Przedszkolaków wkład w zrównoważony świat

„Przedszkolaków wkład w zrównoważony świat”
Bezpłatne warsztaty dla przedszkoli
(maj-październik 2014)
Druga część warsztatów pt. „4 żywioły” – Ziemia.
Warsztat ma na celu zapoznanie dzieci z kwestią złożoności środowiska naturalnego i
współzależności jego poszczególnych elementów oraz z bardzo istotną w kontekście zrównoważonego
rozwoju kwestią ograniczenia produkcji odpadów oraz nadmiernej konsumpcji.
Warsztaty są przygotowane w ten sposób, aby dzieci mogły aktywnie w nich uczestniczyć i uczyć się poprzez
zabawę.
Po warsztatach dzieci:
 wiedzą, że środowisko naturalne jest skomplikowanym systemem wzajemnych zależności
 znają działanie prostego łańcucha pokarmowego
 uświadamiają sobie, jakie zagrożenia dla środowiska niesie zbyt duża ilość odpadów
 rozumieją, że ilość odpadów jest uzależniona od wielkości konsumpcji
 widzą, jak ważna jest szeroko pojęta oszczędność oraz ograniczenie konsumpcji
 lepiej pracują w grupie, potrafią współdziałać i współorganizować
Scenariusz warsztatu:
Rodzaj zajęcia
Temat
Wykonanie
Rozmowa
Przywitanie
Trenerzy witają się z dziećmi.
Zabawa ruchowa
„Jestem
drzewem”
Aktywizujemy wyobraźnię dzieci oraz dajemy im nieco ruchu przed całością zajęć.
Wprowadzamy w temat warsztatów.
Dzieci stają w dowolnym miejscu sali. Każde oddalone od siebie. Zamykają oczy, a
instruktor mówi, aby wyobraziły sobie, że są drzewami. Przy opowiadaniu trenera
wizualizują ciałem, jak wygląda proces rozwoju drzewa. Następnie dzieci wizualizują,
jak zachowuje się drzewo podczas zmian pór roku.
Zabawa dydaktyczna
Układanka z
puzzli
Dzieci rozbudzają swoją aktywność umysłową poprzez konieczność poszukiwania, a
następnie złożenia w całość dość skomplikowanych elementów.
Dzieci odszukują poukrywane w sali kilka elementów dużej układanki (forma puzzli), a
następnie starają się je złożyć. Powstaje gigantyczne drzewo.
Rozmowa
Czym jest nasza
planeta?
Dzieci uświadamiają sobie, że nasza planeta i życie na niej to złożony proces.
Zaczynają dostrzegać, że ów proces nie może istnieć, jeśli zabierze się choć jeden
składnik.
Trener pyta, czym jest drzewo, z czego się składa. Dzieci wymieniają poszczególne
części i dochodzą do wniosku, ze każdy wymieniony element jest drzewu niezbędny do
życia. Następnie trener odnosi te wnioski do całej planety. Ułożone drzewo symbolizuje
życie na Ziemi, również zależne od istnienia różnych części składowych. Pod kierunkiem
trenera dzieci wymieniają uczestników najprostszego łańcucha pokarmowego, np.:
kapusta, ślimak, żaba, bocian, reducenci (grzyby, bakterie).
Zabawa dydaktyczna
„Kto kogo?”
Dzieci poznają zależności łańcucha pokarmowego i uświadamiają sobie naocznie, że
nieobecność jednego elementu stanowi wielkie zagrożenie dla całości .
Dzielimy dzieci na 2 grupy. Jedna z nich jest publicznością. Druga podzielona na 4
podgrupy. Każda z nich dostaje rekwizyty symbolizujące przynależność do którejś grupy
z łańcucha pokarmowego (np. bocian – czerwony dziób, ślimak – rogi, itd.). Dzieci
chodzą bądź stoją w sali grając przypisane im role. Na znak trenera zatrzymują się, a
następnie wybrana przez trenera grupa, np. „ślimaków” szuka swoich „żywicieli”.
Złapane dzieci siadają na podłodze w wyznaczonym miejscu. Następnie powtarzamy
zabawę, lecz teraz ucieka grupka „ślimaków”. Gramy, dopóki wszyscy nie zostaną
złapani.
Powtarzamy zabawę z grupą będącą wcześniej publicznością.
3 raz powtarzamy zabawę, ale jednego z ogniw („żabki”) brakuje. Trener opowiada, że
ślimaki się pochorowały od zanieczyszczonej wody i odeszły. Podczas dalszej zabawy
analizujemy z dziećmi, co się stanie z wyższymi ogniwami łańcucha.
