Wspomaganie energetyki w Unii Europejskiej czyli pomoc

Wspomaganie energetyki w Unii Europejskiej czyli pomoc nie jedno ma
imię
Autor: Katarzyna Janiszewska, pracownik Departamentu Promowania Konkurencji
URE
(Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki – listopad 2005)
Stosowanie pomocy przez władze publiczne, również wobec sektora energii, jest faktem.
Prawodawstwo wspólnotowe nie neguje prawa państw członkowskich do stosowania narzędzi
pomocy publicznej. Muszą one jednak mieścić się w określonych prawem odstępstwach oraz
być zgodne z celami UE. I chociaż jedną z podwalin utworzenia Wspólnoty była chęć
wsparcia przemysłu wydobywczego1], ostatnio zaznaczone priorytety polityki w zakresie
pomocy publicznej oraz podejmowane działania Komisji Europejskiej mają na celu przede
wszystkim ograniczenie wielkości przyznawanego wsparcia2]. Czy będzie to łatwy proces?
Odpowiedź nasuwa się sama jeśli weźmiemy pod uwagę skalę dotychczasowej pomocy,
mieszczącej się w definicji pomocy publicznej, jak i wychodzącej poza to pojęcie.
Na czym polega pomoc publiczna
Pomoc publiczna ma miejsce, jeśli spełnione są kryteria wynikające z Traktatu
ustanawiającego Wspólnotę Europejską:
– transferowi podlegają środki publiczne – pomoc udzielana jest przez państwo członkowskie
lub ze źródeł państwowych,
– pomoc umożliwia beneficjentowi uzyskanie przewagi konkurencyjnej,
– charakteryzuje ją selektywność, tzn. stosuje się ją do wybranych podmiotów, przez co
wpływa na równowagę pomiędzy beneficjentami a konkurencją,
– udzielona pomoc oddziałuje na konkurencję i handel pomiędzy państwami członkowskimi.
Formy pomocy są bardzo zróżnicowane. Najczęściej stosowane to dotacje, ulgi, zwolnienia
podatkowe, pożyczki lub kredyty, poręczenia i gwarancje kredytowe za zobowiązania,
udzielane na warunkach korzystniejszych od oferowanych powszechnie na rynku.
Pomoc, która spełnia wszystkie przytoczone kryteria, uważana jest co do zasady za niezgodną
z zasadami funkcjonowania rynku wewnętrznego. Jednakże nie oznacza to całkowitego
zakazu stosowania pomocy publicznej. Traktat precyzuje przypadki, w których pomoc
publiczna może być zaakceptowana. Państwa członkowskie zobowiązane są nadto do
notyfikowania każdego z planów wprowadzenia instrumentów pomocy publicznej ex ante.
Pozwala to Komisji zadecydować, kiedy proponowane środki można zakwalifikować jako
dozwolone, a kiedy państwo członkowskie powinno zmienić lub zrezygnować z planowanej
pomocy. W oparciu o przepisy Traktatu wyodrębniono trzy kategorie dopuszczalnej pomocy:
– pomoc regionalną,
– horyzontalną (dot. problemów, które mogą pojawić się niezależnie od sektora lub regionu,
tj. badania i rozwój, małe i średnie przedsiębiorstwa, ochrona środowiska, ratowanie i
restrukturyzacja przedsiębiorstw znajdujących się w trudnej sytuacji, nowe miejsca pracy,
szkolenia),
– sektorową, która dotyczy wszystkich przedsiębiorców danego sektora. Dotychczasowe
przemiany gospodarcze spowodowały, że wypracowano specjalne zasady stosowania pomocy
publicznej wobec niektórych z nich. Należą do nich sektory: motoryzacyjny, hutnictwa i stali,
stoczniowy, włókien syntetycznych, przemysłu węglowego. Charakteryzuje je nadwyżka
mocy produkcyjnych oraz kapitałochłonność inwestycji. Przy udzielaniu pomocy zwraca się
szczególną uwagę, aby nie nadać przedsiębiorcom tych sektorów uprzywilejowanej pozycji
na rynku. Z tego względu zasady stosowane wobec sektorów tzw. wrażliwych są znacznie
bardziej restrykcyjne niż stosowane wobec innych, a każdy przypadek jest indywidualnie
notyfikowany do KE.
Istotne jest, że katalog dopuszczalnej pomocy, decyzją Rady, może zostać rozszerzony o
dodatkowe pozycje, pod warunkiem, że zaistnieją usprawiedliwiające ten krok okoliczności
społeczne lub gospodarcze.
