Wychowanie w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością i
Transkrypt
Wychowanie w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością i
Zagadnienia do egzaminu „Wychowanie w rodzinie dziecka z niepełnosprawnością i nieprzystosowanego społecznie” dr Magdalena Wójcik WYKŁADY 1. Rodzina jako grupa społeczna, grupa pierwotna, grupa mała, rodzina jako instytucja społeczna, systemy rodzinne, Ogólna Teoria Systemów, cechy systemu wg OTS, cechy systemu wg OTS, cechy „zdrowego” systemu rodzinnego 2. Elementy procesu komunikacyjnego (syntaksa, pragmatyka, semantyka, metakontekst), wzorce relacji między osobami, cechy osoby prawidłowo komunikującej się, style komunikacyjne w rodzinie dysfunkcjonalnej, double bind, interakcja i aspekty interakcji, 3. Procesy emocjonalne w rodzinie, Model kołowy Olsona, modelowe wzorce funkcjonalne rodzin wychowujących dziecko z zaburzeniami w rozwoju 4. Pojęcie i dyspozycje macierzyństwa, macierzyństwo jako instytucja społeczna, dyspozycje/wymiary macierzyństwa, 5. Stres, rodzaje stresu, Ogólny Zespół Adaptacyjny, typy reakcji na stres, stres rodzicielski(ogólnie i wg E. Pisuli), cechy charakterystyczne dla sytuacji stresowych (czynniki stresogenne wg M. Radochońskiego), czynniki stresujące, czynniki decydujące o wielkości stresu rodziców, czynniki obciążające matki, czynniki obciążające ojców, czynniki wpływające na siłę stresu rodziców, strategie radzenia sobie ze stresem, style radzenia sobie ze stresem, wymiary strategii, styl a strategia, czynniki stresu związanego z wychowywaniem dziecka niepełnosprawnego, 6. Problemy rodziców związane z informowaniem przez specjalistów o niepełnosprawności dziecka, koncepcje wyjaśniające funkcjonowanie rodziców w momencie pojawienia się dziecka niepełnosprawnego w rodzinie (koncepcja żałoby i poczucia straty, model chronicznego smutku, model wg I. Obuchowskiej) 7. + ostatni wykład, który odbędzie się 22.01.2014 ĆWICZENIA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Tradycyjne ujęcie pedagogiki a antypedagogika, wychowanie tradycyjne a niedyrektywne Istota wychowania – czym jest, na czym polega, jak jest realizowane Cele wychowania dzieci niepełnosprawnych Pierwszoplanowe grupy cech, niezbędnych do kształtowania u niepełnosprawnych Definicja samodzielności, kategorie czynności, możliwości jej rozwoju u niepełnosprawnych, czynniki sprzyjające Definicja odporności emocjonalnej, sytuacje trudne u niepełnosprawnych, sposoby kształtowania odporności emocjonalnej, pośrednie i bezpośrednie oddziaływania rozwijające odporność emocjonalną Definicja optymizmu, reakcje dzieci pesymistycznych i optymistycznych i czynniki na nie wpływające, formy kształtowania atmosfery optymizmu Definicja samoakceptacji, samoakceptacja a samoocena, czynniki wpływające na poziom samoakceptacji, elementy niezbędne do ukształtowania samoakceptacji, czynniki sprzyjające rozwijaniu pozytywnych postaw otoczenia Problemy i trudności związane z uspołecznieniem dziecka niepełnosprawnego – przyczyny problemów z uspołecznieniem – nawiązywanie interakcji, komunikatywność, prospołeczność, asertywność, Założenia rewalidacji dzieci upośledzonych w rodzinie, sposoby postępowania rodziców w uczeniu dzieci upośledzonych, zasady rewalidacji dzieci upośledzonych w rodzinie, typy kryzysów, przez które przechodzą rodzice dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, etapy kryzysów rodziców dzieci głębiej upośledzonych, wzory radzenia sobie rodziców z traumą niepełnosprawności dziecka, typy matek zmuszonych do pełnienia funkcji terapeutek, modele pomagania i wspierania rodziców dzieci upośledzonych, potrzeby dzieci głębiej upośledzonych, podstawowe zasady rehabilitacji dzieci głębiej upośledzonych umysłowo, funkcja opiekuńczowychowawcza rodziny – na czym polega, czym są potrzeby ponad podmiotowe i opiekuńcze, czynniki wywołujące te potrzeby, kierunki działalności opiekuńczej w rodzinie dziecka upośledzonego, dyrektywy rewalidacji, potrzeby 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. psychiczne