka.
12—16; pop.Luk. 17, 11—19.
■
I*
ß14.n.p.sw. 5r oq
39 ß6 q
8 m
1 8 nie
0
w
19 pöndz. Renata
5 4 1 6 6 8»
Januarija
7 Sapona
20 W ut.
8 Mar. nar. 5 4 3 6 4 H ü
f t l b
21 ßrjeda
9 Joachima 5 4 4 6 2 HR
22 schtw. Moritza
Mawricija
10 Menodory 5 4 6 5 5 9 m
23 pjatk Theile
Biktora
11 Theodory 5 4 8 5 57 m
24 ßobot. Jana pod.
Gerhard»
12 Anlonija 5 4 9 5 5 4 m
,39. tydzen. Text dop. Gal. 5, 26— 6, 5; pop.: Natth. 6, 2 4 - 3 4
r' '
^glö.n.p.sw. 5 51 5 5 2
1 6'.N .P . swj.
2 5 " i ^ z 15-n.p.ß
*
Cypriana
26 pöndz. Cyprian
14 liřiž pow. 5 53 5 5 0
27 roitt. Kos. a Dam. Kos. a Dam. 12Wiketasa 5 5 4 5 4 7 Ä
jgK wnloinh.
5 56 5 4 5
28 ßrjeda
5 5 8 i5 43
17 Sofije
29 schtw.
>559 >540 Ujtg
Hieronyma
30 pjatk Hieronyma
KMM
Ä *
řW r a
4. sept. czopto
Potczniza.
s hrtittaniom ;
Zemr.
5. do 9.jaßttje; 30. Huska.*
18. do25. njewobstajttc wje­ Wopomneiija
vro; 27. czo­ hödno dny.
pto; 28. vo 1. Sapoczatk
lh. p. löuza deschez.
hontwh.
6 50
11. Kermuscha
hodzijska.
7 14
21.
Kwatemb.
7 41
29. M ichata.
813
30. Kralowska
855
renta.
024
134
2 52
413
1 8 7 0 .
O k to b e r,
w inow z,
ma 31 dnjow.
Tydjenje
P o r j e d Z e n a p ro ty k a
a duy.
cv an g e lsk a . I k a th o lsk a .
1 ßobot. j R e m ig ija
S ta r a julianska
September.
o
# i
11
D
ffi). kh.
6. m.
(6 1 | 5 3 8 | J ^ - | 9 4 6
schad. I
(). m. | 6. m
S tem ig ija
119 T r o f im a
40. tydzen. Text dop.: Ephes.. 3, 1 4 - - 2 1 ; pop: Luk. 9, 11— 17.
2 njedz. lO.n.p.ßw.tr. 17. n. p. swj. 2 0 i(;,n .|).sw - 6 3 5 36
21 K odrata
6 4 5 33
3 pöndz. Mapimiana Gerharda
22
F
o
k
a
sa
6 6 5 31
Franciska
4 wut. Franziska
6
8 5 29
23
J
a
n
.
p
o
d
.
Placida
5 ßrjeda .Plazida
5 26 &
24
T
b
e
k
le
6
9
Bruna
6 schtw. Fidy
25 E u f r o s in y 6 1 1 5 24
Marka
7 pjatk Esthery
26 J a n a th e o l, 6 1 3 5 22
Brigitth.
8 ßobot. Efraima
41. tydzen. Text dop.: Ephes. 4, 1— 6 ; pvp.: Luk. 14, 1 — 11.
9 njedz. 17.n.p.ß.
18. n. p. swj. 27 17.n [i.sw . 6 1 4 5 1 9
Franciska zB . 28 C h a r ito n a 6 1 6 5 1 7
1 0 pöndz. Athanasij
29 C y ria k a
618 515
11 wut. Gereona
Burkharda
3
0
R
e
h
o
v
ja
619 513
Mapimiliana
Mapinnliana
t2ßrjed»
1
o
k
to
b
r
a
6
21 5 1 0 F *
Kolomana
13 schtw.
'Eduarda 2
Cyprijana
6 23 5 8 F *
I4pjatk Burkharda
Fortunata
3 D io n y s ija 6 2 5 5 6
15 ßobot. Hedwiki
Kalixta
1045
1152
kh d.
1 2
212
322
431
skh.p.
6 8
627
647
714
7 45
8 23
Hebr. 10, 3 8 — 11, 6 ; pop.: Match. 22, 3 4 - 80.
910
1 9 .it. p .s w j. 4 lS .n .p .s « . 6 2 7 5 4
5 C h a r i ti c y 6 2 9 5 2 m 10 7
Margaretha
6 D o m . jap. 6 3 0 4 0 4 8 1 1 1 3
Lukascha
7 S e r g ija
6 31 4 5 8
skh.d.
P ö tr a s A lk.
024
6 33 4 5 6 m
8 P e la g ija
W e n d e lin a
142
W urschle
9 J s Il. j!ip« 6 35 4 5 4 m
3 4
lO E u la m p ija 6 37 4 5 2 &
S e v e rin a
43. tydzen. Text dop.: Ephes. 4, 2 2 — 2 8 ; pop.: Luk. 10, 3 8 — 42.
leb*, l& .ii.p .ß jf--1-- ÄO.n.p.swj.
11
r
23 uiedz.
1 1 1 9 .n .p .sw 6 39 4 5 0 f c t j 4 28
25 pöndz. Salomy
640 448
Rafaela
12 Proba
kh-p.
5 38
13 K a m p a
642 4 46
24 wut. Wyleminy
Khrysantha
610
2 6 ßrjeda Hioba
14 jNavaretba 6 4 3 4 44
Evarista
6 84
2? schtw. Sabinh
Florencija
11 Eulhimija 6 45 4 4 2
4
4
0
7 36
16
L
o
n
g
in
a
647
28 pjatk
4
3
8
Narzissa
8 34
17
H
o
zea
29 ßobot.
Eusebije
649
44. tydzen. Text dop.: Koloss. 3, 14— 15; pop.: Luk. 13, 6 — 9.
3 0 njedz.' 20.n.p.ß‘ to % 1 2 l.it. p. swj. 1 8 2 0 -n .p s w . | 6 5 0 | 4 3 7 | i ^ ' 9 4 0
31 pöndz. S s w . refif ß J r I Wolfganga
1 9 J o ĕ la p r , J6 5 2 1 4 3 5 |^ ^ ,|1 0 5 1
16 njedz.
17 pöndz.
18 wut.
19 ßrjeda
20 schtw.
21pjatk
22 ßobot.
18.n.p.ß,
Jnnozenzad^
Luk. evangel
Ferdinanda
Wendel.
Wurschle
Kordule
Msßacsjkowe
pschemLnjenje. Hermanl
W jedro.
skötne roifi.
S tolötna
protyka.
3. Bjernaczi)
Pröni
3t)-*,
Huczina*
börtt. 1. oft.
Rakezy.*
wjecz.lOhodz.
Dubz.*
8 minut. po«
Grabin.*
kaze n a jaßne
Luboras."
njebjo.
Gaßyn.*
(T, W ill) 4. Grabin.
mkß. 9. oft.
pop. 2 hodz. 6. Hrödk.*
Krakow.*
32 m in. inöze
10.
Lubij.*
deschcz pschiScherachow.
njescz.
Kulow.*
<Poßteni
Zybaün.
börtl. 17. oft. 11. Barsche;/
wjecz. 7 hodz.
Köstkow.
3 m inut. ma S ty Komo«
wetr a shrnne
row.
wjedro.
17. Kinsbörk*
G M tody
Rumburg.
meß. 24. oktbr.
Gotyschin.
pop. 4 hodz.
Wöspork.*
25 min. pschiZ ahan*
njeße njewob- 24. Drazdjany
stajne wjedro.
st. mesch.
A Preni Halschtrow.*
berkl. 31. oft.
Wetoschow.
ranu 3. hodz. 27. O rtra n d /
51 m inut. ma 28. Jasonza.*
deschcz a tu« Radmjerizy.*
rjaw u.
S t. Darbn».*
O rtrand.
Budyschin*
S t o le t n a 29.
31.
Brody.*
p r o ty k a .
Rychwatdy.
W o tl.d o 3 .
Ruhland.
jesym aam jer- 26.—Wulke
snjenje; 4 .a 5 .
jeczvpto;7.do W o p Ä j e
14. dze veschcz hödne dny.
a je njewob- 16. H aw ta.
ftaine ihmne 28. Schirnana
wjedro; 16. vo
Iudascha.
19. dze ßueh a 3 0 .
Keriuuscha
hacz vo tönza matobuvydeschcz |e ßne- schanska,
hom.
a l. d.
1 8 7 0 . November,
nasymntk,
ntst 30 dnjöw.
Tydjenje P o r j e d j e n a p ro ty k a Star« julianska | O
I khow. I'f
O k t o b e r . j 1)skhad
a dny evangelska. katholska.
m | f). m s i
1 w u t. Wschech Hw. Wschech swj. 20 A r th e n ija 6 54 4 3 3
2 ßrjeda
3 schtw.
4 pjatk
5 ßobot.
Wschech dusch.
Hubert«
Korle
Blandiny
Wschöch dusch.
Hubert«
Korle Bor.
Zacharij«
21 H ila r io n a
22 A lb e r td
23 J a k . ja p .
2 4 A r e th a s a
6 56
6 57
6 59
7 1
45. tydzen. Text dop.: 1. Pktr. 1, 2 2 — 2 5 ; pvp.: M atth.
6 njedz. 21,n.p.ßw.tr. 22.it. p. swj. 2 5 2 1 .n p .s w . 7 3
7 pöndz. Erdm annq^y Wilibroda
2 6 Ü e m e tr ija 7 4
8 wut. Emericha M Godofreda
27 N e sto ra
7 6
2 8 T e re n c a
9 ßrjeda Bozidara
Ursina
7 8
10 schtw. Marcz. Luth. Tiberija
29 A n a s ta s ija 7 1 0
11 pjatk Mrcz. biskopa Marcz. b is t 3 0 C e n o b ija 7 11
1 2 ßobot. Modest«
Levina
31 S ta c h y s a 7 1 3
431
4 30
428
426
M
A
D
sfi). kh.
h. m.
kh. d0 1
112
2 21
328
25, 1— 13.
4 24
435
541
423
421
skh. p.
419
517
417
546
621
416
414 N 7 4
46. tydzen. Text dop.: Philip. 3, 1— 1 1; pop.: M atth. 18, 2 1 — 35.
13 ujetoj. 22.n.p.ßw.tr. 23.n.p.swj.
l n o v . 2 2 .n . 7 15 4 13
857
14pöndz. Levina
Klementiny
2 A rin d in a
7 17 4 12
9 0
15 rout. Leopolda
Leopold«
3 A c e p s im a 7 19 4 l l
10 8
16 ßrjeda Edmund« ’k L ' Edmund«
4 J a n a ja p .
7 21 4 9 m 1121
17 schtw. Huga
Othmara
5 G a la s e ta
7 22 4 8 W skh- d.
18 Pjatk Pokutny pjatk Alfej«
6 V a w o la
7 24 4 6 i "y 037
19ßvbot. Hilzbjety
Hilzbjety
7 H ie r o n y m . 7 26 4 5 £ r 156
47. tydzen. Text dop.: Philip. 3, 1— 1 1 ; pop.: M atth. 18, 21— 35.
20 njedz. 23.n.P.ßw.tr. 24. n.p. swj.
8 23 .n.p s w . 7 2 8 4 4 & 320
21 pöndz. M ar. wopr. M ar. wopr.
440
g O n e s if a
729 4 3
22 Wut. Cäcilije
Cäcilije
616
lO E r u s la
731 4 1
23 ßrjeda Klemnz.
Felicity
11 V ik to ra
7 32 4 0 5 § g kh.p.
24 schtw. Khrysog.
Khrysogena
12 J a n a ja lm . 7 34 3 59 e g g 5 2 2
25 pjatk Katrziny
13 J a n a C h r . 7 36 3 57
Katrziny
616
26 bot. Konrada
14 ł i l i p a jap. 7 37 3 ö 7
Konrada
7 22
49. tydzen. Text dop.: Luk. 1, 6 7 — 7 5 ; pop.: Nomsk. 13, 11
27 njedz. 1. adventa
1. adventa
1 ^ 4 .n ,p .s w . 7 39 356
28 pöndz. Rufs«
Sosthena
16 J a p . p o st. 7 40 3 56 Z K
29 wut. Walter«
17 R e h o r ja
Saturnina
7 41 3 55 A
30 ßrjeda Handrija
Handrija
18 P la to n a m . 7 43 355
&
833
947
11 0
kh. d.
MeßacZkowe
pschemSnjenje. Hermanki
a
W jedro.
S to letn a
skötne mist.
protyka.
V Pokny 1. B art.*
möff. 8. nov 3. Radeberg.*
24 minut. ina 5. Trebule.*
deschcz a wötr.
7. Nowosalz.
Rychwatb.*
ř Poßleni
Gubin.*
bertl. 16. nov.
pubnjow.*
dop. 2 hodzin.
48 min.potaze 8. Lukow.*
na jaßne
Zemr."
njebiv.
14. Stotpnjo.*
G M o d y 19. S ty Koniorow.
mey. 23. nov.
Lubm.
rano 2 yodz
10 m inut. ma 22. üDcbrofug*
rzane wjedro.
24. Radeburg*
D P reni 26. Zilawa.
bern. 29. nov.
wzecz. o hooz. 28. Gaßyn.
Wospork.*
28 mittut, na
ßueye mjersn/enje potaze.
Wupemnjtnje
hödne day:
Stoletna
p ro ty k a .
1. hacz do 14.
oze oescycz a
ze sym a; 16.
ßney; i7 . oo
20.veschcz;21.
oo 2b. je czopto a rjenje
ta j w tecze.
1. Kralowsli
dawki.
6. Kjermuscha
bart>ta,
yuczmjanska.
13. tlukichanjfsl, raa-tow|tu , minakat|tu.
18. Pokutny
p p tt
30. H an d rija.
1870.
December,
hodownik,
ma 31 dnjow.
Meßaczkowe
pschemünjenje. Hermanki
W jedro.
a
S toletn a
skötne wiki.
protyka.
«Stara julianska
D
o
| |i
A Potny 5. Biskopizy.*
fl)0te- S.E sih.kh.
N o v e m b e r. fft,ab.
h. m. |f>. m-1S
fi. »i. meß. 8. dezbr.
Dzeze?
rano 3 hodz.
Drjowk.*
19 Abadiasa 7 44 3 54 Ä< 0 9 28 mimit. ma
Eligija
1 schtw. Songina
20 Reh. z D. 7 45 3 53
118 symne wjedro.
.Panliny
2 pjatk Aurelije
Mikoras.
225
3 ßobot. Franz«Xavera jFranc« 3£ab. 21 Mar. wop. 7 47 353
Brody.*
$ Poßleni
6.
Bart
(taue
49. tydzen. Text dop.: M atth. 3, 1 - -10; pop.: Iap sk. 3, 22-25.
Berts. 15. dez.
wiki.)
3
5
2
7
48
3
31
4 njeOj. 2. adventa
2. adventa
2 2 2 5 .n .p .s w
wjecz. 10 hodz.
23 A m n lo c h a 7 50 3 5 2
4 3 7 0 min. pschi- 7. Kroßyn.
5 pöndz. Amoßa
Sabasa
7 51 3 5 1
5 4 3 njeße ßneh. 8. Lubij.»
6 Wut. Miklawscha Miklawscha 2 4 K a trž in y
25
K
le
m
e
n
c
a
3
51
7 52
649
7 ßrjeda MarkwarjM> Ambrosija
M M tody 9. Stara
26 J u r i ja
7 53 3 51 M^ikh.P. meß. 22. dez.
8 schtw. M ar. pcb|. , M ar. podj.
Darbna?
27 J a k u b a m . 7 54 3 51 ■" 5 2 pop. 1 hodz. 12. Luboras.*
9 pjatk Agrippiny
Leokadije
7 5 5 3 50
1 0 ßobot. Iudithy
Judithy
5 5 1 10 mittut, ma
28 Š e ĕ p a a a
Hrodk.
symne wjedro.
50. tydzen. Text dop.: Luk. 3, 15—17; pop.: Koloss. 1, 12—17.
13. Barsches?
D P reni
2 9 1. a d v e n ta 7 57 3 5 0 H E 6 5 1
11 njedz. 3 . adventa
3 . ad ven ta
14. Ruhland.
S O H a n d rija 7 58 3 5 0 -T R 7 57 Berti. 29. dez.
O ttilije
12 pöndz. Epimacha
17. Wojerczy.
wjecz.
5.
hodz.
9 8 28 min.pokaze
1 d e c e m b r a 7 59 3 5 0 m
13 tont. Luzije
Lucije
1 1 2 2 na w etr a
2 H abakuka 8 0 3 50
14 ßrjeda .itw ateinber
S u c h e dny
3 S o fro n a
deschcz.
- Khrysty
8 1 3 50 ä 1139
15 schtw. Jgnaza
ls -W tz A .
4 B o rb o ry
skh.d.
Adelhaidy
2i. § * m m
8 2 350
16 pjatk Ananiaßa
i
5 S ab asa
8 3 3 5 0 & 0 56
Lazara
17 ßobot. Jsaaka
51. tydzen. Text dop.: I a n a 1, 15 a 17; pop.: 1. Ia n a 1, 1 — 4.
—
QrPF.
18 ".jedz. 4 . ad ven ta
6 2 .a d v e n ta 8 3 3 5 0 ! f e 2 1 7
4 . adventa
p r o ty k«.
7 A m b r o s ija 8 3 3 5 1
Pelagija
19 pöndz. Reinhard«
3 4 0 ’ 1. a 2. ßneh;
8 P a ta p ija
2 0 tont. Ammona
5 6 3. do 8. nje- Wopomnjtnja
Timotheja
8 3 3 51
D
om
ascha
_
D
o
m
ascha
CSS
9
M
a
r.
p
o
d
.
3
5
1
4
6
31 woBstajnewje- hödiie dny.
8
21 ßrjeda
10
M
e
n
a
sa
W
3
5
2
2 2 schtw. Beaty
Demetrija
8 4
kh- P- d ro ; 10. wulki 4. Borbory.
11
D
a
n
ie
la
2 3 pjatk Dagob.
4 57 ßneh o wulka 14. Kwatemb.
V ik to rije
8 4 353
11)IUUj 1O» U
P
a
to
rz
iz
a
12 S p ir id ija 8 4 3 5 3 s t 6 1 8 14. ßneh; 16.
P a to rz ic a
2 1 ßobot.
21.Domascha.
do 20. jaßne
52. tydzen. Text dop.: Luk. 2, 1 -- 1 4 ; pop.: T ita 2, 11— 14.
njcBjo a jara 24. Patorziza.