W jaki sposób państwa członkowskie wspierają sektor energetyczny?
Zakres narzędzi, które mogą by wykorzystane przez państwa członkowskie w ramach pomocy
publicznej, i poza nią, jest ogromny. Dobór środków oraz cele zależą od woli wsparcia
rodzimych rynków oraz od priorytetów polityki każdego z rządów. Poniżej przedstawiono
najważniejsze schematy oraz przykłady wsparcia udzielanego przez państwa członkowskie,
wykraczającego czasami poza formułę pomocy publicznej i mającego różne podstawy
prawne.
Pomoc sektorowa
Wydobycie węgla kamiennego
Węgiel kamienny był przez lata, obok energetyki jądrowej, jednym z ważniejszych
beneficjantów pomocy w Unii Europejskiej3]. Ze względu na wysokie koszty wydobycia i
niską w związku z tym konkurencyjność wobec krajów trzecich, wydobycie węgla jest
stopniowo ograniczane. Jednakże kwoty wsparcia pozostają wciąż bardzo wysokie (ok. 6 300
mln € w 2001 r.4]).
Pomoc dla górnictwa w Unii Europejskiej zawsze była znaczna, choć liczba państw, które z
niej korzystały jest niewielka. Są to Niemcy, Hiszpania, Francja i Wielka Brytania.
Tabela 1. Pomoc dla górnictwa węglowego w państwach UE w latach 2001-20035]
Przeciętnie
Niemcy
w UE
Hiszpania Francja
Wielka
Brytania
Średnia
roczna
kwota
pomocy
nie
dotycząca
2673
bieżącej produkcji w latach
2001-2003 [mln Euro]
1125
836
705
8
Średnia
roczna
kwota
pomocy
na
bieżącą
3463
produkcję
w
latach
2001-2003 [mln Euro]
2610
614
280
46
Udział pomocy dla górnictwa
węglowego w pomocy ogółem
30
28
16
1
(z wyłączeniem rolnictwa, 16
rybołówstwa i transportu) w
2002 r. [%]
Źródło: State Aid Scoreboard, spring 2004 update, Brussels, 20.4.2004, COM (2004) 256
final. Sate Aid Scoreboard, Statistical tables – Coal Mining, strony DG Competition.
Po wygaśnięciu Traktatu EWWiS w 2002 r., przyjęto nowe zasady udzielania pomocy w tym
sektorze[6]. Celem ich jest znaczne zmniejszenie pomocy dla sektora ogółem i
ukierunkowanie jej na ograniczenie działalności przez jednostki nieefektywne ekonomicznie
oraz zapewnienie dostępu do zasobów węgla w kontekście bezpieczeństwa dostaw.
Koszty osierocone
Jedną z najbardziej znanych form dozwolonego wsparcia w sektorze energetycznym stanowią
koszty osierocone, powstałe w wyniku rozpoczęcia procesu liberalizacji na rynku energii.
Zgodnie z pierwszą Dyrektywą elektroenergetyczną 96/92/WE7] państwa członkowskie
mogły „ubiegać się o system przejściowy”, umożliwiający finansowanie zobowiązań
podjętych przed rozpoczęciem procesu liberalizacji. Środki te zostały przyznane przez
Komisję Europejską w kolejnych latach od daty wejścia w życie dyrektywy m.in. Austrii,
Belgii, Grecji, Holandii, Hiszpanii, Włochom8] i Portugalii.
Pomoc indywidualna
Wsparcie ze strony władz publicznych może być skierowane bezpośrednio do
poszczególnych podmiotów. Poniżej przedstawione zostały dwa przykłady pomocy
publicznej skierowanej ostatnio do przedsiębiorstw, z których jeden dotyczy ratowania
przedsiębiorstwa energetycznego stojącego na skraju bankructwa. Doświadczenia wskazują,
że pomoc publiczna udzielana w ramach ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorstw
znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, stanowić może szczególne zagrożenie dla
rynku konkurencyjnego. Z tego względu decyzje w tym zakresie muszą być podejmowane ze
znaczną ostrożnością. W obu przypadkach zwraca uwagę wielkość i szeroki zakres
działalności wspomaganych firm oraz determinacja rządów w udzielaniu im pomocy.
