Ebiul 77_ 3 kwietnia 2013 r

ELEKTRONICZNY BIULETYN INFORMACYJNY
POLSKIEJ AKADEMII NAUK
NUMER 77 - 3 KWIETNIA 2013
Posiedzenie Prezydium PAN w dniu 26 marca 2013 r.
Obrady Prezydium otworzył Prezes PAN, prof. Michał Kleiber, który powitał członków
Prezydium i zaproszonych gości. Poinformował zgromadzonych o przedłużeniu przez
MNISW do dnia 15 kwietnia br. terminu składania wniosków o przyznanie kategorii
naukowej jednostce naukowej i przekazania ankiety.
Prezes PAN wspomniał zmarłych w ostatnim czasie członków Polskiej Akademii Nauk:
profesorów Władysława Welfe oraz Leona Łukaszewicza.
Profesor Władysław Welfe, członek korespondent PAN zmarł 7 lutego 2013 roku w wieku 85
lat. Był wybitnym ekonometrykiem, twórcą łódzkiej szkoły ekonometrycznej, wieloletnim
członkiem Komitetu Statystyki i Ekonometrii PAN i jego przewodniczącym w latach 19911984. Profesor W. Welfe był związany z Uniwersytetem Łódzkim, był członkiem
międzynarodowych organizacji naukowych i zagranicznych akademii nauk. Został
uhonorowany doktoratami honoris causa w kraju i za granicą, a także licznymi medalami i
odznaczeniami. Aktywnie uczestniczył w pracach komitetów PAN – Statystyki i Ekonometrii
(w którym w latach 1981-1984 pełnił funkcję przewodniczącego), Nauk Ekonomicznych oraz
Polska 2000 Plus.
Profesor Leon Łukaszewicz, członek rzeczywisty PAN zmarł 5 marca 2013 roku w wieku 89
lat. Był emerytowanym profesorem Instytutu Podstaw Informatyki PAN, twórcą i dyrektorem
Instytutu Maszyn Matematycznych PAN w latach 1959-1966. Był wybitnym
przedstawicielem polskiej szkoły informatyki, pionierem tej dyscypliny w Polsce,
konstruktorem pierwszych komputerów produkowanych w kraju, cenionym specjalistą w
zakresie języków formalnych w informatyce i matematyce. Prof. L. Łukaszewicz był
założycielem i wieloletnim redaktorem naczelnym miesięcznika NOT pt. „Informatyka”.
Przez wiele lat aktywnie uczestniczył w pracach Komitetu Informatyki PAN, przez ponad 25
lat reprezentował PAN w International Federation for Information Preocessing (IFIP). Prof.
Łukaszewicz był także wiceprzewodniczącym IFIP w latach 1964-1968. Został odznaczony
Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
Pamięć zmarłych uczestnicy posiedzenia uczcili chwilą ciszy.
W drugim punkcie porządku obrad jednomyślnie przyjęto protokół posiedzenia Prezydium
PAN z dnia 22 stycznia 2013 r.
Punkt 3 porządku obrad poświęcony był przyjęciu uchwały w sprawie reorganizacji
międzynarodowego instytutu Polskiej Akademii Nauk – Europejskie Regionalne Centrum
Ekohydrologii. Prof. Adam Zięcik, Wiceprezes PAN poinformował, że międzynarodowy
instytut Polskiej Akademii Nauk – Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii zostało
utworzone uchwałą nr 43/2007 Prezydium Polskiej Akademii Nauk z dnia 16 października
2007 r., jako instytut międzynarodowy PAN, zgodnie z porozumieniem z dnia 8 marca 2006
r. zawartym między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Organizacją Narodów
Zjednoczonych do spraw Oświaty, Nauki i Kultury (UNESCO) w sprawie utworzenia i
funkcjonowania Europejskiego Regionalnego Centrum Ekohydrologii. Z uwagi na brak
podstaw prawnych do dalszego funkcjonowania Centrum w dotychczasowej formie, Centrum
podlega reorganizacji w zakresie zmiany dotychczasowej nazwy i zakresu działania. Wniosek
w sprawie reorganizacji został uzgodniony z Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz
zaopiniowany przez Wydział II Nauk Biologicznych i Rolniczych PAN. Prof. A. Zięcik
zrelacjonował również czym jest ekohydrologia oraz wskazał jej praktyczne zastosowanie.
