PREZENTACJA PROGRAMU „TWÓRCZO ODKRYWAM ŚWIAT”
Transkrypt
PREZENTACJA PROGRAMU „TWÓRCZO ODKRYWAM ŚWIAT”
PROGRAM WARSZTATÓW JAK ROZWIJAĆ TWÓRCZE MYŚLENIE UCZNIÓW EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ Z WYKORZYSTANIEM PROGRAMU TWÓRCZO ODKRYWAM ŚWIAT OPRACOWANEGO W RAMACH PROJEKTU DiAMEnT? Z RAMOWYMI SCENARIUSZAMI ZAJĘĆ WERSJA FINALNA WIESŁAW WENT NOWY SĄCZ - 2013 Rodzaj formy: warsztaty Tytuł formy: JAK ROZWIJAĆ TWÓRCZE WCZESNOSZKOLNEJ Z MYŚLENIE WYKORZYSTANIEM UCZNIÓW EDUKACJI PROGRAMU TWÓRCZO ODKRYWAM ŚWIAT OPRACOWANEGO W RAMACH PROJEKTU DiAMEnT? Adresaci: nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej Liczba godzin: 25 godzin Cele zajęć. Celem zajęć jest przygotowanie nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej do wykorzystania programu „Twórczo odkrywam świat” w pracy dydaktycznowychowawczej. Uczestnicy: • znają założenia programu „Twórczo odkrywam świat” jako elementu systemu pracy z uczniem zdolnym wypracowanego w ramach projektu DiAMEnT; • wiedzą, jakie jest znaczenie twórczego myślenia w rozwijaniu uzdolnień uczniów; • potrafią analizować przykładowe rozwiązania metodyczne w realizacji programu „Twórczo odkrywam świat”; • potrafią projektować zajęcia z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”. 2 Ramowy plan treści warsztatów L.p. 1. 2. Moduł/ zagadnienie ogólne Komunikacja interpersonalna Program Twórczo odkrywam świat jako element systemu pracy z uczniem zdolnym wypracowanego w ramach projektu DiAMEnT Liczba godzin ogółem W tym: wykłady ćwiczenia 1 0 1 1 1 0 3. Twórcze myślenie jako podstawa rozwijania uzdolnień uczniów. 4 2 2 4. Charakterystyka programu Twórczo odkrywam świat 4 2 2 10 0 10 4 0 4 1 0 1 25 5 20 6. Przykładowe rozwiązania metodyczne w realizacji programu Twórczo odkrywam świat Projektowanie zajęć z wykorzystaniem programu Twórczo odkrywam świat 7. Ewaluacja zajęć 5. Razem 3 Treści szczegółowe modułów Moduł I: Komunikacja interpersonalna. CELE: Uczestnicy • znają cele i tematykę szkolenia, • formułują oczekiwania związane z udziałem w szkoleniu, • ustalają zasady pracy w grupie. Zakres tematyczny modułu: L.p 1. 0 1 Łączna liczba godzin: 1 0 1 1 Liczba godzin: wykłady ćwiczenia Tematyka zajęć Kontrakt grupowy Razem Metody i formy realizacji: • rundka • praca w grupach • wędrujące plakaty Bibliografia: • Cooper P., Sprawne porozumiewanie się, CODN 1994 • Szabo A., Metody pracy edukatora, Program TERM - MEN • M. Argyle: Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa 1994 • M. D. Chomczynska–Miliszkiewicz, Pankowska, WSiP, W-wa, 1995 • Jak żyć z ludźmi, Program MEN, Warszawa 1988 • M. Jachimska, Grupa bawi się i pracuje, UNUS, 1994 4 Polubić szkołę, Moduł II: Program Twórczo odkrywam świat jako element systemu pracy z uczniem zdolnym wypracowanego w ramach projektu DiAMEnT. CELE: Uczestnicy: • znają założenia systemu pracy uczniem zdolnym wypracowanego w ramach projektu DiAMEnT; • znają podstawowe pojęcia używane w systemie; • rozumieją znaczenie etapu edukacji wczesnoszkolnej w rozwijaniu uzdolnień uczniów. Zakres tematyczny modułu: wykłady ćwiczenia Łączna liczba godzin 1 0 1 1 0 1 Liczba godzin: Tematyka zajęć L.p. 1. Znaczenie edukacji wczesnoszkolnej w rozwijaniu uzdolnień uczniów. Miejsce programu „Twórczo odkrywam świat” w systemie pracy z uczniem zdolnym Razem Metody i formy realizacji: • wykład, • dyskusja grupowa Bibliografia: • Borzym (1979):Uczniowie zdolni. Warszawa, PWN • T. Lewowicki (1980): Kształcenie uczniów zdolnych. Warszawa, WSiP. • A Sękowski (2000): Osiągnięcia uczniów zdolnych, Lublin • S. Grimm (2000): Dlaczego zdolne dzieci nie radzą sobie w szkole, Poznań • M. Partyka (2000): Modele opieki nad dzieckiem zdolnym, Warszawa. Centrum Metodyczne pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej, MEN. • M. Partyka (2000): Dziecko zdolne, seria One są wśród nas, Warszawa. Centrum Metodyczne pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej, MEN. • K. Dynowska, O.Pulit-Parszewska: Koncepcja wspierania uzdolnień uczniów w województwie małopolskim, MCDN Kraków. 5 MODUŁ III: Twórcze myślenie jako podstawa rozwijania uzdolnień uczniów. CELE: Uczestnicy: • potrafią zdefiniować pojęcia dotyczące twórczości, osoby twórczej i twórczego myślenia; • potrafią dostrzegać kryteria twórczości: cechy wytworu, reakcje psychiczne odbiorców, cechy procesu myślenia; • znają modele teoretyczne zdolności, uwzględniające komponent twórczego myślenia; • znają zasady stymulowania twórczości dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Zakres tematyczny modułu: wykłady ćwiczenia Łączna liczba godzin 1 1 2 1 1 2 2 2 4 Liczba godzin Tematyka zajęć L.p 1. 2. Podstawowe założenia teorii twórczego myślenia w kontekście teorii zdolności Zasady pobudzania dyspozycji twórczej dzieci w wieku wczesnoszkolnym Razem: Metody i formy realizacji: • wykład z prezentacją, • praca w grupach, • dyskusja, • praca z tekstem. Bibliografia: • J.P. Guilord (1978): Natura inteligencji człowieka. Warszawa, PWN • E. Nęcka (1994): TroP... Twórcze rozwiązywanie problemów. Kraków, Impuls • J. Kulpa, Uczenie się i nauczanie problemowe, Kraków 1967. • E. Necka (2001): Psychologia twórczości. Gdańsk, GWP • E. Nęcka (1995). Trening twórczości. Kraków, Impuls 6 • K. J. Szmidt (2006): Teoretyczne i metodyczne podstawy procesu rozwijania zdolności „myślenia pytajnego”. (w:) W. Limont i K. Nielek-Zawadzka (red.). Edukacja artystyczna a potencjał twórczy człowieka. Kraków, OW „Impuls” • I.Czaja-Chudyba (2009): Dziecko jako badacz - o uczeniu się przez krytyczną refleksję. Nowa Szkoła, nr 4 • K.J. Szmidt (2007): Pedagogika twórczości: Gdańsk, GWP • W. Dobrołowicz (1995): Psychodydaktyka kreatywności. Warszawa: WSPS. • E Brudnik,. A. Moszyńska, i Owczarska, B. (2000). Ja i mój uczeń pracujemy aktywnie. Przewodnik po metodach aktywizujących cz. 1 i cz. 2. Kielce, Zakład Wydawniczy SFS; • J. Krzyżewska (1998). Aktywizujące metody i techniki wczesnoszkolnej cz I i cz II. Suwałki, AU Omega • K. J. Szmidt (2009). Trening kreatywności. Gliwice, Helion 7 w edukacji MODUŁ IV: Charakterystyka programu Twórczo odkrywam świat CELE: Uczestnicy: • znają założenia dydaktyczne i wychowawcze programu, cele i zadania edukacyjne programu, koncepcję treści kształcenia, procedury osiągania celów, sposoby monitorowania procesu edukacyjnego i rozwoju ucznia; • znają ćwiczenia i zabawy twórcze rozwijające oryginalne myślenie wbrew schematom i stereotypom; • potrafią właściwie interpretować treści programowe. Zakres tematyczny modułu: wykłady ćwiczenia Łączna liczba godzin 1 1 2 0 2 2 1 3 4 Liczba godzin Tematyka zajęć L.p 1. 2. Charakterystyka założeń dydaktycznych i wychowawczych programu. Uwarunkowania formalne realizacji programu. Propozycje ćwiczeń i zabaw twórczych rozwijających oryginalne myślenie; wbrew schematom i stereotypom Razem Metody i formy realizacji: • wykład z prezentacją, • zabawy i ćwiczenia, • analiza dokumentów i wytworów, • dyskusja, • praca w grupach. Bibliografia: • I.Czaja-Chudyba, W. Went (2009) Twórczo odkrywam świat. Program uzupełniający rozwijania twórczego myślenia w klasach I-III, Projekt Diament. 