Pobierz jako plik PDF
Transkrypt
Pobierz jako plik PDF
powiat_klodzki http://powiat.klodzko.pl/ochrona-przeciwpowodziowa/dla-mieszk ancow-dla-nauczycieli-krotko-o-ocronie-przeciwpowodziowej/wo da-przyjaciel-czy-wrog-edukacja-powodziowa.html Woda-przyjaciel czy wróg? Edukacja powodziowa „W dzień apostoła świętego Jakuba nad ranem zaczął padać deszcz i trwał on bez przerwy przez dwa dni i noce, przez co wody, które nazywają się Nysą, wystąpiły tak ze swoich brzegów, że przed miastem Kłodzkiem wiele domów zawaliły i uniosły, i, jak mówili, tamże 1500 ludzi zatopiły, nie licząc innych miejscowości, gdzie także bardzo wiele zginęło.” 25 lipiec 1310 w Kłodzku, wg Annales Cisterciensium in HeinrichowMiesięcznik Dyrektora Szkoły, 2012, nr 6Oficyna MM Wydawnictwo Prawnicze www.oficynamm.pl DŁUGA DROGA DO „POWODZIOWEJ” ŚWIADOMOŚCI Kiedy w połowie 2000 roku rozpoczynałam pracę w Starostwie Powiatowym w Kłodzku, o powodzi wiedziałam niewiele. Tyle co z teorii. Co to jest powódź. Jak powstaje. Co po niej pozostaje. To, czego nauczyła mnie hydrologia. Akademicka wiedza nie poparta żadną praktyką, bo powodzie, która spustoszyły w 1997 i 1998 moje rodzinne strony – Ziemię Kłodzką, zastały mnie daleko stąd. Wówczas były przecież wakacje. Lipiec w 1997 i sierpień w 1998 były dla mnie odpoczynkiem od studenckich udręczeń. Mój rodzinny dom leżał poza zasięgiem zalewu powodziowego. Po powrocie z wakacji mogłam już tylko oglądać ogrom zniszczeń powodziowych. W 1997 Kłodzko, zrujnowane przez Nysę Kłodzką i jej prawostronne dopływy. W 1998 miejscowości okaleczone przez rzekę Bystrzycę Dusznicką: Polanicę-Zdrój, Szczytną, Duszniki-Zdrój. Żywe są w naszej pamięci obrazy z 2010 roku z Bogatyni – tak właśnie Bystrzyca Dusznicka potraktowała kłodzkie uzdrowiska, jak w 2010 niepozorna rzeka Miedzianka Bogatynię: wydarte miastom serca, centra, miejsca spotkań tętniące życiem jeszcze kilka godzin temu. I przeogromna rozpacz, smutek, żal, wszechogarniająca bezsilność wobec ogromu zniszczeń. Ale też wściekłość i złorzeczenia. Na władze lokalne. Na to, że „nikt nas nie ostrzegł” … nikt nie obronił … nikt nie nauczył, że z wodnym żywiołem na tych terenach trzeba żyć, trzeba go poznać i szanować. Mieszkańcy Ziemi Kłodzkiej nie mieli pamięci „powodziowej”. Owszem i przed 1997 zdarzały się tu niewielkie powodzie, ale żadna z nich tak niszcząca. Mniejsze i większe podtopienia nadrzecznych miejscowości, ale żadne tak tragiczne i o tak dużej skali – w 1997 roku ucierpiała większość miejscowości leżących wzdłuż Nysy Kłodzkiej i Białej Lądeckiej, a w 1998 – Bystrzycy Dusznickiej … na terenie obecnego powiatu kłodzkiego 70 % mieszkańców może o sobie powiedzieć: „Jestem powodzianinem”. A jest nas tu 168 tysięcy. Wówczas zabrakło nam wspomnień, bo te ziemie są tzw. ziemiami odzyskanymi, bez wspomnień. Moje dziecko jest dopiero czwartym pokoleniem dorastającym na Ziemi Kłodzkiej. Jesteśmy tu nowi. Autochtonów zostało niewielu – nie opowiadali „nowym” o powodziach, nie opowiadali o swoim życiu tutaj przed wojną, a my nie pytaliśmy. Dlaczego? Tego nie wiem, ale wiem, że za niewiedzę słono zapłaciliśmy. Płacimy do dziś, bo zniszczenia powodziowe z 1997 i 1998 są cały czas usuwane, a średnio co dwa lata „dochodzą” kolejne. Ostatnia większa powódź dotknęła powiat kłodzki w 2009 roku i była, jak wszystkie na tym terenie, krótka i gniewna. Kiedy następna? Analiza zapisków historycznych pozwala określić, że tzw. powodzie tysiącletnie powinny na tych terenach być prawie codziennością. Przed 1997 z taką powodzią mieszkańcy ówczesnego Glatz zmierzyli się w 1938. 