ORGANIZACJA RYNKU (N)

ORGANIZACJA RYNKU (SPRZEDAŻY)
Sprzedaż świeżych owoców i warzyw odbywa się na krajowych
rynkach hurtowych, poprzez eksport oraz sprzedaż detaliczną. Postęp
w produkcji ogrodniczej w ostatnich kilkunastu latach jest wyraźny. Wzrosła
liczba
specjalistycznych
intensywnie
prowadzonych
gospodarstw,
a prawidłowe zagospodarowanie nawet owoców wysokiej jakości stało się
jednym z najważniejszych zadań ogrodników oraz firm zajmujących się
sprzedażą.
Nie wystarczy wprowadzanie najnowszych technologii uprawy, trzeba
także uwzględnić rolę marketingu, badań wielkości podaży i popytu na rynku
krajowym i zagranicznym oraz wymagań jakościowych, a także opinii
konsumentów. Wiedza ogrodnika powinna zatem koncentrować się na
strategii produkcji i sprzedaży, która w warunkach wolnego rynku umożliwi
oferowanie poszukiwanych owoców wysokiej jakości i sprawny ich odbiór.
2
Nadal aktualne jest hasło „łatwiej wyprodukować niż sprzedać”.
W sektorze produktów ogrodniczych mamy szanse dalszego rozwoju
produkcji, z uwagi na jeszcze niskie koszty produkcji, dobre warunki
glebowo-klimatyczne i rosnącą liczbę gospodarstw produkujących wysokiej
jakości owoce oraz warzywa. Pozostanie na konkurencyjnym wspólnym
rynku unijnym zależeć będzie przede wszystkim od umiejętności
dostosowania
się
do
zmieniających
wymagań
rynku
produktów
ogrodniczych.
Preferencje dla dobrze przygotowanych produktów przyciągają na
nasz rynek dostawców z zagranicy. Z tego względu producenci i krajowe
firmy pośredniczące powinni zadbać, by oferować owoce i warzywa
doskonałej jakości, estetyczne opakowane. Przy obfitości produktów
importowanych mogą one konkurować ceną, ale też wyglądem i jakością
opakowania na miejskim targowisku, w supermarkecie i partii eksportowej.
Wyprodukowanie wysokiej jakości owoców i warzyw nie jest jedynym
warunkiem łatwego zbytu. Konsument ma nieograniczone możliwości
wyboru, a producenci powinni szybciej reagować na potrzeby odbiorcy,
dostosowując się do zmieniających wymagań rynku. Produkty trzeba
jednak odpowiednio przygotować i atrakcyjnie opakować oraz zapewnić
ciągłą podaż. Zmiany organizacji rynku ogrodniczego są więc nieuniknione.
Potrzebne są zorganizowana sprzedaż, tworzenie dużych jednostek
organizacyjnych w ramach grup i organizacji producentów, które mogą
szybko przygotować duże, jednolite partie produktów, zapewniając ciągłe
i terminowe dostawy. Rynek dyktuje warunki sprzedającym, i tak będzie
w przyszłości. Potrzebne są wysiłek, ciągłe inwestowanie, wprowadzenie
zmian w przygotowaniu produktów. Te ostatnie bowiem przed sprzedażą
powinny być poddawane zabiegom marketingowym takim jak: sortowanie,
3
pakowanie i znakowanie. Bardzo ważną rolę odgrywają rynki hurtowe,
a ich podstawowym zadaniem jest usprawnienie organizacji sprzedaży.
Szczególnie wskazana jest skrupulatność przy zabiegach takich jak pakowanie
i znakowanie.
Organizacja rynku w krajach UE wymaga od producentów
oraz
firm
przestrzegania
jednolitych
wymogów
jakościowych
w przygotowaniu owoców oraz warzyw. Istotne jest prawidłowe
opakowanie
towaru
zestawionego
wymaganej
pojemności
i
w
jednostkach
zapewnienie
ładunkowych
właściwych
środków
przeznaczonych transportu na dalekie odległości.
Bez tego niemożliwe jest zdobycie i utrzymanie odpowiedniej pozycji
na rynku. Należy uczynić wszystko, aby polskie owoce atrakcyjnie
prezentowane na rynku stały się synonimem produktu wysokiej jakości
4
i doskonałego smaku. Wiąże się to jednak z zapewnieniem skutecznej
promocji docierającej do szerokiego grona odbiorców w kraju i zagranicą.
Przy wzrastającej konkurencji i pogłębiających się kłopotach ze
sprzedażą, najlepszym rozwiązaniem jest eksport, który daje szansę zbytu
dużej ilości produktów i uzyskania wyższej ceny. Aby zwiększyć sprzedaż
zarówno w kraju, jak i poza jego granice, trzeba spełnić określone warunki,
przede wszystkim poprawić jakość naszych produktów.
Dobrym rozwiązaniem jest eksport, dający szansę zbytu dużej ilości produktów
i uzyskania wyższej ceny.
Duże
grupy
producentów
są
w
stanie
organizować
rynki
producenckie, które ułatwią zbyt towarów tak dla odbiorcy krajowemu, jak
zagranicznemu. W miejscach funkcjonowania takie organizacji producenci
nie mają większych problemów z poznaniem preferencji konsumentów,
wyborem kontrahentów, promowaniem wybranych produktów i odmian
5
oraz tworzeniem nowoczesnej infrastruktury handlu (magazyny, chłodnie,
pakownie).
Rynek ogrodniczy, w tym handel detaliczny, potrzebuje jeszcze
wielu zmian. Przede wszystkim odpowiedniej prezentacji produktów, ich
promocji, reklamy, a często większej dbałości o produkty w czasie
transportu, składowania i sprzedaży. Należy mieć nadzieję, że w organizacji
sprzedaży polskich produktów będzie następować poprawa. W 2009 r.
ukazała się Ustawa o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych
(Dz.U. 2009 r. nr 97, poz. 799), w tym Funduszu Promocji Owoców
i Warzyw, która reguluje tworzenie, zadania, zasady finansowania,
organizację funkcjonowanie tych funduszy.
Głównym zadaniem Funduszu Promocji Owoców i Warzyw jest
wspieranie działań mających na celu przekazanie informacji o jakości
polskich owoców i warzyw oraz ich zaletach służące zwiększeniu spożycia,
a także promocji na rynkach krajowym i światowym, w tym m.in. poprzez
udział w imprezach o charakterze marketingowym w kraju i zagranicą.
Podstawowymi celami funduszy są więc: zwiększenie sprzedaży
produktów, a w konsekwencji zdobycie trwałych rynków zbytu, poprawa
jakości i integracja branżowa. Ze zgromadzonych środków korzystają
zarówno krajowe organizacje zrzeszające producentów, jak też organizacje
branżowe i inne. Uzyskane środki mogą służyć celom promocyjnym
i informacyjnym. Nie ulega wątpliwości, że jest to duża szansa,
a zainteresowani powinni ją wykorzystać.
dr inż. Tadeusz Cąderek
© COBRO