Case Study Program LEADER

Projekt "Ochrona przyrody i zrównoważony rozwój"
©Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju/ Stowarzyszenie Eko-Unia
CASE STUDY
Program LEADER+
Kyjovskie Slovácko, Czechy
1. NAZWA LGD/ KRAJ
Kyjovskie Slovácko w Ruchu (Kyjovské Slovácko v pohybu)/ Republika Czeska
2. LOKALIZACJA
Region, w którym działa MAS Kyjovské Slovácko znajduje się w południowo – wschodniej części Rep.
Czeskiej, administracyjnie należącej do Woj. Południowo – morawskiego (Jihomoravský kraj).
Obejmuje sześć mikroregionów z 39 gminami. Po powstaniu Rep. Słowackiej, obszar ten stał się
znaczącą strefą przygraniczną, graniczącą ze Słowacją i z Austrią. Odległość do Wiednia nie
przekracza 120 km a do Bratysławy 100 km. Praga jest oddalona o 270 km. Geologicznie część
regionu należy do Karpat Środkowomorawskich (Středomoravské Karpaty), tj. do Kyjovskiej vrchoviny
(Wyżyna Kyjovska), a część do Vídeňskiej pánvi (Kotliny Wiedeńskiej). Od południowego wschodu
ogranicza go rzeka Morava, a od północnego zachodu wzgórza Chřiby i Ždánický les. Przez jego
teren przepływa kilka mniejszych rzek (Hruškovice, Kyjovka, Trkmanka).
3. OPIS OBSZARU
•
Na
główne walory przyrodniczo-krajobrazowe
terenie
działania
LGD
wyznaczono
7
ostoi
NATURA
2000.Część regionu jest zalesiona. Część regionu znajduje się w granicach Rezerwatu
Krajobrazowego Ždánický les, część natomiast leży na łęgach nad rzeką Moravą.
•
uwarunkowania społeczno-gospodarcze obszaru
Projekt "Ochrona przyrody i zrównoważony rozwój"
©Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju/ Stowarzyszenie Eko-Unia
Populacja regionu liczy obecnie 43 267osób. Średnia gęstość zaludnienia obszaru wynosi 108
mieszkańców/km2. Przyrost naturalny jest ujemny, - 0,05%, ale jest równoważony przez dodatnie
saldo migracyjne. Niekorzystna jest struktura wykształcenia. Najliczniejsza jest grupa osób o
wykształceniu podstawowym i ponadpodstawowym bez matury. Osób o wykształceniu wyższym jest
3,7%, czyli poniżej poziomu krajowego. Stopa bezrobocia wynosi aktualnie 15,18%. Pod względem
liczby bezrobotnych, tutejszy region zbliża się do regionów o najwyższym bezrobociu, uznawanych za
obszary strukturalnie upośledzone. Jest to jednak region demograficznie ustabilizowany, w którym nie
ma miejsca dramatyczny odpływ ludności ze wsi. Na obecną ekonomikę regionu silny wpływ
wywierają przemiany struktury produkcji rolnej, niski stopień uprzemysłowienia i dotąd nierozwinięty
trzeci sektor. Stopa bezrobocia ma tendencję wzrostową i w roku 2004. zbliżyła się do 16%, przy
czym lokalnie, w niektórych gminach przekracza 20%.
•
inne fakty o regionie wpływające na charakter działania LGD
Na obszarze działania LGD Kyjovskie Slovacko bardzo słabo rozwinięta jest sfera usług i produkcji
pozarolniczej. W regionie jest pod dostatkiem powierzchni dla zakładania tzw. wiejskich „brownfields“
na terenach dawnych gospodarstw rolnych. W regionie istnieje wiele dobrowolnych inicjatyw, które
dotychczas nie mają ekonomicznego znaczenia w skali regionu. Część produkcji rolnej i jej wartość
ekonomiczna mieści się w „szarej strefie” i jest wyższa niż w innych częściach kraju (wg szacunków
EU – 8% pkb w Rep. Czeskiej).W regionie przeważają mikro i małe podmioty. Do 30. 06. 2004. miało
tu siedzibę jedynie kilku pracodawców z liczbą pracowników przekraczającą 250 osób, a także siedem
zakładów z udziałem zagranicznym. Region zawsze był związany z tradycją hodowli winorośli, która
nadal jest głęboko zakorzeniona i dotyczy mieszkańców wszystkich pokoleń.
4. OPIS PARTNERSTWA LGD
•
historia LGD
LAG założyli, w roku 2002, przedstawiciele administracji publicznej, organizacji non – profit,
przedsiębiorców i aktywni obywatele. Wspólnie zaczęli rozważać możliwości rozwoju swojego regionu
i stopniowo formułować tezy tworzące wspólną strategię. Region Kyjovské Slovácko praktycznie
pokrywa się z obszarem działania związku gmin Severovýchod (Północny wschód), założonym przez
gminy w 1993 roku w celu wspólnego rozwiązania problemu likwidacji odpadów komunalnych.
