ADC KRONE– projektowanie
Transkrypt
ADC KRONE– projektowanie
System Okablowania Strukturalnego Wymagania ogólne i wytyczne dotyczące instalacji Wersja: 1.1 KRONE PremisNET Styczeń 2005 System Okablowania Strukturalnego Table of Contents 1 Wprowadzenie ....................................................................................................... 6 1.1 Topologia Systemu Okablowania Strukturalnego .................................................... 6 1.2 Przegląd Systemu .............................................................................................. 7 1.3 Wymagania dotyczące obudowy i pomieszczeń ...................................................... 8 1.3.1 Piętrowy Punkt Dystrybucyjny FD (Floor Distributor) – minimum 1 na piętro....... 8 1.3.2 Usługi wejściowe do budynku (BEF-Building Entrance Facility) .......................... 9 1.3.3 Kampusowy Punkt Dystrybucyjny – tylko 1 na system ..................................... 9 1.3.4 Budynkowy Punkt Dystrybucyjny BD – tylko jeden na budynek ....................... 10 1.4 Okablowanie ................................................................................................... 11 1.4.1 Okablowanie poziome ................................................................................ 11 1.4.2 Wytyczne dotyczące instalacji i dokumentacji ............................................... 11 1.4.3 Okablowanie Budynkowe - pionowe ............................................................. 12 1.5 Wytyczne instalacyjne ...................................................................................... 13 1.5.1 1.6 2 Wielomodowe i jednomodowe kable światłowodowe....................................... 13 Wymagania administracyjne i zarządzanie .......................................................... 13 Wymagania.......................................................................................................... 14 2.1 Wprowadzenie ................................................................................................. 14 2.2 System Okablowania Strukturalnego (SCS) musi być rozwiązaniem dopasowanym, od jednego dostawcy z aprobatą dostawcy......................................................................... 14 2.3 Ogólnie........................................................................................................... 14 2.4 Zainstalowany system SCS musi być zgodny z informacjami zawartymi w tym dokumencie: ............................................................................................................. 15 2.5 Zgodność z normami ........................................................................................ 15 2.5.1 ISO/IEC 118011:Wydanie drugie 2002......................................................... 15 2.5.2 Międzynarodowe normy specyfikują:............................................................ 15 2.6 Zgodność z ISO/IEC 11801: ............................................................................. 16 2.7 Właściwości transmisyjne.................................................................................. 16 2.8 ISO/IEC 14763-1 : Administracja, dokumentacja, archiwizacja .............................. 17 2.9 ISO/IEC 14763-2 : Projektowanie i instalacja ...................................................... 17 2.10 ISO/IEC 14763-3 : Testowanie okablowania światłowodowego............................... 17 2.11 IEC 61935-1 : Specyfikacja do testowania kabli zrównowaŜonych okablowania teleinformatycznego zgodnie z ISO/IEC 11801............................................................... 17 - Część 1: Okablowanie zainstalowane.......................................................................... 17 - Część 2 – Kable krosowe .......................................................................................... 17 3 Wymagania ogólne .............................................................................................. 18 3.1 Terminologia ................................................................................................... 18 3.2 Opis prac ........................................................................................................ 18 3.3 Okablowanie poziome....................................................................................... 18 3.3.1 4 Ograniczenia długości ................................................................................ 19 3.4 Kable światłowodowe........................................................................................ 19 3.5 Kable miedziane i telekomunikacyjne ................................................................. 19 3.6 Dostawa, magazynowanie i obsługa ................................................................... 19 3.7 Kwalifikacje systemu:....................................................................................... 20 3.8 Kwalifikacje systemu:....................................................................................... 21 Wymagania dla podsystemów.............................................................................. 22 4.1 Okablowanie ................................................................................................... 22 4.1.1 Obszar roboczy i kable połączeniowe ........................................................... 22 Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 2 z 40 System Okablowania Strukturalnego 4.1.2 Piętrowy Punkt Dystrybucyjny (FD) ............................................................. 23 4.1.3 Miedziane okablowanie poziome .................................................................. 23 4.1.4 Punkt konsolidacyjny (CP) oraz wieloportowe gniazdo (MUTO) ........................ 24 4.1.5 Maksymalne dozwolone długości kabli krosowych dla gniazda MUTO ................ 24 4.2 5 Okablowanie szkieletowe (wspólnie dla międzybudynkowego i pionwego) ............... 25 4.2.1 Wymagania dla kabli światłowodowych ........................................................ 26 4.2.2 Szkieletowe okablowanie pionowe ............................................................... 26 4.2.3 Szkieletowe okablowanie międzybudynkowe ................................................. 26 4.2.4 Światłowody wdmuchiwane ........................................................................ 26 4.2.5 Wieloparowe kable telekomunikacyjne ......................................................... 27 Zakańczanie w strefach okablowania................................................................... 28 5.1 Obszar roboczy gniazdo przyłączeniowe moduł/wtyk ............................................ 28 5.2 Moduł przyłączeniowy ....................................................................................... 28 5.3 Moduły RJ45.................................................................................................... 29 5.4 Plastrony i adaptery ......................................................................................... 29 5.5 Szafy, stelaŜe i wyposaŜenie stelaŜy................................................................... 30 5.5.1 Instalacja stelaŜy ...................................................................................... 30 5.5.2 Zarządzanie okablowaniem......................................................................... 30 5.5.3 Specyfikacje ............................................................................................. 30 5.5.4 Wymiary szaf i stelaŜy ............................................................................... 31 5.5.5 Zasilanie szafy .......................................................................................... 31 5.5.6 Oświetlenie i wentylacja ............................................................................. 31 5.5.7 Oznaczanie szaf ........................................................................................ 31 5.6 Panele rozdzielcze UTP/STP ............................................................................... 32 5.7 Kable krosowe i przyłaczeniowe ......................................................................... 32 5.7.1 5.8 Ogólnie .................................................................................................... 32 Komponenty światłowodowe.............................................................................. 33 5.8.1 Kable krosowe światłowodowe .................................................................... 33 5.8.2 Światłwodowe panele rozdzielcze ................................................................ 33 5.9 Połaczenia kabli do transmisji głosu.................................................................... 33 6 Zalecenia instalacyjne ......................................................................................... 33 7 Weryfikacja & Testowanie ................................................................................... 35 7.1 Komisyjna weryfikacja, kontrola i certyfikacja...................................................... 35 7.2 Testowanie - miedź .......................................................................................... 35 7.2.1 7.3 8 Testowanie - światłowód ................................................................................... 35 Gospodarowanie i porządkowanie ....................................................................... 36 8.1 9 Wymagane parametry: .............................................................................. 35 Ogólnie........................................................................................................... 36 8.1.1 Oznaczanie gniazd..................................................................................... 36 8.1.2 StelaŜe i szafy .......................................................................................... 36 8.1.3 Okablowanie poziome UTP.......................................................................... 36 8.1.4 Światłowodowe okablowanie szkieletowe ...................................................... 36 Dokumentacja i audit systemu............................................................................. 37 9.1 Ogólnie........................................................................................................... 37 9.2 Instrukcje ....................................................................................................... 37 9.3 Sprzęt ............................................................................................................ 37 9.4 Pomiar............................................................................................................ 37 9.5 Audit systemu ................................................................................................. 37 Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 3 z 40 System Okablowania Strukturalnego 9.5.1 Zadania, które muszą być przeprowadzonen podczas auditu:.......................... 38 9.6 Szczegółowy wykaz pytań ................................................................................. 38 9.7 Dokumentacja ................................................................................................. 38 9.8 Oznaczanie i dokumentacja ............................................................................... 39 9.9 Schematy instalacyjne (czerwona linia) .............................................................. 39 9.10 Oględziny ....................................................................................................... 39 9.10.1 Specyfikacja wszystkich połączeń uziemiających w odpowiednich punktach. ..... 39 9.10.2 Wymagania przeciwpoŜarowe ..................................................................... 39 9.10.3 Schematy instalacyjne ............................................................................... 39 9.10.4 Okablowanie............................................................................................. 39 9.10.5 Trasy kablowe........................................................................................... 39 9.10.6 Złacza...................................................................................................... 39 9.11 Testowanie i audit............................................................................................ 