RefUsol - Advanced Energy
Transkrypt
RefUsol - Advanced Energy
Electrifying Innovations Wydanie polskie 2013 Asortyment falowników fotowoltaicznych Spis treści Asortyment falowników fotowoltaicznych 2013 04 Firma Falowniki stringowe 10 Falowniki stringowe | jednofazowe REFUsol 003K | 004K | 005K 12 Falowniki stringowe | trójfazowe REFUsol 008K | 010K | 013K | 017K | 020K 14 Falowniki stringowe | trójfazowe REFUsol 020K - SCI 16 Falowniki stringowe | trójfazowe REFUsol 023K - 460 VAC Falowniki centralne 20 Falowniki centralne REFUsol 333K 24 Falowniki centralne REFUsol 500K | 630K 26 POWERBOX REFUspb 500K | 630K | 1.0m | 1.3m Komponenty dodatkowe 30MONITORING ONLINE REFUlog 32MONITORING ONLINE REFUlog pro | REFUlog app 34MODUŁ RADIOWY REFUconnect 36 Menedżer mocy REFUpmu 38 Przełącznik sieciowy Zewnętrzny przełącznik Ethernet 40 Czujnik i moduł wentylatora Czujnik nasłonecznienia | REFUpowercap 42 Jednostka przyłączeniowa generatora REFUgak SERWIS 46 Utility Competence Center 48 Zasady konserwacji | Gwarancja 50 Warsztaty | Szkolenia 52 Załączniki referencyjne 4 Refusol FIRMA Wydajność z doświadczenia REFUsol GmbH Pionier w branży energii słonecznej Specjalista w zakresie elektroniki mocy REFUsol GmbH produkuje w Niemczech od ponad 48 lat wysoko jakościowe przekształtniki. Już w 1997 roku REFUsol na bazie wieloletnich doświadczeń opracował pierwszy sterowany sieciowo falownik fotowoltaiczny. Dzisiaj nasze produkty znajdują się w instalacjach i parkach słonecznych na całym świecie. Nasza jakość jest wysoka. Dlatego otrzymaliśmy certyfikat DIN EN ISO 9001 : 2000. Rozwój, produkcja i sprzedaż wydajnych falowników fotowoltaicznych to główne zadania firmy REFUsol GmbH. Ze szczytowym współczynnikiem sprawności 98,7 % falowniki fotowoltaiczne REFUsol należą do najbardziej wydajnych na rynku. Asortyment produktów obejmuje falowniki łańcuchowe i centralne w zakresie mocy od 3,6 kW do 1,3 MW. Odpowiednio szeroki jest również zakres zastosowań naszych urządzeń. Sięga on od domów jednorodzinnych do parków słonecznych o mocy liczonej w megawatach. Nasze zaangażowanie w branży energii słonecznej wykracza poza projektowanie i produkcję wiodących technologii. Dla naszych klientów stworzyliśmy narzędzie internetowe dokumentujące moc instalacji fotowoltaicznej dzień po dniu: portal internetowy REFUlog. Klienci mogą na nim odczytać wszystkie ważne parametry eksploatacyjne swoich instalacji słonecznych, przedstawić graficznie i przeanalizować. 26 krajów, 4 kontynenty, jeden cel Silna obecność REFUsol działa na całym świecie: ma pracowników w Niemczech i w Europie, spółki zależne w USA, Japonii, Indiach, Chinach i Korei Płd., a także wielu krajowych partnerów handlowych i serwisowych. Naszym celem jest wspieranie naszych klientów na wszystkich ważnych rynkach energii słonecznej na świecie naszą wiedzą i naszymi produktami. 5 Zasięg: Nasze produkty są obecne na wszystkich ważnych rynkach energii słonecznej na świecie. REFUsol ma przedstawicielstwa, spółki zależne lub partnerów serwisowych w 26 krajach na czterech kontynentach – a więc wszędzie tam, gdzie energia słoneczna ma znaczenie. 6 Refusol FIRMA Zrównoważony rozwój powstaje tam, gdzie badania przekształcają się w technologię Niezawodny i zyskowny Zacisk przyłączeniowy: REFUsol przekazuje bezpiecznie prąd z modułów fotowoltaicznych, linii i parków słonecznych do sieci. Dzięki dopracowanemu systemowi śledzenia punktu mocy maksymalnej i doskonałemu współczynnikowi skuteczności obciążenia częściowego, wyższe uzyski są możliwe przy wysokim oraz zredukowanym nasłonecznieniu w każdej instalacji fotowoltaicznej. Ponieważ wydajność traktujemy jako zadanie kompleksowe, zwróciliśmy uwagę, aby nasze komponenty były zbudowane w sposób oszczędzający zasoby i kompaktowy - dzięki temu mają wysoki stopień niezawodności, jaki klienci oczekują od naszych produktów. Szybki i precyzyjny system śledzenia punktu mocy maksymalnej Dla nas zrównoważony rozwój oznacza również efektywne wykorzystanie niekończących się zasobów, takich jak światło słoneczne. Ponieważ dopiero dzięki wydajności zrównoważony rozwój będzie miał wartości ekonomiczne. Wydajność była dlatego głównym zagadnieniem podczas projektowania naszej serii falowników słonecznych. Dzięki nowej topologii sterowania mogliśmy zwiększyć współczynniki sprawności do szerokiego zakresu napięć wejściowych. Szczytowy współczynnik sprawności wynosi ponad 98 %, europejski współczynnik sprawności wynosi ponad 97 %. Tego rodzaju parametry prowadzą do wysokiego uzysku, kiedy system śledzenia punktu mocy maksymalnej idealnie ustawia komponenty według warunków otoczenia. Aby to uzyskać, opracowaliśmy nowy, szczególnie szybki i jednocześnie precyzyjny algorytm punktu mocy maksymalnej. Współczynnik sprawności systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej uzyskuje na podstawie tego algorytmu wartość szczytową 99,9 %. 7 Przetestowane i potwierdzone Stajemy do rywalizacji. Dyskutujemy z krytycznymi ekspertami. Wiemy bowiem, co mogą nasze produkty. Na przykład pokazują swoją najwyższą wydajność dokładnie w tym punkcie roboczym, w którym generatory słoneczne są eksploatowane najczęściej. Cieszymy się, kiedy nasze produkty poddawane są trudnym testom. Potwierdzają one cały czas, że dobre pomysły przekuwamy na wysokiej klasy urządzenia dla branży energii słonecznej. Na przykład falowniki słoneczne REFUsol, które już przy 2,5 % mocy znamionowej przekazują 90 % wytworzonego prądu słonecznego do sieci. Zostało to przetestowane i potwierdzone przez wiele niezależnych instytutów. Między innymi magazyn Photon ocenił REFUsol 013K, REFUsol 017K i REFUsol 020K jako „bardzo dobre“ i „bardzo dobre +“. 80 98% 60 97,5% 40 97% 96,5% 20 0 250 300 350 400 450 500 550 Napięcie wejściowe Eingangsspannung [U_Ein] 600 650 700 750 moc wyjściowa ProzentualeProcentowa Ausgangsleistung [P_Ein/P_Nenn] Wyróżnienie: produkty REFUsol regularnie uzyskują doskonałe wyniki w niezależnych testach. U dołu: Obliczony współczynnik skuteczności falownika REFUsol 017K. Refusol Falowniki stringowe „Falowniki stringowe REFUsol z topologią UltraEta kierują się zasadami panującymi w naturze: efektywnie wykorzystują zasoby i są optymalnie dostosowane. Według tego wzorca projektujemy urządzenia, przynoszące naszym klientom najwyższe zyski.“ ® J. Hantschel, technologia i zarządzanie innowacjami Park słoneczny Bitterfeld, wyposażony w falowniki marki REFUsol. 10 Refusol Falownik stringowy | jednofazowy Falownik stringowy jednofazowy REFUsol 003K– 005K Do domu Stały rozmiar: Tak duży, że pobiera energię z dachu – tak mały, że ledwo go można dostrzec: REFUsol 003K– 005K. W segmencie jednofazowych1) beztransformatorowych falowników stringowych oferujemy falowniki REFUsol o mocy znamionowej od 3,6 do 4,6 kW. Zasilają one sieć niskonapięciową i dzięki wysokiemu stopniu ochrony IP66 są w szczególności przeznaczone do instalacji dachowych o mocy od 3,6 kW przy rozstawieniu wewnątrz i na zewnątrz. Dzięki szybkiemu i precyzyjnemu systemowi śledzenia punktu mocy maksymalnej (MPP Tracking) urządzenia uzyskują współczynniki sprawności do 97,7 %. Za pomocą naszego systemu zarządzania danymi REFUlog użytkownik może uzyskać i przeanalizować dane robocze i mocy każdej instalacji fotowoltaicznej. Za pomocą wbudowanego interfejsu RS485, naszego zespołu zarządzania mocą REFUpmu i przyłącza internetowego użytkownik może kontrolować swoją instalację poprzez falownik w każdej chwili i z dowolnego miejsca na świecie przy użyciu komputera lub ze smartfona dzięki aplikacji REFUlog. Więcej informacji o REFUlog znajduje się na stronie 30. 