STARY TESTAMENT - $nt - H PALAIA DIAQHKH
Transkrypt
STARY TESTAMENT - $nt - H PALAIA DIAQHKH
STARY TESTAMENT - $nt - H PALAIA DIAQHKH - VETUS TESTAMENTUM KSIĘGA IZAJASZA Nazwa Skrót wg BT Iz Język hebrajski Treść Struktura I. Księga Gróźb (1-39) – Proto-Izajasz Księga Izajasza why[vy Liber Isaie Zbiór mów proroka przeciwko Judzie, Jerozolimie i obcym narodom oraz głoszone orędzie zbawienia i nadejście posłanego od Boga Sługi Pańskiego, który ocali naród ΗΣΑΙΑΣ Redakcja Proto-Izajasz (Iz 1-39), VIII-VI w. Deutero-Izajasz (Iz 40-55), VI w. Trito-Izajasz (Iz 56-66), VI-V w. Teologia - idee - myśli Wezwanie do nawrócenia Walka o sprawiedliwość społeczną Krytyka swojego narodu i ościennych krajów Nadużywanie prawa i brak troski o cierpiących odwlekają Boże zbawienie Przepowiadanie klęski i ocalenia poprzez Resztę narodu Monoteizm Ocalenie przez Cierpiącego Sługę Pańskiego Idea Mesjasza 1. Proroctwa nad Judą i Jerozolimą (1-12) - Księga Emmanuela (6,1-9,6) 2. Proroctwa przeciw obcym narodom (13-23). 3. Wielka apokalipsa Izajasza (24-27) 4. Zbiór wyroczni „biada” (28-33) 5. Mała apokalipsa Izajasza (34-35) 6. Dodatek historyczny (36-39) II. Księga Pocieszenie (40-55) – Deutero-Izajasz 1. Uwertura (40) 2. Prorockie wypełneinie nowego wyjścia (41-48) 3. Pocieszenie Syjonu (49-54) 4. Zakończenie (55) III. Księga Triumfu (56-66) – Trito-Izajasz 1. Zmagania o prawdziwych proroków (56-59) 2. Wspaniałość nowego Syjonu (60-62) 3. Od smutko do nowego nieba i nowej ziemi (63-66) Book of Isaia Postaci/Bohaterowie Izajasz, Sennacheryb, Achaz, Ezechiasz, Cierpiący Sługa oraz postacie kolektywne (Juda, Jerozolima, Samaria, Egipt, Asyria, Babilon. Moab) Miejsca Jerozolima Parę cytatów… Dlatego Pan sam da wam znak: Oto Panna pocznie i porodzi Syna, i nazwie Go imieniem Emmanuel (Iz 7,14) Ja jestem Pan, i nie ma innego. Poza Mną nie ma Boga (Iz 45,5) Mówił Syjon: "Pan mnie opuścił, Pan o mnie zapomniał". Czyż może niewiasta zapomnieć o swym niemowlęciu, ta, która kocha syna swego łona? A nawet, gdyby ona zapomniała, Ja nie zapomnę o tobie. Oto wyryłem cię na obu dłoniach, twe mury są ustawicznie przede Mną (Iz 49,14-16) Bo góry mogą ustąpić i pagórki się zachwiać, ale miłość moja nie odstąpi od ciebie i nie zachwieje się moje przymierze pokoju, mówi Pan, który ma litość nad tobą (Iz 54,10) Lecz On był przebity za nasze grzechy, zdruzgotany za nasze winy (Iz 53,5) Czas opisywanych zdarzeń 740-700; VI w. Pojęcia Prorok - osoba, która mówi w imieniu Boga (profhteu,w - jestem prorokiem, przepowiadam w imieniu bóstwa, od „pro-femi” - za kogoś lub w czyimś imieniu mówię) Trishagion (dosł. „trzy święty”) - potrójne określenie świętości Boga zaczerpnięte z Iz 6,3 Ciekawostki W NT są cytowane 63 różne fragmenty Księgi Izajasza Hieronim nazywa Izajasza „Ewangelistą Starego Testamentu” Wielki Zwój Izajasza (1QIsa, II w p.n.e.) jest jest jedynymy kompletnym zwojem z Qumran http://www.ao.net/~fmoeller/qum dir.htm