40 Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 4 z 40 System Okablowania Strukturalnego Przygotowany przez: Sławomir Wolski – Doradca Techniczny – KRONE PremisNET W celu wniesienia zmian lub poprawek do dokumentu proszę o kontakt: C&C Partners Telecom Sp. z o.o. Ul. 17 Stycznia 119,121 64-100 Leszno lub Sławomir Wolski + 48 65 5255555 mailto: [email protected] Źródło: Jeff Hollands – KRONE –ADC GmbH, Berlin Kontrola dokumentu Data Nazwisko Wersja Komentarz 3 styczeń 2005 Sławomir Wolski 1.1 Wyd. I Dokument definiuje wytyczne dotyczące instalowania i odbioru okablowania w zastosowaniu do systemów okablowania strukturalnego. Dokument moŜe być przydatny w celu przygotowania projektów, formułowania zapytań I tworzenia SIWZ przetargowych dotyczących instalacji słuŜących do transmisji głosu i danych. Dokument został sporządzony na podstawie międzynarodowych normy “ISO/IEC 11801:2002 Information Technology – Generic cabling for customer cabling”. Inne standardy takie jak EN50173:2002 oraz ANSI/TIA/EIA:568B-2.1 są narodowymi odpowiednikami powyŜszej normy i mogą być zastąpione w krajach gdzie te normy obowiązują. NaleŜy zwrócić uwagę na moŜliwość zmian w normach wymienionych powyŜej, zatem w celu uaktualnienia dokumentu prosimy o kontakt z firmą C&C Partners Telecom. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 5 z 40 System Okablowania Strukturalnego 1 Wprowadzenie Celem systemu okablowania wewnątrz budynku oraz grupy budynków jest przeprowadzenie połączeń pomiędzy urządzeniami teleinformatycznymi. Do tych urządzeń naleŜą telefony, terminale komputerowe, komputery osobiste, faksy oraz urządzenia takie jak serwery, bridge, routery, które tworzą Lokalną Sieć Komputerową LAN oraz Rozległą Sieć Komputerową WAN. W małych biurach z kilkoma komputerami moŜna w prosty sposób bezpośrednio połączyć potrzebne urządzenia. Jakkolwiek w przypadku, gdy urządzeń tych jest więcej niŜ pięć to niezbędne okazuje się zainstalowanie okablowania w celu połączenia urządzeń ze sobą. System okablowania powinien być platformą kablową na bazie, której będzie moŜliwe wykorzystanie róŜnych aplikacji wykorzystywanych aktualnie z moŜliwością zastosowania w przyszłości. 1.1 Topologia Systemu Okablowania Strukturalnego Blok B B D F D Blok A Sieć zewnętrzna Gniazda przyłączeniowe F D B D Okablowanie poziome Administracja - budynek CD Okablowanie pionowe budynkowe Pomieszczenie telekomunikacyjne CD/B D PABX, serwery, itd. F D Gniazda przyłączeniowe Blok C BD/F D Gniazda przyłączeniowe Budynek Tymczasowy F D Gniazda przyłączeniowe Okablowanie międzybudynkowe - Campus Wymagania i wytyczne instalacji okablowania BD/F D Gniazda przyłączeniowe Strona 6 z 40 System Okablowania Strukturalnego 1.2 Przegląd Systemu System okablowania moŜe być podzielony między kilka róŜnych typów budynków (bloków), w których znajdują się podsystemy z komponentami do okablowania strukturalnego. Połączenie między poszczególnymi budynkami jest klasycznym problemem inŜynierskim, czyli analiza kaŜdego systemu osobno pozwoli na opracowanie właściwego schematu połączenia wszystkich budynków w jedną integralną sieć. Rozwinięcie tego tematu pojawi się w niniejszym dokumencie. Główne podsystemy zawarte w normie ISO/IEC 11801:2002 dla systemu okablowania są wymienione poniŜej: • Okablowanie poziome; • Okablowanie pionowe - budynkowe; • Roboczy obszar okablowania • Punkty dystrybucyjne (Kampusowy - CD, Budynkowy - BD i Piętrowy - FD); • Usługi wejściowe do budynku; • Administracja Punkty FD C N-ta Kondygnacja E C C Gniazda przyłączeniowe Miedziane okablowanie pionowe (Voice) Światłowodowe okablowanie pionowe (Data) C E Złącze Konwersja Electric/Optical Gniazda przyłączeniowe C C E Dat a PAB X C C Punkt BD BE F wej./wyj. usługi zewnętrzne Do innych punktów BD Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 7 z 40 System Okablowania Strukturalnego 1.3 Wymagania dotyczące obudowy i pomieszczeń Występują trzy róŜne typy punktów dystrybucyjnych, kaŜdy z nich pełni inną funkcję w strukturze okablowania. Ogólnie, kaŜde pomieszczenie i obudowa musi być wystarczająca do umieszczenia okablowania i wyposaŜenia znajdującego się wewnątrz, dodatkowo musi zapewniać odpowiednią ilość miejsca na przyszły rozwój sieci. Ogólne wymagania środowiskowe powinny zapewnić wystarczającą moc dostarczanej energii elektrycznej oraz klimatyzacji (HVAC), dodatkowo muszą być zabezpieczone przed niepowołanym dostępem i spełniać wymogi bezpieczeństwa. Dotyczy to równieŜ usług wejściowych do budynku, które mogą być częścią punktu CD lub mogą być potraktowane jako osobny obszar. NaleŜy zauwaŜyć, Ŝe funkcjonalnie róŜne punkty dystrybucyjne Campus, Budynkowy i Piętrowy mogą spełniać swoje zadania umieszczone w jednej obudowie lub pomieszczeniu nie muszą to być fizycznie rozdzielnie elementy. W małych instalacjach na przykład jeden rack moŜe obsługiwać połączone punkty FD oraz BD. 1.3.1 Piętrowy Punkt Dystrybucyjny FD (Floor Distributor) – minimum jeden na piętro. Piętrowy Punkt Dystrybucyjny (FD) jest zamkniętą przestrzenią, w której mocowane są urządzenia telekomunikacyjne, zakończenia kabli i połączenia krosowe. WyposaŜenie w FD moŜe zawierać okablowanie krosowe oraz panele rozdzielcze, zespoły łączówkowe IDC, wyposaŜenie paneli światłowodowych, itd. Punkt FD mogą takŜe zawierać urządzenia komunikacyjne takie jak koncentratory, przełączniki, serwery terminali oraz bridŜe Ethernetowe. WyposaŜenie jest modularne, dostępne u róŜnych sprzedawców i ogólnie stosowane znane jako Smart HUB. Punkt FD powinien być na tyle duŜy( z wystarczającą mocą zasilania i HVAC), aby zawierać mechaniczne okablowanie i urządzenia do komunikacji. Jeśli nie jest to moŜliwe to sprzęt aktywny powinien znajdować się w Budynkowym Punkcie Dystrybucyjnym (BD) z odpowiednią ilością miejsca i systemami wspomagającymi (HVAC i UPS). • Pomieszczenie/szafa rozdzielcza słuŜy do połączenia między okablowaniem pionowym i poziomym. • W budynku moŜe znajdować się jeden lub więcej punktów FD w zaleŜności od rozmiaru i układu kondygnacji. • Punkt FD powinien być umieszczony centralnie w celu doprowadzenia kabli z kaŜdej lokalizacji obsługiwanej przez FD z ograniczeniem problemów wynikajacych z barier architektonicznych. • Punkt FD moŜe obsługiwać gniazda połączeniowe rozmieszczone w postaci gwiazdy na danym piętrze lub tylko części danego piętra. • Kable z FD są dystrybuowane do kaŜdego punktu obsługiwanego przez punkt FD; okablowanie moŜe być realizowane za pomocą róŜnych metod prowadzenia kabli wzdłuŜ budynku w połączeniu z uwzględnieniem dodatkowych elementów takich jak zabezpieczenie dostępu, wymogi bezpieczeństwa poŜarowego, itd. ; najczęstszymi metodami są rurki kablowe, kanały instalacyjne, systemy podwieszane (powyŜej sufitu podwieszanego) i róŜne systemy podłogowe. • Odległość pomiędzy punktem FD a stanowiskiem roboczym nie moŜe przekroczyć 90m. Niezbędne jest, aby umieszczenie wyposaŜenia w Piętrowym Punkcie Dystrybucyjnym (FD) spełniało odpowiednie wymagania budynkowe, przeciwpoŜarowe i bezpieczeństwa. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 8 z 40 System Okablowania Strukturalnego 1.3.2 Przyłącze telekomunikacyjne (BEF-Building Entrance Facility) Przyłącze telekomunikacyjne (BEF) jest punktem odgraniczającym między usługami komunikacyjnymi zewnętrznymi dostarczanymi przez firmę telekomunikacyjną (operatora narodowego, który moŜe dostarczać usługę lokalnej centrali telefonicznej, konkurencyjny dostawca centrali telefonicznej lub operator telekomunikacyjny) a usługami znajdującymi się wewnątrz budynku. • Aktualnie realizacja fizycznego podłączenia linii od operatora telekomunikacyjnego odbywa się typowo za pomocą przełącznicy telekomunikacyjnej wyposaŜonej w łączówki ze złączami IDC, lub w oparciu o inne elementy wymagane przez standardy aplikacji. • W pojedynczych budynkach z jednym najemcą, punkt odgraniczający BEF jest zlokalizowany z reguły 20m (w Polsce 15m) od istniejącego wejścia usługi do budynku, na przykład od operatora telekomunikacyjnego, z zabezpieczeniem przeciw wyładowaniom atmosferycznym i przepięciom. Tam znajdują się urządzenia zabezpieczające, które operator telekomunikacyjny umieszcza na łączach wejściowych do budynku. Jeśli zabezpieczenie NIE JEST zrealizowane przez operatora, to Punkt Przejściowy między kablem zewnętrznym a okablowaniem strukturalnym MUSI być wykonane z zastosowaniem odpowiednich zabezpieczeń przepięciowych i zapobiegających nadmiernemu przepływowi prądu dla kaŜdej pary. • W budynkach z kilkoma najemcami operator telekomunikacyjny moŜe przeznaczyć pojedyncze pomieszczenie w piwnicy jako punkt odgraniczający (BEF) lub moŜe zaprojektować kilka punktów zlokalizowanych w róŜnych miejscach budynku. • ZauwaŜyć trzeba, Ŝe wykonanie połączeń z kilkoma operatorami telekomunikacyjnymi daje moŜliwość najemcom otrzymania usługi od róŜnych firm telekomunikacyjnych. W takim przypadku moŜe okazać się niezbędne wykonanie oddzielnych punktów BEF dla kaŜdego z dostawców, zalecane są dwa osobne pomieszczenia oraz moŜliwość oddzielenia przewodów wejściowych. W wielu przypadkach usługodawcy dostarczają sygnał poprzez włókna optyczne. Takie instalacje mają kilka par miedzianych i mogą posiadać ochronę przed wyładowaniami atmosferycznymi, pary te będą stosowane w celu zasilania urządzeń elektrycznych takich jak oświetlenie i wentylacja, które wspomagają terminale światłowodowe i multipleksery. WaŜne jest, aby w przypadku, gdy przyłącze telekomunikacyjne (BEF) było umieszczone w innym miejscu niŜ Campusowy Punkt Dystrybucyjny (CD), naleŜy przewidzieć odpowiedniej wielkości kanał między dwoma lokalizacjami. Nie jest wymagane, aby punkt odgraniczający znajdował się w piwnicy a punkt CD na wyŜszych kondygnacjach. Nie zwaŜając na lokalizację umiejscowienie punktu odgraniczającego, punkt dystrybucyjny CD powinien spełniać zadanie jako główne pomieszczenie telekomunikacyjne. 1.3.3 Campusowy Punkt Dystrybucyjny – tylko jeden na system Campusowy Punkt Dystrybucyjny (CD) jest centralnym miejscem dla urządzeń telekomunikacyjnych, które obsługują zajmowany budynek. Zamontowane urządzenia są wyraźnie wyodrębnione od Budynkowego Punktu Dystrybucyjnego (BD) ze względu na ich funkcje. • Punkt CD jest normalnie zlokalizowany w głównym pomieszczeniu telekomunikacyjnym w celu przełączania kabli wejściowych, pierwszego poziomu, kabli szkieletowych budynku i kabli krosowych. To pomieszczenie moŜe takŜe słuŜyć do obsługi przyłącza telekomunikacyjnego (BEF). • Punkt CD musi być zainstalowany w pomieszczeniu zamykanym na klucz z ograniczonym dostępem. • Punkt CD moŜe takŜe zawierać urządzenia współdzielone dla danego budynku. Dla transmisji głosu pomieszczenie powinno zawierać centralę PABX lub inne urządzenie telekomunikacyjnych i osobne urządzenia dla transmisji danych. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 9 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Campusowy Punkt Dystrybucyjny zawiera współdzielone urządzenia transmisji danych: routery, koncentratory, przełączniki, które rozdzielają sygnały sieci rozległej WAN. • W systemie jest dozwolony tylko jeden Campusowy Punkt Dystrybucyjny (CD). 1.3.4 Budynkowy Punkt Dystrybucyjny BD – tylko jeden na budynek Budynkowy Punkt Dystrybucyjny (BD) jest uŜywany do rozprowadzania usług do wszystkich Piętrowych Punktów Dystrybucyjnych (FD) wewnątrz budynku, a takŜe moŜe być postrzegany jako centrum gwiaździstej topologii sieci i dystrybucji kabli. • Pomieszczenie zawiera niezbędne połączenia krosowe, zespoły łaczówkowe IDC, światłowodowe panele rozdzielcze w raz z osprzętem, itd. W celu połączenia z kaŜdym Piętrowym Punktem Dystrybucyjnym w budynku. • KaŜdy budynek będzie miał jeden BD, ulokowany centralnie w celu zminimalizowania odległości kabli wewnątrz budynku. • W budynkach wysokich (wieŜowcach) znaczenie ma zlokalizowanie punktu BD w części środkowej kondygnacji budynku, pomimo, Ŝe punkt kampusowy CD oraz punkt usług wejściowych BEF jest umieszczony w piwnicy lub na parterze. • Punkt BD musi być zainstalowany w zamkniętych na klucz pomieszczeniach z ograniczonym dostępem. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 10 z 40 System Okablowania Strukturalnego 1.4 Okablowanie 1.4.1 Okablowanie poziome Okablowanie poziome jest częścią systemu okablowania od gniazda przyłączeniowego do Piętrowego Punktu Dystrybucyjnego FD. • Piętrowe Punkty Dystrybucyjne powinny być zlokalizowane w taki sposób, aby długość kabla poziomego była ograniczona do 90m (maksymalna długość toru włączając kable krosowe – 100m), jest to zgodne z wytycznymi norm przemysłowych pozwalającymi na zachowanie elastyczności względem wielu róŜnych aplikacji, gwarantującej kompatybilność z systemami o duŜej przepustowości danych. • W poprawnie zaprojektowanym systemie okablowania poziomego, gniazda przyłączeniowe w kaŜdym biurze będą odpowiednio oznaczone w kaŜdym odpowiadającym Piętrowym Punkcie Dystrybucyjnym. Trasa kablowa powinna być poprowadzona bezpośrednio bez Ŝadnych mostów, ograniczeń i spawów. • Okablowanie poziome powinno być zrealizowane w topologii gwiazdy, kabel z kaŜdego gniazda przyłączeniowego naleŜy wprowadzić bezpośrednio do panela rozdzielczego w punkcie FD. • Komponenty okablowania poziomego Systemu Okablowania Strukturalnego (SCS – Structured Cabling System) bazują na rozwiązaniu RJ45 kategorii 6. • Punkt Konsolidacyjny (CP – Consolidation Point) moŜe być usytuowany na trasie okablowania poziomego w celu łatwego zarządzania kablami w technologii “otwartego biura” (open office). Punkt CP nie moŜe zawierać Ŝadnych połączeń krosowych. 