Załącznik nr 2 - Uniwersytet Śląski w Katowicach

Transkrypt

Załącznik nr 2 - Uniwersytet Śląski w Katowicach
Załącznik nr 2
do zarządzenia nr 123 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach
z dnia 13 września 2012 r.
LITERATURA
I TREŚCI
PROGRAMOWE
STUDIÓW
PODYPLOMOWYCH
WCZESNE
WSPOMAGANIE
ROZWOJU DZIECKA
NIEPEŁNOSPRAWNEGO
1
ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE
Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych
Nazwa studiów: Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka niepełnosprawnego
Typ studiów: kwalifikacyjne/doskonalące: …
Forma studiów: niestacjonarne
Efekty kształcenia dla studiów podyplomowych
WIEDZA
ma wiedzę w zakresie o miejscu pedagogiki specjalnej w systemie nauk oraz
o jej przedmiotowych i metodologicznych powiązaniach z innymi
dyscyplinami naukowymi, ma wiedze na temat subdyscyplin pedagogiki
specjalnej, w szczególności związanych z zagadnieniami wczesnej
interwencji dziecka niepełnosprawnego
posiada podstawy wiedzy dydaktycznej niezbędnej dla wsparcia małego
dziecka niepełnosprawnego lub zagrożonego niepełnosprawnością, zna
uwarunkowania wsparcia i pracy z rodzinami dzieci niepełnosprawnych
posiada wiedzę o nieprawidłowościach i patologiach rozwoju małego dziecka
i jego funkcjonowania pierwszych latach jego życia, zna etiologię
niepełnosprawności i jej związek z symptomatologią
posiada wiedzę o potrzebach rozwojowych, społecznych, edukacyjnych
i możliwościach rehabilitacyjnych oraz terapeutycznych małego dziecka
niepełnosprawnego lub zagrożonego niepełnosprawnością, posiada wiedze na
temat regulacji prawnych wspierających rozwój dziecka i jego rodziny
W_1
W_2
W_3
W_4
UMIEJĘTNOŚCI
potrafi dostosować działania do deficytów rozwojowych małego dziecka
niepełnosprawnego, na podstawie wiedzy o zaburzeniach rozwojowych
potrafi opracować indywidualne zadania
edukacyjne, rehabilitacyjne oraz
programy wsparcia dla małego dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny,
U_1
Posiada umiejętność poszukiwania twórczych metod pracy z małymi dziećmi
niepełnosprawnymi oraz zagrożonymi niepełnosprawnością i ich rodzin,
z wykorzystaniem różnych źródeł i zasobów indywidualnych, społecznych,
kulturowych
U_2
2
potrafi posługiwać się wiedzą psychologiczną w rozwiązywaniu problemów
pedagogicznych, rozpoznaje różne przejawy zaburzeń rozwojowych, korzysta
z diagnozy interdyscyplinarnej dla potrzeb nauczania, wychowania,
rehabilitacji i wsparcia małego dziecka niepełnosprawnego i jego rodziny
Potrafi włączyć się w istniejące (lub stworzyć własne) projekty socjalne,
programy terapeutyczne i profilaktyczne w instytucjach edukacyjnych,
opiekuńczo-wychowawczych jak i w środowisku otwartym
U_3
U_4
KOMPETENCJE SPOŁECZNE
ma świadomość ważności i zrozumienie pracy interdyscyplinarnej w procesie
wsparcia
małego
dziecka
niepełnosprawnego
lub
zagrożonego
niepełnosprawnością i jego rodziny; wykazuje gotowość do uczestniczenia w
pracach zespołów interdyscyplinarnych, w przygotowywaniu indywidualnych
programów edukacyjno-terapeutycznych, profilaktycznych w instytucjach jak
i w środowisku otwartym ze szczególnym uwzględnieniem środowiska
rodzinnego
K_1
Charakteryzuje się postawą szacunku i zrozumienia wobec dzieci
niepełnosprawnych, a także umiejętnością właściwego zachowania się wobec
nich i ich rodzin. Cechuje się moralnym, opartym na zasadach etyki
społecznej sposobie działania
K_2
Charakteryzuje się kreatywnością, twórczą postawą w poszukiwaniu
rozwiązywania problemów w codziennej pracy z małymi dziećmi
niepełnosprawnymi lub zagrożonymi niepełnosprawnością. Cechuje do
otwartość w kontaktach interpersonalnych
K_3
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
Pedagogika specjalna
Język polski
W_1, W_2; W_3; W_4;
U_1;
K_1; K_2
1
Wykład
Brak
10 h wykłady
2
3
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Wykład, praca z tekstem, dyskusja
Zaliczenie w formie pisemnej
Obecność na zajęciach, przygotowanie krótkiej diagnozy
osoby niepełnosprawnej
zaliczenie
Treści programowe wykładów i ćwiczeń
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)

