Rynek emiracki Przewodnik dla polskich przedsiębiorców

Rynek emiracki
Przewodnik dla polskich przedsiębiorców
WPROWADZENIE
Celem niniejszego przewodnika, opracowanego przez Wydział Promocji Handlu i Inwestycji
Ambasady RP w Abu Dhabi, jest dostarczenie polskim przedsiębiorcom podstawowej wiedzy na
temat możliwości realizacji przedsięwzięć biznesowych w ZEA, którego gospodarka uzależniona
jest w dużej mierze od energetyki. Jakkolwiek władze ZEA przewidują, że do roku 2030 dzięki
nowoczesnej i zdywersyfikowanej gospodarce kraj uniezależni się od koniunktury na światowym
rynku ropy naftowej.
WSTĘP
Brak barier finansowych i administracyjnych ograniczających dostęp do rynku oraz możliwość
korzystania z bogatych tradycji handlowych i rozbudowanej, nowoczesnej infrastruktury sprawia,
że ZEA są bardzo atrakcyjnym partnerem handlowym. Zróżnicowany krąg konsumentów w samych
Emiratach, a przede wszystkim bardzo szerokie możliwości reeksportu towarów do innych państw
regionu stwarzają korzystne warunki do ekspansji eksportowej. Istotną zachętą wydaje się również
fakt, że w kraju tym nadal obowiązuje zerowa stawka podatku od przedsiębiorstw oraz dochodów
osobistych.
Najważniejsze wskaźniki
Wskaźniki
2013
2014
2015
Liczba ludności
7, 5 mln
8, 4 mln
9, 3 mln
Stopa bezrobocia (%)
15,6
14,2
2,4
PKB
383,8 mld USD
399, 40 mld USD
339, 0 mld USD
PKB per capita
49 883 USD
42 944 mld USD
35 392 mld USD
Import ogólny
249,6 mld USD
263,7 mld USD
245,6 mld USD
W tym import z Polski
113mln USD
162 mln USD
126 mln USD
Stopa inflacji (%)
1,1
2,3
3,7
Saldo obrotów bieżących
71,38 mld USD
54,63 mld USD
13,55 mld USD
Bezpośrednie inwestycje
zagraniczne w ZEA
103,4 mld USD
114,9 mld USD
126,4 mld USD
Źródło: World Economic Database, Economist Intelligence Unit, Insigos 2016
2
Wskaźnik wolności gospodarczej
Wynik: 72.4/100
Kategoria: „Mostly free”
Miejsce w rankingu światowym: 25/178
Ocena regionu: 2/15
Źródło: 2015 Index of Economic Freedom, Heritage Foundation
Ranking otoczenia biznesowego
Wynik: 7.22
Miejsce w ranking światowym: 30/82
Źródło: The Economist - Business Environment Rankings 2014-2018
Ryzyko związane z krajem
Analiza ryzyka dla ZEA opracowana przez Coface
Informacja o stosunkach gospodarczych Polski z ZEA
Notatka n/t polsko-emirackiej współpracy gospodarczej opracowana przez Ministerstwo Rozwoju
Źródła ogólnych informacji gospodarczych
Ministerstwa
Website of the Ministry of Economy
Website of the Ministry of Finance
Krajowy Urząd Statystyczny
Federal Competitiveness and Statistics Authority
Krajowy Bank Centralny
Central Bank of the United Arab Emirates
Krajowa Giełda Papierów Wartościowych
Nasdaq Dubai
Abu Dhabi Securities Exchange
Dubai Financial Market (DFM)
Portale biznesowe
Erutledge: Gulf Cooperation Council Economics
STRATEGIA WEJŚCIA NA RYNEK
Zarząd każdej firmy sam, we własnym zakresie, formułuje strategię wejścia na dany rynek.
Poniżej prezentujemy kilka rad dla przedsiębiorstw pragnących rozpocząć interesy w ZEA.
Przede wszystkim przedsiębiorcom chcącym operować na rynku emirackim świadcząc tu
swoje usługi zaleca się stałą, fizyczną obecność lub założenie joint venture ze sprawdzonym
partnerem lokalnym.
Strategia wejścia powinna składać się z kilku, starannie zaplanowanych etapów:
1. Wstępny rekonesans osobisty
2. Nawiązanie współpracy z lokalną kancelarią prawną
3. Analiza rynku / studium wykonalności projektu
4. Weryfikacja i nawiązanie współpracy z partnerem lokalnym
5. Adaptacja i rozwój
Rozwijanie kontaktów biznesowych w Zatoce Perskiej odbywa się praktycznie wyłącznie
poprzez kontakty personalne, dlatego niezmiernie ważna jest fizyczna obecność na miejscu
3
(lokalny adres i numeru telefonu) albo współpraca z miejscowym zaufanym
przedstawicielem, który poprzez swoją istniejącą siatkę znajomości pomoże zbudować sieć
potencjalnych klientów/importerów.
