Historia kl 1 i 2

Wymagania z historii na ocenę dopuszczająca dla klas pierwszych i drugich
Klasa
I
Dział
Początki człowieka i cywilizacje staroŜytnego Bliskiego
Wschodu
Wymagania konieczne do otrzymania oceny pozytywnej
– oblicza upływ czasu pomiędzy erami i epokami
– przypisuje daty wydarzeń do konkretnego wieku
– wie, kiedy i w jakim rejonie na Ziemi pojawił się
człowiek
– wymienia narzędzia, którymi posługiwali się ludzie
pierwotni
– umie opowiedzieć o sposobach zdobywania poŜywienia,
sposobach zamieszkiwania i ubiorach ludzi w epoce
neolitu
– wskazuje na mapie miejsca, gdzie najwcześniej rozwinęło
się rolnictwo
– znajduje i wskazuje na mapie terytorium staroŜytnego
Egiptu
– rozumie pojęcia: wiek, era, epoka, historia, prehistoria,
źródło historyczne, judaizm, Mezopotamia, faraon,
piramida, hieroglify, papirus, sieć irygacyjna, politeizm,
monoteizm
– wskazuje na mapie: Mezopotamię, Egipt, Palestynę
– zna postacie: Hammurabiego, MojŜesza, Dawida,
Salomona
StaroŜytna Grecja
– wskazuje Ateny na mapie
– wskazuje Spartę na mapie
– zna zasady sprawowania władzy w Sparcie
– krótko opisuje zasady wychowania dzieci w Sparcie
– wymienia najwaŜniejszych greckich bogów: Zeusa,
Posejdona, Hermesa, Apollona, Hefajstosa, Artemidę,
Afrodytę, Atenę, Herę, Demeter
– zna formy oddawania czci bogom greckim (teatr,
igrzyska, ofiary)
– wymienia najwaŜniejsze bitwy wojen persko-greckich,
zna rezultaty tych bitew
– wie, w jaki sposób Aleksander zbudował swoje państwo
– rozumie pojęcia: demokracja, oligarchia, igrzyska
olimpijskie, politeizm
– wskazuje na mapie Grecję
– zna postacie: Leonidasa, Aleksandra Wielkiego
– wie, kiedy: odbyła się pierwsza olimpiada, rozegrały się
bitwy pod Maratonem i Termopilami
– wymienia greckich bogów
StaroŜytny Rzym
– wie, w którym wieku powstało państwo rzymskie
– rozumie pojęcia: republika, senat, konsul
– podaje imię legendarnego załoŜyciela Rzymu
– wie, kim był Hannibal
– wie, kim był Spartakus
– wskazuje na mapie obszar Cesarstwa
– wymienia najwspanialsze budowle rzymskie: Koloseum,
Panteon
– wskazuje na mapie ziemię, gdzie narodził się Jezus
– zna nauczanie Jezusa Chrystusa i okoliczności powstania
Nowego Testamentu
– opowiada o prześladowaniach chrześcijan
– wskazuje, skąd przybywali barbarzyńcy
– wie, co się stało w roku 476
– zna pojęcia: republika, legion, konsul, apostoł, Nowy
Testament, romanizacja, akwedukt, termy, imperium,
cesarstwo, cesarz, chrześcijaństwo
– zna postacie: Jezusa Chrystusa, Cezara, Spartakusa,
Hannibala
– wie, co się stało w roku 476
– wskazuje na mapie Rzym
Wczesne średniowiecze
– wyjaśnia rolę biskupów i papieŜa
– wie, co stało się w roku 1054
– rozumie pojęcia: arabeska, islam, Koran, haracz
– wie, kiedy powstał islam
– zna podstawowe zasady islamu
– wskazuje na mapie ziemie podbite przez Arabów
– rozumie pojęcia: wasal, senior, feudalizm, rozdrobnienie
feudalne, inwestytura, lenno, feudum,
– opisuje zaleŜności lenne
– wie, co się stało w roku 1066
– rozumie pojęcia: głagolica, cyrylica, wiec, szlak
bursztynowy, kultura materialna
– wymienia plemiona zamieszkujące ziemie polskie
– wie, co się stało w roku: 966, 972
– wie, kim byli: Mieszko I, Dobrawa, Jordan
– opowiada o przyjęciu chrztu przez Mieszka I
