Siły,

Transkrypt

Siły,
Siły,
które pokonają raka
Poradnik, który: • pozwoli zmierzyć się z prawdą o chorobie
• daje odwagę i nadzieję chorym, rodzinie i lekarzom • wyzwala siły
do walki z rakiem
Doświadczeniami i wiedzą dzieli się 33 wybitnych terapeutów, naukowców,
lekarzy onkologów, duchownych, chorych, którzy się nie poddali, i ich
bliskich.
To wyjątkowa książka, a w niej:
•praktyczne porady psychologów i onkologów
•przejrzysta prezentacja całego wachlarza terapii psychoonkologicznych
•wskazówki, jak mimo choroby żyć zgodnie z tym, co dla nas najważniejsze
•teksty, które podpowiedzą, jak rozwijać prawdziwą nadzieję i odwagę
•rozmowy, które pomogą lepiej zrozumieć egzystencjalne i duchowe
aspekty choroby
„Leczenie wspomagane psychoterapią to właściwy wybór dla
osób chorujących na nowotwory” onkolog prof. Cezary Szczylik
i psychoonkolog Justyna Pronobis-Szczylik.
Siły, które pokonają raka już od 15 maja w księgarniach,
salonach prasowych Empik oraz na www.sklep.charaktery.eu.
Ostatnie lata to czas ważnych zmian w terapii nowotworów. Dlatego
przygotowaliśmy dla Państwa zmienione i rozszerzone wydanie bestsellerowej pozycji, która w 2005 roku ukazała się pod tym samym tytułem
nakładem Wydawnictwa Charaktery. Siły, które pokonają raka to
znakomity przewodnik dla wszystkich, którzy szukają źródeł wsparcia
w chorobie nowotworowej, dla ich bliskich i osób profesjonalnie zajmujących się pomocą chorym.
W książce zaprezentowany został cały wachlarz wspomagających
terapii psychologicznych. Doświadczeni terapeuci pokazują, jak
radzić sobie z chorobą i wspomagać leczenie: dr Ewa Wojtyna wyjaśnia,
w jaki sposób zmniejszać lęk i kształtować zdrowe przekonania, Joanna
Dudek-Głąbicka podpowiada, jak żyć zgodnie z tym, co dla nas najważniejsze. Dr Mariusz Zięba przybliża fenomen wzrostu osobowego, zaś dr
Kinga Tucholska wskazuje, jak rozwijać prawdziwą nadzieję. Są także
praktyczne porady i propozycje technik terapeutycznych.
Siły, które pokonają raka pozwalają lepiej zrozumieć siebie i swoją
chorobę. Marek Bieńczyk tworzy nowy język, służący temu, by mówić
o chorobie i utracie. Tomasz Dostatni OP w poruszającym wspomnieniu przywołuje zmagającego się z chorobą nowotworową Václava Havla.
Małgorzata Braunek mówi o tym, że akceptacja pełni kluczową rolę
w bliskich relacjach. Ksiądz Jan Kaczkowski opowiada o zwyczajnym życiu i własnej chorobie, która to życie naznacza. Uczestniczki
niezwykłej wyprawy rowerowej pokazują, że raka można pokonać
i pomimo choroby przekroczyć Zwrotnik Raka.
Z wiekiem milczymy coraz bardziej; to jasne, odczuwamy coraz bardziej cieleśnie,
że przemijamy, a rzeka będzie płynęła jeszcze przez tysiąclecia. Wszystko staje się
bardziej dramatyczne. Czy jeszcze wrócimy? Czy jeszcze damy radę za rok, za dwa?
Ale wspólny język jest istotny, bo w milczeniu tkwi może i mądrość, lecz również
rezygnacja. Język jest jedyną rzeczą, którą mamy naprawdę – i nad rzeką, i w mieście.
Osoba doświadczona ciężką chorobą także musi chronić się w języku. Nie chodzi
tu o metafory, które właśnie zagadują, podsuwają mylne interpretacje choroby;
chodzi o język, w którym osoba chora będzie u siebie.
Marek Bieńczyk,
laureat Nagrody Literackiej Nike 2012
Dzięki uświadomieniu sobie tego, co jest dla nas naprawdę ważne, i koncentracji
nad wprowadzaniem konkretnych działań, możemy doświadczać autentycznej
radości – witalności płynącej z życia mającego znaczenie. Nikt z nas nie wie, co
będzie jutro, lecz mamy dane dziś. Dziś ze wszystkimi jego urokami, troskami,
z cierpieniem i radością. I dziś właśnie możemy zacząć żyć zgodnie z tym, co
nadaje naszemu życiu sens. Teraz jest najwłaściwszym momentem do działania,
jedynym, który istnieje naprawdę.
Joanna Dudek-Głąbicka,
psycholog i psychoterapeuta
Czujemy się bezradni, więc całą energię wkładamy w konkretną opiekę. Wydaje
nam się, że wiemy lepiej, czego potrzeba osobie chorej, więc namawiamy ją do
jedzenia, opatulamy. I zupełnie jej nie słuchamy.
To jest szerszy problem relacji z drugim człowiekiem. Aby móc wysłuchać drugiej
osoby, muszę zaufać temu, że nie wiem. Zaufać temu, że mogę nie mieć poglądu
czy opinii. Wtedy nastawiamy się na słuchanie, a ono niesie w sobie prawdę…
Małgorzata Braunek,
buddystka i aktorka
Choroba nowotworowa jest niezwykle powszechna – nawet co czwarty z nas może zachorować na raka. A jednak, jak pisała Susan Sontag, sama przez wiele lat zmagająca się
z nowotworem: „nasze poglądy na raka i zrodzone z nich metafory stały się w dużym
stopniu zwierciadłem powszechnych mankamentów naszej kultury”. Schorzenie to dotyka również wielu sfer naszego życia: cielesności, psychiki oraz wymiaru egzystencjalnego
czy duchowego. Onkolog Cezary Szczylik i psychoonkolog Justyna Pronobis-Szczylik
podkreślają, że całościowe leczenie, w którym medycynę wspomaga psychoterapia, to
właściwy wybór.