8 MODUŁ V: Przykładowe rozwiązania metodyczne w realizacji programu Twórczo odkrywam świat CELE: Uczestnicy: • znają sposoby integracji treści program „Twórczo odkrywam świat” z treściami funkcjonujących programów edukacji wczesnoszkolnej; • znają praktyczne aspekty realizacji programu na przykładzie obserwowanych zajęć; • potrafią dokonać analizy obserwowanych zajęć w kontekście realizacji założeń programu „Twórczo odkrywam świat”. Zakres tematyczny modułu L.p 1. 2. wykłady ćwiczenia Łączna liczba godzin 1 0 1 0 5 5 1 5 6 Liczba godzin: . Tematyka zajęć Przygotowanie do obserwacji zajęć Obserwacja i omówienie zajęć prowadzonych z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat” Razem Metody i formy realizacji: • wykład, • obserwacja, • analiza dokumentów, • dyskusja. Bibliografia: • Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. • Programy edukacji wczesnoszkolnej, klasy I-III. • I.Czaja-Chudyba, W. Went (2009) Twórczo odkrywam świat. Program uzupełniający rozwijania twórczego myślenia w klasach I-III, Projekt DiAMEnT. 9 MODUŁ VI: Projektowanie zajęć z wykorzystaniem programu Twórczo odkrywam świat CELE: Uczestnicy: • dostrzegają interpretacyjną funkcję programu i potrafią interpretować treści programowe w kontekście projektowania zajęć dydaktycznych; • potrafią analizować przykłady dobrych praktyk w realizacji programu „Twórczo odkrywam świat”; • potrafią projektować własne rozwiązania metodyczne z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”. Zakres tematyczny modułu wykłady ćwiczenia Łączna liczba godzin 1 3 4 1 3 4 2 6 8 Liczba godzin Tematyka zajęć L.p. 1. 2. Analiza przykładów dobrych praktyk ( przykładowe scenariusze zajęć) Opracowanie scenariuszy zajęć z wykorzystaniem elementów programu „Twórczo odkrywam świat” Razem Metody i formy realizacji: • wykład, • praca z tekstem, • analiza wytworów, • dyskusja, • praca w grupach. Bibliografia: • Podstawa programowa kształcenia ogólnego dla szkół podstawowych. • Programy edukacji wczesnoszkolnej, klasy I-III. • I.Czaja-Chudyba, W. Went (2009) Twórczo odkrywam świat. Program uzupełniający rozwijania twórczego myślenia w klasach I-III. Projekt DiAMEnT. 10 Moduł VII: Ewaluacja CELE Uczestnicy: • potrafią dokonać samooceny własnego udziału w zajęciach; • potrafią przekazać osobie prowadzącej i pozostałym uczestnikom informację zwrotną na temat zajęć; • potrafią nazwać umiejętności nabyte w czasie zajęć, które będą przydatne w pracy zawodowej. Zakres tematyczny modułu wykłady ćwiczenia Ewaluacja ustna i pisemna 0 1 Łączna liczba godzin 1 Razem 0 1 1 Tematyka zajęć L.p. 1 Liczba godzin Metody i formy realizacji: • Dyskusja grupowa • Plakaty grupowe • Ankieta ewaluacyjna Bibliografia • Korporowicz L., Ewaluacja w edukacji, Warszawa 1997 • Randor. H., Ewaluacja, Warszawa 1995 • Szabo A., Metody pracy edukatora, Program TERM-MEN 11 RAMOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ DO PROGRAMU WARSZTATÓW JAK ROZWIJAĆ TWÓRCZE MYŚLENIE UCZNIÓW W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ Z WYKORZYSTANIEM PROGRAMU TWÓRCZO ODKRYWAM ŚWIAT 12 Moduł I: Komunikacja interpersonalna Temat 1: Kontrakt grupowy. Cele zajęć: Uczestnicy: • potrafią dokonać autoprezentacji na forum grupy; • znają cele szkolenia i jego program; • formułują zasady pracy w grupie. Czas trwania zajęć: 1 godzina dydaktyczna Metody i formy realizacji: − mini wykład interaktywny − rundka − dyskusja − mówiąca ściana. Planowany przebieg zajęć: 1. Przywitanie uczestników, prezentacja prowadzącego i uczestników - rundka. 