W przypadku zakładania lokalnego przedstawicielstwa podstawową decyzją, która definiuje
dozwolony zakres działalności biznesowej w ZEA i najlepszy współczynnik ponoszonych
kosztów do potencjalnej skali, jest wybór formy i lokalizacji - głównie pomiędzy odpowiednią
specjalną strefą ekonomiczną (freezone) a pełnoprawną lokalizacją na bazie lokalnego prawa ZEA
(onshore), która jednak wymaga zawarcia umowy z lokalnym partnerem (tzw. Sponsor) mającym
oficjalny 51% udział w kapitale spółki.
FORMY DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ
Typy spółek w ZEA
1. Spółki offshore w ZEA („spółki offshore”) – wykorzystywane w handlu
międzynarodowym oraz jako struktury holdingowe, z możliwością dostępu do lokalnych
rachunków bankowych oraz lokalnego rynku nieruchomości.
2. Lokalne spółki wolnostrefowe (Free Zone) z ograniczoną odpowiedzialnością w ZEA
(„spółki wolnostrefowe”) – wykorzystywane dla potrzeb lokalnej wymiany handlowej w
Strefach Wolnego Handlu (nie we wszystkich emiratach) ORAZ handlu
międzynarodowego, jak również w celu nabywania nieruchomości.
3. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w ZEA („spółki z o.o.”) – w celu uzyskania
nieograniczonego dostępu do rynku ZEA oraz rynków międzynarodowych
Co do legalnych form prowadzenia działalności gospodarczej - godna polecenia jest strona.
Więcej informacji n/t dostępnych form prowadzenia działalności gospodarczej znajdą Państwo
tutaj.
STREFY EKONOMICZNE W ZEA
Specjalne strefy ekonomiczne, których jest w tej chwili w samym Dubaju już ponad 20, okazały
siębardzo ważną częścią sukcesu ZEA w zachęcaniu międzynarodowych i regionalnych firm do
lokowania działalności na terenie kraju. Strefy oferują uproszczone procedury i korzyści finansowe
dla firm reprezentujących konkretne sektory, jak np. media, technologie, służba zdrowia – pełna
lista istniejących w ZEA stref dostępna jest na tej stronie.
Działalność w z zarejestrowanym Agentem. Pomoc w wyborze typu licencji handlowej, lokalizacji,
specjalnej strefy ekonomicznej itd. warto zlecić jednej z wielu firm oferujących tego typu usługi.
4
Poniżej reprezentujemy różnice pomiędzy trzema podstawowymi typami licencji:
Onshore
Maks. Udziały
49% (51% tzw.
Sponsor)
Dozwolona
działalność
Wszystkie
emiraty +
inne kraje GCC
poprzez oddziały
Cła importowe
Brak
ceł,
również do
innych krajów
GCC
Dowolna
każdym
Lokalizacja
emiracie po
zatwierdzeniu
przez
władze lokalne
Lokalne
bankowe
Freezone
Offshore
100%
100%
Tylko w ramach specjalnych
stref + z
podmiotami zagranicznymi
5%
Tylko offshore + inwestycje
w
nieruchomości
5%
w
Tylko w strefie: różne opcje
„wirtualne” jak flexi desk,
virtual
office, shared office lub
wynajęcie
własnego składu/magazynu
Skrytka pocztowa (PO Box)
oraz
adres Agenta
konto
Wiza rezydencka
Tak
Tak
Tak
Menedżerowie:
pracownicy:
zależnie
od
Zamieszkanie
dowolnie poza strefą
5
Tak
tak,
Nie
strefy.
Koszty związane z założeniem firmy różnicują się w zależności od strefy, ale w uśrednieniu
przedstawiają się następująco:
Założenie +
opłata za
pierwszy
rok
Onshore L.L.C.
Freezone
Offshore
Min. 40 tys. AED/36.5 tys.
PLN
Max. 80 tys. AED/73 tys.
PLN
Min. 50 tys. AED/45 tys.
PLN
Max. 80 tys. AED/73 tys.
PLN
15 tys. AED/ 14 tys.
