SOCJOLOGIA KULTURY POPULARNEJ

SOCJOLOGIA KULTURY POPULARNEJ
(wykład fakultatywny- socjologia szczegółowa, rok akademicki 2015/2016, semestr letni, 30 godzin)
Prowadzący: prof. dr hab. Marek Krajewski ([email protected], p.119)
PROGRAM ZAJĘĆ
WSTĘP: CO TO JEST KULTURA POPULARNA?
1. Co to jest kultura popularna? Podstawowe sposoby definiowania kultury popularnej i ich ewolucja. Kultura popularna
jako kultura nowoczesna. Kultura popularna, przyjemność i kontrola. Kultura popularna i kategoria popularności.
2. Kultura popularna i jej ewolucja: od kultury masowej do „zwrotu demotycznego” Podstawowe cechy współczesnej
kultury popularnej: repetycja, reaktywność i różnica.
POPULARNOŚĆ I MECHANIZMY JEJ WYTWARZANIA
1. Dystrakcja: podstawowe strategie przyciągania uwagi w obrębie kultury popularnej. Kultura popularna i ekonomia
uwagi. Instytucjonalne i spontaniczne procesy kreowania uwagi i zainteresowania. Uwaga, a kultura nadmiaru.
Intencjonalne i nieintencjonalne korzystanie z kultury popularnej.
2. Zaabsorbowanie: jakie (indywidualne i społeczne) potrzeby wypełniają dobra kultury popularnej? Koncepcje użytków i
gratyfikacji (Katz/Blumler); rozprowadzalności (Jenkins); doświadczania per procura (Caillois); esencjalizmu (Bloom)
3. Zaangażowanie: fani i antyfani; kulturowość i ikoniczność dóbr kultury popularnej; seryjność i potrzeba opowieści;
love brands i mechanizmy ich wytwarzania; manipulowanie zaangażowaniem (oprogramowanie, lock in i
konsumencka lojalność)
4. Rozstanie: fenomen oporu i bojkotu konsumenckiego; znudzenie i jego źródła;
ZWROT DEMOTYCZNY
1. Zwykli ludzie w mediach- od świadka i członka opinii publicznej, przez reality show do docu-soap; fenomen freak-show
i trash tv; bohaterowie drugiego planu (streakerzy).
2. Media w rękach zwykłych ludzi (?)- kontent i jego kreatorzy; remix i kultura reakcji(Lanier); folksonomia, rankingi i
komentarze; fenomen trollingu i hejterzy. Video-blogging, kuratorzy treści, pranksterzy i moraliści
3. Micro-celebrity – fejm I fenomen mikro-sławy. Self-branding i jego strategie. Stan czuwania i aktualizowanie siebie.
Kultura karaoke (Ugresić)
4. Uzwyklanie niezwyczajnych: celebryci w mediach społecznościowych; sex tapes, paparazzi i media tabloidowe;
wkręcanie sławnych; uczłowieczanie celebrytów a identyfikacja.
LITERATURA WYKORZYSTYWANA:































A companion to new media dynamics, Hartley J., Burgess J., Bruns A. (red.), Malden, 2013
Barker Ch., Studia kulturowe. Teoria i praktyka, Kraków 2005
Bloom P., How pleasure works: the new science of why we like what we like, Nowy Jork, 2010.
Crary J., Zawieszenie percepcji. Uwaga, spektakl i kultura nowoczesna, Warszawa, 2009
Cross M., Bloggerati, twitterati : how blogs and Twitter are transforming popular culture, Santa Barbara, 2011.
Danesi M., Popular culture : introductory perspectives, Lanham, 2008
Dijk van J., Społeczne aspekty nowych mediów, Warszawa, 2010
English J.F., Ekonomia prestiżu. Nagrody, wyróżnienia i wymiana wartości kulturowej, Warszawa, 2013
Filiciak M., Tarkowski A., Dwa zero. Alfabet nowej kultury i inne teksty, Gdańsk-Warszawa, 2014
Fiske J., Zrozumieć kulturę popularną, Kraków, 2010
Gehl R.W., Reverse engineering social media : software, culture, and political economy in new media capitalism,
Philadelphia, 2014.
Global popular culture, Miller T., (red.), Nowy Jork, 2015
Hermes J., Re-reading Popular Culture, Londyn, 2005
Jeong S., The Internet of Garbage, Londyn, 2015.