59 lat. Wcześniej w 1903. 35 lat. Spośród niemal siedemdziesięciu udokumentowanych powodzi dziś do największych zalicza się również te z lat: 1883, 1854, 1783, 1598, 1310, ale do tej wiedzy większość z nas sięgnęła dopiero po 1998 roku, odkrywając np., że powódź z 26 lipca 1310 roku wg zapisków pochodzących z „Die pehemische Cronca dewcz I” miała również przebieg: Drugiego dnia w Kłodzku zatopiło całe przedmieście, tak, że tam utonęło przeszło dwa tysiące ludzi. Widziano wiele dzikich zwierząt płynących na kłodach, tudzież całe domy z ludźmi i kołyski z żyjącymi dziećmi; woda zrobiła duże szkody i wiele wsi i ludzi zatopiła, a Aelurius G. w „Glaciographia oder Glätzische Chronica” napisał, że: ... 16 sierpnia 1598 wielka woda w okolicach Kłodzka ... mały most kamienny wraz... z kilkoma domami przy tym bez przeszkód zabrała, że również mury cmentarza przy kościele na Piasku Data publikacji 2017-03-04 8:43:53, Strona: 1/6 powiat_klodzki http://powiat.klodzko.pl/ochrona-przeciwpowodziowa/dla-mieszk ancow-dla-nauczycieli-krotko-o-ocronie-przeciwpowodziowej/wo da-przyjaciel-czy-wrog-edukacja-powodziowa.html zupełnie rozwaliła i woda wtargnęła do kościoła na pół łokcia ponad górny ołtarz ... I taka wielka woda utrzymywała się przez 10 dni, a straty, które ona wyrządziła nie można całkowicie określić. Teraz już pamiętamy i będziemy pamiętać, bo przez kilkanaście lat nauczyliśmy się, że powódź jest „nieodłącznym elementem krajobrazu” Ziemi Kłodzkiej. Jesteśmy trochę lepiej do powodzi przygotowani, więcej o niej wiemy. Lecz czy wszyscy tutaj mieszkający i pracujący? Lokalny samorząd powiatowy od początku swojego istnienia, czyli od stycznia 1999 roku, dążył do tego, aby sytuacja z lat 1997 i 1998 nigdy więcej się nie powtórzyła. Dążenia te odzwierciedlały się przede wszystkim w obszarze monitorowania zagrożenia i wczesnego ostrzegania o zagrożeniu. Kluczową decyzją było przystąpienie w 2000 r. do budowy lokalnego systemu monitorowania stanów wód w rzekach przepływających przez powiat oraz opadów atmosferycznych na terenie całego powiatu (dane pomiarowe prezentowane są w czasie rzeczywistym na stronie internetowej systemu www.lsop.powiat.klodzko.pl). Złożony dziś z ponad 40 punktów pomiarowych system stanowi istotne wsparcie w trakcie podejmowania decyzji przez służby kryzysowe. Kolejny krok ku zwiększeniu poczucia bezpieczeństwa to budowa telefonicznego systemu powiadamiania o zagrożeniu – zakończony w 2002 roku system objął swoim zasięgiem większość z osób mieszkających na terenach zalewowych i umożliwia ich szybkie i wczesne ostrzeżenie o zagrożeniu w krótkim czasie (ok. 1500 osób w ciągu pół godziny). Jednakże władze powiatu miały też świadomość, że jednostronne, odgórne działania nie będą skuteczne, jeżeli mieszkańcy powiatu nie zostaną o tych przedsięwzięciach skutecznie poinformowani oraz wyedukowani o powodzi. Jeżeli nie będą świadomi tego, że samorząd może tylko ostrzegać i informować, szybko reagować na zagrożenie powodziowe i prowadzić edukację społeczeństwa w tym zakresie, a nie jest władny do tego, aby budować