1) Zasilanie: 1-fazowe 11 DANE TECHNICZNE DANE DC Maks. moc fotowoltaiczna, kW Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A Ilość systemów śledzenie puntu mocy maksymalnej Liczba przyłączy DC DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej Zakres regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A Współczynnik zniekształceń nieliniowych THD, % Maks. współczynnik sprawności, % Europ. współczynnik sprawności, % REFUsol 003K REFUsol 004K REFUsol 005K 4,3 350 … 710 4,9 351 … 710 5,4 348 … 710 11,5 880 13,0 1 14,5 2 3,68 4,12 4,6 3,68 4,12 4,6 3 AC 400 V + N, 47,5−52,5 Hz (Zasilanie: 1-fazowe) 1 0,9ind …1… 0,9poj 16 17,9 20 <3 <3 <3 97,7 97,4 Zasilanie od, W Zużycie energii w nocy, W 7 <2 CHŁODZENIE, WARUNKI OTOCZENIA, KEM Chłodzenie Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Wewnętrzna ochrona przed przepięciem, typ Klasa ochrony Klasa ochrony przepięciowej Klasy środowiskowe Certyfikaty Konwekcja naturalna −20 … +60 Do 2000 m npm 3 (wg EN 61643-11) I (wg IEC 62103) DC: II, AC: III (wg IEC 60664-1) 4K4H wg DIN IEC 721-3-4 Aktualne zaświadczenie można znaleźć na http://europe.refusol.com/certifications.pdf wg VDE 0126-1-1 RS485 & RS232 Samoczynny punkt sterowania Interfejsy DANE OGÓLNE Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg 27 IP66 wg EN 60529 320/720/250 27 28 12 Refusol Falownik stringowy | trójfazowy Falownik stringowy trójfazowy REFUsol 008K– 020K Dla instalacji od średnich do megawatowych Zwycięzca: otrzymuje najlepsze oceny w magazynie Photon: REFUsol 008K– 020K. Na rynek amerykański skonstruowaliśmy wersję UL (urządzenie różni się od przedstawionego tutaj modelu). Falowniki stringowe trójfazowe o klasie mocy od 8,25 do 19,2 kW są idealnie przeznaczone do projektów z instalacją dachową 8 kW do parku o mocy kilku megawatów. Spełniają one wszystkie wytyczne klasy ochrony IP65 – obudowa chroni je skutecznie przed pyłem, wodą i pryskająca wodą. Dlatego urządzenia te można bez problemu instalować w terenie. Wszystkie pięć falowników stringowych są poręczne i zwarte. Powierzchnia wspornika na przykład jest mniejsza niż trzy leżące obok siebie kartki A4. Eksploatacja i kontrola są proste. Dodatkowe ułatwienie stanowią graficzny wyświetlacz, wbudowany interfejs RS485 i przyłącze Ethernet. Trójfazowe falowniki stringowe już przy niewielkim nasłonecznieniu uzyskują współczynnik sprawności do 98,2 %. Efekt uboczny wysokiego współczynnika sprawności: do odprowadzania ciepła wystarczy chłodzenie konwekcyjne. Dzięki niewielkim wahaniom napięcia wobec ziemi urządzenia beztransformatorowe można stosować również z wieloma modułami cienkowarstwowymi. Wbudowany rejestrator danych umożliwia przesyłanie wszystkich ważnych danych eksploatacyjnych do portalu internetowego REFUlog. Dane można przesyłać połączeniem kablowym lub opcjonalnie bez kabla przez nowy moduł radiowy REFUconnect w celu wizualizacji i analizy. W każdej chwili można zobaczyć stan eksploatacyjny i produktywność instalacji. Więcej informacji o REFUlog znajduje się na stronie 30. 13 DANE TECHNICZNE DANE DC Zalecana maks. moc fotowoltaiczna, kWp Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Napięcie załączające DC, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A Ilość systemów śledzenia punktu mocy maksymalnej Liczba i typ przyłączy DC Odłącznik DC DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej zakres regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A Współczynnik zniekształceń nieliniowych THD, % Maks. współczynnik sprawności, % Europ. współczynnik sprawności, % Zasilanie od, W Zużycie energii w nocy, W CHŁODZENIE, WARUNKI OTOCZENIA, KEM Chłodzenie Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Emitowany hałas, dBa Emisja zakłóceń Odporność na zakłócenia Wewnętrzna ochrona przed przepięciem, typ Klasa ochrony Klasa ochrony przepięciowej Klasy środowiskowe Certyfikaty Samoczynny punkt sterowania Interfejsy DANE OGÓLNE Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg REFUsol 008K REFUsol 010K REFUsol 013K REFUsol 017K REFUsol 020K 9,3 370 … 850 11,2 410 … 850 13,9 420 … 850 18,5 445 … 850 21,6 480 … 850 38,5 41 6 x MC4 6 x MC4 23 25 3 x MC4 3 x MC4 8,25 8,25 10,0 10,0 3 x 12 < 2,5 98,0 97,3 350 1000 30 1 4 x MC4 tak 12,4 16,5 12,4 16,5 3 AC 400 V + N, 50 – 60 Hz 1 0,9ind …1… 0,9poj 3 x 18 3 x 18,5 3 x 29 < 1,8 < 1,8 < 1,8 98,0 98,0 98,2 97,4 97,5 97,8 19,2 19,2 3 x 29 < 1,8 98,2 97,8 20 < 0,5 Konwekcja naturalna −25 … +55 Do 2000 m npm < 45 EN 61000-6-4:2007 EN 61000-6-2:2005 3 (wg EN 61643-11) I (wg IEC 62103) DC: II, AC: III (wg IEC 60664-1) 4K4H wg DIN IEC 721-3-4 Aktualne zaświadczenie można znaleźć na http://europe.refusol.com/certifications.pdf wg VDE 0126-1-1 Ethernet i RS485 IP65 wg EN 60529 535/601/225 535/601/225 535/601/277 535/601/277 535/601/277 28,5 28,5 35,5 41,5 41,5 14 Refusol Falownik srtingowy | trójfazowy Falownik stringowy trójfazowy REFUsol 020K-SCI Przekroczyć granicę Pakiet Premium: specjalne materiały i optymalizacje, umożliwiające szerokie zastosowanie w branży energii słonecznej: REFUsol 020K-SCI. Falowniki trójfazowe 008K– 020K to sprawdzeni partnerzy w dziedzinie fotowoltaiki. Zapewniają bardzo duże współczynniki sprawności, pracują niezawodnie i codziennie dowodzą swój rozwój techniczny. Jako doświadczeni projektanci zawsze wyznaczamy sobie jednak nowe cele. Kto pokonuje ograniczenia techniczne, może przełamać granicę między wydajnością wysoką a najwyższą. Konstruując REFUsol 020K- SCI wykonaliśmy ten krok do absolutnie najwyższej wydajności. Wyposażony w szczególne materiały, takie jak węglik krzemu i wiele optymalizacji, REFUsol 020K-SCI może wszystko i jeszcze nieco więcej niż urządzenia jego klasy. Jego szczytowy współczynnik sprawności wynosi 98,7 %, pracuje nadzwyczaj cicho, a jego moc zwiększyliśmy do 20 kW AC. Szeroki zakres napięcia wejściowego od 490 do 800 woltów, precyzyjny i szybki system śledzenia punktu mocy maksymalnej oraz niewielka masa zaledwie 40 kilogramów powodują, że REFUsol 020K-SCI wyznacza standardy w kategorii do 20 kW. REFUsol 020K-SCI to najlepsza i idealna technologia – falownik High End dla użytkowników, którzy chcą uzyskać maksymalne zyski ze swojej instalacji fotowoltaicznej. 15 DANE TECHNICZNE DANE DC Zalecana maks. moc fotowoltaiczna, kWp Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Napięcie załączające DC, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A Ilość systemów śledzenia punktu mocy maksymalnej Liczba i typ przyłączy DC Odłącznik DC DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej Zakres regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A Współczynnik zniekształceń nieliniowych THD, % Maks. współczynnik sprawności, % Europ. współczynnik sprawności, % Zasilanie od, W Zużycie energii w nocy, typ CHŁODZENIE, WARUNKI OTOCZENIA, KEM Chłodzenie Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Emitowany hałas, dBa Emisja zakłóceń Odporność na zakłócenia Wewnętrzna ochrona przed przepięciem, typ Klasa ochrony Klasa ochrony przepięciowej Klasy środowiskowe Certyfikaty Samoczynny punkt sterowania Interfejsy DANE OGÓLNE Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg REFUsol 020K-SCI 22,3 490 … 800 350 1000 41,5 1 6 x MC4 tak 20,0 20,0 3 AC 400 V + N, 50 – 60 Hz 1 0,9ind …1… 0,9poj 3 x 29,2 < 1,8 98,7 98,5 20 < 0,5 Konwekcja naturalna −25 … +60 Do 4000 m npm < 35 EN 61000-6-4:2007 EN 61000-6-2:2005 3 (wg EN 61643-11) I (wg IEC 62103) DC: II, AC: III (wg IEC 60664-1) 4K4H wg DIN IEC 721-3-4 Aktualne zaświadczenie można znaleźć na http://europe.refusol.com/certifications.pdf wg VDE 0126-1-1 Ethernet i RS485 IP65 wg EN 60529 535/601/277 40,0 16 Refusol Falownik stringowy | trójfazowy falownik stringowy TRÓJFAZOWY REFUsol 023K- 460 VAC Falownik stringowy do instalacji średnionapięciowych Model wiodący: Nowy członek naszej rodziny falowników: REFUsol 023K- 460 VAC. Beztransformatorowy falownik stringowy REFUsol 023K z 460 VAC uzupełnia asortyment produktów między falownikami stringowymi 008K– 020K z 400 VAC a wysoko wydajnym falownikiem centralnym REFUsol 333K z 690 VAC. Z napięciem wyjściowym 460 woltów i zakresem napięcia wejściowego od 575 do 850 woltów REFUsol 023K- 460 VAC jest idealnym modelem do zastosowań średnionapięciowych w dużych instalacjach fotowoltaicznych. Jego współczynnik sprawności wynosi ponad 98 %. Podobnie jak inne falowniki serii REFUsol, również REFUsol 023K- 460 VAC pracuje z szybkim i dokładnym systemem śledzenia punktu mocy maksymalnej REFUsol. Konfiguracja urządzenia za pośrednictwem sieci jest łatwa i szybka, a przy zastosowaniu rozwiązania REFUconnect może się odbyć w sposób bezprzewodowy. Bilans mocy zasilanych przez niego instalacji można analizować na podstawie internetowego narzędzia analiz REFUlog. Użytkownik może całkowicie skupić się na parametrach, wykresach i wartościach, ponieważ nie trzeba się martwić konserwacją urządzenia 023K- 460 VAC. Pracuje ono z bezobsługowym chłodzeniem konwekcyjnym. 17 DANE TECHNICZNE DANE DC Zalecana maks. moc fotowoltaiczna, kWp Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Napięcie załączające DC, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A Ilość systemów śledzenia punktu mocy maksymalnej Liczba i typ przyłączy DC Odłącznik DC DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej Zakres regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A Współczynnik zniekształceń nieliniowych THD, % Maks. współczynnik sprawności, % Europ. współczynnik sprawności, % Zasilanie od, W Zużycie energii w nocy, typ CHŁODZENIE, WARUNKI OTOCZENIA, KEM Chłodzenie Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Emitowany hałas, dBa Emisja zakłóceń Odporność na zakłócenia Wewnętrzna ochrona przed przepięciem, typ Klasa ochrony Klasa ochrony przepięciowej Klasy środowiskowe Certyfikaty Samoczynny punkt sterowania Interfejsy DANE OGÓLNE Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg REFUsol 023K- 460 VAC 25,8 575 … 850 350 1000 41 1 6 x MC4 tak 23 23 3 AC 460 V + N, 50 – 60 Hz 1 0,9ind …1… 0,9poj 3 x 29,2 < 1,8 98,3 98,1 20 < 0,5 Konwekcja naturalna −25 … +55 Do 2000 m npm < 45 EN 61000-6-4: 2007 EN 61000-6-2: 2005 3 (wg EN 61643-11) I (wg IEC 62103) DC: II, AC: III (wg IEC 60664-1) 4K4H wg DIN IEC 721-3-4 Aktualne zaświadczenie można znaleźć na http://europe.refusol.com/certifications.pdf wg VDE 0126-1-1 Ethernet i RS485 IP65 wg EN 60529 535/601/277 41,5 Refusol Falownik CENTRALNY „Projektanci, tworzący na szeroką skalę, stawiają nowe standardy. My, projektując oraz produkując urządzenia, dostarczamy rozwiązań, które znakomicie spełniają te standardy. Z Refusol inwestujesz w przyszłość pełną zysków.“ M. Behlen, dział zarządzania produktem Park słoneczny Meuro, wyposażony w falowniki marki REFUsol. 20 Refusol Falownik centralny Falownik centralny REFUsol 333K Do zastosowań terenowych i fabryk Czołowy sportowiec: Wiele innowacji skupionych w nim nadaje atrakcyjne cechy wydajności. To bez wątpienia najbardziej pożądany typ w swojej klasie: REFUsol 333K. REFUsol 333K to nowy, wysoko wydajny falownik centralny do instalacji terenowych i dachów przemysłowych. Niskie koszty systemowe i bardzo duży współczynnik sprawności ponad 98,4 % to tylko dwa z wielu dobrych powodów, przemawiających za jego zastosowaniem w dużych projektach. Wspólnie pracujące już trzy takie urządzenia generują moc jednego megawata. Mimo że został skonstruowany do zastosowań dużej mocy, nie wyróżnia się zajmowanym miejscem ani masą. Jedynie 850 kg, rozdzielone na zwartą obudowę, pozytywnie wpływają na koszty transportu i infrastruktury. Dzięki ustandaryzowanemu poziomowi napięcia 690 VAC falownik jest idealnym rozwiązaniem specjalnie do projektowania dużych instalacji fotowoltaicznych. 333 kW = + + 333 kW 333 kW 21 3AC 690V 3AC 690V Zależność od rozmieszczenia Ekonomiczne, ponieważ dobrze zaprojektowane technicznie Podłączenie kilku falowników do jednego transformatora obniża koszty oraz straty wynikające z instalacji. W parkach energii wiatrowej od dawna stosuje się taką architekturę. Z powodzeniem. Z tej zasady można korzystać również w przypadku dużych instalacji fotowoltaicznych. Duże napięcie wyjściowe 690 VAC modelu REFUsol 333K umożliwia równoległą pracę kilku falowników na jednym transformatorze. Pozytywne efekty przekonują. Wyższe napięcie wyjściowe przy takim samym przekroju przewodu zmniejsza utratę mocy o 66 % w porównaniu do urządzeń 400 VAC. Takie rozmieszczenie stosowane jest w dużych instalacjach z mniejszą liczbą transformatorów i na stronie DC z mniejszą liczbą odcinków kablowych. Koszty urządzeń, infrastruktury i utrzymania są dzięki temu znacznie niższe. Dzięki wysokiemu napięciu wejściowemu do 1500 V linie można układać znacznie dłużej niż było to możliwe dotychczas. Straty na jednej linii zmniejszają się, moc pozostaje jednak zachowana. Ogólnie zwiększa to ekonomiczność całej instalacji fotowoltaicznej. 3AC 690V 1,6 MVA 3AC 690V 3AC 690V 3AC 690V 3AC 690V 1,0 MVA 20 kV 20 kV 3AC 690V Tryb równoległy: zestawy urządzeń REFUsol mogą pracować równolegle. W ten sposób obniżają się koszty infrastruktury i eksploatacji. 22 Refusol Falownik centralny Szeroki zakres działania Stabilne zyski od wschodu do zachodu słońca REFUsol 333K dzięki topologii przełączania UltraEta® uzyskuje bardzo wysoki szczytowy współczynnik sprawności ponad 98,4 %. Obliczone współczynniki sprawności falownika REFUsol 333K są większe niż szeroki zakres napięcia wejściowego na nadzwyczaj wysokim poziomie. W ten sposób zapewnione są wysokie współczynniki sprawności już przy niskim nasłonecznieniu. Wysoki zysk energetyczny, prosta instalacja, obsługa przyjazna dla użytkownika oraz możliwość wykorzystania produkowanych na potrzeby przemysłowe transformatorów standardowych i komponentów z branży energii wiatrowej, obniżają całkowite koszty systemowe większych instalacji fotowoltaicznych. 