Wspólna informacja prasowa Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i

Wspólna informacja
Astronomia.pl
26 lipca 2011
prasowa
Centrum
Fizyki
Teoretycznej
PAN
i
portalu
Polscy internauci pomogą odczytać tysiące antycznych papirusów
We wtorek, 26 lipca zainaugurowano kolejny społecznościowy projekt naukowy.
Tym razem w ręce internautów na całym świecie trafiły tysiące starożytnych
papirusów, dotychczas dostępnych niewielkiej grupie oksfordzkich badaczy
antyku. To wydarzenie bez precedensu w historii nauki.
Użytkownicy
globalnej
sieci,
podobnie
jak
w
innych
projektach
przygotowanych na platformie Zooniverse, także w "Życiu starożytnych" (ang.
"Ancient Lives") są przez naukowców proszeni o pomoc w odszyfrowaniu
informacji, z którymi nie radzą sobie nie tylko nieduże zespoły badawcze,
ale także komputery.
Zbiór udostępniony przez papirologów z Uniwersytetu Oksfordzkiego zawiera
dokumenty sporządzone przez mieszkańców antycznego Miasta Ostronosej Ryby
(po grecku: Oxyrhynchos) znajdującego się w Środkowym Egipcie, około 160
kilometrów na południe od Kairu. Odkryte na początku XX wieku papirusy
ukazują życie ludzi z okresu rzymskiego - znajdują się na nich nie tylko
codzienne bazgroły, takie jak przepisy kulinarne, ale także unikatowe
fragmenty pieśni czy korespondencja.
Zadaniem internatów będzie pomoc w transkrypcji papirusów, które dla ludzi
pozostawały niedostępne przez wieki. Dla blisko półmilionowej rzeszy
użytkowników projektów Zooniverse udzielenie takiego wsparcia naukowcom
będzie również okazją do samodzielnego odkrywania życia starożytnych, w tym
jego wielu nawet bardzo prywatnych szczegółów.
"To co robimy jest przeniknięte duchem współpracy - dzielenia się wiedzą i
naszymi zbiorami" - wyjaśnia dr Dirk Obbink, filolog klasyczny i papirolog
z Oksfordu. "Chcemy przygotować transkrypcję tak wielu dokumentów, jak jest
to tylko możliwe, a później dokonać rekonstrukcji oryginalnych tekstów.
Jedna czy nawet kilkanaście par oczu to w tym wypadku za mało - także
dlatego, że nawet doświadczonym naukowcom może coś umknąć. Dzięki
Zooniverse każdy może nam pomóc, jednocześnie wiele na tym korzystając" dodaje.
"Życie
starożytnych"
jest
dostępny
bezpłatnie
dla
wszystkich
zainteresowanych, pod adresem http://www.ancientlives.org. Projekt to efekt
współpracy papirologów z Oksfordu, brytyjskiego Towarzystwa Badania Egiptu
(ang. Egypt Exploration Society) oraz Citizen Science Alliance (CSA) konsorcjum czołowych brytyjskich i amerykańskich uniwersytetów i instytucji
badawczych, które powołało do życia pierwszy społecznościowy projekt
naukowy (Galaktyczne Zoo w 2007 roku), a później platformę Zooniverse.
W dniu światowej premiery "Ancient Lives" projekt startuje również w
polskiej
i
greckiej
wersji
językowej,
dzięki
pomocy
koordynatorów
Zooniverse w naszym kraju i partnerów CSA - dr hab. Lecha Mankiewicza,
dyrektora Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i Jana Pomiernego, wydawcy
portalu Astronomia.pl.
W Polsce wsparcia przy "Życiu starożytnych" udzieli również naukowcy z
Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego: prof. dr hab. Włodzimierz
Godlewski z Zakładu Archeologii Egiptu i Nubii oraz prof. dr hab. Tomasz
Derda z Zakładu Papirologii.
Kontakt dla mediów:
dr hab. Lech Mankiewicz
Dyrektor Centrum Fizyki Teoretycznej PAN
[email protected]
+48 697 567 361
prof. dr hab. Tomasz Derda
Instytut Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego, Zakład Papirologii
[email protected]
Jan Pomierny
Założyciel i wydawca portalu Astronomia.pl
[email protected]
+48 606 248 898
Powiązane strony WWW:
http://www.ancientlives.org
Główna strona projektu "Ancient Lives"
http://www.ancientlives.org/?lang=pl lub http://www.zycie-starozytnych.pl
Polska strona projektu "Życie starożytnych"
http://www.cft.edu.pl
Strona internetowa Centrum Fizyki Teoretycznej PAN
http://www.astronomia.pl
Strona główna Polskiego Portalu Astronomicznego – Astronomia.pl
http://www.archeo.uw.edu.pl
Strona internetowa Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego
Materiały graficzne:
http://www.ox.ac.uk/media/news_releases_for_journalists/110725.html
Fotografie papirusów można pobrać ze strony internetowej Uniwersytetu
Oksfordzkiego.
Dodatkowe informacje:
Zooniverse
(http://www.zooniverse.org)
jest
zbiorem
dziesięciu
społecznościowych
projektów
naukowych,
które
powstały
po
sukcesie
"Galaktycznego Zoo" (ang. "Galaxy Zoo"). Inicjatywa ta miała na celu
zaproszenie internatów do klasyfikowania obiektów znalezionych w ramach
przeglądu nieba "Sloan Digital Sky Survey". Użytkownicy globalnej sieci niezależnie od swojego wieku i wykształcenia - po raz pierwszy uzyskali
wtedy możliwość wzięcia udziału w projektach naukowych i pracy z danymi, do
których dostęp mieli zwykle tylko profesjonalni astronomowie.
"Galaktyczne Zoo" spotkało się z dużym zainteresowaniem na całym świecie przez blisko pięć lat funkcjonowania do projektu zapisało się 450 tysięcy
internatów. Dzięki "polskiej bramie" także w naszym kraju powstała
społeczność "galaktycznych zoologów" licząca 30 tysięcy osób. Polscy
użytkownicy okazali się jednymi z najaktywniejszych na świecie – w
rankingach prowadzonych na stronach Zooniverse na przykład warszawiacy
często wyprzedzają "zoologów" z takich miast jak Berlin czy Nowy Jork.
Działające obecnie na platformie Zooniverse projekty są związane głównie z
astronomią, ale pojawiły się już także pierwsze projekty z innych dziedzin.
Jednym z nich jest "Dawna pogoda" (ang. "Old Weather"), w którym internauci
pomagając określić warunki pogodowe, jakie panowały na morzach w latach I
Wojny Światowej. Jest to możliwe dzięki analizowaniu dzienników pokładowych
sporządzanych przez kapitanów okrętów Królewskiej Marynarki Wojennej.
Kolejnym przykładem jest zainaugurowany dziś projekt "Życie starożytnych"
(ang. "Ancient Lives").
Koordynatorem platformy Zooniverse jest Citizen Science Alliance (CSA) konsorcjum czołowych brytyjskich i amerykańskich uniwersytetów i instytucji
badawczych rozwijających ideę określaną jako "citizen science". Polskimi
partnerami CSA są Centrum Fizyki Teoretycznej PAN i portalu Astronomia.pl.