Pedagogika specjalna w klasyfikacji nauk

Przedmiot pedagogiki specjalnej. Cele i zadania
pedagogiki specjalnej

Interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki
pedagogiki specjalnej

Działy pedagogiki specjalnej

Podstawowe pojęcia: zdrowie, choroba, norma,
adaptacja, osoba niepełnosprawna, upośledzenie,
dysfunkcjonalność, kalectwo, rewalidacja, rehabilitacja,
reedukacja, resocjalizacja, integracja, wyrównywanie
szans

Pojęcie i typy rehabilitacji. Rehabilitacja zawodowa
osób niepełnosprawnych

Paradygmaty w pedagogice specjalnej

Profilaktyka jako przedproże pedagogiki specjalnej

Korekcja i
specjalnej

System kształcenia i wychowania specjalnego

Zasady kształcenia
specjalnej

Problemy integracji społecznej i normalizacji życia osób
niepełnosprawnych

Instytucje i organizacje wspomagające
rehabilitacji osób niepełnosprawnych

Błeszyński J.: Pedagogika specjalna. W: B. Śliwerski
(red.):
Pedagogika.
Subdyscypliny
wiedzy
pedagogicznej, t. 3. Red.: Gdańsk 2006, Gdańskie
Wydawnictwo Pedagogiczne.

Dykcik W. (red.): Pedagogika specjalna. Poznań 2005,
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
4
kompensacja
w
obrębie
i wychowania
pedagogiki
w pedagogice
proces
Wyd. UAM.
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS

Dykcik W. (red.): Nowatorskie i alternatywne metody w
praktyce pedagogiki specjalnej. Przewodnik
metodyczny. Poznań 2001, Wyd. UAM.

Krause A.: Paradygmaty pedagogiki specjalnej. Kraków
2010, Impuls.

Problemy edukacji, rehabilitacji i socjalizacji osób
niepełnosprawnych. Tom 1-14. Kraków 2007/2012,
Impuls

Sękowska Z. Wprowadzenie do pedagogiki specjalnej.
Warszawa 1998, WSPS.

Smith D. D.: Pedagogika specjalna. T. 1-2. Warszawa
2009, PWN.

Speck O.: Niepełnosprawni w społeczeństwie. Gdańsk
2005, GWP.

Vašek Š., Stankowski A.: Zarys pedagogiki specjalnej.
Katowice 2006, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.

Wyczesany J.: Pedagogika osób upośledzonych
umysłowo. Kraków 2005, Impuls.

Wyczesany J., Gajdzica Z.: Uwarunkowania edukacji i
rehabilitacji uczniów o specjalnych potrzebach w
rozwoju. Kraków 2006, AP.
Wczesna interwencja - wczesne wspomaganie.
Podstawy teoretyczne
Język polski
W_1; W_4
U_1; U_4
K_1; K_2
I semestr
wykład
brak
10 h wykład
2
5
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Wykład, praca grupowa, projekt
Przeprowadzenie dyskusji, stworzenie optymalnego
modelu wczesnej interwencji
Zaliczenie, obecność na zajęciach
Treści:
 Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
niepełnosprawnego lub zagrożonego
niepełnosprawnością w Polsce i na świecie –
podstawowe teorie

Funkcjonowanie rodziny z dzieckiem
niepełnosprawnym od momentu stwierdzenia
niepełnosprawności do momentu podjęcia nauki
szkolnej)