Dyrektor Centrum, prof. Maciej Zalewski, przedstawił informację o działalności Centrum,
jego zadaniach, funkcjonowaniu oraz strategii działania.
Prezydium PAN, w głosowaniu jawnym, jednomyślnie przyjęło uchwałę w tej sprawie.
Referent punktu 4 porządku obrad, Stefania A. Adamiec, dyrektor Biura Ekonomicznego
PAN przedstawiła projekt uchwały w sprawie zaopiniowania podziału kwot zapisanych w
ustawie budżetowej na rok 2013 w części 67 Polska Akademia Nauk. Poinformowała, że
uchwalona przez Sejm RP w dn. 25 stycznia 2013 r. ustawa budżetowa na rok 2013 została
ogłoszona w Dzienniku Ustaw z dnia 5 lutego 2013 r. Zapisana w ustawie budżetowej – w
części 67 Polska Akademia Nauk – kwota 81.129 tys. zł została zakwalifikowana do działu
730 Nauka i uwzględniona została w trzech rozdziałach klasyfikacji budżetowej: działalność
organów i korporacji uczonych PAN, działalność pomocniczych jednostek naukowych i
innych jednostek organizacyjnych PAN oraz pozostała działalność. Dyrektor Biura
Ekonomicznego PAN przedstawiła projekt szczegółowego podziału przyznanej kwoty na
zadania planowane do realizacji w 2013 r. objęte dotacją podmiotową, na realizację
planowanych zadań inwestycyjnych w ramach przyznanych Akademii dotacji celowych oraz
podział dotacji dla jednostek organizacyjnych PAN. Z kwoty 81.129 tys. zł placówki
naukowe otrzymają 9,4%, inne jednostki organizacyjne 3,2%, środki DUN dla jednostek
wyniosą 2,2%, inne zadania 2,6%, inwestycje prowadzone przez jednostki PAN 1,9%,
Kancelaria PAN (razem z inwestycjami) 24,5%, współpraca naukowa z zagranicą 5,2%,
instytuty międzynarodowe 3,2%, zatrudnienie kierownictwa PAN oraz uposażenia członków
PAN 12,8%, działalność organów PAN i powoływanych zespołów 0,9%, Wydziały i
Oddziały 2,1%, Komitety 5,2%, pozostałe gremia korporacyjne 0,2%, pomocnicze jednostki
organizacyjne 26,6%.
Prezydium PAN, w głosowaniu jawnym, jednomyślnie przyjęło uchwałę w tej sprawie.
Referentem punktu 5 porządku obrad, dotyczącego opinii Komisji Rewizyjnej PAN na temat
wykorzystywania środków z zakresu działalności upowszechniającej naukę, był prof. Jan M.
Wójcicki, przewodniczący Komisji Rewizyjnej PAN. Prof. Jan M. Wójcicki poinformował,
że budżet DUN wyniósł 6,5 mln, z czego całkowita kwota wydatkowana stanowiła 91,1%
kwoty przyznanej, a zarazem 63% kwoty wnioskowanej. Omówił poszczególne kategorie
działalności upowszechniającą naukę i realizację jej zadań. Komisja Rewizyja wnioskowała,
by przeprowadzić wnikliwą analizę zasadności dofinansowania w ramach DUN inicjatyw
niezasługujących na to, aby były firmowane przez PAN. Większe środki powinny zostać
skierowane na działalność bardziej uzasadnioną i lepiej promującą Akademię.
W dyskusji na ten temat uczestniczyli profesorowie: Michał Kleiber, Mirosława Marody,
Leszek Kuźnicki, Jerzy Brzeziński, Andrzej Górski, Janusz Kacprzyk, Roman Słowiński oraz
Janusz Lipkowski.
W dalszej części spotkania Prezes PAN, prof. Michał Kleiber wręczył Medal Polskiej
Akademii Nauk im. Mikołaja Kopernika, prof. Leszkowi Kubickiemu za znaczące
osiągnięcia naukowe w dziedzinie prawa karnego oraz prawa medycznego, a także za
wybitny wkład w kształtowanie kultury prawnej. Laudację wygłosił profesor Stanisław
Filipowicz – dziekan Wydziału I Nauk Humanistycznych i Społecznych.