Przypadek Electricité de France
W końcu 2003 roku Komisja Europejska wydała decyzję9] w trzech połączonych sprawach,
które dotyczyły pomocy publicznej udzielonej francuskiemu monopoliście. Stanowi ona
dobry przykład w jaki sposób przedsiębiorstwo może uzyskać dzięki państwu i jego pomocy
uprzywilejowaną pozycję. W Decyzji stwierdzono przyznanie przez rząd francuski,
niezgodnej z zasadami wspólnego rynku pomocy, w postaci nieograniczonej w wysokości ani
też w czasie, gwarancji. Dzięki niej, ocena ratingowa Electricité de France (EdF) była bardzo
wysoka, a przedsiębiorstwo mogło zaciągać pożyczki na warunkach korzystniejszych niż
firmy konkurencyjne. Komisja nie zakwestionowała, podnoszonego przez rząd francuski
argumentu, wypełniania przez EdF „zadań służby publicznej”. Francja w trakcie
postępowania nie przedstawiła jednak ani zakresu, ani kosztów związanych z tym
obowiązkiem, które by pozwoliły na porównanie wielkości zobowiązań państwa wobec
przedsiębiorstwa z wysokością kosztów wynikających z wypełniania zadań służby publicznej.
W decyzji Komisji Francja została zobowiązana do cofnięcia gwarancji.
Druga sprawa dotyczyła korzyści wynikających z niezapłacenia przez EdF podatku od spółek,
powstałego podczas restrukturyzacji bilansu w roku 1997, należnego od części rezerw
księgowych utworzonych na zwolnienie z podatku z tytułu odnowienia ogólnej sieci dostaw
energii. Komisja również w tym przypadku stwierdziła zaistnienie niezgodnej z prawem
pomocy publicznej i nakazała EdF zwrot należności do skarbu państwa w wysokości 888,89
mln € wraz z odsetkami (liczonymi od dnia oddania EdF wskazanych kwot).
Ostatnia ze spraw uwzględnionych w Decyzji dotyczyła planowanej przez rząd francuski
reformy branżowego systemu emerytalnego. Dotychczas system ten był odrębny od systemu
powszechnego i finansowany ze składek pracowników i z wkładu przedsiębiorstw tego
sektora. Zarządzała nim wspólna służba wcielona do EdF i GdF (Gaz de France). Projekt
przewidywał, że nabyte uprawnienia szczególne pracowników zajmujących się przesyłaniem i
dystrybucją energii elektrycznej zostaną utrzymane i będą finansowane ze składki taryfowej.
Pobierana byłaby ona od każdego z odbiorców końcowych jako część taryfy za korzystanie z
sieci, niezależnie od rzeczywistego zużycia energii. Komisja uznała zwolnienie
przedsiębiorstw energetycznych z obowiązku płacenia składki za pomoc zgodną z zasadami
wspólnego rynku (art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu). Stwierdziła, że dotychczasowy system
stanowił przeszkodę dla wejścia na francuski rynek energii elektrycznej i gazu, a zgłoszona
reforma pozwala na zniesienie tych barier. Potraktowała je bowiem w sposób zbliżony do
kosztów osieroconych sektora, a nowy system jako pomoc mającą na celu ułatwienie
przekształcenia w konkurencyjny sektor energii.
Przypadek British Energy
W 2002 roku British Energy plc (BE), jedyny prywatny operator elektrowni atomowych w
Wielkiej Brytanii10], w wyniku m.in. spadku cen energii elektrycznej na rynku hurtowym,
nieplanowanych przestojów oraz dużych kosztów nieuniknionych (czyli takich, których
można uniknąć jedynie zaprzestając wytwarzania energii lub zamykając elektrownie) znalazł
się na skraju bankructwa. Chcąc uniknąć postępowania upadłościowego zarząd firmy zwrócił
się do rządu z prośbą o pomoc. Przyznane przez państwo wsparcie finansowe zostało
zatwierdzone przez Komisję jako pomoc na ratowanie przedsiębiorstwa. Niemniej, po
przedstawieniu przez rząd brytyjski programu restrukturyzacyjnego, KE uznała, że państwo
stwarza selektywną przewagę konkurencyjną BE w sektorze. Komisja wyraziła wątpliwości
czy zaproponowane środki pomogą odzyskać rentowność przedsiębiorstwa (niektóre były
przewidziane do 2086 r.). Stwierdziła, że poprawa sytuacji BE będzie wynikiem nie tyle
wewnętrznych przemian, ale raczej pomocy zewnętrznej rządu. W związku z tym Komisja, na
podstawie art. 88 (2) Traktatu, wszczęła postępowanie wyjaśniające11].