Wsparcie instytucjonalne i poza instytucjonalne
w procesie wczesnego wspomagania
Brejak W., Zabłocki K.J. (red.), Wczesna diagnoza
i wspomaganie rozwoju dziecka z dysfunkcjami, Warszawa
2009
Karwowska
M.,
Wspieranie
rodziny
dziecka
niepełnosprawnego umysłowo, Kraków 2003
Kwaśniewska G. (red.), Interdyscyplinarność procesu
wczesnej interwencji wobec dziecka i jego rodziny, Lublin
2007
Orkan-Łęcka M. (red.), Wczesna rewalidacja niewidomego
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
dziecka z dodatkowymi ograniczeniami, Warszawa 1997
Pisula E., Danielewicz D. (red.), Rodzina z dzieckiem
z niepełnosprawnością, Gdańsk 2007
Serafin T. (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
od chwili wykrycia niepełnosprawności do podjęcia nauki
w szkole, Warszawa 2005
Wrona S., Wczesna interwencja i wczesne wspomaganie
procesem wspierającym rozwój małego dziecka, [w:] FajferKruczek I., Wrona S. (red.), Wsparcie instytucjonalne osób
niepełnosprawnych w Polsce i Republice Czeskiej, Cieszyn
6
2010
Wczesna interwencja – wspomaganie rozwoju małego
dziecka. Analiza sytuacji w Europie.
Europejska Agencja Rozwoju Edukacji Uczniów ze
Specjalnymi Potrzebami Edukacyjnymi, Bruksela 2005
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Mechanizmy uczenia się małego dziecka
Język polski
W_3,
U_3,
K_1, K_2, K_3.
1
Wykład, ćwiczenia
Brak
wykład – 15 h
ćwiczenia – 5 h
4
Wykład, dyskusja, eksperyment,
Egzamin, aktywny udział w zajęciach
Warunkiem uzyskania zaliczenia jest obecność (80%),
pozytywne zaliczenie egzaminu.

