04_Ventilation – Ohne Hitzestress die Milchleistung halten
Transkrypt
04_Ventilation – Ohne Hitzestress die Milchleistung halten
Arntjen Germany GmbH D-26180 Rastede Tel: +49 (0) 44 02 - 92 40 0 Fax: +49 (0) 44 02 - 92 40 92 E-Mail: [email protected] Internet: www.arntjen.com Wentylacja – utrzymanie produkcji mleka bez narażenia krów na działanie wysokiej temperatury! Produkcja mleka jest opłacalna tylko wtedy, gdy krowy nawet przy braku cyrkulacji powietrza i wysokich temperaturach panujących w ciągu dnia są w stanie utrzymać pełną wydajność mleczną. Jak zostało to opisane w poprzednim artykule, pierwsze objawy stresu termicznego występują w momencie, gdy temperatura w oborze przekracza 20°C. Krowy stają się ociężałe, mniej jedzą, i zaczynają dyszeć, żeby odprowadzić z organizmu ciepło. Jeśli temperatura wzrasta z 20°C do 30°C krowa spożywa co najmniej 1,5 kg mniej suchej masy i produkuje 3-5 kg mniej mleka dziennie. Warunki budowlane sprzyjające utrzymaniu w oborach odpowiedniej temperatury, takie jak na przykład otwory boczne o dużej powierzchni, duża kubatura obory dzięki wysoko zamontowanym okapom, dostateczne nachylenie dachu oraz izolowane pokrycie dachu zapobiegają temu, aby temperatura w oborze była wyższa od temperatury panującej na zewnątrz. Jeśli latem temperatura sięga powyżej 20°C, krowom należy zapewnić dodatkowe chłodzenie. W tym celu można zainstalować wentylatory obiegowe, które „uwolnią” zwierzęta od upałów, lub też zastosować nawilżacze powietrza. Infoline / Freecall +(00)-800-Arntjen-0 +(00)-800-27685360 przepływa wokół zwierząt. Im mniejszy wentylator, tym większa musi być prędkość strumienia powietrza, tak aby chłodzenie było odczuwalne jeszcze powyżej 10 m. Duża prędkość strumienia powietrza wymaga jednak więcej energii elektrycznej przypadającej na poruszaną objętość powietrza. Letni wiatr o prędkości od 6 do 7 m/sek. jest dla krów nieszkodliwy, a zadowalający efekt chłodzenia można uzyskać już przy wietrze o prędkości od 1 do 2,5 m/sek. Wydajność wentylatorów można regulować za pomocą transformatorów lub falowników, przy czym często ze względu na oszczędność kosztów funkcje te ograniczają się do włączenia i wyłączenia urządzeń. Wentylatory obiegowe są elastyczne pod względem zastosowania w różnych obiektach, gdyż można je także montować w oborach o małej kubaturze, gdzie występuje złej jakości powietrze . Niezależnie zawieszone wentylatory obiegowe Stosowane są wentylatory o średnicy od 0,6 do 2 m z napędem na pasy klinowe lub z napędem bezpośrednim. Przy pionowym montażu wentylatorów kierują one strumień powietrza wzdłuż obory. Wentylatory obiegowe (USA) Rys. 2 Niezależnie zawieszone wentylatory obiegowe Rys. 1 W przypadku typowego 6-rzędowego układu legowisk wentylatory zawieszone są nad podwójnymi rzędami oraz nad stołem paszowym. Odległość między wentylatorami zależy od możliwego zasięgu chłodzenia, a tym samym od ich wydajności. Wentylatory zazwyczaj montuje się w odległości od 12 do 18 m. Lekkie nachylenie wentylatorów, tj. o ok. 5-10°, powoduje, że strumień powietrza Wadą takiego systemu jest stosunkowo wysokie zapotrzebowanie na energię, ponieważ zastosowanie wielu silników oznacza również wysokie zużycie energii. Duża prędkość strumienia powietrza wpływa poza tym na podwyższenie poziomu hałasu. Montaż wentylatorów jest co prawda prosty, ale biorąc pod uwagę ich dużą ilość, trzeba liczyć się ze znacznymi nakładami. Wentylacja tunelowa Wentylacja tunelowa jest znana z hodowli drobiu, ponieważ nadaje się do długich i niskich pomieszczeń: wentylatory umieszczane są w ścianie po stronie szczytowej i ciągną powietrze wzdłuż całego pomieszczenia. Powietrze wlatuje przez otwory znajdujące się po przeciwległej stronie budynku. Kühlung für die Kühe Seite 1 von 3 Arntjen Germany Stand: 11/2011 Arntjen Germany GmbH D-26180 Rastede Tel: +49 (0) 44 02 - 92 40 0 Fax: +49 (0) 44 02 - 92 40 92 E-Mail: [email protected] Internet: www.arntjen.com Infoline / Freecall +(00)-800-Arntjen-0 +(00)-800-27685360 Niska prędkość obrotowa (40-90 obr./min.) wpływa na bardzo niskie zużycie energii. Silnik przekładniowy stosowany w wentylatorach sufitowych zużywa mniej więcej tyle samo mocy, co mały wentylator obiegowy, przy czym rozwiązania te różnią się koniecznością zastosowania różnej ilości urządzeń. Z uwagi na długi czas pracy wentylatorów decydującym czynnikiem są tutaj koszty prądu. Wentylacja tunelowa Rys. 3 Podczas pracy wentylatorów boki budynku muszą być zasłonięte, na przykład kurtyną. W odróżnieniu od innych rozwiązań, poza ruchem