23 DANE TECHNICZNE DANE DC Zalecana maks. moc fotowoltaiczna, kWp Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Napięcie załączające DC, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A Ilość systemów śledzenia punktu mocy maksymalnej Liczba wejść DC DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej zakres regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A Współczynnik zniekształceń nieliniowych THD, % Maks. współczynnik sprawności, % Europ. współczynnik sprawności, % Zasilanie od, kW Zużycie energii w nocy, W CHŁODZENIE, WARUNKI OTOCZENIA, KEM Chłodzenie Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Emitowany hałas, dBa Emisja zakłóceń Odporność na zakłócenia Wewnętrzna ochrona przed przepięciem, typ Klasy środowiskowe Certyfikaty Interfejsy DANE OGÓLNE Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg Systemy rozłączające DC Systemy rozłączające AC REFUsol 333K 375 600 … 1200 500 1500 610 1 4 333 333 3 AC 690 V + N, 50 – 60 Hz, wymagany zewnętrzny transformator sieciowy 1 0,9ind …1… 0,9poj 3 x 280 ≤3 98,4 98,0 0,6 0 Chłodzenie powietrzem sterowane temperaturą −20 … +55 Do 1000 m bez ograniczeń, powyżej 1000 m z redukcją mocy, powyżej 2000 m z redukcją napięcia, maksymalna wysokość 3000 m maks. 70 EN 61000-6-4:2007 EN 61000-6-2:2005 1 + 2 + 3 (EN 61643-11) 4K4H wg DIN IEC 721-3-4 Aktualne zaświadczenie można znaleźć na http://europe.refusol.com/certifications.pdf Ethernet, RS485, CAN Master Część elektroniczna: IP65 wg EN 60529 1230/1610/810, bez gniazda 850 Styczniki DC Stycznik główny Refusol Falownik centralny Falownik centralny REFUsol 500K– 630K Twierdza: Wysoka moc wymaga solidnej podstawy. Stabilna konstrukcja, solidne wykonanie i dostosowanie do wysokich obciążeń: REFUsol 500K– 630K. Przyłącze sieciowe 3 x 315 VAC Skala przemysłowa – zaczynamy tam, gdzie inni kończą Jeśli elektryczne parametry mocy mają wartość zastrzeżoną dla dużych instalacji, praktycznie nie da się zrezygnować z zastosowania falowników centralnych REFUsol 500K– 630K. Ich zastosowanie zaczyna się tam, gdzie inne falowniki osiągają swoje limity. Łączą one w sobie blisko 50 lat doświadczeń w elektronice mocy i konstrukcjach szaf sterowniczych z aktualnymi wynalazkami, takimi jak szybki i precyzyjny system śledzenia punktu mocy maksymalnej urządzeń typu REFUsol 008K– 023K. Obydwa urządzania posiadają skuteczne chłodzenie wodą. W przypadku 630K dodatkowo z sprężarką. Obydwa urządzenia posiadają ochronę przed tworzeniem sieci wyspowej. Solidna konstrukcja, możliwość obciążania podczas eksploatacji, duża czułość podczas regulacji – REFUsol przekonuje również w górnych klasach mocy. Naszą zasadę skuteczności stosujemy również tam, gdzie przepływają bardzo wysokie prądy do 1300 A. Szczytowy współczynnik sprawności tych falowników centralnych wynosi ponad 98,1 %, odpowiednio do europejskiego współczynnika sprawności wynoszącego 97,6 %, przy zakresie systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej od 460 do 850 V. Również z taką ekstremalną mocą postępujemy starannie. Wyłącznik Ochrona przed mocy przepięciem 3 3 ∕ ∕ KEM ~∕ Dławik Stycznik Falownik sieciowy ~ = 3 ∕ 24 3 x 400 VAC z sieci niskiego napięcia Napięcia sterownicze 400 VAC, 230 VAC, 24 VDC Sterownik falownika KEM Rozłącznik -X10 -X13 -X14 -X15 Panel Ether- RS485 RS485 obsługi net wyjście wejście ~ = Dławik Stycznik Falownik sieciowy 12 – 16 x DC plus ~∕ Generator fotowoltaiczny Ochrona przed przepięciem ~∕ KEM Rozłącznik 12 – 16 x DC minus 25 DANE TECHNICZNE REFUsol 500K DANE DC Zalecana maks. moc fotowoltaiczna, kWp Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Napięcie załączające DC, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A System śledzenia punktu mocy maksymalnej REFUsol 630K 575 725 460 … 850 560 950 1000 1300 1 Liczba przyłączy DC 12 Ochrona przed przepięciem, typ DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej Zakres regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A Współczynnik zniekształceń nieliniowych THD, % Maks. współczynnik sprawności, % Europ. współczynnik sprawności, % 2 500 630 500 630 3 AC 315 V, 50 – 60 Hz, wymagany zewnętrzny transformator sieciowy 1 0,9ind …1… 0,9poj 920 1220 ≤3 98,14 bez transformatora 97,60 bez transformatora Zasilanie od, W Zużycie energii w nocy, W Ochrona przed przepięciem, typ CHŁODZENIE, WARUNKI OTOCZENIA, KEM Chłodzenie Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Emitowany hałas, dBa Emisja zakłóceń Odporność na zakłócenia Klasy środowiskowe Certyfikaty DANE OGÓLNE Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg Systemy rozłączające DC Systemy rozłączające AC 1) 16 5000 50 … 600 1+2 Chłodzenie wodne Chłodzenie wodne opcjonalnie z sprężarką z sprężarką −20 … +451) −20 … +501) Do 1000 m npm, z obniżeniem mocy do 2000 m Do ustalenia EN 61000-6-4:2007 EN 61000-6-2:2005 3K3 wg DIN IEC 721-3-3 Aktualne zaświadczenie można znaleźć na http://europe.refusol.com/certifications.pdf IP43 lub IP54 (opcja) IP54 wg EN 60529 wg EN 60529 2800/2190/600, 2800/2000/600, dodatkowy agregat chłodzący: dodatkowy agregat chłodzący: 600/2000+2002)/800+1603) 600/2000+2002)/800+1603) 1700 1800 Styczniki DC Wyłącznik główny i stycznik główny z opcją „hermetycznie zamkniętego systemu“ bez obniżenia P 2) gniazdo przyłączy wody przesuwane/zdejmowane 3) sterownik chłodzenia 26 Refusol Falownik centralny | powerbox Powerbox REFUspb Gotowy do użytku: Pakiet całościowy do przesyłania mocy w indywidualnie skonfigurowanym parku fotowoltaicznym: REFUspb. Interfejsy Skonstruowany do ekstremalnych warunków zastosowania -X10 -X13 -X14 Panel Ethernet RS485 obsługi wyjście 12 – 16 x DC plus = Generator fotowoltaiczny Rozłącznik 12 – 16 x DC minus ~ Wyłącznik mocy Falownik 3 ∕ 3 x 315 VAC Transformator Falownik 12 – 16 x DC plus = Generator fotowoltaiczny Rozłącznik 12 – 16 x DC minus Interfejsy -X15 RS485 wejście Na bazie falowników centralnych REFUsol skonstruowaliśmy gotowy do użycia Powerbox REFUspb: Jest przeznaczony do mocy od 500 kW do 1,3 MW i w razie potrzeby może zostać wyposażony tak, aby spokojnie wypełniał swoje zadania również w ekstremalnych obciążeniach. Warunki otoczenia w miejscach montażu instalacji fotowoltaicznych na świecie znacznie się różnią. Dlatego szukaliśmy rozwiązań technicznych, za pomocą których moglibyśmy rozszerzyć obszar zastosowania falowników centralnych REFUsol i Powerbox REFUspb również na ekstremalne zakresy. Dlatego zdecydowaliśmy się na dodatkowy, opcjonalny układ chłodzenia. Na życzenie klienta uzupełniamy standardowe chłodzenie instalacji hermetycznie zamkniętym układem chłodzenia. Pozwala on na wyższe dopuszczalne maksymalne temperatury otoczenia i chroni komponenty instalacji przed oddziaływaniami zewnętrznymi, takimi jak pył lub powietrze z zewnątrz z dużą zawartością soli. REFUspb jest doskonale przygotowany do parków słonecznych w pobliżu pustyń, nad morzem i w innych miejscach z ekstremalnymi warunkami atmosferycznymi. -X10 Panel obsługi -X13 Ethernet ~ -X14 RS485 wyjście Wyłącznik mocy -X15 RS485 wejście 3 ∕ 3 x 315 VAC 3 ∕ 3 ∕ 3 ∕ 3 ∕ Sieć średniego napięcia Rozdzielnica średniego napięcia 3 x 400 VAC z sieci niskiego napięcia 27 DANE TECHNICZNE DANE DC Zalecana maks. moc fotowoltaiczna, kWp Zakres napięcia systemu śledzenia punktu mocy maksymalnej, V Maks. napięcie DC, V Maks. prąd DC, A Sposób odłączenia DC DANE AC Moc znamionowa AC, kVA Maks. moc czynna AC, kW Przyłącze sieciowe AC Współczynnik mocy znamionowej Zaktes regulacji współczynnika mocy Maks. prąd AC, A REFUspb 500K REFUspb 630K REFUspb 1.0M REFUspb 1.3M 565 710 2 x 565 2 x 710 2 x 1000 Rozłącznik DC 2 x 1300 460 … 850 950 1000 500 500 630 2 x 500 2 x 630 630 2 x 500 2 x 630 W zależności od transformatora, np. 3 AC 20 kV, 50 – 60 Hz 1 0,9i …1… 0,9c 920 1220 2 x 920 2 x 1220 BOX Wymiary szerokość/wysokość/długość, mm CHŁODZENIE Wykonanie Rodzaj chłodzenia Temperatura otoczenia, °C Wysokość montażu Wymiary szerokość/wysokość/ głębokość, mm Masa, kg 1) 1300 3020/3560/6600 (opcjonalnie 7200) Chłodzenie przelotowe1) Jednostka mocy: chłodzona cieczą z wewn. wymiennikiem ciepła woda/ powietrze1) −20 … +50, obniżenie mocy od 451) Do 1000 m npm, z obniżeniem mocy do 2000 m 600/2200/960 3001) System zamknięty hermetycznie Jadnostka mocy: chłodzona cieczą z wewn. wymiennikiem ciepła woda/ powietrze lub powietrze/woda −20 … +45, do 45 pełna moc Chłodzenie przelotowe1) Jednostka mocy: chłodzony cieczą z wewn. wymiennikiem ciepła woda/ powietrze1) Do 1000 m npm, z obniżeniem mocy do 2000 m 600/2200/960 −20 … +50, obniżenie mocy od 451) Do 1000 m npm, z obniżeniem mocy do 2000 m 600/2200/960 410 3001) System zamknięty hermetycznie Jednostka mocy: chłodzony cieczą z wewn. wymiennikiem ciepła woda/ powietrze lub powietrze/woda −20 … +45, do 45 pełna moc Do 1000 m npm, z obniżeniem mocy do 2000 m 700/2200/960 430 opcjonalnie z systemem zamkniętym hermetycznie —> dodatkowo z wymiennikiem ciepła powietrze/woda —> −20 °C … +45 °C, do 45 °C pełna moc —> 410 kg Refusol Komponenty dodatkowe Park słoneczny Tongeren, wyposażony w falowniki marki REFUsol. „Aby zapewnić bezpieczeństwo eksploatacji i zwiększyć bezpieczeństwo zysków z instalacji fotowoltaicznych, zaprojektowaliśmy wiele dodatkowych komponentów. W ten sposób można w każdej chwili dokładnie obserwować analizę zysków i diagnostykę błędów.