Dlatego przygotowaliśmy dla Państwa zmienione i rozszerzone wydanie naszego znakomitego poradnika dla wszystkich, którzy szukają źródeł wsparcia w chorobie nowotworowej. Ostatnie lata przyniosły szereg ważnych zmian w jej leczeniu – rozwijane są
nurty powszechnie uznane i pojawiają się nowe podejścia. Siły, które pokonają raka
prezentują szeroki wachlarz terapii psychoonkologicznych, a wśród nich: terapię poznawczo-behawioralną, terapię akceptacji i zaangażowania oraz interwencje psychologii
pozytywnej skoncentrowane na nadziei i wzroście osobowym. Książka pomoże osobom
chorym wybrać najlepszą dla nich wspomagającą psychoterapię, a dla psychologów oraz
lekarzy stanowi nieocenione źródło wiedzy. Siły, które pokonają raka nie powstałyby
zresztą bez zaangażowania i ogromnej wiedzy tych właśnie specjalistów.
W refleksjach doświadczonych terapeutów, lekarzy oraz osób ze świata kultury i sztuki
powraca konieczność stworzenia własnej opowieści o chorowaniu. Marek Bieńczyk opisuje
kajakowe ucieczki i spotkania na wierzchołkach słów, dominikanin Tomasz Dostatni zdradza, jak przy pomocy czeskiego specjału udało się namówić Havla na zdrowotny spacer,
Małgorzata Braunek wspomina pożegnanie z mamą w ogrodzie, zaś ks. Jan Kaczkowski
opowiada o życiu z chorobą i pracy w hospicjum. Mamy nadzieję, że dzięki tym niezwykle
osobistym relacjom, książka pomoże Czytelnikom zrozumieć i ująć w słowa doświadczenie
choroby oraz odnaleźć nadzieję i odwagę, by się z nim zmierzyć. Arcybiskup Dominik
Duka, wspominając swego przyjaciela Václava Havla, powiedział: „Nie ma siły, która
by złamała tego, kto wie, że prawdziwa przyjaźń i miłość pozwalają w każdej sytuacji
zachować twarz”. Dlatego podpowiadamy również, jak towarzyszyć bliskim – także tym
najmłodszym – w trudnych chwilach.
A na zakończenie zapraszamy w podróż, która pokazuje, że nowotwór można pokonać
i pomimo choroby pojechać aż za Zwrotnik Raka. Narracje uczestniczek wyprawy układają
się w piękną historię o nadziei, odwadze i zachwycie nad pięknem świata.
Paulina Pająk
Wstęp ......................................................................................................................................... 5
Justyna Pronobis-Szczylik, Cezary Szczylik,
Leczenie i psychoterapia – właściwy wybór .............................................................................. 7
Le c ze n i e – w y b i e r z swo ją d ro g ę
Krystyna de Walden-Gałuszko, Tarcza woli życia ....................................................................
Joanna Miniszewska, Ująć miecz Damoklesa ............................................................................
Justyna Ziółkowska, Porozumienie z lekarzem ...........................................................................
Mariola Kosowicz, Pogodzeni z losem ........................................................................................
Stanisław Góźdź, Święci w gabinecie Szefa ................................................................................
Przemysław Bąbel, (Nie)moc placebo ........................................................................................
23
31
37
41
53
59
Te ra p i e u zu p e ł n i a ją ce – z n a jd ź w ł a s n ą ś c i e ż kę
Ewa Wojtyna, Czujesz się tak, jak myślisz ................................................................................. 73
Joanna Dudek-Głąbicka, Życie podczas burzy .......................................................................... 83
Mariusz Zięba, Trzęsienie ziemi ................................................................................................ 93
Kinga Tucholska, Pokłady nadziei .......................................................................................... 103
Mariusz Wirga, Odporność utracona i odzyskana ..................................................................... 115
Urszula Lesicka, Twórcze spotkanie – arteterapia ..................................................................... 129
Ewa Moroch, „(Wy)roluj” raka jogą ....................................................................................... 137
Wojciech Eichelberger, Z perspektywy terapeuty ..................................................................... 143
K i e d y c h o ru j e d z i e c ko
Daniel Oppenheim, Rak. Jak powiedzieć dziecku? ................................................................... 153
Anna Zenka-Smużyńska, Oswoić strasznego smoka ................................................................. 159
Wanda Matras-Mastalerz, Książki, które leczą ....................................................................... 165
Wsp a rc i e d l a b li s ki c h
Katarzyna Wałęcka-Matyja, W rodzinie chorego ....................................................................
Rozmowy z bliskimi, Piękny dzień .........................................................................................
Rozmowy z bliskimi, Wiara i działanie .................................................................................
Jadwiga Koźmińska-Kiniorska, Pomocne milczenie .................................................................
Katarzyna Mariańczyk, Profilaktyka – dlaczego „tak”? ...........................................................
175
183
193
201
213
Pr ze k ro c z y ć Zw ro t n i k Ra ka
Tomasz Dostatni, Nie ma siły, która łamie odwagę .................................................................. 221
Marek Bieńczyk, Zagrożone piękno ......................................................................................... 229
Małgorzata Braunek, Czas i akceptacja .................................................................................. 243
Jan Kaczkowski, Wszystko ma swoją kolej, miejsce i czas .......................................................... 255
Rozmowy z osobami, które pokonały nowotwór,
Na Zwrotnik Raka.............................................................................................................269