Sprawozdanie z działalności Komisji Księgi Stadnej koni rasy śląskiej

Sprawozdanie
Komisja księgi s t a d n e j k o n i r a s y śląskiej została powołana w 2012 r o k u i po
ukonstytuowaniu pracowała w składzie: Przewodniczący - K r z y s z t o f Wójcik,
członkowie': Janusz Lawin, P a u l i n a P e c k i e l , M a c i e j Wyszomirski, Beata Kapica,
Dorota M i l l e r , P i o t r Helon.
Do współpracy k o m i s j a zaprosiła p r o f . Szczepana Chrzanowskiego ze Szkoły Głównej
Gospodarstwa W i e j s k i e g o w Warszawie. W p o s i e d z e n i a c h k o m i s j i uczestniczył także
pan Czesław K o n i e c z n y - k i e r o w n i k zakładu treningowego w Książu.
Członkowie k o m i s j i b y l i - o b e c n i na w s z y s t k i c h próbach dzielności k l a c z y i
ogierów organizowanych w SO Książ, a także na krajowym czempionacie młodzieży,
oraz na w i e l u wystawach, g d z i e b y l i członkami k o m i s j i oceniającej konie śląskie.
Posiedzenia
k o m i s j i poświęcone były następującym zagadnieniom:
1. Zmiany w programie hodowlanym dotyczące uwarunkowań rodowodowych
2. A n a l i z a wyników i zmiany w próbie dzielności k l a c z y i ogierów za
l a t a 2012 i 2013
3. U s t a l e n i e składu k o m i s j i kwalifikującej i oceniającej k l a c z e i
o g i e r y na próbach dzielności oraz na czempionacie krajowym.
•
POGŁOWIE ZARODOWE
K l a c z e młode
W roku 2013 do księgi k o n i r a s y śląskiej wpisano 252 młode k l a c z e . Jeśli
chodzi o i c h liczebność w poszczególnych okręgach t o najwięcej młodych k l a c z y
wpisano na t e r e n i e OZHK Wrocław - 73. Ilość pozostałych p r z e d s t a w i a się
następująco: KT - 36, LD - 33, PN - 26, KR - 23. W pozostałych okręgach było i c h
poniżej 10.
Klacze s t a r s z e
.
W księgach j e s t wpisanych 1190 k l a c z y - księga główna i 122 k l a c z e w
księdze wstępnej. Najwięcej k l a c z y znajduje się w okręgu wrocławskim - 425 .
Pozostałe to': KT. - 195, LD - 123, PN - 114 KR - 95, RZ - 58 WS - 56, ZG - 40. W
księdze wstępnej najwięcej k l a c z y j e s t we Wrocławiu 45, KR - 25, KT - 20.
O g i e r k i 2013
W całym k r a j u urodziło się 568 ogierków, z czego najwięcej w okręgu
wrocławskim 144.Pozostałe l i c z b y : KT - 116, LD - 79, KR - 56, PN - 49.
K l a c z k i 2013
Ilość k l a c z e k wskazuje na utrzymanie równowagi ilościowej z o g i e r k a m i . W
roku 2013 z a r e j e s t r o w a n o u r o d z e n i e 538 k l a c z e k , z czego najwięcej we Wrocławiu
144, KT - 123, LD - 55, PN - 51, KR - 42, WS - 39.
••
ZAKŁAD TRENINGOWY OGIERÓW 2013
Co roku w s i e r p n i u w Książu komisja prowadzi kwalifikację młodych ogierów
do zakładu treningowego. W r o k u 2013 do t r e n i n g u zgłoszono 48 o g i e r y , z czego :
komisja zakwalifikowała 27. Prawo wpisu do księgi uzyskało 21 ogierów. L i c z b a t a
gwarantuje prawidłowy remont s t a d a podstawowego, a młode o g i e r y znajdują
nabywców. Najwięcej młodych ogierów pochodziło z okręgu wrocławskiego - 8.
ZAIOiAD TRENINGOWY KLACZY 2013
Przeprowadzono dwa 60- .dniowe t r e n i n g i d l a młodych k l a c z y , w których
uczestniczyło 40 k l a c z y . Najwięcej k l a c z y pochodziło z OZHK Wrocław - 17, PN 5, KT, LB, LD - po 4.
OGIERY STARSZE
Do prowadzenia prawidłowego r o z r o d u w P o l s c e czynnych j e s t 235 ogierów.
Cała męska p o p u l a c j a b a z u j e na 7 rodach męskich, których ilość j e s t n i e s t e t y
nierównomierna. Oprócz rodów bardzo l i c z n y c h mamy także t a k i e , które są w
niebezpieczeństwie z a n i k u , co p r z y stosunkowo małej p o p u l a c j i ślązaków, stwarza
duże niebezpieczeństwo w h o d o w l i k o n i t e j r a s y .
Prawidłowa s e l e k c j a , oraz ilości młodych k o n i wpisywanych do księgi,
kształtuje także prawidłowy rozkład wieku ogierów używanych w r o z r o d z i e .
Najwięcej ogierów j e s t w wieku ^6-10 l a t . J e s t i c h 100, c z y l i 42.6%. Następną
grupą są o g i e r y młode - do 5 lat-. J e s t i c h w r o z r o d z i e 48, c z y l i 20.4 %. Wraz z
wiekiem ilości ogierów zmniejszają się, aby w g r u p i e powyżej 20 l a t osiągnąć
ilość 10 s z t u k , co s t a n o w i 4.3%.
