Szalone liczby

nauczanie matematyki
Szalone liczby
– konkurs
dla klasy IV
Ten konkurs przynosi największe
efekty, bo nasi czwartoklasiści
są bardzo aktywni, ciekawi
i pełni chęci do pracy.
n
IWONA KONIECZKA
K
onkurs ten organizuję od kilku lat,
trzeba bowiem wykorzystać zapał
czwartoklasistów. Konkurs składa
się z dwóch etapów. Do pierwszego może
przystąpić każdy, są to eliminacje do kolejnych potyczek. Dopiero w drugim etapie wyłonieni są zwycięzcy. Zadania, jak
wynika z samej nazwy, dotyczą liczb i ich
własności. Ich dobry wybór jest sprawą
najważniejszą. Stopień trudności musi być
dostosowany do możliwości uczestników.
Dlatego gromadzę różne, stare i wydawane aktualnie podręczniki oraz zbiory
zadań, i z nich czerpię zadania i pomysły. Dołączam przykładowe zadania
z przeprowadzonych konkursów i bardzo
polecam organizację takich potyczek –
naprawdę warto.
1. Suma 6339 i pewnej liczby wynosi
8448. Jaka to liczba?
2. Wstaw nawiasy tak, aby otrzymać równość prawdziwą:
a) 64 - 21 + 9 = 34,
b) 150 : 5 × 4 + 30 = 3.
2/2004
3. Podaj przykład:
a) liczby, która ma dokładnie jeden dzielnik,
b) liczby, która ma dokładnie dwa dzielniki,
c) liczby, która ma dokładnie trzy dzielniki,
d) liczby naturalnej, która ma dokładnie
cztery dzielniki.
4. Spotyka się siedmiu znajomych i każdy z każdym wita się przez podanie ręki.
Ile jest uścisków ręki?
5. Znajdź liczbę, która jest:
a) dwucyfrowa i dzieli się przez 5, ale nie
dzieli się przez 10,
b) trzycyfrowa i dzieli się przez 5 oraz
przez 2,
c) trzycyfrowa i dzieli się przez 5, ale nie
dzieli się przez 2.
6. Z pola zebrano 428 kg pietruszki,
marchwi o 242 kg więcej niż pietruszki,
a buraków 3 razy więcej niż pietruszki
i marchwi razem. Ile kilogramów buraków zebrano z pola?
7. W kinie jest 15 rzędów po 16 miejsc
w każdym rzędzie. Na film przyszły trzy
klasy po 32 uczniów, dwie klasy po 31
uczniów i dwie klasy po 27 uczniów.
Z każdą klasą przyszła wychowawczyni. Ile zostało wolnych krzeseł?
8. W ciągu 6 dni w stołówce zużyto 18 kg
masła. Ile kilogramów masła przy tej samej normie potrzeba na 10 dni?
91
27
nauczanie matematyki
9. Zegar wybija każdą połowę godziny
jednym uderzeniem, a pełną godzinę –
odpowiednią liczbą uderzeń podwójnych.
Ile razy bije zegar:
a) w ciągu doby,
b) w ciągu jednego tygodnia?
10. W którym roku urodził się Jan Sobieski, jeśli cyfra jedności jego roku urodzenia jest dziewięć razy większa od cyfry tysięcy, a cyfra setek jest trzy razy
większa od cyfry dziesiątek i o pięć większa od cyfry tysięcy?
16. Podziel tarczę zwykłego zegara na
dwie części tak, aby suma liczb w każdej
z nich była taka sama.
17. Rozszyfruj te działania. W każdym
działaniu jednakowe znaki oznaczają jednakowe cyfry.
11. Przed ośmiu laty córka miała 4 lata
i była 10 razy młodsza od matki. Ile razy
młodsza jest teraz córka od matki?
12. Jaka to liczba? Czy taka liczba jest
tylko jedna?
a) jest wielokrotnością 5 i 7, ale nie jest
wielokrotnością ani 3, ani 10;
b) jest wielokrotnością 11, ale nie jest
wielokrotnością ani 2, ani 5, ani 7.
13. Autobusem jechało 24 pasażerów.
Na pierwszym przystanku wysiadła z pojazdu połowa osób, a na drugim przystanku wsiadło do autobusu 3 razy więcej pasażerów niż wysiadło na pierwszym. Ile
osób dojechało do trzeciego przystanku?
14. Zamaluj tym samym kolorem rubryki,
w których wynik działania jest równy 144.
2 × 88
288 × 2
14,4 × 10
3 × 48
492 : 3
72 × 2
1,44 × 100
3×3×4×4
2880 : 20
12 × 13
0,144 × 102
122
15. Uzupełnij poniższe kwadraty tak, aby
otrzymać kwadraty magiczne.
18. Ewelina miała 5 jednakowych banknotów. Mateusz miał 3 banknoty, czy jednakowe – nie wiadomo. Ewelina rozmieniła Mateuszowi jeden banknot. Po tej
zamianie Ewelina miała jeden banknot
stuzłotowy, a Mateusz miał 7 jednakowych banknotów. Czy potrafisz powiedzieć, ile pieniędzy miała Ewelina, a ile
Mateusz?
19. Żetony z liczbami naturalnymi od 1
do 6 ułóż w kształcie trójkąta tak, by na
każdym boku suma wynosiła 10.
20. Liczba czterocyfrowa 2**0 jest wielokrotnością liczby 7. Jej środkowe cyfry
** tworzą liczbę dwucyfrową , która jest
wielokrotnością 11. Jakie cyfry zastąpiono gwiazdkami?
21. W turnieju szachowym brało udział
5 graczy i każdy grał z każdym. Ile partii
rozegrano?
22. Po podwórku biegają koty i myszy.
Mają razem 80 łap, a na każdego kota
przypadają 3 myszy. Ile kotów jest na
podwórku?
28
92
matematyka
nauczanie matematyki
23. W poniższych zadaniach wpisz w kratki brakujące cyfry.
25. Wpisz w puste pole brakującą liczbę.
a) (13 × ... - 30) × 7 = 63,
b) [(... - 15) × 4] : 7 = 20,
c) 60 - (... + 2 + 12) = 18.
24. Liczby pod obrazkami wpisz w kółka tak, by sumy wzdłuż każdej linii były
takie same.
26. Pan Marzycielski zarabia 980 zł i marzy, aby jego zarobki były 10 razy większe. Oblicz o ile jego pensja byłaby wtedy
większa od obecnej.
27. Pan Porządkowy pomnożył przez siebie dwie kolejne liczby naturalne i dostał
w wyniku 870. Jakie liczby pomnożył?
28. Liczba lat Asi podzielona przez 5 daje
resztę 2. Liczba lat Basi podzielona przez
5 daje resztę 1. Jaka jest reszta z dzielenia
przez 5 sumy lat Asi i Basi?
q
IWONA KONIECZKA
nauczycielka w Zespole Szkół Publicznych
w Zblewie.
ZAGADKI LICZBOWE
Przedstawione zagadki liczbowe rządzą się wyłącznie arytmetycznymi regułami. We wszystkich przykładach należy wstawić liczbę w miejsce znaku zapytania.
a)
b)
c)
d)
e)
Odpowiedzi
2/2004
N
101
93
29