podstawowe modele, koncepcje i teorie mechanizmów
uczenia się małego dziecka,

procesy warunkowania,

uczenie się wykraczające poza warunkowanie,

teoria przetwarzania informacji,

spostrzeganie i kategoryzacja percepcyjna,

procesy uwagi i pamięci,
7

rozwój myślenia,

metody wsparcia rozwoju mechanizmów uczenia się
małego dziecka

psychopatologiczne implikacje zaburzenia
mechanizmów uczenia się małego dziecka

norma a patologia

diagnoza i profilaktyka
1. Psychologia dziecka. R. Vasta, M. Haith, S. Miller.
WSiP.
2. Psychologia t.2. red. J. Strelau. GWP.
3. Psychologia rozwoju człowieka. B. HarwasNapierała, M. Przetacznik-Gierowska, J. Trempała
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
4. Psychologia dziecka. R. Schaffer. PWN.
5. Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty
rozwoju poznawczego. D. Wood. Wyd. UJ.
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
Psychologiczne uwarunkowania procesu rozwoju
małego dziecka.
Język polski
W_3;
U_2; U_3;
K_3
I
wykład, ćwiczenia
brak
10 h ćwiczenia
10 h wykłady
5
Wykład, dyskusja, praca samodzielna, praca w grupach
Praca zaliczeniowa
Zaliczenie z oceną
8
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Psychologia rozwojowa niemowląt i małych dzieci,
patologia rozwoju , całościowe zaburzenia rozwoju (autyzm,
ZA, Z.Hellera) – kryteria diagnostyczne, objawy osiowe, ew
podstawy terapii.
1. „Wczesna interwencja terapeutyczna” J.
Cieszyńska, M.Korendo, WE Kraków 2008
2. „Sprawdzian rozwoju psychoruchowego niemowląt”
A.Mikler-Chwastek, HU Gdańsk 2011
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
3. „Rozwój psychiczny dziecka od 0 do 10 lat” S.M
Baker, GWP
4. „Profil osiągnięć ucznia” J.Kielin, GWP 2002
5. „Rozwój dziecka do 1 rż, pielęgnacja, zabawy,
rehabilitacja małego dziecka”, K.Wejksznia, Aksor
Polkowice 2002
6. Karty diagnozy, J. Cieszyńska, M.Korendo WE 2008
7. „Małe dziecko z autyzmem” E. Pisula, GWP 2005
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Podstawy rozwoju ruchowego małego dziecka
(norma i patologia)
Język polski
W_3, W_4,
U_1
K_1
Semestr I
Wykład, ćwiczenia
Słuchacz:
- potrafi dokonać podziału ontogenezy na etapy
- zna kryteria podziału ontogenezy
Wymagania wstępne i
dodatkowe
- umie scharakteryzować poszczególne etapy
- wymieni czynniki wpływające na rozwój
- zna przyczyny nie prawidłowości rozwoju
- zna metody oceny prawidłowości rozwoju
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
10 h ćwiczenia
10 h wykład
9
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
5
Wykład, dyskusja, pokaz, prezentacja, zajęcia praktyczne
(tabele, siatki centylowe)
Kolokwium, referat, prezentacja
Zaliczenie z oceną; obecność, pozytywne zaliczenie
kolokwium, aktywność na zajęciach
1. Zagadnienia wstępne dotyczące rozwoju:
- definicja rozwoju
- aspekty rozwoju
- samoregulacja rozwoju
2. Czynniki rozwoju osobniczego:
- endogenne, genetyczne
- paragenetyczne i niegenetyczne
- egzogenne
3. Okresy rozwoju ontogenetycznego:
- kryteria podziału
- charakterystyka wybranych okresów rozwojowych
- rozwój cech morfologicznych i proporcji ciała
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
4. Zaburzenia w rozwoju somatycznym (ogólnie):
- błędy w przekazywaniu informacji genetycznej
- czynniki teratogenne
- nieprawidłowości w regulacji neurohormonalnej ustroju
- inne
5. Metoda kontroli i normy oceny procesów wzrastania:
- praktyczna ocena procesów wzrastania dziecka z
zastosowaniem tabel liczbowych, siatek centylowych,
metody morfograficznej i wskaźników proporcji
6. Ocena stopnia rozwoju niektórych układów rozwoju:
- wiek morfologiczny
- wiek kostny
- wiek zębowy
- wiek wtórnych cech płciowych
7. Metody oceny rozwoju czynnościowego dziecka
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
1. Antropologia fizyczna, praca zbiorowa pod red. A.
10
Malinowskiego. PWN, Warszawa-Poznań 1980.
2. Auksologia a promocja zdrowia, praca zbiorowa pod red.
A. Jopkiewicza. KTN, Kielce 1997.
3. Biologiczne i medyczne podstawy rozwoju i wychowania
cz. II, praca zbiorowa pod red. A. Jaczewskiego. WSiP,
Warszawa 1994.
4. Biologiczne podstawy rozwoju człowieka, A. Jopkiewicz,
E. Suliga. Wydawnictwo i Zakład Poligrafii Instytutu
Technologii Eksploatacji, Radom-Kielce 1998.
5. Diagnostyka rozwoju dzieci i młodzieży, praca zbiorowa
pod red. J. Kopaczeńskiej-Sikorskiej. PZWL, Warszawa
1980.
6. Metody badań w biologii człowieka, A. Malinowski, N.
Wolański. PWN, Warszawa 1988.
7. Motoryczność człowieka – jej struktura, zmienność
i uwarunkowania, praca zbiorowa pod red.
W. Osińskiego. AWF, Poznań 1993.
8. Normy w pediatrii. Biologiczne układy, odniesienia,
praca zbiorowa pod red. J. Kopczyńskiej-Sikorskiej.
PZWL, Warszawa 1996.
9. Ocena rozwoju dziecka w zdrowiu i chorobie, praca
zbiorowa pod red. N. Wolańskiego i R. Kozioł.
Ossolineum, Wrocław 1987.
10.
Sprawność fizyczna i jej testowanie u dzieci,
młodzieży szkolnej, J. Drabik. AWF, Gdańsk 1997.
11.
Zdrowie dzieci i młodzieży w aspekcie fizycznym,
psychicznym, społecznym i duchowym, praca zbiorowa
pod red. A. Jopkiewicza i J. Schejbala. KTN, Kielce
1998.
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
Podstawy prawne i organizacyjne wczesnej interwencji
i wczesnego wspomagania
Język polski
W_1; W_3; W_4
U_1; U_4
K_1; K_3
I semestr
wykład
brak
11
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
5 h wykłady
3
Wykład z wykorzystaniem technik multimedialnych,
dyskusja
Aktywny udział podczas dyskusji
zaliczenie
1. Zapoznanie z podstawami prawnymi organizacji
wczesnego wspomagania – analiza wybranych
przepisów prawnych
2. Podstawy organizacyjne zajęć wczesnego wspomagania
(organizacja miejsca, kadry, dokumentacji)
Ustawa z dnia 7.09.1991 o systemie oświaty
Rozp. MEN z dnia 11.12.2002 w sprawie szczegółowych
zasad działania poradni psychologiczno-pedagogicznych
w tym publicznych poradni specjalistycznych
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
Rozp. MEN z dnia 12.02.2001 r. w sprawie orzekania
o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego
nauczania dzieci i młodzieży oraz wydania opinii
o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju
Rozp. MEN z dnia 04.04.2005 r. w sprawie organizowania
wczesnego wspomagania
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
Podstawy neuropsychologii klinicznej
Język polski
W_3, U_3; K_1
Semestr pierwszy
Wykład, ćwiczenia
Zalecane: realizacja kursów z zakresu: psychologia ogólna,
12
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
psychologia rozwojowa, psychologia poznawcza,
psychologia osobowości, psychologia kliniczna,
psychopatologia.
10 h ćwiczeń
10 h wykładów
5
Wykład
interaktywny
z
wykorzystaniem
technik
multimedialnych oraz ćwiczenia angażujące słuchaczy.
Egzamin pisemny
Prezentacja
Kolokwium
 90% obecności na zajęciach;