2 5 ujcbg. B o z i . dzeü
B o zi dzeü
13 3. a d v e n ta 8 5 3 5 4
7 24
25. Bozi dzeü.
2 6 pöndz. I.ßwj.hodow S chczcpana
14 T h y o s a
8 5 3 55 a a 8 40 könza symne
3
I.K ralow ska
27 tont. I a n a scz.
9 45
15 E le u th e r . 8 5 3 56
I a n a j. s.
dny.
renta.
2 8 ß rje d a N je w in . dz. Njewin. dz. IßK . w a te m i). 8 6 3 5 7 A 11 5
29 schtw. J o n a th .
17 S t a r .w o t c . 8 6 3 58
Davit«
kh. d.
3 0 pjatk D a v it«
013
18 S e b a s tia n a 8 6 3 5 9
E u g e n ija
19 B o n ifa c a 8 6 4 1
120
31 ßobot. Sylvestra
Sylvestra
Tydzenje P o rje d Z e n a p ro ty k a
a dny. evangelska. | katholska.
st
- ’a 2 £ š s š s $ 3 s § č š § § ! ! ! § ! !
» e a e i m
i
@5
© © © ©
© © ©
S S
©
©
5fJ I »st I ^ I I
*L ĕ - { ß ^ a o i s t H h c o ^(ö <n ^ ^-1 freist
M
04 H o v r H
iQ « h X o i - < 0 4 » s t 4 > C O 4 » s t » s t
~
I1 5
|
— i—■ 0 4
04
04
rN W ^ O
*5o H
^
i
04
I I
45
«Ne
u
l O G Z - !>■ »st 04 M š g} i
2 l * T s i 1 i ri ' l Q
#
x H
t i ,
j
-
t
i ' i ' N c o c c o o o ö i a ö
t i e i t i s i N W d s i e i M
1
=
t—l 0 4 C 0 ^ i s t < 0 h . 0 0 Ö ) z O
o a c 5 0 )0 ) c ł0 ) 0 5 0 ) d ) 0
fH
ff
>-> 1-. — <-i « s i w n « ^ ^ i o o »fl o vi O O
fh
«—« 04 04 »st »st
04
©
.£
B
•& -
i1
§>
«
=
©
©
©
©
©
©
©
©
©
©
©
©
©
©
©
vß -O
I1 i i I I I i
1~
-
L G
T ł 'ł T f i s i D i f l e i a i o i ł
iN(N(NN<NlNIN©ł(NlN
1
«
H O C C ^ tis t5 p ^ o o o > s t
ooooQbobQOobxxQOO;
e
j
o
o
I^ ^ I ^
Ä„
— ^ - e wa c i w a i i a to t^ c o
—1 O ‘O *~ u >o >o
I\ r - r i < N I N " MM ' f i O t i ł ( ® l > 0 1 —0 f —« l N
O
T
‘nt
OCM2l
ct
Qj_____ - * 04 04 0 4
T i i 11 I I
3
co r_l
i
s
I
=
t
-
M M e l « « s l s i { |
5i
} |
H(WC<5TF»O«ONQO05O
t > N N h N N N N N CC
w
W u l i c Z b o w a n j e
d a n je .
^
CO
»st 04
y
11
. s t
I t s
e
&
■
* I ­
- -s
r-» >st 04
COCOÖh
' COOh
*^1
04 04
— ^ 04
d» »st
l
I
M I M
»st _
»st___________________
^ CO — »st 1 »st l ‘st
04
-N ___________________
\ Wi \ __________
~
p F N F-. — ' fh “o T o 4 04 « W
^ ^ O iC O e» 0 * » st» st
1 l *° I *° i *° I ^ i I i t I I I I I
ff
> .
I
1
|
I
i
i
I
I
;
l
|
|
04
I 1 I
» ® ® a a a o o o r t
H H r t r l H r t S I M J I e l
iSS jtsa.
- 1
s «
^©o 1
II ®
2 2«■“* ?>
-— 04
04
Ä-
I f f - f r-< CO 50
|
|
|~ r= -
-
e
+4 S
cs _«■
©©©©©©©© ©©©© . 2 5
® . 2
- - - § L § x § § ^ .L § L r IL L . L l ^ . .
1 5
I T i ^ e ' ł o ł « « » ' w i« < o ř ' t' ' a 0 ^ : * ‘n 2 g j —
« Ä
S
I I ---o
«
------------------------------------ -------------------- “
■
:
r i — 9*
| 1 5
I I I M 11 11 M M I I I I
’S
s
Uß
f-s
^
I
^
^
I
5>
I
I
. K
04 »st
04 »st
04 »st
»st
»st
»st O »st ^f tC ? O HO ł lH>- 0914 C O FFC 004^ 1 ' ^—t » Is tH| » s It | HŁs t | I II ’S s
CO
» - 04 04
t i
*-* CG
^
^ 04 04 04 CO CO <> © ^
^ »st
ff
H N M ^ i f t ' ^ K C O O J O
tOtCCOtOtOtOtOtCCOh»
s s i6 « tf ii8 a 6 r t'( M «
|
ĕ
~
4 > 4 i Q i o < e e h . N N a D
• ^ • ^ ^ ^ F ^ F - t F ^ F ^ F*< y—{
f
^
w
VO" o
'- to *j 2 3 I ®2 SS"I 2 3 * 2 f_M M[ > L « - f
“p “ |“
=
i
-
l
l
-'04C0lf»stCst|>.C005O
»st»st»st»stłstłstV5istkst<0
CO<DOi04»stQOFH^b.
|
0 4 C 4 0 4 C O C O C O t f t ł l ’^ , ist
= 3
L-
- N W ^ i f t ( 0 N 0 0 O ) O
Ł
tz
®
t
^
FF04C0^»stC0t>.Q001O
cocococococococorf
■= =
L t z
9
4
0
S
0
*
h
h
W
cc io aiiN ifłao i-i'rr'
8
O ffl
1»
N
|
® ® M a
-5
4 et i *
s5 5
CO «>• *^ »st CO 04 <D
~j
I
Ä-w
<3 «
m
~
^ I ^
I
<5
I M
CO 4^ »st 0 4
t' - »st
»st____ ^ _______
, V h ph — 0 4 04 C 0 " c 0 C 0 ^ t » s t < D < D ř ^ » s t O 4
|
ist »st
I
______
H Q4 I
ff fF
i “j r
Oi »st
^s« ®
« i j
_____ I 1 _ H
§
I M
&
-
I^
i '1 i ] r n
, i i > > > i
L
O
i f »l op vi M
s o gi fi ln oNi a^ o^ ii fo l io oe ho xo ae oo oo so eo oo oo oe
nMMtiSOO
-o
«
-W C O ^ iftC D N C O O iO
04 04 04 0 4 o * 0 4 04 04 04 00
C O < O O lW » ß » F T fN
i
^3
I
.
,
,
II II II I I I I
( n * - e o m ' » M « - i i l i Ii I I 1I
IN O __________— — IN __ H W I 1 M
I
1
|
=
a
i
C0C0C0'^rfi'<fististist(O
1
=
— 04C0^»stC0h»0D0)O
H l N F H F F H F F Č )
1Z.
“
L
c o c o o i 0 4 » s t o o F H ’^ r *
—r
s -*
|
|
j
| -H — — 04 04 (M 04
F-i04CO^»steOb-XOlO
fH
I I I I I I I I I I
I I I I I I
F
| I I I I I I I I I Ž
I O'**-ł--0łCttKy— •— C i
( 9) CD «i 0
X N C\
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
H-l—
F
K
ZÄ
»8
g
-v>
I:f
tooo-ioiO '*.w täk- |
4
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
F
-o
p*-
1 1 1 #
^*OCC?OGC^<lOiO)
O 0 6 t J O t O * » 6 6 * > » O ■g
5-1:
g
1 1 II
1 1 II
1 1 1 1 1 1
tetetei»toK>tetetete
F
I
cr
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
ÖT
» •»
5 “"
S"S
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
f
Z.
'S
Z-L
^ 4a. W W CB W t-0 14 t i t - L
ex to to oi oa j
oc #
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
F
N* h*
«* 1—t
Z.
C^4^WUlHOO(DOOa
11
| II
| U1 | VI | S
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 F
<ooo-»'<ioi®möiui*- K
l
*■ oo te ® | - i .M-* oo 4
L
<>*♦
-S
o
S
'Cř'
o
II
1 ! 1 11
M
1 II
1 II
| |
F
1 II
chos — i a a * . w i - t o < i U ' i M « o i » ' J U ' W ^
Uł V| X l » l ł s | 0 » ^ ' I O < * ^ s t C 8 > ‘ '«'flC<!
'
1 M
1 II
P
F
! 1 f 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
I ®00-i®CJ<4*Cob£)H“ | «O00-J®Oiił=-O0b0H.
4
H-S
1 1 1 1 1 1 1 1
F
» f
° -er
3 S
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
g
■e;
I f
=
fł-<£
^
g
II
1 II
II
1 ! 1 1 M
1
\
9> U<
W N> H |
1 1
® 0 0 < 1 ® 0 > * » W K I |1 1 1 M
I 1 1 1 1 1 1 1 1 II
1 1 II
F
4
1
ä
f c
| *
"S-5
F
°-g
§ J.
s n;
F
1 1 1 1,1
os W f c ö t O ^ H O O O t O Q D O O - J ^ f l i 5; S : S £<
| y | y | y | y | y | y | v | u ’ | o^
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 II
4
1 1 1
F
1 QOOi Ü»^WU) tÜ^- OcDOO^OVÜi #*>Wt «h< §
O tO Oi —1 00 O O t-‘ 034k.OiOie^ fXO^K) C^*b. 4
N %
• » 0 t ł ^ wi . j ' OON^Oł ^COHN' ^Ot OO
<T'
Gf
o
r* 2 *
4
OOOOÖtD®tOtOOC)OODQOODOD,LI*;t fcl ' ^ ^ K
& i t ! - i 8 o a ^ o > « H I aoosifc-ost—
<0 tł
Ot ti h u i CHOO i w w %«4 O t» vi *• tO b* * 4
-
O
OUs
K
I
I tD QC
r%
OM*
| « o ^ y 4^«n®t- I I I | | | 1 | |
F
1 1 1
I | 1 I I 1 1 1 t s t e t o t e t o t e t o h o t o t e i — h«
1 1 1 1 1 1 1 1
w isi-o to a I
1 1 1 1 II
Ä
S-g
1 II
| |
j?
f
0 0 0 ^ ü , 0 9 « ( (XOi^OSN^O^Oi^toOQD^i
Oł >0 H **• Oł w | w W ' 4 O k ł » - 4 lO " * A 0 0 N
«
-«■
-3*
ife-GSWtO&SCMbSOSOSOSCUbOtOtStOtSbOKItOtO |jr* <*£&***
h-* H-*•
Oi C' ił^
f
ZÄ
° -er
3 o
KL
t1 r-ff.
oi03 03 03K>totetettih-»h-H«MW.M | | | | | K
1 1 ! 1 1 1 1 1 1 1 1 1 II
<=r
<3"
CMi
ZL.
y | ui | y | oi | y | @
F
ja
O
<-t
-tS"
E |
1 1 1 1
O
B
' g
F
^O'OJCCWOSKU-OWh- S.
II
o5*
«
♦t-
F
O) a řJ' ^ » ^ t ł a o j t o t o
*MN0tO*Xt»0|O i
1 1 II
| J> r5 : S
r "L.Z-g-3
| t o o o —loi ot i f r- osbo*- | t c o c ^ o i c n ^ a i t S H . 4
D
| |
-10)OlO>OSOł01U, U'OtOiO'>te-,t6.ifc.i£.ił*.4»'OSOi
4
II
| | | |
E
-o£
F
! 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1
I I Z.
r' I : f
| OOD-JOłCnrf&OSbOH' ■&
I I II
<&
1 | 1 1 1 | I 1 1 II
1 1 1
W-
OS»
°tr
3 f
3 ^
Ä O'
Z,Z^
4
|S
F
» f
= -»
M t4) H<eOl-44>.N-00Vifc»p-<0-4üi*Nfc»O(X»4Vitt»-*
O
C<C<C<O
t&*4*'G
6 6 ~-lCX>Q
e i * * «D
«QO
*%<O
l,< «i<a
1 *—
» ,4 * 4 » 6 0 ^ v > e |
f-5
|f
II
•3i
II. ^Wuliczbowanje vloczisnv kija abo metra, hdyz ftory soffst tohcz l np. hacz 1 tol. pkocZ;.
I I I I I I II
F
P s ch i d a w k.
NekoLre europiske kraje s jjch wobydlerjemi a wjerchami.
1) <5äfftet ma 272 □ mil a 2,423401 wobydl.;
13 milliouow toi. letnych lvudawkow a 80 mitt. toi. dotha.
Kral Jan , rodz. 12. dezembra 1801; zenjeny s Auralijn Augustu, bajerskej prynzeßynu, rodz. 13. novembra
1801. DzSczi: 1) Bjedrich August Albert, rodz.
23. haperleje 1828: zenjeny s prynzeßynu Karolu s
Wasa, rodz. 5. angusta 1833; 2) M arja Hilzbjeta,
rodz. 4. februarcr 1830, wudowa njebo genuesiskeho wöjwody Ferdinanda; 3) Bjedrich August Iurij, rodz.
8. augusta 1832, zenjeny s portugalskej pryzeßynu Hanu
Mariju, rodz. 21. julija 1843.
2) Prufka ma 6388 □mit a 24,043,296 wob.;
168 Million, tot. letnych wudawkow a 435 miß. tot. dotha.
Kral Bjedrich Wylern I., rodz. 22. merja 1797.
3) Awstria ma 11,306 □ mit a 35,553,000 wob.;
323 mitt. tot. letnych wudawkow a 2363 mitt. tot. dotha.
Khezor Franz Josef, rodz. 18. augusta 1830. ■
4) Ruska ma 90,134 □mit (to Europje) a
61,325,922 wobydl.; 518 mit. tot. letnych wudawkow a
2672 mitt. tot. dotha. Khezor Alexander II., rodz. 29.
haperleje 1818.
5) Franzowska ma 9850 □mit a 38,192,064
Wobydl., 567 mitt. tot. letn. wudawkow a 3760 mitt. tot.
dotha. Khözor Napoleon III., rodz. 20. hap. 1808.
6) Turkowska ma 6302 □mit (hewat 37,924
□mit) a 11 mitt. wobest.; 106 miß- tot. letn. wudawkow,
465 mitt. tot. dotha. Khezor Abdut Aziz, rodz. 9. fe=
bruara 1830.
7) Bajerska rna 1382 □mit a 4,824,421 wob.;
49 mitt. tot. letn. wudawkow a 525 mitt. tot. dotha. Kral
Ludwig II., rodz. 25. augusta 1845.
8) Würtembergska ma 354 f]mit a 1,778,479
wobydl.; 12 mit. tot. letn. wudawkow a 75 mitt. tot. dotha.
Kral Korla, rodz. 6. rnerza 1823.
9) Badenska ma 278 □ mit a 1,434,970 wob.;
11 mitt. tot. wudawkow a 85 null. tot. dotha. Wulkowöjwoda Bjedrich rodz. 9. sept. 1826.
10) Äendzelska ma 5762 □ mit a 30,157,473
wobydl.; 473 mitt. tot. letn. wudawkow a 5393 mit.- tot.
dotha. Kralowa Viktoria, rodz. 24. ineje 1819.
11) Schpaniska ma 9200 □ m it a 16,302,625
wobydl.; 184 mitt. letn. wudawkow a 1507 Million, tot.
dotha. Ninia zaneha wjercha.
12) Portugalska ma 1786 □mit a 4,250,506
wobydl.; 34 niillion. tot. letn. wudawkow a 326 mitt. tot.
dotha. Kral Ludwig I., rodz. 31. oktobra 1838.
13) Jtalska ma 5166 □mit a 34,368,787
wobydl.; 262 mitt. tot. letn. wudawkow a 1922 mitt. tot.
dotha. Kral Viktor Ernanuel, rodz. 14. rnerza 1820.
14) Zyrkwinski ftat ma 211 □mit a 720,000
Wobydl.; 19 mitt. tot. letn. wudawkow a 200 mitt. tot.
dotha. Nornski bamz Pius IX., rodz. 13. mcje 1792.
1.
nam , to ßebi zadamy a wuproschamy: jedz a picje,
drastu a czrije, born a dwör, rotu a sköt, pjcnjcsy a
kukko. D a j, rjeknjemy, daj w domjazym tute sboze, bohabojasnoscj a strowoscz, püzcziwoscz a czescz. daj sa ßwetne
powokanje dobru a ßwernu wyschnvscz, pfobne wjedro,
dobry w e r, dobrych pjcheczelow, ßwernych ßußodow.
D a j, Pschistaji ßwedomniwy a ßwerny kschesezijan, mojej duschi wery möz a njebjeski khleb, so mohka ßo
naßyczicz, ftromu wodu ziwjenja, so ßo napije a könz
teje wöry, sböznoscz. D a j, daj, to je nasche wschedne
sdychowanje k B ohn lubemu knjesej, daj, d aj, to je
nasche najhorzysche pozadanje pschi spoczatku noweho leta.
Kak dha pak, moji lubi pschcczelo? njechamy dha
pschi spoczatku noweho leta prjedy teho ßkowczka „ d a j"
teju dweju pißmikow „w o " ßobu stajicj, tak so my prajim y: wodaj. Tön knjes Jesus Khrystus naß derje
na to je dopomnicj chzyk, hdyj je k schtwörtej pröstwje
„nasch wschödny khlöb daj nam djenßa" pjatn pschisank3
Porühaj Boh wam!
