Prognoza oddzialywania na środowisko
Transkrypt
Prognoza oddzialywania na środowisko
Gmina Małkinia Górna MIEJSCOWY PLAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY MAŁKINIA GÓRNA obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO „PRZESTRZEŃ” PRACOWNIA PROJEKTOWA s.c. Beata Andrzejewska, Małgorzata Hoser e-mail: [email protected] Warszawa, marzec 2014 r. Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza I. INFORMACJE WSTĘPNE .......................................................................................................... 2 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA ............................................................................................... 2 2. INFORMACJE O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY ............. 2 3. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA ............................................................................................................ 5 4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI I GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO .......................................................................... 5 5. POWIĄZANIA SPORZĄDZANEGO PLANU MIEJSCOWEGO Z INNYMI DOKUMENTAMI ............ 6 II. INFORMACJE, ANALIZY I OCENY ........................................................................................... 7 6. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA, W TYM STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM ........................................................... 7 7. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI PROJEKTOWANEGO PLANU ................................................................................................ 19 8. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTOWANEGO PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DN. 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY 21 9. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU ............................................ 22 9.1. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego planu ........................................................... 22 9.2. Problematyka ochrony środowiska w projekcie planu ....................................................................... 29 10. ANALIZA PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU MPZP NA ŚRODOWISKO I LUDZI, Z UWZGLĘDNIENIEM ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ELEMENTAMI ŚRODOWISKA I MIĘDZY ODDZIAŁYWANIAMI NA TE ELEMENTY ............................................................................... 32 10.1. Przewidywane skutki realizacji ustaleń planu miejscowego na poszczególne elementy środowiska ...................................................................................................................................................... 32 10.2. Przewidywane zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi wynikające z realizacji projektu Planu ................................................................................................................................................................ 34 10.3. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na różnorodność biologiczną, faunę i florę, w tym rzadkie i chronione gatunki roślin, zwierząt i siedliska przyrodnicze .......................... 41 10.4. Ocena oddziaływania projektu Planu na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów, a także inne formy ochrony przyrody.............................................. 43 10.5. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na krajobraz, zabytki i dobra materialne ....................................................................................................................................................... 46 10.6. Ocena oddziaływania projektu Planu na ludzi – podsumowanie analiz ..................................... 47 11. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO .... 48 III. ROZWIĄZANIA ŁAGODZĄCE, ALTERNATYWNE I KOMPENSACYJNE .................................. 49 STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM .................................................................. 50 Warszawa’2014 1 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza I. INFORMACJE WSTĘPNE 1. PRZEDMIOT OPRACOWANIA Przedmiotem opracowania jest ocena wpływu ustaleń projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego gminy Małkinia Górna – sporządzanego dla obszaru położonego w rejonie istniejącego cmentarza (opracowywany na podstawie Uchwały Nr 161/XXVIII/2013 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 12 czerwca 2013 r.), nazwanego dalej Planem, na zasoby środowiska przyrodniczego i krajobraz, a także przedstawienie skutków wpływu ustaleń Planu na stan i funkcjonowanie środowiska, w tym warunki życia mieszkańców. Prognoza oddziaływania na środowisko, jako element procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, została wykonana zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, wytycznymi Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie (pismo nr: WOOŚ.I.411.232.2013.DC z dn. 13 sierpnia 2013 r.) oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ostrowi Mazowieckiej (pismo nr: ZNS.470.4.2013.AK z dn. 18 lipca 2013 r.). Przy sporządzaniu prognozy posłużono się również literaturą z zakresu metodyki sporządzania ocen oddziaływania planów i studiów, w tym publikacjami takimi jak: Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziałujących na obszar Natura 2000 - Wytyczne metodyczne dotyczące przepisów artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG; Natura 2000 w planowaniu przestrzennym – rola korytarzy ekologicznych, Kistowski, Pchałek, 2009 r., Natura 2000 - Niezbędnik urzędnika; 2008 r.; Pawlaczyk. 2. INFORMACJE O METODACH ZASTOSOWANYCH PRZY SPORZĄDZANIU PROGNOZY Zgodnie z wymaganiami ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz wytycznych, określeniu i ocenie podlegają skutki rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych i innych ustaleń zawartych w projekcie Planu, które wpływają na jakość, stan i funkcjonowanie środowiska, w tym obszary Natury 2000 i inne obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody oraz jakość życia ludzi. Powyższe analizy zostały przeprowadzone dla całego obszaru objętego Planem oraz jego otoczenia. W pierwszym etapie rozpoznano szczegółowo ustalenia analizowanego Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego gminy Małkinia Górna - obszaru położonego w rejonie istniejącego cmentarza, jako źródła generującego oddziaływanie na środowisko oraz ustalono jego powiązania z innymi dokumentami, w tym stwierdzono jego zgodność z obowiązującym Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna. W drugim etapie dokonano rozpoznania stanu środowiska, jego zasobów, zdolności do regeneracji oraz tendencji do zmian, określono istniejące problemy ochrony środowiska oraz cele ochrony na podstawie analiz i wniosków zawartych w dostępnych opracowaniach. Podstawą odniesienia w prognozie była charakterystyka i ocena stanu istniejącego opracowana na podstawie wizji terenowej i dostępnych materiałów: 1. dane ze stron internetowych: http://natura2000.mos.gov.pl/; http://www.mwkz.pl/; http://www.pgi.gov.pl/; http://www.npk.pl/; 2. dane dotyczące modernizacji linii kolejowej E75 Warszaw – Białystok – Sokółka, w tym Raport oddziaływania na środowisko: http://siskom.waw.pl/kp-kolej-wawa-sokolka.htm 3. Dokumentacja geologiczna z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583 powiat ostrowski województwo mazowieckie, Piotr Rant, grudzień 2012; 4. Standardowy Formularz Danych obszaru Dolina Dolnego Bugu (2013); 5. Standardowy Formularz Danych obszaru Ostoja Nadbużańska (2013); 6. Standardowy Formularz Danych obszaru Puszcza Biała (2013); Warszawa’2014 2 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza 7. Plan zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego przyjęty uchwałą Sejmiku Województwa Mazowieckiego w dniu 7 czerwca 2004 r.; 8. Projekt Planu Zadań Ochronnych obszaru specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała PLB 140007 (http://warszawa.rdos.gov.pl); 9. Dokumentacja Planu Zadań Ochronnych obszaru specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała PLB 140007 w województwie mazowieckim, 2012 r. (http://warszawa.rdos.gov.pl); 10. Główne zagrożenia walorów faunistycznych doliny dolnego Bugu, Dombrowski A., Goławski A., Kuczborski R., Mitrus C.; 11. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna wsi Zawisty Podleśne, Dz. Urz. Woj. Maz. Nr 111, poz. 3648; Uchwała Nr 220/XXXVI/2006 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 31 marca 2006 r. wraz z Prognozą oddziaływania na środowisko; 12. Opracowanie fizjograficzne dla planu zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia, Geoprojekt, 1979 r.; 13. Plan gospodarki odpadami dla gminy Małkinia Górna na lata 2004-2011, ClinMed s.c.; 14. Program ochrony środowiska dla gminy Małkinia Górna na lata 2004-2011, ClinMed s.c.; 15. Program ochrony środowiska dla Gminy Małkinia Górna na lata 2012 – 2015 z perspektywą do roku 2019 przyjęty Uchwałą Nr 115/Xx/2012 Rady Gminy Małkini Górnej wraz prognozą oddziaływania na środowisko; 16. Projekt Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Małkinia Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza – marzec 2014 r.; 17. Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w roku 2008, WIOŚ, 2009 r.; 18. Roczna ocena jakości powietrza w województwie mazowieckim w roku 2012, WIOŚ, 2013 r.; 19. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna Uchwała Nr 15a/IV/2002 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 30 grudnia 2002 r.; 20. zdjęcia lotnicze i mapy (http://maps.geoportal.gov.pl/); 21. Znaczenie starorzeczy w kształtowaniu różnorodności przyrodniczej doliny dolnego Bugu, Kasprzykowski, Goławski, 2007 r. Na podstawie zebranych danych określono przewidywane oddziaływanie Planu, na poszczególne elementy środowiska oraz ustalono wpływ ustaleń Planu na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 i innych form ochrony przyrody – zidentyfikowano możliwe źródła oddziaływań, określono typy oddziaływań, skonfrontowano możliwe oddziaływania z uwarunkowaniami danego obszaru, prognozowano natężenie i zakres oddziaływań, a następnie oceniono ich znaczenie. W przypadku wpływu Planu na obszary sieci Natura 2000 oceniano, czy realizacja ustaleń analizowanego dokumentu będzie wywierać negatywne oddziaływanie na integralność danego obszaru (uwzględniając wszystkie elementy środowiska i spójność obszaru) w nawiązaniu do celów ochrony tego obszaru. Należy podkreślić, iż plan miejscowy jest zbiorem wytycznych, na podstawie którego można realizować zagospodarowanie. Nie przedstawia on jednak ostatecznego i pełnego obrazu zagospodarowania, tylko możliwe kierunki. Z tego względu ocena ustaleń Planu dotyczy kierunków procesów, które mogą zajść pod wpływem realizacji ustaleń Planu, a nie dotyczy rzeczywistych procesów, które zajdą. W Prognozie założono, że zostanie zrealizowany wariant maksymalnego zagospodarowania Planu wg reguł określonych w Planie (również tych najmniej korzystnych dla środowiska). Prognoza obejmuje tereny objęte Planem oraz tereny, na które będą miały wpływ ustalenia sporządzanego dokumentu. Przepisy ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, ani innych ustaw nie regulują metod analizy ustaleń planu miejscowego. W prognozie przyjęto metodę oceny porównawczej i opisowej przewidywanych zmian w środowisku w odniesieniu do stanu istniejącego. W pierwszym etapie oceny zidentyfikowano możliwe procesy, które zajdą pod wpływem realizacji ustaleń Planu, a następnie oceniono ich znaczenie. Warszawa’2014 3 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Jeżeli w prognozie stwierdzono możliwość wystąpienia znaczących negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego Planu, ustalono rozwiązania łagodzące i zapobiegające. Jeżeli mimo zastosowania środków łagodzących zagrożenie dla środowiska nadal występuje należy rozważyć możliwość zastosowania rozwiązań alternatywnych, a następnie poddać je prognozie oddziaływania. W przypadku, gdy brak jest rozwiązań alternatywnych, które wykluczą negatywne oddziaływanie należy określić i ocenić środki kompensujące. Prognoza składa się z części tekstowej oraz części kartograficznej – Mapy „Prognoza oddziaływania na środowisko - Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Małkinia Górna – obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza”. Na rysunku Prognozy przedstawiono waloryzację oddziaływania Planu na środowisko. Wyznaczono obszary, gdzie nie przewiduje się istotnego negatywnego oddziaływania Planu oraz obszary, gdzie przewiduje się umiarkowane lub istotne oddziaływania Planu na środowisko. Opracowując Prognozę wykorzystano następujące akty prawa krajowego: ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U. z 2013 r. poz. 1235 z późn. zm.) ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. z 2013 r. poz. 627, z późn. zm.) ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2013 r. poz. 1232 z późn. zm.) ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. z 2012, poz. 647, z późn. zm.) ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U. z 2013 poz. 1409) ustawa z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz.U. z 2013 r. poz. 1205) ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. Nr 106, poz. 675, z późn. zm.) ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. Nr 162 poz. 1568, z późn. zm.) ustawa z dn. 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określania, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze (Dz.U. Nr 52, poz. 315) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000 (Dz.U. z 2013 r. poz. 1302) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz.U. z 2012 r. poz. 81) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. Nr 237, poz. 1419) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz.U. Nr 257 poz. 1545) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. z 2012 r. poz. 1031) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (Dz.U. Nr 120, poz. 826, z poźn. zm.) rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 75, poz. 690, z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków (Dz.U. Nr 25, poz. 133) rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełniać cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków (Dz.U. Nr 48 poz. 284) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 21 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. Nr 112 poz. 1206) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów (Dz.U. Nr 192, poz. 1883) rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. Nr 137 poz. 984, z późn. zm.) Warszawa’2014 4 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych (Dz.U. Nr 136 poz. 964). 3. PROPOZYCJE DOTYCZĄCE PRZEWIDYWANYCH METOD ANALIZY SKUTKÓW REALIZACJI POSTANOWIEŃ PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU ORAZ CZĘSTOTLIWOŚCI JEJ PRZEPROWADZANIA Po wejściu w życie planu miejscowego skutki jego realizacji będą analizowane zgodnie z obowiązującymi aktami prawnymi. Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym wójt gminy, co najmniej raz w czasie trwania kadencji rady gminy, przeprowadza analizę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym i po uzyskaniu odpowiednich opinii przekazuje radzie gminy uzyskane wyniki. Wskazuje się, aby w dokumencie tym oceniono czy przewidywane w niniejszej prognozie skutki są zgodne z rzeczywistym stanem. W przypadku stwierdzenia negatywnych oddziaływań nieprzewidzianych w niniejszym dokumencie należałoby podjąć odpowiednie działania określone w art. 27 powyższej ustawy. 4. INFORMACJE O ZAWARTOŚCI I GŁÓWNYCH CELACH PROJEKTU MIEJSCOWEGO PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO Regulacje zawarte w Planie mają na celu ustalenie zasad zagospodarowania terenów, w tym wyznaczenie terenu pod powiększenie cmentarza oraz określenie zasad z zakresu kształtowania przestrzeni oraz wyposażenia w infrastrukturę techniczną, w tym wynikających z lokalizacji nowej części cmentarza. W Planie zostały określone: przeznaczenie terenów oraz linie rozgraniczające tereny o różnym przeznaczeniu lub różnych zasadach zagospodarowania, w tym: zasady i warunki zabudowy; szczególne warunki zagospodarowania terenów oraz ograniczenia w ich użytkowaniu, w tym zakaz zabudowy dotyczące terenów; zasady ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego, w tym: zasady lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, ochrony środowiska gruntowo wodnego i wód powierzchniowych, ochrony przed hałasem, ochrony jakości powietrza, ochrony powierzchni ziemi, ochrony przed promieniowaniem elektroenergetycznym; zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej, w tym obiektu wpisanego do rejestru zabytków: kościół murowany p.w. Najświętszego Serca Jezusowego wraz z ogrodzeniem istniejącym drzewostanem i otoczeniem oraz obiektu znajdującego się w wojewódzkiej ewidencji zabytkowych: cmentarz parafialny rzymsko-katolicki; zasady ochrony i kształtowania ładu przestrzennego oraz wymagania wynikające z potrzeb kształtowania przestrzeni publicznych, w tym zasady lokalizacji reklam, kolorystykę i formę budynków, formę ogrodzeń; zasady obsługi komunikacyjnej; zasady dotyczące infrastruktury technicznej, w tym ustalenia z zakresu: o zaopatrzenia w wodę, o odprowadzania i oczyszczania ścieków, o usuwania odpadów stałych, o zaopatrzenia w energię elektryczną, o zaopatrzenia w ciepło. Projekt miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wyznacza następujące tereny o różnych formach zagospodarowania: ZC - tereny cmentarzy: 1ZC – cmentarz istniejący, 2ZC – cmentarz planowany, gdzie przewiduje się m.in. lokalizację domu przedpogrzebowego; MN-U - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami tj. zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i/lub zabudowa usługowa - budynki lub lokale użytkowe, w których prowadzona jest działalność z zakresu usług i rzemiosła wraz z zielenią i urządzeniami towarzyszącymi. Na terenach oznaczonych symbolami 1MN-U i 2MN-U, w strefie 50 m od cmentarza dopuszcza się realizację obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową, wytwórczą, Warszawa’2014 5 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania uciążliwości dla przeznaczenia podstawowego; U - tereny zabudowy usługowej wraz z zielenią i urządzeniami towarzyszącymi: 1U – istniejący kościół wpisany do rejestru zabytków; 2U - usługi z zakresu handlu oraz związane z funkcjonowaniem cmentarza i kościoła, dopuszcza się lokalizację garaży jako funkcji uzupełniającej; 3U - usługi związane z obsługą cmentarza; E - teren obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej z zakresu energetyki – istniejący GPZ; R - tereny rolnicze (wraz z istniejącymi urządzeniami infrastruktury technicznej w zakresie energetyki); ZL - tereny lasów (gruntów leśnych); KP – tereny miejsc postojowych, wewnętrznych dojazdów oraz usług związanych z obsługą cmentarza – okazjonalnych (tymczasowych) i obejmujących handel akcesoriami pogrzebowymi; KDZ, KDL i KDD - tereny dróg publicznych; CP - teren ciągu pieszego. Ponadto na rysunku Planu wyznaczono m.in.: nieprzekraczalne linie zabudowy w odniesieniu do nowych budynków lub rozbudowy istniejących budynków, zwymiarowane odległości, granice stref od cmentarzy, strefy techniczne napowietrznych linii elektroenergetycznych średniego i wysokiego napięcia, strefę lokalizacji domu przedpogrzebowego oraz lokalizację głównej bramy cmentarnej, a także wskazano obiekt będący w rejestrze zabytków, granicę strefy otocznia zabytku, obiekt wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków i granicę terenu obiektu wpisanego do wojewódzkiej ewidencji zabytków,. 5. POWIĄZANIA SPORZĄDZANEGO PLANU MIEJSCOWEGO Z INNYMI DOKUMENTAMI Przeznaczenie terenu, jak również inne ustalenia, w tym zasady ochrony środowiska przyrodniczego, zostały opracowane w projekcie Planu na podstawie wytycznych określonych w Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Małkinia Górna. Wymienione Studium zostało zatwierdzone Uchwałą Nr 15a/IV/2002 Rady Gminy Małkinia Górna z dnia 30 grudnia 2002 r. W trakcie procedury sporządzania uzyskało pozytywne opinie organów ochrony środowiska. W obrębie obszaru wyznaczonego do sporządzenia Planu w na rysunku Studium wyznaczono tereny: zabudowy mieszkaniowej, siedliskowej i towarzyszącej, teren Głównego Punktu Zasilania oraz przebieg napowietrznej sieci elektroenergetycznej, tereny lasów. Na rysunku Studium, na przedmiotowym terenie, znajdują (graficznie wyróżnione) się również tereny rolne i cmentarz niewyróżnione w legendzie. W części tekstowej Studium jest natomiast mowa, że na terenie miejscowości Małkinia Górna wyznacza się m.in. funkcje mieszkaniowo-usługową, w tym tereny istniejącej zabudowy mieszkaniowej z usługami – do uzupełnienia, tereny usługowe o różnych funkcjach, teren istniejącej kaplicy, lasu, tereny zielni urządzonej, stacji uzdatniania wody, oczyszczalni ścieków, cmentarza do adaptacji i powiększenia, kościoła oraz punktu energetycznego. W części tekstowej Studium znajduje się zapis „Inne tereny nie wskazane w rysunku Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Małkinia Górna (…) należy realizować w oparciu o bieżącą analizę przestrzenną i ekonomiczną zapotrzebowania inwestycyjnego uwzględniającą stan środowiska społecznego, przyrodniczego i stan własnościowy (możliwości powstawania konfliktów przestrzennych i osobowych)”. Ponadto w rozdziale „Środowisko przyrodnicze – kierunki działań” wskazano, że grunty rolne najniższych klas bonitacyjnych o pochodzeniu mineralnym mogą być przeznaczane pod zabudowę lub pod zalesienia. W Studium wyznaczono jedynie podstawowy układ drogowy. W ustaleniach kierunkowych wskazano potrzebę planowania i realizacji nowych dróg o charakterze lokalnym w zależności od potrzeb. Ponadto wskazano, że najważniejszym zadaniem polityki przestrzennej powinno być zapewnienie Warszawa’2014 6 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza nienaruszalności elementów układu obszarów przyrodniczych. Do tych elementów zaliczono: tereny leśne, dolin rzecznych, parki, tereny zieleni o funkcji specjalnej, w tym cmentarze. Analizując powyższe ustalenia kierunkowe Studium i ustalenia Planu należy stwierdzić, że projekt Planu nie narusza ustaleń Studium. W trakcie prac nad Planem uwzględniono uwarunkowania przyrodnicze określone w „Opracowaniu fizjograficznym”. Dominująca część terenu objętego Planem znajduje się w obszarze wyznaczonym w „Opracowaniu fizjograficznym” predysponowanym dla rozwoju osadnictwa. Obszar ten charakteryzuje się korzystnymi warunkami fizjograficznymi dla lokalizacji różnego typu zabudowy, ze względu na uwarunkowania gruntowo-wodne, ukształtowanie terenu i klimat lokalny. Posiada małe wartości dla rozwoju rolnictwa ze względu na występowanie tu gleb niskiej jakości, zbudowanych z piasków luźnych lub słabogliniastych, bielicowych lub pseudobielicowych, przesuszonych. Północna część obszaru Planu przylegająca do rowu melioracyjnego to obszary użytków zielonych, wskazane do zachowania istniejącej formy użytkowania. Jest to teren z wysokim poziomem wód gruntowych, z glebami o złych warunkach dla budownictwa i niekorzystnymi warunkami klimatycznymi dla ludzi (duża wilgotność powietrza, inwersje radiacyjne temperatur). W otoczeniu sporządzanego Planu nie występują obszary objęte obwiązującymi planami miejscowymi, dla których sporządzono by prognozy oddziaływania na środowisko. Również dla obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia nie opracowano prognozy oddziaływania na środowisko. W związku z powyższym w niniejszej prognozie nie uwzględniono informacji zawartych w prognozach oddziaływania na środowisko sporządzonych dla innych, przyjętych już, dokumentów powiązanych z projektem dokumentu będącego przedmiotem opracowania. II. INFORMACJE, ANALIZY I OCENY 6. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA, W TYM STAN ŚRODOWISKA NA OBSZARACH OBJĘTYCH PRZEWIDYWANYM ZNACZĄCYM ODDZIAŁYWANIEM Charakterystyka obszaru opracowania Planem został objęty teren położony we wsi Małkinia Górna, w środkowej części gminy Małkinia Górna (po północnej stronie rzeki Bug). Teren Planu zajmuje powierzchnię około 35,16 ha. Obecnie tereny rolne i leśne stanowią około 70% powierzchni Planu. Tereny zabudowy skupiają się wzdłuż ul. Kościelnej stanowiącej południową granicę opracowania. Jest to głównie zabudowa mieszkaniowa jednorodzinna i zagrodowa, a także kościół. W części centralnej Planu znajduje się cmentarz parafialny. We wschodniej części położony jest teren Głównego Punktu Zasilania (GPZ) w energię elektryczną, do którego dochodzą linie elektroenergetyczne wysokiego- i średniego- napięcia. Ulica Kościelna jest drogą powiatową, od niej prowadzi droga gruntowa w kierunku cmentarza, która następie odbija w kierunku zachodnim do drogi wojewódzkiej nr 627/ul. Ostrowskiej. Fragment wschodniej granicy Planu stanowi wschodnia krawędź drogi asfaltowej obsługującej GPZ. Północną granicę opracowania stanowi krawędź rowu melioracyjnego, prowadzącego wody z zachodu na wschód, a w dalszej odległości od Planu, w kierunku południowym do rzeki Bug. Niewielki południowo-zachodni odcinek Planu stanowi również krawędź lokalnego rowu melioracyjnego, którego wody spływają do niedużego stawu położonego na terenie Planu. Podstawowo teren Planu graniczy z terenami rolnymi. Wyjątek stanowi południowa granica Planu – rejon ulicy Kościelnej, gdzie teren Planu sąsiaduje z zabudową mieszkaniową i zagrodową oraz fragment zachodniej granicy Planu, przy styku z drogą wojewódzką nr 627, gdzie przy granicy Planu znajduje się teren szkoły. W odległości około od 150 (w części zachodniej) do 270 m (w części wschodniej) od południowej granicy opracowania znajduje się linia kolejowa Warszawa-Białystok E75. Jest ona oddzielona od terenu opracowania terenami zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej. Analizowany Plan, jego najbardziej wysunięta na zachód granica, graniczy poprzez drogę wojewódzką nr 627/ ul. Ostrowską z Obszarem Specjalnej Ochrony Ptaków „Puszcza Biała” Warszawa’2014 7 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza PLB 140007. Ponadto na północ od terenu sporządzanego aktu prawa miejscowego znajdują się: w odległości od 300 do 900 m od południowej granicy Planu - Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001, w odległości od 360 m do 1 km od południowej granicy Planu – Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk „Ostoja Nadbużańska” PLH 140011 oraz w odległości około 2,5 km Nadbużański Park Krajobrazowy. Rysunek 1 Zdjęcie lotnicze terenu Planu (czerwoną linią oznaczono granice Planu). źródło: http://maps.geoportal.gov.pl/ Geomorfologicznie, wg podziału J. Kondrackiego (2000r.), teren opracowania znajduje się w północnym skraju obszaru Doliny Dolnego Bugu (318.74), mezoregionu - Nizina Środkowomazowiecka. Jest to wysoki poziom erozyjny doliny Bugu – silnie zniszczona powierzchnia wysoczyzny polodowcowej, której przemodelowanie nastąpiło w różnych okresach zlodowacenia środkowopolskiego w wyniku intensywnego i powtarzającego się przepływu wód fluwioglacjalnych płynących doliną marginalną przed czołem lądolodu glacistadiału Wkry i Czerwonego Boru. Obecnie poziom ten stanowi prawie płaską powierzchnię, na terenie opracowania wyniesioną na ok. 108-103 m n.p.m. Najwyższy punkt terenu znajduje się w części północno-zachodniej przy istniejącej drodze gruntowej prowadzącej do drogi wojewódzkiej na rzędnej około 108,5 m n.p.m.. Najniższy punkt terenu znajduje się zaś w części południowo-wschodniej, przy ul Kościelnej i drodze prowadzącej do GPZ na rzędnej około 102,5 m n.p.m. Generalnie większa część terenu położona jest na wysokości 105107 m n.p.m. Obniżenie, poza częścią południowo-wschodnią, tworzy dolinka usytuowana w części północnej Planu. Na jej terenie rzędne opadają z zachodu na wschód ze 106,2 m do 103,5 m n.p.m. Spadki terenu nie przekraczają na całym obszarze Planu 2 O. Środkowa część Planu położona jest najwyżej, zaś rzędne terenu opadają w kierunku południowym, do doliny Bugu i północnym do dolinki rowu znajdującego się za północną granicą Planu. W północnej części opracowania znajduje się niewielka dolinka rzeczna powstała w skutek budującej i niszczącej działalności wód rzecznych, obniżona o ok. 1-2 m w stosunku do poziomu erozyjnego doliny Bugu. Jest to forma holoceńska, charakteryzująca się wysokim poziomem wód gruntowych. Omawiany obszar Planu zbudowany jest z osadów fluwioglacjalnych, eluwialnych i deluwialnych zlodowacenia środkowopolskiego stadiału mławskiego. Podłoże gruntowe tworzą zarówno utwory sypkie, jak i spoiste oraz przypowierzchniowo grunty organiczne. Na terenie Planu, do ok. 4 m ppt dominują grunty sypkie wykształcone jako piaski drobne i średnie, oraz pospółki. Grunty te charakteryzują się średnimi wartościami stopnia zagęszczenia kształtującego się w przedziale wartości około ID = 0,40 – 0,50. Grunty spoiste, występują na tych terenach poniżej 4 m ppt. Warszawa’2014 8 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza i wykształcone są jako gliny piaszczyste występujące przeważnie w stanie plastycznym, zbliżone do gruntów twardoplastycznych. W warstwie przypowierzchniowej dominują przepuszczalne grunty sypkie, których parametry filtracyjne można określić jako dobre i bardzo dobre. Są to grunty korzystne dla potrzeb budownictwa. W zachodniej części opracowania do około 4,5 m występują piaski różnoziarniste z domieszką żwirów i kamieni oraz miejscowo żwiry piaszczyste. Są to grunty o bardzo korzystnych parametrach geotechnicznych dla budownictwa. W północnej części Planu, wzdłuż rowu melioracyjnego wierzchnią warstwę gruntu budują namuły organiczne, pyły i piaski – grunty organiczne i mineralne – o miąższości powyżej 4,5 m. Są to grunty słabonośne o zróżnicowanych warunkach geotechnicznych. Rysunek 2. Mapa warunków wodnych opracowana na podstawie „Opracowania fizjograficznego” gminy Małkinia Górna. Czerwoną, ciągłą linią oznaczono granice Planu, fioletową, przerywaną linią oznaczono granice jednostek geomorfologicznych, obszary o różnych kolorach wypełnień oznaczają tereny charakteryzujące się poziomem wód gruntowych określonym w obrębie danego wypełnienia. Strzałki określają główne kierunki spływu wód podziemnych. Dolina cieku wodnego >2 m ppt 2-3 m ppt 3-4 m ppt < 4 m ppt Poziom erozyjny doliny Bugu Źródło mapy topograficznej: http://maps.geoportal.gov.pl/ Rzeźba terenu została do tej pory w niedużym stopniu przekształcona na znacznej części terenu. Niewielkie odkształcenia - nasypy i wykopy - powstały na terenach zabudowy (w związku z kształtowaniem niwelety terenu na potrzeby zagospodarowania terenu), istniejącego cmentarza i wzdłuż istniejących dróg. Z prowadzeniem prac agrotechnicznych związane jest wyrównywanie rzeźby terenu. Na terenie objętym Planem nie występują udokumentowane złoża kopalin. Ze względu na nieduże zróżnicowanie wysokości terenu oraz typ gleb na obszarze opracowania nie występuje zagrożenie zachodzenia procesów erozji, w tym nie występują tu tereny zagrożone ruchami masowymi ziemi i tereny, na których występują te ruchy. Obszar objęty Planem znajduje się w zlewni rzeki Bug, która jest oddalona od terenu Planu o ok. 2,2 km. Najwyższe stany wód w rzece obserwowane są w miesiącach marzec-kwiecień, najniższe zaś sierpień i listopad. Warszawa’2014 9 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Na terenie opracowania brak jest naturalnych zbiorników wodnych. Północną część opracowania odwadnia rów melioracyjny prowadzący wody najpierw w kierunku wschodnim, a dalej w kierunku południowym do rzeki Bug. W południowo-zachodniej części opracowania znajduje się fragment rowu melioracyjnego odprowadzający wody do niedużego stawu (o powierzchni ok. 150 m2) znajdującego się na jednej z posesji na terenie Planu. Oba rowy prowadzą wody w okresach intensywnych deszczy i roztopów, a w okresach suchych osuszają się. Teren opracowania nie jest położony w obszarze szczególnego zagrożenia powodzią. Na omawianym obszarze występuje kilka poziomów wodonośnych. Najniżej zwierciadło wód gruntowych występuje w centralnej oraz południowo-zachodniej części Planu, wg Opracowania fizjograficznego poniżej 4 m ppt, zaś wg Dokumentacji geologicznej opracowywanej dla potrzeb rozbudowy cmentarza komunalnego w Małkini Górnej - na wysokości 5-10 m ppt. W żadnym z wykonanych w środkowej części Planu, na potrzeby ww. Dokumentacji, otworów wiertniczych nie stwierdzono występowania wód gruntowych do głębokości 4 m p.p.t. Okres, w którym prowadzono badania terenowe charakteryzował się średnimi stanami wód podziemnych. Nie można wykluczyć, że w okresach mokrych czy roztopowych, okresowo na stropie przegłębień utworów spoistych pojawi się poziom wód gruntowych związanych z zasilaniem powierzchniowym. Lustro tych wód nie powinno jednak podnieść się do poziomu płytszego niż 2,5 m poniżej poziomu powierzchni terenu. W okresach suchych pierwszy poziom wód gruntowych w tym rejonie może zanikać. Najwyżej poziom wód gruntowych występuje zaś w dolince, wzdłuż rowu melioracyjnego położonego przy północnej granicy opracowania. Wody gruntowe występują tam powyżej 2 m p.p.t., a w okresach wysokich stanów mogą lokalnie stagnować na powierzchni gruntu. Na pozostałej części Planu wody gruntowe występują na głębokości pomiędzy 2 a 4 m p.p.t. Podstawę drenażu dla wód gruntowych stanowi lustro wód powierzchniowych rzeki Bug. Lokalna podstawę stanowi jednak rów melioracyjny stanowiący północną granicę opracowania z rzędna lustra wody około 101,0 m n.p.m. Rów ten odprowadza wody w kierunku wschodnim, a dalej południowym w stronę rzeki Bug. W części południowo-zachodniej wody gruntowe są drenowane przez lokalny system - rów melioracyjny odprowadzający wody do niewielkiego stawu. Kierunek spływu okresowych wód gruntowych związanych z infiltrującymi wodami opadowymi i roztopowymi odbywa się po stropie utworów nieprzepuszczalnych i jest skierowany podstawowo w stroną wschodnią z odchyleniem północnym i południowym. Woda na potrzeby wodociągu gminnego jest ujmowana z niższych poziomów wód czwartorzędowych na terenie gminy Małkinia Górna: w miejscowości Kańkowo z głębokości 104-106 m p.p.t., w m. Małkinia Górna z głębokości 91-102 m p.p.t., zaś w m. Rostki Wielkie z 38 m p.p.t. Wszystkie wymienione ujęcia, jak i ujęcia Zakładu Rockwool Polska Sp. z o.o. są położone w odległości powyżej 500 m od granic Planu. Dla ujęć tych poza strefą ochrony bezpośredniej nie wyznaczono stref ochrony pośredniej. Przy wszystkich ujęciach komunalnych istnieją stacje uzdatniania składające się tylko z odżelaziaczy. Wymienione studnie korzystające z głębszych poziomów wód czwartorzędowych charakteryzują się znaczną wydajnością. W związku z powyższym dostarczanie wód do zabudowań nie stanowi ograniczenia rozwoju gminy. Na terenie opracowania średnia potencjalna wydajność wód jest przeciętna i wynosi 30-50 m3/dobę. Na terenie opracowania wzdłuż ul. Kościelnej znajduje się wodociąg komunalny (Ø160 mm) obsługujący zabudowania na terenie Planu. Na terenie gminy (w obrębie Planu) wyznaczono w utworach trzeciorzędowych Główny Zbiornik Wód Podziemnych nr 215 - Subniecka Warszawska - Niecka Mazowiecka. Tylko część centralna tego zbiornika - 215A, nie znajdująca się na obszarze gminy, jest dostatecznie rozpoznana do planowania zagospodarowania zasobów i racjonalnej ochrony. W „Dokumentacji geologicznej z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583 powiat ostrowski województwo mazowieckie”, stwierdzono, że planowany pod rozbudowę cmentarza teren w zdecydowanej większości spełnia wymogi Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określania, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze - warunki hydrogeologiczne, chemizm wód i gleby, kierunki spadków wód podziemnych i zagospodarowanie terenu w infrastrukturę ujmującą wody podziemne. Warszawa’2014 10 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Na terenie opracowania występują podstawowo grunty orne niskich klas bonitacyjnych (RV i RVI, rzadziej RIVb), wytworzone z piasków różnoziarnistych, zaliczane do gleb bielicowych i psedobielicowych. Podnoszenie wysokości plonów wymaga tu stosowania dużej dawki nawozów oraz środków ochrony roślin. Grunty te nie są korzystne dla funkcji rolniczej. W części północnej i południowo-zachodniej opracowania występują użytki zielone. Są to pastwiska, rzadziej łąki zaliczane podstawowo do V klasy bonitacyjnej. Wg Opracowania fizjograficznego grunty te powinny być nadal wykorzystywane dla funkcji hodowli bydła. Klimat lokalny jest związany z ukształtowaniem, pokryciem terenu oraz zaleganiem wód gruntowych. Na topoklimat równiny erozyjnej w rejonie opracowania ma wpływ przede wszystkim położenie w płaskim terenie otwartym. Tereny otwarte o niskim poziomie zalegania wód gruntowych oraz przewagą utworów piaszczystych charakteryzują się dużą amplitudą temperatur oraz niewielką wilgotnością powietrza, są natomiast dobrze przewietrzane (wiatr może osiągać duże prędkości) i nasłonecznione. Utwory piaszczyste charakteryzują się małym przewodnictwem cieplnym, tym samym szybko się nagrzewają i szybko wychładzają w warstwie przypowierzchniowej. Niski poziom wód gruntowych, brak dużych zbiorników wód powierzchniowych warunkuje rzadkie występowanie na tym terenie mgieł. W południowej części Planu wzdłuż ul. Kościelnej w lecie, w okresie upałów może występować wzdłuż ulicy zjawisko przegrzewania, związane z nagrzewaniem się powierzchni takich jak asfalt i mury budynków. Odmiennym topoklimatem charakteryzuje się dolinka cieku wodnego znajdująca się w północnej części opracowania. Na klimat tej części opracowania ma wpływ występowanie wysokiego poziomu wód gruntowych, lokalnie utworów organicznych charakteryzujących się dużą pojemnością cieplną, a także występowanie lokalnych zadrzewień. Zespół tych czynników powoduje, że są to tereny o mniejszej amplitudzie temperatur, szczególnie w dni pochmurne i bez wietrzne, niż na równinie erozyjnej, charakteryzujące się dużą wilgotnością powietrza i nieco większym zacienieniem. W dni wietrzne ze względu na duże przestrzenie otwarte i wilgoć na terenie doliny odczuwa się silniej zimno. W bezwietrzne i bezchmurne noce może tu występować zjawisko inwersji temperatur – powstaje ono po dniu, kiedy grunt i powietrze są wygrzane. Na terenie równiny następuje szybkie wychłodzenie powietrza, ze względu na małą pojemność cieplną gruntów. Ciepłe powietrze z doliny jest przenoszone wyżej i następuje spływ zimnego powietrza z równiny. Zimne i wilgotne powietrze stagnuje na tym terenie tworząc mgły. Na terenie opracowania dominują wiatry z zachodniej ćwiartki horyzontu tj. północno-zachodnie, południowo-zachodnie i zachodnie. Znaczący wpływ na kierunek wiatrów ma położenie w tym rejonie doliny Bugu na kierunku wschód-zachód. Ww. dolina tworzy naturalny korytarz wentylacyjny, korzystnie wpływający na przewietrzanie obszaru gminy. Z zachodu na wschód następuje nawietrzanie terenu, a w kierunku przeciwnym odpływ zanieczyszczonego powietrza. Teren opracowania charakteryzuje się zróżnicowaną szorstkością terenu. Najsilniejsze wiatry występują na terenach otwartych w północnej części opracowania. Niska zabudowa oraz towarzyszące jej zadrzewienia zmniejszają nieco prędkości odczuwalnego wiatru w części południowej. Obszary pokryte roślinnością, stale lub okresowo, stanowią aktualnie około 80% powierzchni opracowania. Są one zajęte głównie przez zbiorowiska roślinności o pochodzeniu antropogenicznym lub zbiorowiska półnaturalne, zarastające wtórnie tereny pól, gdzie w składzie gatunkowym mieszają się gatunki roślin rodzimych charakterystycznych dla danego typu siedliska z gatunkami roślin synantropijnych lub ruderalnych. Najbogatsze zbiorowiska roślinne występują wzdłuż rowu melioracyjnego stanowiącego północną granicę terenu opracowania. Sam rów ma szerokość ok. 1 m i znajduje się poza terenem Planu. Wzdłuż tego uregulowanego cieku wodnego, przede wszystkim na jego skarpie (poza granicami Planu) wykształciły się różnego typu zbiorowiska roślinności hydrofilnej, charakterystyczne dla zbiorników wód płynących, eutroficznych. Płaty występujących tu zbiorowisk są różnej wielkości i przeplatają się wzdłuż rowu. Podstawowo są to zbiorowiska przejściowe o niejednoznacznej randze systematycznej, w składzie gatunkowym mieszają się tu gatunki roślin charakterystyczne dla zespołów z klasy Phragmitetea takie jak trzcina pospolita Phragmites communis, pałka wąskolistna Typha angustifolia, manna mielec Glyceria maxima, turzyca błotna Carex acutiformis, mozga trzcinowata Phalaris arundinacea, turzyca zaostrzona Carex acuta oraz gatunków roślin nitrofilnych (azotolubnych) Warszawa’2014 11 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza klasy Artemisietea jak pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, ostrożeń polny Cirsium arvense, mlecz błotny Sonchus palustris, przytulia czepna Galium aparine. Najczęściej występują fitocenozy o charakterze degeneracyjnych form zespołu mozgi trzcinowatej Phalaridetum arundinaceae. Zbiorowiska pokrywającego siedliska łęgu jesionowo-olszowego. Wzdłuż rowu, na terenie Planu, występują pojedynczo a także w formie liniowej lub skupisk, drzewa i krzewy: olsza czarna Alnus glutinosa, rzadziej czeremcha zwyczajna Padus avium. Skupiska olszy, z niewielkim udziałem czeremchy oraz ubogą warstwą krzewów (trzmieliny europejskiej, kruszyny pospolitej) oraz licznie występującymi gatunkami roślin zielnych, azotolubnych takimi jak pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, niecierpek pospolity Impatiens noli-tangere, kuklik pospolity Geum urbanum oraz jasnota plamista Lamium maculatum), a także gatunki łąkowymi (m.in. śmiłek darniowy Deschampsia cespitosa, ostrożeń błotny Cirsium palustre, turzyce) tworzą zubożałe formy łęgu jesionowo-olszowego Fraxino-Alnetum. Są to zbiorowiska zgodne z występującym siedliskiem. Zbiorowiska te znajdują się na liście priorytetowych typów siedlisk przyrodniczych będące przedmiotem zainteresowania wspólnoty (91E0, Łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae i olsy źródliskowe) wskazanych w Dyrektywie Siedliskowej (Dyrektywa Rady Nr 92/43 z 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory) i Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000. W skali kraju łęgi jesionowo-olszowe nie są zbiorowiskiem zagrożonym pod względem areału ich występowania. Istotnym zagrożeniem może być jednak utrata ich cech jakościowych ekosystemu. W wielu częściach Polski powszechne jest przesuszenie ekosystemów łęgowych, będące efektem ogólnego obniżenia poziomu wód gruntowych i przyspieszonej erozji wgłębnej cieków (np. w wyniku ich regulacji). Ich ochrona polega zatem na ochronie ich warunków siedliskowych. Kolejną grupę tworzą zbiorowiska roślin położone pomiędzy roślinnością nadwodną porastającą skarpy rowu melioracyjnego stanowiącego północną granicę Planu, a terenami zabudowy i cmentarza położonymi w rejonie ulicy Kościelnej. Do terenów zabudowy przylegają pola uprawne, pozostałe tereny to głównie pastwiska i łąki. Tereny zajęte przez łąki położone są przede wszystkim na glebach żyznych namułów torfiastych. Występuje tu głównie roślinność niska. Część działek wykorzystywana jest jako intensywnie użytkowane pastwiska, na części zaś pastwisk i łąk użytkowanych ekstensywnie pojawiają się pojedyncze brzozy brodawkowate Betula pendula w wieku około od 5 do 10 lat. Na terenie łąk i pastwisk zaobserwowano takie gatunki jak m.in.: stokrotka pospolita Bellis perennis, miniszek pospolity Taraxacum vulgare, koniczyna łąkowa Trifolium pratense, koniczyna biała Trifolium repens, przytulia pospolita Galium elatum, pasternak zwyczajny Pastinaca sativa, szczaw rozpierzchły Rumex thyrsiflorus, kuklik pospolity Geum urbanum, wiązówka błotna Filipendula ulmaria, jaskier rozłogowy Ranunculus repens. Gatunki te w zależności od siedliska tworzą różne zbiorowiska roślin z rzędu Arrhenatheretali. Na terenach z wyższym poziomem wody gruntowej, podtapianych okresowo wiosną i jesienią, występują zbiorowiska przejściowe o niejednoznacznej randze systematycznej, w kierunku zdegradowanych łąk wilgotnych z rzędu Molinietali. Są to jednak zbiorowiska przekształcone – wydeptywane (odbywa się na nich wypas bydła), a także występują na ich terenie gatunki roślin pochodzące ze zbiorowisk je otaczających – zmeliorowanych, koszonych łąk świeżych i terenów upraw polowych. Występują tu gatunki charakterystyczne dla typu zbiorowisk ze związku Molinion: sit skupiony Juncus conglomeraatus i trzęślica modra Molinia coerulea. Ponadto zanotowano tu gatunki takie jak: płonnik pospolity Polytrichum commune, dziurawiec Hypericum maculatum, śmiałek darniowy Deschampsia caespitosa, perz właściwy Elymus repens. Ponieważ występowanie gatunków charakterystycznych dla związku Molinion dotyczy bardzo niewielkich obszarów, nie można więc stwierdzić występowania w tym rejonie zbiorowisk z tej grupy. Pola uprawne zajęte są głównie przez sezonowe uprawy zbóż, którym towarzyszą gatunki jednorocznych roślin segetalnych z klasy Secalietea. Występują tu takie gatunki roślin jak: chaber zwyczajny Centaurea cyanus, mak polny Papaver rhoeas, nawrot polny Lithospermum arvense, kąkol polny Agrostemma githago, wyka siewna Vicia sativa. Część z pól uprawnych jest odłogowana. Są to głównie pola odłogowane stosunkowo niedługo, gdzie dominują gatunki roślin jednorocznych, które towarzyszyły uprawom. Części terenów upraw jest już odłogowana od lat. Pola uprawiane przeplatają się z polami nieużytkowanymi, porośniętymi lokalnie murawami napiaskowymi, Warszawa’2014 12 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza pojedynczymi drzewami i w końcu młodnikami sosnowymi i brzozowymi . Na tych terenach odłogowanych, poza gatunkami roślin jednorocznych, występują również byliny i rośliny wieloletnie, a także występują pojedyncze drzewa i grupy drzew głównie brzozy brodawkowatej Betula pendula, sosny zwyczajnej Pinus sylvestris i dębu szypułkowego Qurcus robur. W składzie gatunkowym roślin zielnych występuje wiele gatunków roślin kserotermicznych, typowych dla terenów zbudowanych z utworów przepuszczalnych z niskim poziomem wód gruntowych. Na terenie opracowania pola odłogowane od lat pokrywają m.in. wrotycz pospolity Tanacetum vulgare, bylica pospolita Artemisia vulgaris, nicennica polna Filago arvensis, nawłoć pospolita Solidago virgaurea, ostrożeń polny Cirsium arvense, szczwół plamisty Conium maculatum, szczaw tępolistny Rumex obtusifolius. Na miedzach i pastwiska licznie występuje śliwa tarnina Prunus spinosa. W części zachodnio-środkowej, przy istniejącym cmentarzu znajduje się nieduże zagłębienie, którego krawędzie porastają topole białe Populus alba (i mieszańce) i wierzby białe Salix alba. W zagłębieniu dominuje roślinność szuwarowa. Terenom zabudowanym towarzyszą różnego typu zbiorowiska kultywowane – roślin ozdobnych, sady, a także roślinność ruderalna. Na terenach zabudowy licznie występują drzewa i krzewy iglaste świerki i żywotniki, rzadziej występują również klony, topole, lipy. Z pośród drzew towarzyszących terenom zabudowy wyróżniają się zadrzewienia znajdujące się na terenie otaczającym kościół, położone przy drodze do cmentarza i na cmentarzu, a także przy ul. Kościelnej. Są to dojrzałe formy – dębu szypułkowego Quecus robur oraz kasztanowca białego Aesculus hippocastanum. Kasztanowce są w złym stanie zdrowotnym (zaatakowane przez motyla - szrotówka kasztanowiaczka). Opisane gatunki roślin nie podlegają ochronie na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin. Świat zwierzęcy większej części opracowania - terenów zabudowy i upraw - nie jest szczególnie zróżnicowany. Zabudowa terenów oraz gospodarka rolna spowodowały przeniesienie się większości zwierząt na tereny trudniej dostępne – okolice rowu melioracyjnego stanowiącego południowowschodnią granicę opracowania i towarzyszące im pastwiska, łąki i zadrzewienia. Faunę terenów pól i użytków zielonych z zadrzewieniami stanowią drobne i najczęściej pospolite gatunki zwierząt, część z nich podlega jednak ochronie. Powszechnie w tym rejonie gminy występują takie gatunki jak kret Talpa europaea (zarówno na stanowiskach łąk i pól otwartych, gdzie podlega ochronie, jak terenach zabudowy), zając szarak Lepus europaeus (gatunek łowny z okresem ochronnym), jeż wschodni Erinaceus concolor (gatunek pod ochroną), a także mysz zaroślowa Apodemus sylvaticus (gatunek objęty ochroną częściową) – bardzo popularna w tej części Polski. Okolice rowu melioracyjnego i towarzyszących mu zbiorowisk roślinnych są dogodnym biotopem dla bobra zwyczajnego, jak i wydry. Nie mniej obecnie zwierząt tych, jak i ich nor i żeremi nie zaobserwowano na tym terenie. Łąki i pastwiska, tereny nadwodne są zasiedlane przez płazy i gady (wszystkie gatunki płazów i gadów podlegają ochronie). Występuje tu żaba trawna Rana temporaria (gatunek ten jest bardzo powszechny), ropucha szara Bufo bufo, czy jaszczurka zwinka Lacerta agilis (głównie na terenach suchych pastwisk i terenach odłogowanych pól). Ponadto tereny łąk i pól są miejscem bytowania pospolitych gatunków zwierząt – takich jak mysz polna, czy nornica ruda. Niewątpliwie najcenniejszym obszarem dla ptaków w tym rejonie jest dolinka położona w północnej części Planu. Kompilacja terenów otwartych, zadrzewień i siedlisk nadwodnych wzdłuż rowu melioracyjnego sprawia, iż ptaki znajdują tu miejsca korzystne dla żerowania i gniazdowania. Tereny pól uprawnych i pastwisk, ze względu na koszenie, a także penetrację tych terenów przez psy i koty z pobliskich domów są mniej korzystnym terenem dla gniazdowania ptaków. Tereny łąk i pastwisk z zadrzewieniami oraz tereny pól są miejscem bytowania i żerowania takich gatunków jak: bażant Phasianus colchicus, kuropatwa Perdix perdix, pliszka żółta Motacilla flava (gatunek chroniony), skowronek Alauda arvensis (gatunek chroniony), trznadel zwyczajny Emberiza citrinella, kopciuszek zwyczajny Phoenicurus ochruros, kukułka Cuculus canorus. Poza tym na terenach zabudowy i towarzyszących im terenach zieleni stwierdzono terytoria nielicznych, bardzo pospolitych, ale objętych ochroną gatunkową, ptaków lęgowych spotykanych w naszym kraju tj.: dzwońca Carduelis chloris, sikory bogatki Parus major, sierpówki Streptopelia decaocto szpaka zwyczajnego Sturnus vulgaris, wróbla zwyczajnego Passer domesticus, zięby zwyczajnej Fringilla coelebs. Warszawa’2014 13 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Zagrożeniem dla ptaków przelatujących w północno-środkowej części opracowania są linie elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia. Nie mniej terenami o największym znaczeniu dla zwierząt w tym rejonie są tereny położone wzdłuż północnej granicy Planu – roślinność nadwodna, łąki, pastwiska, miedze i zadrzewienia nadwodne. Jakość i zagrożenia środowiska, w tym zdrowia ludzi W latach 2010-2012 ocena jednolitych części wód przeprowadzona przez WIOŚ w Warszawie została wykonana na podstawie rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 listopada 2011 r. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych norm jakości dla substancji priorytetowych. W tym czasie jakość wód rzeki Bóg, która jest odbiornikiem wód opadowych i oczyszczonych ścieków z terenu gminy w punkcie pomiarowym Glina Nadbużańska (miejscowość położona poniżej miejscowości Małkinia Górna, w gminie Małkinia Górna) została określona jako: stan chemiczny – dobry oraz stan/potencjał ekologiczny – słaby, na który składają się: stan elementów biologicznych – słaby (ze względu na obecność ichtiofauny w klasie słabej), stan elementów hydromorfologicznych – bardzo dobry, stan elementów fizykochemicznych – poniżej stanu dobrego i stan elementów fizykochemicznych specyficznych zanieczyszczeń syntetycznych i niesyntetycznych - dobry. Wg Programu ochrony środowiska gminy Małkinia Górna (2012 r.) na stan jakościowy wód Bugu mają wpływ takie czynniki występujące na terenie gminy jak: spływy powierzchniowe i wody infiltrujące z pól uprawnych i łąk zawierające środki ochrony roślin i nawozy; zrzuty ścieków bytowych bezpośrednio do rzeki i cieków ją zasilających; odprowadzanie ścieków bytowych ze znacznej części gminy do nieszczelnych zbiorników (niedostateczne skanalizowanie gminy oraz znikoma ilość gospodarstw posiadających przydomowe oczyszczalnie ścieków). Na terenie gminy około 30% mieszkańców korzysta z sieci kanalizacyjnej, zaś blisko 60% mieszkańców obejmuje sieć wodociągowa. Kanalizacja głównie obejmuje miejscowość Małkinia Górna oraz najbliższe jej miejscowości. Ścieki z kanalizacji zbiorczej odprowadzane są do komunalnej oczyszczalni ścieków zlokalizowana w Małkini Górnej przy ul. Nurskiej. Jest to oczyszczalnia biologiczna. Obecnie realizowana jest przebudowa oczyszczalni mająca na celu zwiększenie jej przepustowości. Po przebudowie oczyszczone ścieki będą odprowadzane do rzeki Bug gdyż dotychczas były odprowadzane do starorzecza Bugu. Na terenie Planu ścieki bytowe są odprowadzane do zbiorników bezodpływowych, skąd po wybraniu są przewożone do oczyszczalni ścieków w Małkini. Wg danych WIOŚ na terenie gminy Małkinia Górna w ostatnich latach nie był prowadzony monitoring zanieczyszczeń powietrza. W Rocznej ocenie jakości powietrza w województwie mazowieckim za rok 2012 r. (WIOŚ 2013 r.) przedstawiono wyniki metody modelowania matematycznego zanieczyszczeń powietrza. Stwierdzono w 2012 r. na terenie Małkini Górnej przekroczenie rocznego poziomu docelowego bezo(a)pirenu. Dla pozostałych zanieczyszczeń powietrza (PM10, PM2,5, O 3, SO2, NO2, C6H6, As, Cd, Ni) w roku 2012 nie stwierdzono przekroczenia dopuszczalnych norm wg kryterium ochrona zdrowia i roślin. Nie mniej strefa mazowiecka w obrębie, której znajduje się gmina Małkinia Górna została zakwalifikowana do klasy C 1 ze względu na przekroczenie norm w zakresie ochrony zdrowia nie tylko ze względu na obecność benzo(a)pirenu w pyle, ale również ze względu na ponadnormatywną zawartość w powietrzu pyłów PM10 i PM2,5. Głównym źródłem benzo(a)pirenu w powietrzu jest niepełne spalanie paliw stałych, w tym przede wszystkim węgla i drewna w paleniskach domowych, w szczególności w piecach oraz otwartych kominkach. Największy udział w emisji benzo(a)pirenu na terenie strefy ostrołęcko-ostrowskiej (w której położona jest Małkinia Górna, wyznaczonej na potrzeby Program ochrony powietrza dla stref w województwie mazowieckim, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu jako wskaźnika wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w powietrzu) ma emisja powierzchniowa i punktowa. Udział emisji powierzchniowej to 49% (105,2 kg), a emisji punktowej to 43% (91,3 kg). Najmniejszy procent udziału w emisji całkowitej z terenu strefy ma emisja komunikacyjna, stanowiąca 8% (17,8 kg) całkowitej emisji. Podstawą klasyfikacji stref w rocznej ocenie jakości powietrza są wartości poziomów: dopuszczalnego, dopuszczalnego powiększonego o margines tolerancji, docelowego i celu długoterminowego, określone w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu. 1 Warszawa’2014 14 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Na terenie gminy Małkinia Górna zaopatrzenie w ciepło odbywa się z indywidualnych kotłowni, brak jest centralnego systemu grzewczego obsługującego poszczególne miejscowości. Domy mieszkalne posiadają kotłownie indywidualne, w większości opalane węglem i drewnem. Większe kotłownie posiadają szkoły, urzędu oraz spółdzielnie mieszkaniowe. Uchwałą Nr 184/13 z dnia 25 listopada 2013 r. Sejmik Województwa Mazowieckiego określił program ochrony powietrza dla stref województwa mazowieckiego, w których został przekroczony poziom docelowy benzo(a)pirenu w powietrzu (Dz. Urz. Woj. Maz. z 2013 r. poz. 13009. Program obowiązuje od dnia 25 grudnia 2013 r. do dnia 31 grudnia 2024 r.). Spośród istotnych dla sporządzanego planu miejscowego zadań określonych w niniejszym programie dla strefy mazowieckiej należy wymienić ograniczenie emisji komunalno-bytowej (powierzchniowej) poprzez zmianę sposobu ogrzewania na proekologiczny: podłączenia do sieci ciepłowniczej podmiotów ogrzewanych indywidualnie oraz wymianę nie ekologicznych pieców na ogrzewane paliwami niskoemisyjnymi (gaz lub ekogroszek). Ponadto rozważano również inne działania służące ograniczeniu emisji zanieczyszczeń atmosferycznych, m.in.: Promowanie produkcji energii ze źródeł odnawialnych (OZE m.in.: energia wiatrowa, słoneczna, biomasa, wodna i geotermalna), w tym budowa i modernizacja lokalnych instalacji do produkcji energii ze szczególnym uwzględnieniem technologii kogeneracji i poligeneracji oraz wykorzystania OZE. Rozwój sieci zaopatrzenia w ciepło i chłód - tworzenie systemu zachęt do pozyskiwania energii z OZE. Tworzenie spójnego systemu regulacji prawnych zapobiegających presji urbanistycznej na tereny cenne przyrodniczo, pełniące funkcje klimatyczne (wymiana i regeneracja powietrza), biologiczne (siedliskotwórcze), regenerujące i zasilające wewnątrzmiejskie zespoły, biocentryczne i hydrologiczne. Kształtowanie struktur przestrzennych minimalizujących i zmniejszających emisję gazów cieplarnianych. zapotrzebowanie na energię Na terenie opracowania jak i w jego najbliższym otoczeniu brak jest istotnych punktowych źródeł zanieczyszczeń powietrza. Głównym źródłem tworzącym tło zanieczyszczeń na tym terenie jest emisja ze źródeł powierzchniowych – z palenisk domowych, unos pyłu z zaoranych pól. Nieco mniejsze znaczenie ma emisja liniowa - unos pyłu z dróg gruntowych oraz ruch pojazdów po drogach utwardzonych. Tło zanieczyszczeń na terenie opracowania tworzą również emisja z Zakładów ROCKWOOL Polska Sp. z o. o. w Małkini Górnej, kotłowni Spółdzielni Mieszkaniowej „Zacisze”, Spółdzielni Mieszkaniowej „Małkinianka” w Małkini Górnej, a także z lokalnych piekarni, kotłowni centralnego ogrzewania w obiektach użyteczności publicznej oraz kotłowni indywidualnych budynków. Miejscowość Małkinia Górna nie posiada mapy akustycznej. WIOŚ prowadzi badania poziomu hałasu w zależności od potrzeb w miejscach o szczególnym zagrożeniu w wybranych punktach województwa, a także w wybranych latach. Dla terenu gminy Małkinia Górna od roku 2003 r. nie opublikowano danych z monitoringu hałasu. Miejscowym źródłem hałasu komunikacyjnego w obrębie Planu, w jego południowej części, jest ruch pojazdów po ul. Kościelnej – drodze powiatowej. Jest to droga obsługująca lokalny ruch. W zachodnim skraju Planu znajduje się fragment drogi wojewódzkiej klasy zbiorczej, nr 627 prowadzącej do Ostrowi Mazowieckiej. Droga ta prowadzi stosunkowo nieduży jak na drogę wojewódzką ruch pojazdów (wg danych z Pomiaru ruchu na drogach wojewódzkich w 2010 roku drogą tą w ciągu doby przejeżdża na odcinku Ostrów Mazowiecka – Małkinia Górna 2325 pojazdy, z tego zaledwie 17,5% to samochody ciężarowe, autobusy i ciągniki). W związku z powyższym nie stanowi istotnej uciążliwości na obszarze Planu. W części północno-środkowej Planu, na kierunku wschód-zachód przebiega dwutorowa linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia 110kV, z obecnością której związany jest hałas technologiczny (szum akustyczny spowodowany ulotem oraz wyładowaniami powierzchniowymi na izolatorach). Zjawisko hałasu pochodzącego z linii elektroenergetycznej wzrasta podczas złej pogody zwłaszcza mżawki i deszczu. Poziom hałasu wytwarzanego przez układ przesyłowy linii 110 kV wynosi 30 – 35 dB i nie przekracza, w odległości kilkunastu metrów od linii, w najgorszych warunkach pogodowych dopuszczalnych norm. Hałas ten oddziałuje, więc lokalnie na klimat akustyczny. Warszawa’2014 15 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza W otoczeniu Planu potencjalnym źródłem hałasu jest ruch kolejowy na trasie Warszawa – Białystok – Sokółka (linia E75). Linia kolejowa położona jest na południe od terenu opracowania w odległości od ok. 100 do ok. 200 m od granicy Planu. W obszarze oddzielającym trasę linii kolejowej (stację kolejową) od terenu opracowania znajduje się zwarta zabudowa mieszkaniowa i usługowa z zielenią urządzoną, która ogranicza rozprzestrzenianie się fal dźwiękowych z terenów kolejowych. Ww. linia kolejowa ma zostać zmodernizowana. Wg Raportu oddziaływania modernizacji tej linii na środowisko (2007 r., dane ze strony internetowej SISKOM) nie występują przekroczenia na terenie opracowania norm określonych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej w porze dziennej. W część południowej terenu opracowania przebiega izofona 50dB obliczona dla pory nocnej (wg uśrednionych wyników pomiarów dla terenów otwartych). Obowiązujące Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku określa dopuszczalny poziom hałasu od dróg i linii kolejowych dla zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej LAeqD 61 dB, a LAeqN 56 (zgodnie z zaleceniami WHO, dotyczącymi dokuczliwości, zakłóceń snu i zakłóceń rozmów, należy uznać, że przekroczenie granicy poziomów hałasu na zewnątrz budynku równej 70 dB w porze dziennej i 60 dB w porze nocnej, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia). Przewidywana strefa ponadnormatywnego oddziaływania linii kolejowej w wariancie 1+ (bez zastosowania ekranów akustycznych) jest więc mniejsza niż to przedstawiono na poniższym rysunku, ze względu na zmianę unormowań prawnych, jak również ze względu na stan zagospodarowania terenów przyległych do linii kolejowej. Rysunek 3 Fragment mapy z poziomem granic hałasu sporządzonej na potrzeby Raportu oddziaływania na środowisko “Modernizacja linii kolejowej E 75 na odcinku Warszawa – Białystok – Sokółka”, 2007 r. (linią czerwoną zaznaczono granice Planu) Nie mniej w związku z przekroczeniem dopuszczalnych norm na terenie miejscowości Małkinia Górna zaplanowano lokalizację ekranów akustycznych, redukujących uciążliwości. W związku z powyższym nie przewiduje się ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego ww. linii kolejowej po modernizacji na terenach zabudowy znajdujących się w granicach Planu. Warszawa’2014 16 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Rysunek 4 Fragment mapy planowanej lokalizacji ekranów akustycznych wzdłuż linii E 75 sporządzonej na potrzeby Raportu oddziaływania na środowisko “Modernizacja linii kolejowej E 75 na odcinku Warszawa – Białystok – Sokółka”, 2007 r. Niebiską linią oznaczoną lokalizację planowanych ekranów akustycznych, czerwoną linią zaznaczono granice Planu. W otoczeniu terenu Planu nie był prowadzony monitoring promieniowania elektromagnetycznego przez WIOŚ w Warszawie w ostatnich latach. Przez teren Planu przebiegają linie elektroenergetyczne średniego i wysokiego napięcia, które są źródłem promieniowania elektromagnetycznego. Przyjmuje się (biorąc pod uwagę prowadzone badania pól elektromagnetycznych), iż obszar negatywnego oddziaływania linii elektroenergetycznych średniego napięcia, w zakresie wytwarzania pól elektromagnetycznych, mieści się w strefie 14 m (po 7,5 m od osi linii), zaś dla linii wysokiego napięcia przyjmuje się strefę 20 m. Na terenie opracowania są obecnie wytwarzane odpady komunalne w tym niebezpieczne w gospodarstwach domowych, odpady z terenów dróg i funkcjonującego cmentarza. Ponadto pośrednio w związku z funkcjonowaniem gospodarstw domowych wytwarzane są odpady z oczyszczalni ścieków, składowiska odpadów i stacji uzdatniania wody. Wg Planu gospodarki odpadami dla gminy Małkinia Górna (2004 r.) wskaźnik wytwarzania odpadów w 2011 r. kształtował się na poziomie 295 kg/Mk/rok. Na omawianym terenie i w jego najbliższym otoczeniu nie wyznaczono obszarów ograniczonego użytkowania (na podstawie ustawy z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska), nie występują tu również zakłady o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej. Terenami stanowiącymi potencjalne zagrożenie poważnymi awarii związanymi z transportem materiałów niebezpiecznych są znajdujące się w sąsiedztwie – droga wojewódzka nr 627 i linia kolejowa Warszawa – Białystok. Krajobraz W obrębie Planu znajduje się obiekt wpisany do rejestru zabytków – kościół parafialny (nr rej. A-413) wraz ze strefą ochronną oraz cmentarz parafialny wpisany do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Pod względem krajobrazowym teren opracowania można podzielić na kilka jednorodnych stref. Pierwsza z nich to strefa zabudowy położona wzdłuż ul. Kościelnej, do której przylega od północy cmentarz. Dominantą tej części opracowania jest ww. neogotycki kościół parafialny. Tereny zabudowy tworzą stosunkowo harmonijny krajobraz – dominuje zabudowa dwu kondygnacyjna, o kolorystyce białej, beżowej, żółtej, najczęściej z dachami dwuspadowymi pokrytymi materiałem dachówkopodobnym z blachy lub bitumiczne (rzadziej eternit) w kolorze czerwonym lub szarym. Ogrodzenia terenów zabudowy są ażurowe, wykonane z siatki lub kute. Miejscowo występują również negatywnie wyróżniające się w krajobrazie ogrodzenia z prefabrykowanych elementów betonowych. Zabudowaniom towarzyszą ogrody z zielenią urządzoną. Pod względem Warszawa’2014 17 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza krajobrazowym wyróżniają się zadrzewienia położone na terenie kościoła, wzdłuż ul. Kościelnej oraz przy drodze prowadzącej do cmentarza i na cmentarzu. Wzdłuż ulicy Kościelnej poprowadzona jest napowietrzna linia elektroenergetyczna niskiego napięcia szpecąca tą część opracowania. Rysunek 5 Widok na kościół parafilny – obiekt wpisany do rejestru zabytków Rysunek 6 Ulica Kościelna Warszawa’2014 18 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Rysunek 7 Widok od ul. Ostrowskiej (droga wojewódzka nr 627) na drogę prowadzącą do cmentarza Część północna, a także wschodnia i zachodnia to głównie tereny rolnicze, otwarte. W części wschodniej znajduje się Główny Punkt Zasilania w energię elektryczną, od którego odchodzą liczne napowietrzne linie elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia. Linie te, jak i sam teren GPZ stanowią negatywny, antropogeniczny element w harmonijnym krajobrazie rolniczym. W północnej części Planu pozytywnie na percepcje krajobrazu wpływają pojedyncze zadrzewienia i grupy drzew tworząc liczne, harmonijne wnętrza krajobrazowe. Na całym terenie opracowania brak jest wolnostojących nośników reklamowych, co zdecydowania wpływa na korzystny odbiór krajobrazu. 7. POTENCJALNE ZMIANY PROJEKTOWANEGO PLANU STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI Obszar analizowanego Planu nie posiada obowiązującego planu miejscowego, w związku z powyższym zmiany stanu środowiska na tym terenie mogą wynikać z kumulowania się istniejących problemów lub cech pozytywnych, bądź mogą być spowodowane przekształceniami związanymi z możliwością wydawania w tym terenie decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu. Należy podkreślić, iż decyzje te nie muszą być zgodne z ustaleniami kierunkowymi Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna. Muszą natomiast być zgodne z przepisami odrębnymi dotyczącymi m.in. stref uciążliwości od linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, stref od istniejącego cmentarza, a także z przepisami dotyczącymi ochrony zabytków będących w rejestrze i ewidencji. W strefach uciążliwości od tych linii elektroenergetycznych, które wynoszą do linii wysokiego napięcia 110kV 20 m, a dla linii średniego napięcia 15 m zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie zakazuje się lokalizacji budynków przeznaczonych na pobyt ludzi. Pod liniami elektroenergetycznymi istnieje również zakaz sadzenia drzew. Zatem, nie przewiduje się możliwości w części północnej Planu, w strefach pod liniami elektroenergetycznymi, istotnych zmian w zagospodarowaniu, które to zmiany mogłoby spowodować przekształcenia stanu środowiska. Tereny te nie mogą podlegać zabudowie, jak i zalesieniu. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze od cmentarza obowiązują następujące strefy: odległość cmentarza od zabudowań mieszkalnych, od zakładów produkujących artykuły żywności, zakładów żywienia zbiorowego bądź zakładów przechowujących artykuły żywności Warszawa’2014 19 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza oraz studzien, źródeł i strumieni, służących do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych, powinna wynosić co najmniej 150 m; odległość ta może być zmniejszona do 50 m pod warunkiem, że teren w granicach od 50 do 150 m odległości od cmentarza posiada sieć wodociągową i wszystkie budynki korzystające z wody są do tej sieci podłączone, odległość od granicy cmentarza ujęć wody o charakterze zbiorników wodnych, służących jako źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w wodę do picia i potrzeb gospodarczych, nie może być mniejsza niż 500 m. Obecnie na terenie Planu istnieje wodociąg i wszelkie budynki korzystające z wody są do niego podłączone. Także nowe budynki o funkcji mieszkaniowej, zakłady produkujące artykuły żywności, zakłady żywienia zbiorowego bądź zakłady przechowujące artykuły żywności, o ile zostałyby podłączone do istniejącego wodociągu, to mogłyby być lokalizowane w odległości 50 m od istniejącego cmentarza. Zatem, w związku z obecnością cmentarza, w strefie 50 m od niego nie przewiduje się możliwości zmiany zagospodarowania. Może natomiast zajść zmiana użytkowania, z terenów rolnych, niskich klas bonitacyjnych na terenu leśne. Nie przewiduje się również istotnych zmian w środowisku na terenach istniejącej zabudowy i cmentarza. Nie ulegnie negatywnemu przekształceniu kościół parafialny, ponieważ podlega ochronie jako obiekt wpisany do rejestru zabytków. Zgodnie z ustawą z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (art. 39) wszelkie prace budowlane wymagają uzyskania pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Nie przewiduje się również negatywnych zmian w obrębie terenu istniejącego cmentarza, wpisanego do wojewódzkiej ewidencji zabytków. Zgodnie z ww. ustawą na ww. terenie wymagane jest uzyskanie uzgodnienia właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków przy pozwoleniu na budowę lub rozbiórce obiektów budowlanych. Zmiany w zagospodarowaniu spowodowane wydawaniem decyzji o warunkach zabudowy mogą, zatem dotyczyć terenu położonego w części środkowo-wschodniej i środkowo-zachodniej Planu (pomiędzy istniejącymi terenami zabudowy, strefą od linii elektroenergetycznych i strefą 50 m od istniejącego cmentarza). Zmianie może również ulec forma użytkowania części gruntów rolnych, położonych poza strefami położonymi pod liniami elektroenergetycznymi. Zmiana użytkowania może mieć formę świadomych zalesień lub sukcesji naturalnej, spowodowanej odłogowaniem gruntów niskich klas bonitacyjnych. Zalesienia, czy sukcesja roślinności wysokiej może objęć znaczne powierzchnię gruntu, na terenie Planu i spowodować zanik dużej części siedlisk roślinności niskiej, w tym pastwiskowej (przy rowie melioracyjnym położonym przy północnej granicy Planu). Co oznacza degradację siedlisk zwierząt związanych z obecnością terenów otwartych pokrytych roślinnością niską (w tym miejsc gniazdowania takich gatunków ptaków jak trznadel, czy kopciuszek). Na terenach, o których mowa wyżej, gdzie możliwe będzie wydawanie decyzji o warunkach zabudowy, mogą nastąpić zmiany związane z lokalizacją zabudowy i terenów komunikacji: niewielkie przekształcenia rzeźby terenu (nasypy i wykopy) oraz gleb związane z posadowieniem nowych budynków i infrastruktury technicznej na terenach rolnych (nie przewiduje się potrzeby nasypywania gruntu w związku dobrymi warunkami geotechnicznymi obecnego podłoża); zmniejszenie retencji naturalnej w tym rejonie poprzez zabudowę i ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej; zwiększenie emisji zanieczyszczeń i hałasu na drogach spowodowane wzrastającym ruchem samochodów z nowych terenów zabudowy oraz brakiem kompleksowo rozwiązanej polityki komunikacyjnej w tym terenie; utrzymywać się będzie także stały – wysoki stan emisji zanieczyszczeń z palenisk domowych. Należy założyć, iż zanieczyszczenia będą w sposób ciągły kumulować się w środowisku, co może powodować, że stan sanitarny powietrza atmosferycznego będzie ulegał pogorszeniu; powstanie chaosu przestrzennego związanego z brakiem jednolitej polityki dotyczącej form, kubatury, kolorystyki budynków i ogrodzeń, a także lokalizacji nośników reklamowych. Analiza opisanych skutków braku realizacji Planu prowadzi do wniosku, iż niezrealizowanie dokumentu wywołać może przede wszystkim skutki negatywne. Przy czym, na terenach gdzie możliwe będzie wydawanie decyzji o warunkach zabudowy, możliwa będzie realizacja budynków Warszawa’2014 20 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza o gabarytach podobnych do tych, które istnieją w otoczeniu, a więc niskich, o dachach dwu spadowych. Na terenach położonych pod liniami elektroenergetycznymi nie przewiduje się istotnych zmian stanu środowiska. Tereny te będą nadal terenami otwartymi, z niską roślinnością stałą lub sezonową. Będą pełnić istniejące funkcje przyrodnicze, w tym m.in. nie przewiduje się istotnych zmian rzeźby terenu, budowy geologicznej, funkcjonowania hydrologicznego, zmiany składu gatunkowego roślin i zwierząt (o ile występujące na tym terenie zbiorowiska pastwiskowe będą koszone, a grunty orne uprawiane), a także stanu środowiska – powietrza, wód, gleb, klimatu akustycznego, promieniowania elektromagnetycznego. Zostanie zachowany stan opisany w rozdziale 6 jako stan istniejący – stan o cechach umiarkowanie korzystnych dla funkcjonowania środowiska (z uciążliwym promieniowaniem elektromagnetycznym, podwyższonym poziomem hałasu związanym z przesyłem energii i zagrożeniem dla migrujących ptaków). 8. ISTNIEJĄCE PROBLEMY OCHRONY ŚRODOWISKA ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA REALIZACJI PROJEKTOWANEGO PLANU, W SZCZEGÓLNOŚCI DOTYCZĄCE OBSZARÓW PODLEGAJĄCYCH OCHRONIE NA PODSTAWIE USTAWY Z DN. 16 KWIETNIA 2004 R. O OCHRONIE PRZYRODY W rozdziale 6 szczegółowo scharakteryzowano istniejące zagrożenia dla stanu środowiska, w związku z tym niniejszy rozdział jest podsumowaniem wcześniejszych analiz. Występujące na terenie opracowania i w jego otoczeniu problemy ochrony środowiska należy uznać w większości za umiarkowanie znaczące. Najistotniejsze problemy wynikają z położenia terenu opracowania w krajobrazie przekształconym przez człowieka - zurbanizowanym i rolniczym z nadziemnymi elementami infrastruktury technicznej. W wyniku działalności człowieka nastąpiła zmiana naturalnego sposobu użytkowania terenu, a co z tym związane m.in. lokalne pokrycie materiałem nieprzepuszczalnym gruntu, zmiany składu gatunkowego zbiorowisk roślinnych (występowanie zbiorowisk typowo antropogenicznych) i zwierząt, lokalne zmiany rzeźby terenu, profilu glebowego, hydrogeologiczne (na znacznej części terenu opracowania brak roślinności, która odgrywałaby istotne znaczenie w retencjonowaniu wody), uregulowanie cieków wodnych i wprowadzenie melioracji, a także przekształcenia jakości środowiska. Do problemów ochrony środowiska w Programie ochrony środowiska dla gminy Małkinia Górna (2012 r.) zaliczono: nielegalne pozbywanie się odpadów i tworzenie „dzikich wysypisk”, niski stopień skanalizowania i zwodociągowania gminy, duże dysproporcje między ilością przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych – na terenie opracowania wszystkie budynki korzystające z wody są podłączone do sieci wodociągowej i brak jest natomiast sieci kanalizacyjnej, istniejące indywidualne ujęcia wody – na terenie Planu dominująca część budynków jest podłączona do sieci wodociągowej, nie mniej istnieją stare studnie, hałas związany z ruchem pojazdów po drogach – na terenie Planu zlokalizowane są: droga wojewódzka o umiarkowanym natężeniu ruchu pojazdów oraz droga powiatowa o niewielkim natężeniu ruchu, emisja zanieczyszczeń do powietrza z palenisk domowych i kotłowni, w których głównym paliwem jest węgiel, a także ze źródeł komunikacyjnych – na terenie gminy stwierdzono przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu, zła gospodarka nawozowa w rolnictwie, niewłaściwe stosowanie środków ochrony roślin. Niski stopień skanalizowania, nadmierne stosowanie nawozów sztucznych oraz środków ochrony roślin, występowanie dzikich wysypisk śmieci prowadzi do zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych, w tym powoduje odpływ zanieczyszczeń do rzeki Bug, która to rzeka i jej dolina podlega ochronie przyrody (patrz rozdz. 