Profesor Marian PALEJ nie żyje - Ośrodek Geometrii i Grafiki

=-T
a eo me t ri ii G ra t l ki l n zl n i e rski e j
tsi u l e qn P o l s k i egoT o r v a r z \ s t \ \G
Z e s z s t1 2 ( 1 0 0 1 ) s. t r . 5 - 7
PROFESOR MARIAN PALEJ I\IE Żyrc
StanislarrSulwlŃsxr
|/
Politechnika
S l a p k a .u l . K r n u ' o u s t e g o7 . 4 4 - l 0 0 G L I W I C E .
ośrodekGeometrii i Grafiki Inz-r'nierskiei
Prof. zw. dr hab. inż. Marian PALEJ
(re23- 2001)
Prof. Marian PALE.I. jeden z najrr1.bitniejs4.chpolskich geometrowwykreślnychod.
szedt od nas na zawsze. B1'.t.w kraju i zagranicą uznanym autorytetemw dziedzinie synte.
tycznej geometrii rzutowej i wykreślnej.By'łprofesorem zwyczajnym Politechniki Sląskiej w
Gliwicach' byĘm dyrektoremjed1'negorr-Polsce InsĘrtutuGeometrii Wykreślnej,byĘm wicedyrektorem Ins|rtutuMatemaryki Politechniki Sląskiej oraz prorektoremPolitechniki Slą.
skiej. Profesor był zał,oŻy.c\elem
i wieloletnim Prezesem Polskiego Tow.arzystwaGeometrii i
Grafiki Inzynierskiej(PTGiGI). redaktoremnaczelnl.m Zeszyow Naukowych Pol. Sląskiej pt.
.,Geometriai Grafika Inzynierska..oraz redaktoremnaczelnym ,,Biu1er,v.nu
PTGiGI'', a także
V
E-m ai l addr e s s: s u t w i n @ po l s l .gl i w i ce . p l
I S S N | 5 0 5 - 2 0 4 l.zl ł 8 ' 0 0 c ] 0 0 l P T G i G l
S . S U L W I N S K I : P r o t - e s oMr a r i a nP A L E J n i e z v i e
zaloŻ1cielemi od ponad duudziestu lat kierownikiem naukow1,motuartego Senlinariunr
Geometrii i Grafiki Inzr'nierskiej.od roku 1996 rł.chodziłr,vskład komitetu redakc1jne-eo
..Journaltbr Geometn' and Graphics" nr.dawanegoprzez InternationalSocietl' for Geometry
and Graphics.
\\- panlięci studentorr.kolegorv i przyjacioł.pozostanie.iakoskromn1'.Za\\.SZe
kom.
prar,l.dzirr,y
petentn\i prz1jazn\.\\.Sz1'stkim.
człorł.ieknauki.
\ł'r'branefragmenĘ' i zdarzenia z rycia prof. Mariana PALEJA.
(ok.70 km na potudnieod Lrr.o'ur.a)
u.dniu
\Iarian P,ĄLEJ urodziłsię rr.Bory'słar,viu
W 19-ł0roku ukonczyłz w1'.
l] krrietnia l923 r. .iakos1.nJozet-ai Marii z Ma|czew.skich.
Ginlnazjum im. Wtady'sławaJagiełływ. Drohobvczu. co
roznieniem polskie Panstrł.or,l,.e
umozlirriało mu \\-Stęp
bez egzanrinuna dor,volnąpolską uczelnię. \Ą' tej szkole uczr'łgo ry.
polski grafik i pisarz Bruno Schulz.
sunku znakomit."lVI.PALE,J rozpocząłstudia rve wrześniul940 r. na W;"dzialeBudor'l,1'Maszy,.n
Poliprzerwac
powodu
techniki Lw.ow.Skiej.
w |94| roku z
ktore by.łZmuszony
wojny'ros1.jsko.
niemieckiej.Nieco wcześniejzetknąłsię na krotko z Kazimierzem BARTLEM. profesorem
polskim geometrąwykreśln'n.m
Politechniki Lworr.skiej i najrr1bitniejSZ)*m
okresu przedwojennego. B}.c moze to właśnie
rłted1,zaczęłow M. PALEJu kiełkolt-aczaintereso\\-anie
geo.
metrią rrl-kreślną.
\astępnie. w. okupac1jnej rzeczyw-istości"
musiałpodjąćpracę zarobkową
ktorą otrz}'małr,t'Karpathen oel. Pracowałtam do l915 r.. to jest do monrentu.gd1-on i jego
rodzina.podobniejak wiele inn1ch polskich rodzin. zostałaZmuszonado opuszczeniarodzinnych stron.
W dniu 1? rvrześnial945 roku M. PALEJ pociągiem repatriac1jnynrprzyb1-łdo Kro.
tosz\-na.a następniedotarłdo Gliwic. gdzie kontynuow.ałstudia na W-v-dzialeMechanicznym
now.outr,ł.orzonej
Politechniki Sląskiej. Jeszczepodczas studiow podjąłw 1948 r. pełnoetato.
wą pracę zarr-odor,r.ą
u' Centraln1.mZarządzie PrzemysłuNieorganicznego.ktorą zakonczyłw
1955 r. W kw.ietniu l950 r. uz1.skałstopien akademicki iniyniera-mechanika na podstawie
uchrł-ałrRady W1.działuMechanicznego Politechniki Sląskiej i od paź:dziernika
tegoz roku
rozpocząłpracę jako starszyas}-Stent
w Katedrze Geometrii WykreślnejPolitechniki Sląskiej.