Kepplinger H.M., Mechanizmy skandalizacji w mediach. Kraków, 2008
Kowalska A., Nowy odbiorca? Przemiany obrazu odbiorcy w wybranych koncepcjach współczesnej kultury, Warszawa,
2014
Krajewski M., Kultury kultury popularnej, Poznań, 2005
Kultura i hegemonia. Antologia tekstów szkoły z Birmingham, Toruń, 2012
Kultura popularna w Polsce w latach 1944-1989, Stańczak-Wiślicz K. (red.), Warszawa, 2012
Lanham R. A., The economics of attention: style and substance in the age of information, Chicago, 2006.
Lanier J., You are not a gadget, Nowy Jork, 2010
Lash S.; Lury C., Globalny przemysł kulturowy: medializacja rzeczy, Kraków, 2011.
Levinson P., Nowe, nowe media, Kraków, 2010
Martel F., Mainstream. Co się podoba wszędzie na świecie, Warszawa, 2011
Molęda-Zdziech M., Czas celebrytów. Mediatyzacja życia publicznego, Warszawa, 2013
Nacher A., Rubieże kultury popularnej, Poznań, 2012
Phillips W., This is why we can't have nice things : mapping the relationship between online trolling and mainstream
culture, Cambridge, 2015
Public culture. Celebrities and Publics in the Internet Era, V.27.Nr 1/2015
Turkle S., Samotni razem. Dlaczego oczekujemy więcej od zdobyczy techniki, a mniej od siebie nawzajem, Kraków, 2013
Turner G., Ordinary people and the media: the demotic turn London, Londyn, 2010.
Ugresic D., Kultura karaoke, Kraków, 2013
WARUNKI ZALICZENIA
1.
2.
3.
Forma zaliczenia- zaliczenie z notą
Termin zaliczenia- do końca semestru zimowego, a przed rozpoczęciem sesji (szczegółowe terminy do ustalenia ze student(k)ami
Podstawa zaliczenia: uzyskanie pozytywnej oceny z realizacji jednego z trzech poniższych zadań [student(ka) samodzielnie wybiera jedno
z zadań.]
a. pisemne kolokwium z treści wykładu. Zagadnienia do kolokwium będą udostępniane po każdym zakończonym wykładzie, a całość
zostanie student(k)om przekazana na dwa tygodnie przed zakończeniem cyklu wykładów.
b. dokumentacja wizualna (blog, videoblog, plakat, esej wizualny, film, film-footage itd.) jednego z przejawów „zwrotu
demotycznego”. Dokumentacja wizualna powinna prezentować obecność zjawiska lub trendu popkulturowego, mody albo bzika
(crazes), który odnosi się do fenomenu „zwrotu demotycznego” i prezentować różne formy jego przejawiania się. Dokumentacja
powinna zostać wykonana samodzielnie i wykorzystywać oryginalne materiały wizualne (materiały sieciowe są dozwolone, o ile trend
lub zjawisko rozgrywa się wyłącznie w internecie lub jest w nim silnie popularyzowane). Dokumentacja, oprócz materiału wizualnego,
powinna zawierać również krótki opis utrwalanego w niej zjawiska, próbę określenia gdzie się ono pojawiło i przez kogo zostało
zainicjowane, jakie kategorie jednostek go praktykują itd. (opis na nie więcej niż 1-2 strony znormalizowanego wydruku). Materiał
powinien zostać dostarczony mailowo lub przy pomocy serwisu do przesyłania plików- preferuję https://www.wetransfer.com/)
c. projekt działań kreujących nowy, popularny obiekt (osobę, zdarzenie, zjawisko, miejsce, trend itd.). Projekt powinien zawierać: i.
opis obiektu, który ma stać się popularny; ii. opis sekwencji działań, które mają uczynić go popularnym; iii. opis narzędzi, których
użycie ma uczynić go popularnym; iv. opis możliwych trudności, zagrożeń, które mogą pojawić się w trakcie wprowadzania projektu
w życie. Projekt powinien zostać wykonany samodzielnie, wykorzystywać informacje przekazywane podczas wykładów dotyczące
kultury popularnej i mechanizmów wytwarzania popularności. Projekt powinien zostać dostarczony mailowo lub przy pomocy serwisu
do przesyłania plików- preferuję https://www.wetransfer.com/).