W punkcie 6 dotyczącym spraw organizacyjnych komitetów PAN, Prezydium jednomyślnie
podjęło dwie uchwały: zmnieniającą uchwałę w sprawie powołania członków Komitetu
Rozwoju Edukacji Narodowej Polskiej Akademii Nauk przy Wydziale I Nauk
Humanistycznych i Społecznych Polskiej Akademii Nauk (uchwała dotyczyła zmiany
personalnej – w skład komitetu wszedł dr hab. Michał Federowicz – dyrektor Instytutu Badań
Edukacyjnych w Warszawie) oraz uchwałę zmieniającą uchwałę w sprawie powołania
członków komitetów problemowych i rad przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk (uchwała
dotyczyła uzupełnienia składu Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” o nowych członków, na
skutek skreślenia z listy kilku dotychczasowych członków, ze względu na ich małą
aktywność w pracach komitetu).
Punkt 6a porządku obrad poświęcony był informacjom o działalności komitetów narodowych
przy Prezydium PAN w kadencji 2011-2014.
Prof. Jan Kryński, przewodniczący Komitetu Narodowego ds. współpracy z
Międzynarodową Unią Geodezji i Geofizyki, prof. Alicja Breymeyer, przewodnicząca
Komitetu Narodowego ds. współpracy z Komitetem Naukowym Problemów Środowiska
ICSU (ICSU SCOPE) i z Międzynarodowym Programem „Człowiek i Biosfera” (UNESCOMAB), prof. Andrzej Kędziora, przewodniczący Komitetu Narodowego ds. współpracy z
Międzynarodowym Programem Zmian Geosfery i Biosfery oraz prof. Józef Modelski,
przewodniczący Polskiego Komitetu Narodowego ds. współpracy z Międzynarodową Unią
Nauk Radiowych URSI przedstawili informacje o działalności komitetów, zadaniach,
funkcjonowaniu oraz strategii działania.
W punkcie 7 obrad, Grażyna Paruszewska-Wysińska, dyrektor Biura Gospodarowania
Nieruchomościami PAN przypomniała, o zbliżającym się końcowym terminie
porządkowania zasobów nieruchomości PAN. Zrelacjonowała również sytuację obecnego
stanu prawnego gruntów Polskiej Akademii Nauk.
W dalszej części obrad prof. Janusz Lipkowski, przewodniczący Rady Kuratorów Wydziału
III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi zaapelował o podjęcie uchwały oraz upoważnienie Prezesa
PAN do wystąpienia do władz państwowych w sprawie powołania zbiorowego eksperta ds.
celów strategicznych dla rozwoju kraju.
Prezes PAN, prof. Michał Kleiber poinformował o podpisaniu porozumienia tworzącego
Centrum Zaawansowanych Badań Humanistycznych i Społecznych przez Wydział Filozofii i
Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego i Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii
Nauk.
Następnie Prezes przedstawił nową inicjatywę Komisji Europejskiej – pilotażowy konkurs
ERA Chairs. Dzięki budżetowi na poziomie 12 milionów euro pozwoli on na tworzenie
Katedr Europejskiej Przestrzeni Badawczej w tych krajach i regionach Europy, które dotąd w
niewystarczającym stopniu korzystały ze środków 7. Programu Ramowego. Zaproponowane
przez Komisję Europejską nowe rozwiązanie przełoży się nie tylko na wzmocnienie
potencjału naukowego nagrodzonych w konkursie ośrodków, ale też zwiększy ich szanse na
efektywniejsze pozyskiwanie funduszy z kolejnego programu ramowego „Horyzont 2020”.
Warunkiem udziału w konkursie jest włączenie się jednostek w tworzenie projektów strategii
inteligentnej specjalizacji wspólnie z władzami regionalnymi i lokalnymi, a także współpraca
jednostki naukowej z otoczeniem społeczno-gospodarczym i ośrodkami naukowymi na
świecie. Prezes PAN zaapelował o zainteresowanie tą inicjatywą.
Prezes PAN zawiadomił o kolejnym posiedzeniu Prezydium PAN, które odbędzie się 23
kwietnia br.
Prof. Marek Grad, dziekan Wydziału III Nauk Ścisłych i Nauk o Ziemi poruszył kwestię
dotyczącą wyborów członków zagranicznych PAN. Zaapelował o zmianę przepisu
dotyczącego osób z polskim obywatelstwem. Dotychczasowy zapis ustawy wyklucza
kandydatów mających polskie obywatelstwo.