9820/1/14 REV

Bruksela, 26 maja 2014 r.
(OR. en)
RADA
UNII EUROPEJSKIEJ
9820/1/14
REV 1
Międzyinstytucjonalny numer
referencyjny:
2013/0072 (COD)
AVIATION 112
CONSOM 115
CODEC 1288
SPRAWOZDANIE
Od:
Sekretariat Generalny Rady
Do:
Komitet Stałych Przedstawicieli (część I) / Rada
Nr poprz. dok.:
Nr dok. Kom.:
8785/14 AVIATION 103 CONSOM 112 CODEC 1059
7615/13 AVIATION 47 CONSOM 47 CODEC 616 + ADD 1 + ADD 2
Dotyczy:
Przygotowania do posiedzenia Rady (Transport,Telekomunikacja i Energia)
w dniu 5 czerwca 2014 r.
Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady
zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 261/2004 ustanawiające wspólne
zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy
przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów oraz
rozporządzenie (WE) nr 2027/97 w sprawie odpowiedzialności
przewoźnika lotniczego z tytułu przewozu pasażerów i ich bagażu drogą
powietrzną
–
Sprawozdanie z postępu prac
I.
WPROWADZENIE
W dniu 13 marca 2013 r. Komisja przedstawiła wyżej wymieniony wniosek, którego celem jest
zmiana i ulepszenie europejskich przepisów dotyczących praw pasażerów lotniczych w świetle
doświadczeń ze stosowania dotychczas obowiązujących zasad; we wniosku uwzględniono także
uwarunkowania wynikające z dynamicznych zmian zachodzących na europejskim rynku transportu
lotniczego.
9820/1/14 REV 1
ako/AP/ps
DGE 2 A
1
PL
Proponowany akt ma promować interes pasażerów lotniczych poprzez zagwarantowanie, że
przewoźnicy lotniczy będą faktycznie zapewniać wysoki poziom ochrony pasażerów lotniczych w
razie zakłóceń w podróży. Jednocześnie wniosek przewiduje uwzględnianie skutków finansowych,
które odczuwa sektor transportu lotniczego w związku z prawami pasażerów, a tym samym
zapewnienie europejskim przewoźnikom lotniczym jednolitych warunków działania na
zliberalizowanym rynku.
W szczególności proponuje się, by wyeliminować luki w obowiązujących przepisach, a zarazem
usprawnić mechanizmy rozpatrywania skarg dostępne dla pasażerów. Komisja dąży również do
wprowadzenia przepisów zachęcających linie lotnicze do szybkiego przekierowywania pasażerów,
umożliwiania im dotarcia do miejsca przeznaczenia oraz minimalizowania niewygód, których
pasażerowie doświadczają z powodu dużych opóźnień w portach lotniczych. We wniosku zajęto się
także nieproporcjonalnymi kosztami finansowymi ponoszonymi przez linie lotnicze w związku z
obowiązkami nakładanymi na nie przez przedmiotowe rozporządzenie w pewnych nadzwyczajnych
okolicznościach. Ponadto Komisja proponuje wprowadzenie szczegółowych przepisów
dotyczących niektórych już obowiązujących praw, takich jak prawo do informacji, prawo do
pomocy i odszkodowania, a także dodanie nowych praw, np. w odniesieniu do sprzętu do
poruszania się.
II.
PRACE W PARLAMENCIE EUROPEJSKIM I INNYCH INSTYTUCJACH
Komisja Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego wyznaczyła George'a BACHA (PPE) na
sprawozdawcę, a Parlament Europejski głosował nad wynikiem pierwszego czytania na sesji
plenarnej 5 lutego 2014 r.
11 lipca 2013 r. Komitet Ekonomiczno-Społeczny wydał opinię w sprawie proponowanego
rozporządzenia, a Komitet Regionów postanowił nie wydawać opinii na temat tego dossier.
9820/1/14 REV 1
ako/AP/ps
DGE 2 A
2
PL
III. PRACE W ORGANACH RADY
W trakcie prezydencji litewskiej i greckiej Grupa Robocza ds. Lotnictwa analizowała gruntownie
wniosek Komisji i towarzyszącą mu ocenę skutków. Na posiedzeniu 10 października 2013 r. Rada
ds. Transportu przeprowadziła debatę orientacyjną na temat proponowanego rozporządzenia.
Ministrowie poparli cele wniosku i pozytywnie ocenili rewizję obowiązujących przepisów w
świetle doświadczeń zdobytych po przyjęciu rozporządzenia w 2004 r. Podkreślili znaczenie
przejrzystych i prostych zasad i zgodzili się z Komisją, że rozporządzenie powinno służyć przede
wszystkim zminimalizowaniu zakłóceń w podróży i zapewnieniu, by pasażerowie docierali do celu.
Zarazem poważne wątpliwości zgłoszono do proponowanych przepisów o lotach łączonych, które
to przepisy mogłyby mieć niekorzystny wpływ na komunikację regionalną i istniejące ustalenia
między liniami lotniczymi. Podkreślono również, że – w odniesieniu do lotów opóźnionych i
odwołanych – konieczne jest zapewnienie między szczegółowymi przepisami właściwej
równowagi, tak aby zarówno pasażerowie, jak i linie lotnicze byli traktowani tak, jak tego oczekują
– sprawiedliwie.