D a j, d aj, bfti, to je ftajne zgdanje a wolanje
czlowjekow. Kaz M ode kastojczki w ßwojim hneshaczku
Kdzo ßwojn maczerku, lo tra i f zhrobu pschiletuje,
dvoje hubiczki rosdajo küzdy ra s w itajp fe ßwojim
hftj mi, daj m>, tak tez czlowjeka myßle a wvcji k njedjeßam letajo niczp böte ßebi njezadajn hacz: daj, knjeze,
daj nam . Czim böle tjacü we werfe pösnajemy, so
vschitkön dodry a dokonjany dar s wyßokoscze pschiuI>ze tre t Wötja ßweiloscze, czim böte wschitkich woczi
-jakaju na teho knjesa a wschednje w otam y: nasch
vschedny khle'b daj nam dzenßa. Woßcbje Pak pschi
Poc^atku noweho leta wschitzy tute sboze ßebi pozal>amy a psched B o je woblecjo stupimy s tej pröstw u: daj
tarn, schtoz I wschödnej ziwnosczi a potrebnosczi je nusne
» k spokojnemu sbozomnemu jiwjenju trebne. D a j
nyk a nam proßycj kasak: wodaj nam nasche winy, Pscheto^ to ta jenichka w ina njeje, so sjawne hröchi cjijako mti wodawamy naschim winikam.
nimy, B o je kasnje pschistupamy a wschelakim hrosnoW oprawdze, hdyz na to jenicjke tžto spomnisch, sczam, skösczam a bjesböznosczam ßo poddawamy, ale t^
kotrej je saschko, dyrbisch s poniznym duchom ßo wu- je tez nascha wina, schtoz s tym ßkowom ßo w upraji:
snacj: ja njejßym jenoz wjele dobreho dostak s hnadneje schtöz we dobre czinicz a njeczini, tön m a hrech. D yrm y
ruft mojeho njebjeskeho wötza a s jeho pomozn wjele na ßwoju wutrobu a prafchejmy ßo, hacz runje w tym
skeho pschewinyk, ale ja ßym tez wjele sleho czinik a najhubjenischi ludzo njejßmy, so ßmy lern a liwzy czi­
teho dobreho ßo wostajik, so proßycz m am : wodaj! nicz dobre, kotrez wemy, so B äh je ßebi zada.
Niz Pak jenoz sa to jene leto, kotrez ßo je minyko,
Közdy dokh Pak po praw ym czezkotu a staroscz
ßmy my ßebi wulkn winu psched tym knjesom nahro- nacziui a közda w ina njcmer a njepokoj porodzi. Weste
madzili, ale s zyleho nascheho sandzeneho jiw jenja zyka je, so bychmy najradscho ßwoj dökh wupkaczili a ßwoju
wnlka hrom ada winow sa nam i dze a naß psched tym winu wotbyli. T u njepomha zakosczicj a skorzicz.
knjesom wobskorzttje, kotremuz tu winowatu ßwernoscz Tez njehodzi ßo to sabycz abo sapomnicz, schtoz wiwopokasali njejßmy. Köjdy psches pröh noweho leta nojczi ßmy, abo kaz uekotsi czinja, s myßlow sahnacz
stupajo czezke bremjo njeße, to je hrechow w ina. Közdy psches to , so ßami se ßobu zenje do ßuda njendu,
dyrbjal pod tym ßamym bremjeujom zakosczicj a pro­ ale w ßwetnych rosproscheujach a ßwjeßelenjach to doßycz: wodaj! Pschetoz nichts njemöze precz, so wjele pomnjenje na ßwöj hrech a ßwoju winu potepja. Abo *
winojty je temu ßamemu, kiz jemu wot ßwojich kublow myßli ßebi schtö, so moze ßwoju winu wotbycz, hdyz
a darow öohacze a doSwcziwse je wudzeiit a sa to ßo ßameho Mrffo cziut a wschitkich druhich czoruych
po prawym jara mako ßebi zada, mjenujzy niczo hacz barbi abo hdyz s nekajkimi dobrymi skutkami ßamojenoz: poßkuschnoscz, luboscz, dzakomnoscz a ßwernoscj. prawdoscze ßwoje smölki a ßwoje hrechi pschikrywa abo
To Pak jemu njejßmy dali, ale wjele böle ßo wschednje wotpokucza. Njebudjmy hkupi a njemudri, my ßami
nad nim pschehreschilt, so woprawdze jemu to w otpro- we tym ßebi Pomhacz, my ßami ßwoje hrechi a winy
ßycz a k njemu rjez dyrbim y: njesapkacz nam , kaz jo sahubicz, my ßami ßebi ßwoje winy wodacj njemözemy.
saßknjili ßm y, a njekhostaj naß w ßwojim hnewje a Dzecji to la, hdyz ßu neschto skeho wobeschke, ßebi
njcsacziskaj naß wot ßwojeho woblicza, ale wodaj nam ßame wodacz njem öja, ale nan a macz jenicjzy mözetaj rjez, hdyz ßo proßytaj, möj ßyno, moja dzowka,
nasche winy.
Niz Pak köjdy ßam sa ßo tajkich winow dla psched tcbi je wodate. P o tajkim tej my, kaj shubjeny ßyn
knjesom ßo wobskorztcj m a, ale nasch zyly lud, nasch k ßwojemu nanej, k njebjeskemu wotzej s pokntnej w u­
zyky n aro d , njeße w inn, so ßo to hnadne wotpohla- trobu a se ßylsiczku roskacza khwatacz a jeho proßycz
danje Bo^eje luboscze a ßmilnoscze, po kotrejz wön chze, m am y: wodaj nam , my ßmy shreschili psched tobn a
so by nam wschitkim Pomhane byko, njewnwjedje. we njebjn.
M y wschitzy ßmy na tym w in a, so czaß je sky, so
Schtö teho dla nochzyk pschi spocjatku noweho leta
wschelka nusa a schkoda bjes nam i knjezi, so we n a­ k schtwörtej prostwje s jenajkim wodychom a sdychnjenjom
schim krajn, w naschej gmejnje, w naschim domje, we pschistajicj tu p jatn : wodaj nam nasche winy, Pscheto^
naschim pokowanju to sboze njekczeje, po kotrymz harze my njejßmy teho hödui, schtoz proßym y, a njejßmy
pozadanje mamy. Nascha je ta wina; hladajmy ßo, jo tez saßkuzili. To Pak ßo dyrbi stacj, so bychmy
so njebychmy, kaz to rady czinimy, winu skeho, kotrez stajnje teho wedomni w oftali, so B öh nam wschitko
naß tyschi, n ä druhich, na kralow abo ferschtow semje chze s luteje hnady dacz nascheho knjesa Jesom Khrysta
abo na ferschtu teje czemnoscze, na czerta abo ßwöta dla. N am kschesczijanam w evangelionje je sjewjene
möz waleli. Hdyz s nam i hubjenje steji, hdyz czaß je a psches Khrystußowe czerpjenje a wumrjecje sasyglosky a wschelka zakoscj naß tyschi, dha njeprajm y, to wane a wobtwjerdjene, so pokutnym hrechi budja wo­
ßu czi ßami sawinowali, kolsiz se ßwojej njeweru a se date, njepokutnym Pak sdzerzane. P o tajkim s pokutßwojim njekschesczijanskim ziwjenjom B o ji hnew a jeho nej w utrobu a we werje do Khrystußa Jesußa tutu
njehnadu n a naß pschinjeßu. Ale wopomiuajm y, so prostw u czinicz a ßo troschtowacz mamy, so nasch wötz
wschitzy, tez najfromnischi a najßwjeczischi bjes nami w njebjeßach wschitke nasche winy, make a wulke, nam
ßwoje winy majn a dokznizy po czeli a hreschnizy ßn. woda, jeli jeho wo to proßymy, anjeje sjana w ina maka
a jana wulka, kotrejez dla njebhchmy dyrbjeli ßo ty- dza ßmilnoscz dostacz. Jeli mözno, tak wjele hacz na
schicz a rndjicz a wo wodacze Poniznje proßycz.
naß je, dha dzerzmy mör se wschemi ludzimi. K temu
Jeli B öh njcbjeski wöcjez tajki mikvscziwy a dö- Pomhaj B öh wam.
brocjiwy knjes, so s luteje luboscje nam Jesom Khrysta
dla wschitke nasche winy w odaw a, dha bychmy jeho
njedostojne dzeczi byli, hdy bychmy se ßurowosczu chzyli
hidjicz a pschesrjehacj ßwojich ßobuczlowjekow, kotsiz ßu
ßo nad nam i nehdze pschehreschilt abo nam nekajku
sköscj a kschiwdu czinili. Wschak je nam jako kschescjijanam wot ßwojehö knjesa ta now a pschikasnja batet:
lubujcze ßo bjes ßobu, jako ja waß lubowak ßym, psche­
toz na tym budze közdy Pösnacz, so scje moji praw i
wuczomnizy, hdyz luboscz bjeS ßobu macje. Wschak
nam wschitkim je prajene: dajcje, dha budze wam bäte,
H u d a n c z k a .
wodajcje, dha budze wam wodate, poZohnujcze tych,
Prenje hudanczko, kotrez ßo w pschidawku k prokotsiz waß poklija, czincze dobrvtu tym , kotsiz waß
tyzy
n a l. 1869 nam aka, je w o l i j . D ruhe ryczi
hidza, pröschcze sa tych, kotsiz waß pschesczehaju, so
wot
pczokki
, kotraz se ßwojim jedojtym zahadkom
byschcje dzeczi byli wascheho wötza w njebjeßach.
pornjo
wojakej
pschecziwo ßwojim njepscheczelam ßo
T o my ja ra mako wopomnimy, to my jara husto
w
obara.
Röze
Po doli abo na horach stejaze ßu kaz
sabudjemy. N am s myßlow wnpanje, kajke wulke winy
make
h
ro
d
M
sa
nju, s kotrychz kaz s pinzy ßebi ßködke
my pschecziwo B ohu a pschecziwo ßwojim ßobuczlowjekam mamy, ale to my sapomnicZ njemözemy, schtoz wino a toi « tu muku rubi a wunjeße a w ßwojich
ßu nam drusy skeho naczinili. M e r s Bohom ßebi pankach kaz we komorkach skhowa. Pczokka je snazadamy, ale mer s czlowjekami my njedzerzimy. N a mjo pilnoscze a wopißmo dzekawoscze sa naß czkowjekow.
Tsecze hudanczko je: w e t r n i k a schtwörte: sw ö n.
to naß Pak tön knjes s pjatej pröstwu chze dopomnicz,
M
ud
re hköjczti ßu te ßame wescze wuhudake. T o
so, scktöz B o ha lubuje, ßwojeho blizscheho dyrbi luboPak
nikomu
niczo njeschkodzi, hdyz ßwöj rosomczk nawacz, hdyz wön kaze ßo modlicz: wodaj nam nasche
kozuje
o
w
ötsi,
czohoz dla pschedzenak s nowa tajke
winy, jako my wodawamy naschim winikam.
wezki
ßobu
pschinjeße.
Hudajcze, schlo to je, sHtoz w
P o tajkim m a japoschtok Paw ok prawje, hdyz w
ßledowazych
schtuczkach
ßo
khowa a je to zyle ßerbliscze na Kolossyskich naß n apo m ina: woblcczcze ßo jako
ske
ßkowo:
czi wuswoleni B ozi ßwjeczi a lubi wutrobnu ßmilnoscz,
Hdyz s wopredka ty czitasch moje mjeno,
dobrocziwoscz, poniznoscz, czichomnoscz, sczerpliwoscz;
Dha woram, wlöczu, mlöczu ja a ßyju;
snjescze jedyn druheho a wodajcze ßebi bjes ßobu, hdyz
Czitasch-li s wopjeczizn pak mje jcno,
schtö nekajku skörzbu n a druheho m a ; runje kaz wam
Pschi wobjedze ja twoje blido kryju.
Khrystus wodak je, tak tez wy. Njebudzmy podobni
na teho skeho njewuzitneho wotroczka, wo kotrymz
pola M atth . 1 8 , 21 ßv pvw jeda, so jeho knjes na
3.
jeho naleznu pröstwu jemu wschitkön jeho wulki dokh
T y njedyrbisch falschnje ßwedczicz
be spuschczil, kiz Pak ßo nad ßobuwotroczkom, kotryz
pschecziwo twojemu blizschemu.
jemu neschto mako winojty be, njechasche ßmilicz.
B o je ßmilenje njcch nam stajnje a pschezo psched wo-Pschißködnik je hörschi hacz paduch, to je snate
czomaj je, so tez my ßmilnoscz wuknjemy a wopoka- a werne ßkowo. Psched paduchom pomhaja sanki, niz
sujemy. Njech ßmy sjednotliwi a k wodaczu hotowi, Pak Psched pschißködnikom. Paduch mi czelne ßwetne
dobrocziwi a mikoscziwi. Hdyz my ludzom jich hrechi kubko kranje, kotrez ßo druhdy saßo löhko nadobycz da,
w vdam y, dha nam nasch njcbjeski wötz tez w oda. ale tamny pschinjeße mje wo dobre mjeno a czescz, a
Sbözni ßu czi m erni, pschetoz woni budza Bvze dzeczi to je kubko, kotrez, jeli so je. shubju, mi wulku schkodu
mjenowane, a sbözni ßu czi ßmilni, Pschetoz woni bu- pschinjeße.
Kak teörno to je, to wünsch s teho pösnacj, schloß
je ßo psched nekotrymi letam i w H . ftato. W e tu»
tym makym mestaschlu beschtaj to jenej haßy dwaj
pschekupzaj. Jedyn s mjenom R . ßo ja ra dcrje ziwjesche, pola druheho, s mjenom S ., wikowanje njendzesche, kaz dyrbjesche. W ön ßwoje wezy njewothlada
a njewobstara kaz R ., kiz be ja ra sprözniwy a pschecziwo wschitkim ludjom ja ra pscheczelniwy. S . ßo nad
lym jara hnewasche a n a wschitke mözne waschnje sa
tym stejesche, so by kupzow ßwojeho ßußoda n a ßo
scjahnyk. Dokho ßo jemn to njeradzi, ale tola Po
czaßu. J u n u czerwjena khoroscz w bliskoscji wudyri
a runje w tajkich khejach ßo sapocja, kotrychj wobydlerjo pola R . kupowachu.
S . pschindze s nekotrymi ßwojich pscheczelow hromadu a ryczesche s nim i tez wo tutej khorosczi a pschistaji: njejßym ja dawno prajik, so psches mojeho ßu­
ßoda njesboze n a blizschu wokolnoscz pschiüdjr; pschetvz
ja beqe tvlm, f tajtiaii fäUbtrtj>mi ifb&jtyitti
wön kißako a palenz möscha a PscheS rjoz wön njeknicjomnemu khofejej darbn daw a a jön fa dobry pschedaw a a ta t Po ejaßu ludji wo strowöscj a jiwjenje
pschinjescj dyrbi. T ola Pak njecham ja nicjo wo tym
wjedjicz, ja praju to jrooj » a m jako döbrym snatym
a pscheczelam.
Tajka rycz ßo wschitkim we'ricz njechasche, tola
Pak dokho njetrajesche, so ßo to wot kh5ße kh5ji powjedasche. Dokelz ta fta khoroscz bäte böte pschibjerasche
o wjele ludzi n a nju wumrje a zane lekarske pomozne
wezy pomhacz njechachu, dha napoßledk wjele stow
ludzi ßebi wo prawdje myßlesche, so je ta baßen wernoscz, kotruj be S . Peknje doscz rosnjeßt a kotraz du
psches wschelake pschidawki powjetschena. Nekotsi lud
naschcjuwachu, so njebychu dleje tajkeho jebaka, k aM
R . bycz dyrbjesche, w mescze czerpili.
Jedyn njedzelski wjeczor nasta ua jene dobo wulki
ropot a hara psched R ..o w e j khezi. W okna ßo fa«
poczachu rösno bic£ a bu hrojene, so chzedza R — a fa«
bicz. S pomozn nekotrych dobrych pscheczelow, kotsiz
njemerny lud spokojicz spytachu, ale to njemözachu,
radzi ßo R . e j czeknycz. Lud ßo rosnjem drjeny dc>
kheze czischczesche a wschitko, schtoz w khlamach namaka,
rosbi a pschekupne wezy sa wjele taw synt tolerjow
rosm jeta a skönzowa. — Wschitko bu wobschkodzene,
schtoz be w khezi a w khlamach a hdy by R . tu wostak,
njebychu jemu sti ludjo ziwjenje pschepuschczili. W ön
be wschitko shubik, schtoz be s wulkej prözu nadobyk,
4
a bu proscher, dokelj 65 s makym samöjenjom a s
lutym dvkhom ßwoje pschekupstwo sapoc^ak. H aj! tza»
m a wyschnoscz 65 pscheczlwo njemu a dasche jeho PY»
tacz, so by jeho jaka. Dokelj pak w tamnym ejoßu
njeby radzene byko, ßo popanycz dacz a wön ßwoju
njewinowatoscz s nicjim njemöjesche dopokasacz —
pschetoj jeho twory döchu wschak wschitke wot skeho
luda pschi tym ropocze skazjene, dzerzesche wön sa to
najlöpsche, do zuseho kraja czeknyez. T u wschak wön
se ßwojej wustojnosezu spyta, ta t by ßebi a tym ßwo­
jim khleb warbowak. P o wustatej wulkej nusy pak
wumrje wön. Pschemözne rndZenje, kotrehoZ ßo fminycz njemozesche a dopomnjenje n a tu wulku njeprawdu,
kotraZ be ßo jemu staka, hacj runje be zyle njewinvw aty byt, 65 w ina jeho sazncje ßwjercze. Pschi jeho
rowje we zusbje pkakasche khuda wudowa se schtyrjomi
ßyrotkawi. Kok dha ßo pschißködnikej S . dz5sche?
M5jesche dha wön n5tk lepsche sboze a wjazy kupzow
» ßwojich khkcrmsch, hdy; jeho ßsßod to wjazy niehi?
M aku khwilu drje jeho wez löpje dzesche. S e ßködkim hkadkowanjom wön ludzi k ßebi czahnycz pytasche.
Ale doketz chzysche ßo s mozu wvboharzirz, dha wön
s njeprawej tw or«, s ujeprawej w ahu a s njeprawej
m5ru sapocza wikowacz, a Po krötkim cjaßu ßo wo
dow5rjenje Pschinjeße. Wysche teho jeho ßw5domnje
njespasche. Cjim böle wön to shonjenje czinjesche, so
ßu ludzo wot njeho wotwobrocza, czim böle to dopom-njenje na to, schloß be ßwojemu ßußodej R . naczinik,
jeho c^wilowasche. W ön pschindze na khore ko^o.
Wschitka lökarska pomoz 65 podarm o. W ön ßam czujesche, so woczerstwicz njemöze. Dzen a nöz zane spanje njemejesche a pokny njem5ra wön ßo na ßwojim
kozu walesche. Jeho pschißkodzerski njeskutk jemu ßw5domnje wobczezowasche. Jem u ßo sdasche jako by jeho
ßußod R ., kotremuz be njeprawdu czinik, s bl5dym
wobliczom pola jeho toza stejak a jako bychu ßylsy
jeho wobkhudnjeneje wudowy a jeho ßyrotow jeho na
wutrobje palike. W poßlenich hodzinach ßwojeho ziwjenja wusna wön ßwoje Zadkawe pschißkodzenje bu»
chomnemu, kij jeho woprajicz mejesche.
Njebudz naschczuwar a njepschißtvdzej ßo se ßwojim
jasykom. S ir .ö , 16.
M.
4.