PLN
+ koszt sponsora i wynajmu
biura
Kapitał
udziałowy
do
wpłacenia
Nie ma
Opłaty
roczne
Min. 15 tys. AED/13.5 tys.
PLN
Max. 30 tys. AED/27.5 tys.
PLN
+ koszt sponsora i wynajmu
biura
Zależnie od strefy, często
bardzo
Nie ma
niewielki
Min. 15 tys. AED/13.5 tys.
PLN
Max. 30 tys. AED/27.5 tys.
PLN
10 tys. AED/ 9 tys.
PLN
+ koszt wynajmu biura
REJESTRACJA FIRMY ZAGRANICZNEJ
Przedsiębiorca, który chce założyć działalność w ZEA musi zastrzec nazwę firmy i ubiegać się o
rejestrację w Wydziale Rozwoju Gospodarczego danego emiratu. Szczegółowe informacje
dotyczące procedury założenia firmy znajdą Państwo tutaj
Aby uniknąć komplikacji w procesie zdobywania licencji firmowej oraz wiz rezydenckich – warto
skorzystać z usług wyspecjalizowanych firm oferujących dobranie typu licencji i wybór
jurysdykcji(onshore lub offshore). Ceny za ich usługi (do sprawdzenia na odpowiednich stronach
internetowych poniżej) nie są zbyt wygórowane w zestawieniu z potencjalnymi komplikacjami w
przypadku problemów wynikających z niedoinformowania. Wyróżniamy:
a) firmy prywatne oferujące doradztwo w wyborze strefy wraz z pomocą w
procesie i dodatkowymi usługami biurowymi, przykłady to:
http://amadlaw.com/en/
http://www.slg-strohallegalgroup.com/
http://www.creativezone.ae/
http://www.farahatco.net/
http://www.myoffice.ae/
6
http://www.expressbusiness.ae/
http://www.setbusiness.ae/
b) przedstawicielstwa samych stref ekonomicznych np.:
http://www.tecom.ae/do-business/set-up-in-our-free-zones/
http://rakftz.com/Company-Set-Up/Getting-Started/Free-Zone-Establishment-FZERegistration-Process
http://www.dmcc.ae/open-a-business-faq
POSZUKIWANIE LOKALNEGO PARTNERA
SPONSOR
Firmy zarejestrowane lokalnie (poza strefami specjalnymi), czyli onshore, muszą oficjalnie mieć
Sponsora, który jest jednocześnie większościowym udziałowcem w spółce posiadając 51%
udziałów. Choć jest to oczywiście model bardzo odmienny od znanych z innych części świata –
tak zorganizowany system w ZEA (jak również innych krajach GCC) działa z powodzeniem od
wielu lat i posiada odpowiednie uregulowania zapewniające prawa obu stronom. Sponsor w
większości figuruje tylko w oficjalnych dokumentach, ale nie bierze udziału w codziennej
działalności firmy.
Sponsor musi być obywatelem ZEA i pobierze opłatę roczną za udział. Zależnie od planów
biznesowych uzasadnione może być wyszukanie dobrze umocowanego Sponsora, który pomoże
w dotarciu do odpowiednich partnerów i kontaktów – nawet Sponsora z rodziny rządzącej,
którego opłata może wynosić 1-1.5 mln. AED rocznie.
Firmy doradzające w wyborze struktury prawnej maja listy „etatowych” Sponsorów, których mogą
polecić – tak zorganizowany proces wyszukiwania partnera biznesowego powinien zapewnić
bezpieczeństwo i transparencję, jednak należy dochować wszelkich zwyczajnych środków
ostrożności, jako że ostatecznie partner większościowy ma w świetle prawa przewagę w wypadku
sporu. Dodatkowo zmiana Sponsora jest procesem skomplikowanym.
AGENT
W przypadku wybrania rejestracji w jednej ze specjalnych stref ekonomicznych (offshore) – firma
nie ma prawa bezpośrednio kontraktować z innymi firmami i klientami w ZEA. Może jedynie
podpisywać umowy z innymi firmami typu offshore lub z podmiotami zagranicznymi.
Aby sprzedawać lub dystrybuować na terenie ZEA należy zawrzeć umowę z agentem, który jest
zarejestrowanywMinisterstwie Gospodarki. Agent musi być obywatelem ZEA lub firmą ze
100%udziałem obywateli ZEA. Umowa agencyjna daje duże możliwościAgentowi i proces jej
rozwiązania jest skomplikowany – w związku z tym należy starannie dokonać wyboru Agenta.