– rozumie pojęcia: plemię, danina, biskupstwo misyjne
– wskazuje na mapie państwo Bolesława Chrobrego
– wie, kim byli: Bolesław Chrobry, św. Wojciech, Otto III
– pamięta, co oznaczają daty: 997, 1000, 1018, 1025
– opowiada o okolicznościach śmierci biskupa Wojciecha
– wie, jakie wojny toczył Bolesław Chrobry, zna ich skutki
– rozumie pojęcia: sukcesja, palatyn
– wymienia kolejnych władców Polski z dynastii Piastów
– opowiada o rządach Kazimierza Odnowiciela
– zna postać Władysława Hermana
– rozumie pojęcia: monarchia patrymonialna, danina,
regalia, prawo ksiąŜęce, rycerstwo, duchowieństwo,
gród, podgrodzie
– wyjaśnia istotę konfliktu pomiędzy cesarzem i papieŜem
– zna pojęcia: zakon, opat, regalia, szlak bursztynowy,
wasal, senior, lenno, renesans karoliński, Koran, islam,
konkordat, reforma gregoriańska
– wie, kim byli: Mahomet, Karol Wielki
– wymienia władców z dynastii Piastów, krótko opisuje ich
rządy
– wymienia plemiona zamieszkujące ziemie polskie
– zna daty: chrztu Polski, zjazdu gnieźnieńskiego,
koronacji Bolesława Chrobrego, śmierci biskupa
Wojciecha, najazdu czeskiego na ziemie polskie,
koronacji Bolesława Śmiałego
Rozkwit i schyłek wieków średnich
.
– wie, co oznaczają pojęcia: SeldŜucy, synod, krucjata,
Ziemia Święta, zakony rycerskie, Królestwo
Jerozolimskie
– zna zadania rycerzy zakonnych
– zna pojęcia: rycerz, giermek, zbroja, pasowanie na
rycerza, turniej
– wie, kim był Czyngis-chan
– charakteryzuje kulturę rycerską, kościelną, ludową
– opowiada, czym zajmowano się na uniwersytecie
– pamięta znaczenie pojęć: KrzyŜacy, seniorat, testament
Bolesława Krzywoustego, kolonizacja, zasadźca
– wie, co się stało w roku: 1109, 1138, 1226
– wie, kto, kiedy i dlaczego sprowadził na ziemie polskie
KrzyŜaków
– wie, kim był Władysław Łokietek
– pokazuje na mapie państwo polskie za panowania
Kazimierza Wielkiego
– wie, co było w roku: 1385, 1374, 1410
– wie, kim byli: Ludwik Węgierski, Jadwiga, Władysław
Jagiełło, Ulrich von Jungingen
– wskazuje na mapie państwa: litewskie, polskie,
krzyŜackie w XIV–XV w.
– wymienia dynastie władające Polską w XIV w.
– podaje miejsce największej bitwy w wojnach Polski z
zakonem krzyŜackim i omawia jej skutek
– rozumie pojęcia: inkorporacja, Związek Pruski, Prusy
KrzyŜackie, Prusy Królewskie, pokój toruński II, rada
królewska, senat, sejm walny, sejmik ziemski, elekcja
– wie, kim byli: Gali Anonim, Wincenty Kadłubek, Jan
Długosz, Wit Stwosz, Paweł Włodkowic, Mikołaj
Kopernik
– wymienia polskie kroniki
– wskazuje główne cechy stylów romańskiego i gotyckiego
– rozumie znaczenie Akademii Krakowskiej dla rozwoju
polskiej nauki i kultury
– rozumie pojęcia: Bogurodzica, ratusz, sukiennice,
rocznik, kronika, rotunda
– wie, co było w roku: 1109, 1138, 1122, 1308, 1320, 1364
– zna postacie: Kazimierza Wielkiego, Władysława
Łokietka, Bolesława Krzywoustego, Czyngis-chana
– zna pojęcia: sąd papieski, KrzyŜacy, testament Bolesława
Krzywoustego, monarchia stanowa, stan, niewola
awiniońska, uniwersytet, trójpolówka, renta feudalna,
Mongołowie, krucjata, zakon rycerski, „czarna śmierć”
– wskazuje na mapie Ziemię Świętą
II
Europa i świat w XVI wieku
– wie, kim był Krzysztof Kolumb
– wskazuje na mapie ziemie odkryte przez Europejczyków
na przełomie XV i XVI w.