wały, zbiorniki przeciwpowodziowe, przesiedlać swoich mieszkańców w inne miejsca. W 2000 roku starosta kłodzki podjął więc decyzję, że powiat kłodzki powinien zostać objęty edukacyjną akcją „powodziową” skierowaną do młodzieży szkolnej, ale też do dorosłych mieszkańców powiatu. Wówczas rozpoczęła się również moja prawdziwa nauka o powodzi, której merytorycznym i metodycznym wsparciem byli pracownicy Biura ds. Współpracy z Samorządami, działającego w strukturach krakowskiego oddziału Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Małgorzata Siudak, Małgorzata Barszczyńska, Roman Konieczny, Renata Bogdańska-Warmuz i Paweł Madej. Konsekwencją decyzji starosty kłodzkiego było przystąpienie (i uczestniczenie do 2003 roku) Powiatu Kłodzkiego do międzynarodowego projektu „Operacyjne Metody Zarządzania Zagrożeniem Powodziowym w Społeczeństwie Informacyjnym - OSIRIS” (Operational Solutions for the Management of Inundation Risks in the Information Society) w V Programie Ramowym Unii Europejskiej. Prace, które zostały podjęte koncentrowały się w następujących dziedzinach: analiza i synteza potrzeb informacyjnych i komunikacyjnych użytkowników zaangażowanych w działania przeciwpowodziowe lub będących ich podmiotem, analiza percepcji ryzyka i stanu świadomości służb odpowiedzialnych za ochronę przeciwpowodziową oraz ludzi mieszkających na terenach potencjalnie zagrożonych, uzupełniona o: analizę działalności edukacyjnej w zakresie problematyki powodziowej prowadzonej przez instytucje i struktury administracji państwowej i samorządowej różnego szczebla odpowiedzialne za ochronę przeciwpowodziową, opracowanie zasad i metod prowadzenia edukacji powodziowej wśród mieszkańców oraz zakresu szkoleń dla służb kryzysowych, zdefiniowanie i zaprojektowanie prototypowych elementów oprogramowania wspomagającego zarządzanie informacją. Badania ankietowe przeprowadzone po rozpoczęciu projektu OSIRIS wśród mieszkańców Ziemi Data publikacji 2017-03-04 8:43:53, Strona: 2/6 powiat_klodzki http://powiat.klodzko.pl/ochrona-przeciwpowodziowa/dla-mieszk ancow-dla-nauczycieli-krotko-o-ocronie-przeciwpowodziowej/wo da-przyjaciel-czy-wrog-edukacja-powodziowa.html Kłodzkiej, dotyczące poziomu świadomości w zakresie zagrożenia powodziowego i metod zmniejszania skutków powodzi wykazały, że mieszkańcy w większości nie wierzą, że mogą coś zrobić „na własną rękę”, aby zmniejszyć straty powodziowe. Uważają natomiast, że sytuację w zakresie bezpieczeństwa powodziowego może poprawić budowa urządzeń technicznych: wałów i zbiorników przeciwpowodziowych. I mimo, że prawie 90% mieszkańców, w czasie ostatnich powodzi, nie zostało powiadomionych w ogóle o zagrożeniu, a ostrzeżenia, które dotarły były zbyt późne, mieszkańcy uważają, że system monitoringu i ostrzeżeń powodziowych powinien być budowany w dalszej kolejności. Mieszkańcy uważają również, że za ochronę przeciwpowodziową są i powinny być odpowiedzialne służby lokalne (gminne i powiatowe), równocześnie jednak badania wykazały, że zaufanie do tych służb oraz władz lokalnych, po wg nich mało skoordynowanej akcji przeciwpowodziowej w 1997, znacznie zmalało. Zmiana sposobu myślenia mieszkańców na ten temat wymagała podjęcia działań informacyjnych i edukacyjnych w zakresie metod ochrony przed powodzią i zmniejszania strat powodziowych, w szczególności promowania