aktywność podczas zajęć;

opracowanie
wybranego
neuropsychologii;

zaliczenie egzaminu testowego opracowywanego w
oparciu o realizowane podczas zajęć zagadnienia.
I.
Wprowadzenie w problematykę neuropsychologii oraz
historia
neuropsychologii.
Kształtowanie
się
przedmiotu badań w neuropsychologii.
II.
Podstawy anatomii mózgu. Terminy anatomiczne
oznaczające stosunki przestrzenne. Charakterystyka
ogólnej topografii mózgu. Półkule mózgu. Pień mózgu.
Budowa wewnętrzna półkul mózgowych.
tematu
z
zakresu
III. Zaburzenia
wyższych
funkcji
mózgowych.
Charakterystyka przyczyn i skutków uszkodzenia
mózgu: afazja, agnozja, apraksja, amnezja.
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
IV. Padaczka. Klasyfikacja kliniczna. Napady uogólnione.
Napady częściowe. Napady jednostronne.
V. Płaty czołowe. Anatomia i organizacja funkcjonalna.
Zespół płata czołowego. Badania nad zmianami
poznawczymi po resekcjach mózgu. Charakterystyka
zespołu czołowego.
VI. Płaty
skroniowe.
Integracyjne
funkcje
płata
skroniowego. Właściwości anatomiczne. Organizacja
funkcjonalna. Lezje skroniowe a zmiany poznawcze.
Uszkodzenia obustronne i ogólny zespół amnestyczny.
VII. Płaty
ciemieniowe.
Właściwości
anatomiczne.
Zaburzenia czucia i percepcji. Zaburzenia orientacji
13
przestrzennej. Apraksja konstrukcyjna. Dysleksja
i dyskalkulia przestrzenna. Zespół jednostronnego
zaniedbywania przestrzeni (unilateral spatial neglect,
USN). Zaburzenia schematu ciała.
VIII. Płaty potyliczne. Właściwości anatomiczne. Drogi
wzrokowe.
Ślepota
mózgowa.
Spostrzeganie
wzrokowe. Agnozja wzrokowa.
IX. Asymetria funkcjonalna półkul mózgowych. Pojęcie
dominacji mózgowej. Percepcja wzrokowa, percepcja
słuchowa, percepcja dotykowa. Hemisferektomia.
Komisurotomia mózgowa.
X. Diagnoza
neuropsychologiczna.
Badanie
neuropsychologiczne. Diagnoza wybranych aspektów
zaburzeń zachowania w dysfunkcji mózgowych u osób
dorosłych. Diagnoza neuropsychologiczna u dzieci.
Zagadnienia diagnozy różnicowej w neuropsychologii.
XI. Charakterystyka
wybranych
neuropsychologicznej.
technik
diagnozy
XII. Podstawowe zagadnienia neurologii dziecięcej –
zaburzenia neurorozwojowe niemowląt, zespół tików
głosowych i ruchowych (zespół Gilles de la Tourette’a),
wady rozwojowe OUN, zaburzenia zachowania
i emocji, mózgowe porażenie dziecięce, upośledzenie
umysłowe, padaczka.
XIII. Zaburzenia hiperkinetyczne (zespoły nadpobudliwości
psychoruchowej) – etiopatogeneza, objawy osiowe,
diagnoza różnicowa, metody pracy z dzieckiem
z ADHD.
Literatura obowiązkowa:
1. Neil Martin G., Neuropsychologia. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL 2001.
2. Pąchalska M., Neuropsychologia kliniczna.
Wydawnictwo Naukow PWN, 2007.
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
3. Walsh K., Neuropsychologia kliniczna.
Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000.
4. Darby D., Walsh K., Neuropsychologia kliniczna
Walsha. GWP, Gdańsk 2008.
Literatura uzupełniająca:
5. Łuria A., Podstawy neuropsychologii. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL, Warszawa 1976.
6. Borkowska A., Szepietowska E., Diagniza
neuropsychologiczna – metodologia i metodyka.
UMCS, Lublin 2000.
14
7. Bryńska A., Kołakowski A., Pisula A., Skotnica M.,
Wolańczyk T., ADHD. Zespół nadpobudliwości
psychoruchowej. Przewodnik dla rodziców i
wychowawców. Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, 2011.
8. Kutscher M., Attwood T., Wolff R., Dzieci z
zaburzeniami łączonymi. ADHD, trudności w nauce,
zespół Aspergera, zespół touretta, depresja
dwubiegunowa i inne zaburzenia. Wydawnictwo K.