C ji tarn ßwoju trubku kurjo ßebi ueschto powjedachu,
schkleüzu piw a abo palenza pijachu a te dokhe wjecjory
Pjenes je knjes.
ßo jim minychu, so njewjedjichu kak.
S S o wobohacjicz, to ßu ludzo we wschöch czaßach
B jes tymi, kotsiz tam pschikhadzachu, bechu schtyrjo
chzyli. S o bychu ßebi wulke bohatstwo nahromadzili mkodji m u jo jo , kotsij tam wschednje böchu a ßo
o s löhkej prözu pjenjcsy nadobyli, ßu czlowjekojo wsche- ßam i sa jene blido seßydawschi kharty hrajachu. Hdyz
lake ßebi w um yßlili a czinili. N a sprawne waschnje, praju, so ßu to mkodzi mujojo byli, dha dyrbju pschise ßwerncj dzekawosczu o pilnej sprözniwosczu hladacj, stajicj, so woni moje dla schtyrzeczi let statt bechu a
kak by jedyn dale pschischok w ßwojim powokanju a chzu na mescje jich wopißacz. Jedyn wot nich rekasche
n5schto ßebi warbowak, to naschemu nötcjischemu czlo- Pawok a 65 wo wßy bur byk, ale hubjene hospodar« >
wjestwu psches meru dokho traje. Wschak ßmy psches stwo wjedk. Korczma 65 ßo jemu böle lubika, dyzli
jösdjenje «a zelesnizach a psches telegrafiju swuczeni, jeho dwör a B o ji born. W ön 65 s hordoscze ßebi
wschitko tak speschnje hacz mözno wuwjcscz. Nekotsi dweju konjow djerzak, bjes tym so s dwemaj woto-- ■
ßo teho dla n ary cja, so psches paduchstwv a jebanje m aj jara derje ßwoje pöla by wobdz5tacz mohk. P o
|
wjele ruczischo k bohatstwu pschindu, ale woni scjinja tajkim, so by sa konje djeko mek, j5sdzesche sa druhich
to shonjenje, so ßo to se sakonami kraja njesnjeße, do mesta a do D rajd jan , haj do Lipska, sakomdzi pschi
budja popanjeni a do jaftwa czißnjcni, hdzeZ khwile tym ßwoje domjaze hospodarstwo a salese do dolha,
bofcj m aju wopomnicz, kak sachodne wschitko je n a so dyrbjesche ßwoje kubleschko pschedacz. W ot teho,
ßwöcjr. D r u s y , dokelj n jew örja, schtoj B o je ßkowv schtvj jemu 65 wysche wostako, 65 ßebi kh5zku s kruchom
prasi, so wulki dobytk je, schtöj bohabojasny je o ma pola kupik a dyrbjesche n5tk dzekacz, hdyz hköd czerpicz
doscj im tym, schtoj jemu B öh da, ßo hrosnej pschi« njechasche. D ru h i wot tych schtyrjoch 65 wulki sahrodwerje pschepvdadza. W iricz njechadza, so B ö h kvzdemu »ik s mjenom Klink», kotremuz ßo ja ra derje njen«
wudzeli, schtoj l ziwnofczi a potrebnoseji ziw jm ja ßku- djesche, a wön ßam 65 na tym w ina. Pschetvz wön
scha, jeli so to ßwoje czini a ßweru djeta a ßo prö- dasche ßebi kharty kkascj a 65 teje pschiwery, so sköt,
zuje. Teho dla s pschiwery to a druhe sapocjnu, so hdyz jemu skhori, je wobkuskowany, czohoz dla ßebi
bychu skerje löpje k pjenjesam pschischli a pjenjes je jich jön sarjez dawasche, s czimz wjele pjenjes pscheczini.
pschiböh M am m o n , kotremuz swölniwje wopory pschi- Tem u tsrcjemu rekachu Kokliz J a n , kotryz be tkalz a
njeßu. Pjenjezna luboscz je korjen wschitkeho steho, schtwörtemu r5kachu Habeliz J u r i j, kiz pola wjeßnych
kotraj je ßo nekotrym lubika a ßu ßo wot teert) sa- ludzi na dzeko khodzesche. Wschitzy schtyrjo njebechu
bkudzili a ßami ßebi wjele bolosczow naczinili.
jan i ski ludzo, so by schtö neschto njepraweho na nich
Pscheczitajcze, ja waß proschu, ßle'dowaze powjc- prajicz möhk, jako bychu paduschi abo wopikzy abo
danczko s kcdzbliwosczu a prajeze, hacz japoschtok P a - teho run ja byli. Ale w jenym bechu psches jene, to
wok zyle prawje nim a, hdyz rjeknje: kotsiz ßo chzcdza je w pschiwerje do scherjenjow a potajnych duchow a
wobohaczicz, tajzy panu do spytowanja a do ßycze a we'zvw a w tym zadanju, ßo wobohaczicz bjes nato^o«
w anja prözy a dje'ka.
do wjele hkupych a schködnych zadosczow.
N a pokonschej stronje kuziskich horow, kotrychz najK hlam ar ßam, pola kotrehoz ßo tuczi muzojo na
wjetschu, C zcrnoboha, wy snajecze, leji we wulkim wjeczorach skhadzvwachu, 65 czlowjek, Pschiw5rje ßylnje
pküdnym dole wulka wjeß. Jeje mjeno njetrjebam mje- pschikhileny, kiz wschelake rjane wezki wo scherjenjach a
nvwacj. Kvzdy lvhko w uhuda, kak jej rekaju. W schazach pvwjedacz wjedzesche, so poßtucharjv do stracha
tutej wßy be khlamarnja a je hischcze dzenßa tarn, a hrosy pschindjechu.
Jedyn wjeczor wokoko höd, hdyz psched woknomi
hdzez ßo woßebje w symje mkodzi ludzo skhadjvwachu.
K hlam ar, kij be pscheklepana htow a, be ßebi w ot ßwo- w etr wujesche a deschcz ßo wonkach lijesche, ßedzichu
jeje wyschnoscze s lcßnoftzu prawo dobyk, so ßmedzische pola khlam arja nekotsi hromadze a cji prjedy pomjcpiwv a palrnz, wino a khofej schenkowacz, czohoz dla now ani schtyrjo njedaloko sa druhim blidom ßwoje
b^hu wjeßni korczmarjo na njeho khetro ski. Kaz kharty hrajachu. Powjedanje a bledzenje tön kröcz pola
prajach, dha pola tuteho khlam arja közdy wjeczor to- tych, kotsiz tam shromadzeni bechu, hicj njechasche. D ha
warftwo mkodych a starych m ujow ßo skhadzowaschc. jedyn w ot tych hosczow saw oka: lhlam arjo, powjedaj
ty nam nischtoi Cjoho dla niz, wotmolwi tön n fa« kotraz je se ßwojim nawozenju s hrvdu ßwojeho nana,
kiz jeju zcntwu njeje Pschidacz chzyk, czeknyka a ßwoje
pocja takle:
W y tola wescje, so w sandjenach wöjnach bohaczi zyke samozenje ßobu wsaka. J a njew em , pschista^
ludjo ßwoje pjenjesy a druhe dro e a woßebne wezy khlam ar, hacz je ta wez werna abo niz, m öj dzed je
do semje ßu sahrjebali. Dokelz p k husto je ßo stako, pak m i wo tym wjele kröcz powjedak. Tez je Weste,
so khötsje wumrjcchu, dha ßu je w semi lezo wostajili. so ßu ludzo sa tym schazom, kiz tam je sahrjebany,
Tajke pjenjesy a schazy hischcze dzenßnischi dzcn na ry li, ale njejßu tu wez prawje srosymili! Ale
nekotrym blakn sahrjebane leza a by to prözy hödne wo prawdze, schtöz by to rosymik, tön by ßebi kraßne
byko, je wunamakacz a wurycz. Schtöz ßo n a to w u­ samözenje dobycz a k wulkemu bohatstwu pschincz möhk!
Jako bö khlamar ßwoje powjedanczko skönczit, ßmeslest, möze lohko k wulkemu bohatstwu pschincz.
Tez na naschej horje, powjeda ßo, ßu tajke mestna, jachu ßo jeho poßkucharjo a ryczachu jemu klubu, so njeje
hdzez tajke schazy potajene leza. J a wem ßo dopom- hizom dawno ßam spytak, to sahrjebane skoto se semje
nicz, so möj dzed, hdyz dzöczo bech, wo tym rycjesche, sbehnycz. T ön Pak wijesche s hkowu Prajizy, so tön
so je njedaloko Czornoboha wjele Pjenjes sahrjebanych. schtoz to chze, s czertom m a czinicz a so tön wschak se
J e to mjenujzy w naleeju teho leta byko, w kotrymz ßobu zortowacz njeda. Jako hischcze to a wono bechu
je ßo bukiejanski nadpad w ßydomletnej wöjnje mek, bledzili, dzechu wschitzy domoj.
Jenoz czi schtyrjo, kotsiz bechu pschi druhim blidze
so djöczi se wßy na horje truskalzy pytachu. Tehdy
ßu tam pschischke, hdzez wyßoke skaky leza, jako bychu kharty h ra li, wostachu ßedzo. W oni bechu derje ßobu
powostanki stareho hroda byke, a ßu widzike, kaz ßrje- n a khlamarjowu rycz poßkuchali a se ßwojim hraezom
d ja w tych skatach staj mkody knjes a mtode knjeni sastali. W oni ßebi netto hischcze bleschku palenza skaßedzetaj. T a mkoda knjeni je ßwoju hkowu na ram jo sachu a ßo bjes ßobu skradzu rosryczowachu. Khlamar
mkodeho knjesa skhilenu möka a je ja ra khora a ßkaba pak lehn» ßo na kawku pola khachlow a wußny.
wonhladaka. W onaj staj te djeezi k ßebi wokatoj a
T ym schtyrjom towarscham to powjedanczko wo tych
ßebi w ot nich truskalzy zadakoj. Te Pak staj jara n a horje sahrjebanych skvtych w myßlach tczesche. Woni
derje sapkaezikoj, pschetvz közde wot tych dze'czi je jedyn bechu hizom wo tej wezy ßtyscheli a jim ßo sdasche, jako
czerwjeny skoty dostako. Sköku ßu dzeczi domoj be- bychu woni powokani byli, tön schaz sbehnycz. Kokliz
zake a to, schtoz ßu widzike, starschim wupowjedake. J a n drje mönjesche, so ßebi czert, kiz tajki schaz wobwaDzedowy nan Pak, wczipny shonicj, schto to s mkodym chuje, zadyn zort lubicz njeda, a közdemu schiju slemi, kiz
knjesom a mkodej knjenju na ßebi m a, je ßo n a Horn ßo do jeho wezow tyka. Ach schto, praji Klinkn, ja ßo
podat a je po ßwjatym wjeczeru tez tam trjechit, hdzez ant czerta ant jehö wowki njeboju, ja sa tym schazom
staj bykaj. N asdala je wön stejo wostak a ßkyschak, ryju a hdy bych ja ßam to dokonjecz dyrbjak. N e, ne,
so schtü kopa a ryje. Niczo pak njeje hewak widzik. wokachu czi drusy, my czi pom ham y; hdy bychmy jenoz
Dokho je stejak a je jemu byko, jako bychu ßo zyke wjedzili, kak my tu wez wuwjescz dyrbjeli. T o je moja
mechi skokeho wußypake a je m ödra ßweczka ßo wysche wez, wotmolwi Klinka, a praßny wo blido.
tych skakow, kotrez ßo hromadze dzerza, so ßrjedza bjes
W tym wokomiknjenju wotczinichu ßo stwine durje
nim i je kaz stw a, ßo pokasata a zakosczenje ßo ßty- a hkowa jeneho muza be widzicz, kiz praji: ja wam ßobu
schecz dato, jako hköß mrejazeje zony. H rosa a bo- pomham. B e to Klinkowy ßußod, s mjenom Lenich, kiz
joscz je Pak na to dzedoweho nana nadpanyka, so je dö jstwy stupasche. Schto ty tu chzesch, wokasche Klinka
domoj khwatak. N asajtra je wön ßo saßo skhröblik rosnjem drjeny. Pschetvz taj ßußodaj ßo njemözeschtaj
n a Horn hicz a je po tych skakach wokoko kasyk, njeje n a zane waschnje snjcscz. B jes nim aj be stajnje nekajka
pak nikoho wjazy namakak. Me'sto je zyle wopusch- pschekora a hdzez mözeschtaj, ßebi neschto k lubu scziniczene byko. Jenoz to je widsicz byko, so je wot to« schtaj. T o ßebi drje myßlach, so wy schtyrjo tu ßedzicze,
njazych stopow tra w a rosteptana. Nim ale tydzen po hdyz ßu wschitzy drusy dom oj, wotmolwi Lenich.
tym pak ßu jesdni do wßy pschijechali, a ßu ßo wob- Schto to tebje stara, rjeknu Klinka, ty nam tu nicjo nihonjeli, hacz njeje nichtö mkodeho knjesa s mkodej knje­ masch roskasowacz; p raj nam , schto tu chzesch? J a chzu
nju widsik. Tez ßu woni w u daw ali, so ta mkoda w am pomhacz, hdyz budzecze sa tym sahrjebanym scha­
knjeni je dzvwka najbohaczischeho czeskeho semjana byka, zom n a horje rycz, rjckny Lenich ßo ßmejo; Pschetvz wön
U psched woknam i wonkach stejo wscho ßkyschak, schto!
be khlamar powjedak a schtoz bechu czi schtyrjo dobri td»
^warschojo w uradzili. W o tebje my njerodzim y, sawoka
Klinka, ty falschny Judascho, cziü, so se jstwy pschindzesch
abo m y cZe s njeje czißnjemy. Pschindzcze jenoz, w otm vlwi Lenich, kiz be ßylny czlowjek, a pokasa jim ßw oju
möznu pjascz, skhröblcze ßo jene, m je pschimacz, w y nje«
bolakojo; czertowske puki w y krydnjecze, hdyz m je n a pokoj njewostajicze. N a to nasta ß ylna h ara. Czi schty­
rjo ßo na Lenicha walichu a jeho pjerichu. Könz wscheho
be, so bu Lenich s domu czißnjeny a so w ön klejo a lestrujo domoj dzesche. T ez jeho njepscheczeljo khlamarnju
wopuschczichu.
Wjele czaßa be ßo minyko a w ono ßo sdasche, jako
by ta zyka naleznoscz w nastupanju teho schaza spata a
sabyta byka. Skradzu pak ßo czi schtyrjo towarschojo
wo nju jara starachu. W o n i ßo w Klinkcz dom je husto
sendzechu a tam m udru radu sktadowachu, kak bychu
tola ßw oje prsM wsac'ze nanajlepje w uw sedlt.
Klinka be hizom tsi kröcz pola zony pobyk, kotraz
kharty ktadzesche, a ta be jem u tsi kröcz weschczita, so
budze po krütkim czaßu bohaty m uz, so ßo jem u wschitko
radzi, schtoz prjödk m a. Psches to k>5 jeho dowerjenje
möznje rostko. Teho runja be w ön ßo hizom nekotry
ras do mesta podak a s tam nym berzom jednak, kiz be
po ludowej m yßli w tajkich khumschtach w ustojny. T üll
65 jemu sä wüste Pjenjesy te knizki pozczit, w kotrychz te
modlitwy stejachu, kotrez ßo sp5wacz mejachu, hdyz schtö
sa tajkim schazom ryje a l>5 jemu wscho prajik, schto czi^
nie! a kak ßo sadzerzecz m a, so by ßo tön skutk derje ra->
bjit. H dyz je czi tön pozohnow any p ru t, tak mjeno^
wana w ünschelrutha, l>5 wön jemu sjewit, pokaze, hdje
tön schaz le'zi, dha dyrbisch dzöru na dw aj kohczej hku«
boku wurycz a n a nju czornozidzane rubischko tak sktascz,
so ßo n a köjdy rözk teho ßameho jedyn skoty pokoji. N a
to spöwaj te m odlitw y s tych knizkow a hdyz ßy je wu«
spewak, ßo tön schaz sb5hnje a budze w tej jam je, kotru)
ßy wuryk, le'zecz.
S wulkej nutrnosc'zu pschipoßkuchachu cji drusy tsjo,
jako jim Klinka jedyn wjeczor w ßwojej stwö s wubjernej
ryc'zniwosczu to wschitko wukladowrsche. A cd yn w ot
nich njedw elow asche, so to wschitko je w ecne a Weste;
tola ßo zadyn tej westeje bojoscze a hrosy sminycz nje^
mä'zesche. W oßebje pak ßo jich w utroba postcözi, jako
jim Klinka krucze sakasa, so Pak zadyn w ot nich, hdy; ßo
na Horn podadza a tam rycz budza, zane ßkowczko ryczecz njeßmje, hewrk by czert jim wschitkim schiju slemik.
T o la Pak bkchu wschitzy hotow i h sw ö ln iw i, hdyz bu
wuczinjene, so ßo w n o z y , hdzez budze m tod y mößaczk
ßweczicz, ta wez wuwjescz dyrbi. W on i ßlubichu, so
chze küzdy ßo w o jedyn skoty staracz a so chzedza wschitzy
schtyrjo hromadze to czornozidzane rubischko kupicz. N a
to w on i ßo w protyzy w obhonjachu, hdy budze mkody
müßaczk a h la j! tön be runje na jenu w utoru, kotraz je
po ludzazej pschiwerje wubjernje sbozomny dzen. P ö n dzelu wjeczor dzerzachu w on i p ola Klinki ßw oju poßlenju
shrom adzisnu a tu bu wuczinjene, so m a Punkt dzeßaczich
hodzinow közdy ß w öj dom wopuschczicz, motyku a kopacz
ßobu wsacz a so ßo chzedza pschi tym wulkim dubje trjechicz, pola kotrehoz schczezka na horu nim o wjedze. S o
pak nichtö zane ßtowczko njerjcknje, pschistaji Klinka,
hewak ßo wscho skasy.
N ikom u njebe do m yßlow pschischko, so möhk schtö
nüschto w ot jich potajneho skutka shonicz. A to la bÜ je­
dyn, tak husto hacz ßo bechu we Klinke; domje skhadzoroa'i't, pschi motn'je stesac a wschitko wotpoßtuchak, schtoz
bechu czile schtyrjo towarschojo w uczinili a w uradzili.
B e to Lenich, Klinkowy ßußod byk, kiz n a to kakasche,
kak by te czertowske puki jim narunacz möhk.