9.1.). Poza wyżej wymienionymi problemami na terenie opracowania występują również lokalne problemy związane z obecnością: linii wysokiego i średniego napięcia, które emitują promieniowanie elektromagnetyczne groźne dla zdrowia ludzi, hałas, a także są przeszkodą dla migrujących ptaków, Warszawa’2014 21 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza cmentarza, który jest potencjalnym źródłem zanieczyszczenia wód podziemnych (wody gruntowe pod terenem cmentarza występują bardzo głęboko, w związku z powyższym istnieje małe ryzyko ich zanieczyszczenia związkami wypłukiwanymi z terenu cmentarza) oraz źródłem zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z paleniem zniczy. 9. CELE OCHRONY ŚRODOWISKA USTANOWIONE NA SZCZEBLU MIĘDZYNARODOWYM, WSPÓLNOTOWYM I KRAJOWYM, ISTOTNE Z PUNKTU WIDZENIA PROJEKTOWANEGO PLANU ORAZ SPOSOBY, W JAKICH TE CELE I INNE PROBLEMY ŚRODOWISKA ZOSTAŁY UWZGLĘDNIONE PODCZAS OPRACOWYWANIA DOKUMENTU 9.1. Cele ochrony środowiska ustanowione na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym, istotne z punktu widzenia projektowanego planu Cele ochrony środowiska na poziomie gminy Małkinia Górna określa Program ochrony środowiska tej gminy (2012 r.). Program ten uwzględnia polityki określone w tym zakresie na poziomie międzynarodowym takie jak: Strategia Lizbońska, Strategia Zrównoważonego Rozwoju Unii Europejskiej, tzw. strategia z Goeteborga, Szósty program działań Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie środowiska Środowisko 2010, Konwencja Ramsarska o obszarach wodno-błotnych sporządzona (1971) zobowiązująca strony Konwencji do ochrony obszarów wodno-błotnych oraz migrującego ptactwa wodnego, Konwencja Berneńska o ochronie dzikiej fauny i flory europejskiej oraz ich siedlisk naturalnych z 1979r., Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt sporządzoną w Bonn (1979), Ramowa Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu z Nowego Yorku (1992), Konwencja o różnorodności biologicznej z Rio de Janeiro (1992), Protokół z Kioto do Ramowej Konwencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu (1997), a także na poziomie krajowym i regionalnym, dokumenty tj.: Polityka ekologiczna państwa na lata 2009-2012 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2016, gdzie nadrzędnym, strategicznym celem jest zapewnienie bezpieczeństwa ekologicznego kraju (mieszkańców, zasobów przyrodniczych i infrastruktury społecznej) i tworzenie podstaw do zrównoważonego rozwoju społeczno – gospodarczego. Strategia Gospodarki Wodnej przyjęta w 2005 roku - określa podstawowe kierunki i zasady działania umożliwiające realizację idei trwałego i zrównoważonego rozwoju w gospodarowaniu zasobami wodnymi w Polsce. Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych, który określa przedsięwzięcia w zakresie budowy, rozbudowy, modernizacji zbiorczych sieci kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków komunalnych, a także terminy ich realizacji niezbędne dla realizacji zapisów Traktatu Akcesyjnego, który został zatwierdzony przez Radę Ministrów w 2003 roku. Polityka Leśna Państwa, przyjęta w 1997 roku - nadrzędnym celem polityki leśnej jest wyznaczenie kompleksu działań kształtujących stosunek człowieka do lasu, zmierzających do zachowania w zmieniającej się rzeczywistości przyrodniczej i społeczno-gospodarczej warunków do trwałej w nieograniczonej perspektywie czasowej wielofunkcyjności lasów, ich wszechstronnej użyteczności i ochrony oraz roli w kształtowaniu środowiska przyrodniczego zgodnie z obecnymi i przyszłymi oczekiwaniami społeczeństwa. Krajowy plan gospodarki odpadami zatwierdzony w 2010 roku. Jest to dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadami zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarowania odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią gospodarki odpadami, czyli po pierwsze zapobiegania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów oraz ograniczania ich właściwości niebezpiecznych, a po drugie wykorzystywania właściwości materiałowych i energetycznych odpadów, a w przypadku gdy odpadów nie można poddać procesom odzysku ich unieszkodliwienie, przy czym składowanie generalnie traktowane jest jako najmniej pożądany sposób postępowania z odpadami. „Program Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009-2032”, określający zasady postępowania z odpadami zawierającymi azbest, oraz zadania w tym zakresie dla poszczególnych szczebli administracji publicznej. Strategia Rozwoju Energetyki Odnawialnej definiuje cel nadrzędny jako zwiększenie udziału energii ze źródeł odnawialnych w bilansie paliwowo-energetycznym kraju do 7,5% w 2010 roku i Warszawa’2014 22 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza do 14% w 2020 roku w strukturze zużycia nośników pierwotnych. Dokument rządowy przyjęty uchwałą Sejmu w 2001 roku. Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (2006 r.), jako główny cel wskazano podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia zachowaniu tożsamości kulturowej i rozwijaniu spójności kulturowej. Jak podano w Programie ochrony środowiska gminy Małkinia Górna – w dokumencie tym zostały uwzględnione ww. dokumenty w stopniu właściwym dla charakteru i zakresu analizowanego dokumentu. W związku z powyższym w niniejszym dokumencie zaprezentowano syntetyczne ujęcie celów służących ochronie środowiska opracowanych na potrzeby gminy Małkinia Górna na podstawie Programu ochrony Środowiska tej gminy. W Programie ochrony środowiska gminy, jako podstawowe cele, istotne dla sporządzanego Planu określono: dążenie do poprawy jakości wód powierzchniowych oraz ochrona jakości i ilości wód podziemnych wraz z racjonalizacją ich wykorzystania poprzez budowę systemów odprowadzania i oczyszczania ścieków komunalnych; realizacja inwestycji ograniczających zanieczyszczenia azotowe pochodzące z rolnictwa (budowa płyt gnojowych i zbiorników na gnojowicę i gnojówkę); ograniczanie spływu zanieczyszczeń powierzchniowych z terenów zurbanizowanych, przemysłowych i rolniczych do wód powierzchniowych; objęcie zorganizowaną zbiórką odpadów wszystkich mieszkańców gminy; zachowanie naturalnych zbiorników retencyjnych, takich jak tereny podmokłe i nieuregulowane cieki wodne, a także prowadzenia zrównoważonej gospodarki leśnej; ochronę i właściwe wykorzystanie istniejących zasobów glebowych poprzez: zagospodarowanie gleb w sposób adekwatny do ich klasy bonitacyjnej i właściwości; wprowadzanie zalesienia gruntów na glebach słabych gleb bonitacyjnych i nieprzydatnych rolniczo; ograniczenie erozji na terenach użytkowanych rolniczo, związanej z działalnością gospodarczą oraz przekształceniami środowiska (m.in. odnowienie zadrzewień śródpolnych i koryt cieków wodnych); łączenie rozproszonych małych lasów w większe kompleksy; ochrona przed zmianą funkcji i pozostawienie w dotychczasowym użytkowaniu łąk i pastwisk; na trwałych użytkach zielonych w obrębie korytarzy ekologicznych nie wprowadzanie ogrodzeń działek i utrzymywać okresowe (wiosenne) nadmierne uwilgotnienie terenu; ograniczanie wprowadzania zwartej zabudowy na terenach korytarzy ekologicznych; zabudowa nie powinna dochodzić do właściwej doliny ciek; szerokość korytarza powinna być jak największa; ograniczenie czynników wpływających na degradację gleby i gruntów (głównie emisji rolniczych, przemysłowych i komunikacyjnych); minimalizację ilości wytwarzanych oraz składowanych odpadów; poprawę jakości powietrza atmosferycznego poprzez: eliminowanie węgla i oleju opałowego jako paliwa w kotłowniach indywidualnych; instalacja urządzeń do redukcji zanieczyszczeń powstających w procesie spalania paliw i procesach technologicznych; termomodernizacja budynków mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej; tworzenie warunków dla intensyfikacji ruchu rowerowego, wyznaczanie układu ścieżek rowerowych; dążenie do ograniczenia wielkości emisji zanieczyszczeń komunikacyjnych; gazyfikacja gminy zwłaszcza budynków użyteczności publicznej, promowanie wykorzystywania energii ze źródeł odnawialnych; ograniczenie uciążliwości hałasu dla mieszkańców gminy poprzez: zmniejszanie uciążliwości hałasu komunikacyjnego poprzez właściwe projektowanie dróg, modernizacje i remonty nawierzchni, a także budowę przesłon izolacyjnych (np. ekranów akustycznych) w miejscach najbardziej zagrożonych oddziaływaniem hałasu; preferowanie mało konfliktowych lokalizacji obiektów przemysłowych; dążenie do ograniczenia hałasu na terenach, gdzie jest on odczuwalny jako uciążliwy, szczególnie na terenach zwartej zabudowy mieszkalnej; utrzymanie aktualnego poziomu hałasu w obszarach, gdzie sytuacja akustyczna jest korzystna; ochronę mieszkańców gminy przed negatywnymi oddziaływaniami pól promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego poprzez rozpoznanie zagrożeń i kształtowanie stref oddziaływania elektromagnetycznego; preferowanie niekonfliktowych lokalizacji źródeł promieniowania elektromagnetycznego; Warszawa’2014 23 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza ochronę i wzrost różnorodności biologicznej gminy poprzez: dążenie do zwiększenia obszarów leśnych na terenie gminy; identyfikacja obszarów przewidzianych do objęcia szczególnymi formami ochrony przyrody ze szczególnym uwzględnieniem terenów korytarzy ekologicznych i dolin rzek; ochrona i wzrost różnorodności biologicznej i krajobrazowej; ochrona i renaturalizacja ciągów i połączeń ekologicznych ze szczególnym uwzględnieniem dolin rzecznych; ochrona elementów środowiska przyrodniczo kulturowego; rozwój sieci szlaków turystycznych i ścieżek przyrodniczych; zapobieganie poważnym awariom przemysłowym i zagrożeniom naturalnym oraz eliminacja i minimalizacja skutków w razie ich wystąpienia; budowę infrastruktury i stworzenie warunków rozwoju przedsiębiorczości. Realizacją polityki ochrony środowiska przyrodniczego na terenie gminy jest m.in. ochrona przyrody na podstawie ustawy z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. Na terenie objętym Planem występują gatunki zwierząt podlegające ochronie na podstawie Rozporządzenia z dnia 12 października 2011 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt oraz siedliska przyrodnicze wymienione w Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 6 listopada 2013 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie siedlisk przyrodniczych oraz gatunków będących przedmiotem zainteresowania Wspólnoty, a także kryteriów wyboru obszarów kwalifikujących się do uznania lub wyznaczenia jako obszary Natura 2000. Bytujące i żerujące w tym rejonie zwierzęta oraz siedliska przyrodnicze zostały opisane w rozdziale 6. Na terenie objętym Planem, nie występują obszary podlegające ochronie na podstawie ustawy z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. W otoczeniu Planu znajdują się następujące obszary ochrony przyrody: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 (OSOP) – „Puszcza Biała” kod obszaru PLB 140007 (zatwierdzony: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 21 lipca 2004r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków, aktualnie obowiązuje: Dz.U. z 2011 r. Nr 25, poz. 133), graniczy od zachodu z Planem, poprzez drogę wojewódzką nr 627. W pobliżu opracowania OSOP „Puszcza Biała” obejmuje tereny pól uprawnych i łąk, a także nieco dalej usytuowane są lasy (niewielkie kompleksy łęgów jesionowo-olszowych oraz rozległe kompleksy leśne położone głównie na siedliskach boru świeżego) oraz zabudowania wsi Małkinia Górna. Obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała jest terenem chroniącym rzadkie i zagrożone w skali europejskiej gatunki ptaków, które znajdują tu optymalne siedliska bytowania, rozrodu i żerowania. Lasy zajmują ok. 63% powierzchni tego Obszaru, tereny rolnicze ok. 36%, a zabudowane – 1%. Lasy rosną na rozległej wyrównanej płaszczyźnie porozcinanej jedynie korytami niewielkich rzek. Jest to teren sandru, czyli rozległych piaszczystych płaszczyzn. Gleby są na ogół ubogie, co determinuje występowanie głównie lasów iglastych zdominowanych przez sosnę. W obniżeniach terenu i dolinkach strumieni występują olsy i łęgi. Lasy tworzą różnej wielkości kompleksy leśne przestrzennie ze sobą połączone. Poza lasami występują grunty rolnicze: łąki wykształcone wzdłuż cieków wodnych oraz tereny uprawowe. Jako przedmioty ochrony, dla których ochrony wyznaczono obszar specjalnej ochrony ptaków Puszcza Biała, traktuje się następujące gatunki ptaków wymienione w Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE): o Bocian czarny (Ciconia nigra) – siedlisko: preferuje większe kompleksy leśne, zwłaszcza ze znacznym udziałem drzewostanów liściastych, często podmokłych i zabagnionych, poprzecinanych ciekami wodnymi (potokami, rowami melioracyjnymi), często w sąsiedztwie stawów lub innych zbiorników wodnych. Zagrożenia: nieumyślne płoszenie poprzez prowadzenie prac leśnych w pobliżu gniazd nie posiadających stref ochronnych. Dotyczy to głównie lasów prywatnych. Wypieranie gatunku z niektórych stanowisk przez bielika, drapieżnictwo ze strony kuny leśnej i kruka. Zanik odpowiednich siedlisk. o Błotniak łąkowy (Circus pygargus) – siedlisko: pola – głównie uprawy pszenżyta i rzepaku, rzadziej łąki i torfowiska. Zagrożenia: prowadzenie prac rolniczych na polach (żniwa) i na łąkach (sianokosy) powodujące nieumyślne niszczenie lęgów. Drapieżnictwo ze strony lisa, wałęsających się psów i kotów, niektórych ptaków drapieżnych (głównie jastrzębia i błotniaka stawowego). Warszawa’2014 24 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza o o o o o o o o o Derkacz (Crex crex) – siedlisko: wilgotne łąki porośnięte dość wysoką, gęstą roślinnością trawiastą, ziołorośla. Gniazdo na ziemi. Zagrożenia: potencjalnym zagrożeniem może być zarastanie łąk w wyniku zaprzestania gospodarowania oraz intensywna gospodarka łąkarska, a także osuszanie podmokłych i wilgotnych łąk oraz zabudowa letniskowa. Lelek (Caprimulgus europaeus) – siedlisko: rozległe kompleksy leśne, najczęściej bory sosnowe lub mieszane z polanami i zrębami. Spotykany również na rozległych wydmach porośniętych młodnikami sosnowymi oraz w uprawach sosnowych i świerkowych. Zagrożenia: brak - przy obecnym sposobie prowadzenia gospodarki leśnej. Dzięcioł czarny (Dryocopus martius) – siedlisko: wszelkiego rodzaju lasy, głównie w starszych klasach wielu – zarówno duże kompleksy leśne, jak również mniejsze zadrzewienia nadrzeczne oraz coraz częściej śródpolne. Warunkiem występowania dzięciołów czarnych musi być obecność grupy starszych drzew, gdzie ptaki mogą wykuć sobie odpowiednich rozmiarów dziuplę. Zagrożenia: nadmierna eksploatacja starszych drzewostanów oraz eliminacja martwych i obumierających drzew. Lerka (Lullula arborea) – siedlisko: obrzeża suchych lasów i zagajników, śródleśne polany i zręby, tereny piaszczyste porośnięte samosiewkami sosny. Zagrożenia: utrata siedlisk związana głównie z zalesianiem piaszczystych obszarów sąsiadujących z lasami oraz zabudową takich terenów, naturalną sukcesją, jak również drapieżnictwo ze strony niektórych ssaków; lisa, kuny itp. oraz ptaków krukowatych. Świergotek polny (Anthus campestris) – siedlisko: tereny rolnicze na słabych glebach. Lubi sąsiedztwo niewielkich zadrzewień śródpolnych, głównie sosnowych zagajników. Spotykany często w pobliżu szerokich i piaszczystych dróg, zasiedla wyrobiska pożwirowe, hałdy, podmiejskie tereny ruderalne. Zagrożenia: zmniejszenie areału dogodnych siedlisk lęgowych na skutek utraty powierzchni tzw. suchych nieużytków, zabudowy, naturalnej sukcesji, zalesiania gruntów rolnych. Jarzębatka (Sylvia nisoria) – siedlisko: zakrzaczenia i obrzeża niewielkich zadrzewień wśród pól oraz w dolinach rzecznych. Spotykana również w głębi lasu na większych zrębach z zaawansowaną sukcesją. Szczególnie częsta w łozowiskach wśród łąk oraz wszędzie tam, gdzie występują płaty jeżyn oraz krzewy tarniny i dzikich róż. Zagrożenia: utrata miejsc do gniazdowania – usuwanie zakrzaczeń wśród pól i wzdłuż lokalnych dróg oraz niszczenie nadrzecznych zarośli i zadrzewień. Gąsiorek (Lanius collurio) – siedlisko: skraje lasów i zadrzewień, skupiska krzaków w otwartym krajobrazie rolniczym, czasem tez skraje młodników. Gniazdo umieszcza niewysoko na drzewach lub krzewach, często kolczastych. Zagrożenia: brak w OSOP. Dudek (Upupa epops) – siedlisko: mozaika piaszczysk, muraw i łąk z kępami drzew i zadrzewieniami, często w bezpośrednim sąsiedztwie siedzib ludzkich. Wnika również w głąb kompleksów leśnych, gdzie spotykany jest na większych polanach, głównie przy osadach ludzkich. Zagrożenia: upraszczanie krajobrazu (m.in. zaorywanie muraw napiaskowych, usuwanie starych dziuplastych drzew), zalesianie terenów otwartych, zanik wypasu, w mniejszym stopniu stosowanie środków owadobójczych. Kobuz (Falco subbuteo) – siedlisko: skraje lasu w pobliżu polan i zrębów, zadrzewienia śródpolne. Zagrożenia: brak w OSOP. Wśród gatunków będących przedmiotem ochrony w OSOP „Puszcza Biała” wyróżnić można dwie grupy gatunków: o gatunki leśne: lelek, lerka, dzięcioł czarny, bocian czarny, kobuz; o gatunki związane z krajobrazem rolniczym: dudek, lerka, świergotek polny, jarzębata, derkacz, gąsiorek. W przypadku pierwszej grupy gatunków zasadniczo nie stwierdzono istniejących znaczących zagrożeń. Ochronna dla tych gatunków w większości polega na utrzymaniu aktualnego stanu populacji lub charakteru siedlisk, co wiąże się z dalszą realizacją gospodarki leśnej. W przypadku drugiej grupy zagrożenia związane są z możliwością porzucania gospodarki rolnej i powolną sukcesją gruntów rolnych albo, z drugiej strony, z ich coraz intensywniejszym Warszawa’2014 25 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza zagospodarowaniem w różnych kierunkach: intensyfikacji produkcji rolnej, silnej presji zabudowy. Rysunek 8 Schemat lokalizacji terenu Planu na tle OSOP Dolina Dolnego Bugu oraz OSOP Puszcza Biała (czerwoną linią zaznaczono granice Planu) OSOP Puszcza Biała OSOP Dolina Dolnego Bugu źródło: strona http://maps.geoportal.gov.pl/ Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 (zatwierdzony: Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 21 lipca 2004r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000, aktualnie obowiązuje: Dz.U. z 2011 r. Nr 25, poz. 133), południowa, najbardziej wysunięta w kierunku OSOP granica Planu znajduje się w odległości około 300-900m na północ od granic OSOP i jest odseparowana od niego terenami zwartej zabudowy miejscowości Małkinia Górna i terenem linii kolejowej Warszawa-Białystok. W pobliżu opracowania OSOP „Dolina Dolnego Bugu” obejmuje obszar doliny Bugu, z korytem nie zmieniony przez człowieka, łęgami nadrzecznymi, starorzeczami, a także łąkami, suchymi pastwiskami i terenami rolnymi. Na terenie OSOP występuje co najmniej 22 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej (2009/147/WE), 6 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi. Jest to bardzo ważna ostoja ptaków wodno-błotnych. Jedno z nielicznych w Polsce stanowisk lęgowych gadożera, a do niedawna jedno z nielicznych w Polsce stanowisk kulona. W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków ptaków: bączek, bocian czarny, brodziec piskliwy, cyranka, czajka, czapla siwa, krwawodziób, gadożer, kszyk, kulik wielki, płaskonos, podróżniczek, rybitwa białoczelna, rybitwa czarna, rybitwa rzeczna, rycyk, sieweczka rzeczna, sieweczka obrożna, zimorodek; w stosunkowo wysokim zagęszczeniu występują: bocian biały, kania czarna, derkacz, wodnik i samotnik. Wg Standardowego Formularza Danych zagrożeniami dla tutejszej awifauny są: drogi, ścieżki, drogi kolejowe, sieci infrastruktury technicznej, rolnictwo (intensyfikacja i zaprzestanie), wnikanie zabudowy na tereny doliny, w tym zabudowy produkcyjnej i usługowej, kłusownictwo i polowania, nielegalne pozbywania się odpadów z gospodarstw domowych i obiektów rekreacji, zanieczyszczenia. Autorzy opracowania „Główne zagrożenia walorów faunistycznych doliny dolnego Bugu” Andrzej Dombrowski, Artur Goławski, Rafał Kuczborski, Cezary Mitrus wymieniają jako zagrożenia dla awifauny doliny: o „wały przeciwpowodziowe - osuszające zawale i w dłuższej perspektywie zmieniające krajobraz dolinny w typowy krajobraz rolniczy z intensywnie nawożonymi łąkami i gruntami ornymi, Warszawa’2014 26 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza o nadmierne pogłębianie starych rowów melioracyjnych i kopanie nowych oraz brak zastawek zatrzymujących odpływ wód w okresach suszy, o zaniechanie wykaszania łąk, zwłaszcza najbardziej wilgotnych kompleksów, o wycinanie i wypasanie lasów łęgowych, o regulacje koryta rzeki, o brak pod drogami odpowiednich przepustów, umożliwiających swobodne przemieszczanie zwierząt: drobnych ssaków, płazów i gadów, o zalesianie monokulturami sosnowymi lub topolowymi piaszczystych muraw, o nadmierna penetracja plaż i wysp oraz pozyskiwanie kruszywa w okresie lęgowym, o użytkowanie łodzi motorowych w pobliżu brzegów abrazyjnych, o brak oznakowania linii i słupów energetycznych, zabezpieczającego przed kolizjami w trakcie przelotów ptaków”. Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000 „Ostoja Nadbużańska” - południowa, najbardziej wysunięta w kierunku projektowanego SOOS granica Planu znajduje się w odległości około 360-1000 m na północ od granic SOOS i jest odseparowana od niego zwartą zabudową miejscowości Małkinia Górna i linią kolejową relacji Warszawa-Białystok. W pobliżu opracowania SOOS „Ostoja Nadbużańska” obejmuje obszar doliny Bugu, z korytem niezmieniony przez człowieka, łęgami nadrzecznymi, starorzeczami, a także łąkami, suchymi pastwiskami i terenami rolnymi. Rysunek 9 Schemat lokalizacji terenu Planu na tle SOOS Ostoja Nadbużańska (czerwoną linią zaznaczono granice Planu) SOOS Ostoja Nadbużańska źródło: strona http://maps.geoportal.gov.pl/ Dominującą część SOOS „pokrywają suche, ekstensywnie użytkowane pastwiska. Obszary bagienne są usytuowane głównie przy ujściach rzek, dopływów Bugu oraz wokół pozostałych fragmentów dawnych koryt rzecznych. Koryto Bugu jest w większości niezmienione przez człowieka, pozostały tu liczne, piaszczyste wyspy, nagie lub porośnięte wierzbowymi lub topolowymi łęgami nadrzecznymi, z dobrze rozwiniętymi zaroślami wierzbowymi. Pierwsza terasa rzeki obfituje w starorzecza, zróżnicowana pod względem wielkości, głębokości i stopnia porośnięcia przez roślinność wodną. Szczególnie cenny jest kompleks nadrzecznych lasów o zachowanym naturalnym charakterze oraz szereg zbiorowisk łąkowych i związanych Warszawa’2014 27 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza z siedliskami wilgotnymi. 16 rodzajów siedlisk z tego obszaru znajduje się w Załączniku I Dyrektywy Rady 92/43/EWG.” Z czego największe powierzchnie zajmują: niżowe i górskie świeże łąki użytkowane ekstensywnie (Arrhenatherion elatioris), łąki selemicowe (Cnidion dubii), łęgi wierzbowe, topolowe, olszowe i jesionowe (Salicetum albo-fragilis, Populetum albae, Alnenion glutinoso-incanae,) olsy źródliskowe, grąd środkowoeuropejski i subkontynentalny (GalioCarpinetum, Tilio-Carpinetum), starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion. Stwierdzono tu występowanie 21 gatunków z II Załącznika Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Jest to jeden z najważniejszych obszarów dla ochrony ichtiofauny w Polsce. Obejmuje ona 10 gatunków ryb z II Załącznika Dyrektywy Rady 92/43/EWG, z kozą złotawą i kiełbiem białopłetwym.” Występują tu „stanowiska rzadkich gatunków roślin w tym 2 gatunki z II Załącznika Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Bogata” jest również „fauna bezkręgowców, m.in. interesujące gatunki pająków”. Jako główne zagrożenia dla omawianego Obszaru w Standardowym Formularzu Danych wymieniono: trasy szybkiego ruchu – drogi i linie kolejowe, wnikanie zabudowy produkcyjnej i usługowej na tereny doliny, wędkarstwo, kłusownictwo i polowania, nielegalne pozbywania się odpadów z gospodarstw domowych i obiektów rekreacji, zanieczyszczenia, zakłócenia powodowane przez działalność człowieka. Nadbużański Park Krajobrazowy (Rozporządzenie Nr 3 Wojewody Mazowieckiego z dn. 15 marca 2005r. w sprawie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego oraz Rozporządzenie nr 58 Wojewody Mazowieckiego z dn. 25 maja 2005r. w sprawie zmiany rozporządzenia w sprawie Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego) znajduje się w odległości około 2,5 km na południe od granicy terenu opracowania. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego z 2004 r. wskazano potrzebę powiększenia Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego. Teren sporządzanego Planu znajduje się w zasięgu terenów predysponowanych do powiększenia Parku. Rysunek 10 Schemat lokalizacji terenu Planu na tle Nadbużańskiego Parku Krajobrazowego (czerwoną linią zaznaczono granicę Planu) Nadbużański Park Krajobrazowy (źródło: strona http://maps.geoportal.gov.pl/) Warszawa’2014 28 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Przez teren gminy Małkinia Górna przebiega korytarz ekologiczny łączący najcenniejsze siedliska przyrodnicze. Są to przede wszystkim doliny rzeczne i formy pradolinne oraz znaczne nierozczłonkowane kompleksy leśne i rolno-leśne. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego (Uchwała nr 65/2004 Sejmiku Województwa Mazowieckiego z dnia 7 czerwca 2004 r.) wymienia główne korytarze ekologiczne na terenie województwa związane z rzekami Wisłą, Bugiem, Narwią i Pilicą (korytarze o znaczeniu międzynarodowym), Wkrą, Skrwą, Bzurą, Słudwią, Świdrem i Liwcem (korytarze krajowe) i mniejszymi rzekami o znaczeniu regionalnym. Przez teren gminy Małkinia Górna przebiega międzynarodowy korytarz ekologiczny doliny Bugu. 9.2. Problematyka ochrony środowiska w projekcie planu W Planie ustalono następujące rozlokowanie terenów funkcjonalnych: nowe tereny zabudowy zostały zlokalizowane na terenach o małych wartościach przyrodniczych oraz niskich klas bonitacyjnych gleb jako uzupełnienie istniejącej zabudowy położonej wzdłuż ul. Kościelnej; tereny zabudowy mają jednorodną funkcję mieszkaniową i usługową; zachowano w obecnym użytkowaniu istniejący lokalny korytarz ekologiczny położony w północnej części opracowania wzdłuż rowu melioracyjnego, w postaci terenów rolnych i leśnych; w części środkowej Planu ustalono zachowanie istniejącego cmentarza oraz zaplanowano w jego sąsiedztwie nowy teren cmentarza. Dla obu cmentarzy ustalono przestrzeganie zasad określonych dla stref w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określania, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze. Opis przeznaczenia poszczególnych terenów znajduje się w rozdziale 5. Wprowadzono następujące ustalenia mające na celu ochronę środowiska i zdrowia ludzi: zasady lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko: o zakaz lokalizowania przedsięwzięć zaliczanych w przepisach odrębnych do inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, za wyjątkiem inwestycji celu publicznego z zakresu infrastruktury technicznej; o zakaz lokalizowania wszelkich obiektów mogących powodować stałe lub czasowe ponadnormatywne uciążliwości spowodowane wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza, gleby, wód gruntowych i powierzchniowych; o zakaz prowadzenia wszelkiej działalności wytwórczej, składowej lub produkcyjnej, działalności związanej z dystrybucją takich towarów jak: gaz, paliwa płynne i inne substancje niebezpieczne, mogących powodować przekroczenie standardów jakości środowiska i zamieszkania w rozumieniu przepisów odrębnych, za wyjątkiem terenów oznaczonych symbolami 1MN-U i 2MN-U, w strefie 50 m od cmentarza, gdzie dopuszcza się realizację obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową, wytwórczą, w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania uciążliwości dla przeznaczenia podstawowego. ochrony środowiska gruntowo - wodnego i wód powierzchniowych poprzez: o obowiązek odprowadzania ścieków do szczelnych systemów kanalizacyjnych, zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi; o oczyszczenia w separatorach wód opadowych lub roztopowych z nawierzchni utwardzonych, przed odprowadzeniem ich bezpośrednio do gruntu lub do cieków powierzchniowych, zgodnie z przepisami odrębnymi przy czym ustalono odprowadzenie wód opadowych i roztopowych na terenach zabudowy mieszkaniowej, mieszkaniowo-usługowej i usługowej, powierzchniowo na teren własnej działki o odprowadzenia ścieków bytowych – docelowo do gminnej kanalizacji sanitarnej (po jej wybudowaniu), do czasu realizacji gminnej kanalizacji sanitarnej dopuszcza się Warszawa’2014 29 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza o odprowadzenie ścieków bytowych do szczelnych i bezodpływowych zbiorników na ścieki bytowe lub do przydomowych indywidualnych lub grupowych oczyszczalni ścieków; obowiązek ukształtowania terenu działki w sposób uniemożliwiający odprowadzenie wód opadowych na działki sąsiednie oraz nie powodujących zakłócenia istniejących stosunków wodnych. ochrony powietrza atmosferycznego poprzez obowiązek stosowania ekologicznych nośników energii w systemach grzewczych budynków, między innymi takich jak: gaz ziemny, olej opałowy, biomasy, pellet, energia elektryczna, odnawialne źródła energii, za wyjątkiem źródeł wykorzystujących w procesie przetwarzania energię wiatru oraz energię pozyskiwaną z biogazu wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych. Dopuszcza się stosowanie drewna. ochrony klimatu akustycznego poprzez obowiązek przestrzegania dopuszczalnych norm hałasu na terenach MN-U traktowanych jako tereny mieszkaniowo-usługowe, podlegające ochronie przed hałasem zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku. ochrony powierzchni ziemi przed zanieczyszczeniami poprzez obowiązek prowadzenia gospodarki odpadami zgodnie z przepisami odrębnymi zapewniającymi ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska, a także ze stosownymi uchwałami Rady Gminy przyjętymi w celu utrzymania czystości i porządku w gminie oraz Planem gospodarki odpadami. ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym poprzez ustalenie zakazu lokalizowania w odległości 25 m od terenu oznaczonego symbolem E oraz w strefie technicznej linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia wyznaczonej na rysunku planu (dla linii WN 20m, po 10m od osi linii, dla linii SN 15m, po 7,5m od osi linii), będącej strefą ich potencjalnego oddziaływania, budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi. Wszelkie pozostałe inwestycje na terenie strefy technicznej wymagają uwzględnienia na etapie projektowania, realizacji oraz użytkowania przepisów odrębnych. ochrony zdrowia ludzi m.in. o ustalono zaopatrzenie w wodę do celów bytowych w oparciu o istniejący i projektowany wodociąg; o ustalono przestrzeganie zasad dotyczących stref od cmentarzy: na terenach oznaczonych symbolami 1MN-U, 2 MN-U, 2U, 3U, 1KP, 2KP, w strefie 50 m od granic cmentarzy ustalono zakaz realizacji funkcji i budynków mieszkalnych oraz budynków lub lokali usługowych typu: zakłady żywienia zbiorowego, bądź zakłady przechowujące artykuły żywności; na terenach 1MN-U, 2 MN-U, 3MN-U, 1U, 2U, 3U, 1KP, 2KP, w strefie od 50 m do 150 od granic cmentarzy ustalono obowiązek podłączenia istniejących i projektowanych budynków korzystających z wody do sieci wodociągowej; na terenach położonych w strefie do 150 m od granic cmentarzy ustalono obowiązek likwidacji istniejących ujęć własnych oraz zakaz realizacji studzien służących do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych (za wyjątkiem studzien służących do czerpania wody do celów technologicznych związanych z prowadzeniem działalności usługowej). w zakresie ochrony funkcjonowania przyrodniczego ustalono: o niezabudowane i nieutwardzone części terenów należy zagospodarować zielenią ozdobną; o zachowanie części powierzchni działek jako powierzchni biologicznie czynnego (przy czym do powierzchni biologicznie czynnej włącza się tylko terenie stanowiące grunt rodzimy pokryty roślinnością lub wodą, a także 50% powierzchni pokrytej ażurową ekokostką): Warszawa’2014 30 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Symbole przeznaczenia terenu Powierzchnia terenów [ha] Minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie czynnej w [%] na działce budowlanej MN-U 1U 2U 3U ZC KP E R ZL KDZ, KDL, KDD, CP Sumy: 8,75 0,37 0,1 0,59 3,11 1,08 1,2 16,1 0,22 30% 50%* 10% 15% 0* 0* 0* 100* 100* Minimalna powierzchnia terenu stanowiąca powierzchnię biologicznie czynną [ha] 2,63 0,19 0,01 0,09 0 0 0 16,1 0,22 4,85 0* 0 35,16 - 19,24 * brak określenia minimalnego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej, przyjęto wartości wynikające z możliwości zagospodarowania terenu ustalonego w Planie. Określając minimalny wskaźnik powierzchni biologicznie czynnego dla terenu 1U wzięto pod uwagę ustalenie Planu, że teren ten pozostawia się w dotychczasowym użytkowaniu. Jak wynika z powyższego zestawienia na terenie Planu zachowane zostanie minimum ok. 19,24 ha powierzchni biologicznie czynnej, co stanowi około 55% powierzchni Planu. Jest to wskaźnik stosunkowo duży. W skład terenów niepokrytych materiałami nieprzepuszczalnymi i niezabudowanymi będą wchodziły tereny otwarte – grunty orne, pastwiska, lasy, tereny zieleni urządzonej przy obiektach mieszkaniowych i usługowych. Do tej sumy nie wliczono terenów nieutwardzonych w obrębie cmentarza, ponieważ Plan nie określa minimalnej powierzchni tych terenów na planowanym cmentarzu (czy ograniczeń w jego zagospodarowaniu, takich jak maksymalna powierzchnia zabudowy), nie mniej należy się spodziewać, że tam również tereny zieleni powstaną, ponieważ zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 7 marca 2008 r. w sprawie wymagań, jakie muszą spełnić cmentarze, groby i inne miejsca pochówku zwłok i szczątków cmentarz projektuje się i utrzymuje jako tereny o założeniu parkowym. Również w obrębie terenów komunikacji i infrastruktury będą występować tereny zieleni. Zatem podany powyżej procentowy udział powierzchni biologicznie czynnej będzie prawdopodobnie nieco większy. Nowe tereny zabudowy, cmentarza i komunikacji (tereny lokalizacji budynków, dróg, miejsc postojowych, miejsc pochówków, zieleni urządzonej itp., czyli włącznie z powierzchnią biologicznie czynną) zajmują powierzchnię około 7,97 ha, czyli 22,7% powierzchni Planu (do powierzchni nowych terenów zabudowy i komunikacji nie włączono terenów obecnie zagospodarowanych w ten sposób). Na tych terenach zachowane zostanie minimum 1,13 ha powierzchni biologicznie czynnej, a więc redukcja powierzchni biologicznie czynnej w skutek realizacji ustaleń Planu będzie występowała na maksymalnie 6,84 ha co stanowi około 19,5% powierzchni terenu Planu. Zdecydowana zmiana zagospodarowania nastąpi jedynie w części środkowej Planu. Na pozostałych terenach zostanie zachowane istniejące użytkowanie i zagospodarowanie. Do tej pory tereny zabudowy z towarzyszącą zielenią urządzoną stanowiły około 30,9% powierzchni omawianego terenu, pozostałą część stanowiły zaś tereny rolne i leśne. Po zrealizowaniu ustaleń Planu, tereny zabudowy z towarzyszącą zielenią urządzoną będą mogły zaś stanowić 53,6% jego powierzchni, zaś tereny rolne i leśne będą stanowiły 46,4%. Warszawa’2014 31 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza 10. ANALIZA PRZEWIDYWANEGO ODDZIAŁYWANIA PROJEKTU MPZP NA ŚRODOWISKO I LUDZI, Z UWZGLĘDNIENIEM ZALEŻNOŚCI MIĘDZY ELEMENTAMI ŚRODOWISKA I MIĘDZY ODDZIAŁYWANIAMI NA TE ELEMENTY 10.1. Przewidywane skutki realizacji ustaleń planu miejscowego na poszczególne elementy środowiska Ukształtowanie powierzchni terenu, gleby Plan adaptuje istniejące tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, usługowej, infrastruktury technicznej – elektroenergetyki, cmentarz parafialny oraz istniejący, podstawowy układ komunikacyjny, a także wyznacza nowe tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami oraz cmentarza i dróg w obrębie terenów rolnych – niskich klas bonitacyjnych. Zachowano również dużą część terenów rolnych oraz istniejące lasy. Około 22,7% powierzchni Planu będzie mogło zmienić formę użytkowania i zagospodarowania, w wyniku jego realizacji, z terenów otwartych (gruntów rolnych – gruntów ornych, rzadziej pastwisk) na tereny zabudowy, cmentarza i komunikacji z zielenią towarzyszącą. Na tych terenach nastąpi, więc trwała likwidacja użytków rolnych niskich klas bonitacyjnych narażonych na obecność znacznego ładunku zanieczyszczeń związanego z uzdatnianiem gruntu na cele rolnicze, zmiana struktury gleby oraz mogą wystąpić nieduże zmiany niwelety terenu. Na około 77,3% powierzchni terenu zostanie zachowane obecne użytkowanie i zagospodarowanie na tych terenach nie przewiduje się zasadniczych zmian ukształtowania terenu i profilu glebowego wynikających z realizacji Planu. Są to zarówno tereny otwarte – grunty rolne w tym odłogowane z zadrzewieniami, tereny pastwisk, jak i tereny istniejącej zabudowy, infrastruktury, komunikacji i cmentarza. Na terenie Planu nie zidentyfikowano terenów zagrożonych wystąpieniem ruchów masowych ziemi. Ze względu na istniejące niewielkie spadki terenu, warunki gruntowo-wodne, a także planowane zagospodarowanie nie przewiduje się również w wyniku realizacji Planu powstania ryzyka ww. ruchów. Na terenach, gdzie zaplanowano zmianę użytkowania i zagospodarowania przekształcenia niwelety będą miały dwojaki charakter: chwilowy i stały. W obrębie terenów nowej zabudowy Plan zasadniczo generuje zmiany chwilowe lub krótkoterminowe, związane z realizacją zabudowy oraz infrastruktury technicznej. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej, z którą wiąże się bezpośrednio prowadzenie głębokich wykopów, dotyczyć będzie przede wszystkim nowych (wyznaczonych Planem) ciągów komunikacyjnych obsługujących w szczególności nowe tereny zabudowy, a więc terenów: 03KDD, 04KDD i 05KDD. Na terenach planowanej zabudowy zmiany niwelety będą prawdopodobnie mniejsze i będą miały charakter głównie krótkoterminowy, ponieważ warunki budowlane są tu korzystne - przekształcenia będą dotyczyć głównie strefy przypowierzchniowej najczęściej do 2,0 m ppt. Będą związane z podpiwniczeniem budynków oraz budową podziemnych przyłączy instalacji infrastruktury technicznej. Grunty z wykopów zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska z 21 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów są odpadem, w związku z czym ich zagospodarowanie jest ściśle określone przepisami prawa. W rzeczywistości przepisy prawa są jednak w tym zakresie często nieprzestrzegane. Ograniczenie procederu nielegalnego wywozu gruntu lub jego niewłaściwego składowania wykracza poza możliwości ustaleń Planu. Grunty z wykopów (m.in. fundamentowych) będą więc częściowo wywożone lub mogą posłużyć do formowania nasypów na terenie Planu. Spowodować to może niewielkie, trwałe podniesienie powierzchni terenu. Ewentualne przekształcenia dotyczą krajobrazu o nie wyróżniającej się niwelecie. Nie przewiduje się lokalizacji nowego zagospodarowania na obszarach odznaczających się większymi walorami ukształtowanie terenu. Jednym z czynników mających wpływ na ukształtowanie powierzchni ziemi jest składowanie odpadów. Oddziaływanie Planu w zakresie wytwarzania i składowania odpadów zostało przedstawione w rozdziale 10.2. Warszawa’2014 32 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Kopaliny Na omawianym terenie nie występują udokumentowane złoża kopalin, dlatego ustalenia Planu nie mają na nie wpływu. Bilans wód podziemnych i powierzchniowych oraz układ hydrologiczny Wody podziemne stosunkowo łatwo ulegają przekształceniom ilościowym wskutek działalności inwestycyjnej ingerującej bezpośrednio lub pośrednio w środowisko wodne, w wyniku prowadzenia prac ziemnych, zmiany struktury gleb, zmniejszenia pokrycia gleby roślinnością wysoką, a także ograniczenia powierzchni biologicznie czynnej na gruncie rodzimym. W wyniku realizacji Planu, na jego terenie nastąpi stosunkowo nieduże, trwałe ograniczenie powierzchni biologicznie czynnej (o ok. 19,5% powierzchni Planu). Wody deszczowe o małym stopniu zanieczyszczenia i oczyszczone wody deszczowe z terenów, które wymagają oczyszczenia będą odprowadzane bezpośrednio do gruntu, co może wpływać stabilizująco na poziom wód gruntowych. Ubytek wody deszczowej będzie dotyczył przede wszystkim wody, która odparuje bezpośrednio z terenów utwardzonych oraz wody, która zostanie odprowadzona istniejącym systemem odwadniającym (rowy melioracyjne za północną i zachodnią granicą Planu). W Planie nie przewiduje się realizacji nowych elementów odwodnienia terenu. Znaczna część wód będzie jednak zasilać wody gruntowe i potencjalnie może być retencjonowana na terenach zieleni urządzonej przy zabudowie, na terenach cmentarza i komunikacji, a także na terenach rolnych i leśnych, w szczególności w dolince położonej w północnej części Planu, gdzie występują lokalnie grunty organiczne cechujące się dużą pojemnością wodną. Tereny rolne, w tym odłogowane z zadrzewieniami, lasów, a także tereny zieleni urządzonej towarzyszącej terenom zabudowy, cmentarza i układowi komunikacyjnemu będą stanowić obszar zasilania i retencji wód podziemnych. Woda opadowa będzie jednak również mogła być retencjonowana na terenach zabudowy, w szczególności tam gdzie wyznaczono wysoki minimalny udział powierzchni biologicznie czynnej (pbc) na działkach budowlanych. Kolejnym czynnikiem mogącym wpływać na bilans wód gruntowych jest drenaż podziemny wód związany z pracami ziemnymi prowadzonymi przy budowie kanalizacji sanitarnej, przewodów wodociągowych, kanałów technologicznych i fundamentowaniu. Powyższe urządzenia i elementy konstrukcyjne prowadzone poniżej zwierciadła wody gruntowej, a w szczególności przepuszczalna strefa gruntu wokół nich działają jak dren. Do drenażu wód gruntowych może dochodzić na terenach gdzie poziom wód gruntowych jest wysoki, a wody gruntowe znajdują się pod trudnoprzepuszczalną warstwą gruntu. W obrębie terenów planowanej zabudowy poziom zwierciadła wody gruntowej jest niski (poniżej 2 m p.p.t.), a wody występują w utworach przepuszczalnych, zatem realizacja podpiwniczenia i fundamentów nie będzie powodowała obniżenia zwierciadła wód pierwszego poziomu wodonośnego. Szczególnie istotna dla utrzymania istniejącego poziomu zwierciadła wody gruntowej jest obecność zieleni wysokiej. Aktualnie na terenie Planu roślinność wysoka jest stosunkowo uboga – występuje tu kilka niewielkich skupisk zadrzewień (lasów, zadrzewień na terenach rolnych, na miedzach), położonych głównie w północnej części Planu. W obrębie istniejących terenów rolnych, zabudowy i cmentarza zieleń wysoka występuje najczęściej sporadycznie. W Planie ustalono zachowanie istniejących terenów leśnych (gruntów będących lasem w ewidencji gruntów) położonych w dolince, przy rowie melioracyjnym zlokalizowanym wzdłuż północnej granicy Planu. W wyniku realizacji Planu, ustalenia terenów zabudowy może nastąpić redukcja drzew, które pojawiły się w wyniku sukcesji naturalnej na terenach rolnych. Dotyczy to jednak niewielkiej powierzchni gruntów. Dodatkowo, zadrzewienia te mogłyby zostać również obecnie usunięte, ponieważ nie podlegają ochronie na podstawie ustawy z dn. 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych. Wraz z realizacją planowanego zagospodarowania na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami, czy planowanego cmentarza zostaną urządzone tereny zieleni towarzyszące funkcji podstawowej. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że w obrębie ogrodów przy budynkach i na terenie cmentarza zostaną zasadzone również drzewa i krzewy. Realizacja Planu, w tym urządzenie terenów zabudowy, nie spowoduje zasadniczo zmniejszenia powierzchni terenu pokrytej roślinnością wysoką, niż to ma miejsce w tym momencie, a tym samym nie spowoduje obniżenia retencji roślinnej wód. Warszawa’2014 33 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza W wyniku realizacji zaplanowanej zabudowy zwiększy się zapotrzebowanie na wodę. Plan ustala, że woda na potrzeby istniejącego i planowane zagospodarowania będzie czerpana z gminnego ujęcia wody. Zatem realizacja ustaleń Planu w zakresie poboru wody będzie oddziaływać na tereny położone poza jego granicami i przyczyniać się do długoterminowego zwiększania leja depresyjnego wokół gminnego ujęcia wód podziemnych. Reasumując, realizacja ustaleń Planu może przyczynić się do długoterminowego zwiększenia leja depresyjnego wokół gminnego ujęcia wód podziemnych poziomu użytkowego (nie wykorzystywanego przez rośliny). Zachowanie części terenów jako terenów rolnych, leśnych i zieleni urządzonej towarzyszącej zabudowaniom będzie umożliwiało infiltrację wód opadowych w głąb profilu glebowego i sprzyjało zasilaniu wód podziemnych. Pozytywnie na bilans wód podziemnych może również wpłynąć możliwe zwiększenie pokrycia terenu przez roślinność wysoką ogrodów przydomowych. Na terenie Planu nie występują naturalne cieki lub zbiorniki wodne, zatem ustalenia dokumentu nie generują bezpośrednich zmian naturalnego układu hydrologicznego. W zachodniej część Planu znajduje się niewielki fragment rowu melioracyjnego powiązany ze stawem położonym na terenie zabudowy. Ww. rów melioracyjny położony jest na terenie rolnym, gdzie ustalono zachowanie istniejącego użytkowania terenów. W wyniku planowanego zagospodarowania nie przewiduje się istotnego zwiększenia ilość wód opadowych zasilających rzekę Bug (co mogłoby skutkować zwiększeniem zagrożenia powodziowego w niższych częściach doliny), ponieważ nie planowane jest utworzenie nowych dużych obszarów z których wody byłyby odprowadzane rowami do tej rzeki. Zwiększy się natomiast zasilanie pośrednie, poprzez odprowadzanie oczyszczonych ścieków sanitarnych z tego rejonu. Klimat Planowane zmiany w dotychczasowym zagospodarowaniu terenu Planu nie spowodują, na znacznej części opracowania, zasadniczych przekształceń warunków mezoklimatycznych. Zaplanowane nieduże powiększenie w południowej części Planu terenów niskiej i umiarkowanie intensywnej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami oraz w części środkowej Planu nowej części cmentarza wraz terenami do jego obsługi, nie spowoduje zasadniczych zmian w warunkach przewietrzania, czy zachwiania równowagi termiczno-wilgotnościowej. Planowana niska zabudowa nie będzie stanowiła znaczącej bariery dla przymieszających się mas powietrza, będzie więc stosunkowo dobrze przewietrzana. Ponieważ w obrębie Planu nie przewiduje się lokalizacji wysokich budynków, warunki insolacyjne będą korzystne dla zdrowia ludzi. Możliwość tworzenia ogrodów przydomowych z zielenią wysoką w zabudowie mieszkaniowej i usługowej, będzie wpływała korzystnie na zmniejszenie prędkości wiatrów i zachowanie prawidłowej wilgotności powietrza, a tym samym odczuwalnych wahań temperatury powietrza. Na większości terenów zespół ww. warunków - dobre przewietrzanie, odpowiednie nasłonecznienie, umiarkowana wilgotność powietrza - będzie miał korzystny wpływ dla zdrowia ludzi tu zamieszkujących. Nowe tereny zabudowy zostały zaplanowane na terenach o korzystnych warunkach klimatycznych, poza terenami dolin rzecznych. Największe zmiany topoklimatu mogą wystąpić w obrębie planowanego układu komunikacyjnego (nowe tereny KP i KDD) oraz terenach usług 2U i 3U, gdzie diametralnie zmniejszy się powierzchnia biologicznie czynna. W tych rejonach może wystąpić w okresie letnim przegrzewanie terenu i spadek wilgotności powietrza. 