E. LIBER, Warszawa 2005.
9. Hallowell E., Ratey J., Jak żyć z ADHD.Media
Rodzina, Poznań 2005.
10. Sacks Oliver, Mężczyzna, który pomylił swoją żonę
z kapeluszem. Zysk i S-ka,1996.
11. Sacks Olivier, Oko Umysłu. Wydawnictwo Zysk i Ska. 2011 (październik).
12. Sacks Olivier, Antropolog na marsie. Wydawnictwo
Zysk i S-ka, 2009.
13. Bilikiewicz T. (red.), Psychiatria (t. 1-3).
Wydawnictwo PZWL, 2003.
14. Seligmann M., Walker E., Rosenhan,
Psychopatologia. Wydawnictwo Zysk i S-ka, 2003.
15. Hopkins A., Appleton R., Padaczka. Prószyński i Ska, 1999.
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Podstawy neurologii dziecięcej
Język polski
W_1;
U_1
K_2;
I semestr
wykład, ćwiczenia
brak
10 h wykładów
10 h ćwiczeń
4
15
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Wykład połączony z prezentacją multimedialną, ćwiczenia
praktyczne
Zdanie egzaminu, aktywny udział na zajęciach
egzamin
Charakterystyka
funkcji
układu
nerwowego.
Charakterystyka typowych zespołów uszkodzeń układu
nerwowego u dzieci. Zarys diagnostyki w schorzeniach
układu nerwowego leczonych zachowawczo i operacyjnie.
Profilaktyka pierwotna i wtórna. Podstawy badania i oceny
deficytu neurologicznego u dzieci.
1.Mazur R., Kazubski W., Prusiński A. Podstawy kliniczne
neurologii, PZWL, Warszawa 1998
2. Mumenthaler M., Mattle H. Neurologia, Urban & Partner,
Wrocław 2001
3. Jóźwiak S., Michałowicz R. Neurologia dziecięca w
praktyce
BiFolium Lublin 2001
4. Fuller G. Badanie Neurologiczne – to proste !, PZWL
Warszawa 1995
5. Morrison J. Kiedy objawy psychiczne maskują choroby
ciała,
GWP Gdańsk 2002
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
6. Tatoń J., Czech A. Diagnostyka internistyczna, PZWL
Warszawa 2002
7. Woronowicz B.T. Bez tajemnic o uzależnieniach i ich
leczeniu,
IPiN, Warszawa 2001
8. Brzeziński T. Historia medycyny, PZWL Warszawa
9. Jutte R. Historia medycyny alternatywnej, W.A.B
Warszawa 2001
10 . Pasikowski T. Stres i zdrowie, Wyd. Fundacji
Humaniora , 2000 Poznań
11. Tischendorf F.W. Od objawu do rozpoznania,
Medycyna Praktyczna, Warszawa 1999
16
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Wsparcie rodziny w systemie wczesnego wspomagania
Język polski
W_3, W_4,
U_1, U_3,
K__1, K_2, K_3
II
ćwiczenia
Klasyfikacja zaburzeń i niepełnosprawności, podstawy
pedagogiki specjalnej
15 h ćwiczeń
5
Wykład wspomagany prezentacją multimedialną, praca z
tekstem, dyskusja, metody aktywizujące
Zaliczenie w formie pisemnej, prezentacja multimedialna
efektów pracy grupowej – zaliczenie z oceną
Obecność na zajęciach, prezentacja efektów pracy
grupowej, recenzja publikacji zgodnej z tematyką ćwiczeń,
kolokwium
Zaliczenie z oceną
1. Rodzaje i zakresy wsparcia dla rodziców dziecka
niepełnosprawnego i zagrożonego na
niesprawnością
2. Współpraca zespołu wczesnego wspomagania z
rodzicami i rodziną dziecka
3. Diagnoza postaw rodzicielskich wobec dziecka
niepełnosprawnego
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
4. Współpraca z rodziną w zakresie kształtowania
postaw i zachowań pożądanych (wiedza,
zachowania, emocje)
5. Instruktaż, porady rozpoznawanie zachowań
dziecka i utrwalanie właściwych reakcji na te
zachowania
6. Udzielanie instruktażu i porad oraz prowadzenie
konsultacji w zakresie pracy z dzieckiem
7. Pomaganie w przystosowaniu warunków w
17
środowisku domowym do potrzeb dziecka
8. Pozyskanie i wykorzystanie w pracy z dzieckiem
odpowiednich środków dydaktycznych i
niezbędnego sprzętu
9. Profilaktyka zjawiska „dziecka
przeterapeutyzowanego”
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej

Cytowska B., Winczura B. (red.), Wczesna
interwencja i wspomaganie rozwoju małego
dziecka, Oficyna Wydawnicza Impuls, Warszawa
2008

Kaleta K., Mróz J. (red.)Psychologiczne aspekty
trudności w wychowaniu dzieci z zaburzeniami
rozwoju i zachowania, Wyd. Pedagogiczne ZNP,
Warszawa 2010

Kielin J. Jak pracować z rodzicami dziecka
upośledzonego, Gdańskie Wydawnictwo
Psychologiczne, Gdańsk 2011

Kwaśniewska G. (red.), Interdyscyplinarność
procesu wczesnej interwencji wobec dziecka i jego
rodziny, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii CurieSkłodowskiej, Lublin 2007

Michilewicz S. (red.), Dziecko z trudnościami w
rozwoju, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków
2010.

Minczakiewicz E. M., Grzyb B., Gajewski Ł.,
Dziecko ryzyka a wychowanie. Elementarz dla,
Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2009

Serafin T. (red.), Wczesne wspomaganie rozwoju
dziecka od chwili wykrycia niepełnosprawności do
podjęcia nauki w szkole. Poradnik dla
organizatorów działań,dla terapeutów oraz dla
rodziców, MENiS, Warszawa 2005

Serafin T. Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka
(w:) Kształcenie specjalne w systemie oświaty.
Vademecum dla organu prowadzącego, dyrektora
szkoły, nauczycieli i rodziców, ABC Wolters Kluwer
Polska, Warszawa 2009

Twardowski A. (red.), Wspomaganie rozwoju dzieci
ze złożonymi zespołami zaburzeń, Stowarzyszenie
na Rzecz Dzieci z Zaburzeniami Genetycznymi
„GEN”, Poznań 2005