W u tora tu bÜ a wjeczor mkodeho müßaczka ßo blizesche. C zm ow a czorna nöz kryjesche sem ju. D zen 65
jara horzy byk a totste mröczele w alachu ßo Po njebjeßach. M özn q wichor storkasche je jow a tam a wujesche
satraschnje po schtomowych wjeöschkach. H dyz be b;e«
ßacz wotbiko, blizachu ßo schtyrjo m uzojo k starem u dub ej, kiz pschi podnosy hory ß w oje schüroke hakosy w u pschüsczerasche. H d y; b5chu ßo tam seschli, pschimiknychu
ßebi mjelczo. H dy budzichu ßebi ruzy d a li, budzichu
derje saczuli, kak közdy s tschepotanjom ßo tschaße. S b o ze
tez be, so b5sche czma, hewak budzichu w id zeli, kak blöde
jich w oblicza ßu. Z ad y n zane ßköwczko njepraji a jako
65 jidnacze w otb ik o, podachu ßo n a pucz, so bychu na
horu doschli.
W ichor rujesche a wujesche, so ßo schmreki, pod kotrym iz ßo schczezka wijesche, hacz k semi shibow achu.
D ru h d y w on i stejo wostachu a sady ßo hladachu, pschetoz jim 65 ßo sesdako, jako by sa n im i schtö schok. W ichora dla Pak niczo njeßkyschachn a c;em nofc;e dla nikoho
njewidzichu. Klinka pr5ni dzösche a tjt drusy sa n im .
H usto dyrbjachu ßo blizscheho schtoma b;er;ec;, so jich
w etr njeby k semi czißuyk. P om aku ßo w on i po horje
wijachu, be to runje nekolre m inuty do dwanaczich , so
n a to m efto stupichu, hdzez po jich m yßli tön sahrjebany
schaz lezesche.
S ta tt) wyßoke a mözne tam tota tooloto lesachu a a now y w ötry puk na jeho khribjet padze, so jemu buch
ßrjedza bjes n im i 65 prösny blcczk, hdzez w on i sastachu. wuüdze. S b eh ü ßo m ote m nje, S a ta n a ß o , wokasche
S wulkej nusu saßwöczi Klinka la ta rn ju , pschetvz wÜtsik w ö n ; k pom ozy, bratsja, k pomozy, w ön mje skönzuje.
pschezo saßo ßw5zu haßny, hdyz be ju saßw5czik. A le zaui bratsja tu njeböchu, wjele böle nowe puki na"
H dyz pak ßo tola sköncznje ßwöczesche, sapoczachu wschitzy njeho padachu, hörsche a wötrische dyzli prjedy. k temu
schtyrjo dzöru rycz a hdyz 65 htuboka doscz, pokozichu na ßo deschczik lijesche, kij schczezku a zyku semju hkadkonju to czornozidzane rubischko a n a jeho schtyrjo rüzki waschr. Klinka padze a hdyz chzysche stanycz, dha jeho
közdy ßwöje skoty. N a to wuczeze Klinka ßwoje knizki hrösbny czw ilow ar s nowej wozu do njeho pjerische, so
se saka a sapocz» te lestrarske schtuczki a m odlitw y cst- na jeho mokrej ßukni wuskasche, kaz by pohoncz s kschutacz, psche« kotrez ßo tön schaz dyrbjesche naw abicz bacj, dom praßkak. T ön wbohi bözesche — hacz uapoßledk
so by ßo s hkubiny wusböhnyk. D h a n a jene dobo do r5ki plum puy, kotruz njebö widzik. — W oda 65
ßw5tky bkysk kaz s pkömjenjom jich wobßwöczi a ßylne psches dcschcz khetro narostka a w ön budzische ßo tu
hrim anje rujesche, so wschitzy s tschepotanjom ßo satscha- tepik, hdyz njebudzische staru wjerbu doßahnyk, kotraz
ßechu a Klinzy knizki s ruki na semju wupadzechu. T ön ßwoje hakosy jemu napschecziwo tykasche.
H dyz 65 s r5ki w ul5sk, tschaßesche ßo tschepotajo,
Pak je rucze saßo sb5ze a s n ow a ßwoje Paczerje spöwacz
sapoczinasche. W ön ßebi myßlesche, so je to lute psche- pschetvz w ot prjedawscheho böhanja 65 w ön ßo pschcpocziwjenje teho skeho ducha, kiz ßo w obara a ßebi njecha czik a to kumpanje we wodze be jeho nasymniko. K sbozu
ßw öj schaz rubicz dacz. B ö le wotsje w ön te schtuczki pak 65 ßo tön sky njepscheczel shubit a wjeßeky khwatasche
czita, s kotrymiz tuteho njepscheczela sahnacz ßo nadzije, w ön domoj. Jeho 3011a , kotraz w ot wscheho spoczatka
a böle wütsje wichor wuje a böle ßo mröczele czornja. w ot wuwjedzenja teho straschneho skutka 65 wotradzaka,
N ahte sabtyska ßo a na möscze ßo sahrim a, so ßo semja ßo njemako ströst, hdyz ßwojeho lubowaneho m uza w u a skaka satschaßc a so ßo czi tam shrom adzeni po semi h la d a , so je zyle rosbity a se wschelkich ranow krawi a
w aleja. Hakosy a kruchi drjewa w ot wulkeho schmrüka, so kaz mokry poß u a wschech stawach tschepotajo do spar«
do kotrehoz je bkysk dyrik, padaja s wulkim i krupam i ua »eje komory ßo w ali. W ona pomhasche jeho ßlekacz a
nick a kamjenje kuleja ßo do d z5ry, kotraz je w u ryta a jemu lipow e kczenje n aw ari. W ön Pak tola cz^zy skhori
torhnu do njeje zidzane rubischko a wschitke schtyri rjane a mejesche wjele boloscze wustacz, prjedy hacz jeho Ihribjet, ton krawnje rosbity, saßo sahoji.
skote.
Wschitzy schtyrjo schazryjrrjo n a semi tejo s tsche­
A le k sbozu buchn wschitzy schtyrjo psches tutön ujepotanjom s zykeje schije w okaja. C zi tsjo , kotsiz bechu sbozomny wukhad tez Po duscht sahojeni. W on i ßwjaty
najdale w ot skakow stejeli, ßo prÜni shrabnu a skakaja po ßlub sczinichu, so njechadza nikomu ßtvwczko wo tym prahorje bete ta t w jele hacz jenoz 65;ecj m-üza. K raw jo n a jicz, kak je ßo jim seschk« a ßu drje tej tön ßam y dzerrukach o na nohach a bjes wöczom aj rosdrapani w ot zeli. T ola pak bu Po krötkim czaßu zyka wez po zykej
lößnych kerkow a s roStorhanym i ßuknjemi pschibeza w oni wßy snata 0 tu lasche ß o , so njeje L5nich hubu dzerzak,
dom oj, bledzi kaz semrÜte czöka. W bohi Klinka tak derje psched kotrehoZ durjemi ßo wjerbowy kij 65 namakak, kiz
je zyle podobny na ton byk", s kotrtzmz 65 Klinka ßwoje
ßo njemöjesche.
W ö n 65 poßleni todt tych schtyrjoch. Jako b5 rat czertowske puki dostat.
nohi pschischok, ßo hischcze jedyn kröcz sabkyfkny a w ön
H dyz ßo jedyn w ot tutych schtyrjoch nözuych schazyw ßwojich strözelach wokoko ßo a sady ßo pohlada. A le ryjerjow w korczmje abo pola khlamarja pokasa, dha
schtö wopische jeho poftrözenje? S a d y skaky na dobo ßo drusy jemu ßo ßm5jo n a wschitke mözne waschnje k lubu
dokhi czorny schtalt pokaze, kiz na njeho dze. W ruzy ryczachu. Teho dla w oni p5knje dom a wostachu, tez wot
dzerzi to scherjenje wulki wjerbow y kij a s nim pjerje na n5lk pilnje dzökachu. Kaz ßo jedyn uadzije, ßu k muKlinkn kaz njemdre. Puki to b5chu, kotrez jeho zyky dremu posnaczu pschischli, so psches pschiwöru nichtö ßo
schöroki khribjet trjechichu a faj helski wohen palachu. njewobohaczj a so najl5pschi schaz a najwjetschi dobytk
W ö n bözesche a skakasche kaz tsöleny sajaz po horje bete, tön je, hdyz schtö je bohabojasni a doscz m a na tym
ale jeho p sch esM a r sa n im , a pschezo saßo jeho bije, schtoz jemu B ö h da.
jako by jemu to najwjetsche wjeßele byko.
„Wschitke dobre duchi khwala B o h a !" stvna Klinko,
5.
Semrjete d^eczatko.
Cjeßnt kmötsjo a c^eßne kmotry wjesechu ßo to
Schibakez rjanej khurejczi s kschczenja we B . bomoi.
Woni b?chu se wschej nutrnosczu w zyrkwi skutk ßwjateje kschczenizy fiobu ßwjeczili, hacz runje to mako dzeczatko 6e zakoßnje plakacz sapoczalo. D h a nd jene
dvbo, hdyz ßo bomoi wjesechu, bojasny sajeczk psches
pucz skakasche. Nasch rnötk Pak tola saßo wumrje, pocja
srudnje Michalke; czeßna kmotra skorjicz. Czoho bta
Pak to? wotmolwi Pumpakez czeßny sm otr, wschak je
strowy a czerstwy holz! T o rnözecze wöricz abo niz,
rooii pak tola saßo wumrje, bledzesche toona bäte; pschetoj hlaj! k prenjeinu je wön Plakat, hdyz kupjel ßwjateje kschczenizy bosta a k bruhemu sajaz psches pucz
bezi, hdyz ßo s uim s kschczenja bomoi wjcserny;
woboje je wkste snanijo, so to dzeczo wumrje! Ach! na
‘e pfchewerkk ta fa , ßwarjefche km ötr, hdy byschcze wy
lösy zönki tola ßo tych wostajicz chzyle! ja Pak praju,
wön bubze ^itoy, jeli so B öh sechze!
A tola je wön wumrjek! T u lezi wön w ßwojim
kaschczu! Hbh^ 6Ž 72 löt 11 m^ßazow a 29 bnjow stary,
jeho B ö h s czaßneho Zsiwjenja k ßebi sawoka.
J a n apschedzenak ßo wo nowej merje
a wasy rosryczujetaj.
J a n . W itaj t narn, w ujo! Nicjo noweho?
Pschebj.
LLtsa tebi zyky mich nowinkow ßobu
pschinjeßu. Wjele, wjele noweho bubze wot sapocjatka
tuteho noweho leta w naschim kraju sawjedzene!
J a n . Schto bha Pak to bubze? Bubze nowa
^elesniza w Sserbach tw arjena? Abo budja nowe bawki
narn naklad^ene? Abo bubze nowa rycZ w unam akana?
abo nowy kraj sakozeny? abo nowe ßlönzo stworjcne?
abo nowa sernja postajena? W o prawdze, w naschim
netczischim czaßu ßo wschitko pschemeni a w onow i, to
stare ßv bo bota czißnje a to nowe ßv khwali. Schto
bha Pak noweho bubze wot spoczatka tuteho löta 1 87 0?
P s c h e d z . N ow a waha a nowa m era bubze
sawjebzena! M y njebub^emy bale wjazy mericz po
starej merje, a njebudzemy wjazy wazicz Po starej w asy;
stary löhcs, stary punt, stary körz, stara khana byrbi
pschestac^; na jich mesto stupi meter abo kij, kilometer,
Hektar, liter a Hektometer, kilogramm a becigramm a
milligram mm a schtö wk, schto bale!
J a n . T y brje ßy hlupy, w ujo! Tajke nowe
mjena byrbjal ja hischcze wuknycz wuprajicj a zyle
nowe waschnje sawjescz w mojim bomje a hospodarstwje?
M üj stary köhcj, s kotrymz ja ßwöj pkat me'rju, hdyz
>jün wot tkalza krybnu, byrbjal ja roslam acz a bo
^khachlow tyknycz? M o j b^rtlik, s kotrymz ja psches
l! schtyrzecji let moje p to m erju, hdyz je bo mžfta na
'" ttiti wjesu, njedyrbjak wjazy nakozicz, a schto prajisch,
mesto wscheho teho stareho, kotremuz ßo wot mkodoscze
ßem ßmy pschiwuczili, byrbimy to nowe stajicj? kak
to rekasche: peter a piter a schräm a piloman a
!iimlisam a schpektar? B öh swarnuj, to ßu schpaniske
;abo turkowske ßkowa. D h a brje netk skoro tej; nowu
turkowsku abo schpanisku weru bostanjemy?
Ps c h e b Z. Spokoj ßo, wujo. Hacz runje mör;czisch kaZ buubyr w pköncziku a ßo hnewasch na to
nowe, bha tola pschi tym wostanje: wot noweho leta
1870 ßem nowa m ?ra a nowa w aha pola naß ßo
sopocznje nakozecs.
J a n . J a bych tola rady wjedzik, schtö je ßebi
tote w um yßlil? Wescze je to pruski B ism ark byl, tu»
tön muz, kiz je hijom ta t wjele noweho wschitkim ludzom pschihotowal? J a wo to nowe njerobzu, ja chzu
pschi starym wostacz, a hby by zyky ßwkt ßo mono»
wik, ja ßebi moju staru bobru w eru, moje stare dobre
waschnje, möj stary kkobuk a kozuch, moju staru wahu
a meru sakhowain.
P s c h e b Z . T o njendze, wujo. S sw e t ßo pschewönja a my s nim. K aj junu je rekalo: stare je
saschko, wscho je ßo nowe scziniko, ta t wschudzom na
mesto teho, schtoz statt ie, to nowe stupi. Hacz runje
wscho statt njeje k saczißnjtnju, dha tota ttz tu te£a:
spytajcze wscho a to bobrt sbzerzcze. T o ty ptecz
njtmöztsch, to nornt, kotttz mubte hkowy ßtbi wumyßla,
jt husto wuzitnischt a lepscht, kaz to statt, řotre| my
lubo mamy. Poßkuchaj pak, schtoz ttbi ptajicz mam
wo now tj m etjt a nowtj wasy.
J a n . J a niczo wjazy wo tym wjebzicz njecham,
ja wo tu notou wahu a m etu njerobzu, ja pschi statym wostanu.
P s c h t b z . H aj! bwe letzt möztsch hischcze po
ßw ojtj woli ftaru wahu a m etu natozecz. W ot IČta
1872 ßem bytbisch pak tu nowu trjtbacj, to je pschts
sakon postajent.
J a n . Kajki je to sakon?
Pschtbz. Psches sakon, kiz jt 1 7 .augusta 1868
w B a tlin je wnschok, je poslajene, so wot 1. jan u ara
1870 ßem nowa m eta a w aha ßo mö z e , wot 1.
jan u ara 1872 Pak ßo b y t b i tot wschech ktajach poknöznonLmskeho swjaska, Po tajkim tez w Saksktj nakozecz!
J a n . Schtö bha je tuton sakon tzinik?
P s c h t b z . Wschak to ßkyschisch, so je wnrabzeny
sa ktajt poknöznömskeho swjaska. T n tö n poknöznonemski
swjask je ßo, kaz wesch, Po wüjnje w l. 1866 sakostk
a wopschija: 22 nemskich ktajow , 7534 □ m it a
29,906,763 wobyblerjow.
Tnczi wobyblttjo m aja ßwojich sastupjttjow wuswolicz, na 100 ,00 0 jtntho, lotst; w B atlin je közbt leto
ßo shtomabzuja a sjawny ßejm , w nemskim Won
„R eichstag" reka, wotbzetza. N a tutym ßejmje wurabzuja woni s tymi wotpoßkanzami nemskich wjerchow,
wot kotrychz preni je pruski kral, sakony sa ßwoje kraje
a sa ßwöj swjask. N a ßejmje 1868 ßu woni tez tuton
sakon wo now tj mktje a wasy wnjebnali a postajili.
J a n . P ta j m i pak to ta , kak je ßo tajki sakon
wo jenajktj m etjt a wasy w poknöznonemskim swjasku
postajicz ßmek. Njtnbzesche bha wjazy tak, kaz bota l be? B ism atko! B ism atkol to je ßo wot tebje wnmyßlilo.
P s c h t b z . N e wschak, w u jo , ta weiz m a ßo
hinak. T o zabanje po jenajkej m etjt a wasy jt ßo
tot wschitkich nemskich ktajach hizom bawno a hi^om
w tym tzaßu ßylnje hibako, hbyz bechu hischtze pob
statym bunbestagom sjtnocztnt. Pschetoz közby wot
tych 36 nemskich krajow, a hby by won runje tez jtnoz
nEiotrt m ilt wnlki byk, mejescht ßwoje woßebnt pjtnjtsy
a ßwoju woßtbnu mžru a wahu. To Pak U , faj
ßtbi myßlitz wünsch, ja ra too& c^nt a wostubne. Tola
pak zabyn ktaj na zant waschnjt njtchascht wot ßwojtho stateho waschnjt wotstupicz, a ttho bla ttj pschts
pol sta let pschi statym wosta. T o p taw jt sjaw ny
wobßwebczi, kak rostothany nemfli kraj bk, hai^ tu n jt j
ßtbi lubzo myßlachu, so jt w najtjtnischim sjtnocztnstwjt. Jako po wöjnje 1866 polnöznonemski swjask ^
ßo sakozi, bu na mösczt wnczinjtne, so bytbi ßo roti
wschitkich ktajach, kotttz k njtm u ßkuschtja, jtnajka:
nowa m eta a waha saw jtstz, a to tajka, kottaz by
na najnowischt a najtosomnischt pobkozki, pschts webomnoscz wustojnych mnzow postajtne, ßo sako'zika. Ttz
bu na to hlabane, so by tajka nowa w aha a meta
po möznosczi internazionalna byka, to rK a s tym pschts
jene pschischka, schtoz w btuhich ktajach, kaz w F tanzowsktj, Jtnbztlsktj a w A m trizy, hbztz ßo twoty a
w utwory nemskich ktajow sapostztku, pkaczi abo junn
Pkatzicz bubze.
J a n . Kajka Pak jt to nowa m era a w aha?
P s c h t b z . T o chzn ttbi s krötkim tuby toststajitz, w ujo! W Saksktj je ßo hizom w l. 1858 spytato, wahu po btzimalnym systtmjt, t. r. tat sawjtscz,
so ßo wschitko s 10 bzelicz hobzi, a wesch, so wot
tamneho le'ta ßem 1 punt niz wjazy 32 a lt 3 0 tut,
1 tut 10 kwenlow, 1 kwent 10 sotnow, 1 ctntnaf 100
puntow m a. Schtoz Pak m etu nastupa, bha Po sakonju wot 12. metza 1858 wscho pschi statym wosta.