10.2. Przewidywane zagrożenia dla środowiska i zdrowia ludzi wynikające z realizacji projektu Planu Analizowany dokument wprowadza uregulowania określające na tym obszarze lokalizację inwestycji mogących oddziaływać na środowisko. W Planie nie wyznaczono nowych terenów produkcji, składów i magazynów. Nie istnieje, więc możliwość lokalizacji na tym terenie zakładów o dużym i zwiększonym ryzyku wystąpienia awarii przemysłowej (co jest zgodne z wytycznymi ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, art. 73, ust. 3). Na całym terenie Planu zakazano Warszawa’2014 34 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza lokalizowania wszelkich obiektów mogących powodować stałe lub czasowe ponadnormatywne uciążliwości spowodowane wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza, gleby, wód gruntowych oraz powierzchniowych, a także lokalizowania inwestycji mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko za wyjątkiem inwestycji celu publicznego z zakresu infrastruktury technicznej. W sporządzanym Planie nie zakazano natomiast realizacji inwestycji, zgodnych z przeznaczeniem terenów, zaliczanych do przedsięwzięć mogących potencjalnie oddziaływać na środowisko. W związku z powyższym na analizowanym terenie będą mogły być realizowane, przebudowywane lub rozbudowywane m.in. takie przedsięwzięcia mogące potencjalnie oddziaływać na środowisko jak: wszelkie instalacje techniczne o znaczeniu lokalnym (w tym instalacje z zakresu łączności publicznej, staja elektroenergetyczne na terenie E lub napowietrzne linie elektroenergetyczne o napięciu znamionowym nie mniejszym niż 110kV), drogi publiczne o znaczeniu lokalnym (w przypadku budowy, przebudowy i rozbudowy odcinka o długości powyżej 1 km), parkingi samochodowe lub zespoły parkingów o powierzchni powyżej 0,5 ha na terenach 3U i KP, stolarnie posiadające instalacje do impregnacji drewna lub o zdolności produkcyjnej nie mniejszej niż 10 000 m3 drewna na rok i instalacje do obróbki metali żelaznych na terenie 3U. W Planie na terenach mieszkaniowo-usługowych, możliwa jest realizacja przedsięwzięć o małej uciążliwości dla ludzi i środowiska – usługi nie mogą powodować ponadnormatywnych uciążliwości. Nie dopuszcza się lokalizowania działalności hurtowej, składowej, wytwórczej lub produkcyjnej, a w szczególności zabrania się dystrybucji takich towarów jak: gaz, paliwa płynne i inne substancje niebezpieczne, za wyjątkiem terenów mieszkaniowo-usługowych (1MN-U i 2MN-U) położonych w strefie 50 m od cmentarza, gdzie dopuszcza się realizację obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową i wytwórczą, w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania uciążliwości dla przeznaczenia podstawowego. Potencjalnie uciążliwość dla ludzi i środowiska może stanowić realizacja planowanego cmentarza. Przewidywane zagrożenia wynikające z wprowadzania gazów i pyłów do powietrza oraz emisji hałasu Z wstępnych analiz, określających jakiego typu przedsięwzięcia mogą być realizowane na omawianym terenie, wynika iż nie przewiduje się lokalizacji inwestycji mogących stanowić źródło ponadnormatywnych zanieczyszczeń powietrza i hałasu. W sporządzanym dokumencie znalazło się korzystne ustalenie o zastosowaniu nieszkodliwych, ekologicznych czynników grzewczych między innymi takich jak: gaz ziemny, olej opałowy, biomasy, pellet, energia elektryczna, odnawialne źródła energii, za wyjątkiem źródeł wykorzystujących w procesie przetwarzania energię wiatru oraz energię pozyskiwaną z biogazu wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych. Wykluczono więc stosowanie większości najbardziej niekorzystnych dla środowiska paliw stałych, powodujących znaczące zwiększenie emisji niskiej z terenów zabudowy. Dopuszczono jedynie stosowanie drewna jako nie ekologicznego czynnika grzewczego. W związku ze zmianą przeznaczenia części obecnych terenów rolnych, w tym gruntów ornych, na tereny zabudowy i cmentarza, nastąpi zmniejszenie emisji pyłu z zaoranych pól uprawnych. Zwiększy się natomiast powierzchnia terenów komunikacji, z obecnością których również związany jest unos pyłów do powietrza. Należy jednak podkreślić, iż powierzchnia terenów komunikacji w stosunku do obecnych terenów rolnych, będzie znacząco mniejsza, a część terenów obecnie rolnych będzie stanowiła zagospodarowane tereny zieleni urządzonej przy obiektach budowlanych (zieleń ma funkcję filtrującą zanieczyszczenia powietrza). W związku z tym przewiduje się zmniejszenie zapylenia związanego z unosem pyłów z powierzchni gruntu. Jednym ze źródeł zanieczyszczeń i hałasu jest ruch pojazdów na drogach. Ruch pojazdów zwiększy się w konsekwencji realizacji nowych terenów zabudowy i cmentarza. Planowane, stosunkowo nieduże powiększenie terenów zabudowy mieszkaniowo-usługowej w niewielkim stopniu zwiększy ilość pojazdów na drogach w tym rejonie wsi Małkinia Górna. Tego typu zabudowa generuje umiarkowany ruch pojazdów, nie stanowiący źródła istotnej uciążliwości aerosanitarnej i akustycznej. Na ilość pojazdów poruszających się w tym rejonie będzie miała wpływ przede wszystkim lokalizacja Warszawa’2014 35 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza nowego cmentarza oraz terenów usług związanych z jego obsługą. Największy ruch będzie się odbywał w okolicach dnia 1 listopada, ale również będzie związany z innymi świętami katolickimi. Zatem uciążliwość aerosanitarna i akustyczna związana z obsługą komunikacyjną cmentarza będzie sporadyczna, ale okresowo intensywna. W Planie zaproponowano złożony układ komunikacyjny, umożliwiający wybranie alternatywnych dróg dojazdu do cmentarza, co spowoduje, że hałas komunikacyjny związany z ruchem pojazdów będzie rozproszony. Główną drogą dojazdu dla osób nie zamieszkujących najbliższego sąsiedztwa cmentarza będzie droga – 01KDD prowadząca od drogi wojewódzkiej (KDZ), usytuowana w terenie otwartym, nie podlegającym ochronie akustycznej. W związku z powyższym nie przewiduje się ponadnormatywnych uciążliwości akustycznych związanych z obsługą komunikacyjną cmentarza. W Planie nie wyznacza się nowych terenów o przeznaczeniu produkcyjnym, a także składowym i hurtowym. Na terenie 1MN-U i 2MN-U w strefie 50m od cmentarza dopuszcza się realizację usług prowadzących działalność wytwórczą, magazynową i składową, w tym z zakresu obsługi cmentarza, a na terenie 3U usług z zakresu sprzedaży i wyrobu trumien, pomników, nagrobków oraz innych akcesoriów związanych z pochówkami, kowalstwa, kamieniarstwa, stolarstwa, itp. Przy czym ustalono, że wszelka prowadzona na całym terenie Planu działalność, w tym usługowa nie może powodować stałych lub czasowych ponadnormatywnych uciążliwości spowodowanych m.in. wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza. Nie przewiduje się więc, w związku z realizacją Planu, znaczącej emisji hałasu i zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z procesem technologicznym w produkcji i wytwórczości. W analizowanym projekcie aktu prawa miejscowego prawidłowo ustalono na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami (MN-U) konieczność przestrzegania dopuszczalnych norm hałasu ustalonych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dn. 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku dla terenów mieszkaniowo-usługowych. Ponadto mając na uwadze analizę dotyczącą źródeł hałasu znajdujących się obecnie na terenie Planu i poza jego granicami, zamieszczoną w rozdziale 6, należy stwierdzić iż nowe tereny podlegające ochronie akustycznej zostaną zrealizowane poza obszarami znajdującymi się w zasięgu ponadnormatywnego oddziaływania akustycznego związanego z hałasem komunikacyjnym (drogowym i kolejowym) oraz technologicznym (w tym urządzeń elektroenergetyki). Zwiększony poziom hałasu może być związany z fazą budowy nowych obiektów - spowodowany pracą ciężkiego sprzętu i transportem materiałów budowlanych. Będzie to oddziaływanie krótkotrwałe, ale rozłożone w czasie na różnych terenach zabudowy. Na terenach rolnych i leśnych, w tym w dolince położonej w północnej części Planu, nie przewiduje się realizacji jakichkolwiek obiektów budowlanych w związku z realizacją Planu w związku z powyższym, nie przewiduje się tam powstania jakichkolwiek źródeł hałasu i zanieczyszczeń. Zachowanie tych terenów jako terenów otwartych będzie również miało pozytywne oddziaływania w zakresie jakości powietrza – tereny te będą umożliwiały przewiewanie zanieczyszczeń z terenów zabudowy i nawiewanie czystego powietrza, a także są terenami regeneracji powietrza. Reasumując, w związku z realizacją Planu, nastąpi umiarkowane podniesienie emisji zanieczyszczeń atmosferycznych i hałasu w południowej i środkowej części Planu. Nie spowoduje to jednak znaczącego pogorszenia warunków życia mieszkańców tej części wsi Małkinia Górna oraz terenów sąsiednich. Nie przewiduje się istotnego negatywnego wpływu w tym zakresie w północnej części Planu, odznaczającej się większymi walorami przyrodniczymi, niż pozostała część terenu opracowania. Przewidywane zagrożenia wynikające z wytwarzania pola elektromagnetycznego W Planie zaadaptowano istniejące źródła promieniowania elektromagnetycznego – urządzenia i obiekty liniowe elektroenergetyki, w tym linie elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia oraz teren obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej z zakresu energetyki – istniejący GPZ. W obrębie terenu istniejącego GPZ nie dopuszczono lokalizacji budynków, w tym przeznaczonych na pobyt ludzi, a najbliższe budynki przeznaczone na pobyt ludzi, zgodnie z ustaleniami Planu będą mogły zostać zrealizowane w odległości 25 m od granic tego terenu. W stosunku do linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia ustalono zakaz lokalizowania w strefie ich potencjalnego oddziaływania budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi, Warszawa’2014 36 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza a wszelkie pozostałe inwestycje będą wymagały uwzględnienia na etapie projektowania, realizacji oraz użytkowania przepisów odrębnych. Zatem przy lokalizacji wszelkich budowli, w tym zabudowy przeznaczonej na pobyt ludzi, zostanie uwzględnione oddziaływanie istniejących linii elektroenergetycznych oraz GPZ. Zgodnie z obowiązującymi przepisami - ustawa z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu usług i sieci telekomunikacyjnych - nie ustanowiono w Planie zakazu lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej, w tym urządzeń radiokomunikacyjnych, które emitują fale elektromagnetyczne. Zgodnie z ww. ustawą istnieje ograniczenie lokalizowania tych inwestycji jedynie na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej. Sytuując powyższe instalacje należy przestrzegać ustaleń zawartych w Rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 30 października 2003 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku oraz sposobów sprawdzania dotrzymania tych poziomów zgodnie z którym dopuszczalny w Polsce poziom gęstości mocy w miejscach dostępnych dla ludności wynosi 0,1 W/m2. Wg powyższego rozporządzenia, obszar w obrębie którego wykazano ponadnormatywne promieniowanie elektromagnetyczne, musi być ogrodzony i zabezpieczony przed dostępem osób trzecich. Urządzenia radiokomunikacyjne umieszcza się na znacznych wysokościach (ok. 30-70 m n.p.t.) i na tym poziomie występuje najmocniejsza wiązka promieniowania. W obrębie analizowanego Planu i jego otoczenia, występuje zabudowa niska – maksymalnie do 12m, w związku z tym dodatkowo nie przewiduje się negatywnego oddziaływania opisanych wyżej instalacji na zdrowie ludzi. Reasumując, należy stwierdzić, iż Plan jest zgodny z obowiązującymi aktami prawa w zakresie ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym. Przewidywane zagrożenia wynikające z wprowadzania zanieczyszczeń do wód i gleb Na terenie opracowania obecnie występuje kilka potencjalnych źródeł zanieczyszczeń wód i gleb. Mogą nimi być m.in. ścieki bytowe przenikające z nieszczelnych zbiorników na te nieczystości, spływające z terenów rolnych środki ochrony roślin i nawozy oraz zanieczyszczenia opadające z powietrza i wypłukiwane do gleby i wód. Plan zakłada likwidację części terenów rolnych (gruntów ornych rzadziej pastwisk) w części południowej i środkowej opracowania, w związku z tym ogranicza możliwość spływu zanieczyszczeń z tych terenów. Użytkowanie gleb o niskiej przydatności dla rolnictwa, które dominują obecnie na analizowanym terenie, wymaga przy uprawie zastosowania największych dawek nawozów, zatem ograniczenie użytkowania rolniczego tych pól uprawnych może przyczynić się do zmniejszenia spływu zanieczyszczeń z terenów rolniczych. W wyniku realizacji Planu, na jego terenie będą powstawały ścieki bytowe z gospodarstw domowych, ścieki z terenów dróg oraz innych terenów utwardzonych, a także w obrębie terenów mieszkaniowousługowych i usługowych mogą powstawać ścieki technologiczne. Potencjalnym zagrożeniem mogą być również nieczystości wypłukiwane z terenu cmentarza. Ustalenia projektowanego aktu prawa miejscowego przyczynią się do neutralizacji zanieczyszczeń bytowych poprzez regulację gospodarki ściekowej. Dla terenów zabudowy ustalono odprowadzanie ścieków bytowych kanalizacją sanitarną do oczyszczalni ścieków. Do czasu realizacji sieci będzie możliwe korzystanie ze szczelnych zbiorników bezodpływowych, a następnie transport ścieków do oczyszczalni komunalnej. Takie ustalenia prawidłowo zabezpieczą środowisko gruntowo-wodne przed przenikaniem ścieków bytowych. Planowane powiększenie obszarów zabudowy spowoduje zwiększenie ilości ścieków bytowych odprowadzanych do oczyszczalni ścieków. Zwiększy się też ilość oczyszczonych ścieków odprowadzanych do rzeki Bug. Ścieki odprowadzane przez gminną oczyszczalnię ścieków muszą spełnić normy określone przepisami prawa. Gwarantuje to zatem odprowadzanie ścieków oczyszczonych zgodnie z ustalonymi standardami. Na terenie Planu nie przewiduje się powstania dużej ilości ścieków deszczowych pochodzących z utwardzonych powierzchni zanieczyszczonych. Ścieki tego typu będą mogły ewentualnie powstawać na terenach związanych z obsługą cmentarza (3U, KP). W zakresie ścieków deszczowych, które mogą powstać na ww. terenach wprowadzono w Planie poprawne ustalenie wymogu podczyszczenia wód opadowych lub roztopowych z nawierzchni utwardzonych, zgodnie Warszawa’2014 37 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza z przepisami prawa, przed odprowadzeniem ich bezpośrednio do gruntu lub cieków powierzchniowych. Zgodnie z § 19.1. Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego wody opadowe i roztopowe ujęte w szczelne, otwarte lub zamknięte systemy kanalizacyjne z zanieczyszczonej powierzchni szczelnej terenów (…) parkingi o powierzchni powyżej 1000 m2 powinny być oczyszczone w ilości, jaka powstaje z opadów o natężeniu co najmniej 15 l/sek/1ha, w taki sposób, aby w odpływie do odbiornika zawartość zawiesin ogólnych była nie większa niż 100 mg/l, a substancji ropopochodnych - nie większa niż 15 mg/l. W związku z powyższym należy uznać, że do gruntu i wód powierzchniowych zostaną odprowadzone podczyszczone ścieki deszczowe spełniające normy określone w prawie powszechnym. Ograniczy to możliwość kumulowania się zanieczyszczeń na terenie objętym Planem lub spływ do wód powierzchniowych. W zakresie ścieków technologicznych, które mogą powstać na terenach mieszkaniowo-usługowych i usługowych, zgodnie z przepisami prawa wymagane jest ich oczyszczenie z zanieczyszczeń przemysłowych, na terenie działki do której prowadzący działalność posiada tytuł prawny, niezależnie od dalszego sposobu ich oczyszczania. W § 2 Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 14 lipca 2006 r. w sprawie sposobu realizacji obowiązków dostawców ścieków przemysłowych oraz warunków wprowadzania ścieków do urządzeń kanalizacyjnych ustalono, że dostawca ścieków przemysłowych wprowadzając je do urządzeń kanalizacyjnych zapewnia m.in. ograniczenie lub eliminację substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego. Tematyka oddziaływania planowanego cmentarza 2ZC na środowisko gruntowo-wodne została przedstawiona w kolejnym podrozdziale „Ocena spełniania warunków lokalizacji cmentarza”. Zapisy Planu i przepisy odrębne silnie ograniczą możliwość kumulowania się zanieczyszczeń w glebie, wodach gruntowych i powierzchniowych. Nie przewiduje się również przenikania znaczących ilości zanieczyszczeń do głębiej położonych wód podziemnych, które są ujmowane przez wodociągi gminne poza granicami Planu. Wynika to z ustaleń Planu, które zapobiegają przedostawaniu się zanieczyszczeń do wód. Ponadto omawiany teren nie znajduje się w strefie ochronnej ujęcia wód dla wodociągów gminnych, a w Planie ustalono zaopatrzenie w wodę ze źródeł komunalnych. W związku z tym nie przewiduje się istotnego negatywnego oddziaływania Planu na zdrowie ludzi pod względem wprowadzania zanieczyszczeń do wód. Ocena spełniania warunków lokalizacji cmentarza Planowane jest utworzenie nowego cmentarza – teren 2ZC - o powierzchni ok. 1,14 ha. W Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze określono warunki jakie muszą spełniać tereny pod planowane cmentarze. W celu stwierdzenia czy wyznaczony teren jest odpowiedni do lokalizacji cmentarza sporządzono Dokumentację geologiczną z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583 powiat ostrowski województwo mazowieckie (Piotr Rant, grudzień 2012) W poniższej tabeli skonfrontowano ustalenia niniejszego Rozporządzenia z uwarunkowaniami terenowymi określonymi na podstawie Dokumentacji geologicznej cmentarza i ustaleniami Planu. Warszawa’2014 38 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Tab. 1 Porównanie ustaleń Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze oraz warunków terenowych określonych w Dokumentacji geologicznej cmentarza i ustaleniami Planu. Ustalenia Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dn. 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze Warunki terenowe planowanego cmentarza oraz ustalenia Planu odpowiadające wymaganiom Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze 1. 2. Na terenie cmentarza zwierciadło wody gruntowej powinno znajdować się na głębokości nie wyższej niż 2,5 m poniżej powierzchni terenu Poziom wód gruntowych występuje poniżej 4 m w okresie charakteryzującym się średnimi stanami wód podziemnych. W okresach wzmożonych opadów czy roztopów, okresowo lustro wód gruntowych może podnieść się wyżej, nie powinno jednak podnieść się do poziomu płytszego niż 2,5 m poniżej poziomu powierzchni terenu Zwierciadło wody gruntowej na terenie cmentarza nie może być nachylone ku zabudowaniom lub ku zbiornikom albo innym ujęciom wody służącym za źródło zaopatrzenia w wodę do picia i potrzeb gospodarczych (sieć wodociągowa lub studnie) Zwierciadło wody gruntowej jest nachylone w kierunku zachodnim z odchyleniem północnym i południowym. Lokalna podstawę drenażu wód gruntowych stanowi ciek powierzchniowy płynący w odległości około 500 m na północ od terenu badań, z rzędną lustra wody około 101,0 m n.p.m. – zatem dominującym kierunkiem spływu wód gruntowych jest kierunek przeciwny do najbliższych zabudowań Grunt cmentarza powinien być możliwie przepuszczalny i bez zawartości węglanu wapnia Grunt cmentarza jest zbudowany zarówno z utworów sypkich, jak i spoistych. Do ok. 4 m ppt dominują grunty sypkie wykształcone jako piaski drobne i średnie, oraz pospółki. Grunty te charakteryzują się średnimi wartościami stopnia zagęszczenia kształtującego się w przedziale wartości około ID = 0,40 – 0,50. Grunty spoiste, występują na tych terenach najczęściej poniżej 4 m ppt. i wykształcone są jako gliny piaszczyste występujące przeważnie w stanie plastycznym, zbliżone do gruntów twardoplastycznych. Dominują grunty o zawartości węglanu wapnia < 1 %. Miejsce na możności spotykane terenów cmentarza cmentarz powinno być w miarę tak wybrane, aby najczęściej w tym miejscu wiatry wiały od mieszkaniowych w kierunku Dominują wiatry z sektora zachodniego, a więc wiejące z terenów otwartych, poprzez cmentarz w kierunku terenów zabudowy usługowej służącej obsłudze cmentarza, a dalej ku terenom zabudowy mieszkaniowo-usługowej i terenom rolnym. Odległość cmentarza od zabudowań mieszkalnych, od zakładów produkujących artykuły żywności, zakładów żywienia zbiorowego bądź zakładów przechowujących artykuły żywności oraz studzien, źródeł i strumieni, służących do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych, powinna wynosić co najmniej 150 m; odległość ta może być zmniejszona do 50 m pod warunkiem, że teren w granicach od 50 do 150 m odległości od cmentarza posiada sieć wodociągową i wszystkie budynki korzystające z wody są do tej sieci podłączone W Planie w strefie 50 m od cmentarza zakazano lokalizacji funkcji i budynków mieszkalnych oraz budynków lub lokali usługowych typu: zakłady żywienia zbiorowego, bądź zakłady przechowujące artykuły żywności (również obecnie w tej strefie nie są zlokalizowane tego typu budynki i lokale). Na całym terenie Planu nie dopuszcza się lokalizacji obiektów o funkcji produkcyjnej, w tym zakładów produkujących artykuły żywności. W strefie od 50 do 150 m od cmentarza ustalono obowiązek podłączenia wszystkich budynków (istniejących i projektowanych) korzystających z wody do gminnej sieci wodociągowej. Zaś w obu strefach ustalono obowiązek likwidacji istniejących ujęć własnych oraz zakaz realizacji studzien służących do czerpania wody do picia i potrzeb gospodarczych (za wyjątkiem studzien służących do czerpania wody do celów technologicznych związanych z prowadzeniem działalności usługowej – nie dopuszcza się zatem lokalizacji studzien, z których woda miałaby służyć do podlewania roślin uprawianych na cele spożywcze, czy pojenia zwierząt hodowlanych). Również obecnie w strefie 150 m od cmentarza wszystkie budynki korzystające z wody są podłączone są do zbiorczej komunalnej sieci wodociągowej. Warszawa’2014 39 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza 1. 2. Odległość od granicy cmentarza ujęć wody o charakterze zbiorników wodnych, służących jako źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w wodę do picia i potrzeb gospodarczych, nie może być mniejsza niż 500 m Na terenie gminy brak jest ujęć wód wody o charakterze zbiorników wodnych. Najbliższe ujęcie wód służących jako źródło zaopatrzenia sieci wodociągowej w wodę do picia i potrzeb gospodarczych znajduje się na północ od planowanego terenu cmentarza w odległości około 890 m, jak również wg obowiązującego Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna nie jest planowana realizacja bliżej położonego ujęcia. W Dokumentacji geologicznej z badań podłoża gruntowego terenu projektowanej rozbudowy cmentarza komunalnego w miejscowości Małkinia Górna, działki geodezyjne nr 580, 581, 582, 583 powiat ostrowski województwo mazowieckie (Piotr Rant, grudzień 2012) stwierdzono „biorąc pod uwagę zapisy Rozporządzenia Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r. (…), że wymogi powyższego Rozporządzenia charakteryzujące środowisko przyrodnicze - hydrogeologia, chemizm wód i gleby, kierunki spadków wód podziemnych i zagospodarowanie terenu w infrastrukturę ujmującą wody podziemne są w zdecydowanej większości spełnione.” Odstępstwem jedynym jest niespełnienie w pełni warunku, aby wiatry z terenu cmentarza wiały w kierunku terenów otwartych. Warunek ten nie jest jednak ujęty w rozporządzeniu jako obligatoryjny, a jedynie wskazany (użyto sformułowania „w miarę możliwości”). W Planie po wschodniej stronie cmentarza, w strefie 50 m od niego, zlokalizowano teren 3U, gdzie zakazano m.in. lokalizacji budynków mieszkalnych, natomiast istnieje możliwość lokalizacji budynków usługowych związane z obsługą cmentarza oraz zieleni urządzonej. Te elementy zagospodarowania, jeżeli zostaną zrealizowane, będą stanowiły barierę dla rozprzestrzeniania się ewentualnych zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z paleniem zniczy. Reasumując, należy stwierdzić, iż omawiany teren planowanego cmentarza (2ZC) i jego otoczenie spełniają kryteria dla lokalizacji cmentarza określone w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki Komunalnej z dnia 25 sierpnia 1959 r., w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie pod cmentarze oraz prawidłowo w Planie wprowadzono ustalenia dotyczące lokalizacji budynków i urządzeń infrastruktury technicznej zaopatrzenia w wodę od terenów cmentarzy. Przewidywane zagrożenia wynikające z wytwarzania odpadów Na terenie nowej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z dopuszczeniem usług podstawowych będą powstawały odpady komunalne oraz nieduże ilości odpadów niebezpiecznych. Zgodnie ze wskaźnikiem nagromadzenia odpadów na terenie gminy Małkinia Górna (na rok 2011, wg Planu Gospodarki Odpadami gminy Małkinia Górna) wytwarzane jest ok. 295 kg odpadów/mieszkańca/rok. W skład tych odpadów wchodzą: odpady z gospodarstw domowych i obiektów infrastruktury, odpady wielkogabarytowe, odpady z budowy, remontów i demontażu obiektów budowlanych, odpady z ogrodów i parków oraz odpady niebezpieczne wchodzące w strumień odpadów komunalnych. W związku z powyższym z realizacją nowych terenów zabudowy mieszkaniowej (około 25-30 gospodarstw, średnio po 3,5 osoby) będzie związane zwiększenie produkcji odpadów. Zatem w związku z realizacją Planu może wzrosnąć szacunkowo ilość wytwarzanych odpadów na terenie gminy o około 2,6-3,1 Mg odpadów w ciągu roku. Większa ilość odpadów niż w lokalach mieszkaniowych może zostać wytworzona w lokalach usługowych. Na obecnym etapie nie można stwierdzić jakiego typu obiekty usługowe powstaną na tym terenie, a także czy powstaną obiekty usługowe na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami, zatem nie można przewidzieć jak duża będzie produkcja odpadów z tego sektora. W związku z realizacją Planu należy niewątpliwie przewidywać zwiększenie ilości wytwarzanych odpadów. Wytwarzanie większej ilości odpadów może być również związane z początkowym etapem realizacji Planu – odpady powstające w trakcie budowy. Szacuje się, że w ogólnej masie wytworzonych w ciągu roku odpadów, ok. 1% stanowią odpady szczególnie niebezpieczne dla zdrowia ludzi i organizmów żywych. Wśród odpadów Warszawa’2014 40 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza niebezpiecznych mogą powstawać takie odpady jak odpady z budowy, remontów i demontażu zawierające PCB (szczeliwa, wykładziny podłogowe zawierające żywice, szczelne zespoły okienne), baterie, zużyte urządzenia zawierające freony (np. urządzenia chłodnicze starszej generacji), zużyte urządzenia elektryczne i elektroniczne (np. lampy kineskopowe) zawierające niebezpieczne składniki, ponadto zwiększy się ilość odpadów pochodzących z instalacji i urządzeń służących zagospodarowaniu odpadów, z oczyszczalni ścieków, stacji uzdatniania wody, w tym odpadów niebezpiecznych. Ponadlokalne oddziaływanie Planu w zakresie odpadów będzie związane ze składowaniem ich części na wysypisku odpadów znajdującym się poza granicami Planu, co będzie skutkowało powstawaniem sztucznego wzniesienia na jego terenie. W Planie wprowadzono prawidłowe ustalenie prowadzenia gospodarki odpadami zgodnie z obowiązującymi przepisami odrębnymi oraz stosownymi uchwałami Rady Gminy przyjętymi w celu utrzymania czystości i porządku w gminie oraz Planem gospodarki odpadam (dokumenty te zostały pozytywne zaopiniowane przez organy ochrony środowiska i realizują politykę państwa w tym zakresie). Podsumowując należy stwierdzić, iż ustalenia Planu prawidłowo regulują gospodarkę odpadami. Przewidywane zagrożenia wynikające z możliwości wystąpienia poważnych awarii Ustalenia Planu nie generują możliwości wystąpienia poważnych awarii, ponieważ Plan nie wprowadza na tym obszarze nowych obszarów i obiektów produkcyjnych lub terenów transportu, w których występują lub są przewożone substancje niebezpieczne. Niemniej obszar Planu jest zagrożony wystąpieniem poważnej awarii związanej w z transportem materiałów niebezpiecznych linią kolejową relacji Warszawa-Białystok. Ww. linia kolejowa jest jednak położona stosunkowo daleko od planowanej zabudowy – w odległości minimum 250m od niej. W związku z powyższym zagrożenie jest stosunkowo nieduże. 