indywidualnej aktywności prewencyjnej. Jasnym było również, że należy podjąć działania, których celem będzie odbudowanie zaufania do władz. Problematycznym było jednakże w jaki sposób, jakimi metodami prowadzić akcję edukacyjną, ponieważ w Polsce brakowało doświadczeń w zakresie edukacji powodziowej, a także metodyki oraz materiałów edukacyjnych i dydaktycznych. W ramach projektu OSIRIS opracowano i koncepcję edukacji, i materiały dydaktyczne, które częściowo zostały wykorzystane w praktyce. METODA EDUKACJI Przystępując do rozwiązywania problemu edukacji „powodziowej” przyjęto założenie, że edukacja w zakresie katastrof naturalnych, a w tym powodzi, powinna być elementem ogólnej edukacji kształtującej w społeczeństwie tzw. kulturę ryzyka, czyli odpowiedni poziom świadomości i wiedzy na temat metod ochrony, norm zachowań obowiązujących w społeczeństwie, aktualnych przepisów prawnych w zakresie bezpieczeństwa itp. Powinno się ją rozpoczynać już w pierwszych klasach szkoły podstawowej i realizować na wszystkich etapach nauczania w różnej formie i stosując różne sposoby podejścia do tego zagadnienia. Równocześnie tam, gdzie jest to możliwe powinno się podejmować działania sprzyjające edukacji dorosłych, co jest jednak znacznie trudniejsze w realizacji i wymaga zastosowania specjalnych technik. Przyjmując powyższe założenia powiat kłodzki podjął wyzwanie kompleksowego realizowania zadania edukacji powodziowej, zlecając opracowanie całościowego programu edukacyjnego pn. „Woda – przyjaciel czy wróg”. Za cel strategiczny programu przyjęto wykształcenie umiejętności życia w specyficznych warunkach powtarzalnego i nieuchronnego zagrożenia. Umiejętność ta powinna wynikać ze zrozumienia i akceptacji tego, że: powódź i inne klęski żywiołowe są zjawiskiem powtarzalnym i nieuchronnym, nie można się przed nimi całkowicie zabezpieczyć, ale można zmniejszyć straty, stopień ograniczenia strat zależy w ogromnym stopniu od działań indywidualnych. Ustalono, że cel strategiczny zostanie osiągnięty, gdy większość mieszkańców z terenów zagrożonych będzie potrafiła w sytuacjach ekstremalnych: wykazać się znajomością systemów ostrzegania i właściwie reagować na ostrzeżenia, podejmować działania skutecznie chroniące życie i zdrowie, przeciwdziałać pierwotnemu i wtórnemu zniszczeniu mienia. W założeniu odbiorcami programu mieli być mieszkańcy i użytkownicy terenów zagrożonych przez powódź. Opracowany program zawiera cztery bloki tematyczne oraz wchodzące w ich skład moduły, modyfikowalne w zależności od potrzeb grupy odbiorców: 1. Powodzie i inne klęski żywiołowe na Ziemi Kłodzkiej: Data publikacji 2017-03-04 8:43:53, Strona: 3/6 powiat_klodzki http://powiat.klodzko.pl/ochrona-przeciwpowodziowa/dla-mieszk ancow-dla-nauczycieli-krotko-o-ocronie-przeciwpowodziowej/wo da-przyjaciel-czy-wrog-edukacja-powodziowa.html historia powodzi, specyfika powodzi na terenach górskich, stopnie i strefy zagrożenia, działania człowieka podnoszące ryzyko wystąpienia powodzi, specyfika innych klęsk żywiołowych na Ziemi Kłodzkiej (osuwiska, wichury, itp.). 2. Systemy zabezpieczeń: monitoring, ostrzeganie, funkcjonujące na danym terenie systemy ostrzegania i powiadamiania oraz służby ratunkowe, schematy ewakuacyjne. 