•
cel działania LGD
Podstawowym celem jest inicjowanie aktywności mieszkańców regionu i poprzez to doprowadzić do
pobudzenia ekonomicznego potencjału regionu. Cele strategiczne to: 1. Zainicjowanie fizycznej i
sportowej aktywności mieszkańców; 2.Zainicjowanie zmiany sposobów myślenia i struktury
wykształcenia; 3.Zainicjowanie zmiany hierarchii wartości życiowych.
Odleglejszymi celami są: pobudzenie rozwoju usług, a tym samym nowych warunków dla
przedsiębiorczości w wiejskim regionie Kyjovské Slovácko oraz zwiększenie zainteresowania
Projekt "Ochrona przyrody i zrównoważony rozwój"
©Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju/ Stowarzyszenie Eko-Unia
turystyką w regionie w Rep. Czeskiej i za granicą, a w ten sposób zwiększenie popytu na usługi.
Realizacja tych celów ma służyć poprawie jakości życia i środowiska na obszarach wiejskich.
•
zarządzanie LGD
LGD liczy obecnie 24 członków, stanowiących zrównoważoną reprezentację sektora publicznego,
prywatnego i organizacji pozarządowych. Reprezentacja kobiet w MAS wynosi 41,6%, a reprezentacja
sektora prywatnego – 70%. Organami Lokalnej Grupy Działania (Místní Akční Skupiny) Kyjovské
Slovácko są: Walne Zgromadzenie; Prezes; Wiceprezes; Rada Wykonawcza oraz komisje (wyborcza,
finansowa, monitoringu i rewizyjna).
•
strategia LGD
Strategia zakłada rozwój obszaru
„Kyjovské Slovácko“ jako regionu tradycji, wspólnoty i wina
ekonomicznie prosperującego w oparciu o drobną przedsiębiorczość i rzemiosło.
W strategii określono cztery priorytety: 1.ekonomika lokalna (stwarzanie warunków podniesienia
wydajności podmiotów gospodarczych, zwiększanie atrakcyjności regionu dla odwiedzających,
sprawny przepływ informacji, rozwój ruchu turystycznego, koordynacja inicjatyw w regionie).
2. wyposażenie techniczne i infrastruktura: dokończenie budowy infrastruktury, stworzenie warunków
dla rozwoju przedsiębiorczości 3. środowisko życia i okolica: odbudowa krajobrazu i przestrzeni
publicznej, rozwój turystyki, 4. życie i tradycja: podtrzymywanie i rozwój dziedzictwa kulturowego i
tradycji, motywacja ludzi, rozwój winiarstwa i jego tradycji.
•
finansowanie
Beneficjentem pomocy jest osoba fizyczna lub prawna, gmina, związek gmin, podmiot gospodarczy
czy niekomercyjna organizacja pozarządowa, pod warunkiem, że prowadzi działalność na obszarze
LGD Kyjovské Slovácko. Projekty komercyjne mogą otrzymać dofinansowanie w wysokości do 50%
przyjętych kosztów, z udziałem UE do 35 % przyjętych kosztów i udziałem z państwowego budżetu
Rep. Czeskiej do 15 % przyjętych kosztów. Projekty niekomercyjne mogą otrzymać dofinansowanie w
wysokości do 100% przyjętych kosztów, z udziałem UE do 80 % i udziałem z państwowego budżetu
Rep. Czeskiej do 20 % przyjętych kosztów.
5. REALIZOWANE PROJEKTY
Projekty realizowane w ramach LGD związane są z istniejącymi uwarunkowaniami przyrodniczo –
krajobrazowymi oraz służą realizacji przyjętej przez LGD strategii rozwoju regionu.
Przykładowe projekty realizowane w ramach LGD:
•
Dni sportu dla każdego. Projekt obejmował wybudowanie boiska dla dzieci, na potrzeby
organizacji dziecięcych dni sportu z programem konkursowym. Wnioskodawca: Junák – związek
skautów i skautek Rep. Czeskiej, ośrodek Ratíškovice. Dotacja wyniosła 388 000 Kč.
•
Dokumentacja projektowa winnej piwnicy, z noclegami. Projekt umożliwił przygotowanie
pełnej dokumentacji projektowej winnej piwnicy z noclegami – w powiązaniu z istniejącą winiarską
trasą rowerową. Wnioskodawca: Spółka SV. IGNÁC, s.r.o., Kyjov. Dotacja wyniosła 541 450 Kč.
Projekt "Ochrona przyrody i zrównoważony rozwój"
©Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju/ Stowarzyszenie Eko-Unia
•
Pracownia rzemieślnicza „Vlčí koš“. Projekt umożliwił założenie pracowni rękodzielniczej i
skompletowanie archiwum strojów z gmin mikroregionu Nový Dvůr. Wnioskodawca: Stowarzyszenie
Obywatelskie KRUŠPÁNEK, Alko. Dotacja wyniosła 251 500 Kč.