“ H. Schneider, mikroelektronika 30 Refusol Komponenty dodatkowe | MONITORING online Gromadzenie danych REFUlog Zbieranie, przetwarzanie i analiza danych Na wyciągnięcie ręki: Zbiera dane eksploatacyjne z instalacji fotowoltaicznych i tworzy przejrzyste tabele danych oraz wykresy: portal online REFUlog. Aby wydawać opinie na temat zysku i ekonomiczności instalacji fotowoltaicznej, należy rejestrować i analizować poszczególne dane eksploatacyjne. Dlatego każde urządzenie REFUsol 008K– 630K ma wbudowany rejestrator danych. Zapisuje on wszystkie ważne parametry eksploatacyjne i przekazuje do internetowej bazy danych. Klienci REFUsol mają możliwość analizowania i monitorowania danych swojej instalacji fotowoltaicznej na portalu internetowym www.refulog.com. Każdy falownik REFUsol można podłączyć do lokalnej sieci lub Internetu. Instalacja wszystkich urządzeń 8 do 630 kW odbywa się na zasadzie Plug&Play. Falowniki kontaktują się z siecią poprzez Ethernet lub opcjonalnie przez moduł radiowy REFUconnect. Urządzenia REFUsol 003K do 005K można podłączyć przez interfejs RS485 z REFUpmu w sieci lokalnej. Na całym świecie można w każdej chwili analizować dane pochodzące z nieograniczonej liczby falowników. Dane można rejestrować w długich okresach czasu dla wszystkich falowników. Oprócz automatycznej kontroli mocy dostępne są opcje monitorowania zapytania i komunikatów błędów. Ponadto obsługiwane są systemy monitorowania eksploatacji i analizy eksploatacyjnej SolarLog oraz Meteocontrol. 31 DANE TECHNICZNE INFORMACJE OGÓLNE Wymagania dla REFUlog Rejestrator danych Podłączenie do instalacji fotowoltaicznych Konfiguracja instalacji i instalacji częściowych Liczba falowników Zarządzanie Języki Wysyłanie danych Protokół ZAKRES DZIAŁANIA Sygnalizacja parametrów instalacji i falownika Wizualizacja aktualnych wartości parametrów na instalację i na falownik Analiza graficzna danych historycznych Zarządzanie błędami Wysyłka raportów REFUlog + REFUsol 003K– 005K REFUlog + REFUsol 008K– 630K REFUpmu, pakiet oprogramowania sprzętowego 5-0 Kompatybilny od wersji pakietu oprogramowania sprzętowego 25-10 dla REFUsol 008K – 023K i pakietu oprogramowania sprzętowego 5-4 dla REFUsol 500K – 630K Zintegrowany Zintegrowany od wersji pakietu oprogramowania sprzętowego 5-0 RS485, REFUpmu (zasięg 1000 m) Montaż Plug&Play dzięki zastosowaniu standardowej sieci Ethernet; opcjonalnie z REFUconnect (zasięg 300 m) łatwe podłączenie falowników poprzez unikalny kod aktywacyjny, dane lokalizacji, dane charakterystyczne dla instalacji, zdjęcie instalacji Bez ograniczeń Możliwe zarządzanie użytkownikami i uprawnieniami EN, DE, IT, FR, ES, CZ, RO, GR, JP z odpowiednio umieszczoną prezentacją wartości liczbowych, danych daty, itd. Automatyczna kontrola sprawności TCP/IP Na przejrzystych listach, umożliwiających łatwe porównanie Łączne zyski, zyski dzienne (całkowite i normatywne), zasilanie AC/DC (całkowite i normatywne), napięcie AC/DC, natężenie AC/ DC, częstotliwość AC, temperatura urządzenia, wartości nasłonecznienia, temperatura modułu, współczynnik wydajności1) Widok wg dni, miesięcy, lat i łączne, prezentacja odpowiednich parametrów instalacji i falowników, kombinacja kilku kanałów na jednym wykresie dzięki dowolnie konfigurowanemu wyświetlaniu statystyk, dostępny eksport do formatu Excel i PDF Przegląd komunikatów błędów falownika i powiadamiania o błędach przez e-mail Codzienny, miesięczny lub roczny raport o danych monitorowania przez e-mail 1) dostępny z czujnikiem temperatury i nasłonecznienia SIS-13TC-T 32 Refusol Komponenty dodatkowe | MONITORING online Więcej swobody REFUlog pro Wszystko pod kontrolą, wszystko przejrzyste Należy kontrolować swoją instalację fotowoltaiczną. Wersja REFUlog pro oprócz przejrzystej statystyki w formie tabel zapewnia każdej instalacji fotowoltaicznej rozbudowaną zautomatyzowaną funkcję monitorowania. Kontroluje ona między innymi idealne zasilanie AC na podstawie porównania wartości zadanej z rzeczywistą. Jeśli pojawią się niezgodności, użytkownik zostanie natychmiast poinformowany drogą mailową. Raporty są aktualne. Powszechnie stosowany wyświetlacz wystarczy, aby przedstawić dane eksploatacyjne instalacji fotowoltaicznej w sposób atrakcyjny i wymierny. Parametry instalacji, takie jak uzyski dzienne, miesięczne i łączne oraz redukcja CO2, można przedstawić w sposób przejrzysty i spersonalizowany. Na podstawie tych prezentacji można mieć zawsze aktualne opinie. Aplikacja REFUlog Wszystko na miejscu Informacja mobilna: Zawsze i wszędzie można obejrzeć skuteczność instalacji fotowoltaicznej: aplikacja REFUlog. Pozostań w kontakcie. Również na smartfonie można od razu odczytać dane z REFUlog. Za pomocą aplikacji iPhone® lub Android użytkownicy REFUlog mogą kontrolować swoją instalację fotowoltaiczną zawsze i wszędzie tam, gdzie jest zasięg telefonii komórkowej. Nic nie przegapią, ponieważ na mobilnej wersji portalu REFUlog znajdują się wszystkie istotne informacje dotyczące instalacji fotowoltaicznej w postaci tabel i przejrzystych wykresów. 33 DANE TECHNICZNE REFUlog pro FUNKCJE ROZSZERZONE Automatyczne monitorowanie Idealnego zasilania AC1), statystycznej prognozy energii, niezgodności energii dziennej, aktualnej mocy Energii, energii normatywnej, zysku i redukcji CO2 dla parametrów instalacji, instalacji częściowych i falowników, Wyświetlanie współczynnika wydajności1) Do 50 MB na jedną instalację Do prezentacji redukcji CO2, zysków dziennych, miesięcznych, rocznych i łącznych Statystyka tabelaryczna Pamięć plików Aplikacja Big Screen 1) Ethernet Ethernet Ethernet Internet Router DSL Ethernet Ethernet Internet Router DSL REFUconnect Ethernet Monitorowanie na poziomie linii REFUgak REFUsol 333K Magistrala CAN REFUconnect Ethernet Ethernet REFUlog Modem GSM REFUconnect Ethernet REFUlog Modem GSM REFUpmu Terminator magistrali REFUconnect Modem GSM Switch Ethernet RS485 dostępny z czujnikiem temperatury i nasłonecznienia SIS-13TC-T Router DSL Internet REFUlog U góry: instalacja poprzez Ethernet. Na środku: instalacja poprzez RS485 i REFUpmu. U dołu: instalacja poprzez Ethernet i REFUconnect. Opcjonalnie można podłączyć REFUgak do REFUsol 333K w celu monitorowania na poziomie linii. 34 Refusol Komponenty dodatkowe | MODUŁ RADIOWY Bezpieczne połączenie radiowe REFUconnect Wiele danych – brak kabla Partner sieciowy: Bezprzewodowy transfer danych do i z instalacji fotowoltaicznej: REFUconnect. Moduł radiowy REFUconnect zapewnia bezprzewodową komunikację wszystkich falowników instalacji fotowoltaicznej. W jego sieci może się znaleźć maks. 2000 falowników z możliwością przesyłania ich danych. REFUconnect wykorzystuje standard radiowy, który również w przemysłowym otoczeniu pełnym zakłóceń jest w stanie nawiązać i utrzymać niezawodne połączenia. Moduł jest również stosowany jako wtórnik, aby komunikacja bez trudu działała na kilkukilometrowych odległościach. Zasięg pojedynczego połączenia może wynosić do 300 m. Moduły radiowe pobierają bardzo niewiele mocy i są zasilane bezpośrednio z falownika. Sieć jest chroniona hasłem, dane podczas przesyłania są niewidoczne dla nieuprawnionych uczestników sieci. 