3. Ochrona życia i mienia: przed wystąpieniem zagrożenia (prewencja): systemy ubezpieczeń, planowanie urbanistyczne, planowanie działalności ludzkiej z uwzględnieniem ryzyka powodziowego, aktywne sąsiedztwo, w trakcie zagrożenia: współpraca ze służbami ratunkowymi, zachowanie w zagrożeniu, minimalizacja strat, przebieg ewakuacji. 4. Co dalej po powodzi?: skutki psychologiczne, skutki materialne. Wiedza i umiejętności nabyte i wyćwiczone w wyniku realizacji poszczególnych bloków powinny dotyczyć przede wszystkim: stopnia zagrożenia wynikającego z mapy zagrożeń terenu, zabezpieczeń przeciwpowodziowych, przyjętego systemu ostrzegania, miejsc i dróg ewakuacji, sposobów jednoczesnego niwelowania podstawowych skutków psychologicznych i materialnych powodzi. Realizacja bloków tematycznych programu edukacji wraz z modułami rozpoczęła się w październiku 2000 roku i można przyjąć, że trwa do dziś, chociaż ze sporymi ograniczeniami - Starostwo Kłodzkie, pośrednio z przyczyn finansowych, chwilowo nie realizuje konkursów międzyszkolnych, ale nadal angażuje się zajęcia w szkołach, realizuje pokazowe lekcje w Powiatowym Centrum Zarządzania Kryzysowego, cyklicznie organizuje szkolenia dla służb, inspekcji i straży odpowiedzialnych za bezpieczeństwo na terenie powiatu kłodzkiego i województwa dolnośląskiego. KONKURSY, LEKCJE, PUBLIKACJE ... Wg przyjętej w programie koncepcji edukacji powodziowej w zakresie ochrony przed powodzią Starostwo Powiatowe w Kłodzku przeprowadziło trzykrotnie konkurs międzyszkolny – każda z edycji uaktywniła dużą liczbę uczniów, w tym nie tylko tych, którzy mają dobre wyniki w nauce oraz wiele osób z różnych środowisk (nauczycieli, rodziców, znajomych, sąsiadów, przedstawicieli służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo, firm, organizacji i instytucji). Celem zadań konkursowych było uświadomienie, biorącym udział w konkursie, stałego zagrożenia powodzią (jej nieuchronności), możliwości indywidualnego zmniejszania skutków poprzez podejmowanie różnych działań prewencyjnych i zabezpieczających oraz podtrzymanie pamięci o powodzi. Cele te starano się osiągnąć poprzez takie sformułowanie zadań, aby wzbudzały one zainteresowanie lokalnym środowiskiem i uświadamiały uczestnikom relacje, jakie w nim zachodzą, w szczególności wpływ działalności człowieka na stan tego środowiska. Data publikacji 2017-03-04 8:43:54, Strona: 4/6 powiat_klodzki http://powiat.klodzko.pl/ochrona-przeciwpowodziowa/dla-mieszk ancow-dla-nauczycieli-krotko-o-ocronie-przeciwpowodziowej/wo da-przyjaciel-czy-wrog-edukacja-powodziowa.html Pierwsza edycja konkursu „Pamiętajmy o powodzi” została ogłoszona przez Starostwo Powiatowe w Kłodzku w październiku 2000 roku i trwała do maja 2001. W konkursie wzięło udział łącznie 11 szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu całego powiatu. Drugą edycję konkursu Starostwo Powiatowe w Kłodzku rozpoczęło w listopadzie 2001 roku i trwała ona do maja 2002. Ta edycja konkursu była dwuczłonowa – składała się z konkursu dla uczniów (3 kompleksowe zadania) oraz towarzyszącego konkursu dla nauczycieli (scenariusz zajęć dydaktycznych i przeprowadzenie zajęć dydaktycznych). W II edycji wzięło udział łącznie 9 szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych z terenu całego powiatu. Były to pierwsze akcje edukacyjne dotyczące powodzi podjęte przez Starostwo Powiatowe w Kłodzku oraz krakowski