Tak je bo ttho tzaßa mek:
1 Löhcz 24 zolow a 1 zol 12 linijow,
1 köhtz — 2 stopjt,
1 pölny p tu t — 1 5 % stopy,
1 putzny p tu t — 16 stop,
1 äset 3 00 pölnych kwabratnych ptutow .
P o tym sakonju wot 17. augusta 1868 ßo wschitka
m eta kaz tez wschitka w aha sakozi na
m tter (abo kij):
1 Meter je — 1 köhtz 1 8 37/ 10o
1 meter je — 100 nowych zolow abo centimelrow,
1 nowy zol — 10 ßmuhow abo millimetrow.
Ttz bzeli ßo 1 Meter bo 10 bzelow a mjtnnjt ßo
1 becimeter, to reka bzeßaty bzel wot 1 m ttra , faj
centimeter je stoty bzel wot 1 m ttra, a Millimeter je
tyßaty bzel wot 1 m ttra. Tak je po tajkim:
1 Meter — 1 köhcz 1 8 37/ l00 starych zolow
1 becimeter = Vi0 Meter — 4 % starych zolow,
1 centimeter — ‘/ 10o Meter — 2/ 3 starych zolow,
1 M illim eter ~ % o o o Meter ----- V25 starych zolow .
Hbyz Pak chze nütk nechtö wjazy tajklch metrow
wvblicjicz, dha jedyn s 10 multipliziruje a tehdy rükaju:
10 metrow — 1 delameter
100 = 1 Hektometer
1000 = 1 kilometer.
Kedjbuj püknje na to, so tu je: dezimeter a deka«
Meter, zentimeter a Hektometer, Millimeter a kilometer.
To prenje ßo praji, hdyj ßo 1 Meter do 10 abo 100
abo 1000 djüli, to druhe Pak, hdyj ßo 1 Meter wo
10 abo 1 00 abo 1000 dzklow powjetschi. K temu
mam Pschistajicz, so:
1 m ila ma 750 0 metrow
a Po tajkim ßo snjej zarie pschemenjenja njestanu, so
wona runje tak wulka wostanje, kaz do teho czaßa je
ro Sakskej byka, hdzej psches sakon wot 7. decembra
1840 tak postajeny je.
J a n . J a Pak cze proschu, luby skoty wujo, schto
to budze, a kak to mö^no je, ßebi tute zuse a nowe
ßtow a merkowacz a Po tym pschichodnje liczicz.
P sch ed z . T o wschitko pöndje a njebudze tak
czezke, kaz ßebi myßlisch. D o teho cjaßa ßym tebi
wukkadowak, kak ßo Po dokhoscji schto na gruncze noweho sakvnja m eri. Pvßtuchaj a kedzbuj nett dale
na to , kak ßo pola a tuki me'rja. D o teho ezaßa
je ßo merito Po krvadratnym kohczu ( □ Elle) po
kwadratnym prucze ( □ R u th e ) , Po kwadratnej stopje
( □ F u ß ) to reka mono ßo prajesche: jena run ina (Fläche)
je 1 tohcj, 1 prut abo stopu dokha a schcroka. W ot
netk ßo to wuliczi po 1 m etru, tak so ßo p ra ji:
1 □ m cter, — kwadratny Meter, to reka jena runina
(Fläche) m a 1 Meter Po scherokosczi a je to tak wjele
kaz 3,n37 starych sakskich □ köhczow. Netk Pak
toysche teho je postajene, so:
1 a r — 100 □ m etroto, schtoz Po starej merje tak
wjele je kaz: 311 ,7S4 □köhczow 5 ,42 i 4 □ p ru to w .
(1 sakski aller wopschija 5 5 3/io arow ) a 1 Hektar —
100 arow — 10,000 □ m etro to schloß tak wjele je jako:
l 4/ 5 ackerow (1 sakski aller wopschija " / 2o hektarow.)
J a n . P o tajkim ßo nasche pola w Sakskej s
noweho budza pschemericz dyrbjecj a budza Po tym
itl nasche dawki po nich pschemürjene a powjetschene.
P schedz.
Dawki te ßame w ostanu, ia\ dota l a s noweho pschemericz ßo burske lezomnstwa
teho dla njetrjebaju, ale to budze ßo s czaßom stacz
mkcz, so wschitko we hypothekskich knihach a hewak do
noweje mery ßo pschepißacz m a, dokelz wot leta 1872
ßem ta störn mLra wjacy ßo natozicz njeßmje. W o-
pominajmy Pak tu wkz hischcje dale! T y wesch, so
ßo teZ m kri, schloß ^idke abo bkZaze je, ka^ woda,
palenz, wino, piwo, mloko, wolij a teho run ja a so
ßo runje teZ meri jjito, kalk, bruniza, wuhlo a t. d.
T u je hacZ dotal m era byka 1 khana a 1 kürz. 1
sakska khana müjesche: 71,i«« kubikowych zolow , a
1 kürz — 7900 kubikowych zolow a poßleni ßo djülesche
do 4 bürtlikow a 1 bertlik do 4 hachtelow (mürzow) a
1 hachtel do 4 maßkow. Schtoz netk nastupa tu nowu
m eru, dha ßo ta ßam a m a sakozicj n a 1 kubikmeter,
to reka neschto dyrbi bycj 1 mcter dokhe, 1 Meter
sche'roke, 1 Meter wyßoke. S teho nastanje mesto khany:
l i t e r , kotryz m a Yiooo kubikmeter. T utön liter
abo ta nowa khana je jenoz wo 11 millimetrow abo
Y2 zola wjetscha dyjli ta stara. Pok litera reka:
Schoppen a sto literow abo khanow = Hektoliter abo
piczel (das F aß). H la j! netk Pak je:
5 0 literow 1 nowy kürz. T uton nowy kör; je
too 0,05256 kubikowych metrow mjcnschi, hacz statt) kürz
abo pok tak wulki kaz tön. P o tajkim nasche bettle,
s kotrymiz my netk merimy, jako pok litera abo pok
noweho kürza dale ßo natozicz m oza, hdy^ ßo horkach
tak wjele kaz O,0058 abo % zola pschiresaja. —
J a n . T o je mi lubo ßkyschecj, dha tola w tutym
jenym wotpohladanju jane wulke pfchemenjenje ßo
njestanje.
P s c h e d j. R unje tak ßo ta wez s nowej wahu
m a. Te^ tudy wulke pschemknjenje, k najmjcnschemu
pola naß w Sakskej ßo njesmeje. D opom n ßo hischcze
r a s n a to, kajka je wot l. 1858 ßem pola naß we
Sakskej a we wschüch krajach, kotre^ k zkünskemu sjenoczenstwu we Nemzach ßkuschachu, w aha ptaczika.
T u mejesche 1 zentar 100 puntow, 1 punt 30 lutow,
1 tut 10 kwentow, 1 kwent 10 sornow a 1 kamjen
2 0 puntow. T u be nimale system sawjedzeny, dokelz
ßo wschitko psches 10 dasche dzelicz, so niczo wysche
njewosta.
M tk smejemy:
1 kilvgramm — 1000 grammow — 2 staraj puntaj.
V2 kilvgramm — 5 00 grammow = 1 stary punt.
5 0 kilogrammow — 100 puntow — 1 zentnar.
1000 kilogrammow — 2 0 0 0 puntow — 1 tuna.
1 gramm — 0,oo 2 Puntow abo x/17 lut.
10 grammow (decogramm) — 1 nowy lut = 0 ,02
abo 3/ 5 starych puntow.
P o tajkim pschi toast) mako pschemenjenjow n a­
stanje. Z entnar a punt wostanjetej, kaz Prjedy, jenoz
so ßo n a Ütograntm, kotryZ wopschija 2 puntow, so«
ko^ujetaj, a so 1 punt smeje 5 0 futoto (nett 30) abo
lSpje, so 1 kilogramm m a : 100 nowych lutow a közdy
tu t m a 10 grammow. K temu m a ßo pschistajicZ,
so 10 grammow abo nowy tut tez r e ta : betagramm,
dzeßaty bjžt jeneho gram m a, pak betigram m , stoty:
zentigramm a tyßaty: m illigram m .
J a n . S s y bha skoro hotow y? M i wnschi syncza
bla tych nowych ßkowow, kotreZ ty tuby mjenujesch!
P scheb^. H a j! tu ßym ja tebi wschitko rose«
stajat, schtoz tu meru a wahu nastupa. T y wibzisch
fe wscheho, so ta wöz tat straschna a zakoßna njeje,
ta^ pschi prebtu wonhlabasche. Ty trjebasch jenoz twöj
rosowc^t trochu toćtfic^, a wscho jara buschnje pönb^e.
S zyka masch 2 lecze khwile bofc£ wscho wopomnicz
a pschemyßlicz a sa tejto e^aßa tejt stara htojczka a
m ubra, tajkaz tw oja je, to najcze^sche nawutnje.
J a n . H a j! ty mozesch berje ta t ryczecz, botelz
tebi rojete czaßa wysche wostanje, bomach ßebzieZ a taste
wezti wustubowacZ; nasch jebyn p a t, tiZ m a zyticzki
bzen na poli abo w brözni stejecz, t temu njepschinbze.
J a berje we'm ßo bvpomnicz, ta t wjele czaßa t temu
je trjeba byko, so ßym ßo bo lic^bowanja s nowymi
pjenjesami nam afat a hischc^e bZenßnischi bzen ja ßebi
s wjetscha wschitto Po starych pjenesach wnliczbuju,
hbyz neschto pschebam abo tupju. Wostajcze nam
starym lubzom nasche stare waschnje, njech mtobzi toutnu,
schloß nowe je.
Pscheb^. Nascha mtobofc^, w tyrn masch prawje,
byrbi bha woprawbze wschitto lepje w schulach wuknycj
a wvßebje bubze wot nett zyte nusne, so schutste bzeczi
mjenowane bezimalne rachnowanje naw utnu, botet;
Po tym notoa mera a nowa waha je fafo|ena. T o
Pak je tez to najrjenische a naM sche ticzbowauje, to
s bezimalbrucharni. To wjele rnjenje prözy a htowutam ania ßebi zaba, hacz hbyz jebyn s brucharni
rachnowawacz byrbi.
J a n . K at bha pat to nett s Pianistin sa meter
a titer a titogram m bub£e? Njebubze tej we tyrn
wschclte pschemenjenje ßo stacZ mec§.
Pschebz. T o ßo we. T o p at tebi bzenßa a
ton tröiH na brobne rosestajicz njemö^u. K temu
bubza westy tabette toub;řfane, s totrychz ßo to s loh»
tirn hobzi wußle'bzicz a nashonicj. Tez ßym ja spytak
hi^om tetfa jenu tajtu wub^ekacz a jalo pschibawt t
protyzy pschipokozic^. S sn a b ^ t tetu, hbyZl B ö h sechze
a viöj ziwaj fjmoj, bat? wo te| na(e|nofc|t ßo ros^
rycZujemoj. Tön fröcj pat sm?jesch boscj na tym,
schtoZ ßym tebi poskicM. B öh swarnuj tebje a twöj
born pschebe wschittim njesbo^om.
7.
H u d a n c z k o 2.
J a wschak jcnoh' muza snaju,
Kiz we jenym fözdym kraju
Czeßny je a nahladny,
Wschön ßwöj jfutt a ßwoje dzeto,
S o by schik st wnzitf niete,
Wuwjedze wön wustojny.
B u r wön je, pat jemu jene
N jelubi ßo bnra mjeno,
Lepsche ßebi wuswoli;
W ön tez w ora, wtöczi, ßyje,
M töczi, ßyeze, zneje, ryje,
■
S s a m pak wön to njcczini,
P o polach wön topfet khodzi,
Jöcha tez, hdyz ßo to hodzi,
Roskaze po mudrosezi;
.
Wschitzy wschndzom fnjes jom ' praja,
Tez kaz drnhdy waschnje m aja,
Sthadzuje ßo w towarstwi.
Chzeschli wjedzicz sehe mjeno,
W obhladaj ßej jeho jene
W ot sady a swopredfa,
Pschi spoczatfu a pschi tönzu,
W e meßaczku a we ßtönzn
Jenajke wön synki ma.
8.
W e r , a le som it?
J a n a J u r i j , ßußobaj we W ., jöbzetaj közby s
tarn bo rnkyna, ßebi pschemzuu m utu born bowjescz,
totrujj beschtaj ßebi sa ternmschn namlecz batoj. Hbyz
bo m tyna pschinbzetaj, stejitaj jejn mechaj pornjo ßebi
a rntynski jim aj jej pschepoba a wotsal bo jstwy bze,
so by tarn tust poßwaczit. Prjeby hac^ wonaj ßwojeju
mechow na tarn ' p otozitaj, rjetnje J n rij: Jan e, ja
byrbju t mojemu ßwakej skoczicz a t njemu mißionski
poßot bonjescz; ja ßym na niesle saßo tu, bjer mcju
mufu na fcb&bu. T o ßo stacz rnöze, wotrnolwi Ja n
a J u rij khwata prjccz. H m ! hm ! rnyßli ßebi Jan ,
ja chzu tota rab wjebzicz, fajfa Jan ow a muta je a
w otw jaji jeho möch a ßwöj. T a njeje hubjena, praji
jvön pschi ßebi, a pscheßypnje ßebi khe'tsje sJanoweho
micha nekotre horschcje tos wjele kaj brož maßzy bo
ßwojeho. Jako wscho be saßo pöknje sawjasak, pschibija Ja n .
Ach rjeknje J u rij k temu, bratsje, mi je tola schija
jara prösna a Jořbř me boli, czakaj jenoz jeniczku
khwilku, ja chzu bo korczmy skoczicz a ßebi czisteho kupicz.
Janow a muka be ßo jemu najskerje khetro bo schije siehnyta o wön chcysche temu wotpomhacz. Pschi tym
wön ßebi myßlesche, J u rij je tola frornny muz a mi
niczo njekranje. Teho bla wön jemu ßwoju m uht f
wobkebzowanju poruczi.
J u rij ßebi myßli, hbyz je J a n prjecz, teho mutn
njemöze Hubjena bycz, hcwak wön ju mi njeby poruczit,
chzu wschak tola pohlabacz, kajkaz wona je. W ön Jnrjow v
mech o tez ßwöj wotczini a rjeknje pschi ßebi, to
tola wjele schkobzicz njebubze, hbyz ßebi nekotre horschcze
bo mojeho rnöcha pscheßyparn. P o tyrn pschißlowje:
„ty wokej, kiz mlöczi, hubn sawjasacz njcßrnjesch,"
maßnje wön pöknje bo Janow eje mufi a pscheßypnje
ßebi btoe horschczi a m a runje ßwoju ru h t wupschestrjenu, so by k tseczemu o, hby by rnöznv bylo, k
schtwörtemu s mecha brat. D h a ! na bobo jeho wot
sab bwe ruzy pschimnjetcj, so ßo ßmjercz naströzi.
B e to mtynski, kiz be skrabzu pschihlabowat, kak taj
bwaj ßwkrnaj ßußobaj ßebi tu bobru kermuschnu mufu
bjerjetaj. S astan , rjeknje wön k Jurjej, J a n tebi tez
wjazy byzli bwö horschczi wsak njeje! •— •
T o je tola kraßna wez, hbyz lubzo sprawni a
ßußobzo ßwe'rni ßu.
9.
W ulka hara, mach kwaß.
W franzowskej krajinje, kotraz ßo Burgnnbska
rnjenuje, najlepsche wino roscze o burjo ßo turn wol
plahowauja wiuowych pjeükow nanajlepjc ziwja. W oni
ßu bohaczi lubzo a jich winizy jirn schwarny wuziik
njeßu. Ale tarnnischi burjo ßu runje tot schibati st
leßni, jako brusy, kaz to ßlcboM zy pobawk wobßwebczi.
W jenes burgunbskej wßy rnejesche buchowny ßwöj
narobny bzen a bokclz luboscz ßwojich woßabnych wuziwasche, bha czi wobsanlnychu, jemu na tön bzen
wulke wjcßele shvtowacz. P o tajkim bu wucziujene,
so chzebza jemu zyky ßub wina, kiz be ßo to leto wubjernje rabzito, baricj a to na to waschnje, so közby
fe ßwojeje winoweje pinzy tak wjele karanow w ina ba,
kaz wjele lubzi bo bomu ßkuschesche. Woni böchu toi»
bzili, so na sarskim bworje nekajke prösne winowe
ßubobje lessi, a wjec^or bo narobneho bnja bische
jebyn toot nich tarn, so by je skrabzu wvtnjeßk. Jako
be ßo to stato, bha buchu wschitzy skasani a pschinoschachu po czmje közby w karanach to ßlubjene wino,
so by ßo bo teho ßubobja linyko. Dokclz rnejesche ßo
wscho skrabzu slacz, bha bu tez Po czmje ßubobje
saschpunbowane a wjeßne holzy wijachu rjane wenzy
a plctwy, so by ßo rjenje wubebilo. N asajtra rano
njeßcschtaj je bw aj b uraj k knjcsej fararjej a pschejeschtaj
jemu w rnjenje wschitkich barniwych bariczelow k jeho
narobnemu bnjej najrjcnische sboze. Knjeö fa ra r bu
wot wopokasma tajkeje luboscze ßwojich woßabnych
hluboko hunty a w upraji s pscheczelnymi ßtowarni
ßwoje wutrobne wjcßele, ßo ßu s tajkim rjanym barom
na jeho narobny bzen spominali, ßo jim rjenje sa tu
wopokasanu czescz pobzakujo.
S o by ßwöj narobny bzen prawje ßwjebzenszy
wobeschvk, be ßebi k. fa ra r wjele ßußobnych hamtskich
bratrow a bruhich lubych pscheczelow na wobjeb
pscheproßyk. Jim wschitkim wön s wjeßokym hunczom wntroby wo tej wnlkej lnbosczi woßabnych powjebasche a s westej horbosczu na to rjenje wubebjene
winowe ßubobje pokasowasche, kotrcz be bo kuczika stwy
pokozene. Pschi wobjebze bu bha tez wobsanknjcne, to
wino kotrcz burow woßcbna luboscz be barika, woptacz.
Sstuzobnik bleschkn abo bwe natoczi a na blibo ftaji.
W ino brje trochu jara jaßne a bete wonhlabasche, ale
k. buchomuy liny tola közbemu hosczej bo schklenczki a
wunjeße n a to bzakomnu a wjeßetu ßtaw u na ßwojich
lubych ßwernych burow , so bychn praw je botho ziwi
byli a so bychu jich winizy kozbe leto bobre wino
njeßte. Schklenczki nanajrjenischo klinkotachu •— ale
hbyz bechu hösczo a tez k. fa ra r wino woptali —
wschitzy ßo ßrnejo ßwoje schklenczki na blibo stajichu.
