AMNESTY INTERNATIONAL

AMNESTY
INTERNATIONAL
NEWSLETTER
TURCJA
DANIA
Nasilenie
ataków
D POCZATKU bieiacego
roku rzad turecki drastycznie nasilil dzialania ograniczajace wolnok slowa.
kaidym tygodniem coraz wiecej osob trafia do wiczieri za pisanie ksiaZek i artykulow, jak tei za
wyglaszanieprzemowien zakwalifikowanych przcz wladze jako prokurdyjska "propaganda separatystyczna". Niemal codziennie naplywaja doniesicnia 0 zabojstwach w
stylu "szwadronaw gmierci" - nie
tylko z poludniowego wschodu,
gdzie obowiazuje stan wyjatkowy,
ale takie - coraz cze-sciej - z
pozostalych czeki kraju.
"Zaginiccia" mnoia sic w 72straszaj4cym tempie: do czerwca
1994 "zaginely" co najmniej 24
osoby w okolicznogciach sugerujacvch udzial sluZb bezpieczenstwa.
Wciai znajdowane sa zwloki wielu
innych porwanych.
Ofiarami
rzadowych sankcji
przeciwko partyzantom
Kurdyjskiej Partii Robotniczej (PKK)
jest coraz czegciej ludnog
cywilna beznadziejnie uwiklana w
istniejacy konflikt. Wielu zginclo
w wyniku powtarzajacych sic szykan ze strony sluib
bezpieczeiistwa, w tyrn bombardowaii.
Mieszkaricy ponad tysiaca wiosek
zostali sila wygnani, a ich donly
zniszczone.
Liczba osob uwiezionych na
podstawie Ustawy Antyterrorystycznej, jedynie za wyraianie
opinii, bez wzywania do przemocy, wzrosla wraz z eskalacja
na wolnoié
stowa
..
Turecki pisarz ClammyAsian uwicziony
w kolumnie Upoinaij sier na str-2.
za przelumania.
konfliktu na poludniowym wschodzie. Sa wgrad nich dziennikarze,
pisarze, uczeni, prawnicy, a talcie
dzi al acze pal i tyczni, dzialacze
zwiazkow zawodowych i dzialacze
na rzecz praw czlowieka.
Znany w spolecznoki kurdyjskiej Mehdi Zana, w przeszlogci
wicziony przez 10 lat i uznany za
wiçnia sumienia, zostal w maju
1994 powtornie skazany na cztery
lata wiezienia za zloienie zeznali
przcd Parlamentem Europejskim
na temat lamania w Turcji praw
czlowieka wobec Kurdow. Zostal
uwigziony nastepnego dnia po
ogloszeniu wyroku, zanim moglo
by6 sformulowane jakiekolwiek
odwolanie.
AI zwrocila sic z apelem do
KBWE o wyslanie do Turcji misji
ekspertow w cclu zbadania warunkow przestrzegania w tyni kraju
praw czlowicka.
Prrypadek
opisany
Czgste przypadki
maltretowania
przez polick
zostalo
rannych
WMAJU 11 osob 1993
co najmniej
gdy policja oddala strzaly
do tlumu podczas gwaltownej demonstracji w Kopenhadze. Obraienia poniegli glownie ci, którzy
obscrwowali demonstrack
Po uplywie roku okolicznoki, w ktorych policja siggnela po te patencjalnie gmiercionagne grodki, pozostaja nadal niewyjas'nione.
Miody mc2czyzna pozostaje w
ciçzkjni stanie po tym, jak dusil
sie zatrzyniany przcz policjc w
czasie zaj
w 1992 W innym
przypadku 50-letnia kobieta, której stan zdrowia nie pozwolil na
stawienie sic w sadzie, zostala
aresztowana i - wedlug doniesien
- pobita w areszcie.
Sa to tylko przyldady ro2nych
domniemanych przypadkOw mecania sic przez duliska policje,
onit_owyn: r“porcie opu h ikowanym w czerwcu
1994 *I. 13rak jakiegokolwiek postepowania dyscyplinarnego i pociagania
do odpowicdzialnaki
karnej w takich przypadkach nioze
odniesicniu do niektarych
funkcjonarjuszy
sprzyjaa przekonaniu, ze wolno im dzialae bezkarnie.
Tydzien pa opublikowaniu raportu, który wzywa do wdrolenia
nimle2nego dochodzenia w sprawie u2ycia przez policjg sily,
dunski minister sprawiedliwci
zawiesil u2ycie techniki policyjnej
znanej jako "leg-lock" (krepowaine nog) okrelanej przez Al jako
bolesna i ponilajaca forma krepowania ruchaw.
*/ Policyjue pmktyki maltraowania
w ()anti (Intleks Al: Mk 18/01/941
RPA
Uznanie
Al dla decyzji
POWITALA
z uznadecyzjc
rzadu
AT 1 mem
Republiki Poludniowej Afryki a
przystapieniu do paktow praw
czlowieka ONZ widzac w tyrn istotny krok ku przelamaniu dingotrwalcj praktyki lamania praw
czlowieka w tym kraju.
W ligcie skicrowanyrn w czerwcu br do prezydenta Nelsona
Mandeli Al zloiyla gratulacje z
okazji decyzji podjctej przez nowy
rzad, rciwnoczegnie jednak doma-
o przystqpieniu
gala sic zapewnienia, aby pa praystapieniu do paktow nastapily wlagciwe zmiany w prawodawstwie
wewnctrznym i w codziennym pastcpowaniu, bez czcgo podpisane
pakty nie beda mialy Zadnego
znaczenia.
List zawieral równiei apel do
wladz o podjecie "gmialej i szybkiej decyzji" uchylajacej
kare
gmierci, a takie o podjecie niezbcdnych dzialari administracyjnych
i legislacyjnych zmierzajacych do
do paktów
wyeliminowania tortur.