oddział Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej w ramach Projektu OSIRIS. Uczestnicy konkursu realizowali w obu edycjach 3 zadania obowiązkowe oraz mogli wykonać dowolną ilość zadań dodatkowych. Do tematyki trzeciej edycji konkursu pod hasłem „Woda - przyjaciel czy wróg” (rok szkolny 2002/2003) włączone zostały elementy ochrony środowiska i wykorzystania wody, a wzięło w niej udział 16 szkół wszystkich szczebli, z których uczniowie podjęli się realizacji zadań konkursowych w dwóch kategoriach: 1. Ochrona i wykorzystanie zasobów wodnych oraz 2. Powódź i ochrona przeciwpowodziowa. Przy realizacji zadań zaangażowana była różna liczba uczniów. Czasem w szkole brali udział w konkursie prawie wszyscy uczniowie (80-100 uczniów) i wtedy szkołę reprezentowały prace wyłonione w ramach eliminacji szkolnych, czasem uczniowie zgłaszali się do konkursu indywidualnie, a czasem zadania realizowała specjalna kilkunastoosobowa (15-20) grupa uczniów, często były to szkolne koła zainteresowań. W każdej szkole przy realizacji zadań konkursowych zaangażowany był co najmniej jeden nauczyciel, najczęściej jednak było ich dwóch lub trzech (od różnych przedmiotów). W niektórych szkołach dla lepszego przygotowania uczniów do konkursu problematykę związaną z powodzią włączono do programu nauczania. Na spotkaniach zamykających obie edycje nauczyciele podkreślali, że konkurs uaktywnił zarówno uczniów, jak i grono pedagogiczne, a także wzbudził zainteresowanie rodziców, sąsiadów i znajomych, co uznali za jego dużą zaletę. W dn. 4-6 maja 2004, w ramach obchodów Światowego Dnia Ochrony Środowiska, pracownicy Powiatowego Centrum Zarządzania kryzysowego włączyli się w przeprowadzenie interaktywnych lekcji z dziedziny ochrony przeciwpowodziowej z elementami ochrony środowiska w 3 szkołach ponadgimnazjalnych, z minikonkursem na najlepszą prezentację multimedialną na tematy: Jak reagować na powódź? Jak się przygotować do powodzi? Powódź w naszej miejscowości. 5 maja 2005 odbyło się także spotkanie z mieszkańcami Gorzanowa (gm. Bystrzyca Kłodzka), w czasie którego przedstawione zostały wyniki ankiety przeprowadzonej z mieszkańcami wsi na temat ich doświadczeń po powodzi w 1997 r. oraz omówiono działania starostwa kłodzkiego w zakresie ochrony mieszkańców powiatu i propozycje przedsięwzięć, które mogłaby podjąć społeczność wsi, aby ograniczyć straty powodziowe w przyszłości. Podsumowanie tych działań edukacyjnych odbyło się 1 czerwca 2004 r. na spotkaniu w Starostwie Kłodzkim, na które zaproszeni zostali uczniowie wraz z opiekunami oraz przedstawiciele lokalnych samorządów. Na podstawie materiałów uzyskanych w konkursach oraz innych na temat powodzi, zrealizowano cztery wydawnictwa (2003): Filmoteka powodzi 1997 i 1998 tj. trzyczęściowy film pt. „Materiały z II edycji konkursu Pamiętajmy o powodzi”, który powstał na podstawie 40 amatorskich kaset wideo, Wybór prac konkursowych pt. „Nigdy więcej powodzi” – wg prac z I i II edycji konkursu, drukowana Data publikacji 2017-03-04 8:43:54, Strona: 5/6 powiat_klodzki http://powiat.klodzko.pl/ochrona-przeciwpowodziowa/dla-mieszk ancow-dla-nauczycieli-krotko-o-ocronie-przeciwpowodziowej/wo da-przyjaciel-czy-wrog-edukacja-powodziowa.html publikacja z komentarzem i barwnymi reprodukcjami prac, Film edukacyjny „Powódź w Kotlinie Kłodzkiej” - przygotowany w oparciu o materiały