•
Festiwal muzyki kościelnej „SURSUM CORDA“ Svatobořice-Mistřín 2006. Projekt
obejmował organizację cyklu koncertów w gminach mikroregionu Nový Dvůr, warsztaty interpretacji,
wystawa poświęcona muzyce kościelnej. Wnioskodawca: Stowarzyszenie Obywatelskie Svatobořice
– Mistřín. Dotacja 261279 Kč.
•
W Bzencu dzwonią, podkowy koni. Projekt zakłada organizację serii zawodów jeździeckich
oraz stworzenie centrum jeździectwa i nowej tradycji. Dzięki dofinansowaniu umożliwiono
odpowiednie
wyposażenie
techniczne
stajni.
Wnioskodawca:
Stajnia
jeździecka
Bzenec,
stowarzyszenie obywatelskie. Dotacja 194 100 Kč.
•
Hody sú naše. Projekt obejmuje stworzenie zbioru strojów i podtrzymywanie tradycji biesiad
oraz przekazywanie umiejętności szycia i reperowania tradycyjnych strojów. Wnioskodawca:
Stowarzyszenie Obywatelskie KRUŠPÁNEK, Alko. Dotacja 251 100 Kč.
•
O winie – pracy i miłości. Projekt zakłada opracowanie dokumentacji projektowej i otwarcie
muzeum winiarstwa w pomieszczeniach dawnej tłoczarni w Miloticach, ter. Šidleny. Wnioskodawca:
I.V.V. CLUB přátel dobrého vína, Milotice (I.V.V. CLUB przyjaciół dobrego wina, Milotice). Dotacja
180 000 Kč
•
Pobudzanie rozwoju inicjatyw kulturalnych i turystycznych w mikroregionie Ždánicko
poprzez usprawnianie systemu informacyjnego. Projekt zakłada wyposażenie centrum informacji
na potrzeby cyklu odczytów i imprez kulturalno – turystycznych oraz udostępniania informacji
mieszkańcom i przyjezdnym. Wnioskodawca: Miasto Ždánice. Dotacja 150 000 Kč
•
Rozwój hokeja w regionie unickim. mecz inauguracyjny O złoty ždánicki kij hokejowy,
łącznie z wyposażeniem drużyny. Nawiązanie do wieloletniej tradycji, zainicjowanie corocznych
spotkań. Wnioskodawca: Towarzystwo Gimnastyczne SOKOL Ždánice. Dotacja: 131 400 Kč
•
Renowacja małych budowli sakralnych. Projekt umożliwił renowację sześciu budowli
sakralnych mikroregionu Podchřibí oraz
uporządkowanie ich otoczenia. Obiekty sakralne zostały
naniesienie na mapę. Wydano broszurę o zabytkowych obiektach sakralnych region. Wnioskodawca:
Związek Gmin Mikroregionu Podchřibí, Skalka 69. Dotacja: 1 096 698 Kč
•
Muzeum w wagonie „Na vinařské stezce – na Baťově vlečce“ („Na winiarskiej ścieżce –
na Baťovej bocznicy“). Projekt umożliwił remont wagonów kolejowych na potrzeby urządzenia
muzeum kolejnictwa na dawnej Baťovej bocznicy. Wnioskodawca: Mikroregion Nový Dvůr Milotic.
Dotacja 789 075 Kč.
•
Przebudowa obiektu „Malovaný dům“. Projekt umożliwił stworzenie dokumentacji
projektowej remontu i adaptację starego gospodarstwa na cele muzealne i wspólnotowe, służące
pokazom rzemiosła i imprezom przypominającym dawny styl życia i obyczaje. Wnioskodawca:
GminaSvatobořice – Mistřín. Dotacja 119 000 Kč.
•
Koniec roku jak się patrzy. W ramach projektu zorganizowano spektakl i koncert
miejscowego zespołu Florian na zakończenie roku. W ramach projektu przeprowadzono również
Projekt "Ochrona przyrody i zrównoważony rozwój"
©Dolnośląska Fundacja Ekorozwoju/ Stowarzyszenie Eko-Unia
odpowiednie
zabezpieczenie
techniczne
–
wymianę
przestarzałych
urządzeń
scenicznych.
Wnioskodawca: Gmina Domanín. Dotacja 500 000 Kč.
6. GŁÓWNE DOŚWIADCZENIA LGD. PROBLEMY. SZANSE.
Główne problemy związane z realizacją inicjatyw w ramach funkcjonowania LGD to nadal
skomplikowane wymagania administracyjne związane z przygotowaniem projektów oraz konieczność
z wcześniejszym finansowaniem projektów z własnych środków.
7. KONTAKT
INFOCENTRUM KYJOVSKÉ SLOVÁCKO, Masarykovo nám. 11., 697 01 KYJOV
tel.: 0042 518 610 180, tel. kom.: 0042 603 505 048, e-mail: [email protected].