Etap szkolny

Kod ucznia ………………
Wojewódzki Konkurs Języka Polskiego
dla uczniów gimnazjum
województwa wielkopolskiego.
Rok szk. 2011/2012
Etap szkolny 10.11.2011
Szanowny Gimnazjalisto!
Przystępujesz do rozwiązania testu, który sprawdzi Twoje umiejętności
językowe, wiedzę polonistyczną, znajomość lektur i umiejętność pracy z tekstem.
Czytaj uważnie polecenia, wykonuj zadania spokojnie, zgodnie z własnymi
przemyśleniami. Pamiętaj, żeby odwoływać się przy zadaniach dotyczących
tworzenia własnego tekstu tylko do utworów z zestawu lektur.
Zadania oznaczone gwiazdką (*) są oceniane pod względem poprawności
ortograficznej, interpunkcyjnej i językowej.
Na rozwiązanie masz 90 minut. Możesz zdobyć 40 punktów.
Życzymy Ci powodzenia!
Ta nasza młodość… Odkrywanie świata, ludzi i siebie.
1. * Odwołując się do 3 dowolnych powieści z zestawu lektur wyjaśnij, czy
tytuły utworów odzwierciedlają problemy ukazane w utworach . Podaj
tytuły utworów i przedstaw własne przemyślenia na ich temat. (0-4+1 p.)
a) ………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………… (0-1 p.)
b) ………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………….(0-1 p.)
c) ………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………….(0-1 p.)
d) Wskaż, który tytuł 4 powieści jest, według Ciebie, najbardziej dosłowny,
a który najbardziej przenośny oraz uzasadnij swój wybór.
( 0-1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
2. Przeczytaj wiersz i wykonaj podane polecenia.
(0-5 p.)
Jerzy Liebert
Dzieciństwo
Czasem miewam fantazję naiwnego słodkiego dziecka –
Kręciłbym fujarki i zganiał koty z zapiecka.
Rąbałbym drzewo sosnowe poszczerbionym, ciężkim toporem
I nosił wodę ze studni do bielejącego dworu.
Z pachnącej, wiotkiej leszczyny wyciąłbym smagłe pręty
I wsiadłszy na nie ujeżdżał, niby znarowione źrebięta.
Z szyszek zebranych w lesie budowałbym wielkie gmachy,
Gdzie okna byłyby z liści, a brama z kawałka blachy.
Nie umiałbym wcale czytać i byłbym bardzo szczęśliwy,
Chodziłbym spać wcześnie i patrzył, jak ciemnieją szyby.
Czasem zagrałbym w loteryjkę, babcia by mi pomagała,
Tatuś by się uśmiechał, a mama trochę gniewała.
Chciałbym znowu pojechać na jakąś chłopską zabawę,
Gdzie dzieci liżą cukierki, a starsi tańczą na trawie.
A później wracać wozem w letnie, słodkie zmierzchania.
Widzieć swój dwór z daleka, czuć mocny zapach siana.
Znaleźć się kiedyś w stolicy, iść pierwszy raz do teatru.
Wdychać woń dekoracji, słuchać przeciągłego wiatru.
Na stancji tęsknić do domu, w niedzielę chodzić do kościoła.
Odrabiać pilnie lekcje i pytać - kiedy się skończy szkoła.
Gdy myślę o tym wszystkim, jest mi dziwnie smutno i wesoło Bo dzieciństwo to takie zaklęte, doprawdy zaczarowane koło.
a) określ sytuację liryczną ukazaną w wierszu:
(0-1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…
……………………………………………………………………………………………………………………………………………........
.......................................................................................................................................................
b) przedstaw i scharakteryzuj osobę mówiącą:
(0-1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
c) nazwij uczucia podmiotu lirycznego w formie
rzeczowników odczasownikowych ( podaj przynajmniej trzy
przykłady):
(0-1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
d) podaj dwa cytaty, które wskazują, że osoba mówiąca w wierszu
opisuje świat, który już przeminął, nie jest światem współczesnym:
(0-1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
e) wypisz i nazwij przykłady 3 dowolnych środków stylistycznych,
które odnajdujesz w wierszu:
(0-1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Z podanego wyżej wiersza wypisz po jednym przykładzie:
(0-3 p.)