W związku z powyższym prezydencja grecka regularnie pracowała nad wnioskiem, mając na celu
wypracowanie podejścia ogólnego na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii
w dniu 5 czerwca 2014 r.; przedstawiła też kilka propozycji kompromisowych, aby osiągnąć
postępy w pracach nad tym dossier. Grupa Robocza ds. Lotnictwa analizowała te propozycje na
kilku spotkaniach, uwzględniając również opinię Służby Prawnej Rady dotyczącą równego
traktowania w przypadku odwołania lotu i w przypadku opóźnienia lotu oraz opóźnienia przylotu w
kontekście eksterytorialnego stosowania rozporządzenia.
Analiza ta pozwoliła osiągnąć duży postęp w sprawie tego dossier na szczeblu grupy roboczej. W
szczególności skreślono przepisy umożliwiające zastosowanie praw pasażerów lotniczych w innych
środkach transportu, a przepisy w sprawie przestoju na płycie lotniska doprecyzowano. Ponadto
usunięto przepis, który określał limit kosztów zakwaterowania w razie większych zakłóceń w
podróży, i istotnie ulepszono przepisy dotyczące informowania pasażerów o ich prawach. W
odniesieniu do tej drugiej kwestii proponuje się, by uprawnić Komisję do przygotowania
standardowego ogłoszenia informacyjnego do ogólnego stosowania przez linie lotnicze.
9820/1/14 REV 1
ako/AP/ps
DGE 2 A
3
PL
Jeśli chodzi o przepisy umożliwiające liniom lotniczym ubieganie się o zwolnienie z wypłaty
odszkodowania, wiele uwagi poświęcono rygorystycznemu określeniu warunków zwolnienia. Jedną
z większych zmian było utworzenie pojęcia „nieoczekiwanej wady mogącej wpłynąć na
bezpieczeństwo lotu”; celem jest określenie, na jakich warunkach usterki techniczne mogą być
uznawane przez linie lotnicze za powód do ubiegania się o zwolnienie z wypłaty odszkodowania.
Choć nie wszystkie delegacje były w stanie zaakceptować to podejście, ogólnie zgodzono się, że
linie lotnicze nie powinny zbyt często powoływać się na usterki techniczne jako podstawę odmowy
wypłaty odszkodowania. W kontekście zwolnień intensywnie dyskutowano także nad czasowym
ograniczeniem możliwości powoływania się na nadzwyczajne okoliczności oraz nieoczekiwane
wady mogące wpłynąć na bezpieczeństwo lotu, tak aby ustalić racjonalne i obiektywne limity, po
przekroczeniu których linie lotnicze miałyby przywrócić normalną działalność.
Tematem dyskusji było także zapewnienie skutecznego egzekwowania rozporządzenia; osiągnięto
kompromis w sprawie prostej i jasnej procedury, którą mają stosować pasażerowie w celu złożenia
skargi do linii lotniczych, a następnie do organów pozasądowego rozstrzygania sporów.
Delegacje były też raczej skłonne zapewnić klarowność przepisów dotyczących przypadków zmian
terminu lotu, choć opinie na temat tego, w jakim zakresie takie zmiany są porównywalne do
„tradycyjnych” odwołań lub opóźnień, były zróżnicowane. Najnowsza kompromisowa propozycja
prezydencji zawiera osobny artykuł dotyczący różnych przypadków zmian terminu lotu, jednak
niektóre delegacje opowiadają się za ściślejszym dostosowaniem tych przepisów do artykułów o
opóźnieniach i odwołaniach.
Ogólnie rzecz biorąc, rozstrzygnięto kilka technicznych kwestii i w trakcie prezydencji greckiej
Grupa Robocza ds. Lotnictwa była w stanie wyznaczyć główny kierunek pewnych istotnych
rozwiązań kompromisowych. Jednak mimo dużego dotychczasowego wysiłku włożonego w analizę
wniosku pewne ważne nierozstrzygnięte kwestie wymagają dalszych prac.
Ponadto zanim Rada podejmie dalsze kroki proceduralne w celu przyjęcia dossier, należy rozwiązać
omawianą aktualnie przez Hiszpanię i Zjednoczone Królestwo kwestię Gibraltaru.
Mając powyższe na uwadze, prezydencja grecka postanowiła przedłożyć sprawozdanie z postępu
prac Radzie ds. Transportu na posiedzeniu 5 czerwca 2014 r.
9820/1/14 REV 1
ako/AP/ps
DGE 2 A
4
PL
Propozycje kompromisowe były po raz ostatni analizowane przez Grupę Roboczą ds. Lotnictwa 19
maja 2014 r. i zamieszczono je w addendum 1 do niniejszego sprawozdania. Zmiany względem
wniosku Komisji (dok.7615/13) wytłuszczono. Fragmenty usunięte zaznaczono symbolem […].