– rozumie pojęcia: busola, karawela
– wie, dlaczego rdzennych mieszkańców Ameryki nazwano
Indianami
– pamięta datę pierwszej wyprawy Kolumba – 1492 r.
– wymienia państwa, które przodowały w odkryciach
geograficznych na przełomie XV i XVI w.
– wymienia cywilizacje prekolumbijskie oraz podaje ich
osiągnięcia
– rozumie pojęcia: konkwistador, towary kolonialne,
dualizm gospodarczy
– wylicza towary sprowadzane do Europy z kolonii
– rozumie pojęcia: odrodzenie (renesans), humanizm,
człowiek renesansu, mecenat
– zna postacie: Leonarda da Vinci, Michała Anioła, Rafaela
Santi oraz wymienia ich najwybitniejsze dzieła
– wie, kto i kiedy wynalazł ruchomą czcionkę drukarską
– opowiada o Ŝyciu i dokonaniach Mikołaja Kopernika
– rozumie pojęcia: reformacja, sekularyzacja, luteranie,
protestanci
– zna postanowienia pokoju augsburskiego
– zna daty: wystąpienia Lutra, podpisania pokoju
augsburskiego
– wie, kim byli: Jan Kalwin, Henryk VIII
– rozumie pojęcia: hugenoci, kalwinizm, anglikanizm,
arianie
– wymienia róŜne wyznania protestanckie
– wie, co się wydarzyło w 1534 r.
– rozumie pojęcia: sobór trydencki, inkwizycja, jezuici,
tolerancja religijna, kontrreformacja
– zna postanowienia soboru trydenckiego
– wymienia najwaŜniejsze wydarzenia z historii XVI
stulecia
– wskazuje i charakteryzuje najwybitniejsze postacie XVI
w.
– wie, co wydarzyło się w roku: 1492, 1517, 1555
– zna i omawia dokonania: Jana Gutenberga, Krzysztofa
Kolumba, Vasco da Gamy, Ferdynanda Magellana,
Marcina Lutra, Henryka VIII
Polska w XVI w.
– wskazuje na mapie obszar Polski na przełomie XV i XVI
w.
– wie, co wydarzyło się w 1525 r.
– rozumie pojęcia: hołd pruski, kaper
– rozumie pojęcia: przywilej, sejm walny, konstytucja nihil
novi, pospolite ruszenie, magnat, demokracja
szlachecka, izba poselska, izba senatorska
– opisuje działanie sejmu walnego oraz sposób wybierania
posłów
– rozumie pojęcia: egzekucja praw i dóbr, unia lubelska,
unia realna
– zna postać Zygmunta II Augusta
– opisuje, w jaki sposób doszło do powstania
Rzeczypospolitej Obojga Narodów
– rozumie pojęcia: wolna elekcja, sejm elekcyjny,
konfederacja, artykuły henrykowskie
– zna postacie: Henryka Walezego, Stefana Batorego
– zna datę pierwszej wolnej elekcji
– rozumie pojęcia: „spichlerz Europy”, pańszczyzna,
folwark
– wymienia towary, które XVI-wieczna Rzeczpospolita
importowała i eksportowała
– wymienia grupy narodowościowe zamieszkujące ziemie
Rzeczypospolitej w XVI w.