VV odniesieniu do proponowanej "Komisji Prawdy", Al wyrazila
zrozumicnie dla wywieranych na
rzad nacisków na rzecz przetamania dziedzictwa przcszloki i dla
zawartego w nowej konstytucji
wczwania do objecia amnestia
winnych lamania praw czlowieka.
W ligcie AI zwraca sic jednak
uwage na fakt, ze pakty praw
czlowicka ONZ przyznaja ofiarom
i ich rodzinom prawo do iadania
wdroienia szczegolowych docho-
praw
cztowieka
dzeii i do zadoguczynienia za wyrzadzone krzywdy. Al jest przekonana, ze ulaskawienie moie nastapic aopiero pa postawieniu
winnych
powainych
naruszeli
praw czlowieka przcd organami
wymiaru sprawiedliwosci. Minna
ulaskawien ci. klaryin wina zostala
udowodniona, powinni bye objeci
nkazem
zajmowania stanowisk
zwiazanych ze sprawowaniem wladzy w odniesieniu do wiciniow i z
odpowiedzialnokia
za stosowanie
przemocy.
SIERPIEk
2
1994
Twoje slowa adresowane do pohtyków mogq porn& ofiarom famania praw czlowieka,
których losy opisane sq poni2ej.
sumienia.
przyczynié sig do uwolnienia wigniów
Moesz
Twoje przestanie moie przywróciá wolno66 tym, którzy "znikngli". Mo2esz zapobiec
egzekucjom.
Ofiar jest wiele, przemoc ma ogromny zasigg. Liczy sig ka2dy glos.
Etiopia
Tut*
dziennikarz
pisarz
°NAY ASIAN,telewizyjny,
zostal aresztowany 5 pai1993 roku podczas
dziernika
Turcji. Na
próby opuszczenla
podstawle prawa antyterrorystycznego zostal oskariony o "szeproparzenie separatystycznej
gandy" w swojej kslqice 33 kule G
histhria
w talobie.
Aslan zostal skazany na dwa
lata wiczienia; w wyniku apelacji
wyrok skrócono do 18 miesiccy.
skazany na
Wydawca ksizki,
grzywng 100 milionów tureckich
lirów, zrnuszony byl zamknaC wydawnictwo.
Aslana opisuje doKsiaika
konana w 1943 roku pozasadowa
egzekucjg 33 wiegniaków kurdyjskich podejrzanych o kraziei koni: rozkaz wydany zostal przez
tureckiego generala. Na tyrn tle
ksiaika analizuje bieiace wydarzenia w poludowo-wsciiodej
Turcji.
sic w
Ksiaika, po ukazaniu
roku 1989, zdobyla prestiiowa
nagrodc literacka. Mimo to naklad zostat skonfiskowany, a wobec jej autora wysunicte zostaly
zarzuty z Artykutu 142 tureckiego kodeksu karnego.
1991 roku
Gdy w kwietniu
uchylono Artykul 142, uchylono
równiei oskarienia wobec Asiana i wznowiono wydanie ksiaiki.
Giinay Aslan zostal
Jednakie
ponownie postawiony w stan oskarienia, tym razem w oparciu o
i w
prawo antyterrorystyczne
styczniu 1993 skazany przez Sad
Paristwa w IsBezpieczeristwa
tambule. Aslan rozpoczal odby1993
wanie kary w paidzierniku
K5yw Wiezieniu Zamknictym
cegiz w prowincji Mugla.
Jego ksiaika nie wzywa do
zdaniem
stosowania przemocy;
sumienia.
Al jest on wiciniem
Jego uwiczienie jest pogwatceniem prawa do wolnoki slowa
w Artykule 10
gwarantowanego
Praw
Konwencji
Europejskiej
strona jest
której
Czlowieka,
Turcja.
Prosimy o wysylanie listhw domai
gajacych sic natychmiastowego
uwolnienia
bezwarunkowego
Listy naleiy
Aslana.
Giinaya
adresowae: President &Heyman
/
Dernirel / Curnhurbaskanligi
06100 Ankara / Turkey.
60-letnie-o
bezpieczefistwo
SIE NIEPOKOJ
ASILA
N
Ilagosa
go biznesmena
Atsbehy, który jest przetrzymywany od 1988 roku w nieznanyin
miejscu odosobnienia przez byly
ruch wyzwolenia, ktdry obecnie
wspoltworzy rzlid Etiopii.
I lagos Atsbeha przebywal w
Sudanie jako uchodica kiedy w
1988 roku zostal porwany przez
Wyzwolenia
Frontu
czionków
Tigray (TPLF) i
Narodowego
w tajnym wigzieniu
osadzony
TPLF w Tigray. Atsbeha zbiegi z
Etiopii pod koniec lat 70-tych, w
okresie powainego lamania praw
czlowieka przez armic prezydenta Mengistu Haile-Mariania prowadzacego kampanic "(xerwonego terroru" przeciwko oponentom politycznym, w tym TPLF.
I lagos Atsbeha prowadzil firmc
i wspOldzialal z
przewozowa
wspieraj4cymi TPLF,
jednakZe jego stosunek do TPLF
stawal sic coraz bardziej krytyczny.
Jego szwagier, Aregawi Berhe,
zrezygnowal niedawno ze znacmcego stanowiska w TPLF. Aktualnie jest jednym z pozostaja.
cych na wygnaniu przywódcow
TPLE jako czcgci szerszego NaDemokratycznego
rodowego
Frontu Ftiopii w roku 1991, Hagos Atsbeha nie odzyskal woinadai bezI pozostal
prawnie wicziony w nieznanym
miejscu odosobnienia; nigdy nie
zostaty sformulowane wobec niego jakiekolwiek zarzuty i nie byl
postawiony przed sadern. Jego
Zona i czworo dzieci przebywaja
w dalszym ciagu w obozie dla
uchodicow Kassala w Sudanie.