powietrza dochodzi tutaj również do ciągłej wymiany powietrza. Niski strop jest w tym przypadku warunkiem zapobiegającym przepływowi powietrza tylko w górnej części budynku. Długość obory nie ma tutaj praktycznie żadnego znaczenia, zaś dobór odpowiedniej ilości wentylatorów i tym samym też otworów, przez które wlatuje powietrze, zależy od przekroju pomieszczenia. Przykład: Wysokość pomieszczenia 3 m x szerokość obory 13,3 m = 40 m2, wymagana prędkość strumienia powietrza 1 m/sek. 40 m x 1 m/sek. = 40 m3/sek. =~ 144.000 m3/h. Odpowiada to 4 wentylatorom o wydajności 36000 m3/h. Na każdy wentylator przypada jeden otwór wlotowy o powierzchni ok. 5 m2. Użytkownik wentylacji tunelowej zawsze musi wybierać pomiędzy naturalną wentylacją poprzeczną, która odbywa się poprzez otwarte kurtyny umieszczone po bokach budynku, a wentylacją mechaniczną przy użyciu wentylatorów. Do połowy otwarte kurtyny i wentylatory pracujące na niskich obrotach są tutaj bezsensownym rozwiązaniem. System wentylacji tunelowej jak dotąd znajduje zastosowanie wyłącznie w wąskich i długich starych budynkach z niskim stropem pośrednim . Helikopter w oborze Innym rozwiązaniem jest montaż w oborze dużych wentylatorów sufitowych, które zapewniają dopływ świeżego powietrza. Tego typu wentylatory o średnicy od 4 do 7 m, zapewniające obieg powietrza, mocuje się na środku obory. Strumień powietrza skierowany pionowo w dół dociera do podłoża i następnie rozchodzi się na wszystkie strony. Wytworzony w ten sposób wiatr poziomy o prędkości od 1 do 2,5 m/sek. zapewnia zwierzętom odpowiednie chłodzenie. "BIG ASS FAN" Rys. 5 W odróżnieniu od niezależnie zawieszonych małych wentylatorów obiegowych, w przypadku wentylatorów sufitowych obieg powietrza następuje w całej oborze, co z kolei wiąże się z dalszymi korzyściami: pod dachem nie gromadzi się ciepło, ptaki i muchy unikają pionowych strumieni powietrza i trzymają się od nich z daleka. Duże wentylatory pracują znacznie ciszej niż mniejsze wentylatory, które ze względu na wysokie prędkości obrotowe wytwarzają w oborze dokuczliwy hałas. Duże wentylatory wyposażone w bezstopniową regulację można również stosować zimą. Przy niskich obrotach wentylatory „wciskają” wytwarzane przez zwierzęta ciepła na dół. Krowy pod natryskiem Innym sposobem na chłodzenie krów jest rozpylanie wody w połączeniu z pracą wentylatorów. Wyróżnia się tutaj dwa systemy: Zasada działania wentylatora sufitowego Rys. 4 Kühlung für die Kühe Seite 2 von 3 Arntjen Germany Stand: 11/2011 Arntjen Germany GmbH D-26180 Rastede Tel: +49 (0) 44 02 - 92 40 0 Fax: +49 (0) 44 02 - 92 40 92 E-Mail: [email protected] Internet: www.arntjen.com Infoline / Freecall +(00)-800-Arntjen-0 +(00)-800-27685360 Rozpylanie mgły pod dużym ciśnieniem: Drobne krople, rozpylane w powietrzu, ulegają parowaniu. Potrzebna do tego energia wpływa na obniżenie temperatury powietrza przy jednoczesnym wzroście wilgotności powietrza. W związku z tym system ten wymaga dokładnej regulacji, zapewniającej równowagę pomiędzy temperaturą a wilgotnością. Rozpylanie tak drobnej mgły możliwe jest wyłącznie poprzez zastosowanie specjalnych dysz i ciśnienia ok. 15 bar. Pompy, filtry, przewody wysokociśnieniowe, dysze i urządzenia sterownicze zwiększają koszty użytkowania systemu. Rozpylanie pod niskim ciśnieniem: Drugi wariant, tym razem prostszy pod względem technicznym, polega na bezpośrednim zraszaniu krów stojących przy stole paszowym. Optymalny efekt chłodzenia uzyskuje się poprzez naprzemienne rozpylanie (ok. 3 min.) i dłuższe (10-15 min.) wietrzenie czystym powietrzem przy użyciu wentylatorów. Sierść zwierząt jest odpowiednio zwilżona, ale nie mokra. Właściwe chłodzenie następuje natomiast w fazie suszenia. W ten sposób pomagamy krowom „pocić się”. System ten z powodzeniem stosowany jest już w ciepłych regionach USA, we Włoszech i w Izraelu. Oba systemy nawilżania są skuteczne wyłącznie w temperaturze powyżej 24°C i względnej wilgotności powietrza, tj. poniżej 70%, w związku z czym automatyczna regulacja jest konieczna. Krowy są „cool“ Krowy wysokomleczne doświadczają stresu termicznego w temperaturze powyżej 20°C, który w rezultacie prowadzi do zmniejszenia ich wydajności mlecznej. Zwierzęta można chłodzić przy użyciu wentylatorów na różne sposoby. W przypadku ekstremalnych temperatur dodatkowo można zastosować system nawilżania. Produkcja mleka jest rentowna tylko wtedy, kiedy nawet podczas największych upałów utrzymuje się maksymalną wydajność mleczną. Kühlung für die Kühe Seite 3 von 3 Arntjen Germany Stand: 11/2011