a. archaizmu…………………………………………………………………………………………………………
b. neologizmu poetyckiego………………………………………………………………..................
c. bezokolicznika ……………………………………………………………………………………………….
d. czasownika w trybie przypuszczającym …………………………………………………..
e. imiesłowu przysłówkowego uprzedniego ……………………………………………………
f. imiesłowu przymiotnikowego czynnego ……………………………………………………..
g. czasownika nieprzechodniego …………………………………………………………………….
h. czasownika w formie niedokonanej …………………………………………………………..
i. przymiotnika w stopniu równym …………………………………………………………………
4. *Znasz wiersz Jerzego Lieberta i cztery powieści współczesne o tematyce
młodzieżowej. Określ, na czym polegają różnice w spojrzeniu na
dzieciństwo i młodość w tych utworach. Podaj 3 różnice.
( 0-2+1p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
5. *Hadrian, bohater powieści „Drugi”, wypowiada takie słowa w swoim
tajemnym , komputerowym dzienniku:
„Nienawidzę. To właśnie nienawiść czuję najczęściej. Nienawidzę siebie zaraz
na drugim miejscu, albo nawet ex aequo z moją matką. Nienawidzę swojego
życia i tego, że nie wystarcza mi odwagi, żeby je zmienić.[…] Anormalny.
Obniżona dojrzałość emocjonalna. Beznadziejny typ- taki właśnie jestem”.
Poczuj się psychologiem. Co możesz powiedzieć, na podstawie tej wypowiedzi
i na podstawie treści całego utworu, o bohaterze? Czy zgadzasz się z tą
autocharakterystyką bohatera? Spróbuj udzielić 3-4 rad Hadrianowi, które
pomogłyby mu poprawić jego samoocenę.
(0-3+1 p.)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
6. *„Nigdy nie miałem łatwego życia. Nie urodziłem się w czepku i nikt mnie
nie rozpieszczał. Miałem jednak pogodne usposobienie i traktowałem tę
moją drogę życiową, jak tor przeszkód. Pozwólcie więc , że się
przedstawię: nazywam się Maciej Łańko, urodziłem się w Jerzmanowie,
a teraz mam piętnaście lat i jestem dopiero na początku tego toru.
Wziąłem dopiero najłatwiejsze przeszkody. Zobaczymy, co będzie dalej”.
(0-5+1 p.)
a) te słowa wypowiada bohater i narrator powieści „ Telemach w
dżinsach”; określ, w jakim celu narrator używa czasowników w formie:
pozwólcie, zobaczymy i jak one wpływają na sposób narracji : (0-1 p.)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
b) wyjaśnij znaczenie frazeologizmu „ w czepku urodzony”:
(0-1 p.)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
c) użyj tego frazeologizmu w zdaniu złożonym podrzędnie w taki sposób, aby
z kontekstu zdania można zrozumieć jego znaczenie:
(0- 1 p.)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
d) napisz w 5 punktach, co będzie dalej w życiu bohatera; użyj zdań w czasie
teraźniejszym w trybie oznajmującym:
(0- 2 p.)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………..
7. *Odwołując się do przeczytanych powieści zredaguj 5 zasad
postępowania, który pomogą we wzajemnych relacjach miedzy rodzicami
i dziećmi, między dorosłymi a młodymi , między przyjaciółmi. Użyj zdań
w 2 osobie liczby mnogiej w trybie rozkazującym.
(0-2+1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
8. *Ta nasza młodość… Odkrywanie świata, ludzi i siebie.
Która z przeczytanych przez Ciebie powieści odnosi się najbardziej,
według Ciebie, do motta konkursu? Wybierz jeden utwór i uzasadnij
swój wybór.
(0 – 3+1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
9.*Zredaguj imienne zaproszenie dla dowolnej osoby na wieczór autorski Ewy
Nowak, na którym pisarka prezentować będzie swoją nową powieść. Zachęć do
przeczytania utworu i udziału w spotkaniu.
(0-2+1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
10. *W powieści Andrzeja Klawittera „ Jedynaczka” mamy do czynienia
z niezwykłym zakończeniem. Zinterpretuj to zakończenie, które wydaje się
” wywracać powieść do góry nogami”, jak napisano w jednej z recenzji
powieści.
(0-3+1 p.)
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………….……