1.4.2 Wytyczne dotyczące instalacji i dokumentacji 100 Ohm Unshielded Twisted Pair (UTP) Kategorii 6 (Cat 6) okablowanie jest uŜywane dla okablowania poziomego (od gniazd przyłączeniowych do paneli rozdzielczych w Piętrowych Punktach Dystrybucyjnych FD) dla kaŜdego toru transmisyjnego w obszarze obsługiwanym przez FD. UWAGA: dla szczególnych zastosowań uŜywa się kabli ekranowanych w folii aluminiowej (FTP - Foil Twisted Pair) albo kabli w oplocie z drutu miedzianego cynowanego (STP Screened Twisted Pair). Te typy kabla muszą być zakończone modułem RJ45 kat.6 ekranowanym z pełnym ekranem (360° pokrywa ekranowana). Ekranowany kabel, moduły i kable krosowe muszą pochodzić od jednego dostawcy podobnie jak system UTP. RJ45 Pin 1 2 3 4 5 6 Para 2 Para 1 niebieska pomaran. 7 8 Para 4 brązowa Para RJ45 Pin-out 3 T568B zielona • Wszystkie pary kabla są wykonane w postaci drutu (solid wire) i rozszyte według kodu kolorowego zgodnie z ISO/IEC 11801:2002 przy zastosowaniu schematu rozszycia T568B. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 11 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Kable od tego samego dostawcy i tego samego typu powinny być rozprowadzone na samym początku instalacji i na całej powierzchni biurowej. • W przypadku Punktów Konsolidacyjnych (CP), Ŝadne łączenia ani spawy nie są dozwolone w torach transmisyjnych tras kablowych. • Kable bezhalogenowe (Low Smoke Zero Halogen - LSZH) mogą być dostarczone na Ŝyczenie klienta, ale muszą pochodzić od tego samego dostawcy. 1.4.3 Okablowanie Budynkowe - pionowe Okablowanie budynkowe zapewnia prowadzenie głównych szkieletowych kabli w systemie. MoŜe być nazywane takŜe pionowym, poniewaŜ z reguły kable są prowadzone trasami między piętrami w wielokondygnacyjnych budynkach, łączą Piętrowe Punkty Dystrybucyjne FD z Budynkowym Punktem Dystrybucyjnym BD mogą teŜ być prowadzone poziomo jako międzybudynkowe łączące oddalone punkty BD z Kampusowym Punktem Dystrybucyjnym CD. Kable szkieletowe ogólnie słuŜą do łączenia urządzeń aktywnych LAN umieszczonych w róŜnych miejscach budynku. Kable uŜywane jako szkielet mogą być kat.6, wielomodowe lub jednomodowe włókna optyczne w zaleŜności od sytuacji i zastosowanych aplikacji. PoniŜsze zestawienie wytycznych pozwoli na rozstrzygnięcie, jaki rodzaj kabla powinien być uŜyty. 1. Kiedy odległość jest poniŜej 90m: • 100 Ohm unshielded twisted pair (UTP) kabel kategorii 6. Jeśli okablowanie budynkowe zbudowane jest w oparciu o kable kat. 6 UTP naleŜy zastosować przynajmniej 3 x 4-parowe kable w celu zapewnienia połączeń redundantnych i przyszłego rozwoju sieci. • 50/125µ OM3 MM (wielomodowe) gradientowe włókna światłowodowe. NaleŜy zastosować minimum 6-włóknowe kable światłowodowe. • Kiedy trasy biegną pod poziomem gruntu kable powinny posiadać konstrukcję luźnej tuby wypełnionej Ŝelem lub ścisłej tuby, ale na tyle wzmocnione aby mogły być prowadzone pod ziemią i zapewniającej duŜą odporność na długoterminowe wpływy wilgoci. 2. Kiedy odległość jest pomiędzy 90m a 300m: • 50/125µ OM3 MM (wielomodowe) gradientowe włókna światłowodowe. NaleŜy zastoswać minimum 6-włóknowe kable światłowodowe. • Kiedy trasy biegną pod poziomem gruntu kable powinny być posiadać konstrukcję luźnej tuby wypełnionej Ŝelem lub ścisłej tuby, ale na tyle wzmocnione aby mogły być prowadzone pod ziemią i zapewniającej duŜą odporność na długoterminowe wpływy wilgoci. 3. Kiedy odległość jest pomiędzy 300m a 2000m: • Rozwiązanie hybrydowe 9/125µ SM (jednomodowe) oraz 50/125µ OM3 MM (wielomodowe) gradientowe włókna światłowodowe w kablu z minimum 6 włóknami światłowodowymi dla kaŜdego z typów. 4. Kiedy odległość jest ponad 2000m: • Tylko 9/125µ SM (jednomodowe) kable z minimalną ilością 6 włókien światłowodowych. Wszystkie kable światłowodowe oraz kable krosowe światłowodowe powinny być objęte gwarancją dostawcy. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 12 z 40 System Okablowania Strukturalnego 1.5 Wytyczne instalacyjne 1.5.1 Wielomodowe i jednomodowe kable światłowodowe • Wszystkie włókna powinny mieć strukturę ciągłą od zakończeń spawanych na jednym końcu toru do zakończeń spawanych na drugim końcu toru, spawanie wzdłuŜ toru światłowodowego między punktami dystrybucyjnymi nie jest dozwolone. • Wszystkie włókna optyczne powinny być zakończone przy uŜyciu spawarki termicznej przeznaczonej dla danego typu światłowodu. Kabel powinien być spawany z pigtailami dostarczonymi przez producenta, testowanymi i oznaczonymi zgodnie z ISO/IEC 11801. • Kable optyczne okablowania budynkowego powinny być zakończone na panelu światłowodowym w kaŜdym Punkcie Dystrybucyjnym. Kable powinny być trwale i bezpiecznie zamocowane do obudowy za pomocą opasek zaciskowych lub dławików. • Wszystkie włókna z dwóch stron kabla powinny być zakończone wtykami SC albo zgodnie z zaakceptowanymi wtykami Small Form Factor (SFF), np. LC, LX-5, MTRJ. • Zakończone wtyki powinny być montowane w gniazdach przepustowych z rękawami ceramicznymi i umieszczone w płycie czołowej panela lub obudowy w celu uzyskania łatwego dostępu do portów podczas działania i konserwacji. • Wszystkie typy gniazd przepustowych (SC lub SFF) powinny być wykonane z ochroną przeciw sygnałom laserowym, aby w przypadku wyjęcia wtyku nie było moŜliwości naruszenia zdrowia operatora promieniem lasera skierowanym wprost. Ochrona przeciw sygnałom laserowym powinna być zastosowana z dwóch stron adaptera dla sygnałów wchodzących i wychodzących. • Aby ułatwić czyszczenie wtyków, wszystkie gniazda przepustowe muszą pozwalać na wyjęcie adaptera od przodu panela światłowodowego. • Wszystkie zakończenia powinny spełniać wymagania normy ISO/IEC 11801. • Pre-Terminated Fibre – Światłowody Fabrycznie Zakończone, kable światłowodowe zakończone w fabryce dostępne są w wybranych długościach z odpowiednią liczbą włókien. To jest alternatywa ekonomiczna dla rozwiązań zakańczanych na miejscu instalacji. 1.6 Wymagania administracyjne i zarządzanie Administrowanie infrastrukturą telekomunikacyjną w budynku wymaga wykonania dokumentacji okablowania budynku i późniejszego ciągłego aktualizowania. Zarządzanie systemem wymaga ustanowienia zabezpieczeń na instalacji, aktualizowanie systemu, zapewnienie dostępu do budynku i punktów dystrybucyjnych i przywracanie systemu na wypadek zdarzeń losowych (kataklizmów i katastrof). NajwaŜniejszym punktem jest wyznaczenie działu lub pojedynczej osoby odpowiedzialnej za zarządzanie i administrowanie infrastrukturą kablową. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 13 z 40 System Okablowania Strukturalnego 2 Wymagania 2.1 Wprowadzenie Jako, Ŝe przepływność danych i prędkość transmisji ciągle wzrasta, najwięcej zapytań dotyczy jak rozplanować okablowanie. Aplikacje sieciowe takie jak 1000Base-T Gigabit Ethernet (i w przyszłości 10Gbase-T) oraz 622 Mbit/s ATM uŜywają “ układu transmisji równoległej” za pomocą, którego sygnały są transmitowane symultaninicznie, w formaci pełnego duplexu, z wykorzystaniem wszystkich czterech par natomiast we wcześniejszych rozwiązaniach 10/100Base-T transmisja odbywała się na dwóch parach (transmisja/odbiór). W konsekwencji wiele instalacji wykonanej na dotychczasowej kategorii 5 nie sprostało wymaganiom nowych aplikacji z powodu przekroczonych parametrów PowersumNEXT I zbyt długiego czasu opóźnień między parami (Delay Skew). Tylko system okablowania zgodny z tymi i innymi kryteriami dotyczącymi układu transmisji równoległej będzie akceptowany i uŜyteczny w przyszłości. Celem tego dokumentu dotyczącego Systemu Okablowania Strukturalnego (SCS) zdefiniowanego jako okablowanie, złącza i kable krosowe jest wypełnienie wszystkich wymagań dotyczących kabli, szaf rozdzielczych i zakończeń. 2.2 System Okablowania Strukturalnego (SCS) musi być rozwiązaniem dopasowanym, od jednego dostawcy z aprobatą dostawcy. Dwie główne zalety, które się pojawiają: Gwarancja Producenta: Dostawcy tacy jak KRONE oferują automatycznie 20-letnią gwarancję na instalację jako “Rozwiązanie od jednego dostawcy” wykonaną przez Certyfikowanego Instalatora KRONE w przeciwieństwie do gwarancji od 1 do 5 lat udzielanej na mieszanych komponentach przez dowolnego instalatora. Zwiększona niezawodność działania: NiezaleŜne testy uwidaczniają, Ŝe mieszane produkty od róŜnych dostawców mogą mieć wpływ na funkcjonowanie systemu okablowania skutkiem czego ograniczony jest czas pełnej uŜyteczności instalacji. 2.3 Ogólnie Komponenty miedziane Systemu Okablowania Strukturalnego wykorzystane z jednego do drugiego końca (włączając kable krosowe) bazują na 8-pinowym RJ45. Miedziane okablowanie powinno być realizowane za pomocą kabli UTP (Unshielded Twisted Pair), STP (Shielded Twisted Pair) oraz FTP (Foil Twisted Pair). Wszystkie wielomodowe kable światłowodowe powinny być klasy OM3 i zakończone za pomocą wtyków SCduplex albo zaakceptowanych wtyków Small Form Factor (SFF). Wszystkie typy spawów powinny być wykonane za pomocą spawarki termicznej dla odpowiedniego typu włókien. Wszystkie materiały, mocowania, akcesoria i urządzenia powinny być fabrycznie nowe. Produkty powinny być przechowywane w warunkach niepogarszających ich właściwości, np. wewnątrz w kontrolowanym otoczeniu. Wszystkie oferowane produkty powinny być certyfikowane przez NiezaleŜne Laboratorium w celu potwierdzenia spełnionych wymagań dotyczących kategorii 6; wymagane są: a) Category 6 / Class E Permanent Link dla wszystkich norm ISO/IEC 11801:2002, EN 50173:2002, ANSI/TIA/EIA568B-2.1 b) Category 6 / Class E Channel dla wszystkich norm ISO/IEC 11801:2002, EN 50173:2002, ANSI/TIA/EIA568B-2.1 c) Category 6 / Class E 4-connector Model dla wszystkich norm ISO/IEC 11801:2002, EN 50173:2002, ANSI/TIA/EIA568B-2.1 d) Spełnienie wymagań kategorii 6 dla modułu kat.6 e) Certyfikat z przeprowadzonego Fabrycznego Auditu Jakości, losowo wybranego przez niezaleŜne laboratorium f) IEEE 803.2af Power over Ethernet compliance Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 14 z 40 System Okablowania Strukturalnego Dostawca powinien takŜe gwarantować, Ŝe produkty spełniające wymagania norm i specyfikacji są potwierdzone przez producenta i są wolne od wad fabrycznych i wadliwych materiałów. Dostawca powinien wykonać takŜe dokumentację techniczną dla kaŜdego produkty jako ogólnodostępną. 2.4 Zainstalowany system SCS musi być zgodny z informacjami zawartymi w tym dokumencie: • Wszystkie kable i produkty do okablowania muszą być wybrane z zaaprobowanej listy produktów do certyfikacji. • Projekt sieci transmisji danych jest zgodny ze standardem IEEE dla Okablowania Strukturalnego. Maksymalny dystans między strefami okablowania (Campus, Budynkowy, Piętrowy punkt dystrybucyjny oraz gniazda przyłączeniowe) muszą być zgodne ze specyfikacją normy ISO/IEC 11801:2002 dla kategorii 6 / klasy E. • Inne normy takie jak EN 50173:2002 oraz ANSI/TIA/EIA-568:B-2 lub dowolne inne normy narodowe są stosowane w krajach gdzie dokonano instalacji. • Kabel kategorii 6 UTP/FTP/STP prowadzony jest od kaŜdego gniazda przyłączeniowego do Piętrowego Punktu FD. (Uwaga: maksymalna długość trasy kablowej wynosi 90m). Odległość od gniazd do punktu FD wpływa na ilość Piętrowych Punktów Dystrybucyjnych FD w miejscu instalacji. • Zainstalowany system okablowania strukturalnego pozwala na obsługę wszystkich aplikacji włączając warianty Ethernet: 10Base-T, 100Base-T(X), 1000Base-T(X) oraz 10Gbase-T (tak szybko jak to moŜliwe usankcjonowane w normach). 2.5 Zgodność z normami 2.5.1 ISO/IEC 118011:Wydanie drugie 2002 Norma ISO/IEC 11801 definiuje system okablowania strukturalnego, który jest niezaleŜny od aplikacji i jest otwarty na konkurencyjny rynek komponentów okablowania. Zaprojektowany jest w taki sposób, aby umoŜliwić klientowi elastyczne wykorzystywanie z moŜliwością wprowadzania zmian w sposób łatwy i ekonomiczny. Norma ma takŜe pomóc projektantom w wykonywaniu projektów systemów okablowania strukturalnego do zastosowań w budynkach gdzie wymagania uŜytkownika nie mogły być zastosowane np. w początkowym projekcie konstrukcyjnym budynków lub podczas odnawiania budynku. W dodatku, okablowanie powinno być przystosowane do aktualnych wymagań sprzętowych i stać się podstawą do zastosowań przyszłościowych. ISO/IEC 11801 specyfikuje okablowanie do uŜycia w sieciach prywatnych, które mogą składać się z pojedynczego budynku lub kilku budynków ułoŜonych w campusie. Zapewniają to kable miedziane i światłowodowe. Podstawą tego standardu dotyczącą instalacji moŜe być nie zawęŜanie rodzaju zastosowanych usług. Okablowanie zdefiniowane według tego standardy pozwala na zastosowanie wielu usług włączając głos, dane, tekst, obrazy i video. 