Wspomaganie energetyki jądrowej
Energetyka jądrowa podlega szczególnym unormowaniom, bowiem oprócz powszechnie
stosowanych zasad pomocy publicznej, podlega ona regulacjom Traktatu ustanawiającego
Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. Jest to jedyny tego rodzaju dokument w całości
poświęcony rozwojowi jednego źródła energii. W pierwszych latach stosowania Traktatu
ustanawiającego EWEA pomoc publiczna stanowiła część polityki mającej na celu promocję i
rozwój energetyki jądrowej. Skutkiem tego był znaczny rozwój tego rodzaju technologii.
Poza pracami badawczymi w zakresie zarządzania odpadami radioaktywnymi oraz
bezpieczeństwa jądrowego, środki finansowe przeznaczane były głównie na inwestycje
(budowę nowych mocy wytwórczych). Niemniej, częściowo pod wpływem opinii publicznej,
od końca lat 80-tych nie wykorzystano tej możliwości do budowy nowej elektrowni jądrowej.
Energetyka jądrowa charakteryzuje się odmienną w porównaniu do technologii
wykorzystujących paliwa kopalniane, strukturą kosztów. Najistotniejszą część stanowią
inwestycje, obejmujące koszt zamknięcia elektrowni jądrowych oraz zarządzanie odpadami
radioaktywnymi.
Tabela 2. Struktura kosztów wytwarzania energii elektrycznej w zależności od rodzaju źródeł energii
Koszty
Paliwo
[%]
jądrowe Paliwa
[%]
Inwestycje
57
15-25
Koszty eksploatacyjne
23
7-15
kopalniane
20
50-70
Paliwo
Źródło: State Aid Scoreboard Spring 2003 update, COM (2003) 225 final.
Likwidacja elektrowni jądrowej jest procesem kosztownym i złożonym technicznie.
Operatorzy elektrowni jądrowych zobowiązani są gromadzić, od rozpoczęcia działalności
wytwórczej, środki finansowe na pokrycie kosztów związanych z końcowym etapem życia
elektrowni, zgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”. Szacuje się, że wysokość kosztów
związanych z rewitalizacją terenów, na których znajduje się elektrownia jądrowa stanowi 1015% kosztu wyjściowego inwestycji na każdy reaktor przeznaczony do likwidacji12]. Cena
energii elektrycznej powinna zawierać więc koszty związane z tym procesem (internalizacja
kosztów). Zważywszy, że fundusze są zbierane przez cały okres aktywności reaktora, koszt na
jednostkę wytworzonej energii elektrycznej powinien być wystarczająco niski, by nie
powodować
nieuzasadnionego zniekształcenia konkurencji wśród
wytwórców.
Przeprowadzone przez Komisję Europejską badanie wskazało, że w poszczególnych
państwach członkowskich istnieją znaczące różnice w zakresie strategii likwidacji oraz w
sposobie zarządzania zasobami finansowymi.
Tabela 3. Charakterystyka wielkości produkcji energii elektrycznej w jądrowych źródłach energii oraz
strategii i sposobu zarządzania funduszami na likwidację elektrowni jądrowych i zarządzanie
odpadami radioaktywnymi
Strategia
Państwo
likwidacji
członkowskie
Zarządzanie
zasobami
finansowymi
Kwota obecnie dostępna
zewnętrzne
69 mln € (2004)
Litwa
natychmiastowa
Słowacja
rozłożona w czasie - „ -
317 mln € (marzec 2004)
Szwecja
brak decyzji
-„-
29 mld SEK (2003)
Finlandia
natychmiastowa
-„-
1,3 mld € (2004)
Hiszpania
natychmiastowa
-„-
1,73 mld € (2003)
Słowenia
natychmiastowa
-„-
104 mln € (2003)
Włochy
natychmiastowa
-„-
b.d.
Czechy
rozłożona w czasie - „ -
b.d.
Węgry
rozłożona w czasie - „ -
ok. 60 mln €
Holandia
rozłożona w czasie - „ -
120 mln € (2001)
Belgia
brak decyzji
inne
b.d.
Wielka
Brytania
brak decyzji
inne
334 mln £ (2003)
Niemcy
natychmiastowa
wewnętrzne13]
b.d.