15` 2. Omówienie celów i programu zajęć z wykorzystaniem prezentacji 15 ` 3. Sformułowanie kontraktu grupy. 15 ` Instrukcja: Dokończcie zadanie zapisane w nagłówku kolejnych plakatu (plakat wcześniej przygotowuje prowadzący): Najważniejszą zasadą pracy w grupie jest dla mnie…. Swoje uzupełnienia zapiszcie na pojedynczych kartkach. 5` Uczestnicy przyklejają swoje karteczki na plakacie. Prowadzący porządkuje zapisy tak, aby w konsekwencji powstała lista zasad pracy w grupie. 10 ` 13 Moduł II: Program „Twórczo odkrywam świat” jako element systemu pracy z uczniem zdolnym wypracowanego w ramach projektu DiAMEnT Temat 1: Znaczenie edukacji wczesnoszkolnej w rozwijaniu uzdolnień uczniów. Miejsce programu „Twórczo odkrywam świat” w systemie pracy| z uczniem zdolnym. Cele Uczestnicy: znają założenia systemu pracy uczniem zdolnym wypracowanego w ramach • projektu DiAMEnT; • znają podstawowe pojęcia używane w systemie; • rozumieją znaczenie etapu edukacji wczesnoszkolnej w rozwijaniu uzdolnień uczniów. Czas trwania zajęć – 1 godzina Metody i formy pracy: • wykład interaktywny; • dyskusja. Przebieg zajęć 1. Wykład interaktywny z wykorzystaniem prezentacji. Omówienie problemów: − cele i założenia systemu pracy z uczniem zdolnym w województwie małopolskim; − elementy systemu; − miejsce edukacji wczesnoszkolnej w systemie pracy z uczniem zdolnym. 14 Moduł III: Twórcze myślenie jako podstawa rozwijania uzdolnień uczniów Temat 1: Podstawowe założenia teorii twórczego myślenia Temat 2: Zasady pobudzania dyspozycji twórczej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Cele Uczestnicy: • potrafią zdefiniować pojęcia dotyczące twórczości, osoby twórczej i twórczego myślenia; • potrafią dostrzegać kryteria twórczości: cechy wytworu, reakcje psychiczne odbiorców, cechy procesu myślenia; • znają modele teoretyczne zdolności, uwzględniające komponent twórczego myślenia; • znają zasady stymulowania twórczości dzieci w wieku wczesnoszkolnym. Czas trwania zajęć – 4 godziny dydaktyczne Przebieg zajęć I. Twórczość - czyli co? 1. Twórczość jako zdolność specyficzna wyróżniająca człowieka: − twórczość jako wytwór, − twórczość jako proces, − twórczość utożsamiana z cechami ludzi wybitnie uzdolnionych, utalentowanych,. − twórczość jako wynik warunków społecznych, zewnętrznych w stosunku do twórcy. 2. Style myślenia: konkretne sekwencyjne, abstrakcyjne nielinearne, konkretne nielinearne, abstrakcyjne sekwencyjne. 3. Zasady twórczego myślenia, np. odroczonego wartościowania, wielości pomysłów, kombinacji pomysłów, stosowania analogii i metafor. 15 4. Kryteria twórczości a) Jawne (kryteria wybitnych osiągnięć twórczych, obiektywnie stwierdzalne dowody społecznego uznania dzieła lub jego autora); − płynność, czyli łatwość wytwarzania pomysłów. − giętkość, czyli gotowość do zmiany kierunku myślenia, − oryginalność, czyli zdolność do wytwarzania reakcji nietypowych, niezwykłych, niepowtarzalnych. − staranność, czyli ilość pracy włożonej w ekspresję pomysłu, − nowość, czyli stopień oryginalności i zdolność zadziwienia odbiorcy, − sensowność, logiczność, przydatność, wartość, zrozumiałość. − naturalność, poprawność wykonania, elegancja. b) Ukryte − nowości i wartości, − zgodność opinii niezależnych obserwatorów, − emocjonalne, czyli subiektywne „skuteczne zdziwienie” . 