Nigdy nie zezwolono im na zobaczenie sic z Astbehem, choe
do 1992 roku otrzymywah Mekiedy informacje o jego losie.
rzadoKilku funkcjonariuszy
wych utrzymuje w metnych oSze Atsbeha trzy
wiadczeniach,
lata teinu popelnil w wiezieniu
samolnijstwo
Prosimy
0 wysylanie
listhw
jczyku angielski nu) uyraZajacych
Saniepokojellie
Hagos Atsbcha
opozycji w stosunku do obecnego rzadu Etiopii.
zwycicstwie
Po militarnym
zaguIuucCClfl
lagosa Atsbchy z domaganiem
jawnych dochosic wdroienia
dzen dla wyjagnienia jego losOw
uwolnienia
i natychmiastowego
iyje. Listy
go, jegli jeszcze
Meles
President
adresujemy:
Zenawi / Office of the President
/ Addis Ababa / Ethiopia.
Arabia Sautildska
NMAR AL-MAS'ARI, 19letni syn rzecznika zakazanej w Arabii Saudyjskiej organizacji dzialajqcej na
rzecz praw czlowieka, Komitetu
Praw
Obrony Niezbywalnych
(CDLR), zostal aresztowany 23
kwictnia 1994. Al wyraia obawy,
ie nuigl by6 torturowany i utrzymuje, ie jest przetrzymywany
wyhicznie z powodu bliskich
zwiqzków rodzinnych z Muhammadetn al-Mas'ari.
Anmar al-Mas'ari jest jedna z
ze
wielu osob aresztowanych
wzglcdu na poparcie udzielane
CDLR lub uczcstnictwo w runstapity po
chu. Aresztowania
ucieczce Muhammada al-Mas'ari
gdzie w koficu
do Londynu,
kwietnia 1994 roku reaktywowal
dzialalnoge CDLR. Prawdopodobnie wszyscy aresztowani pow wiezieniu
zostaja
przetrzymywani s w odosobnie.
A
ja 1993 przez szeSciu wybitnych
teologow i ludzi wolnych zawocelem rudow. Deklarowanym
chu miato bye "Iagodzenie Mesprawiedliwogci i obrona niezbywalnych praw ustalonych przez
Shari'a (prawo islamskie)". Dzialalnok Komitetu zostata zakazana, a wielu jego czionkow, w
tym Muhammad al- Mas'an, byi
w odosohnieniu
to
poddawanych torturom.
Prosimy
A
ar al—Mas'ari
Mu i istnieja ohawy. ie mom
bye poddawani torturom i maltretowani. Al jest zdania, Ie sa
wiciniami sumienia, ludimi wigzionyrni wylacznie za wyraianie
bez przentocy swoich przekonaii.
CDLR zostal powolany 3 ma-
•
• 1 •
o
wysylanie
listhw
domagajacych sic natychmiastouwolwego i bezwarunkowego
i
al-Mas'ari
Anmara
nienia
wszystkich iuunych osOb przetrzymywanych w zwiazku ze wznoC1)1_R.
dzialalnoki
wieniem
Listy prositny kierowaé do: Ifis
Royal I lighness / Prince Naif
Bin 'Abdul 'Aziz / Minister of
the Interior / Ministry of the
Interior / Airport Road / Riyadh
11234 / Saudi Arabia.
• II
SIERPIEN
1994
RWANDA
STANY ZJEDNOCZONE AMERYKI
Wigzieni
w podziemnych
(zdjecie obok)
CELI
OTO niektórzy
WTAKIEJ
w stanic
wiciniowie
Oklahoma beda musieli spedzie
resztc swego tycia.
Wiginiowie ci pozostaja 23 lub
24 godziny na dobe w podziemcelach, bez
nych, betonowych
okien, przypuszczalnie takie bez
dostcpu naturalnego Swiatla i bez
doplywu Swieiego powietrza. Maja moinok poruszania sic poza
cela, w pigcioosobowych grupach,
tylko przez godzing i jedynie w
dni powszednie. Dziedziniec wigzienny (spacerniak) wylany jest
betonem i otoczony murami, kt6re zaslaniaja wszelki widok.
Sa to jedynie przyklady dramatycznych warunków zaobserwowanych przez grupg badawcza AI,
kt6ra odwiedzila w marcu br.
ZespOl H Zakladu Karnego Stanu
Oklahoma - warunk6w powodujacych okrutne, nieludzkie i ponilajace traktowanie
W takich warunkach przebywa
ponad 350 wiçniów. w tym 118 w
celach Smierci. Wieiniowie skazani na gmiere mom bye przetrzyrnywani w Zespole 11 - w odróinieniu od pozostalych - bezterminowo. Sa przypisani do gwiata betonu, w którym nigdy nie
trawy, skrawka
dhla
ogladaja
ziemi, drzew, ani jakiejkolwiek innej czastki przyrody.
celcich
Woetrze jednej z cel wigziennych w Zespole I-1
AI jest zdania, ie to wiezienic,
przez komitet
zaprojektowane
funkcjonariuszywieziennictwa, narusz.a normy zarówno amerykaziNieskie jak migdzynarodowe.
którzy wiçniowie, odicad przybyli
do Zespolu II, ciernia na glebokie
zaburzenia depresyjne. Niewiele
stanów Ameryki narzuca tak su-
towarzyszq
SUMIEIEZNIOWIE
NIA Wang Juntao i Chen
Ziming - obaj traktowani
przez wladze jako "prowodyrzy"
ruchu 1989 na rzecz demokracji zostali uwolnieni za porcczeniem,
aby poddae sic leczeniu.
Wang Juntao zostal uwolniony
w kwietniu w wyniku gwiatowej
kampanii w jego sprawie prowadzonej przez jego konç, Hou
Xiaotian. Hou opukila Chiny w
roku 1993 po to, aby zabiegae
interwencjg rzadOw zachodnich na
rzecz uwolnienia mgia.
35-letni Wang byl ekonomista i
publicysta. Zostal uwigziony za
TRZECI
RAZ
PO historii
OPIERO w swojej
Komisja Praw Czlowieka
ONZ zebrala sic na sesji nadzwyczajnej - tym razem po to, aby
przedyskutowae katastrofalna sytuacjg w Rwandzie. Poprzednie
sesje pogwiccone byly kryzysowi w
bylej Jugoslawii.