35 DANE TECHNICZNE REFUconnect TECHNIKA RADIOWA Zakres częstotliwości, GHz Moc nadajnika, dBm Czułość odbioru, dBm Prędkość przesyłania 2,4 … 2,5 (pasmo ISM) maks. 20 −99 przy 0,1 % błędów przepustowości Do 2,1 Mbit/s na odcinek lub między sąsiednimi urządzeniami REFUconnect Do 300 m na odcinek Do 2000 węzłów Do 4 + 1 Szyfrowanie 128-bitowe Antena zewnętrzna Zasięg Wielkość sieci Połączenia Zabezpieczenie Antena INTERFEJS ZEWNĘTRZNY Zasilanie Ethernet 7 … 28 V / DC; 1,6 W typowo / 2,8 W maks. IEEE 802.3u (Fast Ethernet), 10/100 Base-T WYMIARY, MASA Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Wymiary antena długość/ średnica, mm Masa, g WARUNKI ŚRODOWISKOWE Dopuszczalny zakres temperatury, °C Klasa ochrony 120/122/65 200/16 ok. 400 −25 … +60 (podczas pracy, przy magazynowaniu i transporcie) IP65 (przeznaczona do zastosowań na zewnątrz) REFUconnect do 300 m Ethernet REFUconnect REFUconnect Ethernet Modem GSM REFUconnect Ethernet Ethernet REFUconnect Ethernet Ethernet Switch Przesyłanie danych poprzez Ethernet i REFUconnect Router DSL Internet REFUlog 36 Refusol Komponenty dodatkowe | MENEDŻER MOCY Menedżer mocy REFUpmu Zadania regulowane ustawowo Zgodność: Obsługuje zarządzanie zasilaniem i siecią w instalacjach fotowoltaicznych zgodnie z przepisami prawa: REFUpmu. Ustawy i przepisy dotyczące energii odnawialnych są ciągle aktualizowane w Niemczech i wielu innych krajach. Obecna ustawa o energii odnawialnej w Niemczech mówi, że wszystkie instalacje fotowoltaiczne uruchomione po 31.12.2011 uczestniczą w zarządzaniu bezpieczeństwem zasilania i sieci. Podobne przepisy obowiązują również w innych krajach. Temat zarządzania bezpieczeństwem zasilania i sieci ma więc coraz większe znaczenie na rynkach usług fotowoltaicznych na świecie. Ważnym środkiem jest możliwość zdalnego sterowania mocą instalacji przez użytkowników sieci. Nie dotyczy to instalacji fotowoltaicznych o mocy maksymalnej do 30 kW, które alternatywnie mogą ograniczyć zasilanie do 70 % mocy modułowej. Istniejące instalacje fotowoltaiczne o mocy od 30 kW, uruchomione po 1.1.2009, muszą zostać dozbrojone do potrzeb zarządzania zasilaniem. Instalacje fotowoltaiczne o mocy od 30 do 100 kW najpóźniej do 31.12.2013; instalacje fotowoltaiczne od 100 kW najpóźniej do 30.6.2012. Jednostka zarządzania zasilaniem – zwana krótko REFUpmu – zapewnia użytkownikom i użytkownikom sieci funkcje kontroli i regulacji zgodnie z aktualnym EEG, jak na przykład ograniczenie mocy i ustawienia mocy biernej wszystkich podłączonych falowników REFUsol od 003K do 630K. W połączeniu z naszym portalem monitorowania REFUlog pojawia się możliwość graficznej prezentacji mocy całkowitej i energii całkowitej. Ponadto można rozszerzyć zakres mocy REFUpmu według własnego uznania, podłączając na przykład dodatkowe czujniki. 37 DANE TECHNICZNE REFUpmu FUNKCJA Warunki podłączania falownika do sieci Spełniają wszystkie przepisy sieci nisko- i średnionapięciowej (BDEW, VDE-AR-N 4105, EEG 2012) DANE ELEKTRYCZNE Maks. moc zasilająca, W Napięcie zasilające 18 AC 115 … 230 V / 50 … 60 Hz (zewnętrzny zasilacz) DANE OGÓLNE Sposób wyświetlania informacji Wytyczne dotyczące ograniczenia mocy Wytyczne dotyczące mocy biernej Interfejs zintegrowany Makstmalna ilość kontrolowanych falowników Rejestrator danych Komunikacja z portalem REFUlog Montaż Diody LED (włączenie, praca, błąd, stan załączenia wejść cyfrowych do ograniczenia mocy) 4 wejścia cyfrowe (stopnie 0 %, 30 %, 60 %, 100 %, funkcja dowolnie przeprogramowywana lub binarna, 16 programowanych położeń sterowniczych) z interfejsu zewnętrznego przez analogowy lub alternatywnie przez programowaną krzywą charakterystyki Przyłącze Ethernet do połączenia z modemem, 2 x RS485 (separacja galwaniczna), USB (interfejs serwisowy), wejścia i wyjścia cyfrowe oraz analogowe RS485: 2 x 31 urządzeń, tzn. maks. 62 urządzeń, Łączna długość linii: maks. 1000 m W celu potwierdzenia dla operatora sieci utraconych zystków rejestrowane są wszystkie sygnały ograniczenia mocy lub regulacji mocy biernej Komunikacja poprzez przyłącze Ethernet z REFUlog, Możliwość analizy wszystkich wewnętrznych rejestratorów danych z podłączonych falowników słonecznych REFUlog, dlatego nie jest konieczne dodatkowe przyłącze, np. poprzez Ethernet. Montaż ścienny, montaż na szynie montażowej (opcjonalnie) REFUconnect REFUconnect Dane instalacji Redukcja mocy Ethernet REFUgak REFUconnect Ethernet do 300 m REFUlog Router DSL/modem GSM Magistrala CAN Ethernet Internet RS485 Ethernet RS485 Dane instalacji Redukcja mocy RVR EVU 38 Refusol Komponenty dodatkowe | Przełącznik sieciowy Przełącznik sieciowy Przełącznik sieciowy Inteligentne łączenie w sieć Podłącz kable swojej instalacji fotowoltaicznej łatwo i elastycznie poprzez Ethernet za pomocą nowego zewnętrznego przełącznika Ethernet REFUsol. Pięć portów zapewnia różnorodne możliwości zastosowania: falowniki można łatwo ze sobą połączyć w samodzielnej instalacji Ethernet lub w kombinacji z bezprzewodową komunikacją poprzez REFUconnect. Przełącznik działa w temperaturach od -40 °C do +70 °C i można go podłączyć na zasadzie Plug & Play do interfejsu czujnika 24 V w falowniku REFUsol. Niewielka zużywana energia (2,2 waty) jest dostarczana bezpośrednio z falownika. Korzystaj z prostego i szybkiego połączenia falowników w sieć. Niewielkie nakłady – duże korzyści: Łatwe łączenie kilku falowników w sieć. REFUconnect Wtórnik (911R002.000) REFUconnect (911R002.000) Kabel Ethernet 2 m (0033824) – 5 m (0033825) Kabel zasilający 2 m (0032547) – 5 m (0032548) Adapter liniowy zasilania UE REFUconnect Ethernet Kabel Ethernet 2 m (0033786) Komputer Zewnętrzny przełącznik Ethernet (0033790) Eth. Czujnik Ethernet Eth. Czujnik Kabel zasilający 1m (0033787) Kabel przełącznika 2 m (0033785) 39 DANE TECHNICZNE Interfejsy Liczba portów Prędkość przesyłania Działanie i parametry zasięgu sieci Podstawowa funkcjonalność Głębokość kaskady Długość przesyłania REFUsol Zewnętrzny przełącznik Ethernet 5 10/100 MBit/s Przełączniki niezarządzany, automatyczne uzgadnianie, zgodność z normami IEEE 802.3, tryb przełączania Store and Forward (zapamiętaj i wyślij), tabela przełączania dla 4096 adresów Struktura drzewa, liniowa i gwiaździsta: dowolna 100 m na segment Napięcie zasilające Napięcie zasilające Pobór prądu 24 V DC (złączka wtykowa M12) 40 mA … 80 mA (przy 24 V DC) DANE OGÓLNE Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, g Klasa ochrony Temperatura otoczenia Ciśnienie powietrza (podczas pracy) 30/200/41 220 IP65 wg EN 60529 -40 °C … +70 °C 86 kPa … 108 kPa (2000 m npm) KEM, certyfikaty KEM Certyfikaty EN 61000-6-3, EN 55011, EN 55022, EN 61000-4-2, EN 61000-4-3, EN 61000-4-5, EN 61000-4-4 Zgodność WE, UL, cUL Przegląd artykułów Zewnętrzny przełącznik Ethernet REFUsol 0033790 0033785 0033786 0033787 Zewnętrzny przełącznik Ethernet Kabel Ethernet przełącznik-przełącznik (2 m) Kabel Ethernet falownik-przełącznik (2 m) Kabel zasilający falownik-przełącznik (1 m) Wtyczka przyłączeniowa do konfekcjonowania w zastosowaniach terenowych 0033788 Gniazdo 24 V na przełączniku 0033789 Wtyczka Ethernet na przełączniku 0030616 Wtyczka czujnik/24V na falowniku 0028943 Wtyczka Ethernet