5. Prezentacja stanowisk badawczych II. Co można i trzeba, czego nie należy i nie wolno? - Rola nauczyciela w aktywizującym procesie kształcenia. 1. Wspieranie twórczego myślenia i działania. 2. Kompetencje nauczyciela w zakresie rozwoju kreatywności dzieci, np. otwartość, twórczość, kreatywność, pomysłowość, wykształcenie i wiedza, osobowość,… 3. Zasady postępowania wobec stymulowanych. III. Co robić, żeby się udało? - Pobudzanie dyspozycji twórczej dzieci w wieku wczesnoszkolnym. 1. Ćwiczenia i zabawy twórcze 2. Aktywizujące metody i techniki nauczania: integracyjne, dyskusyjne, grupowego podejmowania decyzji, planowania,…. 16 diagnostyczne, Moduł IV: Charakterystyka programu „Twórczo odkrywam świat” Temat 1: Charakterystyka założeń dydaktycznych i wychowawczych programu. Uwarunkowania formalne realizacji programu. Temat 2: Propozycje ćwiczeń i zabaw twórczych rozwijających oryginalne myślenie; wbrew schematom i stereotypom. Cele Uczestnicy: • znają założenia dydaktyczne i wychowawcze programu, cele i zadania edukacyjne programu, koncepcję treści kształcenia, procedury osiągania celów, sposoby monitorowania procesu edukacyjnego i rozwoju ucznia; • znają ćwiczenia i zabawy twórcze rozwijające oryginalne myślenie schematom i stereotypom; • potrafią właściwie interpretować treści programowe. Czas trwania zajęć – 4 godziny dydaktyczne Metody i formy realizacji: • wykład z prezentacją, • zabawy i ćwiczenia, • analiza dokumentu, prac, • metody i techniki aktywizujące. Przebieg zajęć I. Charakterystyka założeń dydaktycznych i wychowawczych programu 1.Psychologiczno- pedagogiczne podstawy programu. 2.Założenia dydaktyczne. II. Cele i zadania edukacyjne 1.Cele i zadania programu. 2.Zadania edukacyjne wyróżnione w kolejnych etapach realizacji programu. 17 wbrew III. Koncepcja treści kształcenia 1.Umiejętności kluczowe w programie. 2.Organizacja materiału nauczania- uczenia się (kształcenia). 3.Umiejętności ucznia i jego osiągnięcia po realizacji programu. IV. Procedury osiągania celów 1.Zasady wspierania twórczej postawy dzieci 6-8-letnich. 2.Sposoby realizacji zadań w trakcie zajęć. V. Monitorowanie procesu edukacyjnego i rozwoju ucznia 1.Filozofia monitoringu edukacyjnego. 2.Cele procesu monitorowania. 3.Zakres monitoringu edukacyjnego. 4.Kierunki oceny kompetencji ucznia: metody i narzędzia służące gromadzeniu informacji. 5. Komunikaty wspierające twórczą atmosferę podczas zajęć. VI. Propozycje ćwiczeń i zabaw twórczych rozwijających oryginalne myślenie; wbrew schematom i stereotypom. VII. Twórcze rozwiązywanie problemów: • pojęcie problemu (problem i pseudoproblem), • proces rozwiązywania problemu, • metody i techniki twórczego rozwiązywania problemów, np. burza mózgów, karta kołowa, dywanik pomysłów, 635, rybi szkielet, metoda trójkąta, mapa mentalna, sześć myślących kapeluszy, asocjogram, kiermasz ofert, warsztaty przyszłościowe,… VIII. Metody i techniki rozwijające twórcze myślenie, np. słowo przypadkowe, niezwykłe zadania, fabuła z „kubka”. IX. Projekt jako szczególna metoda pracy: − pojęcie „projektu” jako jednej z metod planowania, − rodzaje projektów: badawcze, działania lokalnego, − fazy projektu: zainicjowanie i wybór, opis i spisanie kontraktu, realizacja, prezentacja i ocena, − scenariusze zajęć z wykorzystaniem metody projektu. 