Podezas majowej sesji Komisja
potgpila wszystkie przypadki lamania w Rwandzie miedzynarodowych praw humanitarnych i pogwalcenia praw czlowieka. Komisja mianowala Rene Degni-Segui, prezydenta Ligi Obrony Praw
Czlowieka na Wybrzeiu Koki
Specjalnym
swoim
Sloniowej,
Sprawozdawco (Vs Rwandy. Mianowany Sprawozdawca wyjechal
do Rwandy w czerwcu.
Komisja ogwiadczyla, ze zarzadowi
rowno funkcjonariusze
jak i inni, ktOrzy dopuScili sig lamania praw czlowieka lub miedzynarodowych praw humanitarnych
1104 "indywidualnie obarczani odpowiedzialnugcia
Za dokonanc
czyny i indywidualnie za nie rozliczani" i ze wsp6Inota micdzynarodowa zrobi wszystko, aby
winni postawieni hyli przed organami wymiaru sprawiedliwogcr.
Do setek tysiccy ofiar spogród
ludnoki cywilnej zamordowanych
przez sily rzadowe i milicjg rwandyjska dochodza ofiary naduZyé ze
strony bojowników Patriotycznego
Frontu Rwandy (RPF). Al potgpila mord dokonany w czerwcu
przez Zolnierzy RPF na jedynym
w kraju arcybiskupie katolickilll i
na dwunastu innych kaplanach w
Kapgayi, najwickszym skupisku
katolików na poludniu Rwandy.
Al przyjcla z uznaniem inicjatywy Komisji w sprawie Rwandy
wyraiajac jednoezegnie ubolewanie, ze podczas sesji nadzwyczajnej Komisja nie podjcla krok6w w
sprawie Burundi, gdzie w ciagu
ostatnich dwOch miesiecy 1993
zostalo ponad
zamordowanych
100.000 osób. Dalsze masakry
mialy miejsce w roku 1994 i syWacja w tym kraju pozostaje nadal napieta.
D
skazarowe warumki wizjiioni
nym na gmiere.
Raport AI Warunki przetrrymywania skazanych no imiere w
Zespole H Zakladu Knrnego Stanu
Oklahoma (Indeks Al: AMR 51/34/94)
zawiera szereg zaleceri zmicrzajacych do istotnej poprawy istniejacej sytuacji.
CHINY
Uwolnieniom
ONZ zapowiada
postawienie
winnych
przed scidem
dalsze aresztowania
udzial w manifestacjach 1989 na
w Chinach.
rzecz demokracji
Cierpi na chroniczne zapalenie
watroby i na zaburzenia rytmu
serca i leczy sig obecnie w
Odbyl
Stanach Zjednoczonych.
jui kare czterech lat i pieciu
miesiecy wiezienia z 13-letniego
wyroku pozbawienia wolncki. AI
zabiega, aby wiadze chiriskie uchylily wszelkie warunki, na których
zostal uwolniony.
Chen Ziming, skazany na 13 lat
za uprawianie propagandy, zostal
uwolniony w maju i powr6cil do
rodziny. Wedlug doniesieri, jest w
dobrej kondycji psychicznej, jed-
nakie bardzo oslabiony fizycznie.
W maju uwolniono równiei
szege innych osób, chrzegcijan
wiezionych za spokojne uprawianie praktyk religijnych.
W przeddziezi piatej rocznicy
demonpro-demokratycznych
stracji dokonano jednak nowych
m.in.
aresztowari. Aresztowano
szekiu dzialaczy na rzecz praw
czlowieka w Szanghaju. Najbardziej znany dysydent
zostal po raz
Wei Jingsheng,
kolejny aresztowany w kwietniu
bez
przetrzymywany
i jest
mu jakichkolwick
postawienia
zarzut6w.
PERU
Rzqd
Peru
ALBERTO
REZYDENT
a takie inni
FUJIMORI,
peruwiaziskich
czlonkowie
wladz wykonawczych odm6wili
spotkania z delegacja AI utrzymujac, ie ruch AI ingeruje w
wewnetrzne sprawy kraju.
Pierre Sane, Sekretarz General-11
r
odmawia
spotkania
ny Al, w maju odwiedzil Peru,
gdzie spotkal sic z przewodniczacym Kongresu i z czlonkami Komisji Praw Czlowieka.
Sane domagal sic natychmiastowego i bezwarunkowego uwolnienia 27 wigini6w sumienia, a takie
pakietu
weryfikacji
dokonania
z delegacjq
praw antyterrorystycznych. Chodzi
o to, ieby ludzie sadzeni w oparciu 0 te prawa mieli zapewniona
procedurg sadowa zgodna z normami migdzynarodowymi.
Sane wystepowal równieZ 0powolanie Komisji, która zapewnilaby rzetelne i jawne prowadzenie
Al
dochodzeli w sprawie domniemanej masakry dokonanej przez armic na ludnoki cywilnej w regionie Alto Huallaga w kwietniu 4)4.
Sekretarz Generalny podkreglil
rowniei, ie Al jednoznacznie potgpia lamanie praw czlowieka
przez zbrojne grupy opozycyjne.
SIERPIEI4
4
1994
INDONEZJA
STUDENT
-LETNI
zostal
Manafe
Jery
uprowadzony z oddzialu
terapii szpitala w
intensywnej
Timorze
Kupang w Zachodnim
i zrnarl w areszcie 20 kwietnia
br. w wyniku pobicia przez dziepolicji.
sicciu funkcjonariuszy
go z powodu
Hospitalizowano
obraieri, jakich doznal w starciu
Po
z cywilnym funkcjonariuszem
licji. W trakcie udzielania mu
pomocy lekarskiej na oddzial
wtargnelo
terapii
intensywnej
którzy
policjantów,
dziesieciu
zaczcli go NC, a wkrótce potem
zabrali sluibowym samochodem
do gmachu miejscowej komendy
policji, gdzie w dalszyrn ciagu go
bili.