na falowniku 40 Refusol Komponenty dodatkowe | czujnik I moduł wentylatora Czujnik i moduł wentylatora Czujnik temperatury i nasłonecznienia Element uzupełniający: czujnik temperatury i nasłonecznienia mierzy intensywność światła i temperaturę oraz umożliwia pomiar wartości zadanych z rzeczywistymi w instalacji fotowoltaicznej. Więcej danych - więcej udokumentowanych informacji Należy nakreślić sobie moc instalacji fotowoltaicznej. Zewnętrzny czujnik temperatury i nasłonecznienia rejestruje dokładnie obydwa parametry otoczenia, które wpływają na aktualną moc instalacji fotowoltaicznej: temperaturę i intensywność światła. Jest on kompatybilny z falownikami REFUsol 008K do 630K. Aktywna kompensacja temperatury urządzenia poprawia jego dokładność pomiarową. Rozszerzony zakres pomiarowy do 1300 W/m2, pojedyncza kalibracja do standardowego sygnału pomiarowego i możliwość pomiaru temperatury modułowej powodują, że czujnik jest elementem zbierania danych. Zintegrowany rejestrator danych zapisuje wartości temperatury i nasłonecznienia i przekazuje je do systemu REFUlog. Za pomocą tych dodatkowych wartości można precyzyjniej przedstawić stan eksploatacyjny instalacji fotowoltaicznej i szybko rozpoznać nieprawidłowości w działaniu. Na portalu monitoringu online REFUlog dają one informacje o współczynniku wydajności. REFUpowercap Strumienie powietrza w pracy zmianowej Chłodzi dodatkowo falowniki i zwiększa ich zakres zastosowania: REFUpowercap. Jeśli trzeba wykorzystać dużą moc na niewielkiej powierzchni, falowniki REFUsol można umieścić na sobie w zestawach po trzy sztuki, co oszczędza miejsce. Ponieważ w takich warunkach chłodzenie konwekcyjne urządzenia może nie wystarczyć, opracowaliśmy aktywny moduł wentylatora REFUpowercap. Został on zaprojektowany do falowników fotowoltaicznych REFUsol o mocy znamionowej od 13 do 23 kW. Jego dodatkowy strumień powietrza pomaga w uzyskaniu większej przestrzeni użytkowej na niewielkich powierzchniach. Po uzupełnieniu tym wentylatorem dodatkowym dopuszczalna wartość temperatury otoczenia falowników wzrasta o 5 °C. Dzięki temu falowniki REFUsol można również bez problemów eksploatować w niewielkich pomieszczeniach i przy wysokich temperaturach otoczenia. 41 DANE TECHNICZNE INFORMACJE OGÓLNE Opór bocznikujący, Ω Temperatura robocza, °C Zasilanie, VDC Kabel przyłączeniowy Ogniwo słoneczne,rozmiar, mm Obudowa Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, g SIS-13TC-T + REFUsol ≥ 008K 0,27 (TK = 20 ppm/K) −20 … +70 12 … 28 4 x 0,14 mm2, 3 m (UV-odporny) Monokrystaliczny, 20 x 34 Aluminium malowane proszkowo, IP67 138/63/40 440 NASŁONECZNIENIE Zakres pomiarowy, W/m2 Sygnał wyjściowy, V Dokładność pomiarowa, % 0 … 1300 0 … 10 +/− 5 wartości krańcowej TEMPERATURA MODUŁOWA Zakres pomiarowy, °C Sygnał wyjściowy Dokładność pomiarowa Nieliniowość, °C Maks. niedokładność, °C −20 … +70 2,268 V + 86,9 mV/°C x T +/− 1,5 °C przy 25 °C +/– 0,5 +/– 2 PRZYPORZĄDKOWANIE PRZYŁĄCZY Pomarańczowy Czerwony Czarny Brązowy DANE TECHNICZNE DANE ELEKTRYCZNE Zasilanie, VDC Przyłącze zasilania Zużycie energii, W DANE OGÓLNE Wolne miejsce przed urządzeniem, mm Klasa ochrony Wymiary szerokość/wysokość/głębokość, mm Masa, kg Przyłącze Sygnał pomiarowy nasłonecznienia (0 … 10 V) Zasilanie (12 … 28 VDC) GND Sygnał pomiarowy temperatury (0 … 10 V) REFUpowercap + REFUsol 013K – 023K 24 Wtyczka czujnika 2,4 1500 IP54 wg EN 60529 488/90/250 1,4 REFUpowercap lub SIS-13TC-T 42 Refusol Komponenty dodatkowe | JEDNOSTKA PRZYŁĄCZENIOWA GENERATORA Jednostka przyłączeniowa generatora REFUgak 1000 V Złączanie i monitorowanie na poziomie linii Przewód główny: złącza do 32 linii i monitoruje na poziomie linii: REFUgak. Po złączeniu kilku linii można zwiększyć wydajność dużych instalacji fotowoltaicznych. Jednostka przyłączeniowa generatora REFUgak prowadzi do maks. 24 linii (przy 1500 V: 32 linii) w jednym REFUgak. Taka skoncentrowana jednostka mocy jest podłączana do falownika tylko jednym przewodem. REFUgak monitoruje instalację i diagnozuje błędy na poziomie linii. Jeśli wystąpi błąd, REFUgak chroni podłączone linie i moduły fotowoltaiczne przed uszkodzeniami. REFUgak komunikuje się bezpośrednio z falownikiem bez dalszych komponentów dodatkowych i jest dostępny w wariancie 1000 V oraz 1500 V na zapytanie. Generator fotowoltaiczny DC REFUgak Generator fotowoltaiczny Magistrala CAN REFUsol 333K REFUgak Generator fotowoltaiczny REFUgak Generator fotowoltaiczny REFUgak 690 VAC 43 DANE TECHNICZNE POŁĄCZENIA LINII Liczba (przy podwójnym przyporządkowaniu) Przekrój przewodu/typ zacisku POMIAR PRĄDU Liczba kanałów pomiarowych Zabezpieczenie biegunów dodatnich i ujemnych Zakres pomiarowy prądu/dokładność Dostępne bezpieczniki, A Wzór POMIAR napięcia Liczba kanałów pomiarowych Zakres pomiarowy napięcia/dokładność Zakres temperatury/dokładność DANE ELEKTRYCZNE Napięcie pomiarowe eksploatacyjne i izolacyjne, VDC Prąd pomiarowy, ADC Odporność na napięcie udarowe pomiarowe, VDC Napięcia pomiarowe obwodów pomocniczych, VDC Pobór mocy, W INTERFEJSY Interfejs danych Wejścia prądu Wejścia styków komunikacyjnych Magistrala CAN Wyłącznik główny DC Ochronnik przepięciowy DANE OGÓLNE Temperatura robocza/magazynowania, °C Wilgotność względna; % Stopień ochrony (EN 62262) Normy Wymiary SZ x 750 x 320, mm Masa, kg REFUgak REFUgak REFUgak REFUgak REFUgak REFUgak REFUgak 1000-08/ 1000-08/ 1000-12/ 1000-12/ 1000-16/ 1000-16/ 1000-20/ 16-x-P 16-x-PM 12-x-P 24-x-PM 16-x-P 16-x-PM 20-x-P 8 (16) 8 (16) 12 12 (24) 16 16 20 16 tak 20 maks. 6 mm2/zaciski rozłączne 8 8 tak 12 12 tak 16 −25 A … +25 A przy maks. 1000 VDC / ±0,5 % wartości krańcowej zakresu pomiarowego, ponad zakresem temperatury roboczej 12,16, 12,16, 12,16, 12,16, 12,16, 12,16, 12,16 20, 25 20, 25 20, 25 20, 25 20 20 IBezpiecznik(min) = ISC*1,4 1 0 V … 1000 VDC / ±0,5 % wartości krańcowej zakresu pomiarowego, ponad zakresem temperatury roboczej −30 °C … +100 °C / ±2 % wartości krańcowej zakresu pomiarowego maks. 1000 maks. 230 6000 24 przez magistralę CAN maks.1,5 maks.1,5 maks.1,5 maks.1,5 maks. 3 maks. 3 maks. 3 CANopen zgodnie ze standardem CiA DS-301, kabel Li2YCYv 8 x 2 x 0,5 (TP) 16 16 12 24 16 16 20 2 bezpotencjałowe cyfrowe 1 250 A przy 1000 V, zacisk śrubowy Al/Cu, maks. 300 mm2, opcjonalny zasilany mechanicznie Ochronnik kombi typ 1 i typ 2 750 36 −25 … +45/−30 … +70 Do 95, niekondensująca 54 EN 50178, EN 60439-1, EN 61000-6-1/-2/-3/-4, EN 60269-6 750 750 1000 1000 1000 36 36 44 45 45 1000 44 Refusol Serwis „Dzięki monitorowaniu zdalnemu rozwiązujemy niektóre problemy, zanim zauważy je klient. Taki musi być serwis: szybki, kompetentny, niezawodny. Nasi partnerzy serwisowi i my udzielamy wsparcia tam, gdzie stosowane są nasze produkty – na całym świecie.“ S. Dierkes, serwis Park słoneczny Fossano, wyposażony w falowniki marki REFUsol. 