Umowa daje wyłączność Agentowi na import danego produktu/marki na terenie emiratu. Agent
ma możliwość zablokowania importu tego samego produktu/marki, który jest importowany bez
jego udziału.
PODATKI, OPŁATY, LICENCJE, CŁA
W ZEA nie ma podatków osobistych.
7
Podatek od firm może być nałożony do 50% ale w tej chwili obowiązuje (w różnych
wysokościach) tylko dla firm w sektorach wydobycia/przetwórstwa ropy i gazu, banków i hoteli.
Nic na razie nie wskazuje na rozszerzenie tego katalogu firm.
Nie ma podatków od zysków kapitałowych, dywidend, obrotu, VAT.
W konkretnych przypadkach mogą obowiązywać cła importowe – należy skonsultować z
odpowiednimi agendami rządowymi na szczeblu federalnymlub w konkretnym emiracie (np.
w DubajulubAbu Dhabi). Więcej informacji zawarte jest w paragrafie 9.
Pomimo braku podatków bezpośrednich w ZEA istnieje dużo „opłat” (regularnych i
nieregularnych) zarówno na poziomie firm jak i osób prywatnych. Opłaty te podnoszą ogólny koszt
życia i biznesu i mogą ulegać częstym zmianom. Przykładami mogą być opłaty za parkowanie i
autostradę, opłata mieszkaniowa (% płaconego czynszu), osobista licencja na spożywanie alkoholu,
obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne dla pracowników, opłaty za odnowienie lokalnych
dowodów tożsamości i inne procedury w agendach rządowych, opłata za regularne testy zdrowotne,
opłaty za konsumpcję w hotelach itd.
POTENCJALNE DZIEDZINY WSPÓŁPRACY
Oprócz kluczowego dla gospodarki ZEA sektora naftowo-gazowego do perspektywicznych z
punktu widzenia dwustronnej współpracy handlowej i gospodarczej można zaliczyć:
zagraniczne inwestycje realizowane w Polsce przez firmy i wyspecjalizowane instytucje
finansowe obracające funduszami inwestycyjnymi krajów Zatoki;
dostawy sprzętu i materiałów do rozbudowy infrastruktury;
przetwórstwo rolno-spożywcze oraz dostawy artykułów spożywczych;
przemysł obronny;
usługi służby zdrowia i rehabilitacja (uzdrowiska);
szkolnictwo wyższe (oferta studiów na polskich wyższych uczelniach).
Szansą dla polskich firm (produkcyjnych i handlowych) mogą być funkcjonujące w ZEA liczne
strefy wolnocłowe (ZEA klasyfikowane są jako trzecie - po Hongkongu i Singapurze - pod
względem wielkości centrum reeksportu na świecie).
WYMIANA HANDLOWA POLSKA- ZEA
ZEA są obecnie (dane za 2015 rok) największym partnerem handlowym Polski na obszarze krajów
skupionych w ramach Rady Współpracy Państw Zatoki. Obroty dwustronne ze ZEA stanowią
46,3% (w 2014 roku - 54,9%) ogółu obrotów z krajami członkowskimi Rady Współpracy Państw
Zatoki, przy czym po stronie polskiego eksportu ta dominacja jest jeszcze wyraźniejsza. Eksport do
ZEA stanowi 48,9 % (w 2014 roku - 55,4%) ogółu dostaw na obszar krajów RWP - a dodatnie
saldo wymiany handlowej z tymi krajem stanowi 52,92% (w 2014 roku - 55,92%) dodatniego salda
obrotów Polski z krajami RWPZ.
Polski eksport, liczony w dolarach USA, zmniejszył się w roku 2015 o 30,99% w stosunku do tego
samego okresu w roku 2014. Eksport rzędu 778 mln USD i import wartości 127 mln USD
zapewniły również największe dodatnie saldo polskiego handlu z krajami tego obszaru, które
wyniosło 905 mln USD. Powyższe rozmiary obrotów kwalifikują Polskę jako średniej wielkości
partnera handlowego Emiratów wśród krajów Unii Europejskiej. Pod tym względem - zarówno w
zakresie eksportu, jak i importu - osiągnęliśmy pozycję takich krajów jak Szwecja czy Austria, a
wyprzedziliśmy górujące dotychczas nad nami Czechy i Węgry.
8
W 2015 r. w polskim eksporcie przeważały:
aparaty telefoniczne dla sieci komórkowych – 354,4 mln USD – 45,6 % udziałuw eksporcie
elektrody węglowe – 17,2 mln USD – 2,2 %
masło kakaowe – 17,2 mln USD – 2,2 %
laptopy – 16,3 mln USD – 2,1 %
wyroby czekoladowe, „karty inteligentne”, ostrza maszynek do golenia, maszynki do
golenia, wyroby cukiernicze, ciągniki drogowe, meble, kosmetyki,etc.