10.3. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na różnorodność biologiczną, faunę i florę, w tym rzadkie i chronione gatunki roślin, zwierząt i siedliska przyrodnicze Analizując wpływ realizacji sporządzanego aktu prawa miejscowego na różnorodność biologiczną wzięto pod uwagę, iż na obszarze Planu nie zinwentaryzowano gatunków roślin podlegających ochronie gatunkowej. Na analizowanym terenie występują natomiast siedlisko przyrodnicze wymienione w Dyrektywie Siedliskowej (w dolinie rowu melioracyjnego znajdującego się w północnej części opracowania) oraz gatunki zwierząt podlegające ochronie gatunkowej. Skutki likwidacji części szaty roślinnej i zmiany składu gatunkowego (gdzie zaplanowano zmianę przeznaczenia w Planie) będą miały przede wszystkim znaczenie dla występujących tu zwierząt (jako miejsca bytowania, żerowania i migracji), a także dla wód, gleb, klimatu, w tym klimatu akustycznego i jakości powietrza (o czym jest mowa w rozdziale 10.1 i 10.2). Na terenach obecnie zagospodarowanych - istniejącej zabudowy, cmentarza, terenie GPZ i terenach komunikacji - nie przewiduje się istotnych zmian składu gatunkowego oraz powierzchni zajmowanej przez rośliny w skutek realizacji ustaleń sporządzanego dokumentu. Zmiany składu gatunkowego zbiorowisk i powierzchni zajmowanej przez rośliny będą miały miejsce głównie na terenach planowanej nowej zabudowy, cmentarza i terenach komunikacji. Tereny te zostały zaplanowane w południowej i środkowej części Planu. W wyniku realizacji ustaleń sporządzanego aktu prawa miejscowego nie przewiduje się zmian składu gatunkowego zbiorowisk roślinnych na zachowanych Planem terenach rolnych (1R i 2R) oraz leśnych (1ZL i 2ZL) położonych w północnej i zachodniej części Planu. Wynika to zarówno z faktu, iż tereny te w wyniku realizacji sporządzanego dokumentu planistycznego nie zmienią sposobu zagospodarowania i użytkowania, jak również nie przewiduje się zmiany warunków siedliskowych wynikających z zagospodarowania terenów sąsiednich, w tym w szczególności nie ulegną zmianie warunki gruntowo-wodne (wpływ Planu na te warunki został opisany w rozdziale 10.1). Zachowana zostanie, więc m.in. roślinność towarzysząca rowom melioracyjnym – ich skarpom, a także położona w ich otoczeniu - w tym tereny zajęte przez zadrzewienia i niewielkie lasy o charakterze łęgu jesionowo-olszowego (siedliska wymienione w Dyrektywie Siedliskowej), a także otaczające pastwiska. Nie planuje się również zmiany sposobu użytkowanie gruntów ornych użytkowanych i odłogowanych położonych pod liniami elektroenergetycznymi. Warszawa’2014 41 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Tereny planowanej nowej zabudowy, cmentarza i komunikacji zostały zaplanowane w obrębie mało wartościowych, antropogenicznych zbiorowisk roślinnych - głównie pól uprawnych (monokultury rolnicze, odłogowane pola) i pastwisk. W Planie ustala się likwidację stosunkowo nie dużej powierzchni (do powierzchni Planu) zbiorowisk związanych z terenami rolnymi – upraw jednorocznych, roślinności porastającej pola odłogowane, w tym tereny z roślinnością niską i tereny zarastające przez podrost drzew oraz części pastwisk, na rzecz terenów utwardzonych, zabudowanych oraz roślinności urządzonej, towarzyszącej zabudowie i układowi komunikacyjnemu. Nieodwracalna likwidacja szaty roślinnej nastąpi na terenach, gdzie zostaną zlokalizowane budynki, nagrobki oraz dojścia i dojazdy do nich (tereny te stanowią maksymalnie 19,5% powierzchni terenu planu). Na działkach budowlanych wprowadzono nakaz utrzymania pozostałej części działki budowlanej jako powierzchni biologicznie czynnej. Na tych częściach działek budowlanych, które zachowają status powierzchni biologicznie czynnej, nastąpi w wyniku realizacji ustaleń sporządzanego aktu prawa miejscowego zmiana składu gatunkowego zbiorowisk roślinnych. Usunięte zostaną zbiorowiska związane z uprawą roślin zbożowych i zbiorowiska pastwiskowe, zaś w ich miejscu zostaną zrealizowane ogrody przydomowe – zbiorowiska roślin ozdobnych, kultywowanych. Zatem na terenach obecnie rolnych zmniejszy się ilość gatunków roślin segetalnych na rzecz gatunków obcych dla danego siedliska, w tym roślin ozdobnych i gatunków ruderalnych. Zmniejszy się więc ogółem powierzchnia gruntu zajmowana przez rośliny. W wyniku realizacji Planu nie przewiduje się znaczącego ubytku roślinności wysokiej, w obrębie terenów gdzie zostanie zachowane istniejące zagospodarowanie i użytkowanie. Ustalenia Planu, zatem nie implikują likwidacji drzew na obecnych terenach zabudowy i komunikacji, w tym okazałych zadrzewień położonych na terenie zabytkowego kościoła, wzdłuż ul. Kościelnej, a także przy drodze do cmentarza i na jego terenie; zadrzewień położonych wzdłuż północnej granicy Planu, porastających siedliska hydrogeniczne, a także dużej części zadrzewień towarzyszących terenom rolnym – porastającym miedze oraz zarastających odłogowane pola. Ubytek zadrzewień związanych z terenami rolnymi nastąpi na terenie planowanych usług – 3U (zarastające brzozą brodawkową oraz sosną zwyczajną odłogowane pola), dróg 01KDD i 02KDD (zadrzewienia te są położone pod liniami elektroenergetycznymi, w związku z powyższym mają charakter okresowy) oraz terenie 1KP (zadrzewienia w porastające krawędź lokalnego, sztucznego zagłębienia zbudowane z topoli i wierzby). W Planie nie wyznaczono terenów zalesień. Ustalenie to jest korzystne dla zachowania mozaikowatego charakteru krajobrazu rolno-leśnego w dolince położonej w północnej części Planu, który to krajobraz jest miejscem bytowania wielu zwierząt, w tym ptaków. Nie mniej istniejący trend zarastania pól i pastwisk, będzie się utrzymywał ze względu na niską jakość gleb w tym rejonie gminy, za wyjątkiem terenów położonych pod liniami elektroenergetycznymi (tereny te będą nadal pozbawiane okresowo zrastającej je roślinności wysokiej). Tak jak wspomniano na początku tego podrozdziału opisany wpływ ustaleń Planu na szatę roślinną będzie miał istotne znaczenie dla świata zwierzęcego. Na analizowanym terenie występują gatunki drobnych zwierząt głównie stosunkowo pospolitych, jednak część z nich podlega ochronie gatunkowej. W Planie ustalono zachowanie istniejącego użytkowania w północnej części opracowania. Są to tereny dolinki o największych walorach dla zwierząt występujących na terenie Planu i w jego otoczeniu. Jest to zarówno obszar bytowania zwierząt jak i obszar umożliwiający ich przemieszczanie – stanowiący lokalny korytarz ekologiczny. W związku z powyższym zachowując w sporządzanym akcie prawa miejscowego istniejące użytkowanie w północnej części Planu, zachowano jednocześnie lokalny system powiązań przyrodniczych w gminie, umożliwiający też zasilanie przyrodnicze terenu Planu (m.in. z OSOP Puszczy Białej), a także wymianę energii, materii i informacji poza terenem Planu. Poprzez zachowaniu tego niewielkiego, lokalnego korytarza nie zwiększy się izolacja przestrzenna OSOP Puszcza Biała, w wyniku realizacji ustaleń Planu. Odnosząc się do pozostałych zwierząt zasiedlających analizowany teren, podlegających ochronie gatunkowej, należy podkreślić, iż są to gatunki zwierząt, które współistnieją z siedzibami ludzkimi. Niewątpliwie jednak obszar ich bytowania ulegnie trwałemu zmniejszeniu w środkowej części Planu. W miejsce obecnych terenów otwartych - pól uprawnych, w tym odłogowanych, i pastwisk - zostanie wprowadzona zabudowa o średniej intensywności, cmentarz oraz tereny komunikacji. Realizacja Warszawa’2014 42 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza zaplanowanego zagospodarowania utrudni swobodną i bezpieczną migrację części gatunków zwierząt poruszających się po ziemi. Wszystkim typom zabudowy będzie towarzyszyć zieleń urządzona, która będzie stanowiła od 10% do 30% powierzchni działki budowlanej. W obrębie terenów biologicznie czynnych zostaną w przyszłości zrealizowane ogrody, w tym m.in. zostaną zasadzone drzewa i krzewy, które mogą dać schronienie i być źródłem pokarmu dla wielu zwierząt, w tym występujących na tym terenie zwierząt pospolitych, ale podlegających ochronie gatunkowej. Część drobnych zwierząt przeniesie się na tereny rolne zaplanowane do zachowania na terenie Planu i usytuowane w jego otoczeniu. Najbardziej negatywnie oddziałująca na faunę i florę będzie faza realizacji Planu. Należy jednak podkreślić, iż będzie to faza rozłożona w czasie a więc długoterminowa, ale zarazem chwilowa (w aspekcie jednej budowy). W tym okresie może miejscowo nastąpić migracja zwierząt na sąsiednie tereny spowodowana uciążliwościami związanymi z funkcjonowaniem sprzętu budowlanego (hałas, spaliny, drgania, zagrożenie fizyczne) i dojazdami na place budowy. Jest to jednak również faza odwracalna. Po zakończeniu budowy część zwierząt powróci na wcześniej zajmowane tereny. Istotne dla występujących tu zwierząt są również ustalenia projektowanego Planu z zakresu ochrony stanu sanitarnego wód podziemnych i powierzchniowych, powietrza i klimatu akustycznego. Wpływ Planu na te elementy środowiska został scharakteryzowany w rozdziale 10.2. Podsumowując oceny przedstawione w tym rozdziale należy stwierdzić, iż nie przewiduje się istotnego negatywnego wpływu powyższych czynników na stan populacji występujących tu zwierząt. Reasumując - ustalenia sporządzanego dokumentu chronią, na ile to możliwe (zgodne z przepisami prawa i wytycznymi dokumentów strategicznych), istniejące walory biologiczne tego obszaru. Prawdopodobnie zmiany wynikające z projektu Planu będą następowały stopniowo, a ich rozłożenie w czasie spowoduje, iż presja na środowisko będzie ciągła, lecz o umiarkowanej sile. Nie przewiduje się istotnego negatywnego oddziaływania Planu na pospolite, ale podlegające ochronie gatunki zwierząt obecnie tu występujące. Nie przewiduje się również degradacji siedlisk przyrodniczych położonych w dolince usytuowanej w północnej części Planu a podlegających ochronie na podstawie Dyrektywy Siedliskowej i prawa krajowego. 10.4. Ocena oddziaływania projektu Planu na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów, a także inne formy ochrony przyrody Jak określono w rozdziale 9.1. w obrębie terenu Planu nie występują obiekty i obszary będące wg art. 6, ust. 1, pkt. 1-9 ustawy z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody formami ochrony przyrody, w tym obszary sieci Natura 2000. Ocena oddziaływania ustaleń Planu na gatunki podlegające ochronie i siedliska przyrodnicze wymienione w Dyrektywie Siedliskowej została przedstawiona w rozdz. 10.3. W otoczeniu Planu znajdują się trzy obszary sieci Natura 2000: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 (OSOP) – „Puszcza Biała” PLB 140007 graniczy od zachodu z terenem Planu poprzez drogę wojewódzką nr 627, Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 południowa, najbardziej wysunięta w kierunku OSOP granica Planu znajduje się w odległości około 300-900 m na północ od granic OSOP i jest odseparowana od niego terenami zwartej zabudowy miejscowości Małkinia Górna i terenem linii kolejowej Warszawa-Białystok, Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000 „Ostoja Nadbużańska” - południowa, najbardziej wysunięta w kierunku projektowanego SOOS granica Planu znajduje się w odległości około 360-1000 m na północ od granic SOOS i jest odseparowana od niego zwartą zabudową miejscowości Małkinia Górna i linią kolejową relacji Warszawa-Białystok. W odległości około 2,5 km na południe od granicy terenu opracowania położony jest Nadbużański Park Krajobrazowy. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego z 2004 r. wskazano potrzebę powiększenia tego Parku Krajobrazowego. Teren sporządzanego Planu znajduje się w zasięgu terenów predysponowanych do powiększenia Parku. W bezpośrednim sąsiedztwie terenu Planu znajduje się zatem OSOP „Puszcza Biała”. Podsumowując charakterystykę tego obszaru zawartą w rozdziale 9.1. - jest to obszar w obrębie, którego dominują Warszawa’2014 43 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza lasy, zaś mniejszy udział mają tereny rolne, w związku z powyższym na jego terenie występują gatunki ptaków z Dyrektywy Ptasiej zajmujące siedliska leśne, rolno-leśne i rolne. Natomiast pozostałe ww. formy ochrony przyrody, obejmują różne przestrzennie fragmenty doliny Bugu, są położone na południe od terenu Planu w mniejszej lub większej odległości, a także są oddzielone od terenu opracowania poprzez tereny zabudowy i linii kolejowej, a w przypadku NPK, także tereny łąk, pastwisk i zadrzewień. Teren Planu jest powiązany funkcjonalnie z tymi obszarami poprzez system cieków wodnych i ich dolin odprowadzających wody opadowe i roztopowe z terenu Planu do rzeki Bug, będącej osią ww. form ochrony przyrody. Formy ochrony przyrody związane z doliną Bugu są ważną ostoją zwierząt i roślin związaną z obszarami wodno-błotnymi, ale również występują tu siedliska suchych pastwisk, pól uprawnych i lasów. Dla obszaru OSOP Puszcza Biała, ale również dla form ochrony przyrody związanych z doliną Bugu, istotnym dla prawidłowego funkcjonowania jest lokalny korytarz ekologiczny związany z niewielką doliną, której fragment znajduje się w północnej części Planu. W sporządzanym dokumencie planistycznym ustalono zachowanie ww. dolinki w istniejącym użytkowaniu rolno-leśnym. Zachowany korytarz spełnia zarówno rolę obszaru migracji dla zwierząt poruszających się po gruncie, ale również może stanowić alternatywny obszar bytowania dla ptaków podlegających ochronie na terenie OSOP Puszcza Biała, w tym żerowania (jest siedliskiem roślin i miejscem lęgu gatunków zwierząt będących jednym ze szczebli łańcucha pokarmowego zwierząt podlegających ochronie w OSOP). Zachowanie tego korytarza powoduje że w wyniku realizacji Planu nie nastąpi lokalna izolacja siedlisk znajdujących się na terenie OSOP. Należy podkreślić, że planowane w sporządzanym akcie prawa miejscowego zmiany zagospodarowania dotyczą obszaru, gdzie nie występują siedliska, a także gatunki roślin i zwierząt podlegające ochronie zgodnie z Dyrektywą Ptasią i Dyrektywą Siedliskową. Wprowadzenie zmian w strukturze zagospodarowania w środkowej części Planu nie spowoduje istotnych zmian użytkowania tej części gminy, nadal zdecydowaną część tego rejonu gminy będą stanowiły tereny rolne i leśne. Pozostawienie tych proporcji umożliwi prawidłowe funkcjonowanie hydrologiczne (zasilanie wód gruntowych i powierzchniowych), klimatyczne i biologiczne. Zatem zmiany zagospodarowania związane z realizacją Planu spowodują lokalnie degradację istniejących terenów rolniczych, ale nie wpłyną negatywnie na zachowanie siedlisk i gatunków zwierząt podlegających ochronie na obszarach Natury 2000 i NPK. W Planie, w części środkowej i południowej, zaproponowano wprowadzenie głównie mało uciążliwego zagospodarowania terenu - zabudowę mieszkaniowo-usługową oraz cmentarza. Analizując ustalenia Planu (patrz rozdział 10.2.), a także ze względu na fakt, iż planowany cmentarz jest stosunkowo nieduży (zaplanowany na potrzeby lokalnej społeczności gminy Małkinia Górna) nie przewiduje się istotnych uciążliwości związanych z funkcjonowaniem obiektów usługowych. W Planie nie przewiduje się najbardziej uciążliwych dla środowiska terenów produkcji, składów, magazynów i usług uciążliwych, które mogłyby być źródłem uciążliwości technologicznych i komunikacyjnych. W Planie nie ustalono terenów zalesień i nie dopuszczono ich na terenach ornych, pastwisk i łąk. Ustalenie to zapobiega bezpośredniemu niszczeniu siedlisk pastwisk i łąk. Lasy i zadrzewienia zmieniają warunki siedliskowe, a także są punktami obserwacyjnymi dla ptaków drapieżnych. Nie dopuszczenie zatem w Planie wprowadzenia zadrzewień jest korzystne dla ochrony walorów OSOP „Puszcza Biała” sieci Natura 2000. Punktem obserwacyjnym mogą być również urządzenia i obiekty stawiane przez człowieka. W Planie ustalono zakaz lokalizacji na całym terenie Planu reklam wielkoprzestrzennych w postaci billboardów, totemów, itp. a także wszelkich nośników reklamy na terenach oznaczonych symbolami 1U, ZC, CP, R i ZL. Ustalenie to jest więc istotne dla bezpieczeństwa bytujących tu małych zwierząt, w tym ptaków. W sporządzanym akcie prawa miejscowego nie planuje się na terenie Planu nowych linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, będących szczególnym zagrożeniem dla migrujących ptaków, które mogą zderzyć się z mało widocznymi elementami infrastruktury technicznej. Plan natomiast adaptuje istniejące linie elektroenergetyczne, które pozostaną zagrożeniem. Warszawa’2014 44 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Dla ochrony ptaków, których siedliska znajdują się w otoczeniu Planu istotne jest natomiast nie dopuszczenie na całym terenie Planu możliwości lokalizowania instalacji do wytwarzania energii wykorzystujących w procesie przetwarzania energię wiatru, a więc farm wiatrowych będących zagrożeniem dla przelatujących ptaków, a także uniemożliwienie realizacji na terenach rolnych, dużych farm fotowoltaicznych, które mogą powodować „efekt lustra wody” - olśnienia, a przy dużych powierzchniach farm również powstanie prądów konwekcyjnych powietrza, co zwiększa śmiertelność ptaków (ptaki zderzają się z panelami, tracą orientację w trakcie lotu). Podsumowując przeprowadzone w niniejszej Prognozie oceny należy stwierdzić, iż w wyniku realizacji Planu: nie nastąpi trwałe obniżenie poziomu wód gruntowych na terenie Planu i w jego najbliższym sąsiedztwie m.in. ze względu na ustalenie na terenach zabudowy korzystnych dla prawidłowego funkcjonowania hydrologicznego: wskaźników minimalnej powierzchni terenów biologicznie czynnych, zachowania zadrzewień towarzyszących terenom rolnym, a także ze względu na występowanie na tych terenach stosunkowo niskiego poziomu wody gruntowej; nie nastąpi zmiana istniejącego układu hydrograficznego oraz zachowano tereny zasilania wód powierzchniowych; zachowano znaczną część terenów rolnych z zadrzewieniami, w tym istniejące użytkowanie lokalnego korytarza ekologicznego, którego fragment jest położony w północnej części opracowania, a także stworzono warunki do kształtowania terenów zieleni przy planowanych obiektach budowlanych, a także zachowania istniejącej zieleni urządzonej towarzyszącej terenom zabudowy – ustalenia te będą sprzyjać zachowaniu części siedlisk zajmowanych przez zwierzęta, które stanowią jeden ze szczebli łańcucha pokarmowego gatunków zwierząt podlegających ochronie na położonych w otoczeniu obszarach Natury 2000, wymienionych w Dyrektywie Ptasiej i Siedliskowej; nie nastąpi znaczące pogorszenie jakości powietrza, a głównym czynnikiem mogącym pogorszyć istniejący stan będzie nieduży wzrost natężenia ruchu pojazdów, głównie osobowych na drogach lokalnych związany z realizacją zabudowy mieszkaniowej, usługowej i cmentarza; nie nastąpi znaczące podniesienie poziomu hałasu w środowisku, głównym czynnikiem mogącym podnieść w niedużym stopniu poziom hałasu w środowisku będzie wzrost natężenia ruchu pojazdów, głównie osobowych na drogach lokalnych związany z powstaniem nowej zabudowy mieszkaniowej, usługowej i cmentarza; nie nastąpi pogorszenie jakości wód podziemnych i powierzchniowych oraz gleb. W obrębie Planu nastąpi ograniczenie spływu do wód i gleb środków ochrony roślin i nawozów w związku z likwidacją części pól uprawnych, zaś nowa zabudowa nie będzie generowała znaczących źródeł zanieczyszczeń, ponieważ ustalono pełną obsługę terenów zabudowanych poprzez urządzenia i obiekty liniowe infrastruktury technicznej. Brak negatywnego oddziaływania na jakość wód powierzchniowych jest szczególnie istotne dla form ochrony przyrody położonych w dolinie Bugu, ponieważ teren Planu jest powiązany poprzez sieć rowów z tą rzeką; może nastąpić miejscowe zwiększenie poziomu promieniowania elektromagnetycznego w środowisku ponieważ, zgodnie z przepisami odrębnymi, nie wprowadzono zakazu lokalizowania inwestycji celu publicznego z zakresu łączności publicznej; w wyniku realizacji Planu nie przewiduje się zwiększenia ilości odpadów wywożonych na dzikie wysypiska śmieci, ponieważ analizowany dokument reguluje prawidłowo gospodarkę odpadami, natomiast postępowanie ludności w tej kwestii zależy również od innych czynników, m.in. od „świadomości ekologicznej”; nie przewiduje się zwiększenia zagrożenia wynikającego z wystąpienia poważnych awarii, ponieważ w Planie nie wyznacza się terenów produkcji, składów i magazynów, gdzie mogą być lokalizowane tego typu zakłady. Jak wynika z przeprowadzonych ocen, należy stwierdzić, że ustalenia Planu nie generują znaczącego negatywnego oddziaływania na środowisko, w tym na siedliska przyrodnicze i siedliska gatunków roślin i zwierząt podlegające ochronie na sąsiadujących z terenem Planu obszarach ochrony przyrody. Warszawa’2014 45 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza Jednym z potencjalnych zagrożeń dla siedlisk przyrodniczych oraz siedlisk roślin i zwierząt podlegających ochronie na obszarach Natury 2000 i w NPK znajdujących się w otoczeniu Planu jest obecność rekreantów, którzy mogą penetrować siedliska przyrodnicze, a tym samym mogą potencjalnie wydeptywać zbiorowiska roślinne i płoszyć zwierzynę. W Planie nie wyznacza się nowych terenów rekreacji, w związku z powyższym nie przewiduje się, w wyniku realizacji ustaleń Planu, istotnej generacji ruchu turystycznego na terenie „Puszczy Białej” jak i w dolinie Bugu. Realizacja ustaleń Planu nie będzie miała wpływu na zwiększenie, pozostałych zagrożeń określonych w Standardowych Formularzach Danych dla sąsiadujących z Planem obszarów Natury 2000 (patrz rozdział 9.1) ponieważ większość z nich dotyczy bezpośrednio obszaru ochrony. Reasumując należy stwierdzić, iż w wyniku realizacji planowanego użytkowania i zagospodarowania w sporządzanym Planie, nie nastąpi znaczące pogorszenie warunków siedliskowych dla istniejących zbiorowisk roślinnych i zwierząt podlegających ochronie w otaczających obszarach sieci Natura 2000, jak również nie przewiduje się pogorszenia funkcjonowania międzynarodowego korytarza ekologicznego którym jest dolina Bugu. Zachowanie w północnej części Planu istniejącego fragmentu lokalnego korytarza ekologicznego będzie przyczyniało się do zachowania spójność struktury i funkcji ekologicznych obszarów Natura 2000 „Puszczy Białej”, „Doliny Dolnego Bugu” i „Ostoi Nadbużańskiej” a także siedlisk i populacji gatunków, dla których ww. obszary Natury 2000 zostały wyznaczone. 10.5. Przewidywane skutki wpływu ustaleń projektu Planu na krajobraz, zabytki i dobra materialne Na analizowanym terenie znajduje się Kościół murowany p.w. Najświętszego Serca Jezusowego, który wraz z otoczeniem, w tym ogrodzeniem i istniejącym drzewostanem jest wpisany do rejestru zabytków decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (WKZ) w Warszawie nr 817/05 z dnia 13 maja 2005 r. Przedmiotem wpisu jest zabytek w postaci kościoła wybudowanego w latach 1907-1909 wraz z ogrodzeniem i otoczeniem. W stosunku do ww. obiektu i w jego strefie otoczenia w Planie ustalono postępowanie zgodne z przepisami odrębnymi, w tym ustawy z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (art. 39), która określa obowiązek uzyskania pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych wydanego przez właściwego wojewódzkiego konserwatora zabytków. Ponadto na terenie Planu zlokalizowanych jest cmentarz parafialny rzymsko-katolicki znajdujący się w wojewódzkiej ewidencji zabytkowych. Cmentarz ten założony w połowie XIX w. Obejmuje powierzchnię około 1,6 ha i stanowi część terenu istniejącego cmentarza parafialnego oznaczonego symbolem 1ZC. Zgodnie z ustaleniami Planu wszelkie prace na tym terenie, w tym mające wpływ na wygląd zewnętrzny, muszą być prowadzone w uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków, co jest zgodnie z przepisami ustawy z dn. 