Czoho bist ? -— to njebe zane wino ale — ßarna
w oba! B u rjo m jenujzy, czi lubi lubi b urjo , bechu
rnesto w ina sc ßwojich stubnjow czerpali a bo teho
ßubobja lcli, a közby be ßebi myßlik, so wön je
jeniczki, kiz to czini a so to Po czmje njeje wibzicz,
so je runje mesto w ina toobu pschinoschowat. Ale —
ale kaz jebyn, tak bechu wschitzy tajku leßnu myßliczku
rneli a s tym ßo jich luboscz, Pak tez jich skuposez
sle pscherabzi.
Kaz hraje khorhoj na tscheschi,
Tak darb» dzerza lakomni;
Schtoz tyje jim, ßej dowola,
A druhim puta kowaja.
B öh bo rukow jim njedaj ßud,
A nihbze zadyn kraj a lud.
10 .
D w aj listaj s dalokeho wukraja.
Lubi czitarjo! W y wöscze, so pschebzenak w symje
Po wßach wokoko beha a, so by Pschebzeno kupik, bo
nekotrejezkuliz kheze stupi. Dokclz to hizom wjcle kraßnych let czini, bha ma we wjele bomach bobrych a
lubych pscheczelow. Tym roon niz jenoz pschebzeno
wotkupi a hbyz je jo kupik, s bobrymi pjenjesami sapkaczi; ne, wön ß o , woßebje hbyz je wonka ßneh a
lob a syma, tez raby pola nich sa khachle ßynje a s
nim i ßo bo ryczow bo. Pschi tym wön to a toono
shoni, bohre a sie, po tym jako czaßu ßu. B jes
bruhim pak je wön sanbzene naleto tu a tarn to shonjenje ftjin iř, so ßerbski tub sapoczina ßwoje myßle
rossche'rjecz a bale myßlicz hacz na to, schtoz wo wßy
hbzez bybli a w kraju hbzez ßwoje bawki bawa, je a
ßo stanje. Woßebje bu pschezo wjele ryczane wo Amerizy. P o la nkkotrych to s teho pschinbze, bořcl| m aja
tam bobrych pscheczelow abo snatych, kotsiz ßu tarn pscheb
letam i wuczahnyli a bruhby w ltstach neschto wot ßo
ßkyschecz babza, kaz to q i w Serbinje w Texaßu czinja.
P o la bruhich pak be hizom to pomyßlenje nastato,
h a q bha by sa nich berje njebyko, hby bychu wschitko,
schtoz gruntow a starych smachow wobßebza, pschebali
a psches morjo ßo bo teho kraja pobali, hbzez meb
a mloko ßo se semje zörlitej. P o tajkim Amerika,
kajki bha tola je to kraj a kajke tam je ziwjcnje? tak ßo
lubzo praschachu a ßo hischqe netto prascheja, hbyz
ßu ßo tam pschi sapoczatku septembra wjazy byzli sto
ßerbskich buschow Po m orju pschewjcske. Njcmyßl ßebi
nichtö, so chze pschebzenak wo tym s nim ryczecz, hac'z
byrbi schtö tu w kraju w ostaq a ßo tu po prawbze
ziwicz abo hacz a komu je rabzene bo zusby czahnycz.
W ön je hizom w prjebawschich letach n a to spomnik,
so m a ßo to bo közbeho ßwobobneje wole stajicz a
wön je to shonjenje sczinik, so tö n , kiz je ßebi bo
myßlow stajik, ßwöj wötzny kraj wopuschczicz, ßo psches
niczo njcba wottraschicz. Ne! pschebzenak chze, hbyz
ßlebowazaj bwaj listaj ßobu bjeli, ßwojim czitarjam
pokasacz, schto lubzo w Amerizy a w Australiskej sapocznu a wuwjedu. Pscheczitajcze jej s kebzbliwosczu
a prajcze mi na to, schto ßebi w tajkim wotpohlabanju
myßlicze.
Pröni list je s Kalifornije, s teho krucha ameriskeje..
u iiijr, kiz najböle k wjeezoru pschi czichim m orju lezi,
s teho kraja, kotryz be pscheb nimale bzeßaczimi abo
bwazeczimt lötami jako najsbozomnischi kruch ßweta
wuwokany, botet} tam mjenujzy tawsynty a saßo taw synty s Europiskeje a se wschech stronow semje czehnichu,
so bychu ftoto ryli a psches to k samozenju pschischli.
A wo prawbze tam w kaliforniskich pobkopach je ßo
tez wjele stoteho namakato a milliony tolerjow pjenjes
ßu ßo tam bobyke, hacz runje ßo njehobzi bopokasacz,
hbze wschitke te pjenjesy ßu wostake, bokelz an i ja ant
ty je nimasch. Nölk Pak te skote pobkopki wjele wjaz
njewunjeßu a zyka Kaliforniska je ßo pschemenika,
bokelz ßo tam netto wscha prüza na wikowanje a na
meine wobdzekanje polow wazi. Ale sanbzene leto
1869 je ßo tam neschto bo skutka stajiko, schtoz je
wopomnjenja hübne — a wo tym prŽni list powjeba.
W ön je wot jeneho Nemza spißany, kiz je hizom wjele
let we Amerizy a kiz je tam sa wobkebzbowarjo bzekaczerjow pschi tw arjenju najwjetscheje a najblescheje
zelefnizy na femi poftajeny. W ön ßam je wschubzom pschi wfchem pöbla byk, schtoz tuby powjeba.
Jeho list m a ßo tak.
S ä n Franzisko, 20. meje 1869.
Netk bha je wön bokonjany, tön wulki skutk, na
kvtrymz ßym ßobu pow hat. T a wulka pazifiska zelesniza je botwarjena a hotowa. Psches meru Wulfe
swjeßelenje knjezi po zykej poknöznej Amerizy. T u ta
zelesniza wobßwebcza, schto sjenoczene lubowe mozy w
ßwobobnym kraju sa mako czaßa samöza!
T u ta pazifikska zelesniza, kaz ßo mjenuje, bokelz
wot atlantiskeho m orja hacz k ejichemu abo pazifikskemu
m orju wjebze, je 330 0 jenbzelskich abo 716 waschich
europiskich m it bolha a wjebze wot New-Aorka w naranschej Amerizy hacz bo Sakram ent«, kotrcz rnesto na
najbalischim wjeczornym könzu ameriskeje unije lezi.
W azna je tu ta zelesniza, bokelz mvze ßo jebyn sa schesq
bnjow s jeneho könza Ameriki bo bruheho pschewjescz,
a bokelz je psches nju najblizschi pucz wotewrjeny bo
Chinesiskeje a Japanskeje a bo Jnbiskeje — to je bo
zyteje Asiskeje. Wschitke tw ory s Europiskeje mejachu
ßo hacz botal po m orju bleje hacz Psches pol lifta
wjescz, hbyz ßo bo Asiskeje a Jnbiskeje poßtachu, netk
möza ßo tam sa q aß jeneho abo pokbra meßaza s
parolöbzemi a parowosami bowjefcz. A sa ßamßnu
Kweciřu je tuta zelesniza woßebje toutfeje wasnoseze,
bofelj ßu jeje räsnolezazc kraje psches tajku zelesnizu bo
noweho sjenoczenftwa stupike a tam, hbzez je tuta pnsczina byka, ßo wobyblerjo saßybla, kraj wobbzekaja
a nowe mesta n atw arja.
To najspobziwnische Pak je to, so je tuta zelesniza
sa tat krötki czaß botwarjena a ja chzu wam s
nekotrymi ßkowami prajicz, s kajkimi pomoznymi wezami je ßo to stako, a s kajkimi sabzewkami a wobczeznosczemi ßmy ßo Pschi tym bebzicz meli.
K wuwjebzenju tajkeho skntka chzebza Pjenjesy byq
a te tu bechu. K rajna pokkabniza tym ßamym, kok­
st} ßo na to sjenoczili bechu, tu zelesnizu tw aric^
wulzyschnje ja ra wjele pomozy skiczesche. Kongreß abo
ßejm amcriskich krajnych sastupjerjow wobsankny;
wschitkön kraj, hbzez ßo zelesniza twaricz rnejesche, barmv
bacz a hischcze wysche teho kapitalije baricz a sa to
rnkowacz, so ßo wscho se schesczimi prozentami bani,
na cjjöz ßo brüst) bohaczi kapitalistojo n a mescze swölniroi pokasowachn, ßwoje pjenjesy jow bacz. N a pjcnjesach Po tajkim njepobrachowasche, hbyz bu w l. 1863
ta wez sapoczata.
T ola pak bu w ona, hacz runje sapoczata, börsy
sabzcrzana psches to, so wöjna bjcs pokonschej a pol3
nöznej Ameriku w ubyrjena, njesasta, ale wjele böse
pschibjerasche. Dokel'z wschitzy sa bron bechmy pschim nyli, bha byrbjesche ßo to bztto möra s kopaczoM
a s molyku wostajicz.
Tak rucze, hacz Pak bu mer sczinjeny, ßo s nowej wozu na tön skutk zelesnizy backmy.
Pomyßlcze ßebi pak, schto to na ßebi rnejesche,
tajku zelesnizu twaricz. Wopomncze jenoz, ta t wjele
bzekaczerjow I temu ßknschesche. Njesabubzcze, so tön
zelesny pucz niz po runinach, ale Po wjetschim bze'le
po wyßokich horach a hlubokich bokach hicz rnejesche a
so psches strony bzesche, bo kotrychz hischcze zabyn
beky czlowjek njebe pschischok. A tola czim ruczischo
be zelesniza hotowa, qim skerscho ßo banjesche. Teho
bla bu wobsanknjene, so byrbi ßo wot wobeju könzow
na bobo sapoczecz twaricz. W l. 1865 bechmy na
nimale 300 0 bzelaczerjow, kotsiz w kraju M ißouki
pola mesta O m aha bzekachmy a w tym ßamym czaßn
be runje ta t wjele bzekaweho luba pola San-Franziska
w Kaliforniskej shromabzeneho. M o ji bzelaczerjo,
kotrymz bech ja jako wobkebzbowar pschipokasany, bechu
s wjetscha Europiszy, mjenujzy lubzo s Jrlanbskeje a
s Nemzow — tam ni pak, kotsiz wjeczorny könz sapo-
cisachu, bechu Chinesojo, lubzo, kotfiz bechu ßo s Asiskeje
ßem pschiwjesli, so bychu bzetali a se ßwojim bzekom
ßebi pjenjesy warbow ali. To bzeto bzösche netk wo
w jetu. M y s Europiskeje a s Ameriskeje njechachmy
na zane waschnje k hanibje Pschincz pornjo tym Chinesam s Asiskeje. K temu schcznwaschtej naß, kaz tez tam«
nych, tej towarstwje, kotrejz beschtej ßo k wnwjebzenju
teje zelesnizy sakozilej. Pschetoz kotrcz towarstwo najwjazy m it natw ari, to tq najwjazy kraja bosta a po
tajkim najwjazy pjenjes warbowasche.
M y bechmy pschi prebkn n a 1000 bzekaczerjow bo
hromaby, ale sa nekotre meßazy, hbyz be wöjna sa«
staka a wojazy bechu bomoj spuschczeni, ßo tnto wöjsko, kotrez bö s motyku a s kopaczom wobrönjcne, na
3500 mnzow powjetschi. A kajki be to tub! To
njebechn zani kschesczijanszy ßmyßleni wjeßni roboczenjo,
kaz pola waß w Sakskej abo w Prnskej. S e wschech
stronow semje bkchu ßo shromabzili najbziwischi a najlosyschi mnzojo. Tym roskasowacz, tych w bobrym
porjebze sbzerzecz, közbemu közby bzen to prawe bzeko
pschipokasowacz: to be wjetschi khumscht, hacz sto täte«
synt wojakow kommanbirowacz. W o bnjo, hbyz bechu
ßo bo bzeka sestnpali, ßo nekak czinische, ale hbyz bö
ßwjatok, bha ßo hara sapoczesche. T u ßo wopijachu,
lestrowachu, bijachn a s nozemi bo ßo kakachu, so ta t
nekotry na mescze morwy lezo wosta.
D zU ane bu w lecze kaz w symje tak bokho hacz
semja njesamjersny. Njebzela njebu zana ßwjeczena!
Njech ßo beschcz lijesche abo njech horze ßkönzo parjesche, to bĕ wscho jene. Tak bokho hacz my w tajkich krajach bechmy, hbzq böchu wulke m ista a wßy w
bliskosczi, nam zana nusa njebe. T am na zyrobje
njepobrachowasche. Lubzo nam pschiwjesechu, schtoz
bu trjebane.
Ale czim bäte bo pröbka zelesniza pokraczowasche,
czim böte ßo nnsa a strach powjetschesche. M y pschin«
bzechmy woßebje poßlenje leto bo pnsczinow, hbzez ni^o
njebe, hacz bziwe swerjo. Lawy a antilopy, mjebzwjebze a buwoky, haby a smije a Jubijanarjo bechu
naschi njepscheczeljo, kotsiz na naß közby bzen kakachu
a s nam i wojowachn. Tsölbn na khribjecze, motyku
a kopacz Pob paZu bzekaczerjo rano na bzeko bzechn.
Husto ßrjebz bnja abo hnsto tq wjeczor a w nozy
ßo Jn bian arjo n a naß s zykymi czrjöbami walichu
a naß sahnacz spytachu. Tehby byrbjachmy ßo kaz
we wöjnje pschecziwo nim wobaracz, my möjachmy
kanony a tsölby a wjebzechmy bitwy, prjeby hacz ßwoj^
bjeko teho m era sapoczecz abo dale wjescz mözachmy. kheze. T o pak bjesche tak spöschnje, kaz ßebi to nichtö
W nozy buchn straze w ustajene, so njebychmy n ad p a- w ot w aß myßlicz njemöze.
Kaz nam , ta t be ßo t q C hinesam schto, so bediu^
njeni byli. J a wem ßo n a jevyn bzen dopom niej,
hbzez buchmy n a jene dobo w ot wjazy byzli taw synt ßo s tajkimi w obqqnosczim i a sabzkwkami bebzicz meli
Jn b ia n a ro w nadpanjeni. W oni peschi pschindzcchu s a jebyn müze prajicz, s wjele wjetschimi hischcze, hacz
dzela tez n a ßwojich speschnych konjach pschijöchachu. m y, Pschetoz te hory, psches kotrq w oni zelesnizu tw a ­
Tehdy wschitzy naschi ßw öj g ra t k semi czißnychu a ricz m ejachn, bechn wysche a tön kraj, po kotrymz
sa tselbu doßahnychu a bu w ötre tselenje po zykej w oni tw arichn, be s wjetscha ln ta pusczina.
dolinje. J a khwatach s nekotrym i dzKaczerjemi k bliPschi spoqatku nalecza 1 8 6 9 be wot w obeju bo«
skej hörzy, hbzez mejachmy make kanony postajene. kow a künzow zelesniza tak baloko botw arjena, so bechn
M y sapoczachmy tselecz, so po skakach howrjesche, ale te ßyky bzekaczerjow jenoz nekotre sta m il rösno. M ono
J n d ia n a rjo njebž wobsanknjene
chachu zofacz.
a wuczinjene, so
N a naß czehnjepola ßkoneho jesche zyka wulka
so ra, hbzq ßu
q rjö b a , naw jeßo M orm onojo
dow ana w ot je­
saßyblili, byrbja
neho htow nika.
hrom abu trjeWschitka nascha
chicz, a so m a
b rön bu n a tu«
ßo, hby'z ßopoßteho naw jedoleni hösbz bo
w a rja w obroschenoweho
czena a khlaj,
brjew na byri a
jako be w ön
Po tajkim zelepanyk, w oni ru sniza s tym bojachnaw ujachu,
hotow anabubse,
tak zakoßnje a
wulki ßwjebzen
m öznje, so ßo
dzerzecz.
n am wschitkim
T u ßym tez
sapoczesche styM orm onow seskacz, ale Potom
snak, kotsiz ne«
teho satseleneho
hbze 5 0 0 ,0 0 0
htownika hrabnychu a bo leßa rosczekachn.
duschow , tnby sbaleni wot wscheho ßwetneho rovota
T o pak njebechu te jeniczke sabzewki a wobczez- ßo saßyblili ß n , ale ßo netk psches tu nowu zelenoscze, kotrez mejachmy pschewinycz. M y pschinbzechmy snizn, kotra'z ßrcbza psches jich ßybleschcza wjebze,
bo ru n in o w , hbzez zabyn jeniczki schtom njerosczesche, se ßwojeho m era wuczerja. D ziw ny lub to je. W oni
tak so brjew o sa zelesnizu a k tepjenju n a sto hobzi- ßn ksckesczijenjo a w obtw jerbzuja krucze, so m aju najnow baloko ßebi pschiwjescz bacz byrbjachm p. Tez lepsche w eruw usnacze, kotrez niz se ßwjateho pißm a,
husto w oba pobrachowasche, kotruz ßebi s baloka wob- ale s knihow M orm ony, kotrcz je jich prkni japoschtok
staracz mejachmy. Hbyz bechu scheny w ru n in je, husto psche« jeneho janbzela bostak, czcrpaja. W oni bjcs
wjele stoL m il balokej, naktabzene, blizachmy ßo hobrskim bruhim wotpuschcza haj! pschikasaja, so muz möze abo
horam , kotrez ßo pschekroczicz abo bo kotrych; ßo pob- byrbi s bobom wjazy zonow mecz a jich preni abo
semske Pucze, ta t m jenowane tu n n ele, rycj mejachn. najwyschschi buchowny m a jich nehbze bwazeczi. Pschi
Közbe ran je naschi bzetaczerjo ßwoje zelty, w kotrychz tym ßu w oni bzökawi a strösbi a ßn psches ßwoju
bechu nozow ali, w ottorhachn a wjesechu je bo prebka pilnoscz a sprüzniwoscz zyku tam nu pustn a njepköbnu
a s nim i wschitko, schtoz ßo trjebasche, jako brjew o a wokolnoscz w obdzetali, so ßo rjanej sahrobze runo.
zeleso, zyrobn a g ra t, kary a wosy, zyke kow arnje a Jich w obyblenja ßu cziste a jich bomjaze ziwjenje je
J
j
|
:
j
I
|
fcš miete ja ßym mtb^tt, bohabojasne.