46 Refusol Komponenty dodatkowe | Utility Competence Center Myślenie systemowe Partner dla instalacji na skalę przemysłową W REFUsol eksperci z Centrum Kompetencji Przemysłowej dbają o indywidualne duże projekty. Jedną z naszych podstawowych zasad jest obserwacja całego systemu zawsze pod kątem ekonomiczności i bezpieczeństwa zysków. Dzięki naszym rozwiązaniom systemowym pomagamy np. obniżyć koszty BOS. Na początku są kompleksowe koncepcje użytkowników. Na podstawie naszych wieloletnich doświadczeń wspólnie z użytkownikami opracowujemy zoptymalizowane rozwiązania systemowe, zwiększające zysk energii, redukujące koszty i umożliwiające łatwy montaż oraz eksploatację. Korzyść: optymalne wykorzystanie inwestycji i bieżących kosztów eksploatacji przy dużej dostępności. Takie kompleksowe podejście zapewnia użytkownikom oraz ich klientom produkcję energii przy najwyższej ekonomiczności. Dzięki 50-letnim doświadczeniom wiemy, jak ważne jest, aby podczas wieloletniej eksploatacji mieć przy sobie ekspertów. Nasze Centrum Kompetencji nadzoruje elektrownię słoneczną użytkownika do końca żywotności. Utility Competence Center Tel. +49 7123 969-102 47 REFUlog do 300 m Internet EVU Router DSL/modem GSM REFUconnect RVR REFUpmu 690 V  Ethernet/RS485 460 V  400 V  Ethernet/RS485 do 300 m Ethernet/RS485 do 300 m REFUconnect do 300 m REFUconnect REFUsol 333K REFUgak Monitorowanie na poziomie linii REFUsol 023K- 460 VAC REFUconnect REFUsol 008K– 020K Nasze Centrum Kompetencji pomaga w planowaniu i optymalizowaniu instalacji, a także przez dziesięciolecia wspiera jako doświadczony partner. 48 Refusol SERWIS | ZASADY KONSERWACJI I GWARANCJA Niezawodna pomoc na całym świecie U nas decyzje podejmuje się indywidualnie Uniwersalność jest bardzo cenna dla użytkowników instalacji fotowoltaicznych. Dlatego opracowaliśmy zasady gwarancji, które naszym klientom zapewniają dokładnie taką uniwersalność, jakiej potrzebują. Poza naszą bezpłatną podstawową gwarancją użytkownik sam decyduje, z jakich aspektów gwarancji chciałby skorzystać – dokładnie co do roku i do 20 lat. Również dla naszych falowników centralnych mamy zasady konserwacji, dokładnie dostosowane do potrzeb użytkowników. Regularna konserwacja to najlepszy środek zapobiegający awariom i niespodziewanym naprawom. Można sobie zapewnić długofalowe zyski z dużych instalacji fotowoltaicznych dzięki indywidualnym umowom serwisowym. Gwarancje: należy aktywować indywidualny pakiet gwarancji i konserwacji, dokładnie dostosowany do instalacji. 49 Konserwacja, pomoc i informacja: zespół serwisowy Falowniki REFUsol są wydajne i wymagają niewielkiej konserwacji. Jeśli mimo to pojawią się problemy techniczne, nasz kompetentny zespół serwisowy zajmie się sprawą. Serwis nie jest dla nas obowiązkiem, lecz oczywistością. Nasz zespół wspiera użytkowników na całym świecie w przypadku pytań dotyczących naszych produktów: posiadamy Centra Serwisowe w USA, Azji i Europie, dzięki czemu jesteśmy obecni na najważniejszych rynkach branży energii słonecznej. Pomagamy na miejscu i bezpośrednio u klienta. Po zgłoszeniu usterki w dzień roboczy, w ciągu 24 godzin z naszego magazynu wyjeżdża zamiennik falownika stringowego. Falowniki centralne są serwisowane w ciągu 48 godzina przez naszego technika serwisowego na miejscu. Ponadto w przypadku wszystkich falowników centralnych REFUsol oferujemy odpowiednie umowy serwisowe i konserwacyjne. Infolinia REFUsol Tel. +49 7123 969-202 Faks +49 7123 969-302 02 E-mail [email protected] 50 Refusol SERWIS | WARSZTATY i szkolenia Eksperci dla ekspertów Nauka na szkoleniach REFUsol: Warsztaty Szkolenia: Doświadczenie, wiedza, zysk – na seminariach REFUsol można się uczyć od doświadczonych praktyków. Można nabyć praktyczną wiedzę, która się zwróci. Podczas seminariów REFUsol w Metzingen można poszerzyć swoją wiedzę specjalistyczną na temat naszych produktów oraz energii słonecznej. Podczas jednodniowego seminarium można zyskać wartościową wiedzę na temat falowników stringowych i centralnych REFUsol, sprzętu i oprogramowania oraz wszystkich funkcji dodatkowych, jak np. rejestrowanie i monitorowanie danych. Można się dowiedzieć, jak w praktyce skutecznie wykorzystać interfejsy i połączenia, skonfigurować urządzenia, przesyłać, analizować i przedstawiać na wiarygodnych wykresach dane eksploatacyjne z instalacji. Ponadto można uzyskać najnowsze informacje dotyczące dyrektyw i norm, a także poznać wydajne narzędzia konstrukcyjne. Na seminariach jest również czas i miejsce na przedyskutowanie indywidualnych pytań z naszymi ekspertami oraz innymi specjalistami. Uczestnicy seminariów REFUsol zawsze mają najaktualniejsze informacje i zawsze są w stanie poinformować swoich klientów o najnowszych trendach, doświadczeniach i uregulowaniach prawnych, a także doradzić im w tym zakresie. Seminaria skierowane są do specjalistów, takich jak osoby z branży energii słonecznej, planiści instalacji, architekci, wykonawcy specjalistyczni lub pracownicy działu sprzedaży z początkową wiedzą na temat energii słonecznej. Na życzenie prowadzimy indywidualnie uzgodnione szkolenia w firmach. Więcej informacji o tematach, terminach i zgłoszeniach znajduje się na naszej stronie internetowej www.refusol.com. Nasz zespół „Szkolenia“ chętnie udzieli informacji również telefonicznie pod numerem +49 7123 969-0. Cieszymy się z Państwa kontaktu. 51 Optymalne wykorzystanie urządzeń i komponentów: program szkoleń Nasze produkty są wiodące na rynkach całego świata. Aby nasi klienci mogli optymalnie wykorzystać w praktyce ogromny potencjał falowników i komponentów REFUsol, oferujemy szkolenia z zakresu produktów. Zakres szkolenia ustalamy indywidualnie według życzeń naszych klientów. W ten sposób uczestnicy pogłębiają swoją wiedzę na temat urządzeń, wykorzystywanych w instalacji fotowoltaicznej. Uczestnicy ustalają, gdzie odbywają się szkolenia. W Metzingen mamy bardzo dobrze wyposażone i przyjemne sale seminaryjne. Chętnie jednak przyjedziemy również do Państwa. REFUsol Program szkoleń - REFUsol 003K– 023K: Urządzenia, panel obsługi i topologia instalacji - REFUsol 008K– 023K: Technologia UltraEta®, montaż i podłączanie - REFUsol 333K Falowniki centralne - REFUsol 500K + 630K Falowniki centralne - REFUsol ENS, NSR (VDE-AR-N 4105): Funkcje AKPiA i regulacja MPP - REFUpmu Jednostka zarządzania zasilaniem z regulacją mocy i COS-PHI - REFUsol Komunikacja: Ethernet i RS485 - REFUconnect - REFUlog Wizualizacja danych w Internecie - REFUsol Program obliczeniowy modułów - REFUdesign - REFUsol Bezpieczeństwo: niebezpieczeństwa podczas obsługi instalacji fotowoltaicznych 52 Refusol SERWIS | ZAŁĄCZNIKI REFERENCYJNE Zakres funkcjonalności energii słonecznej Praktyczny test: REFUsol w użyciu Od czasu wprowadzenia falowników REFUsol na całym świecie zamontowano ponad 3 GW mocy fotowoltaicznej w różnych warunkach klimatycznych i geograficznych. Asortyment to instalacje dachowe na domach jednorodzinnych lub budynkach przemysłowych aż po duże elektrownie słoneczne. Falowniki REFUsol i wszystkie komponenty dodatkowo dostępne są we wszystkich klasach mocy. Są one zaawansowane technologicznie i najnowocześniejsze, ich budowa zapewnia wartościowość i niezawodność, a konstrukcja jest dostosowana do trudnych warunków w codziennej praktyce. Nasi klienci cenią sobie nadzwyczajną jakość, co powoduje ich bardzo duże zadowolenie. Energia słoneczna to już dzisiaj historia sukcesu. Cieszymy się, że jesteśmy jednym z elementów zmian w dziedzinie energii. Patrząc globalnie, energia słoneczna jest dzisiaj na początku swojego rozwoju. Mimo to wśród różnych źródeł energii w przyszłości będzie miała duże znaczenie. Zachęca to nas, aby dobre rzeczy robić jeszcze lepiej i ciągle rozwijać nasze urządzenia. Zabezpieczenie: pogoda i położenie słońca zmieniają się. Warto więc wiedzieć, że jest coś stałego: urządzenia REFUsol. Teksty i ilustracje są zgodne ze stanem technicznym w momencie druku. Zastrzegamy sobie prawo zmian technicznych. Nie ponosimy odpowiedzialności za błędy w druku. Copyright 2013, REFUsol GmbH. Wszystkie prawa zastrzeżone. REFUsol GmbH Uracher Str. 91 72555 Metzingen Germany Tel. +49 7123 969-0 Faks +49 7123 969-165 [email protected] 33989-PL-V06-0213 refusol.com