N a j l i c z n i e j s z y m rodem j e s t ród o g i e r a Edelman, którego obecność w P o l s c e
rozpoczęło wydzierżawienie z SO M o r i t z b u r g ogierów E n z i a n i Eidam, by w l a t a c h
90-tych zakupić dwa następne z tego rodu - Evento i E l i o t . W c h w i l i obecnej w
P o l s c e j e s t 81 ogierów z tego rodu, co stanowi 34.5 % w s z y s t k i c h ogierów
kryjących. Również l i c z n y m j e s t ród o g i e r a Gambo zapoczątkowany p o p r z e z
m o r i t z b u r s k i e g o o g i e r a G l o c k n e r , kryjącego w SK S t r z e l c e O p o l s k i e . Z rodu tego
czynnych j e s t 65 ogierów, co stanowi 27.7% ogierów kryjących.
Niepokojący j e s t s t a n ilościowy ogierów z rodu Roland t y l k o 5 w r o z r o d z i e
i Ruter - 15 w r o z r o d z i e . Ogierów wywodzących się od ogierów pełnej k r w i
a n g i e l s k i e j mamy w P o l s c e 8, z czego 7 wywodzi się od, o g i e r a Tankred hodowli SK
Gołejewko.
•
STADO OGIERÓW KSIĄŻ
Omawiając s t a n h o d o w l i k o n i śląskich w P o l s c e na pewno należy zastanowić
się jaką rolę powinno spełniać SO Książ, które prowadzi także stadninę k o n i t e j
r a s y w ilości 35 k l a c z y . Od l a t stado n i e kupuje młodych ogierów po próbach
dzielności, bazując j e d y n i e na o g i e r a c h własnej h o d o w l i . Także k l a c z e własne
k r y t e są o g i e r a m i z rodów bardzo l i c z n i e reprezentowanych w p o l s k i e j hodowli
j a k ; Lokan - ród o g i e r a Gido, P i k o l o - Ród o g i e r a Gambo, c z y I l u k - ród o g i e r a
Edelman. W c h w i l i obecnej SO Książ j e s t właścicielem dwóch ogierów z rodu Roland
(Beskid i B a z y l i s z e k ) , których w P o l s c e mamy t y l k o 5 i powinny one być użyte w planowej h o d o w l i , aby istniała' sznsa na następne p o k o l e n i e ogierów z tego rodu.
•
PROGRAMY OCHRONY
Istotnym problemem j e s t bardzo l i c z n e u c z e s t n i c t w o hodowców k o n i śląskich
w programie ochronnym. Aby do hodowli w tym programie użyć nowych ogierów z
rodów w P o l s c e n i e występujących, a pochodzących z S a k s o n i i , T u r y n g i i l u b D a n i i ,
potrzebna j e s t zgoda I n s t y t u t u Z o o t e c h n i k i , której u z y s k a n i e j e s t rzeczą
niemożliwą. Środowisko hodowców k o n i r a s y śląskiej coraz "głośniej" domaga się
sprowadzenia i d o p u s z c z e n i a do r o z r o d u nowych ogierów', ponieważ rodowodowe j e s t
coraz t r u d n i e j doprowadzić do kojarzeń, g d z i e n i e będą występowali wspólni
przodkowie.
K l a c z e r a s y śląskiej
Wszystkie zakwalifikowane klacze:
40
Do próby dzielności podeszły:
Wycofane w trakcie treningu:
39
1
Rok urodzenia"*' Liczba klaczy
2008
0
2009
3
2010
37
Wynik
bdb
db
dst
ndst
dyskw
Zakład
KL
KR
KT
LB
LD
PN
WR
WS
ZG
Liczba klaczy
3
19
9
7
1
'
Treningowy
KLACZE
Max. liczba
miejsc
Liczba
Próba
Liczba klaczy
2
2
4
4
4
5
17
1
1•
^r-Proba
Próba V
zakw» I dzielności - dzielności - dzielności - . W y c o f a n e
k l a c z y i przystąpiły
zdały :;4 n i e zdały
-
Książ 1
24
18
18
15
3
0
Książ II
24
22
21
16
5
1
RAZEM
48
40
39
31
8
1
%
100%
83,3
97,5
20,0
2,5
Zakład
Treningowy
OGIERY
Max. liczba
miejsc
Liczba
zakw.
ogierów
Prolia" "
^77,5.,
Próba-
:!:Próba'f-:
dzielności - dzielności i - dzielności - - W y c o f a n e
P ~ T\ ' •
przystąpiły -1^ -:zdały
^ n i e zdały:!
Książ
35
27
27
21
6
• 0
%
100%
77,1
100,0
77,8
22,2
0,0
A n a l i z a w i e k u i r o d u ogierów w r e j e s t r z e
2014
1
powyżej
do 5 l a t 6-10 l a t 11-15 l a t 16-20 l a t 2 0 l a t
(roczniki (roczniki (roczniki (roczniki (rocznik
1999-
1994-
2011)
2008)
2003) I
1 9 9 8 ) . wcześni 51
co
6
ED
12
GA
13
Gl
10
RO
1
RU
4
••.^ xx:m. 2
W.%w
RAZEM
2004-
V.:'
RAZEM
1993 1
2009-
48
20,4
6
37
31
12
4
5
5
100
42,6
"
-
-' ,
5
15
12
6
3
12
9
8
2
1
4
41
17,4
36
15,3
'
ejszie);
2
5
3
10
4,3
^w %
l
• --.4
• -,
"
,
".V,:
-
•
22
81
65
39
5
15
8
235
100,0
*•
9,4
34,5
27,7
16,6
2,1
6,4
3,4
100,0