– wskazuje religie mieszkańców XVI-wiecznej
Rzeczypospolitej
– rozumie pojęcia: konfederacja warszawska, „złoty wiek
kultury polskiej”
– zna postacie: Bony Sforzy, Mikołaja Reja, Jana
Kochanowskiego
– wskazuje zabytki renesansowe na ziemiach polskich (ze
szczególnym uwzględnieniem własnego regionu)
– wie, co wydarzyło się w roku: 1525, 1569
– zna i omawia dokonania: Zygmunta I Starego, Zygmunta
II Augusta, Stefana Batorego
Europa w XVII w.
– rozumie pojęcie barok
– omawia cechy sztuki barokowej
– wymienia twórców kultury barokowej
– wymienia państwa, które brały udział w wojnie
trzydziestoletniej
– wie, kiedy wybuchła wojna trzydziestoletnia
– rozumie pojęcia: absolutyzm, merkantylizm
– rozumie znaczenie słów:
„Państwo to ja”
– wie, kim był Ludwik XIV
– rozumie pojęcia: lord protektor, monarchia
parlamentarna, purytanie
– opisuje przebieg rewolucji w Anglii
– wskazuje na mapie Anglię
– zna postać Olivera Cromwella
– zna datę ścięcia króla Karola I
– zna najwaŜniejsze wydarzenia z historii politycznej XVII
w.
– wie, co wydarzyło się w latach 1618–1648 oraz w 1640 i
1688 r.
Polska w XVII wieku
– rozumie pojęcia: monarchia elekcyjna, dynastia Wazów
– zna postać Stanisława śółkiewskiego
– wie, co wydarzyło się w roku: 1605, 1610, 1612, 1634
1648 i 1654 r.
– wymienia bitwy stoczone przez wojska Rzeczypospolitej
z Kozakami
– rozumie i wyjaśnia pojęcie „potop”
– wymienia bitwy z okresu wojen polsko-szwedzkich:
bitwa pod Kircholmem, obrona klasztoru na Jasnej
Górze
– zna postacie: Stefana Czarnieckiego, Jana Chodkiewicza,
Augustyna Kordeckiego, Janusza Radziwiłła
– omawia znaczenie obrony Jasnej Góry w okresie
„potopu”
– wie, co wydarzyło się w roku: 1605, 1655, 1657, 1660
– rozumie pojęcia: złota wolność szlachecka, liberum veto
– zna postać Jana III Sobieskiego
– wie, kiedy i z jakim skutkiem Polacy stoczyli z Turkami
bitwy pod Cecorą, Chocimiem i Wiedniem
– zna przyczyny i skutki wojen toczonych przez Polskę z
Turcją
– wymienia przykłady architektury barokowej na ziemiach
Rzeczypospolitej (z uwzględnieniem własnego regionu)
– rozumie pojęcia: sarmatyzm, ksenofobia
– opisuje polski strój szlachecki
– zna i wskazuje na mapie państwa, z którymi w XVII w.
Rzeczpospolita toczyła wojny
– wskazuje najwaŜniejsze bitwy z okresu wojen
Rzeczypospolitej ze Szwecją, Rosją, Turcją i Kozakami
– zna królów panujących w Rzeczypospolitej w XVII w. i
potrafi wskazać najwaŜniejsze wydarzenia z okresu
panowania kaŜdego z nich
Świat w XVIII wieku
.
– zna dokonania: Woltera, Jana Jakuba Rousseau,
Wolfganga Amadeusza Mozarta
– zna pojęcia: oświecenie, „stulecie świateł”,
encyklopedyści, manufaktura, absolutyzm oświecony,
rokoko, klasycyzm, umowa społeczna
– wskazuje przykłady budowli wzniesionych w stylu
rokokowym i klasycystycznym
– zna zasadę trójpodziału władz
– wyjaśnia znaczenie pojęć: „rewolucja przemysłowa”,
liberalizm ekonomiczny, kapitalizm
– zna dynastie panujące w XVIII w. w Austrii, Prusach i
Rosji
– wskazuje na mapie sąsiadów Polski w XVIII w.