2.5.2 Międzynarodowe normy specyfikują: • Strukturę i podstawowe konfiguracje dla okablowania; • Wymagania realizacji; • Wymagania niezawodności działania dla pojedynczego łącza; • Wymagania zgodności i procedury weryfikacyjne. • Kable krosowe są uŜywane do podłączenia specyficznych urządzeń do systemu okablowania strukturalnego; odnoszą wyraźny skutek w kwestii charakterystyki transmisyjnej łącza typu Channel, porady i wskazówki odnośnie ich funkcjonowania i długości. • Wymagania bezpieczeństwa i kompatybilności elektromagnetycznej (EMC) są poza zakresem tego standardu i są zawarte w innych normach i regulacjach. Jakkolwiek Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 15 z 40 System Okablowania Strukturalnego informacje podane w tej normie mogą być pomocne dla norm i regulacji szczegółowych. 2.6 Zgodność z ISO/IEC 11801: Instalacja okablowania (Generic cabling system) zgodnie z tą normą powinna być realizowana według następującego schematu, złoŜonego z trzech stref okablowania: 1. Okablowanie międzybudynkowe (Campus backbone cabling subsystem), 2. Okablowanie pionowe (Building backbone cabling subsystem) oraz 3. Okablowanie poziome (Horizontal cabling subsystem). Strefy okablowania są połączone razem tworząc strukturę podstawową systemu. Punkty dystrybucyjne powinny umoŜliwiać konfigurację okablowania w róŜnej topologii jako magistralę (ISDN), gwiazdę (Ethernet) i pierścień (Token Ring). 2.7 Właściwości transmisyjne Osprzęt połączeniowy (złącza), komponenty, kable i kable krosowe są charakteryzowane dla róŜnych kategorii, natomiast łącze jest definiowane o określonej klasie jednej z sześciu. Norma dzieli łącza miedziane na: • Klasa A – zawiera zakres mowy i aplikacje niskiej częstotliwości. Łącza miedziane tej klasy pozwalają na zastosowanie aplikacji do 100KHz. • Klasa B – dotyczy aplikacji o średniej przepływności danych. Łącza miedziane tej klasy pozwalają na zastosowanie aplikacji do 1MHz. • Klasa C - dotyczy aplikacji o wysokiej przepływności danych. Łącza miedziane tej klasy pozwalają na zastosowanie aplikacji do 16MHz. UŜycie komponentów kat.3. • Klasa D - dotyczy aplikacji o bardzo duŜej przepływności danych. Łącza miedziane tej klasy pozwalają na zastosowanie aplikacji do 100MHz; uŜycie komponentów „nowej” kategorii 5 według ISO/IEC 11801:2000:A1 (takŜe znanej jako kategoria 5e w ANSI/TIA/EIA 568A). • KLasa E – Miedziane łącza klasy E pozwalają na zastosowanie aplikacji specyfikowanych do 250MHz przy uŜyciu komponentów kat.6. • KLasa F - Miedziane łącza klasy F pozwalają na zastosowanie aplikacji specyfikowanych do 600MHz przy uŜyciu komponentów kat.7 (ekranowanych). Dla łączy miedzianych, łącza klasy A do D określa się jako łącza posiadające minimalne właściwości transmisyjne. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 16 z 40 System Okablowania Strukturalnego 2.8 ISO/IEC 14763-1 : Administracja, dokumentacja, archiwizacja Ta norma opisuje wymagania dotyczące administrowania systemem i dokumentacją tras kablowych, pomieszczeń, kabli, złączy i uziemienia zgodnie z ISO/IEC 11801. Norma nie narzuca specyficznego systemu zarządzania, raczej wyróŜnia podstawowe zasady tak, aby osoby i odpowiednie działy odpowiedzialne za infrastrukturę telekomunikacyjną w przedsiębiorstwie mogły stworzyć własne rozwiązania zarządzania systemem przystosownie do ich potrzeb. 2.9 ISO/IEC 14763-2 : Projektowanie i instalacja Specyfikuje wymagania odnośnie projektowania, specyfikacji, jakości zabezpieczenia i instalacji nowego okablowania zgodnie z ISO/IEC 11801. 2.10 ISO/IEC 14763-3 : Testowanie okablowania światłowodowego Wytyczne do procedur testowania w celu zapewnienia odpowiedniej jakości okablowania światłowodowego, zaprojektowanego zgodnie z ISO/IEC 11801 i zainstalowanego zgodnie z wymaganiami ISO/IEC 14763-2, dopuszczonego do zapewnienia odpowiedniego poziomu działania torów transmisyjnych wyspecyfikowanych w ISO/IEC 11801. 2.11 IEC 61935-1 : Specyfikacja do testowania kabli zrównowaŜonych okablowania teleinformatycznego zgodnie z ISO/IEC 11801 - Część 1: Okablowanie zainstalowane Okablowanie telekomunikacyjne, jednorazowo specyfikowane dla kaŜdej aplikacji telekomunikacyjnej, ma zapewnić zmiany w systemie okablowania strukturalnego. Aplikacje telekomunikacyjne teraz uŜywają normy ISO/IEC 11801 w celu określenia standardu okablowania na potrzeby konkretnej aplikacji. Wcześniej, test połączeń i oględziny zewnętrzne wystarczały do weryfikacji instalacji okablowania. Teraz uŜytkownik potrzebuje większej ilości testowanych parametrów w celu potwierdzenia, Ŝe łącze jest odpowiedniej jakości i umoŜliwia przesyłanie danych zgodnie z aplikacjami, do których to okablowanie zostało zaprojektowane. Ta część normy IEC 61935 skierowana jest do laboratorium badawczych przeprowadzających testy odniesienia oraz testy w miejscu instalacji w celu porównania obydwóch metod pomiarowych. Niezawodność działania zaleŜy od charakterystyki zastosowanych kabli, osprzętu połączeniowego, kabli krosowych i krosowania pośredniego, całkowitej liczby połączeń i sposobu, w jaki zostały zamontowane. Norma określa metodę pomiarów zainstalowanego okablowania oraz komponentów prefabrykowanych. - Część 2 – Kable krosowe Norma ta będzie zawierać metody wymagane dla kabli krosowych i przyłączeniowych. Aktualnie jest w trakcie opracowania i występuje w formie draftu. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 17 z 40 System Okablowania Strukturalnego 3 Wymagania ogólne 3.1 Terminologia • Klient określany jest jako Nabywca. • Oferent powinien być traktowany jako Sprzedawca. Instalator powinien spełniać funkcje Sprzedawcy lub Wykonawcy. • Producent odpowiednia firma, która produkuje komponenty i której wytyczne odnośnie projektowania i instalacji są stosowane przez sprzedawcę w celu zamontowania systemu okablowania strukturalnego. • Producent wspólnie ze sprzedawcą jest odpowiedzialny za końcowy efekt prac udzielenie gwarancji i certyfikację w celu zapewnienia bezpiecznego funkcjonowania aplikacji. 3.2 Opis prac • Sprzedawca powinien dostarczyć i zainstalować kompletny System Okablowania Strukturalnego (SCS), który będzie podstawą dla istniejących i przyszłych aplikacji transmisji głosu i danych. Dotyczy to zarówno okablowania poziomego jak i szkieletowego. • System Okablowania Strukturalnego musi spełniać albo wykraczać poza wymagania Klasa E Channel zdefiniowane w normie ISO/IEC 11801:2002 “Information Technology – Generic cabling for customer premises”. • Urządzenia aktywne i akcesoria do nich NIE są przedmiotem prac. 3.3 Okablowanie poziome • Okablowanie poziome musi być zainstalowane od paneli modularnych umieszczonych w FD do pojedynczego stanowiska roboczego z gniazdem przyłączeniowym. • W dodatku, okablowanie strukturalne musi zostać objęte minimum 20-letnią gwarancją produktów, gwarancja dotyczy wad ukrytych materiałów jak i jakości wykonania oraz niezawodności działania w tym okresie czasu. • System okablowania powinien być skomponowany z następujących podsystemów: • Campusowy Punkt Dystrybucyjny, jeden dla całego systemu (BD) Budynkowy Punkt Dystrybucyjny, jeden dla budynku (FD) Piętrowy Punkt Dystrybucyjny, jeden (lub więcej w zaleŜności od potrzeb) na piętrze (WA) Obszar roboczy (gniazdo przyłączeniowe/wtyki i kabel połączeniowy) Kable szkieletowe i poziome (Obszar roboczy) Warto zauwaŜyć, Ŝe CD, BD i FD są elementami spełniającymi określoną funkcję w systemie a nie fizycznymi elementami. W mniejszych instalacjach, funkcję CD, BD i FD moŜe spełniać pojedyncza szafa. BD i FD funkcjonalnie są powiązane ze sobą. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 18 z 40 System Okablowania Strukturalnego 3.3.1 Ograniczenia długości Odległości dla system okablowania muszą spełniać wymagania z poniŜszej tabeli: System okablowania strukturalnego – Odległość podawana w metrach A B C D 800 500 300 90 *90 *90 *90 90 Włókna wielodomowe 2,000 500 1,500 90 Włókna jednomodowe 3,000 500 2,500 90 UTP miedź (Kable telekomunikacyjne) UTP miedź (Kable LAN) (*) Odległości pokazane są między aktywnymi urządzeniami dla aplikacji, których zakres częstotliwości nie przekracza 5MHz. 3.4 Kable światłowodowe Instalator dostarczy, zainstaluje i dokona pomiarów wszystkich kabli światłowodowych (lub kabli UTP, jeśli są zainstalowane) między punktami dystrybucyjnymi FD i BD oraz między punktami dystrybucyjnymi CD i BD w celu uzupełnienia systemu o kable szkieletowe do transmisji danych wewnątrz budynku. 3.5 Kable miedziane i telekomunikacyjne Instalator dostarczy, zainstaluje i dokona pomiarów wszystkich kabli miedzianych kat.5 (kategoria 3 moŜe być uŜyta na specjalne Ŝyczenie klienta), wieloparowych kabli telekomunikacyjnych włącznie z osprzętem zakończeniowym w celu kompletacji systemu o kable szkieletowe telekomunikacyjne w budynku. 3.6 Dostawa, magazynowanie i obsługa • Instalator powinien zapewnić dostarczenie odpowiednich materiałów do montaŜu systemu okablowania włącznie z moŜliwością rozładunku samochodu dostawcy. • Instalator jest odpowiedzialny za kompletację, przechowywanie, obsługę, dostarczenie i instalację materiałów niezbędnych do przeprowadzenia prac. • Niezbędna jest odpowiedzialność instalatora w celu skoordynowania z klientem przedmiotu dostawy i magazynowania materiałów uŜywanych do projektu okablowania. • Instalator jest zobowiązany do przechowywania narzędzi i wyposaŜenia w bezpiecznym miejscu podczas instalacji. Narzędzia i urządzenia są pod opieką instalatora. Nabywca lub przedstawiciel klienta nie jest w Ŝaden sposób odpowiedzialny za oznaczenie jakichkolwiek narzędzi i urządzeń naleŜących do instalatora. • Instalator jest odpowiedzialny za montaŜ materiałów i urządzeń, ochronę ich aŜ do czasu zakończenia instalacji. • Zniszczenia lub szkody spowodowane przez Instalatora albo jego podwykonawców będą obciąŜały Instalatora. Wszystkie szkody muszą być naprawione albo na Ŝyczenie klienta, wykonane ponownie bez Ŝadnych dodatkowych dopłat. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 19 z 40 System Okablowania Strukturalnego 3.7 Obowiązki Instalatora: Specjalista ds. kontraktów zatwierdza listę elementów od producenta sprzętu okablowania, a wykwalifikowany instalator instaluje sprzęt do tego projektu. W taki sposób, aby dostawca infrastruktury kablowej mógł zapewnić Gwarancję Niezawodności. Dostawca (lub poddostawca, jeśli jest) musi posiadać certyfikat producenta o moŜliwości instalacji i utrzymania wybranego systemu okablowania od początku wykonywania prac instalacyjnych. Instalator powinien przedstawić informacje o firmie oraz oświadczenie finansowe za ostatni rok. • Instalator powinien wykazać się profesjonalnym podejściem do spraw kontaktów z dostawcą (producentem) i powinien być autoryzowanym jego przedstawicielem efektem, czego będzie moŜliwość udzielenia klientowi gwarancji producenta. • Wszystkie kable, złącza, kable krosowe powinny pochodzić z jednego źródła od autoryzowanego przedstawiciela producenta w celu zapewnienia odpowiedniej kontroli jakości produktów i wiarygodności gwarancji producenta. • Instalator zaakceptuje kompletną odpowiedzialność za projektowanie, instalację, certyfikację i serwis systemu okablowania. Instalator moŜe liczyć na pomoc producenta we wszystkich wymienionych zakresach prac. • W przypadku, gdy wybrano podwykonawcę do przeprowadzenia części prac klient będzie wymagał od instalatora wszelkich poprawek i korekt, gdy takie wystąpią. • Wszystkie prace powinny być kontrolowane i nadzorowane przez InŜynierów i Projektantów, którzy są przeszkoleni w zakresie instalacji okablowania do transmisji danych, głosu i obrazów i potrafią przeprowadzić odpowiednie testy wymagane przez producenta zgodnie z metodami zalecanymi przez producenta. • Technicy telekomunikacyjni zatrudnieni przez Instalatora powinni być w pełni przeszkoleni przez producenta w zakresie instalacji i testowania urządzeń zainstalowanych w obiekcie. • Instalator, który posiada aktualny Certyfikat Producenta jest zobowiązany do napisania projektu okablowania. • Instalator (włączając podwykonawców, jeśli są) powinien posiadać doświadczenie w instalacji systemów okablowania i oczywiście wykazać się referencjami – ostatnie 3 projekty zrealizowane w kategorii 5e/6 i w technologii światłowodowej, które zostały zrealizowane przez Instalatora w ciągu ostatnich 2 lat. Nazwy, adresy, numery telefonów powinny być dołączone do projektów w referencjach. Instalator musi mieć moŜliwość skorzystania z następujących urządzeń: • Miernik okablowania o poziomie dokładności minimum Level III z moŜliwością testowania kategorii 6/klasa E za pomocą adapterów Permanent Link albo Channel. Z odpowiednimi wtykami pomiarowymi zatwierdzonymi przez producenta okablowania. • Zestaw do testowania łączy światłowodowych (optical certification test set - OCTS), jako osobne urządzenie lub jako adapter do przyrządu opisanego powyŜej. Zestaw OCTS powinien być wyposaŜony w źródło laserowe umoŜliwiające testowanie zarówno wielomodowych jak i jednomodowych światłowodów w dwóch kierunkach i w zakresie odpowiednich okien optycznych. • Urządzenie do wykonywania spawów termicznych zarówno dla włókien wielomodowych jak i jednomodowych zgodnie ze standardem ISO/IEC 11801. Instalator musi mieć takŜe zaświadczenie od producenta sprzętu do spawania, Ŝe jest przeszkolony i posiada uprawnienia do obsługi urządzenia. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 20 z 40 System Okablowania Strukturalnego 3.8 Ocena i kwalifikacja systemu: • Instalator zapewni jeden rok rękojmi na zainstalowane komponenty od daty zakończenia instalacji. • Zaakceptowana propozycja Systemu powinna być zabezpieczona dwuczęściowym programem certyfikacyjnym firmowany przez Instalatora i reasekurowane przez producenta. • Część pierwsza gwarancji dotyczy niezawodności działania, czyli Ŝe przez 20-lat funkcjonowania Gwarancji wszelkie aplikacje dedykowane do danego zaprojektowanego okablowania będą działać bez zarzutu. • Część druga certyfikacji to 20-lat gwarancji potwierdzonej przez Producenta i Instalatora na wszystkie produkty składające się na system okablowania (gniazda i wtyki połączeniowe, kable, kable krosowe, panele rozdzielcze itd.). • W przypadku, gdy system pomimo normalnego uŜytkowania traci swoje własności obsługi aplikacji, albo nie spełnia wymagań po dokonaniu rozbudowy, Producent i Instalator powinni odwrotnie przedsięwziąć kroki w celu poprawy działania systemu. • Instalator jest zobowiązany do przedstawienia dokumentacji z naniesionymi elementami systemu okablowania strukturalnego zgodnie z normą ISO/IEC 11801:2002 • System okablowania strukturalnego powinien spełniać aktualne normy ISO/IEC 11801. Wymagania dotyczące funkcjonowania aplikacji powinny być spełnione zgodnie z powyŜszym dokumentem. Jakość i metody wykonywania instalacji powinny być równowaŜne albo lepsze niŜ moŜna znaleźć w ISO/IEC 14763-2: Planning and Installation practices. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 21 z 40 System Okablowania Strukturalnego 4 Wymagania dla podsystemów 4.1 Okablowanie 4.1.1 Obszar roboczy i kable połączeniowe • Powinny składać się z Ŝył miedzianych wielodrutowych (linka) izolowanych o średnicy 0,5mm tworzących skręcone pary i zamknięte w jednej powłoce z oznaczeniem w postaci nakrapianych kleksów lub skręconego prąŜka. • KaŜdy koniec kabla krosowego powinien być wyposaŜony w „Cable Manager”, który zabezpieczy jakiekolwiek przeploty w parach i pomiędzy parami w procesie produkcji. • Kable krosowe nie mogą degradować charakterystyki działania łącza typu Channel Klasa E. • Na wszystkie kable krosowe powinna być udzielana gwarancja producenta. • Wszystkie kable krosowe powinny być rozszyte w schemacie tzw. „1 do 1” (zgodnie z T-568B). • Wszystkie kable krosowe powinny mieć moŜliwość zastosowania w układzie Channel (patrz rysunek poniŜej) bez pogarszania jakości działania systemu. • Tylko kable krosowe wykonane i zmontowane w fabryce, przetestowane z certyfikatem niezaleŜnego laboratorium mogą być uŜywane. Gniazdo przyłączeniowe PUNKT FD Okablowanie poziome (<90m) Okablowanie poziome Kabel krosowy Kabel połączeniowy Kanał Definicja Permanent Link i Channel (według ISO/IEC 11801) • Całkowita długość kombinacji kabli połączeniowego i krosowego nie powinna przekraczać 10m, za wyjątkiem gniazda wieloportowego MUTO (Multi-user Telecommunications Outlet) szczegóły opisano poniŜej. • Kable połączeniowe powinny być przyłączone do karty sieciowej (NIC - Network Interface Card) w stacji roboczej lub do telefonicznego portu w aparacie abonenckim. Długość tych kabli nie powinna przekraczać 3m, za wyjątkiem przypadku gdzie uŜyto gniazda wieloportowego MUTO. • Kable krosowe (urządzeniowe) powinny słuŜyć do połączenia panela rozdzielczego z kablami okablowania poziomego z urządzeniami aktywnymi. Długość tych kabli nie powinna przekraczać 7m. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 22 z 40 System Okablowania Strukturalnego 4.1.2 Piętrowy Punkt Dystrybucyjny (FD) • Wielkość i ilość wymaganych punktów dystrybucyjnych FD powinna być zdefiniowana na podstawie długości tras kablowych okablowania poziomego. • Jeśli te wymagania nie mogą być spełnione, obowiązkowe jest Ŝeby bez Ŝadnej modyfikacji nie miało to wpływu na działanie systemu lub nie ograniczało alb o uniemoŜliwiało otrzymanie certyfikatu producenta. • Dodatkowe Punkty FD powinny być zastosowane w przypadku, gdy długość okablowania przekracza 90m. 4.1.3 Miedziane okablowanie poziome • Łącza systemu okablowania poziomego słuŜą do połączeń między systemem dystrybucji kabli w szafie rozdzielczej a gniazdami przyłączeniowymi przy stanowiskach roboczych. • Maksymalna długość do najdalej oddalonej stacji roboczej powinna być ograniczona do 90m, wyspecyfikowane w normie ISO/IEC 11801:2002. • Instalacja okablowania poziomego powinna odbywać się według zaleceń producenta umieszczonych w „Poradniku instalatora” i zgodnie z obowiązującymi normami. NaleŜy pamiętać, aby zabezpieczyć sieć przed źródłami zakłóceń elektromagnetycznych (EMI - Electro-Magnetic Interference) i zapewnić, aby wszystkie uŜyte komponenty i kable znajdowały się w dogodnych warunkach i odpowiednim stanie po zainstalowaniu. • Okablowanie poziome powinno być ułoŜone jako jedno ciągłe łącze (tor transmisyjny) od punktu dystrybucyjnego FD do gniazda przyłączeniowego. Bez Ŝadnych spawów, złączy lub połączeń, oprócz opisanego poniŜej Punktu Konsolidacyjnego (CP – Consolidation Point). • KaŜdy kabel okablowania poziomego składa się z ośmiu jednorodnych izolowanych przewodów (drut) o średnicy 0,5mm tworzących cztery osobne skręcone pary. Element centralny, nieprzewodzący, tzw. „gwiazda - star” zapewnia jednakową odległość pomiędzy parami i chroni przed wpływami nadmiernego promienia gięcia kabli podczas instalacji i eksploatacji. • Kabel powinien posiadać certyfikat niezaleŜnego laboratorium zgodnie stall wymaganiami norm odnośnie klasy E Permanent Link, Channel oraz tzw. „najgorszego przypadku” 4-konektorowego modelu łącza (krosowanie pośrednie plus punkt konsolidacyjny). • Kable powinny być oznaczane przez producenta poprzez nadruk: nazwy, daty, kategorii, typu, rozmiaru i znacznika metrów umieszczanego w regularnych odstępach wzdłuŜ długości kabla. • Dedykowane 4 pary kabla 0,5mm powinny być prowadzone do kaŜdego gniazdka, dla dowolnej aplikacji lub usługi. Wszystkie 4 pary kabla powinny być zakończone w pojedynczym 8 pinowym module RJ45 umieszczonym w gniazdku w obszarze stanowiska roboczego. • Pary wewnątrz kabla nie powinny być rozdzielone i wszystkie pary muszą być zakończone. Poza powyŜszą definicją, niektóre analogowe lub ISDN usługi wymagają dodatkowych tymczasowo wykonanych połączeń kabli, moŜe to być realizowane za pomocą zewnętrznych elementów z połączeniami wykonanymi na stałe. W przypadku aplikacji ISDN, zakańczanie rezystorami powinno się odbywać na zewnątrz gniazda przyłączeniowego. • Liczba 4 parowych kabli powinna być podstawą do tego, aby uŜywać przy stanowisku roboczym określonej liczby usług. Dodatkowo moŜna zapewnić odpowiedni zapas portów do zastosowań przyszłościowych. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 23 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Kable powinny być dostarczane na bębnach zalecane 305m umieszczonych w pudełkach (szpula w pudełku – reel in a box), z opisaną nazwą producenta, datą i krajem pochodzenia kabla. • Pudełka i szpule do kabli powinny być wykonane w taki sposób, aby podczas instalacji wyeliminować zagięcia i skręcenia kabla. 4.1.4 Punkt konsolidacyjny (CP) oraz wieloportowe gniazdo (MUTO) Wyciąg z norm ISO/IEC 110810:2002 (podobne wymagania zastosowano w EN 50173:2002 and ANSI/EIA/TIA 568B.2.1) Sekcja 5.7.5.3 Wieloportowe gniazdo (MUTO - Multi-user TO) W środowisku „otwartego biura”, pojedyncze gniazdo moŜe być uŜyte do obsługi więcej niŜ jednego obszaru roboczego. Zastosowana topologia powinna umoŜliwiać zgodnie z opcją opisaną w 7.2.2.2 (dla kabli zrównowaŜonych - miedzianych) oraz w 8.4. (dla okablowania światłowodowego), oraz montaŜ takich gniazd bardziej znanych jako gniazdo wieloportowe (multi-user TO). Zastosowanie gniazda MUTO: • MUTO powinno być zlokalizowane w otwartym obszarze pracy, w taki sposób aby kaŜda grupa robocza była obsługiwana przez najbliŜsze gniazdo wieloportowe; • MUTO powinno być ograniczone do obsługi maksymalnie 12 stanowisk roboczych; • MUTO powinno być zlokalizowane w dostępnym miejscu, w trwałej lokalizacji takich jak kolumny budynku, oraz stałe ściany; • MUTO nie powinno być instalowane w obszarach z przeszkodami; • wpływ kabli krosowych, połączeniowych i urządzeniowych na działanie systemu powinien być taki, aby spełniać wymaganie Channel dla kabli miedzianych (artykuł 6) oraz dla kabli światłowodowych (artykuł 8); • długość kabla połączeniowego powinna być odpowiednia, aby zapewnić obsługę w obszarze stanowiska roboczego. 4.1.5 Maksymalne dozwolone długości kabli krosowych dla gniazda MUTO Długość okablowania poziomego (m) 90 85 80 75 70 Maksymalna długość Maksymalna długość kombinacji kabla do stanowiska kabli: przyłaczeniowego, kabli roboczego (m) krosowych, kabli do urządzeń (m) 3 7 11 15 20 3 7 11 15 20 +7 +7 +7 +7 +7 =10 =14 =18 = 22 = 27 Maksymalna długość okablowania poziomego i połączeń krosowych Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 24 z 40 System Okablowania Strukturalnego Sekcja 5.7.6 Punkt konsolidacyjny CP Instalacja punktu konsolidacyjnego w okablowaniu poziomym między punktem piętrowym FD a gniazdem przyłączeniowym moŜe być pomocne w przypadku środowiska „otwartego biura”, gdzie wymagana jest częsta relokacja gniazd przyłączeniowych. Jeden punkt konsolidacyjny moŜe być usytuowany między FD a gniazdem TO. Punkt konsolidacyjny moŜe zawierać tylko elementy pasywne I nie powinien być uŜywany do połączeń krosowych. Zastosowanie punktu konsolidacyjnego: • punkt konsolidacyjny powinien być umieszczony tak, aby kaŜda grupa robocza była obsługiwana przez przynajmniej jeden punkt konsolidacyjny; • punkt konsolidacyjny powinien być ograniczony do obsługi maksymalnie 12 stanowisk roboczych; • jakikolwiek punkt konsolidacyjny powinien być umieszczony w dostępnym miejscu i przymocowany do infrastruktury budynku, czyli ścian stałych; • dla kabli miedzianych punkt konsolidacyjny powinien być umieszczony przynajmniej 15m od punktu dystrybucyjnego FD; • jakikolwiek punkt konsolidacyjny powinien być częścią zarządzania systemem; • kable zakończone w Punkcie Konsolidacyjnym CP powinny być na modułach rozłącznych kategorii 6; • kaŜdy moduł umoŜliwia zakończenie dwóch kabli kategorii 6 typu jednorodnego (drut) na stronie przychodzącej jak i wychodzącej modułu; • moduły muszą być certyfikowane przez NiezaleŜne Laboratorium Badawcze w celu weryfikacji wymagań kategorii 6. 4.2 Okablowanie szkieletowe (wspólnie dla międzybudynkowego i pionwego) Okablowanie szkieletowe łączy Budynkowy Punkt Dystrybucyjny (BD) z kaŜdym Piętrowym Punktem Dystrybucyjnym (FD) oraz łączy Campusowy Punkt Dystrybucyjny (CD) z kaŜdym indywidualnym Budynkowym Punktem Dystrybucyjnym (CD) w campusie. Media transmisyjne (miedź i/lub światłowody) uŜywane w okablowaniu szkieletowym są uzaleŜnione od wykorzystywanej aplikacji i spełnieniu określonych wymagań. Odległości w systemie okablowania muszą spełniać ograniczenia wymienione w poniŜszej tabeli: Klasy systemów okablowania strukturalnego – Limity odległości (m) A B C D 800 500 300 90 *90 *90 *90 90 Wielodomowe MM/FO 2000 500 1500 90 Jednodomowe SM/FO 3000 500 2500 90 UTP miedź (kable telekomunikacyjne) UTP miedź (kable LAN) (*) odległości wymienione są między urządzeniami aktywnymi dla aplikacji których szerokość pasma przekracza 5MHz • Światłowodowe okablowanie szkieletowe musi być zrealizowane na podstawie Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (tzw. SIWZ). • Okablowanie szkieletowe powinno być zrealizowane w topologii fizycznej gwiazdy, z oddzielnymi dedykowanymi kablami dla kaŜdego punktu dystrybucyjnego FD. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 25 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Wszystkie kable szkieletowe powinny być oznaczone w sposób trwały z obu stron kabla. Oznaczenie powinno być określone poprzez numer kondygnacji, punktu dystrybucyjnego i strefy okablowania. Przeznaczeniem etykiety jest odpowiednie dopasowanie i wprowadzenie kabli do paneli rozdzielczych i krosownic. • Instalator ma zadanie sprawdzić moŜliwość zastosowania odpowiedniej długości światłowodów 50/125µm na zgodność z normami w danym miejscu instalacji. Alternatywnie, gdy odległości są za duŜe a aplikacje o danych parametrach niezbędne wówczas konieczne staje się zastosowanie włókien 9/125µm. Instalator powinien uzgodnić z inwestorem, jaką liczbę włókien naleŜy zainstalować. Dla mniejszych instalacji wystarczająca moŜe być ilość 6 włókien. 4.2.1 Wymagania dla kabli światłowodowych • KaŜdy kabel szkieletowy dla transmisji danych powinien mieć minimum 12 włókien wielodomowych 50/125µm (± 3µm), zalecane są włókna klasy OM3 lub OM3e. Jeśli inwestor się zecyduje, dla dłuŜszych odległości lub większych wymagań dotyczących szerokości pasma wymagane moŜe być zastosowanie włókien jednomodowych 9/125µm. • Dla obydwu typów światłowodów bufor musi wynosić 125µm (± 4µm) • Powłoka pierwotna włókna światłowodowego powinna wynosić 600µm a włókno w ścisłej tubie 900µm • Apertura Numeryczna powinna wynosić 0,275 ± 0,015 • Niedokładność, czyli offset płaszczyzny rdzeń/bufor powinien być mniejszy niŜ 3µm • Tolerancja owalności rdzenia musi być mniejsza niŜ 6% • Tolerancja owalności bufora musi być mniejsza niŜ 2% • KaŜde pojedyncze włóno światłowodowe wielodomowe musi być oznaczone kolorem w celu łatwej identyfikacji. • Wszystkie światłowody muszą być wzmocnione włóknami aramidowymi i w powłoce LSZH, Flame Retardant oraz bezkorozyjnej (LSZH/FRNC). 4.2.2 Szkieletowe okablowanie pionowe Okablowanie pionowe słuŜy do połączeń w budynku między punktem BD a punktami piętrowymi FD. Minimum 12 włókien do punktu budynkowego BD powinno być zainstalowane w celu zapewnienia przyszłościowych usług i połączeń redundantnych. 4.2.3 Szkieletowe okablowanie międzybudynkowe Okablowanie międzybudynkowe słuŜy do połączeń między punktem campusowym CD i wszystkimi punktami budynkowymi BD, zlokalizowanymi w innych budynkach. Kable powinny być wyspecyfikowane do zastosowań zewnętrznych, np. napowietrzne, kanalizacyjne, ziemne. 4.2.4 Światłowody wdmuchiwane Światłowody wdmuchiwane to technologia, gdzie włókna są wdmuchiwane w mikrodukty przy uŜyciu spręŜonego powietrza. Inwestor moŜe wymagać światłowodów wdmuchiwanych, które mogą zostać uŜyte do światłowodowego okablowania międzybudynkowego, pionowego lub obydwu. Instalator moŜe nie posiadać moŜliwości i sprzętu do przeprowadzenia tej metody układania kabla w związku z tym inwestor moŜe zlecić instalację wyspecjalizowanej firmie. W tych przypadkach, światłowody nie muszą być wymaganiem SIWZ i instalator nie musi być w pełni odpowiedzialny za funkcjonalność okablowania szkieletowego. Okablowanie światłowodów wdmuchiwanych nie musi być częścią ogólnych warunków utrzymania i gwarancji okablowania strukturalnego, ale moŜe być zapewniona gwarancja osobna przez firmę instalującą system światłowodów wdmuchiwanych. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 26 z 40 System Okablowania Strukturalnego 4.2.5 Wieloparowe kable telekomunikacyjne • Wieloparowe kable telekomunikacyjne powinny być kat.5 (kat.3 moŜe być stosowana na Ŝyczenie klienta) i wykonane z przewodów typu drut o średnicy 0,5mm i formowane w wiązki po 25 par. • Kable powinny być zakończone na łączówkach IDC (Insulation Displacement Connection) montowanych w magazynach 19’’ lub dopasowanych 50-portowych metalowych panelach 1U z kontaktami IDC albo kombinacja obu metod. • Kable powinny być otoczone powłoką. W miejscu gdzie kabel jest uŜywany jako kabel okablowania międzybudynkowego, np. między punktem CD a wyniesionymi punktami BD kabel musi być prowadzony w kanalizacji wtórnej albo w sposób napowietrzny. W tych przypadkach kabel musi być wzdłuŜnie wzmocniony, z powłoką pokrywaną aluminium, która jest przymocowana do zewnętrznej powłoki izolacyjnej. W kablu powinien być zastosowany standardowy kod kolorowy przedstawiony poniŜej: Para Ŝyła "a" Ŝyła "b" Para 1 Biały/Niebieski Niebieski/Biały Para 2 Biały/Pomarań. Pomarań./Biały Para 3 Biały/Zielony Zielony/Biały Para 4 Biały/Brązowy Brązowy/Biały Para 5 Biały/Szary Szary/Biały Para 6 Czerwony/Niebieski Niebieski/Czerwony Para 7 Czerwony/Pomarań. Pomarań./Czerwony Para 8 Czerwony/Zielony Zielony/Czerwony Brązowy/Czerwony Para 9 Czerwony/Brązowy Para 10 Czerwony/Szary Szary/Czerwony Para 11 Czarny/Niebieski Niebieski/Czarny Para 12 Czarny/Pomarań. Pomarań./Czarny Para 13 Czarny/Zielony Zielony/Czarny Para 14 Czarny/Brązowy Brązowy/Czarny Para 15 Czarny/Szary Szary/Czarny Para 16 śółty/Niebieski Niebieski/śółty Para 17 śółty/Pomarań. Pomarań./śółty Para 18 śółty/Zielony Zielony/śółty Para 19 śółty/Brązowy Brązowy/śółty Para 20 śółty/Szary Szary/śółty Para 21 Fioletowy/Niebieski Niebieski/Fioletowy Para 22 Fioletowy/Pomarań. Pomarań./Fioletowy Para 23 Fioletowy/Zielony Zielony/Fioletowy Para 24 Fioletowy/Brązowy Brązowy/Fioletowy Para 25 Fioletowy/Stale Szary/Fioletowy Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 27 z 40 System Okablowania Strukturalnego 5 Zakańczanie w strefach okablowania 5.1 Obszar roboczy gniazdo przyłączeniowe moduł/wtyk W obszarze roboczym połączenie gniazdo/wtyk jest interfejsem pomiędzy okablowaniem poziomym, a urządzeniem telekomunikacyjnym znajdującym się w tym obszarze roboczym. • KaŜde stanowisko pracy powinno posiadać połączenie telekomunikacyjne gniazdo/wtyk (zwane modułem RJ45) do połączenia z medium transmisyjnym okablwoania poziomego. Wszystkie gniazdo przyłaczeniowe powinny być instalowane w odpowiednim osprzęcie elektroinstalacyjnym. • Wszystkie gniazda przyłaczeniowe powiny być kompletne, zaopatrzone w odpowiedniego rodzaju ramki i adaptery i trwale przymocowane do struktury budynku takiej jak ściany lub w uŜywanych puszkach podłogowych, kanałach instalacyjnych albo przymocowane do mebli. • Płyty czołowe gniazd powinny być wykonane bez widocznych na zewnątrz elementów montaŜowych, np. wkrętów. • Gniazdo przyłaczeniowe nie powinno wnosić dodatkowych “rezonansów” na krótkim kablu. Ten problem jest wynikiem Return Loss oraz niezrównowaŜenia łącza i moŜe powodować błędy na łączach mniejszych niŜ 15m. • Gniazdo przyłaczeniowe powinno zawierać zakończenia typu UTP 8 pinowe włókna światłowodowe ze złączami najlepiej SC albo SFF (LC, MT-RJ itd.) Nie naleŜy uŜywać Ŝadnych dodatkowych elementów montaŜowych widocznych od czoła gniazda do mocowania poszczególnych modułów i adapterów światłowodowych. • Takie same gniazda przyłączeniowe, które są montowane na tynku i pod tynkiem powinny mieć moŜliwość zamocowania do puszek podłogowych i do mebli za pomocą odpowiedniego typu adapterów i ramek. KaŜde gniazdo powinno umoŜliwiać zamocowanie do dwóch modułów. • KaŜde gniazdo powinno być jednoznacznie oznaczone etykietą. Etykieta musi być integralną częścią gniazda przyłaczeniowego. 5.2 Moduł przyłączeniowy • KaŜde gniazdo przyłaczeniowe powinno się składać z jednego lub dwóch modułów typu “keystone” RJ45 ze złączami IDC spełniającymi wymagania kategorii 6 wyposaŜone w przesłonę i ochronę przeciwkurzową. • Sposób zakańczania gniazda nie powinien wymagać Ŝadnego dodatkowego specjalistycznego narzędzia i musi być zaprojektowane w taki sposób, aby odseparować poszczególne pary i zapewnić minimalne rozkręcenie Ŝył w parze dzięki tzw. “cable managers”. • Wszystkie gniazda muszą być zakończone z wykorzystaniem kaŜdej pary kabla i tak samo podłączone od strony punktu dystrybucyjnego. • Gniazda podtynkowe moŜna montować w kanałach naściennych lub puszkach podłogowych jeśli są takie wymagania. Wszystkie nieuŜywane porty naleŜy zabezpieczyć przesłonami lub wtykami przeciwkurzowymi. • Wszystkie puszki naścienne powinny być bezpiecznie zamontowane na kanale lub przylegając do ściany w kaŜdym wymaganym przez uŜytkownika punkcie według planów sytuacyjnych. Gdzie jest to moŜliwe naleŜy umieścić gniazdo w taki sposób, aby kabel przyłaczeniowy nie kolidował z ustawionymi meblami, wyposaŜeniem i nogami pracowników. • Dopuszczalny promień gięcia kabla (1:8 podczas instalacji oraz 1:4 podczas eksploatacji) powinien być zachowany, aby chronić przed zniszczeniem gniazda lub kabla krosowego. Zamontowane gniazdo powinno być odpowiednio oznaczone w taki sposób, aby nie zniszczyć mebli ani wyposaŜenia biura. Gniazda powinny być zlokalizowane w pobliŜu przyłącza zasilania (gniazdo 230V). Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 28 z 40 System Okablowania Strukturalnego 5.3 Moduły RJ45 • Moduły muszą być certyfikowane przez niezaleŜne laboratorium w zgodności ze spełnieniem norm kategorii 6 odnośnie komponentów oraz Klasy E Permanent Link oraz Channel. Dodatkowo, jeśli certyfikacja ma być zgodna z normami ANSI/EIA/TIA wymagany jest certyfikat Category 6 Permanent Link oraz Channel. • Producent musi przeprowadzić wspólnie z niezaleŜnym laboratorium audit jakości produkowanych elementów, wybranych przypadkowo z serii produkcyjnej efektem, czego jest wydany certyfikat zgodności z normami. • Wszystkie moduły muszą być laserowo wymiarowane podczas produkcji w celu zapewnienia optymalnych parametrów transmisyjnych. • W module naleŜy wykorzystać technologię wysokich częstotliwości “lead frame”. • Moduły muszą wykorzystywać złącza IDC. Złącza IDC muszą wykorzystywać kontakty pokrywane srebrem w miejscu przyłączania kabli. Metoda zakańczania modułu powinna polegać na jednoczesnym wprowadzeniu wszystkich czterech par i nie naleŜy uŜywać Ŝadnych specjalnych narzędzi do zakańczania. • “Cable manager” powinien automatycznie zapewnić poprawną odległość między parami i minimalne rozkręcenie par. • Moduł powinien posiadać widoczne oznaczenie Cat 6 od strony frontowej modułu. • Moduł powinien być rozszyty zgodnie ze schematem T568B. Dodatkowo moduł musi być oznaczony kolorami i pozwalać na zakończenie według schematu T568A, bez modyfikacji modułu. RJ45 Pin 1 2 3 4 5 6 Para 2 Para 1 Niebieska pomaran. 7 8 Para 4 brązowa Para RJ45 Pin-out 3 T568B zielona 5.4 Plastrony i adaptery • Powinny mieć moŜliwość konfiguracji w wersji 1 lub 2 porty RJ45. • Przystosowane do modułów typu zatrzaskowego „keystone” z moŜliwością mocowania wtyków. • Pod uwagę brane są plastrony typu 85x85mm UK z przesłonami modułów, w wersji kątowej i prostej oraz kątowa wersja 2-portowego gniazda 50x50mm w standardzie „Euro” ze zintegrowaną przesłoną. Istnieje moŜliwość montaŜu w osprzęcie elektroinstalacyjnym róŜnych producentów (dop. autor) • Plastrony powinny posiadać moŜliwość mocowania podtynkowego lub natynkowego. • Plastrony powinny posiadać etykietę opisową pod przezroczystą pokrywą z tworzywa. • Na plastronach powinna być wyprasowana nazwa producenta. • Plastrony, ramki i puszki powinny zapewniać moŜliwość montaŜu bezpośrednio w kanałach instalacyjnych, puszkach podłogowych i słupkach. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 29 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Wszystkie moduły i elementy montaŜowe powinny być dołączone razem z gniazdem. 5.5 Szafy, stelaŜe i wyposaŜenie stelaŜy Szafy rozdzielcze są uŜywane do przechowywania w sposób bezpieczny koncentratorów, okablowania, wszystkich aktywnych komponentów i innych urządzeń komunikacyjnych. Szafy i stelaŜe naścienne powinny spełniac wymagania normy IEC-297-1/2. Szafy rozdzielcze powinny zostać zlokalizowane w taki sposób, aby zapewnić maksymalną wygode operatorowi. Potrzebna powierzchnia dla szaf rozdzielczych powinna zostać określona na miejscu instalacji. Dostawca jest zobowiązany do zapewnienia aranŜacji pomieszczenia, dopasowania odpowiedniej ilości szaf do miejsca, tak, aby zapewnić miejsce dla kontroli, moŜliwości zakańczania kabli i dokonywania połączeń krosowych. WyposaŜenie stelaŜy moŜe być montowane w szafach rozdzielczych albo na ścianie, jeśli zostało wybrane pomieszczenie zamykane na klucz, które dedykowane jest do usług komunikacyjnych i pod odpowiednią kontrolą. Wszystkie komponenty systemu i odpowiednie tory okablowania powinny być zlokalizowane w taki sposób, aby zminimalizować indukcje elektromagnetyczne i szumy elektrostatyczne oraz zapewnić bezpieczeństwo administratorowi. Wiązki kablowe nie powinny blokować instalacji i powodować konieczności usunięcia koponentów z szafy. Przewody okablowania w stelaŜach powinny być ułoŜone w taki sposób, aby stosując kłosowanie typu jumper nie blokować dokonywania innych połączeń na polu krosowym i aby długość połączeń typu jumper była jak najmniejsza. Kable krosowe powinny być ułoŜone w szafie w taki sposób, aby nie przeszkodzały w dokonywaniu innych połączeń na polach krosowych. StelaŜe powinny być uziemione. 