filmowe dostarczone na konkurs edukacyjny oraz uzupełniony o ujęcia przedstawiające powódź i jej skutki w zachodniej części powiatu kłodzkiego, tj. w zlewni Bystrzycy Dusznickiej, „Jak sobie radzić z powodzią”, materiały dydaktyczne dla nauczycieli, które zawierają propozycje tematów zajęć związanych z problematyką powodziową do realizacji w szkołach na różnych poziomach nauczania. Pozycja została przygotowana w oparciu o podstawę programową obowiązującą w 2003 roku. Od 2001 roku pracownicy PCZK organizują również na wniosek zainteresowanych szkół i instytucji (również uczelni wyższych) spotkania i szkolenia prezentujące pracę powiatowego centrum zarządzania (także wyjazdowe) oraz funkcje posiadanego wyposażenia. CO DALEJ Przemiany polityczne i społeczne coraz częściej kierunkują nas na drogę tworzenia społeczeństwa obywatelskiego. Takiego, które nie tylko czeka na pomoc i żąda, lecz także działa na rzecz swojego bezpieczeństwa. Mieszkańcy powiatu kłodzkiego powoli utożsamiają się z całym regionem, wiedzą, że tu jest ich dom, że już nie są tu obcy i coraz częściej wierzą i wiedzą, że mogą pomóc sami sobie. Zmieniają, chociaż bardzo wolno, pewien stereotyp zachowania w czasie sytuacji kryzysowej – nie czekają tylko na pomoc lokalnych władz, ale sami chcą zadbać o swoje bezpieczeństwo. Liczą się w tym przypadku również wszelkie zabezpieczenia domów dokonywane przez mieszkańców, które mają pomóc chronić mienie przed zniszczeniem w czasie powodzi, jak np. mur wykonany wokół domu z kamieni, które naniosła fala powodziowa czy sposób wykańczania pomieszczeń mieszkalnych położonych w przyziemiu i na parterze albo zmiany sposobów użytkowania pomieszczeń. To również zasługa edukacji powodziowej wśród dorosłych mieszkańców – edukacji przez dzieci. Powodzenie wszystkich edycji konkursu wśród młodzieży szkolnej oraz nauczycieli, chęć korzystania z wydawnictw, które powstały na podstawie materiałów konkursowych, popularność szkoleń i ćwiczeń organizowanych przez pracowników powiatowego centrum zarządzania kryzysowego, zaproszenia ze szkół, zachęcają nas do kontynuowania edukacji na temat powodzi oraz innych zagrożeń naturalnych. Dlatego już w tym roku kalendarzowym rozpoczniemy kolejną edycję konkursu międzyszkolnego, którego motywem przewodnim będzie zagrożenie powodziowe, a którego rozstrzygnięcie nastąpi w roku 2013, piętnaście lat po ostatniej powodzi „tysiąclecia” na tych terenach. dr inż. Danuta TrojanReferat Zarządzania Kryzysowego, Bezpieczeństwa i Spraw ObywatelskichStarostwo Powiatowe w Kłodzku Wykorzystane materiały: Trojan D., Postrach K., Chrońmy to co piękne – Lokalny System Osłony Przeciwpowodziowej Powiatu Kłodzkiego, 3 Konferencja Regionalna OderRegio – Ochrona przeciwpowodziowa na szczeblu lokalnym, Frankfurt, 2006, Trojan D., Sprawozdania z trzech edycji konkursu międzyszkolnego „Pamiętajmy o powodzi”, Starostwo Powiatowe w Kłodzku, 2000-2004, Kawińska-Domurad D., Jansa A., Program edukacji powodziowej dla powiatu kłodzkiego: Woda – przyjaciel czy wróg, Założenia programu, OSIRIS, druk styczeń 2003, Girguś R., Strupczewski W., Wyjątki ze źródeł historycznych o nadzwyczajnych zjawiskach hydrologiczno-meteorologicznych na ziemiach polskich w wiekach od X do XVI, PIHM, Wyd. Komunikacji i Łączności, Warszawa, 1965 Data publikacji 2017-03-04 8:43:54, Strona: 6/6