Wszystkie delegacje i Komisja zgłaszają ogólne zastrzeżenie weryfikacji do całego tekstu.
Delegacja UK zgłasza do tekstu zastrzeżenie parlamentarne.
IV.
NAJWAŻNIEJSZE NIEROZSTRZYGNIĘTE KWESTIE
Progi stosowane do celów odszkodowania
W swoim tekście prezydencja dostosowała progi stosowane do celów odszkodowania za odwołanie
i opóźnienie lotu, aby zapewnić równe traktowanie pasażerów doświadczających podobnych
utrudnień. Jednak zmienione zakresy odległości i zaproponowane progi czasowe 5-9-12
gwarantujące otrzymanie odszkodowania w przypadku odwołania i opóźnienia lotu nie
satysfakcjonują niektórych delegacji, które zajęły w tej ważnej kwestii odmienne stanowiska (zob.
przypis 8 i 17 w addendum do niniejszego sprawozdania).
Odszkodowanie w przypadku lotów łączonych
Kompromis prezydencji przewiduje częściowe zwolnienie linii lotniczych z obowiązku wypłacania
odszkodowania, jeżeli czas transferu był relatywnie krótki (90 minut w obecnym brzmieniu tekstu),
a pasażer, który zakupił bilet na lot łączony, był świadomy, że małe opóźnienie lotu dowożącego
może skutkować utratą połączenia. Jeżeli jednak pierwotnie planowany czas transferu był dłuższy
niż 90 minut, pasażer otrzyma odszkodowanie w przypadku utraty lotu łączonego spowodowanej
opóźnieniem lotu dowożącego. Niektóre delegacje nie były w stanie zaakceptować tej
kompromisowej propozycji, gdyż budzi ona ich poważne wątpliwości co do tego, jakie skutki dla
komunikacji regionalnej i istniejących ustaleń między liniami lotniczymi będą miały wszelkie
wyraźne przepisy o odszkodowaniach w przypadku lotów łączonych. Delegacje te proponują
usunięcie przepisów o odszkodowaniach w przypadku lotów łączonych i uważają, że
odszkodowania te powinny być wypłacane od poszczególnych części podróży i od odnośnego
opóźnienia.
9820/1/14 REV 1
ako/AP/ps
DGE 2 A
5
PL
Nadzwyczajne okoliczności
Intensywnie pracowano nad określeniem jasnych przepisów o nadzwyczajnych okolicznościach
odnoszących się do kwestii technicznych. Jednak stanowiąca punkt wyjścia w tej dyskusji różnica
zdań co do statusu jakiegokolwiek wykazu zwolnień z obowiązku wypłacania odszkodowania nie
została wyeliminowana. Niektóre delegacje nadal mają trudności z zaakceptowaniem w pełni
wiążącego charakteru załącznika, który zawiera niewyczerpujący wykaz nadzwyczajnych
okoliczności. Delegacje te wolałyby dać krajowym organom egzekwowania prawa i krajowym
sądom możliwość odejścia od wykazu. W konsekwencji sprzeciwiają się one włączeniu do definicji
pojęcia „nieoczekiwanej wady mogącej wpłynąć na bezpieczeństwo lotu”, co siłą rzeczy
zmieniłoby odnośny wykaz kryteriów w wykaz zamknięty. Z drugiej strony inne delegacje
chciałyby wyeliminować brak pewności prawa w tych przepisach rozporządzenia i uznają, że
wiążący, ale otwarty wykaz nadzwyczajnych okoliczności gwarantuje wystarczającą elastyczność.
Bagaż podręczny
Jeżeli chodzi o rozporządzenie (WE) 2027/97, jedyną nierozstrzygniętą kwestią jest nadal bagaż
podręczny – chodzi o to, czy należy ustalić jasne przepisy w sprawie tzw. zasady jednej sztuki.
Niektóre delegacje twierdzą, że nie powinno się ograniczać swobody gospodarczej przewoźnika
lotniczego i że wystarczające jest wprowadzenie wymogu zapewniania przez linie lotnicze pełnej
przejrzystości względem pasażera. Z drugiej strony inne delegacje nalegają na doprecyzowanie
ograniczeń dotyczących bagażu podręcznego, w tym zakupów dokonanych w portach lotniczych,
tak aby wszyscy pasażerowie mogli w unijnych portach lotniczych zabierać na pokład przedmioty
na tych samych warunkach. Kompromis prezydencji w obecnym brzmieniu dopuszcza, by
ograniczenia bagażu dotyczyły rozmiaru lub wagi, lecz nie liczby sztuk. Te ewentualne
ograniczenia mogą być także stosowane do przedmiotów osobistych i zakupów w porcie lotniczym.
V.
PODSUMOWANIE
Zachęca się Coreper i Radę, by – z uwzględnieniem powyższych uwag i z myślą o umożliwieniu
organom przygotowawczym Rady kontynuowania prac nad wyżej wymienionym wnioskiem –
przyjęły do wiadomości niniejsze sprawozdanie z postępu prac i dokument zamieszczony w
addendum 1.
9820/1/14 REV 1
ako/AP/ps
DGE 2 A
6
PL