W imporcie z ZEA w 2015 r. dominowały:
stopy aluminium – 62,3 mln USD, 49,2%- udział w n/imporcie;
wyroby z tworzyw sztucznych (folie, taśmy, arkusze) – 20,5 mln USD, (6,2 %)
oraz w dalszej kolejności: korki/ pokrywy/ wieczka, herbata czarna, zastawystołowe
/naczynia kuchenne, stopy cyny/
Szczegółowa informacja n/t obrotów handlowychpomiędzy Polską a ZEA znajdą Państwo tutaj.
EKSPORT TOWARÓW I USŁUG DO ZEA
Polski eksport towarów i usług nie natrafia na szczególne przeszkody administracyjnew dostępie do
rynku emirackiego. Ujednolicona stawka celna w imporcie wynosi 5 % ad walorem, przy czym ok.
400 pozycji (obejmujących głównie podstawowe artykuły żywnościowe i lekarstwa) jest wolne od
obciążeń celnych. Zwolniony z opłat celnych jest też import do specjalnych stref ekonomicznych.
Najistotniejszą barierą pozataryfową i utrudnieniem jest wymóg przedłożeniaświadectwa uboju
rytualnego „halal” w przypadku eksportu wyrobów mięsnych.Problem ten wydaje się jednak bliski
rozwiązania w związku z tym, że MuzułmańskiZwiązek Religijny w Polsce ma otrzymać
uprawnienia do wydawania certyfikatów„halal” uznawanych w Emiratach.
Pewną
przeszkodę
w
imporcie
do
ZEA
stanowi
obowiązek
posiadania
emirackiegopośrednika/agenta, wprowadzane są jednakże nowe przepisy liberalizujące
zasadykorzystania z pośrednictwa miejscowych podmiotów, o których była mowa wcześniej.
Szczegółowe regulacje n/t importu i eksportu dostępna jest na stronie.
PRZYDATNE LINKI
www.uaeinteract.com
http://uae.dubizzle.com/
Najbardziej obszerne źródło oficjalnej informacji o ZEA
Najpopularniejsze źródło informacji o cenach mieszkań, aut
Prasa (dzienniki)
www.gulfnews.com
www.thenational.ae
Gulf News - Dubai
The National – Abu Dhabi
Administracja rządowa
www.government.ae
www.economy.gov.ae
www.mof.gov.ae
www.centralbank.ae
Rząd Zjednoczonych Emiratów Arabskich
Ministerstwo Gospodarki
Ministerstwo Finansów
Bank Centralny
9
Regionalne izby gospodarcze
www.abudhabichamber.ae
www.dubaichamber.com
www.sharjah.gov.ae
www.rakchamber.ae
www.fujcci.ae
www.ajmanchamber.ae
www.uaqcci.ae
Abu Dhabi Chamber of Commerce and Industry
Dubai Chamber of Commerce and Industry
Sharjah Chamber of Commerce and Industry
Ras al-Khaimah Chamber of Commerce and Industry
Fujairah Chamber of Commerce and Industry
Ajman Chamber of Commerce and Industry
Umm al-Quwain Chamber of Commerce and Industry
Informacja celna
www.fca.gov.ae
www.auhcustoms.gov.ae
www.dubaicustoms.gov.ae
Customer Guide
Import Procedures
Duty Calculator.com
Federalny Urząd Celny
Urząd Celny Abu Dhabi
Urząd Celny Dubaju
Szczegółowy przewodnik po procedurach celnych w Dubaju
Opis procedur importowych (Dubaj)
Cła w ZEA – niezależny portal międzynarodowy
POLSKIE PLACÓWKI EKONOMICZNO-HANDLOWE W ZEA
Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Abu Dhabi
Róg ulicy Delma i Karmah (13-tej i 14-tej)
P.O. Box 2334, Abu Dhabi, ZEA
Tel: +971 2 446 5200, fax: +971 2 446 2967
e-mail: [email protected]
strona: www.abuzabi.msz.gov.pl
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Abu Dhabi
Al. Ghaith Tower, Office 801, Hamdan Street
P.O. Box 2334, Abu Dhabi, ZEA
Tel. +971 2 508 9043
e-mail: [email protected]
strona: www.abudhabi.trade.gov.pl
Opracowanie:
Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Abu Dhabi, październik 2016
10