5.5.1 Instalacja stelaŜy Gdzie jest to moŜliwe naleŜy maskować wprowadzanie kabli wychodzących z podłogi do wewnątrz pomieszczenia. System okablowania pinowego powinien mieć tą samą konstrukcję, kolory i powinien być zakończony w szafie z podziałem na dwa osobne dukty kabowe (zasilanie oraz dane/głos). Wszystkie kable powinny być zakończone na panelach rozdzielczych w szafach z zapasem 5m dla kabli swiatłowodowych i 2m dla pozostałych kabli elegancko zwiniętych wewnątrz szafy przed zakończeniem. NaleŜy uŜyć osprzętu do stelaŜy poprzednio wyspecyfikowanego w celu zapewnienia trwałego i bezpiecznego mocowania okablowania. 5.5.2 Zarządzanie okablowaniem StelaŜe powinny być dostarczone razem z panelami prowadnicami kabla, aby ułatwić prowadzenie i porządkowanie kabli krosowych między panelami. Dla kazdego 2U na urządzenia, w stelaŜu powinien się znajdować odpowiednio panel z prowadnicami kablami 1U. Powinien być konstrukcji metalowej z 4 lub 5 uchwytami do kabla i w kolorze czarnym dopasowanym do paneli rozdzielczych. Z tyłu przewidywany jest system prowadnic kabli, aby sztywno i trwale zamocować kable wprowadzane z tyłu stelaŜa. 5.5.3 Specyfikacje Szafy wolnostojące i stelaŜe muszą być zainstalowane z wystarczającą przestrzenią w celu demontaŜu drzwi tylnych i ścian bocznych szafy. Szafy i stelaŜe wiszące nie mogą być montowane do wysokości większej niŜ 2,4m. Wszystkie szafy, stelaŜe i wyposaŜenie musi kompatybilne do 19’’ (483mm) i mocowane z: • przednim i tylnym stelaŜem, Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 30 z 40 System Okablowania Strukturalnego • poziomymi i pionowymi panelami porządkującymi porządkującymi/lub szufladami zapasów, • z pionowymi duktami kablowymi, • minimum dwoma półkami, • zestawem uziemiającym, • demontowanymi stalowymi ścianami bocznymi i ścianą tylną, jeśli szafa jest wolnostojąca, • kodowanymi, zamykanymi na klucz drzwiami z szybą dymną lub przezroczystą (zalecane), • ze stopkami samopoziomującymi, • pomalowane ostatecznie w kolorze RAL 7035 z ochroną IP 41, • perforowanym cokołem. 5.5.4 Wymiary szaf i stelaŜy Standardowo szafy i stelaŜe są oferowane w poniŜszych rozmiarach. • wiszące: 6U, 9U, 12U, 15U oraz 18U (szer. x głęb. 570 x 500mm) • wolnostojące: 18U, 24U, 30U, 42U, 45U and 47U (szer. x głęb. 600 x 600mm, 800 x 800mm lub kombinacje tych wymiarów) 5.5.5 Zasilanie szafy Instalator okablowania strukturalnego powinien zainstalować podwójne gniazdo zasilające, z dedykowanym zabezpieczeniem poza szafą rozdzielczą. Gniazdo zasilające powinno być umieszczone na ścianie w sąsiedztwie szafy nie niŜej niŜ dolny brzeg szafy. Gniazdo zasilające powinno być ontowane 100mm bezpośrednio nad podłogą w sąsiedztwie szafy wolnostojącej. 5.5.6 Oświetlenie i wentylacja Szafa powinna być oświetlona odpowiednio jasnym światłem oraz posiadać zestaw wentylatorów mocowanych do dachu szafy. 5.5.7 Oznaczanie szaf Szafy powinny być oznaczane literowo. Litera powinna symbolizować budynek, w którym szafa jest zainstalowana. Litera powinna być zaznaczona jako prefiks przy oznaczaniu gniazd przyłączeniowych. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 31 z 40 System Okablowania Strukturalnego 5.6 Panele rozdzielcze UTP/STP • Dozwolone są panele rozdzielcze 19” (483 mm) montowane w stelaŜach, kategorii 6, modularne, 16-portowe, 24-portowe i 32-portowe (RJ45). • Te panele rozdzielcze i moduły RJ45 muszą spełniać wymogi pełnej kategorii 6, z mocowaniem typu „keystone” i muszą być dopasowane do komponentów okablowania strukturalnego. Moduły mogą być bez przesłony, nie zajęte porty powinny być zamknięte za pomocą przesłon lub wtyków przeciwkurzowych RJ45. • Zatwierdzone wtyki modułu powinny być pokryte minimum 50 µ złotem od czoła modułu a kontakty IDC srebrem z tyłu modułu. Gniazda powinny być zakańczane według schematu T568B zgodnie ze specyfikacją w ISO/IEC 11801:2002. • Rozszycie na gnieździe nie powinno wymagać uŜycia Ŝadnego specjalnego narzędzia i musi być zaprojektowane w taki sposób, aby zapewnić odpowiednie rozdzielenie par i chronić przed rozkręceniem pary poprzez uŜycie tzw. „cable manager”. • Panel rozdzielczy powinien być konstrukcji metalowej, koloru czarnego, z tylną prowadnicą kabli i konektorem uziemiającym. 5.7 Kable krosowe i przyłaczeniowe 5.7.1 Ogólnie • Wszystkie kable krosowe i kable przyłączeniowe są montowane i zakańczane fabrycznie i certyfikowane. Maksymalna długość kabla krosowego i kabla przyłączeniowego powinna być zgodna z kategorią 6 normy ISO/IEC 11801 klasa E. • Kable uŜywane do montaŜu kabli krosowych i przyłączeniowych są to kable typu linka kategorii 6 UTP, FTP lub STP dopasowane do systemu okablowania. UŜywanie kabli krosowych ekranowanych do systemu okablowania UTP jest zabronione, tak jak uŜycie kabli krosowych i przyłaczeniowych UTP dlal okablowania ekranowanego FTP lub STP. • Kable krosowe muszą być wyprodukowane i zaprojektowane bez przekrosowania na obu końcach kabla krosowego. To jest moŜliwe do uzyskania dzięki dwóm róŜnym typom „cable manager” na obu końcach kabla krosowego, powoduje to usunięcie tzw. „naturalnego” przeplotu kabla. • Długość kaŜdego kabla przyłączeniowego zakończonego RJ45 moŜe wynosic maksymalnie 3m, oprócz gniazda wieloportowego MUTO, gdzie maksymalna długość moŜe być odpowiednio dobrana zgodnie ze standardem. • Kable krosowe powinny być uŜyte do dowolnego zakończonego modułu na panelu rozdzielczym. Maksymalna długość kabla krosowego wynosi 7m. • Kable krosowe i przyłączeniowe powinny być dostarczone w ilosci dopasowanej do ilości gniazd przyłączeniowych chyba, Ŝe klient postanowi inaczej. • Kable przyłączeniowe powinny pochodzić od tego samego producenta, co okablowanie poziome i powinny być częścią Systemu Okablowania Strukturalnego kategorii 6. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 32 z 40 System Okablowania Strukturalnego 5.8 Komponenty światłowodowe 5.8.1 Kable krosowe światłowodowe Stosowane kable krosowe światłowodowe powinny być z włóknami wielomodowymi 50/125µm, gradient-indeks w formie kabla pojedynczego (simplex) lub podwójnego (duplex). Kable krosowe światłowodowe powinny być zakończone wtykami SC z kaŜdej strony. Alternatywą są wtyki LC, MT-RJ albo LX-5, czyli wtyki SFF (Small Form Factor), które mogą być uŜyte po zaakceptowaniu przez klienta. Kable krosowe powinny być montowane i zakańczane fabrycznie z weryfikacją według odpowiedniej normy. 5.8.2 Światłwodowe panele rozdzielcze Światłowodowe panele rozdzielcze powinny być wykonane z tworzywa, koloru czarnego lub szarego, z pokrywą i wyposaŜone w elementy ułatwiające zarządzanie kablami oraz w następującej kombinacji portów na 1U: 12 lub 24-porty z adapterami światłowodowymi wielomodowymi SC simplex lub duplex. Adaptery światłowodowe muszą posiadać przesłonę ochronną przeciw promieniom lasera, która chroni operatora przed niespodziewanymi promieniami lasera skierowanymi bezpośrednio w operatora, w momencie rozłączania połączenia gniazdo/wtyk. 5.9 Połaczenia kabli do transmisji głosu Bloki krosowe, kategorii 5 (głos) powinny: 6 • być zamontowane na stalowych gniezdnikach mocowanych do stelaŜa 19’’ lub na prętach cylindrycznych o średnicy 19mm. • dostępne w wersji 10-parowej lub 8-parowej. • uŜywać kontaktów IDC pokrywanych srebrem i dostępnych jako nierozłączne, rozłączne i przełączne. Połaczenie IDC powinno być gazoszczelne. • dopasowane do przewodów o średnicy 0,35 – 0,9mm zarówno dla kabli typu „drut” jak i splecionych Ŝył, czyli „linka” • opcjonalnie moŜna uŜyć 50-portowych paneli rozdzielczych o wysokości 1U z podobnymi złączami IDC jak łączówki. Zalecenia instalacyjne • Wszystkie gniazda/wtyki, panele rozdzielcze, krosownice, szafy itd. Powinny być oznaczone uŜywając etykiety odciśniętej na komponencie lub według systemu określonego przez Inwestora. • Bez względu na system numeracji, kaŜdy kabel powinien mieć trwałe oznaczenie na dwóch końcach przy zakończonych modułach. • Wszystkie 4 pary kaŜdego kabla UTP powinny być zakończone w pojedynczym porcie. Rozszycie par kabla pomiędzy dwoma modułami nie jest dozwolone. Rezystory terminujące wymagane w szczególnych zastosowaniach powinny być umieszczone zewnętrznie poza gniazdem przyłączeniowym. • KaŜdy stelaŜ szafy powinien być podłączony do listwy uziemiającej w Piętrowym Punkcie Dystrybucyjnym (FD) zgodnie z wymaganiami zastosowanymi przez kodeks ISO/IEC. • Wszystkie ekrany kabli telekomunikacyjnych i transmisji danych (backbone) oraz związane z nimi urządzenia powinny być poprawnie uziemione w punkcie FD Zgodnie z wymaganiami zastosowanymi przez kodeks. • Drabinki kablowe powinny być zainstalowane i wykorzystywane w punktach CD, BD oraz FD w celu prowadzenia kabli w sposób uporządkowany. Elementy zarządzania kablami powinny być zainstalowane w stelaŜach oraz na ścianach zgodnie z zaleceniami producenta. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 33 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Odpowiednie bariery ogniowe powinny być zastosowane dla kabli umieszczonych w rękawach. NieuŜywane szachty i rękawy powinny być zabezpieczne przed przenikaniem ognia. • Instalacja powinna być przeprowadzona w sposób profesjonalny uŜywając do tego najlepszych urządzeń i własnego doświadczenia. • Okablowanie szkieletowe, gdzie stosowany jest ekran powinno być mocowane w kaŜdym punkcie otwarcia powłoki. • Całe okablowanie powinno być ciągłe na całej długości toru bez złączy i spawów od stanowiska roboczego do panela rozdzielczego (wyjątek CP i MUTO). • Wszystkie kable instalowane przez Instalatora albo podwykonawcę powinny być poprawnie umieszczone w rurkach kablowych, na drabinkach kablowych, w rynienkach lub w kanałach instalacyjnych. Jeśli zastosowanie elementów ochronnych dla medium transmisyjnego jest niemoŜliwe, pojedyncze kable powinny być formowane w obręcze, starannie prowadzone, poprawnie osłonięte, przymocowane i zabezpieczone za pomocą opasek kablowych do płyty lub metalowej struktury. • Całe widoczne okablowanie powinno być umieszczone w sposób profesjonalny, uporządkowany i prowadzone zgodnie z wywtyzcnymi producenta. Wszystkie uŜywane opaski kablowe powinny być typu Velcro i ręcznie zaciskane tylko w punktach gdzie nie ma zagięć i skręceń. • Jeśli uŜywana jest rurka, maksymalna liczba zagięć większych niŜ 90omiędzy punktami przeciągania nie powinna przekraczać 2. • Wypełnienie rurek, drabinek, rynienek kablowych i kanałów w przypadku okablowania poziomego powinna być zgodna z normami i zaleceniami producenta, np. 40% dla początkowej instalacji i maksimum 70% po rozbudowie. • Wszystkie kable światłowodowe i miedziane powinny być instalowane i mocowane zgodnie z wytycznymi producenta. Podczas kładzenia kabli instalator powinien dbać o to, aby kabel nie był naraŜony na nacisk i zagięcia. Po instalacji kabla, instalator powinien się upewnić, Ŝe wszystkie części kabla są zamocowane poprawnie i nie ma Ŝadnych nacisków wzdłuŜ drogi prowadzenia i na obu końcach kabla. • Szczególną uwagę naleŜy poświęcić manipulowaniu kablem kategorii 6 i kablami światłowodowymi, aby chronić ich promień gięcia zgodnie z wytycznymi producenta. Nie ma moŜliwości, aby statyczny lub dynamiczny promień gięcia kabla przekraczał wartości podane poniŜej. • Kable kategorii 6 nie powinny mieć krótszego promienia zgięcia niŜ 8 x średnica kabla podczas instalacji i 4 x średnica kabla podczas eksploatacji, kable światłowodowe nie powinny mieć promienia krótszego niŜ 10 x jego własna średnica. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 34 z 40 System Okablowania Strukturalnego 7 Weryfikacja & Testowanie 7.1 Komisyjna weryfikacja, kontrola i certyfikacja. 7.2 Testowanie - miedź Permanent Link powinien być testowany uŜywając miernika o dokładności pomiaru minimum Level III z zamocowanymi odpowiednimi adapterami Permanent Link czyli uniwersalnymi adapterami – uŜycie adapterów „specjalizowanych do systemu” nie jest dozwolone. • Testowanie „end-to-end” (z końca na koniec) dla kabli UTP powinno być przeprowadzone z dwóch stron dla 100% par i powinna być moŜliwość identyfikacji rozdzielenia Ŝył, zwarć i otwarcia toru. • Wyniki powinny być zapisywane; błędy poprawione; ponowne wykonanie testu i zapis. • 2 kopie zapasowe oraz oryginał raportów z wyników pomiaru, włączając wersje „plot data” powinny być przekazane klientowi na końcu testowania i przed wykonaniem auditu systemu. • Nie naleŜy akceptować Ŝadnych marginalnych wyników tzn. bez "marginal pass" lub "marginal fail”. • Dokumentacja powinna zawierać pokazane długości kabli miedzy punktem piętrowym FD a obszarem roboczym. • NaleŜy dokonać pisemnego potwierdzenia odbioru, stwierdzającego przeprowadzone testy i kontrolę sieci oraz Ŝe wszystkie trasy kablowe są poprawnie wykonane. Wszystkie linie z błędami powinny być zdiagnozowane, naprawione i ponownie przetestowane. 