Agnieszka Gucka

Agnieszka Gucka
Islam fundamentalism in Bosnia after 1991
The war in Bosnia and Herzegovina (1992-1995) was in the opinion of
the radical Islam forces a chance to establish “a strategic Islam beachhead”
in Europe. According to different estimations, there was an inflow to Bosnia
and Herzegovina of about one and half thousand to three thousand
volunteers of the Muslim confession, most often of the Arabic origin. Part of
them, after the end of war settled down in Bosnia and got engaged in the
religious activity. They did not have to know the local language to become
the citizens of Bosnia and Herzegovina.
Yet, during the warfare, in Bosnia and Herzegovina, centers connected
with wahabits were established, which propagated the fundamentalist forms
of Islam and acted for the benefit of the confessional state. In the opinion of
the CIA, some of them were camoufl aged training camps of Al-Kaida,
controlled by the people, who arrived after the war from the Middle East.
However, the infl uence of those environments on the religious
consciousness of the Bosnian Muslims should be treated as restricted. The
majority of the Bosnian, does not identify with the political or moral opinions
of fundamentalists.
Islamski fundamentalizm w Bośni po 1991 roku
Wybuch wojny na terenach rozpadającej się Jugosławii stanowił dla
radykalnych sił islamskich znakomity pretekst do uaktywnienia swej
działalności oraz stwarzał niepowtarzalną okazję do uchwycenia
"strategicznego przyczółka islamu" w newralgicznym
regionie Europy.
Zakończenie walk oraz wycofanie się Rosjan z Afganistanu spowodowało, iż
wielu "zawodowych" bojowników Allaha gorączkowo poszukiwało dla siebie
nowego zajęcia. Otwarcie się kolejnego frontu walki z niewiernymi oraz
zapowiedzi stworzenia z Bośni i Hercegowiny państwa opartego na prawie
koranicznym działało na wyobraźnię młodych, żarliwych wyznawców islamu.
Z Arabii Saudyjskiej, Turcji, Iranu i innych państw arabskich masowo
napływać zaczęli ochotnicy - poddani przez weteranów wojny afgańskiej i
aktywistów Al-Kaidy religijnemu i wojskowemu przeszkoleniu, stali się
wkrótce elitą Armii BiH. Znany z niezwykłej odwagi ale i niebywałego
okrucieństwa, osławiony oddział "El Mudżahid" wysyłany był przez
boszniackie dowództwo na najtrudniejsze odcinki frontu, gdyż już sama
wieść o jego pojawieniu się wywoływała rzekomo wśród Serbów popłoch i
panikę.
Ocenia się, iż w wojnie domowej w Bośni udział wzięło ogółem 1,5-3,0
tys. arabskich ochotników - część z nich, po zakończeniu walk, wróciła do
swych domów, część pozostała. Żeniąc się z Bośniaczkami, zakładając
rodziny i zajmując się drobnym biznesem, niedawni "nieustraszeni żołnierze
Allaha" usiłowali wtopić się w bośniackie społeczeństwo i wieść normalne,
spokojne życie. Na mocy specjalnej ustawy otrzymali obywatelstwo Bośni i
Hercegowiny, nawet jeśli nie znali bośniackiego języka. Trzymają się razem, a
ich "stolicą" i "centrum dowodzenia" jest Bočinja, opuszczona przez
bośniackich Serbów wioska, oddalona o 15 km od Maglaji. Większość jej
mieszkańców to wahabici - przedstawiciele najbardziej radykalnego odłamu
islamu. Tam i w innych, podobnych miejscach, propaguje się
fundamentalistyczne formy tradycyjnego islamu, wpajając młodym
Boszniakom niechęć do cywilizacji zachodu i jej wartości. "Wykładowcami"
są, przybyli już po wojnie, misionarze z Iranu, Arabii Saudyjskiej i innych
państw Bliskiego Wschodu. CIA podejrzewa, iż niektóre tego typu ośrodki to
także obozy szkoleniowe Al-Kaidy. Islam w Bośni obecny był od wieków,
jednak to, co obecnie proponują wahabici jest skrajnie odmienne od
tradycyjnego pojmowania religii przez bośniackich muzułmanów.
Zarówno bośniacka opinia publiczna jak i społeczność międzynarodowa z
niepokojem obserwują rosnące wpływy islamskich fundamentalistów. Czy
powiedzie się ich strategiczny cel, jakim jest islamizacja Bośni pokaże,
niekoniecznie najbliższa, przyszłość.