bonto ßo toot toobt) trjebasche, byrbjach ßebi na wosu
W oßmy bzen meje 6e tön wulki bjeń, na kotrymj s konjemi dotojescz bacz. An? b?chu brje dobre, hacz
bu ta nowa zelesniza hotow a, na fotreii ßo jcnoj 6 runje k>? ßuchota pschcs m eru w ulka, ale to schicke brühe
1h be twariko, a popakbnju w 2 habjinomaj bu jebyn schtoz ßo k jiwjenju trjeba, b? psches meru brohe. S b a
ßlöborny a jebyn skoty hasbz bo poßlenjeho schenoweha sa czclebz b? wyßoka a batoti pornjo tym, kotrez ßo w
brjew na, kotrez be s kawrjenzoweho brjetoa wuschiknje Sakskej dawaja, |ařognje toulke. K temu nikoho w bliwubzekane, sabity. Wulka be shromadzisna tych, kiz skasczi njemejach, so bech s nim towarstwo bzerzecz möhk.
temu pschihladowachu. M y dz?kaczerja, ameriscy runje Hdyz ke mschi hicz chzych, bha byrbjach ßo hizom ßobotu
tat kaz curopiszy a Chinesojo ßobu wunjeßechmy moznu prjedy na pucz dacz a hdyz bo M elbourna chzych sa»
ßkawu na amerisku uniju a telegrafy pschipowjebachu puczowacz, dha tsi dny trjebach. Dokel^ ßo mi taste
to zykemu ameriskemu tub u, pschetoz toot tarn bechu ziwjenje njelubjesche, dha pschedach moju farm u a podack
se zelesnizu na mefqe telegrafiske zerdze pastajm e, na ßo saßo da M elbourna.
kotrychz telegrafiski grot toot wjeczara hacz bo ranja,
J a bech ßebi tuby to hoscjenzu stwu tootnajak a
toot pyknözy hacz bo pokobnja közdu powjescz rosnjeße. njetojedzich, schto sapaczecz. D h a jebyn bjen ßo Po
N?tk ßedzu ja tu a tootpoczuju toot teho botheho zykym mescze powjesc^ rosscherjesche, sa je ßo w stranje,
wobczezneho bz?ka, fotre| ßym na 5 t?t mK a tojeßelu katrejj Viktoria rekaja, ffoto nam atato. Wjele stow
ßo köjby ra s, hbyz parny w as pschijebzc a s Europy kaz muzoto ßo hnybom sjenoczi, so bychu tarn pucjowali
s dalokosczow Ameriki czlowjekoto a ttoory pschiwjese. a sa stotym ryli. Schto möjach lepsche cssinicj, hacz
Jeli so £irot) biibu, bha tej ja ßo tootofo M ichala na ßo jim pschisanknycz? M y bechmy jich na pokdra sta,
tytu zelesnizu ßynu, so bych waß m Europje wopytak. kotsij ßo tarn hromadze pobachmy. B e to wobczejne
S a 2 »bo 3 njebzele parny wös a parna ködz mje bo pucjow anje, ka^ ßebi möjecze m yßlicj, ale wschitzy
Ham burga abo Brem ena bowjese. Tehby chzu toam böchmy najlepscheje nabzije, so nam w Viktoriji najwschjtko wobschörnischo wupowjebacz, schtaj ßym tuby kraßnische sboze sakczeje. Jako tarn sa nekotre njedjele
döndzechmy, bha 6? to mösto hijom s lubom pschepjelwohlabak a nashonik. W B oje mjel —
D ru hi list, kotrtzj wam ßobudzelicj m am , je s Aw- njene. S zykeje Awstraliskeje bechu ßo skotoryjerjo
straliskeje a njeje t M tzokhi, kaz tön preni. W on m a tuby seschli. W hörkojtej balinje hizom wjele stow
zeltow a brjewjanych khestow stejesche a 6? to kopanje
ßo tat.
M elbourne 1. junija 1869.
a rycZe, kaz ^enje njejßym wibjik. J a a jebyn toM oji lubi 1 D w ? l?cze stej ßo minykej a ja wam warsch, kiz so mnu bzelacz chzysche, möj ßebi s nusu
zane ßkowczko njejßyW pißak. N e tt, dakelz saßo tuby nökajku kölniczku wotnajachmoj, hbzez ßwoje bremjeschka
ßym, sapschijam pjero, so bych waß blehe w njewöstosczi wotpoto^ichmoj a n a to tej n a mescje nökajki bleczk
njewostajik, sa pschi ziwjenju ßym. H dyj poßleni list na wuswolichmoj, hbzejj tez möj na brühe ranje chzychmoj
waß spißach, b?ch hischcze wobßedzer mojeje farmy (ziw- sapocjec^ rycz. S a njön byrbjachmaj punt sterlinka
noscze). Ale tu ßo mi ta t mafo lubjesche a ta t sle plac^ic^, pschetoz darmo jendzelska wyschnosc^ niczo nie»
bzösche, so ja prenju bobru skkadnoscz nakazich, hbzez ju wostaji. Wjeczar natupich ßebi wschitkön nusny grat
mözach pschebacz. Tsi löta ßym na mojcj sarmje bz?» sa drohi pjenjes, pschetoz hbzez skotoryjerjo ßo saßyblu,
ta t, kaz tön, ale tota niczo höbneho njejßym nabobyk. tarn tez pschetupzy na mescze ßwoje khlamy wotewrja
W symje ßo berje mkjach, to reka w tym czaßu, kotro­ a zibowsku pkaczisny sa wscho ßebi ^adaju. M ö j memuz tuby syma rekaja. W tym czaßu je tuby deschczik jachmoj közby ßwoju w ötru m otyku, zelesny scheroki
a wschitke boliny, rĕcjtt a jamy ßo s toobu pjelnja. kopacz, tarn , bönczki a kschibu a rano, hbyz ßkönczto
Ale w lecze, B öh swarnuj, kajka je tuby nusa. S a hischcze njeb? seskhadzako, podachmoj ßo na ßwoje
wjele meßazow Zsana tapka njepanje, wschitke zorla mesto, sa bychmoj rykoj. D rusy bechu hijom pschi
w uprahnu, tra w a brje sa wawzy a howjasy sköt ne- ßwojim dzele. Cziscze wußlekani, pok nasy w pocze
kat ale stupje rascze a zito s mozu sratoi — ale naj- ßwojeho wablecza kopachu a ryjachu. Nichtö wokoko
hubjenische je, so sa sköt <jana tooba njeje. J a byrbjach ßo njehlabasche, ale jenaz n a ßwoju jam u kebzbu
maje ftabfa wowzow na milu balako közdy dzen mejesche, jako by jemu ftoto czeknycz möhko. Nekotsi,
honicz abo honicj dacz, so bychu ßo napikc. Schtoz bo kiz böchu brje nöschto nam akali, b?hachu tu a tarn,
t
drusy ro sm jersani wocsi njeposbezcchn. M i chzyschc ßo tym hu
dZom ßmjecz, alc
ja to Posdzischo
njejßym czinik,
dokelz ßym shoniř, kak mjersaze
to je, hdyz }eiM)n
w pocze ßwojeho
woblicza zyliczki
dzen ryje a kopa
a niz proschka
skoteho njenam aka. Tez n am aj
ßo dzcsche, kaz
wjele druhim .
S ch ty ri njedzele
bechmoj rykoj a
kopakoj, so ßo
n am pöt s czoka
lijesche, *
Pschezo ßo n a
ßmjercz spröznaj
do ßwojeje kölnje
wjeczor lehnycz
dzechmoj. A niz
Ifo rn jatfo stota
njebe ßo n am aj
dostako. M ö j
közdy kruch Pjerschcze do kschidy
cjißnychmoj a we wodze stejachmoj a ptaw jachm oj —
h aj! peska doscz m ejachmoj, ale stoto n am aj sane do
woczow njebkyschczesche. K tem u m öj ßw oje dobre
pjenjesy pschißadzichmoj, pschetoz ziwjcuje a wschitka zyroba be zakoßnze droha. D ru sy bechu sbozomnischi
byli; pschetoz n a wjeczorach tootii we piwow'ych a palenzowych zeltach ßedzechu a pijachu a hrnjachn a barowachu a se stotym wokoto ßo mjetachu, jako by to
p?sk byt. M ö j towarsch ßo napoßledk n a mnje ro s hnew a, P rajizy , so zancho sboza n im a m , a ßo wote
m nje dzeli, so by ßam n a ßw oju ruku ryk. Teje
ßameje myßle bech tez ja a möj ßo teho dla djelichm oj. A to be moje sboze I P o dleschim ro sh lad o w anju wuswolich ßebi mestno we m atyin dülczku lezane
r? v "
a sapoczach tu
ßam n a ßwoje
ruku ßwoje cze^ke
a njeweste dzeko.'a
Hizom chzych ja
tH tudy nadziju
spuschczicz. D h a
jene ran je nam akach sornjatko sto­
ta a wjeczor druhe
a sa nekotre dny
saßo kruch a tak
sa czaß meßaza
möjach n a sto
puntow sterlinka,
schtoz Po waschich
pjenjesa ch nöschto
psches 7 0 0 toter
wuczini. W jazy
ja njejßym nadobycz m ö h t, s
s kajkej njewusta«
w atej prözu ja
tejj ßym djökat.
Jako to mejach,
bech ja s pokojom
a dokelz cjaß l
deschcM w ßoblizesche, podach ßo
s druhim i saßo
n a pucz doM elbourna a ßym
ßebi prjödk wsak,
so ßo zenje wjazy njecham dacz sawjescz ani saßlepicz,
sa stotom rycz. Pschetoz ziwjenje w tajkich stotowych
podkvpach ßym ja doscz a n a doscz sesnat jako jene
zyle dziwje a pohanske. T a m jedyn czlowjekow nadendze,
kotsiz ßu n a sküt a dziwje sw krjata zyle podobni.
Közdy je wot gramnoscze kaz saßlepjcny. Luboscz
abo ßmilnoscz ßo tu zana njenam aka. Közdy je jenoz
n a to smyßleny, so by ßo wobohaczit. Schtö; je wjele
dobyk, tön wjele pschec'zini. W y byschcze jenoz ßtyschecz
dyrbjeli, kak tuczi ludzo selachu a lestrowachu. B je s
nim i bechu paduschi a rubjeznizy, kotsiz ßebi sane ßwödomnjc njeczinjachu, druhich mordowacz a wußlökacz.
H a ra to be a böhanje, so to nichtö wupowjedacz njemoze. N e! m oji lubi, ja ßo B o h u dZakuju, so ßym
drje müseeZe ßebi myßlicz, hlejcze, so ßo na m?fc£e Njepojschej wutrobu na sachodnu wöz, dzers ßo sa Bojje
saßo s wosa puschczu. Konduktör sa mnu woka, dziczo, so njeby niczo steho wobeschot!
P ra w d a ßo sa nam i njeprascha, my mamy ßo sa
hdze chczecze? ja Pak, hlejcze, jemu w otm olw ju, ja ßym
»-hnydom saßo tu a skoczu do kheze k tem u, kiz billety njej praschecz. Schtoz widzicz mözesch, to ßebi wobpschedawa. Temu, hlejcze, ja wupowjedam; ta t je ßo hladaj a nakoz twojej woczi; we tym schtös ßo widzicz
mi seschko, praju ja, möj najlubschi, dha budjcze tola njehodzi, dzerz ßo Bozeho ßlowa. W ostan ßwerny we
tat dobry a dajcze mi moje pjenjesy sa tön jedyn killet werje twojich wotzow a hidz. jeje dla wschitku swadu.
saßo. Hlejcze, tön Pak to njecha a ßw ari na mnje, B ü h budze twoju wutrobu wodzkcz. — Njeboj ßo psched
so to jeho niczo njestara, hdyz ßym tak hkupy byl, a so nikim tak jara kaz psched ßobu ßamym. Pschetoz nutsto na zane waschnje njendze, so by mi pjenjesy n a sad !ach we tebi bydli ßudnik, kiz tebje njesjeba a jeho hköß
bař. S jenym dobom, hlejcze, ßmeje ßo wön a pokaze dyrbi tebi waznischi bycz, dysli khwalba zyteho ßweta a
na leger, hlejcze, a hlejcze, runje hdyz chzu ßo prawje mudroscz wschitkich starych ludow. W e wschem, schtoz
rosnjemdricz, dha ßo sahwisda, hlejcze. J a wuskoczu ßebi pomyßlisch a prjödkwosmjesch, Praschej ßo najprjedy
s kheze, ale parny w ös, hlejcze, hizom peknje prjecz teho nutskomneho ßudnika wo radu. W ön pschi prödku,
jedzi a hlejcze ja tont s dwe'maj billetomaj steju. J a kaz njewinowate dzöczo ryezi, ale hdyz jeho prawje
sa czahom bezu, hlejcze, a tootarn, pst, pst, schaffnarjo, ezesczisch, tebje jeho htüß bäte böle roswuczi.
W ukn rady wot druhich a hdzez ßo wot mudroscze
dzerscze, ja hewak na kwaß njepschindu. Ale hlejcze,
tu zane ßmilenje njeje! J a s rubischkom, hlejcze, s kkobu- a czlowskeho sboza, wot bohabojoscze a poböznoscze rykom, s wobemaj rukomaj kiwam a wokam: he! he! czi, tarn rady pschipoßtuchaj; tola njewer wschitko,
djerzcze dha tola, nintac£e dha zanej wuschi, wschak na schtoz drusy p ra ja, pschetoz wschitke mröczatki todbu
kwaß dyrbju! Napoßledk, hlejcze, ja ßakruju a kliju, nim aja. Czlowjekojo ßebi husto m yßla, so nöschto saschtoz hewak zenje njeczinju, hlejcze, ale wschitko bž po- müza, hdyz mudrje rycz«. Temu Pak njeje tak, möj
darm o, hlejcze. P o matej khwili, hlejcze, njebe wot ßyno, ßkowa ßu ßlow a a hdyz ßo se rta speschnje wuczaha niczo widzicz a ja mejach, hlejcze, dwaj billetaj a kuleja, tehdy wsmi ßo na kedzbu, Pschetoz konje, kotrez
wös s czezkim zitom czahnu, pomaku dzeja. — Hdyz
skomdju kwaß, hlejcze! - - Njeje to mjersaze?
chze tebje schtö mudroscz wuchcz, dha pohladaj jemu
do woczow. Jeli so ßo jemu sda, so neschto w e, a
njech je tez jara mudry a Pschistojny, dha wostaj ßo
jeho. Schtoz jedyn ßam n im a, to druhim dacz nje16.
A tön mudry a ßwobodny njeje, schtöz ßo s tym
Schto pobözny nan ßwojemu ßynej möze.
w udaw a, so czinicz möze, schtoz chze; ale tön je mudry
sawostaji.
a ßwobodny, kiz chze to, schtoz czinicz dyrbi. Tön nihdy
Luby ßyno, dzen ßo blizi, so tön pucz nastupju, s mudry njeje, komuz ßo sda, so wschitko w e. ale tön,
kotrehos ßo nichtü njewröczi. Ty so mnu hicz njemüsesch kiz je ßwoju hordoscz wotpokoztl a je ponizny. Hdyz
a wostanjesch na ßwecze, hdzez dobru radu trjebasch. je tebi wo mudroscz czinicz, dha pytaj jeniczzy ju a niz
Nichtö wot naroda mudry njeje, czaß a shonjenje matej to twoje; stam aj ßwoju wolu a czakaj s m erom , schto
naß roswuczicz a czisczitej huno. Wschitko schto; ßo potom budze.
Pschemyßl ßebi wschitko, schtoz je ßwjatc a budz tob
blyschczi, stoto njeje, a ja ßym widzik, so je nekotra
hwesda s njebja panyta a so je ßo nekotry kij, na ko- rjazy. Njesazpi zanu wem a njemej zadyn ßmech s
tryz ßo nLkotry'zkuliz sepjerasche, rostam ak. Teho dla B ohom . Lohko je, möj ßyno, neschto sazpicz, ale c^ejto
chzu tebi prajicz, schto ßym namakak a schto stej mje je, wschitko derje srosemicz. — Njewucz druhich prjedy,
czaß a shonjenje nawucziioj! Niczo wulke njeje, schtoz hacz ßam nawuknyl njejßy. C'zin dobre, dokelz dobre je,
a njestaraj ßo wo to , schto s teho budze. S sw o ju
' dobre njeje, a niczo werne njeje, schtoz njewobsteji.
•.J Czlowjek tudy domach njeje, wön a wschitko, schtoz je wolu stoz na jene a to ßamo a to s zykej w utrobu.
S ta r a j ßo sa ßwojö czelo, niz pak jako by to twoja
s nim na ßwecze, je zusej woli a möznemu knjesej
podczißnjene. Njedaj ßo naryczecz, jako by ßebi ßam duscha byla. B u d z sprawny pschecziwo wschitkim czloradzicz mohk a ßam najlkpje tön prawy pucz snat. wjekam, ale twoje srjaduj ßweru. Njerycz nikomu Po
oter a ttjepschidaj, so bychu ßo drusy tebi pschimokwjeli. Czescz közdeho po jeho schtancze a njech ßo wo«
hanibuje, hdyz to njesaßtuzi. Njebuds nikomu niczo winojty, ale sadzerz ßo' pschecziwo wschitkim, jako bychu
twoji wericzeljo byli. Njeczin, jako by dobrocziwy byk,
^ ale J&ubj pschezo sdobny a sprawny. Pom haj a daruj
xatobt), ale yjebudz teho^dla hordy. N jepraj wschitko,
^schzoz w M , ale wjedz lözdy czaß, schtoz prajisch. Nje• tnej tocharstwo s tyiui, kotsiz ßu wulzy a woßebni jknjeza.
WjHy'n ßo, hdzez wußmewzojo ßedza, pschetoz tooni ßunajhuhjenischi bjes wschitkimi stworjeujemi. Njemej niczo
czinicz s tym i, kotsiz ßu Po sdaczu bohabojasni, ale s
tymi wo prawdze poboznymi duschemi dzerz'.dobrento-
warstwo. Cslowjek kiz m a tvLrnu pobojuoscz we w u-'
trobje, ru n a ßo ßtönzu, kotrez ßwkzi a hröje, hacz
runje ßkowczko njeryczi. Czir'r, schtoz je sapkaczenja
hödye, ale njejazaj ßebi Zanu sdu. Hdyz masch n u M
wuskorz ju ßebi, niz Pak druhim . M ej Pschezo dobre
w myßlach.
:
Hdyz ßym wumrjek, dha wopomn, so ßym do lepscheho kraja döschok. S te j twojej maczeri k' pomozy;
czescz ju tak dokho hacz ziwa je, a pohrjebaj ju pschi
m ni. D opom n ßo wschedpje n a ßmjercz a ziwjenje a:
budz dobreje nadzije! Njekhodz se ßwkta, khiba so ßy
ßwoju luboscz kJesußej psches nekajki pköd ziweje werd
wobßw^dczik. — T w oj ßwerny nan M a th ia s Klaudius
Ejischcjat L. 91. Domierhak w Budyschinje.