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. Podsumowując ustalenia Planu prawidłowo, zgodnie z obowiązującymi przepisami, odnoszą się do obiektów zabytkowych. Istotne dla kształtowania krajobrazu, również historycznego, są ustalenia dotyczące lokalizacji nośników reklamowych, w tym zakaz lokalizacji na całym terenie Planu reklamy wielkoprzestrzennej w postaci billboardów, totemów, itp. a także wszelkich reklam na terenach: usługowym - 1U (kościoła p.w. Najświętszego Serca Jezusowego wraz otoczeniem), cmentarzy, ciągów pieszych, rolnych i leśnych. Ustalenia te będą prawidłowo kształtować ład przestrzenny na całym terenie Planu, ale przede wszystkim na terenach o dużych wartościach krajobrazowych – kulturowych (w obszarze terenów zabytkowych) oraz przyrodniczych (we fragmencie dolinki położonej w północnej części Planu). W stosunku do terenów zabudowy ustalonych w Planie korzystne jest ustalenie „Reklamy w formie stałych tablic i stałych urządzeń reklamowych nie mogą być umieszczane na elewacjach budynków w sposób zakłócający kompozycję architektoniczną elewacji„. Niekorzystne jest natomiast, iż mogą na elewacjach budynków być umieszczane ekrany wizyjne i projekcyjne, a także duże powierzchniowo reklamy. Nośnik te mogą lokalnie wprowadzać dysharmonię krajobrazu. Skutkiem realizacji Planu będzie powstanie na części terenów otwartych, w środkowej części opracowania, nowego zagospodarowania w postaci zabudowy mieszkaniowej, usługowej i cmentarza. Aby harmonijnie kształtować przestrzeń zabudowaną (zarówno nowe tereny jak i istniejące tereny zabudowy) w Planie wprowadzono szereg ustaleń określających parametry i wskaźniki zabudowy oraz zagospodarowania terenów, pozwalające stwierdzić, iż na terenie objętym Warszawa’2014 46 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza opracowaniem nie powstaną obiekty wpływające dysharmonijnie na krajobraz. Wprowadzono następujące parametry zabudowy: maksymalną wysokość budynków: dla budynków mieszkaniowych, mieszkaniowo-usługowych i usługowych 10 m (dwie kondygnacje nadziemne w tym poddasze użytkowe), a dla budynków gospodarczych i garażowych 8 m; geometrię dachów: budynków usługowych na terenie U-KP - symetryczne dwu lub wielospadowe o kącie nachylenia połaci dachowych od 15 0 do 450, lub o formach płaskich (do 150), na terenach MN-U, 2U i 3U - dachy budynków mieszkaniowych, mieszkaniowo-usługowych i usługowych – symetryczne dwu lub wielospadowe o kącie nachylenia połaci dachowych od 30 0 do 450, budynków gospodarczych i garaży: symetryczne dwu lub wielospadowe o kącie nachylenia połaci dachowych od 150 do 450 lub o formach płaskich (do 150); kolory obowiązujące na elewacjach budynków – jasne, pastelowe i naturalne dla użytego materiału z dopuszczeniem mocniejszych kolorów detali elewacji; kolory dachów budynków w palecie kolorów naturalnych od brązu do ceglastej czerwieni; ustala się zakaz stosowania dachów w agresywnych, nienaturalnych kolorach, w tym w szczególności w kolorach zielonym i niebieskim; zakaz stosowania agresywnej kontrastowej kolorystyki elewacji budynków i dachów; kolory obiektów małej architektury i ogrodzeń powinny współgrać z kolorystyką budynków. Jak wynika z powyższego zestawienia planuje się stosunkowo niską zabudowę, o jednorodnych gabarytach i łagodnej kolorystyce. Planowana forma zabudowy będzie się harmonijnie wpisywała w istniejący krajobraz, w tym będzie dopasowana gabarytami do istniejących obiektów. Forma i gabaryty zabudowy korespondują z istniejącą zabudową. Nie wprowadzono natomiast unormowań wysokości budynku na terenie 1U – istniejącego kościoła, który podlega ochronie konserwatorskiej, bo tak jak powiedziano wyżej wszelkie prace budowlane w obrębie tego obiektu wymagają uzyskania pozwolenia konserwatora zabytków. Dodatkowo w Planie ściśle określono formy ogrodzeń od strony dróg publicznych, w tym wykluczono stosowanie w ogrodzeniach przęseł z prefabrykatów betonowych w zabudowie i na terenie cmentarza oraz ogrodzeń pełnych na terenach zabudowy, co również zapobiegnie tworzeniu dysharmonijnych elementów krajobrazu. Korzystne dla percepcji krajobrazu jest również nie dopuszczenie w Planie takich form zagospodarowania jak farmy wiatrowe, na terenach rolnych paneli fotowoltaicznych. Podsumowując, w związku z realizacją Planu nie przewiduje się powstania obiektów zaburzających ład przestrzenny, ustalono natomiast prawidłowo ochronę terenów i obiektów zabytkowych, a także ich otoczenia poprzez zaplanowanie niskiej i stonowanej w kolorystyce zabudowy i formie architektonicznej zharmonizowanej z otoczeniem. Także wprowadzenie minimalnego wskaźnika terenów biologicznie czynnych, w obrębie których powstaną tereny zieleni w zabudowie, będzie wpływać harmonizująco na krajobraz. 10.6. Ocena oddziaływania projektu Planu na ludzi – podsumowanie analiz Podsumowując analizy zawarte w niniejszej prognozie należy stwierdzić, że: tereny zabudowy w Planie są prawidłowo zabezpieczone przed wystąpieniem naturalnych katastrof związanych z: o powodzią – w obrębie granic Planu nie wyznaczono obszaru szczególnego zagrożenia powodzią, na podstawie ustawy z dn. 18 lipca 2001 r. Prawo wodne; o lokalnymi podtopieniami związanymi z wysokim stanem wód gruntowych – na terenach gdzie występuje wysoki poziom wód gruntowych w dolince położonej w północnej części Planu i w jej otoczeniu zachowano istniejące użytkowania rolno-leśne. Nowa zabudowa została zaplanowana na terenach z niskim poziomem wód gruntowych. Brak jest więc zagrożenia dla mienia związanego z podtopieniami na terenie Planu; o osuwaniem się mas ziemi – na terenie opracowania nie zidentyfikowano terenów zagrożonych wystąpieniem ruchów masowych ziemi zgodnie z ewidencją takich terenów prowadzoną przez Starostę; o pożarami - rozprzestrzenianie się pożarów jest ograniczone ponieważ tereny te nie są położone w obrębie dużych kompleksów suchych lasów, czy wśród łatwopalnej zabudowy; Warszawa’2014 47 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza zachowanie terenów otwartych w północnej części Planu zapewnia zachowanie korytarza napowietrzającego terany zabudowy w tej części gminy i wywiewającego zanieczyszczenia, planowana niska zabudowa zapewnia prawidłowe warunki przewietrzania i nasłonecznienia w obrębie zabudowy, położenie terenów przeznaczonych do zabudowy poza dolinami rzecznymi lub obniżeniami terenu zapewnia prawidłowe warunki wilgotności powietrza, zaś ustalenie minimalnego wskaźnika terenów biologicznie czynnych w obrębie terenów zabudowy będzie sprzyjać regeneracji powietrza również w obrębie tych terenów; nakaz zaopatrzenia w wodę wszystkich budynków na terenie Planu (w tym w strefie 150 m od cmentarzy) z instalacji gminnej oraz nakaz likwidacji i zakaz lokalizacji nowych studni do potrzeb bytowych i gospodarczych (za wyjątkiem potrzeb technologicznych) w strefie 150 m od istniejącego i planowanego cmentarza gwarantuje zaopatrzenie ludności w wodę dobrej jakości. Na terenach znajdujących się w strefie 50 m od cmentarza wprowadzono zakaz lokalizacji budynków i lokali mieszkalnych oraz zakładów produkujących artykuły żywności, zakładów żywienia zbiorowego bądź zakładów przechowujących artykuły żywności, co jest zgodne z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Komunalnej z dn. 25 sierpnia 1959 r. w sprawie określenia, jakie tereny pod względem sanitarnym są odpowiednie na cmentarze. Ustalenia Planu są więc w pełni zgodne z przepisami prawa w tym zakresie i zabezpieczają zdrowie i życie ludzi; regulacja gospodarki ściekami oraz odpadami w Planie zapobiega przedostawaniu się zanieczyszczeń do gleb i wód, w tym głębiej położonych wód podziemnych, z których czerpią ujęcia gminne, poza obszarem Planu. Nie przewiduje się również przenikania zanieczyszczeń z terenu cmentarza do wód gruntowych w związku z niskim poziomem wód gruntowych na tym terenie; ustalenia Planu zapobiegają realizacji na terenach zabudowy mieszkaniowo-usługowej urządzeń i obiektów stanowiących źródło ponadnormatywnych zanieczyszczeń powietrza, hałasu i drgań oraz nie planuje się nowych obszarów zabudowy narażonych na takie oddziaływania. Plan nie generuje nowych źródeł istotnych uciążliwości - ustalono zakaz lokalizowania działalności wytwórczej, składowej i produkcyjnej oraz dystrybucji takich towarów jak: gaz, paliwa płynne i inne substancje niebezpieczne, za wyjątkiem terenu 3U, gdzie dopuszczono takie funkcje jak: lokalizację zakładów pogrzebowych, usług z zakresu sprzedaży i wyrobu trumien, pomników, nagrobków oraz innych akcesoriów związanych z pochówkami, kowalstwa, kamieniarstwa, stolarstwa, itp. oraz 1MN-U i 2MN-U, gdzie w strefie 50 m od cmentarza dopuszczono realizację obiektów usługowych prowadzących działalność hurtową, składową, magazynową i wytwórczą, w tym związaną z funkcją cmentarza pod warunkiem nie powodowania uciążliwości dla przeznaczenia podstawowego. Ustalono jednocześnie zakaz lokalizacji wszelkich obiektów mogących powodować stałe lub czasowe ponadnormatywne uciążliwości spowodowane wytwarzaniem hałasu i zanieczyszczaniem powietrza; ustalenia Planu w zakresie ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym są zgodne z przepisami w tym zakresie; na terenie Planu nie przewiduje się lokalizacji zakładów o zwiększonym lub dużym ryzyku wystąpienia poważnych awarii, o których mowa w ustawie z dn. 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska. Teren ten nie jest również położony w zasięgu stref oddziaływania takich zakładów. Reasumując - nie przewiduje się negatywnego oddziaływania Planu na ludzi na analizowanym terenie i w jego sąsiedztwie. 11. INFORMACJE O MOŻLIWYM TRANSGRANICZNYM ODDZIAŁYWANIU NA ŚRODOWISKO Analizowany obszar Planu znajduje się w znacznej odległości od granic Polski: ok. 120 km od wschodniej granicy kraju, ok. 180 km do północnej granicy, ok. 370 km do południowej granicy i ok. 520 km do zachodniej granicy kraju (podane odległości zostały zmierzone w linii prostej). Z przeprowadzonej w rozdziale 10 niniejszej prognozy oceny przewidywanych znaczących oddziaływań ustaleń Planu wynika, iż ustalenia Planu nie będę generowały tak odległych w przestrzeni skutków. Z tego względu należy uznać, że nie wystąpi możliwość oddziaływania transgranicznego na środowisko, o którym mowa w art. 104 ustawy z dn. 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Warszawa’2014 48 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza III. ROZWIĄZANIA ŁAGODZĄCE, ALTERNATYWNE I KOMPENSACYJNE Wywołane wejściem w życiem analizowanego Planu przekształcenia środowiska przyrodniczego ograniczają się do stosunkowo niewielkich przekształceń. Ponadto dotyczą terenu o niewielkich wartościach dla funkcjonowania przyrodniczego gminy i położonych w regionie obszarów ochrony przyrody. Nie przewiduje się istotnego negatywnego oddziaływania analizowanego Planu na Obszary Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 – „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 i „Puszcza Biała” PLB 140007, Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk – Ostoja Nadbużańska PLH 140011, a także Nadbużański Park Krajobrazowy. W związku z brakiem istotnych negatywnych oddziaływań, mogących być rezultatem realizacji projektu Planu, na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów, a także ze względu iż niniejsze opracowanie stanowi integralny element Planu i w związku z tym większość ewentualnych korekt dotyczących zapobiegania i ograniczania zagrożeń środowiska przyrodniczego i kulturowego było wprowadzane na bieżąco przy współpracy autorów Planu i prognozy, w niniejszym opracowaniu nie przedstawia się rozwiązań łagodzących (zapobiegających lub ograniczających oddziaływanie negatywne na środowisko). Ponieważ zastosowane w Planie rozwiązania, w tym środki łagodzące, nie wywołują lub niwelują istotne negatywne zagrożenie na cele i przedmiot ochrony występujących w otoczeniu obszarów Natury 2000 z tego względu nie proponuje się rozwiązań alternatywnych. Z tego również względu nie proponuje się działań kompensacyjnych. Warszawa’2014 49 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM Prognoza oddziaływania na środowisko projektu Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego gminy Małkinia Górna sporządzanego dla obszaru położonego w rejonie istniejącego cmentarza, jako element procedury strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, została opracowana stosownie do zapisów art. 17 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w zakresie zgodnym z art. 51 ust. 2 ustawy z dn. 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, wytycznymi Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Warszawie (pismo nr: WOOŚ.I.411.232.2013.DC z dn. 13 sierpnia 2013 r.) oraz Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Ostrowi Mazowieckiej (pismo nr: ZNS.470.4.2013.AK z dn. 18 lipca 2013 r.). Podstawą odniesienia w prognozie była obecna i planowana w obwiązującym na tym terenie akcie prawnym sytuacja scharakteryzowana na podstawie: Opracowania fizjograficznego, Programu ochrony środowiska i Planu gospodarki odpadami. W trakcie opracowywania prognozy korzystano również z danych znajdujących się na stronach internetowych dostępnych publikacji i dokumentów. Planem został objęty obszar o powierzchni ok. 35,16 ha, położony w środkowej części gminy Małkinia Górna, w sołectwie Małkinia Górna. Teren sporządzanego Planu obejmuje tereny zabudowy wsi o funkcji mieszkaniowej, zagrodowej, usługowej, w tym zabytkowy kościół, cmentarz oraz grunty rolne i leśne. Geomorfologicznie teren ten położony jest w północnym skraju obszaru Doliny Dolnego Bugu. Teren ten jest płaski, zbudowany z piasków drobnych i średnich oraz pospółki. Poniżej tych utworów występują gliny zwałowe. W północnej części Planu znajduje się niewielka dolinka, której oś stanowi rów melioracyjny znajdujący się poza granicami Planu. Wody gruntowe na omawianym terenie występują w przeważającej części terenu głęboko pod powierzchnią ziemi od poniżej 4m do 2m, a jedynie w północnej części Planu powyżej 2m. Występujące tu zbiorowiska roślinne są miejscem bytowania pospolitych gatunków zwierząt, jednak część z nich podlega ochronie gatunkowej. W dolince położonej w północnej części pracowania występują niewielkie powierzchniowo skupiska łęgów jesionowo-olszowych – zbiorowiska wymienionych w załączniku nr 1 Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory). Do problemów ochrony środowiska na terenie gminy Małkinia Górna zaliczono: nielegalne pozbywanie się odpadów i tworzenie „dzikich wysypisk”, niski stopień skanalizowania i zwodociągowania gminy, duże dysproporcje między ilością przyłączy wodociągowych i kanalizacyjnych – na terenie opracowania wszystkie budynki korzystające z wody są podłączone do sieci wodociągowej i brak jest natomiast sieci kanalizacyjnej, istniejące indywidualne ujęcia wody – na terenie Planu dominująca część budynków jest podłączona do sieci wodociągowej, nie mniej istnieją stare studnie, hałas związany z ruchem pojazdów po drogach – na terenie Planu zlokalizowane są: droga wojewódzka o umiarkowanym natężeniu ruchu pojazdów oraz droga powiatowa o niewielkim natężeniu ruchu, emisja zanieczyszczeń do powietrza z palenisk domowych i kotłowni, w których głównym paliwem jest węgiel, a także ze źródeł komunikacyjnych – na terenie gminy stwierdzono przekroczenie poziomu docelowego benzo(a)pirenu, zła gospodarka nawozowa w rolnictwie i niewłaściwe stosowanie środków ochrony roślin. Niski stopień skanalizowania, nadmierne stosowanie nawozów sztucznych oraz środków ochrony roślin, występowanie dzikich wysypisk śmieci prowadzi do zanieczyszczenia wód gruntowych i powierzchniowych. Poza wyżej wymienionymi problemami na terenie opracowania występują również lokalne problemy związane z obecnością: Warszawa’2014 50 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza linii elektroenergetycznych wysokiego i średniego napięcia, które emitują promieniowanie elektromagnetyczne groźne dla zdrowia ludzi, hałas, a także są przeszkodą dla migrujących ptaków, cmentarza, który jest potencjalnym źródłem zanieczyszczenia wód podziemnych (wody gruntowe pod terenem cmentarza występują bardzo głęboko, w związku z powyższym istnieje małe ryzyko ich zanieczyszczenia związkami wypłukiwanymi z terenu cmentarza) oraz źródłem zanieczyszczeń atmosferycznych związanych z paleniem zniczy. W otoczeniu Planu znajdują się następujące obszary ochrony przyrody: Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 (OSOP) – „Puszcza Biała” PLB 140007 graniczy od zachodu z terenem Planu poprzez drogę wojewódzką nr 627, Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 południowa, najbardziej wysunięta w kierunku OSOP granica Planu znajduje się w odległości około 300-900 m na północ od granic OSOP i jest odseparowana od niego terenami zwartej zabudowy miejscowości Małkinia Górna i terenem linii kolejowej Warszawa-Białystok, Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowany Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk sieci Natura 2000 „Ostoja Nadbużańska” - południowa, najbardziej wysunięta w kierunku projektowanego SOOS granica Planu znajduje się w odległości około 360-1000 m na północ od granic SOOS i jest odseparowana od niego zwartą zabudową miejscowości Małkinia Górna i linią kolejową relacji Warszawa-Białystok, Nadbużański Park Krajobrazowy – znajduje się w odległości około 2,5 km na południe od granicy terenu Planu. W Planie Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Mazowieckiego z 2004 r. wskazano potrzebę powiększenia tego Parku Krajobrazowego. Teren sporządzanego Planu znajduje się w zasięgu terenów predysponowanych do powiększenia Parku. Nie uchwalenie projektu Planu wprowadziłoby konieczność wydawania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, co w dłuższym okresie mogłoby zaowocować powstaniem na terenie Planu nowych obiektów powodujących dysharmonię w krajobrazie oraz mogących negatywnie oddziaływać na środowisko. W analizowanym Planie ustalono następujące tereny funkcjonalne, adaptując częściowo istniejące zagospodarowanie i użytkowanie oraz wprowadzając nowe tereny zabudowy: ZC - tereny cmentarzy: 1ZC – cmentarz istniejący, 2ZC – cmentarz planowany, gdzie przewiduje się m.in. lokalizację domu przedpogrzebowego; MN-U - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z usługami; U - tereny zabudowy usługowej: 1U – istniejący kościół wpisany do rejestru zabytków; 2U - usługi z zakresu handlu oraz związane z funkcjonowaniem cmentarza i kościoła; 3U - usługi związane z obsługą cmentarza; E - teren obiektów i urządzeń infrastruktury technicznej z zakresu energetyki – istniejący GPZ; R - tereny rolnicze (wraz z istniejącymi urządzeniami infrastruktury technicznej w zakresie energetyki); ZL - tereny lasów (gruntów leśnych); KP – tereny miejsc postojowych, wewnętrznych dojazdów oraz usług związanych z obsługą cmentarza - okazjonalnych i obejmujących handel akcesoriami pogrzebowymi; KDZ, KDL i KDD - tereny dróg publicznych; CP - tereny ciągów pieszych. W celu ochrony wartości środowiska i kształtowania dobrych warunków życia mieszkańców w Planie zostały określone m.in. zasady lokalizacji inwestycji mogących znacząco oddziaływać na środowisko, ochrony wód powierzchniowych i podziemnych, ochrony stanu sanitarnego powietrza, klimatu akustycznego, ochrony przed promieniowaniem elektromagnetycznym, gospodarki odpadami stałymi, ochrony wartości kulturowych. Następstwa oddziaływania realizacji Planu są związane z powiększeniem obszarów zurbanizowanych w krajobrazie rolniczym. Ustalenia Planu są zgodne z uwarunkowaniami Warszawa’2014 51 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza przyrodniczymi określonymi w „Opracowaniu fizjograficznym gminy Małkinia Górna”, Programem ochrony środowiska gminy oraz Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Małkinia Górna. Ustalenia sporządzanego aktu prawa miejscowego uwzględniają obowiązujące akty prawne dotyczące ochrony środowiska i krajobrazu kulturowego, co sprzyja zachowaniu odpowiedniej jakości życia mieszkańcom tych terenów. Realizacja ustaleń Planu przyczyni się do uregulowania gospodarki wodno-ściekowej i gospodarki odpadami. W sposób prawidłowy ograniczono źródła emisji zanieczyszczeń wód, gleb oraz powietrza, a także hałasu i pól elektromagnetycznych. W projekcie Planu nie przewiduje się sytuowania obiektów i urządzeń, których oddziaływanie mogłoby powodować przekroczenie standardów jakości poszczególnych komponentów środowiska, czy zdrowia ludzi. Realizacja ustaleń Planu może przyczynić się lokalnie do zmian negatywnych: ograniczenia powierzchni terenów biologicznie czynnych na terenach obecnie rolnych, w środkowej części Planu, o ok. 19,5% powierzchni opracowania i degradacji na tym obszarze pokrywy glebowej i szaty roślinnej (oddziaływanie stałe), wprowadzenia nasadzeń zieleni urządzonej na planowanych terenach zabudowy, cmentarza i komunikacji, z możliwością introdukcji gatunków obcych (oddziaływanie stałe), długoterminowego, niewielkiego pogorszenia warunków klimatu akustycznego związanego z powstaniem nowych umiarkowanie intensywnych obszarów zabudowy i terenu cmentarza, długoterminowego niewielkiego zwiększenia emisji zanieczyszczeń atmosferycznych ze źródeł grzewczych i komunikacyjnych, długookresowego niedużego zwiększenia leja depresyjnego wokół ujęcia wód znajdującego się poza granicami Planu, w związku z poborem wód na terenach planowanej zabudowy, długookresowego zwiększenia ilości odprowadzanych ścieków sanitarnych do oczyszczalni ścieków (co oddziałuje pośrednio na jakość wód w rzece Bug) oraz odpadów stałych (co oddziałuje pośrednio na powstanie wzniesienia na terenie wysypiska odpadów poza granicami Planu), niedużej, stałej zmiany walorów krajobrazowych terenu, przy zachowaniu zasad ładu przestrzennego. Opisane powyżej negatywne skutki realizacji Planu mają głównie charakter miejscowy, dotyczą (za wyjątkiem poboru wody, odprowadzania ścieków, czy składowania odpadów) przede wszystkim terenów gdzie planuje się nowe tereny zabudowy, cmentarza i komunikacji nie zagrażają natomiast funkcjonowaniu przyrodniczemu na otaczających terenach - w tym na obszarach podlegających ochronie przyrody: Obszarach Specjalnej Ochrony Ptaków sieci Natura 2000 – „Dolina Dolnego Bugu” PLB 140001 i „Puszcza Biała” PLB 140007, Obszarze mający znaczenie dla Wspólnoty – projektowanym Specjalnym Obszarze Ochrony Siedlisk – Ostoja Nadbużańska PLH 140011, a także Nadbużańskim Parku Krajobrazowym. Tym samym nie przewiduje się wpływu planowanych inwestycji na środowisko poza granicami Planu, a także negatywnego wpływu Planu na zdrowie ludzi. Plan wprowadza również szereg korzystnych dla środowiska i zdrowia ludzi ustaleń. Do ustaleń oddziałujących pozytywnie w sposób stały lub długookresowy należy zaliczyć: wprowadzenie zasad zagospodarowania, w tym ustalenia zachowania terenów rolnych i leśnych w obrębie dolinki położonej w północnej części Planu, na terenach o najwyższych walorach przyrodniczych w obrębie opracowania; a na terenach zabudowy ustalenie minimalnego wskaźnika powierzchni biologicznie czynnej, czy zaplanowanie niskiej zabudowy. Zespół tych regulacji umożliwi zachowanie funkcjonowania hydrologicznego (infiltracje wód opadowych do gruntu i ich retencje), klimatycznego (wymiana i regeneracja powietrza) i biologicznego (Plan zachowuje część terenów rolnych i leśnych oraz umożliwia realizację terenów zieleni, zachowując tym samym siedliska przyrodnicze podlegające ochronie, jak również miejsca bytowania fauny podlegającej ochronie, a także innej, w tym związanej z siedzibami ludzkimi), wprowadzenie zasad służących ochronie powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniem (obowiązek stosowania w lokalnych systemach ekologicznych źródeł ciepła), wprowadzenie zasad służących ochronie przed hałasem, Warszawa’2014 52 Prognoza oddziaływania na środowisko do projektu m.p.z.p. gminy Małkinie Górna - obszar położony w rejonie istniejącego cmentarza wprowadzenie zasad służących ochronie jakości wód gruntowych i powierzchniowych: m.in. ustalenie odprowadzania ścieków do oczyszczalni ścieków, wprowadzenie zasad służących ochronie przed promieniowaniem elektromagnetycznym, wprowadzenie zasad służących zapobieganiu tworzenia się dzikich wysypisk śmieci poprzez regulację gospodarki odpadami, wprowadzenie zasad mających na celu tworzenie harmonijnego krajobrazu m.in. takich jak wyrównana, niska zabudowa, łagodna kolorystyka elewacji budynków, tradycyjne kolory dachów, zakaz lokalizacji ogrodzeń z prefabrykatów betonowych, wprowadzenie polityki lokalizacji reklam, a także stworzenie możliwości tworzenia zieleni urządzonej przy obiektach zabudowy. Podsumowując, w związku z brakiem istotnych negatywnych oddziaływań, mogących być rezultatem realizacji projektu Planu na środowisko, w tym w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszarów Natura 2000 oraz integralność tych obszarów – w niniejszym opracowaniu nie przedstawia się rozwiązań łagodzących mających na celu ochronę obszarów Natury 2000. Ponieważ zastosowane w Planie rozwiązania, w tym środki łagodzące, nie wywołują lub niwelują istotne negatywne zagrożenia na cele i przedmiot ochrony występujących na terenie opracowania i w jego otoczeniu obszarów sieci Natura 2000, z tego względu nie proponuje się rozwiązań alternatywnych. Z tego również względu nie proponuje się działań kompensacyjnych. Warszawa’2014 53