18 Moduł V: Przykładowe rozwiązania metodyczne w realizacji programu „Twórczo odkrywam świat”. Temat 1: Przygotowanie do obserwacji zajęć. Temat 2: Obserwacja i omówienie zajęć prowadzonych z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”. Cele Uczestnicy: znają sposoby integracji treści program „Twórczo odkrywam świat” z treściami • funkcjonujących programów edukacji wczesnoszkolnej; • znają praktyczne aspekty realizacji programu na przykładzie obserwowanych zajęć; potrafią dokonać analizy obserwowanych zajęć w kontekście realizacji założeń • programu „Twórczo odkrywam świat”. Czas trwania zajęć – 6 godzin dydaktycznych Metody i formy realizacji: • dyskusja; • obserwacja zajęć. Przebieg zajęć 1. Przygotowanie arkusza obserwacji zajęć realizowanych z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat” z uwzględnieniem sposobów integracji treści programu uzupełniającego z treściami programu realizowanego przez nauczyciela. 2. Obserwacja zajęć realizowanych w szkole w klasach I-III z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”. 3. Omówienie zajęć przez nauczycieli prowadzących zajęcia. 4. Analiza sposobów realizacji zajęć w odniesieniu do założeń programu „Twórczo odkrywam świat”. 19 Moduł VI: Projektowanie zajęć z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat” Temat 1: Analiza przykładów dobrych praktyk. Temat 2: Opracowanie scenariuszy zajęć z wykorzystaniem elementów programu „Twórczo odkrywam świat”. Cele Uczestnicy: dostrzegają interpretacyjną funkcję programu i potrafią interpretować treści • programowe w kontekście projektowania zajęć dydaktycznych; • potrafią analizować przykłady dobrych praktyk w realizacji programu „Twórczo odkrywam świat”; • potrafią projektować własne rozwiązania metodyczne z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”. Czas trwania zajęć: 8 godzin dydaktycznych Metody i formy realizacji: • praca w grupie; • analiza tekstu; • dyskusja; • analiza wytworów. Przebieg zajęć I. Atrybuty treści programowych a integracja wiedzy 1. Warunki implikujące określone atrybuty treści kształcenia warunkujące integrację wiedzy w umysłach dzieci: warunek nowości, warunek naukowości, warunek problemowości, warunek eksploracyjności. 2. Analiza programów edukacji wczesnoszkolnej pod kątem ich atrybutów twórczych w zakresach różnych obszarów edukacyjnych, np. − matematycznych zadań problemowych, − tekstów do krytyczno- twórczego czytania, 20 − rozwiązywania społeczno- przyrodniczych problemów w twórczy sposób, − poznawania świata w twórczy sposób,… II. Analiza podstawy programowej i programów edukacji wczesnoszkolnej ze szczególnym zwróceniem uwagi na integrację treści z programem „Twórczo odkrywam świat”. 1. Wyróżnianie w programach treści kształcenia poddających się realizacji w twórczy sposób. 2. Interpretowanie treści programowych w twórczy sposób. 3. Tworzenie przykładowych scenariuszy zajęć z wykorzystaniem funkcjonujących programów edukacji wczesnoszkolnej w korelacji z programem „Twórczo odkrywam świat”. III. Analiza scenariuszy zajęć zrealizowanych w szkole z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”: Interpretacja scenariuszy zajęć pod kątem: • pobudzania twórczej dyspozycji dzieci w zakresie różnych edukacji; • roli nauczyciela w aktywizującym procesie kształcenia. IV. Projektowanie własnych rozwiązań metodycznych w zakresie różnych edukacji z wykorzystaniem programu „Twórczo odkrywam świat”. 21