7.2.1 Wymagane parametry: Wire Map (mapa połączeń), Length (długość), Propagation delay (opóźnienia propagacji) oraz Delay Skew (opóźnienia skrośne), NEXT (Near End Cross-Talk) oraz PSNEXT (Power Sum NEXT), ACR (Attenuation to Crosstalk Ratio) oraz PSACR (Power Sum ACR) ELFEXT oraz PSELFEXT (Equal Level Far End Cross Talk oraz Power Sum ELFEXT) Insertion Loss (tłumienność wtrąceniowa) oraz Return Loss (straty odbiciowe) 7.3 Testowanie - światłowód Testowanie światłowodu powinno odbywac się za pomocą Zestawu do Testowania Światłowodów (OCTS- Optical Certification Test Set). MoŜe to być zestaw samodzielny lub jako akcesorium do testera OTDR uŜywanego do pomiarów okablowania miedzianego. • 2 kopie zapasowe oraz oryginał raportów z wyników pomiaru włączając wersje „plot data” powinny być przekazane klientowi na końcu testowania i przed wykonaniem auditu systemu. • Testowanie tłumienności i parametru Return Loss dla kabli światłowodowych powinno być wykonane po zainstalowaniu włókien. Instalator powinien uŜyć zestawu OCTS z dokładnością pomiaru + 0.2 dB lub lepszą. Zestaw OCTS powinien posiadać źródło promieniowania laserowego dostosowane do odpowiedniej długości fali. • Pomiary powinny być przeprowadzone z dwóch stron zapewniając w ten sposób poprawność zakończenia. Kabel wielodomowy MM powinien być mierzony w dwóch oknach optycznych 850nm oraz 1300nm, a kabel jednodomowy SM powinien być testowany stall 1310nm oraz 1550nm. • Pomiary reflektometrem optycznym (OTDR) wszystkich kabli szkieletowych światłowodowych są opcjonalne na instalacji. Jednak, gdy klient albo producent stwierdzi jakieś problematyczne aspekty z okablowaniem światłowodowym w danej sieci, Instalator jest zobowiązany przeprowadzić pomiary OTDR na własny koszt podczas rozwiązywania problemów z siecią. Instalator powinien obliczyć Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 35 z 40 System Okablowania Strukturalnego koszt wykonania pomiarów okablowania światłowodowego jako osobną pozycję umieszczoną w SIWZ (Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia). 8 • NaleŜy sprawdzić oznaczenia wszystkich torów we wszystkich punktach końcowych. • Testy końcowe powinny być wykonane tylko po faktycznym ukończeniu realizacji. • NaleŜy dokonać pisemnego potwierdzenia odbioru, stwierdzającego przeprowadzone testy i kontrolę sieci oraz Ŝe wszystkie trasy kablowe są poprawnie wykonane. Wszystkie linie z błędami powinny być zdiagnozowane, naprawione i ponownie przetestowane z powodzeniem. Gospodarowanie i porządkowanie • Wszystkie pomieszczenia, obudowy i miejsca zakończeń muszą być czyste bez kawałków kabli, pustych bębnów, kartonów i innych śmieci pozostawionych podczas instalacji. • Wszystkie narzędzia i akcesoria muszą być usunięte z miejsca instalacji przed przeprowadzeniem auditu końcowego. 8.1 Ogólnie • Wszystkie gniazda przyłączeniowe, panele rozdzielcze, szafy, stelaŜe i kable powinny być systematycznei i trwale oznaczane. • Etykiety mogą być drukowane komputerowo za pomocą systemów i przenośnych urządzeń takich jak BRADY lub innych. Etykiety Dymo oraz pióra filcowe Felt, itp. są niedozwolone. 8.1.1 Oznaczanie gniazd • KaŜde gniazdo przyłączeniowe zostanie oznaczone jako unikalny punkt Id, etykieta powinna być przejrzysta, usytuowana w widocznym miejscu i w sposób bezpieczny. 8.1.2 StelaŜe i szafy • KaŜda szafa powinna być oznaczona prefiksem literowym, np. Administracja – A. Okablowanie poziome powinno być oznaczone numerami seryjnymi, np. 1, 2, a oznaczenie gniazda powinno być A-1 A-2. • Jeśli wyprowadzono więcej niŜ 24 kable z szafy, oznaczenie na następnych portach paneli rozdzielczych powinno być rozszerzone od 25 do 48 itd. Jeśli wystepuje na instalacji wiele kondygnacji prefiks szafy powinien wyglądać wraz z oznaczeniem kondygnacji np. A1 – kondygnacja pierwsza szafa A, A2, A3 itd. • Drzwi do szafy powinny posiadać wygrawerowaną etykietę o wymiarach 200mm x 50mm z literami 10mm czarno na białym. • Etykiety powinny być samoprzylepne wielowarstwowo grawerowane z 15mm duŜymi literami czarnymi na białym tle. Etykiety powinny być zlokalizowane z przodu i z tyłu stelaŜa bliŜej górnej części. 8.1.3 Okablowanie poziome UTP • Tory okablowania poziomego powinny być oznaczone w szafach na panelach jak wyspecyfikowano powyŜej. • Etykiety powinny być przyłączone do kabla z dwóch stron, z tyłu panela rozdzielczego i z tyłu gniazda przyłączeniowego. • Rozmiar i długość nośnika systemu oznaczen powinien być dopasowany do średnicy kabla a tekst powinien być czytelny i wyraźny umoŜliwiający łatwą identyfikację. 8.1.4 Światłowodowe okablowanie szkieletowe Konwencja oznaczania kabli światłowodowych powinna mieć następujący format: Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 36 z 40 System Okablowania Strukturalnego OD / DO/ Ilość gdzie OD jest symbolem identyfikującym lokalny punkt dystrybucyjny/ DO jest symbolem identyfikującym oddalony punkt dystrybucyjny / Ilość jest liczbą włókien światłowodowych 9 • KaŜdy kabel powinien być oznaczony z tyłu panela światłowodowego • KaŜde włókno powinno być oznaczone cyfrą taką samą jak odpowiedni wtyk na panelu światłowodowym. • Oznaczenie kolejności włókna odbywa się za pomocą sekwencji numerycznej włókien kodowanych kolorami przez producenta, np. kabel oznaczony A/B/12-1 odwzorowuje połączenie pomiędzy szafą numer A – punkt BD, a szafą numer B – punkt Sklep, w ilości 12 włókien, włókno nr 1. • Światłowód powinien być oznaczony A/B/12 z tyłu panela światłowodowego w szafie A oraz B/A/12 z tyłu panela światłowodowego w szafie B –Sklep. Dokumentacja i audit systemu 9.1 Ogólnie Trzy oprawione kopie następujących dokumentów powinny być dołączone do projektu: • Schemat blokowy instalacji (z elementami po zainstalowaniu), obrazujący pojemności poszczególnych kabli oraz pojemności paneli rozdzielczych i główne trasy okablowania. • Wrysowane na schematach instalacyjnych lokalizacje gniazd z numerami identyfikacyjnymi. • WyposaŜenie stelaŜy i pomieszczeń dystrybucyjnych. • Zapis infrastruktury połaczenia kablami krosowymi. • Raporty z wynikami pomiarów dla kabli miedzianych. • Raporty z wynikami pomiarów dla kabli światłowodowych • Certyfikaty zgodności z normami ISO/IEC • Dokumenty gwarancyjne • Szczegóły kontraktu 9.2 Instrukcje Wcześniej zebrane w 3 kopiach instrukcje konserwacji urządzeń, napisanych przejrzyście zawierajacych stronę tytułową, listę dostawców – adresy, numery telefonów i tabelę zawierającą następujące dane – patrz poniŜej. 9.3 Sprzęt Techniczny opis urządzeń wyposaŜenia włączając szafy, panele rozdzielcze, plastrony i adaptery w gniazdach, kable itd. ze schematami, rysunkami instalacyjnymi i zdjęciami. 9.4 Pomiar Informacje na temat procedur testowania i urządzeń uŜywanych do testowania całego okablowania np. kabli UTP i światłowodowych. 9.5 Audit systemu Po zakończeniu instalacji, wykonaniu pomiarów i wcześniejszym odbiorze powinien być przeprowadzony audio systemu. W składzie: • Inwestor lub przedstawiciel Inwestora • Autoryzowany Przedstawiciel Instalatora • Autoryzowany Przedstawiciel Producenta. Ten audit jest przeprowadzany jako część Certyfikacji Instalacji Systemu Okablowania Strukturalnego. Kompletny audit musi być wykonany zanim Certyfikat Gwarancyjny zostanie wydany. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 37 z 40 System Okablowania Strukturalnego 9.5.1 Zadania, które muszą być przeprowadzone podczas auditu: • Weryfikacja dokumentacji • Oględziny instalacji • Pomiary certyfikacyjne 9.6 Szczegółowy wykaz pytań Redagowanie szczegółowego wykazu pytań według szczegółowo opisanych kryteriów. Identyfikacja kaŜdego problemowego obszaru z potwierdzeniem albo bez potwierdzenia. Identyfikacja wszystkich wymaganych prac naprawczych i ich wykonanie, np.: Opis/Pozycja Potwierdzenie Tak Uwagi Naprawa błędów Nie Tak Nie Llistwa uziemienia 3 piętro FD 1 Rozmiar Kabel Wtyki Testowani e Oznaczeni e 9.7 Dokumentacja Sprawdź całą dokumentację kontraktu, specyfikacje i dopasuj razem. W innym przypadku dokumentacja musi zgadzać się z zamówieniem Inwestora. • Specyfikacje instalacji, • Aktualne dokumenty kontraktu, • Oznaczanie i specyfikacja dokumentacji, • BieŜące schematy instalacyjne, • Poprzednie schematy instalacyjne, (jeśli są dostępne). Sprawdzenie instalacji uziemiającej i jej połączeń, z potwierdzeniem: • Odpowiedzialności (Elektryk) za listwy i przewody uziemiające. • Rozmiary i konstrukcja głównego terminala uziemiającego (BMET – Building Main Earthing Terminal). • Wymiary i konstrukcja uziemienia ochronnego i funkcjonalnego.. • Specyfikacja połączeń instalacji uziemiającej. Bariery ogniowe • Specyfikacja producentów materiałów przeciwogniowych. Specyfikacja kabla • Typ, specyfikacje producenta, kategoria/klasa, certyfikaty. Osprzęt instalacyjny • Rurki kablowe, drabinki kablowe, kanały kablowe, wsporniki, mocowania podstropowe, J- Hooks, D-Rings, itd. trasy kablowe systemowe Szafy, panele rozdzielcze i moduły • Producent, konfiguracja portów 16,24,32 itd., połączenia np. TIA/EIA 568B Punkt konsolidacyjny/MUTO • Producent, konfiguracja, połączenia modułów np. TIA/EIA 568B Gniazda przyłączeniowe • Producent, konfiguracja portów 1,2 lub 4, połączenia np. TIA/EIA 568B Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 38 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Rodzaj montaŜu np. pod tynkiem, w kanale instalacyjnym, pod podłogą itd. 9.8 Oznaczanie i dokumentacja Potwierdzenie wymagań do oznaczania i dokumentacji. • Kopia schematu oznaczeń. • Kopia według kodu kolorystycznego. • Dokumentacja – w postaci elektronicznej lub pisana ręcznie. 9.9 Schematy instalacyjne (czerwona linia) Potwierdź wymagania schematów instalacyjnych. • Wykonane ręcznie lub elektronicznie CAD, AutoCAD, Visio lub inne • Rysunki muszą pokazywać poprawną identyfikację i oznaczanie. • Rysunki muszą być kompletne i aktualizowane. • Poprzednie schematy instalacyjne • Zanotuj uwagi i zmiany wykonane w stosunku do poprzednich planów. 9.10 Oględziny Wykonaj szczegółowy przegląd w celu potwierdzenia zgodności z: 9.10.1 Specyfikacja wszystkich połączeń uziemiających w odpowiednich punktach. • Czy wszystkie stelaŜe, rurki kablowe, drabinki, rynienki itd. i wszystkie komponenty metalowe nieprzenoszące prądu są podłączone do uziemienia? • Czy są poprawne wymiary listew, szyn i przewodów uziemiających wykonanych połączeń? • Czy wszystkie punkty uziemienia ochronnego i funkcjonalnego są zidentyfikowane i oznaczone? • Czy wykonane połączenia spełniają wymagania elektryczne? 9.10.2 Wymagania przeciwpoŜarowe • Czy wszystkie materiały przeciwogniowe są trwale przymocowane? • Czy zgodne są ze specyfikacją producenta i poprawnie oznaczone? • Specyfikacja kabla. • Specyfikacja osprzętu instalacyjnego i wsporników. • Specyfikacja wtyków i złączy. • Specyfikacja oznaczeń i dokumentacja. 9.10.3 Schematy instalacyjne • Czy aktualny stan instalacji jest zgodny z rysunkami na planach? 9.10.4 Okablowanie • Czy całe okablowanie spełnia wymagania przeciwpoŜarowe i specyfikację producenta odnośnie kategorii? 9.10.5 Trasy kablowe • Czy są otwarte czy zamknięte rurki kablowe, kanały, rynienki bezpiecznie zainstalowane i przymocowane? • Czy wszystkie kable architektury „otwartego biura” są przymocowane i zabezpieczone? 9.10.6 Złącza • Czy wszystkie zaakceptowane i wymagane szafy, stelaŜe, itd są trwale i bezpiecznie zamontowane? Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 39 z 40 System Okablowania Strukturalnego • Czy wszystkie zaakceptowane panele rozdzielcze są trwale i bezpiecznie zamontowane? • Czy jest wymagana pojemność i odpowiedni schemat rozszycia (T568B)? • Czy wszystkie bloki (łączówki) zostały trwale zamontowane w odpowiedniej konfiguracji? • Czy wszystkie zaplanowane gniazda przyłączeniowe zostały zainstalowane z odpowiednią kategorią i sposobem mocowania? • Czy wszystkie komponenty np. trasy kablowe, panele rozdzielcze, bloki połączeniowe, gniazda przyłączeniowe, połączenia uziemiające itd. są oznaczone z zastosowaniem kodu kolorowego? 9.11 Testowanie i audit UŜyj miernika Instalatora o poziomie dokładności Level III i zestawu OCTS w celu przeprowadzenia testów Permanent Link dotyczących 10% najgorszych wyników zainstalowanego okablowania i umieszczonych w dokumentacji. • WskaŜ róŜnice miedzy testami weryfikacyjnymi a tymi przeprowadzonymi przez Instalatora specjalnie zwróć uwagę na pomiary o niewielkim marginesie. Dla marginalnych błędów, przeprowadź odpowiednie kroki w celu korekcji błędów i naleŜy ponownie przetestować dany tor. • Testowanie Channel moŜe być przeprowadzone na Ŝyczenie klienta. • Sprawdź losowo 25% zainstalowanych torów okablowania światłowodowego. • Porównaj aktualne rezultaty z wynikami otrzymanymi od Instalatora. Wymagania i wytyczne instalacji okablowania Strona 40 z 40