Tego sarnego dnia, okolo godziny 22.30, stwierdzono zgon
Jery'ego Manafe. Lekarz relacjonowal o wydobywajacej sic z
ust i nosa zmarlego pianie oraz
o ogmiocentymetromym obrzcku
nad lewym okiem. Wedlug innej
bito kijami i
relacji, denata
kopano w brzuch tak okrutnie,
wydobywaty mu
ie wnctrznoki
sic na zewnatrz przez odbyt.
wzbuWskutek publicznego
rzenia i publicznych protestów
zwiazanych ze Smiercia Jery'ego
Manafe wladze policyjne otwarfuncie potepity postepowanie
I zapopolicji
kcjonariuszy
wiedzialy, Ze slang oni przed
sadem wojskowym. Niektórych
oprawców aresztowano, lecz do
czerwca 1994 nie doszly Zadne
postawieniu
o
wiadomoki
z nich przed
któregokolwiek
sadem.
SYRIA
MOZAMBIK
Los jedenastu
NN0
DE
PAZ
•
1993: plakat
Paiclziernik
przeiyty w pokoju
Al wydata
studenta
imierci
po
Protesty
21
w Maputu.
podreczne
stolicy
kraju.
kompencliurn
poprzedzajacym
okresic
WPRZELOMOWYM
pi erwsze w M ()zitm bi ktr
wielopartyjne wybory, jakic maja
br.,A1
sic odbyé w paidzierniku
wydala podreczny zbior informacji
na temat praw czlowicka przcznaczony dla ponad tysiaca ONZ-owskich cywilnych sluib policyjnych
(CIVPOLS) i tysiccy mozambickich policjantów.
Dzialalnok CIVPOLS, rekrutowanej ze sluib policyjnych calcgo
Swiata, jest fragmentem ONZ-owskich operacji w ramach nadzorowania porozumienia pokojowego
1992
zawartego w paidzierniku
porniedzy rzadem i mozambickimi
Zbrojnymi Silami Oporu (RENAMO). Wydane kompendium wydziesicC podstawowych
mienia
porzAdku
zasad przestrzegania
sERVA
NAPRE
upainietnia
aniniony
rok
prawcztowieka
prawnego, w tym ochrong kaMego
cziowieka przed przernoca (zwlaszcza kobiet i dzieci), ochrong
wszystkich uwiczionych przed stosowaniem tortur i przed maltretowaniem, a takze powiadarnianie
przeloZonych o wszelkich naruszeniach tych zasad.
Proms pokojowy w Mozambiku
opiera sic na kruchych podstawach, w zwiazku z czym naleiyte
nadzorowanie przestrzegania praw
czlowieka w tym kraju moie miee
istotne znaczenie w okresie poprzedzajacym wyboty. W tym
przelomowym czasie wydane przez
wspornaga
kompendium
AI
CIVPOLS i mozambicka policjg w
ich dzialaniach na rzecz obrony
praw czlowieka i wolnaki podo
litycznych w odniesieniu
wszystkich Mozambijczyków.
osOb wcigi
Al, rzad Syrii
MIMO APELI PONAWIANYCH
zachowuje nnIczenic w
()sob
losu jedeilastu
sprawic
od roku w
przetrzymywanych
Swiata
od
izolacji
peinej
zewnetrznego, bez aktu oskar2cnia i bez rozprawy sadowej.
Wszystkich jedenastu zatrzymano miedzy 23 a 29 sierpnia 1993
wkrótce pc) tym jak uczestniczyli
Jadida,
Salaha
w pogrzebie
wicinia sumienia, ktáry marl w
wiezieniu po 23 Iatach przetrzynlywania go bez sformulowania
zarzutow i bez postawienta go
przed sadem.
Dziewieciu sportid jedenastki to bliscy krewni Jadida, dwaj
rod7.inv
rozostah
jest
Wgrod przetrzyritywanych
dwóch bratanków Jadida, Fadi i
Usama Munir Jadid, ktárzy wedlug doniesieli - uprowadzeni
byli z domu przez funkcjonariuszy
sluib bezpieczeristwa w nocy 23
sierpnia.
W likie do Al z czerwca 1994
koordynatora
I pod redakcja
z lnicjatywy
1991,
Od paidziernika
grupy Al, ukazuje sie polska wersja Biuletynu I opracowarie
warszawskiej
listy do wfadz I rzAdów, o których wysfanie Amnesty International apeluje w
kaidym kolejnym numerze Biuletynu. Wydaje Polska Grupa Al 2 (Warszawa)
a Brodki na druk uzyskujac
spofecznym,
teksty wysifkiem
opracowujac
donacji, jakie
indywidualnych
i z okolicznoiciowych,
z kwest ulicznych
praw czfowieka. Zaczynaobrony
etosu
otrzymujemy na rzecz promowania
Iiimy od wersji skrOconej: od stycznia 1993 wydajemy Biuletyn w wersji
pelnej (bez wIdadki ternatycznej). W latach 1991-1992 zwiakszyliárny nakfad
Nasza inicjatywa spotkala si z uznaniem
ze 100 do 600-700 egzemplarzy.
Al uznal w
Al, a zarzad Stowarzyszenia
Sekretariatu
Miadzynarodowego
kolejnych
styczniu 1993, ie ma ona charakter ogólnopolski i zapotrzebowal
(pokrywajac koszt ich drudla czfonków Stowarzyszenia
250 egzemplarzy
nakfadu do 1000 egzemplarzy.
nam zwiekszeni.
ku). To umoiliwilo
przez nas listów w reRówniez od stycznia 1993 jeden z opracowywanych
akcji na apel "Upomnij eke (str.2 Biuletynu) ukazuje sie na goicinnych
famach "Gazety Wyborczer.