– opisuje rozwój kolonii brytyjskich w Ameryce
– zna postacie: Benjamina Franklina, Jerzego Waszyngtona
– zna najwaŜniejsze postanowienia konstytucji USA
– rozumie pojęcie konstytucja
– rozumie pojęcia: burŜuazja, Stany Generalne, monarchia
konstytucyjna
– zna podział społeczeństwa francuskiego przed rewolucją
– wie, co wydarzyło się w roku: 1789, 1792
– zna postać Ludwika XVI
– rozumie pojęcia: gilotyna, terror, jakobini
– wie, czym charakteryzowały się rządy jakobinów
Polska w XVIII wieku
– zna postacie: Augusta II Mocnego, Augusta III,
Stanisława Leszczyńskiego
– podaje genezę powiedzeń: „od Sasa do Łasa”, „za króla
Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa”
– rozumie pojęcia: Sejm Niemy, traktat trzech czarnych
orłów, anarchia, Collegium Nobilium
– wie, co wydarzyło się w 1717 i 1709 r.
– wie, co wydarzyło się w roku: 1764, 1768, 1772
– rozumie pojęcia: Familia, Szkoła Rycerska, prawa
kardynalne, konfederacja barska
– wskazuje na mapie obszar Rzeczypospolitej za
panowania Stanisława Augusta (przed 1772 r. i po tej
dacie)
– wymienia reformy wprowadzone przez Stanisława
Augusta w latach siedemdziesiątych XVIII w.
– rozumie pojęcia: Komisja Edukacji Narodowej, czynsz,
obiady czwartkowe
– wie, kiedy zwołano Sejm Czteroletni
– zna datę uchwalenia Konstytucji 3 maja
– zna najwaŜniejsze reformy Sejmu Wielkiego
– zna postanowienia Konstytucji 3 maja
– rozumie pojęcia: konfederacja targowicka, sejm
grodzieński
– wie, kim byli Tadeusz Kościuszko i Józef Poniatowski
– wie, kiedy nastąpił II rozbiór Polski
– wskazuje na mapie ziemie zabrane Polsce w II rozbiorze
przez Rosję i Prusy
– zna daty: wybuchu insurekcji kościuszkowskiej, bitew
pod Racławicami i Maciejowicami, III rozbioru
– rozumie pojęcia: insurekcja, uniwersał, kosynierzy
– zna postacie: Tadeusz Kościuszki, Jana Kilińskiego
– wymienia państwa, które brały udział w III rozbiorze
Polski
– wskazuje na mapie ziemie Rzeczypospolitej zagarnięte w
III rozbiorze przez poszczególne państwa
– wskazuje na mapie ziemie polskie zagarnięte w trakcie
rozbiorów przez poszczególne państwa
– zna daty trzech rozbiorów
Epoka Napoleońska
– zna pojęcia: Dyrektoriat, konsulat, cesarstwo
– zna daty utworzenia cesarstwa we Francji i wydania
Kodeksu cywilnego
– wymienia i wskazuje na mapie państwa, z którymi
Napoleon toczył wojny
– rozumie pojęcia: blokada kontynentalna, koalicja
– wymienia bitwy stoczone przez wojska Napoleona
z Prusakami i Austriakami
– wskazuje na mapie obszary uzaleŜnione od napoleońskiej
Francji
– wie, kiedy: utworzono Legiony Polskie we Włoszech,
powstało Księstwo Warszawskie, przyłączono do
Księstwa ziemie zaboru austriackiego
– wie, kim byli: Jan Henryk Dąbrowski, Józef Wybicki
– wie, kiedy: rozpoczęła się wojna Napoleona z Rosją,
rozegrała się „bitwa narodów”, Napoleon I abdykował,
rozegrała się bitwa pod Waterloo
– wymienia reformy wprowadzone we Francji przez
Napoleona Bonapartego
– charakteryzuje relacje między Napoleonem a Polakami i
Księstwem Warszawskim