Kapitał społeczny - przepustka do grona państw wysokorozwiniętych

Transkrypt

Kapitał społeczny - przepustka do grona państw wysokorozwiniętych
Kapitał społeczny – przepustka
do grona państw
wysokorozwiniętych
Włodzimierz Puzyna
WSAP Szczecin
Posiedzenie GR SO KK NSRO
Warszawa 27 11 2009
Polski dylemat rozwojowy
tezy prof. Janusza Czapińskiego
• Potencjał rozwojowy Polski oparty na
kapitale ludzkim wyczerpie się za ok. 10
lat.
• Dynamika rozwoju zaleŜy od kapitału
społecznego, który w Polsce ma bardzo
niską wartość.
• Kapitał społeczny: zaufanie społeczne,
skłonność do współpracy, samoorganizacji
społeczeństwa, gotowość do działania na
rzecz wspólnego dobra, etyka
korporacyjna, niski poziom korupcji
Wyznaczniki kapitału społecznego
•
•
•
•
Poziom zaufania do innych ludzi
Liczba organizacji społecznych
Procent aktywnych obywateli
Udział wolontariuszy wśród aktywnych
obywateli
• Powszechność zjawiska korupcji
• Sympatia do innych ludzi
Przyczyny nieufności
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Niewiedza
Obcość
„Nieomylność” – fałszywa ambicja
Egoizm, egocentryzm
Nieodpowiedzialność
Nieuczciwość
Nieuprzejmość
Obojętność
Zawiść, zazdrość
Niekomunikatywność
Indeks aktywności obywatelskiej w
20 krajach
Sprawne państwo
Skuteczne rządzenie
Ewolucja administracji publicznej
Ekonomia społeczna jako podstawowa
zasada skutecznego rozwoju lokalnego
Lokalny potencjał rozwojowy tkwi w
aktywności ludzi i ich zdolności do
organizowania działań na rzecz lokalnych
wspólnot. Wykorzystanie tego potencjału
jest załoŜeniem endogennego modelu
rozwoju lokalnego (model ekonomii
społecznej), w którym podstawową rolę
przypisuje się wewnętrznym zasobom
lokalnego środowiska.
Podstawowe zasady ekonomii
społecznej
•
•
•
•
•
Partnerstwo organizacji i instytucji
Działania na rzecz dobra wspólnego
Zintegrowane podejście holistyczne
Zaspokajanie potrzeb niezaspokojonych
Przywrócenie lokalnych cyklów
gospodarczych
• Budowanie i doskonalenie kapitału
społecznego
• Rozwój skoncentrowany na wspólnocie
Podstawowe zasady ekonomii
społecznej - inne ujęcie
• Przedsiębiorczość i zaangaŜowanie
• Pomocniczość i solidarność (pomoc dla samopomocy)
• Roztropność i odpowiedzialność
• Samodzielność i upodmiotowienie:
– dla osób indywidualnych – porzucenie pozycji klienta
– dla organizacji – umiejętność zdobywania środków na
własne działania
– dla wspólnot – umiejętność samodzielnego formułowania
strategii rozwojowych opartych na własnych zasobach,
realizujących prawdziwą samorządność i zabiegających o
dobrobyt obywateli
Upowszechnienie ekonomii
społecznej
• Wprowadzenie zasady prowadzenia zintegrowanej
horyzontalnie polityki rozwoju. Zdefiniowanie
instrumentów i procedur: planowania strategicznego,
programowania, koordynacji i współpracy w działaniach
rozwojowych na poziomie lokalnym.
• Koordynacja działań instytucji publicznych i organizacji
społecznych – budowanie partnerstw.
• Zbudowanie nowego modelu ośrodka pomocy
społecznej, pełniącego rolę centrum aktywizacji
społecznej i zawodowej, działającego w partnerstwie z
lokalnymi organizacjami społecznymi i instytucjami
ekonomii społecznej
Upowszechnienie ekonomii
społecznej c.d.
Ustrojowe wzmocnienie kompetencyjne i finansowe
jednostek pomocniczych samorządu terytorialnego
(sołectwa, rady osiedli)
Zapewnienie warunków rozwoju organizacji społecznych
Prowadzenie systematycznych szkoleń dla liderów,
polityków i urzędników lokalnych z zakresu wiedzy o
rozwoju lokalnym
Zapewnienie rozwoju demokracji partycypacyjnej
Upowszechnienie ekonomii
społecznej c.d.
Wprowadzenie nowych funkcji szkoły:
• Wyrównywanie szans edukacyjnych i deficytów społecznych
dzieci
• Socjalizacja, edukacja obywatelska
• Edukacja ustawiczna dorosłych
Wprowadzenie nowych instrumentów aktywizacji społeczno –
zawodowej: kontrakt rodzinny, wizyty studyjne, konkursy, zawody
sportowe itp..
Wprowadzenie nowego typu pracownika socjalnego łączącego
umiejętności z zakresu aktywizacji zawodowej i społecznej
(Animator Pracy)
Konkluzje
• Polityka społeczna powinna być uznawana za
integralny element polityki rozwoju
• Koszty racjonalnej polityki społecznej nie
powinny być traktowane jako budŜetowy balast,
lecz zaliczane do inwestycji rozwojowych
• Celem polityki społecznej powinna być
transformacja społeczna prowadząca do
powstania społeczeństwa obywatelskiego
• Priorytetem polskiej polityki rozwoju
powinna stać się budowa kapitału
społecznego !
Dziękuję.