Biuletynu (w miare moiliwoeci zamawiajacych do zamawianla
Zachicamy
koszt druku I opfat portoryjnych)
pokrywajaca
za niewielka odpfatnoiciq
u wydawcy lub w zarzadzie Stowarzyszenia.
bezpoirodnio
'Anmar 'Abud, jeden z II Syryjczyk6w
przelrzymywanych w odosobnieniu
"nikovo
rzad Svrii
nie aresztowano ani nie zatrzymano za to, Ze hyl krewnym lub
Salaha
zmarlego
przyjacielem
Jadida'. List nie podaje iadnych
przyczyn zatrzymania jedenastu,
ani tei nie ujawnia miejsca ich
pohytu i nie okreAla ich statusu
prawnego.
KUWEJT
Szeié wyroków
w nierzetelnym
11X1U IRAKIJCZYKOW
Newsletter publikowany jest miesigcznie przez MieAmnesty International
Al w jezyku angielskim, arabskim, francuskim
Sekretariat
dzynarodowy
któr.
famania praw czlowieka,
o przypadkach
informuje
I hiszpariskim:
przez Al iwiastanowia przedmiot spocjalnej troski Al, o organizowanych
przez Al misjach.
towych kampaniach I o pdejmowanych
nieznany
za
uznano
i Kuweituyka
winnych i 4 czerwca br.
skaz2no na gmieré za udzial w
domniemanej prObie zamachu na
bylego prezydenta USA, George'a
Busha, podczas jego wizyty w
Kuwejcie w kwietniu 1993.
Skazanym nie przyznano prawa
do wniesienia apelacji, jednakZe
wyroki maja by6 rozpatrzone
przez Sad Kasacyjny przed przekazaniem ich do zatwierdzenia
przez emira Kuwejtu.
Pod tym samym zarzutem Sad
Bezpleczeitstwa Paiistwa skazal
siedmiu innych oskarZonych na
miesiecy do
kary od szekiu
dziesieciu lat wiezienia, przy czym
jeden z oskarionych, Kuwejtczyk,
zostal uniewinniony. W odniesieniu do tej sprawy Al kilkakrotnic
wyraiala zaniepokojenie przebiegiem procedury sadowej, ktOra
imierci
procesie
micdzynarodowym
uchybiala
normom sprawiedliwego procesu,
a w lipcu 1993 publicznic wezwala
wladze kuwejckie do jej zrewidowania.
6 czerwca br. Sad Kasacyjny
zlagodzil wyroki zasadzone dziepalestynwieciu Jordaticzykom
którzy w
skiego pochodzenia,
wyniku nierzetelnego procesu w
Iipcu 1993 skazani zostali na
finner6 przez Sad Bezpieczetistwa
Patistwa pod zarzutent "kolahoMahniud
racji". 'Imad
wyrok
odbywat
Nimr hgdzie
a dziewitgienia.
do2ywatniego
- po 15 lat
wigdu pozostalych
wiczienia. Al nadal utrzymuje, ze
dochodzenia prowadzone w sprawie skarg na stosowanie tortur,
jakie oskarZem ci zio2yli podczas
rozprawy przed Sadem Bezpieczenstwa Paristwa, nie byly wyczerpujace.
Sekretariat AI, 1 Easton Street, WC1X 8DJ Londyn, tel 1+44 71/ 413 5500, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Al, Jagkowa Dolina 4,
633-03-41
80-246 Gdansk, tel /4-058/ 41 57 92, Wydaje: Grupa Al 2, Krakowskie Przedmiegcie 4/6, pok.209, 00-333 Warszawa, tel (dom) 1+21
Miedzynarodowy
Po odzyskaniu
wolnogci
wiggniowie
piszp
do Amnesty
International...
'WSPANIALIE
Wsparria_le
jest
ris-ripzierrla
11sty,
Jeciriake
zarOw
rile
tam,
grcizlet(3
dawal
a
Ml
c) male,
klecly
cla1ekchr
wspieracie
pi
w
dc
alwagip
jak
corbax-citi
rileustarfirle
esn
-
main
Wasze
Waszej
wladcv
e
,
rrasz.p.
Dcworaway,
Ustawp
_PcmdczaLs
uporniriki-
Wy
sprawp,
Wasza
4c) wszysticich
CP
ria
crzrraki.
mrrie.
Wewriptr-megc),
ki1y
_
arcobrie
y
paricaborrie
Bezpleczenstwa
rrawet
wterly,
LIM=
w-arOd.
clocieral
iJ
wipzicarycla
ZislioNT 1*/12f5D
c)c zekimai
czasern
riawet
rbarnipci
1 plc
by'e
EliVe
focyclzierirrie
kar.ty,
wtedy,
JEST
sumienia
tyclska
irmych
w
sprawie
cloclawai
a
alwagi_
gic-c&corics
1
wzbudizarro
-
MALIEZAJA,
Chee Heng
aresztowany
1988
Leng,
wykladowca
uniwersytetu,
byly
wicziefi
sumienia
w paEdzierniku 1987 i oskariony o "zagraianie
bezpieczefistwu pafistwa", uwolniony w sierpniu 1988.
amnesty
international
prisoners
write
'It is goodindeedto be out in the
worldagain'
to
again!
forward
the world
n Iinlooked
to be out
in detentio
indeed
good day
It ...isEvery
receiving your cards, letters and even little gifts.
But even when I did not hear from you directly,
I derived strength and moral courage just from
knowing that you are out there standing by us.
Indeed, your concern for me, as for all ISA
(Internal Security Act) detainees, is courage in
the face of fear and intimidation."
MALAYSIA, 1938
University lecturer Chee Heng Leng, a former prisoner of conscience arrested in October 1987 and accused of "threatening
national security", who was released in August 1988.
0
-
•
•
III •
'1
II
a)
CI. 0
7'
0-t.
> %;"<C* -.
•—•
0
:.--,
=
=.