W latach 1955-1961rownoległ,e
z pracąna Politechnicepracowałnaukowo w InstrtucieMetalurgii Ze|aza, zajmując się pomiarami parametrÓw procesow cieplnych. dokonując oceny
tych proceso\Ą'orazwnioskując zmiany usprawniającei modernizująceprocesy cieplne w hutnictu-ie.
w 196l r. ukonczyłpracędoktorskąpt.',RzutyrÓwnoległena dwie wzajemnieprosto.
padłerzutnie. Analiza błędnegoutozsamianiazrzutami Monge'a''. W pażdziemiku 1961 roku
na podstau'ieuchrr-ałyRady W1działu Budownictwa Przemysłowegoi ogolnego Politechniki
Sląskiej. uzr.skałstopien naukou1.doktoranauk technicznych.Była to pierw-Szapraca doktorska z geometriiw1-kreślnej
obronionaw Politechnice Sląskiej.
M. PALEJ odbył'staŻnaukorływ.wyzszych uczelniach technicznych i pedagogicznych
Moskw1. i Leningradu. w ktorych przebywałw okresie wrzesien _grudziet't 1963 r. Tam wła.
śnierozpocząłpracę nad swoją habilitacją.Kolokw.ium habilitacyjne odbyło się na W,vdziale
Budow.nictrvaPrzemysłowegoi ogolnego Politechniki Sląskiej r,t'dniu 15 marca |965 f.,4
praca nosiłatytuł..Związki akolineacji środkowej...
W wyniku zdanego kolokwium otrzymał
stopien naukorł1'docenta.
W czerw-cul969 roku doc. M. PALEJ objąłpo prof. Adamie Zawadzkim. kierownictwo Katedry Geometrii WykreślnejPolitechniki Sląskiej. w 1975 roku otrzl'małry.tułnaukowy profesora nadzwyczajnegonauk technicznych.w l98l roku (w okresie Solidarności)
S . S L i L W I N S K I : P r o f ' e s o!rl a r i a n P A L E J n i e z r i e
prorektoremds. nauki rr Pcllitechrrice
Zostałvrr,.branr
Sląskiej.rr 198] r. otr4mał por,t.ołanie
InstrtutuGeometriiPolitechnikiSląskiej.
dy.rektora
na Stanor,r-isko
prot-esora
lr'Politechnice
W 199l roku uzy.skał
zr,rr'czajnego
nominacjęna stanorr.isko
rł'es.łcrszeclrzaproszon}.przez L-nirersita degli Studii
Sląskiej. a \\. roku 199ł przeb1-rr.ał
rł1'głoszenia
rrlkłado\\.
Z geometriirzutorrej.
Calbria
do
cy.klu
della
W 1995 roku załoŻy'ł
Polskie Torr.arzr.St\\.o
Geometrii i Grat-rkiInzrnierskiej i został
j.go
przedstarr.icielem
prezesem.stającsię niekrł.estionouan\m
polskich
wl.brany'
5.gfl1rrr.iska
politechniczn1.ch.
geonretrorł.rrr'kreśln1'ch
oraz aninratorem\\.Społprac1.
środou'isk
Conferenceon EngineeringComputer
W l996 r. b1-łrriceprezesem7,hInternational
Polskiego Komitetu \auko\\.ego
Geometry.oraz przerrodnicząc1.m
Graphics and Descriptir,'e
zasięgu.kontbrencji(Krakou. 18
22 lipiec 1996).B:ł cztonJiiem
tej.o śrł.iatowym
8.hInternationalConferencetrn Engineering
komitetor,r.koord1.nac1.ill1ch:
międz1'narodort,1'ch
Design Graphicsand DescriptiveGeometn (Jul1 31- August 3. 1998.Austin. Texas.USA ).
9'n InternationalConferenceon Geometry and Graphics (July'l8 - Jull 31. :000. Johanneson Geometryand Graphics (Jul1'3 I burg. South Africa) oraz lOtl'InternationalCont-erence
August 3, 2002.Kiev).
ponad 70 publikacji.podręcznika
ProfesorM. PALEJ jest autoremlub wspołautorem
geometrii rł'rkreślnej
oraz lł'spotautoremobszernej monogratii pośrtięconejZastoso\ł'aniom
geometriirł1.kreślnej
do praktyki inz1.nierskiej.
Blł promotorem6 ukonczon1'chprac}.doktor.
jednej
w toku oraz recenzentem20 prac doktorskichi 3 habilitac1jn1ch.opracował
skich i
takŻedwie recenzje rł'nioskowo nadanie t1tutu doktora honorow.ego(prof. zrr.. Franciszek
otto. prof. nadzrł'.Wiktor Jankou.ski) oraz ;l opinie lt'nioskou.o nadanie t1Tułunaukon.ego
(prof. Zbigniew Pałasinski.doc. Roman Matla. doc.
profesoraZ\\'\Czajnegoi nadzrł.yczajnego
Grochou.ski).
StanistawPolanski"doc. Bogusła'ur.
jako prezes
W latach 1995 -200l prof. M. PALEJ energicznieprorł.adził
działalnośc
Polskiego Towarzystwa Geometrii i Grat-rki Inn'nierskiej. redaktor naczelnl-."Biulewnu
PTGiGI..(12 wydan)oraz Zeszylow Naukorr1'chPolitechniki Sląskiejpt...Geometriai grafi.
ka inzl'nierska".
Profesor Marian PALEJ. kont-v.nuator
szkoł1.naukowej Profesorou.Kazimierza Bart|a,
StanistawaSzerszeniai Adama Zawadzkiego.b1.łczłou'iekiem.ktorego zarorrno osoborvość'
jak i prace"przyczyniły się do podniesienia rangi geometrii w-vkreślnej
tak rr.kraju. ja}i i w
uczon.vch.
społeczności
oczach światowej
CześcJego pamięci!