wg Han-Ilgiewicz +Kozubska, szczególne trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych wobec dzieci upośledzonych i ich przyczyny, trudności w akceptacji dziecka, czynniki warunkujące efektywność oddziaływań opiekuńczo-wychowawczych, rodzaje stosunku rodziców do dziecka upośledzonego, pozycja dziecka upośledzonego w rodzinie – czynniki z tym związane, modele wychowania, Problemy wynikające z braku lub uszkodzenia wzroku, etapy przystosowania do utraty wzroku, różnice przystosowania psychospołecznego niewidomych i ociemniałych, procesy poznawcze, charakterystyczne zachowania społeczne i problemy z tym związane, problemy z samoakceptacją, możliwości wieloaspektowej rewalidacji dzieci z inwalidztwem wzroku w rodzinie, uczenie samodzielności i orientacji przestrzennej, sytuacje trudne a samoakceptacja, postawy rodziców wobec niewidomych, postawy wychowawcze, sposób postrzegania rodziców przez dzieci niewidome, uczucia negatywne i pozytywne w rodzinach dzieci słabo widzących, czynniki warunkujące efektywność wczesnego wspomagania dzieci z wadą wzroku z pomocą rodziny, postawy wychowawcze rodziców z inwalidztwem wzroku, więzi uczuciowe, postawy rodzicielskie Możliwości stymulacji w warunkach domowych rozwoju dzieci z wadą słuchu, obserwacja dziecka w życiu codziennym, sposoby i środki porozumiewania się z dzieckiem, , sposoby opanowania zdolności językowych, zasady wychowania językowego, zabawa w życiu dziecka z wadą słuchu, sposoby rozwijania resztek słuchowych u dzieci z wadą słuchu – drogi, kierunki takich działań Niepełnosprawność ruchowa wrodzona a życie dziecka i rodziny, zależność między niepełnosprawnością ruchową a rozwojem intelektualnym, niepełnosprawność ruchowa nabyta a życie rodziny i dziecka, fazy reakcji na amputację, kompleks różnicy, kategorie i rodzaje trudności w życiu dziecka niepełnosprawnego ruchowo, formy pomocy w sytuacjach trudnych związanych z leczeniem, interakcjami społecznymi, obawy rodziców, sposoby reagowania niepełnosprawnych ruchowo na pomoc, przyczyny postawy obronnej, kształtowanie odporności psychicznej, warunki niezbędne do kształtowania tej odporności, elementy odporności psychicznej, korzystny i niekorzystny wpływ rodziny na samoakceptację dziecka niepełnosprawnego ruchowo, jak przygotować dziecko, elementy systemu wychowawczego, które sprzyjają kształtowaniu się u dziecka pozytywnych postaw wobec innych ludzi Proces chorobowy a rozwój psychiczny dziecka, wtórne problemy choroby chronicznej, środowisko rodzinne i społeczne (rodzice, rodzeństwo, szkoła, szpital) dziecka przewlekle chorego – obraz, czynniki dezorganizujące, Warunki i czynniki dobrego wychowania dziecka przewlekle chorego, etapy radzenia sobie rodziców z chorobą dziecka, postawy rodziców względem chorego dziecka, choroba dziecka jako sytuacja trudna, etapy adaptacji do choroby Możliwości terapeutyczne dziecka z autyzmem, efekty terapii rodzinnej, sytuacja ich rodziców i rodzin, kryzys w terapii rodziny dziecka autystycznego , efektywność terapii rodzinnej dziecka z autyzmem Zachowania społeczne dzieci z padaczką, sytuacja społeczna dzieci z epilepsją, terapia rodzin dzieci z epilepsją Rodzinne możliwości terapeutyczne dzieci z niepełnosprawnością sprzężoną Profilaktyka logopedyczna w warunkach domowych, znaczenie rodziny w rozwoju mowy dziecka i procesie terapeutycznym przy zaburzeniach mowy Wpływ statusu socjoekonomicznego na osobowość dziecka, typologie par małżeńskich, przejawy wadliwego przystosowania do życia małżeńskiego, wpływ rozwodu na dzieci i dorosłych, wartości motywujące do zostania rodzicem, typy rodzin niepełnych, zespół niewłaściwego wychowania, złego traktowania dziecka, zespół dziecka krzywdzonego psychicznie, zaniedbywanie pedagogiczne, maltretowanie fizyczne, wykorzystywanie seksualne, deprywacja emocjonalna – definicje, symptomatologia, przyczyny przemocy w rodzinie, ofiara przemocy a szkoła/a matka, złe traktowanie a przestępczość, przemoc małżeńska/rodzinna a zachowania przestępcze/agresywne dziecka,