Francja
brak decyzji
wewnętrzne
9,4 mld € (likwidacja) + 10,2 mld €
(przetwarzanie)
+
3,7 mld € (odpady)
Źródło: Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady, Raport w sprawie
wykorzystywania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację elektrowni jądrowych,
COM (2004) 719, końcowy.
W ostatnim roku kwestia zarządzania funduszami przeznaczonymi na likwidację elektrowni
jądrowych stała się przedmiotem postępowania wyjaśniającego Komisji Europejskiej14].
Sprawa ta jest jednocześnie dowodem na to, że rząd brytyjski, pomimo zaangażowania w
proces liberalizacji rynku energii elektrycznej, nie waha się po raz kolejny sięgnąć po środki,
które w sposób niemal naturalny niwelują efekty wolnego rynku energii. 1 kwietnia 2005 r.
rozpoczęła działalność Agencja ds. Likwidacji Obiektów Jądrowych (ang. Nuclear
Decommissioning Agency), organ publiczny powołany tamtejszym prawem energetycznym.
Zadaniem jego będzie likwidacja rządowych obiektów jądrowych. Agencji zostaną
przekazane obiekty należące do UK Atomic Energy Agency (UKAEA) oraz większość
obiektów stanowiących własność British Nuclear Fuels Limited (BNFL) wraz z funduszami
przeznaczonymi na częściowe pokrycie kosztów likwidacji reaktorów. Brakującą cześć,
oszacowaną na wysokość od 0 do 2 mld £, pokryje rząd Wielkiej Brytanii. Ze względu na
fakt, że BNFL, w przeciwieństwie do UKAEA, prowadzi działalność handlową Komisja
Europejska uznała, że proponowana metoda spełnia kryterium selektywności, ponieważ
stawia BNFL w korzystniejszej sytuacji w porównaniu do konkurentów, poprzez zwolnienie
tej firmy ze zobowiązań wynikających z zasady „zanieczyszczający płaci” i pokrycie jej
zobowiązań ze środków publicznych. Komisja Europejska przeanalizowała sprawę pod kątem
zasad pomocy państwa dla celów ochrony środowiska, następnie oceny pozytywnego wpływu
wprowadzonego rozwiązania na gospodarkę Wspólnoty, a wreszcie jako pomoc państwa
udzielaną dla celów ratowania i restrukturyzacji firm znajdujących się w trudnej sytuacji i
jako zadośćuczynienie za świadczenie usług będących w ogólnym interesie gospodarczym.
Badanie wstępne pozwoliło stwierdzić, że pomoc udzielona BNFL nie spełnia
prawdopodobnie kryteriów żadnej z wymienionych dopuszczalnych form pomocy publicznej,
a w sprawie będzie toczyć się postępowanie.
Znaczący poziom gromadzonych środków oraz zróżnicowany i mało przejrzysty sposób
dysponowania nimi powodują, zwłaszcza w kontekście liberalizacji rynku energii
elektrycznej, że kwestie funduszy gromadzonych na m.in. likwidację elektrowni jądrowych
od kilku lat stają się tematem niezwykle drażliwym. W wyrażonym ostatnio Komunikacie15]
Komisja Europejska stwierdziła, że zarządzanie funduszami na zasadach komercyjnych nie
jest zjawiskiem negatywnym. Wskazanym byłoby natomiast ograniczenie sposobów
inwestowania i niedopuszczenie do wykorzystania tych pieniędzy na przejmowanie
konkurencyjnych przedsiębiorstw. Fundusze nie mogą być subsydiowane np. przez
działalność przesyłową, bądź też stanowić przedmiotu bezpośredniej pomocy publicznej. Z
tego względu można odnaleźć tu pewną paralelę do kosztów osieroconych, gdzie ważne było
określenie wpierw ich wysokości, zasad pokrywania i weryfikacji pod kątem zasad pomocy
publicznej. Komisja podkreśla, że wszelkie kroki muszą być podejmowane jednak w
kontekście bezpieczeństwa jądrowego – środki te muszą być w wystarczającej ilości w
momencie zamknięcia reaktora, tak aby umożliwić właściwe, zgodne z wymogami
bezpieczeństwa postępowanie.
Podsumowanie
Sektor energii Unii Europejskiej czerpie z różnych form pomocy ogromne korzyści.