Sadzenie roślin
„Puszkowy
Łańcuch
Pokarmowy”
Współdziałanie w grupie podczas prac manualnych. Prace manualne odprężają
psychicznie dzieci. Na koniec dzieci utrwalają nowo nabytą wiedzę odnośnie
zależności w przyrodzie.
Dzieci podzielone na 5 grup. Każda z grup dostaje jedną pustą puszkę/doniczkę, karty
do wycinania (z obrazkami zwierząt i roślin z poprzedniego zadania) oraz kredki i klej.
Każda z grup wycina tylko jeden rodzaj organizmu, koloruje go i przykleja na puszce.
Następnie wspólnie sadzimy w puszcze nasionka, a puszki/doniczki układamy wg
kolejności łańcucha pokarmowego.
Zabawa ruchowa
„Błyskawiczny
recykling”
Krótka zabawa ruchowa ma wprowadzić w dalszy etap zajęć i rozbudzić dzieci.
Dzieci podzielone na dwie grupy stoją jedno za drugim. Przed każdą grupką ułożone
kilkanaście „śmieci” różnego rodzaju. Na drugim końcu sali ustawione 3 rodzaje
kolorowych koszy na śmieci (1 - szkło, 2 - materiały do odzyskania: papier-metalplastik, 3 - śmieci nie nadające się do recyklingu). Dzieci bazując na swojej wiedzy oraz
symbolach na koszach starają się umieścić śmieci w odpowiednim koszu. Każde dziecko
może zabrać tylko jedną sztukę do wyrzucenia. Jeśli pomyli kosz, jest zatrzymywane na
5 sekund przez trenera. Która grupa szybciej zakończy wyrzucanie śmieci – wygrywa.
Rozmowa
„Odpady – czy
są
zagrożeniem?”
Pod kierunkiem trenera, dzieci zastanawiają się, co szkodzi środowisku.
Koncentrujemy się na odpadach.
Dzieci dochodzą do wniosku, ze duże ilości odpadów są zagrożeniem dla środowiska.
Pod kierunkiem trenera wymieniają różne rodzaje odpadów, np.: przemysłowe,
miejskie, rolnicze. Burza mózgów – skąd biorą się odpady? Dochodzimy do wniosku, że
odpady są produkowane podczas tworzenia rzeczy użytkowanych przez człowieka.
Wizualizujemy, ile odpadów produkuje każdy Polak (315 kg rocznie) – szesnaścioro
dzieci staje na środku sali – tyle ważą roczne śmieci przeciętnego mieszkańca Polski.
Przechodzimy do następnego pytania.
Rozmowa
Co zrobić, aby
było
mniej
odpadów?
Po rozmowie dzieci zaczynają rozumieć, że rozwiązaniem jest powstrzymanie
nadmiernej konsumpcji.
Dzieci starają się wymyślić odpowiedź na pytanie, co jest konieczne do ograniczenia
ilości odpadów. Rozmowa uświadamia dzieciom, że duże ilości odpadów biorą się z
naszej dużej konsumpcji. Im więcej konsumpcji, tym więcej odpadów.
Zabawa dydaktyczna
„Wizyta
sklepie”
w
Dzieci uświadamiają sobie, że w wielu przypadkach można obejść się minimalnym
nakładem użytych środków.
Podział dzieci na 2 grupy. Każda z grup dostaje zadanie zrobienia zakupów w „sklepie”.
Ma nieograniczone środki oraz do wyboru bardzo dużo różnych produktów
(symbolizuję je wydruki z internetu oraz zdjęcia pozyskane z gazetek reklamowych z
hipermarketu, przyklejone na tekturze). Każda z grup ma konkretne zapotrzebowanie:
Grupa 1 – Urządza przyjęcie urodzinowe dla swojego rodzeństwa
Grupa 2 – Organizuje wycieczkę za miasto
Dzieci z dostarczonych przedmiotów będących w „sklepie”, odrzucają rzeczy ich
zdaniem niepotrzebne. Gdy dzieci już wybiorę wszystkie przedmioty potrzebne w ich
zadaniach, zaczynamy wspólnie analizować, które przedmioty były słusznie odrzucone,
a które rzeczywiście niezbędne.
Ewaluacja
Rozmowa
podsumowując
a
Podczas rozmowy staramy się przypomnieć dzieciom, o czym mówiliśmy. Dzieci
aktywnie uczestniczą i odpowiadają na zadane przez trenera pytania.
Dzieci przypominają czego się nauczyły.