)
0—.":
X
et
n
M. ,7)•
'V
E••• •)
.-r
0'
...,
I:0 ev
aa
3
7
'7 el
-z > 0
rri > 0
!metlaz
sa1aN
luamsaid
enTIV
00190
AMNESTY INTERNATIONAL GRUPA 2 (WARSZAWA)
_Jai podzielasz poglad, ie brak wolnogci gdziekolwiek na iwiecie psuje smak wolnogci, z kt6rej Ty korzystasz i stanowi dla niej zagroienie,
ie Twoja satysfakcja z
korzystania z praw naleinych kaidemu czlowiekowi przyaniona jest iwiadomogci4 ich brutalnego gwalcenia w stosunku do milionów
ludzi - zacznij dziata6. Dolacz
do „spisku na rzecz nadziei". Wyilij listy do odnognych wladz protestujac przeciwko lamaniu praw czlowieka w sprawach opisanych w
migdzynarodowym biuletynie
Amnesty International. Upomnij sic o ludzi przeiladowanych,
zaiadaj bezwarunkowego uwolnienia wicini6w sumienia i tych, którzy „znikneli", rzetelnych procesów
dla wicini6w politycznych, zadoidiczynienia wyrzadzonym przez rzady krzywdom. Odwoiaj sic do dobrej woli adresata. Zaakcentuj, ie Twoja
troska o prawa czlowieka
wolna jest od opcji politycznych.
Zapoznaj sic z naszq propozycjq list6w, podpisz je lub napisz wiasne, wyglij poczt4 lotniczq. Zacznij dzialat w obronie ludzkiej godnogci
i praw czlowieka!
MI
••
Dear Mr President,
As a Polish citizen and a member of Amnesty International I am deeply concernedabout violations of human rights
in your country. I have learned that Giinay Asian, a writer and journalist, has been serving his prison sentencesince
October 1993. I know that he had been prosecuted and eventually sentencedto jail for writing a book on current
in southeast Turkey. He was first charged under Article 142 of the Penal Code and later - when the Article was
repealed - under the Anti-Terror Law.
In my opinion, as in the opinion of many others around the world who oppose the human rights abuses, his case
is an apparent violation of the right to freedom of expression,as stated in Article 10 of the European Convention on
Human Rights to which Turkey is a State Party. Therefore I urge you, Mr President, to do everything what is possible
in your power for Giinay Asian to regain his freedom immediately and unconditionally. I trust my appeal will not go
unanswered.
Yours respectfully
fa el;
m'r,..:17
...41
e)
----. 41 :11.5
u) ca 0 0 events
co .:, E cl.
•o.
- < 0
"i:1 N
c
.:..: 6
.... 0
U •-•
C'.;-F,
c ?„.
e *
-cs
,..,
_
0
N.
.••• •••
= ., :,
A
r71
cn i s
ot• o >%E e
c
•-:
Address
(It*
P, 6"
(Dokladny
E ni
.43
F;
c 4".
ft:S6vn
T rc
N "0
•I•••
*4'm
434
cid L.L7
.1.,,,,"•
..., s0
9.
_
RS 0
. c "Rj
0 ..".....NL>..,
0.
"0
z
---
o lc
4,
-0°
..% CM tlss c
vs Y •(z
. rti
2,
.11
2
0
.0 2•..,
7.
tzt
6.
..
0
rC .-.
tA
..... 0.
tof
‘M
s:s.s
..•
c.o
0
co to
c 90
•N
.74,.a) t... .4,,
_,_•••••
M.
Dear Mr President,
I have learned from Amnesty International sources about the *disappearance' of llagos Alsbeha, a businessman
abducted in 1988 in Sudan by members of the Tigray People's Liberation Front and then detained secretly in
Tigray. Although, to my best knowledge, he has committed no crime or offence, he is still being kept in secret
detention without charge or trial. I consider this to be a major violation of human rights and therefore urge you
to launch a public inquiry to establish what has happened to him and then to release him from prison immediately
and unconditionally, if he is still alive. I hope that my appeal inspired solely by my deep concern about violations
of human rights, will not remain unanswered.
Yours respectfully
4
isE 0
oci .E
adres)
0
C
.'.2
-
GC
i nazwisko)
.0
rC
U •,1
'E .(74-'
-- !1.'
:c....ryiii
Co
Full name
M.=
- so 1- Cg
C so
0 ssir 0
N 2 C '0
CIJCNIIT
1.... .N ....
,
N
,...
.0
Cako obywatel Polski i czionek Amnesty International jestem gigboko pomszony larnaniem praw czlowieka w Pana kraju, Dowiedzialem sig, ie GiMay Asian, pisarz i dziennikarz, od paidzierniku 1993 odbywa karg wigzienia. Wiadomo mi, ie 6? oskariony i ostatecznie skazany za napisanie ksiqiki na temat aktualnych wydarzen w poludniowo-wschodniej Turcji. Poczqtkowo
oskariano go z Artykulu 142 kodeksu karnego, a nastgpnie - gdy Artykul ten zostal uchylony - oskarienie powolywalo sig na
prawo antyterrorystyczne. Jestem przekonany, podobnie jak wielu innych ludzi na ca4,m Iwiecie, którzy przeciwstawiajq sig
naruszaniom praw czlowieka, ie jego przypadek jest oczywistyrn pogwalceniem prawa do wolnaki slowa gwarantowanego w
Artykule 10 Europejskiej Konwencji Praw Czlowieka, której strong jest Turcja. W zwiqzku z tym domagam sig od Pana, Panie
Prezydencie, zrobienia wszystkiego, co pozostaje w mocy Pana urzgdu, dla przywrecenia wolnaki Githay'owi Aslan niezwlocznie
i bez stawiania warunków. Wierzg, ie mój apel nie pozostanie bez odpowiedzi. Z powaianiem)o'
. E.
cc N
I0„
r, tn--.cate,
gu ' rc N
a.r:
• 17, :-
91
e
rp
. ..
0.
is, 14
c..)II .4.) w
c...
t
N Cs_
V
.01 .0.)