Dofinansowywane są od kilkudziesięciu lat różnorakie formy działalności (wydobycie,
generacja energii elektrycznej) oraz różne źródła energii. Państwa członkowskie zapewne
posiadają bogate doświadczenia w tym zakresie i łatwo nie zrezygnują z dostępnych im
możliwości. Przedstawione przykłady wskazują, że kwoty przeznaczane na wspomaganie są
znaczne i deformują konkurencję na rynku energii. Z tym większym zainteresowaniem należy
oczekiwać wniosków z przeprowadzonego ostatnio przez dyrekcję ds. konkurencji badania
sektora energetycznego w Unii Europejskiej.
Warto też zastanowić się nad sposobem wykorzystania pomocy publicznej dla polskiej
energetyki. I nie dotyczy to tylko KDT, ale też kwestii, które mogą stać się przedmiotem
decyzji w niedalekiej perspektywie, jak budowa nowych mocy wytwórczych.
1]
Traktat o ustanowieniu Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali.
2]
Strategia Unii Europejskiej wobec pomocy publicznej – na fali Strategii Lizbońskiej,
podczas spotkania Rady Europejskiej w Sztokholmie w 2001 r. państwa członkowskie
zobowiązały się do zmniejszenia ogólnego poziomu pomocy publicznej oraz zmiany
orientacji przeznaczanych środków na cele horyzontalne. Rok później w Barcelonie Rada
stwierdziła, że przyznanie pomocy publicznej powinno opierać się na przesłankach
rynkowych, a każda decyzja powinna opierać się na analizie ekonomicznej, tak aby
zagwarantowana była jak największa skuteczność interwencji państwa. Zgodnie z ostatnimi
zapowiedziami ma być jej mniej, ale będzie wykorzystywana tam, gdzie zaistnieje
rzeczywista jej potrzeba.
3]
Zasady pomocy dla górnictwa określał do 23 lipca 2002 r. Traktat ustanawiający
Europejską Wspólnotę Węgla i Stali.
4]
State Aid Scoreboard, spring 2003 update, COM (2003) 225 final.
5]
Dla porównania – sektorowa pomoc publiczna dla górnictwa w Polsce w roku 2002
wyniosła 1 712 mln zł, w roku 2003 – 17 488,5 mln zł (Raport o pomocy publicznej w Polsce
udzielonej przedsiębiorcom w 2003 r., UOKiK 2004). Kursy średnie roczne Euro w 2002 i
2003 r. wyniosły odpowiednio 3,8557 i 4,3978 zł (dane NBP).
6]
Rozporządzenie Rady (WE) Nr 1407/2002 z dnia 23 lipca 2002 r. w sprawie pomocy
państwa dla przemysłu węglowego.
7]
Dyrektywa 96/92/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 9 grudnia 1996 r. dotycząca
wspólnych zasad rynku wewnętrznego.
8]
Całkowita kwota kosztów osieroconych uznanych przez KE w 2004 r. przypadku Włoch
wyniosła 2 315 mln Euro, Report on Competition Policy 2004, SEC (2005) 805 final.
9]
Decyzja Komisji z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie pomocy państwa przyznanych przez
Francję przedsiębiorstwu EdF oraz sektorowi elektrycznemu, Dz. U. UE L z dnia 22 lutego
2005 r.
10]
British Energy zostało sprywatyzowane przez rząd brytyjski w 1996 r. Posiada 8
elektrowni atomowych w Wielkiej Brytanii, których łączna moc zainstalowana wynosi 9820
MW.
11]
Decyzja Komisji z dnia 22 września 2004 r. w sprawie pomocy państwa, jakiej Wielka
Brytania planuje udzielić British Energy plc, 2005/407/WE, Dz. U. UE L z 6 czerwca 2005 r.
12]
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady, Raport w sprawie wykorzystania
zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację elektrowni jądrowych, COM (2004)
719, końcowy.
13]
Zasoby przeznaczone na likwidację zapisane są w formie rezerw w księgowości
producentów energii elektrycznej. Pozwala na bardzo elastyczne wykorzystywanie
gromadzonych środków i nie gwarantują, że będą wykorzystane do celów, do których zostały
stworzone.
14]
Pomoc państwa C 39/2004 (ex N 613/2003) – Nuclear Decommissioning Agency,
Zaproszenie do przedkładania uwag zgodnie z art. 88 ust. 2 Traktatu WE (2004/C 315/05).
15]
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady, Raport w sprawie
wykorzystywania zasobów finansowych przeznaczonych na likwidację elektrowni jądrowych,
COM (2004) 719, końcowy.