Światosław Bełza - Stowarzyszenie Współpracy Polska Rosja

ŚWIATOSŁAW
BEŁZA
3 czerwca tego roku odszedł Światosław Bełza - znany rosyjski filolog i muzykolog,
dziennikarz i prezenter telewizyjny, przewodniczący Towarzystwa Współpracy
Kulturalnej i Gospodarczej z Polską, wielce zasłużony popularyzator polskiej kultury
w Rosji, oddany promotor naszej współpracy kulturalnej.
Fascynację polską kulturą odziedziczył po ojcu – urodzonym w Kielcach i polskim
legitymującym się pochodzeniem Igorze Bełzie (1904-1994), który, osiadłszy po I
wojnie światowej na terytorium Związku Radzieckiego, wnet zdobył tam duże uznanie
jako kompozytor, a potem jeszcze większe jako muzykolog i literaturoznawca,
specjalizujący się zwłaszcza w sprawach polskich; spod jego pióra wyszły setki
głębokich i błyskotliwych artykułów i dziesiątki książek, wśród których znalazły się
dzieła tak fundamentalne, jak trzytomowa „Historia polskiej kultury muzycznej” czy
monografia o Chopinie; wiele z tych prac przetłumaczono i wydano też w Polsce.
Igora Bełzę liczyć trzeba do najwybitniejszych rosyjskich humanistów-polihistorów
drugiej połowy XX wieku. Urodzony w 1942 roku Światosław z początku poświęcił się
filologii – pierwszym jego artykułem była napisana w wieku osiemnastu lat praca o
polskich związkach Piotra Wiaziemskiego. Pisał szkice i recenzje, z jego wstępami i
posłowiami wychodziły rosyjskie wydania utworów Tetmajera, Brezy, Iwaszkiewicza
(notabene bliskiego przyjaciela Igora Bełzy), Parandowskiego, Parnickiego, Lema,
Krawczuka, Mrożka i całej plejady innych polskich autorów. Ale ogólnorosyjską, i to
legendarną wręcz popularność, przyniosła Światosławowi Bełzie muzyka, czyniąc to
przy pomocy potężnego medium telewizyjnego – przez kilka dziesięcioleci był
najbardziej cenionym i najbardziej ulubionym rosyjskim telewizyjnym prezenterem i
komentatorem
muzycznym,
autorem
niezwykle
interesujących
programów
i
wywiadów, gospodarzem najważniejszych rosyjskich prezentacji kulturalnych na
całym świecie; wykształcił tu własny, zarazem elegancki i pełen erudycji styl, za
którego sprawą nazywano go nieraz „arystokratą telewizji”. I wciąż, zasiadając z racji
autorytetu, którym się cieszył, w niezliczonych jury, radach programowych i
komitetach honorowych, pamiętał o sprawach polskich: wielkie zasługi położył na
przykład
przy
organizacji
Chopinowskich w Moskwie.
Międzynarodowych
Młodzieżowych
Konkursów
Po raz ostatni odwiedził nas – i Polskę – w listopadzie ubiegłego roku, wykroiwszy
kilka dni w swym jak zawsze obficie wypełnionym kalendarzu; wspólnie snuliśmy
plany dalszych kontaktów i współpracy. Wkrótce jednak objawiła się groźna choroba,
by po kilku miesiącach odebrać Mu życie w szpitalu w Monachium. Spoczął obok
rodziców na cmentarzu Wagańkowskim w Moskwie, z wielkim żalem wspominany
przez rzesze twórców i miłośników kultury w Rosji i przez licznych przyjaciół w
Polsce.
Grzegorz Wiśniewski