.1no
.=_c.`
19=ir .
•.-nit
0
:
ad
•I:4 E
= -0
)".
•03
CCr
1
•-,
-0
N
Z." IC EZ:
C
"'" E
o NI 3
le'17:0 b0 '
.=
t.,
•
0
.14:4 •,...:.
44•,,.- r.
E
..v ,e
0
-lc
o
0 ,
c 0 -••••
0
N
tr
N
1..
o
-c
3 0m
o
0,
.74
el
.-,_
E .._.°
•=4,,
•U". 0
U
(Dowiedzialem sig ze irOdet Amnesty International o "zaginigciu" ilagosa Atsbehy, biznesmena, który zostal porwany w 1988
roku w Sudanie przez czionków Frontu Wyzwolenia Narodowego Tigray i osadzony w tajnym wigzieniu w Tigray. Mimo, ie -n.
o ile mi wiadomo - nigdy nie popelnd zbrodni bqdi przestgpstwa, w dalszym ciqgu przetrzymywany jest w odosobnieniu bez
postawienia go w stan oskarienia i bez rozprawy sqdowej. Uwaiam to za powaine naruszenie prow czlowieka i w zwiqzku
z tym usilnie proszg Pana o wdroienie jawnych dochodzeri dla wyjalnienia jego losów, a nastgpnie o niezwloczne przywrocenie
mu wolnolci bez stawiania jakichkolwiek warunków, jeili tylkojeszcze iyje. Mam nadziejg, ie mój apel powodowany wytqcznie
troskq o to, ie gwakone sq prawa czlowieka, nie pozostanie bez odpowiedzi. Z powaianiem)
.MI
u o
..(2
..= .C3
'5...
-' ..-"'
•
i=
., .
..-•cs'
1:I
ti
ro .0
.0.
-2
(Imic I nazwisko)
few
t.,
17,1sI
.1:5 N41'
C *C
3
0
'0
0.
-1:::
c
Full name
2 w
.-
1a •L'E o '
.._
-• Is rld
S .11
"
,7 o•
5 =
ro r..3.2...'cv
0.
cl.) ,Ii.
Isx.O.
,...:,°
....,,3
...: ,„...
! ..' f:',-
N -•
-a .tid
rc
•
Address
(Doktadny
adres)
.ssid
. E
,,, EL',
>,.-=
.1:
4•t
1:4"
3 -S.
0
et:
.=
,..,
..c•I? o L--i.
= bc
0:
,..3 E
...0
,s,e,',
0
o9" t'l
..-• N
•"".-
0
.." :••"1
i:
,..0
;' 4- 7,,,,t
a ',FE'
(Niedawno dowiedziale rn sig o aresztowaniu Anmara al-Mas'ari i kilkunastu innych osób. Wiem, ie sq oni przetrzymywani
w odosobnieniu w wigzieniu Ha'il i istniejq obawy, ie sq maltretowani i poddawani torturom, w domniemaniu - w zwiqzku ze
wznowieniem dzialalnoIci Komiteta Obrony Niezbywalnych Prow (CDLR).Amnesty International jest zdania, ie sq oni wiginiami
sumienia, przetrzymywanymi wytqcznie za wyraianie bez przemocy swoich przekonari. Gleboko przejgty lamaniem praw
czlowieka usilnie proszg Waszq Wysokok o bezzwloczne uwolnienie Anmara al-Mas'ari i wszystkich pozosta5Ich osób wigzionych
z tego samego co on powodu. Pragng Pana zapewnie, ie niój apel wolny jest od jakichkolwiek opcji politycznych i niam
nadziejg, ie Anmar al-Mas'ari i pozostali wkrótce odzyskajq wolnoie. Z naleinym szacunkiem)
.-o
•- ---, a 0.°„t'........-g
0 0
'1--1 .0.>.:0.x in 0I-..._,Sin co
"0::
so
cr
.....0)
-1.*S1
C
-e cc •-, ..... L.*
0 N
.s..) .:E,
(Imie
"-V
C0
.9
M
t... "0
co
a
-0 o
t ,
t` r""
o x
1:6 0
...v°.....v
(Dokiadny
N .41)
'0-,-2 c o 2
c..3 00 -• cs.
a
0
'0
6. E v, .t# m
-
_0
t..
0J 0
_
N 2, La.
0 m. r“"
o
0
o
iv- 2
N ••-
lf)
Ul 0.
'E. 0
1...
'8
ca.
. -v..:
v
a . ....vscrl
•
Lel
0
1:1" ."
tits
i.,, E •,..,
I-t-,,.
>., ..v)
.r.:',
41,'1
..5.3_s4 cu
7
2
•
u
--,sr..•
cc ec
-&
''''
•
ti
. e., 0., 0
= m4
c
i nazwisko)
adres)
.v
v, 0
im L.--,_.
-,...-. _
o C.,
'- =
o 1.- t:C o. r•ii
E 0
11
.
Z% ,..3. -14. ? , •:1!'3 7,
•
Address
.0„:
...i, u
'5'',
"2 cS
0
Full name
ad
U 7
c..-ocz
o .
Your Royal Highness,
I have recently learned about the detention of Anmar al -Mas'ari and several other people. I know that they are
kept incommunicado in Ha'il prison and it is fear that they are subjected to torture and ill-treatment, allegedly
in connection with the relaunch of the Committee for the Defence of Legitimate Rights (CDLR). Amnesty
International believes that they are prisoners of conscience,jailed solely becauseof the peaceful expression of their
beliefs.
Deeply concerned with individual human rights I urge you, Your Highness, to bring about immediate and
unconditional release of Anmar al-Mas'ari and all the other detainees imprisoned for the same reason. I want to
assure you that my appeal is stated in non-political terms and I do hope that Anmar al-Mas'ari and the others
will soon regain their freedom.
With due respect
N ..-,
fl3
.14 U
s1J rc-
E -E,
0
.a.-0
ru- N 4...
o iA
0
Om4"1
0