Zalewska M. (red.), Zaburzenia rozwoju dziecka z
18
perspektywy relacji, Wydawnictwo, EMU, Warszawa
2008
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Wczesne wspomaganie dziecka z dysfunkcjami
ruchowymi. Podstawy Fizjoterapii
Język polski
W_4; U_1; K_1
Semestr II
wykład, ćwiczenia
brak
10 godzin wykładów i 30 godzin ćwiczeń
8
wykład, ćwiczenia, pokaz, seminarium, film, dyskusja
praca pisemna, sporządzony projekt indywidualny lub
grupowy
Zaliczenie z oceną; aktywne uczestnictwo w zajęciach
Prawidłowy i zaburzony rozwój psychoruchowy dziecka –
diagnostyka dzieci ryzyka nieprawidłowego rozwoju,
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Metody fizjoterapeutyczne stosowane w usprawnianiu
dzieci z dysfunkcjami ruchowymi,
Wpływ prawidłowej pielęgnacji na rozwój psychoruchowy
dziecka,
J. Nowotny „Podstawy fizjoterapii” cz. III .Wydawnictwo
Kasper, Kraków 2004,
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
M. Borkowska „Dziecko niepełnosprawne ruchowo” cz. II.
Usprawnianie ruchowe, Wydawnictwo Szkolne i
Pedagogiczne, Warszawa 1997,
M. Borkowska „Uwarunkowania rozwoju ruchowego i jego
zaburzenia w mózgowym porażeniu dziecięcym”, Zaułek,
19
Warszawa 2000,
W. Kuliński, K. Zeman, T. Orlik „Fizjoterapia w pediatrii”,
Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2012,
V. F. Maas „Uczenie się przez zmysły” Wprowadzenie do
teorii integracji sensorycznej, Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne, Warszawa 1998,
M. Bogdanowicz, B. Kisiel, M. Przasnyska „Metoda
Weroniki Sherborne w terapii i wspomaganiu rozwoju
dziecka”, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne ,
Warszawa 1996
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
Wczesna interwencja logopedyczna
Język polski
W_2, W_3, W_4,
U_1; U_2; U_3,
K_3
2
wykład, ćwiczenia
Słuchacz ma podstawową wiedzę z zakresu wczesnej
interwencji, podstaw neurologii dziecięcej
5-wykład
15-ćwiczenia
6
Wykład- prezentacja multimedialna, burza mózgów
Ćwiczenia- praca grupowa, projekt
Wykład - z wykorzystaniem metod audiowizualnych na
temat elementarnych zagadnień dotyczących logopedii i
wczesnej interwencji logopedycznej
Ćwiczenia- Prezentacja prac grupowych dotyczących
wybranych zaburzeń mowy u dziecka
Metoda projektu- Wykonanie projektu ze wstępną diagnozą
danego zaburzenia, programem indywidualnym i
przykładami ćwiczeń logopedycznych wraz z instruktażem
dla rodziców
Końcowy efekt sprawdzenia nabytych umiejętności i
20
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
kompetencji słuchacza:
Wykłady: na podstawie udziału w zajęciach (90%
obecności), aktywne w nich uczestnictwo
Ćwiczenia: 100% obecności, aktywne uczestnictwo w
zajęciach, prezentacja pracy grupowej, wykonanie projektu
Zaliczenie z oceną
Treści programowe wykładów:
1. Logopedia: przedmiot, zadania, terminologia, działy.
2. Omówienie zaburzeń mowy, wad mowy, wad
wymowy. Przedrostki i rdzenie w pisowni.
3. Mechanizmy nadawania i odbioru mowy.
4. Budowa, funkcjonowanie i badanie aparatu
oddechowego, fonacyjnego i artykulacyjnego.
5. Badanie mowy /mówienia i rozumienia/.
6. Zaburzenia mowy najczęściej spotykane:
 opóźnienie rozwoju mowy
 jąkanie wczesnodziecięce
 zaburzenia
mowy spowodowane nieprawidłową
budową anatomiczną narządów mowy
 dyslalia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
7. zaburzenia
dziecka.
słuchu
fonematycznego
u
małego
8. Zaburzenia mowy w autyzmie wczesnodziecięcym,
mutyzmie, logofobii.
9. Zaburzenia
mowy
niepełnosprawnych.
występujące
10. Wczesna
terapia
realizacja, przebieg.
logopedyczna:
11. Tworzenia
warsztatu
teoretyczne.
terapeuty.
u
dzieci
założenia,
Przesłanki
Treści programowe ćwiczeń:
1. Zaburzenia dyslaliczne
2. Zaburzenia słuchu fonematycznego – na
przykładach.
3. Reedukacja mowy /szczególnie w zakresie dyslalii i
jąkania/.
4. Przykłady ćwiczeń logopedycznych /korekcyjnych/uwagi dla terapeutów. Budowanie warsztatu
21
terapeuty.
5. Konstruowanie programów indywidualnych w pracy
z dzieckiem do konkretnego zaburzenia.
6. Omówienie przygotowanych zajęć indywidualnych
przez słuchaczy.
Logopedia - pytania i odpowiedzi. Podręcznik akademicki,
t. 1 i 2, Gałkowski T., Jastrzębowska G. (red.),
Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2003
Uzupełniająca:
 Gałkowski T., Tarkowski T., Zalewski T. (red.),
Diagnoza i terapia zaburzeń mowy. Lublin 1993
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
 Jastrzębowska G.: Podstawy logopedii- dla słuchaczy
logopedii, pedagogiki, psychologii, filologii. Opole
1996
 Zaleski T., Opóźnienia w rozwoju mowy. Warszawa
2002
 Styczek G., Logopedia. Warszawa 1988
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Wczesne wspomaganie dziecka z dysfunkcją wzroku
Język polski
W_1; W_3; W_4
U_2; U_3
K_2; K_3
III semestr
wykład, ćwiczenia
brak
5 h- wykład.
15 h - ćwiczenia
6
Wykład, ćwiczenia praktyczne
Zaproponowanie ćwiczeń oraz wykonanie pomocy
dydaktycznej
22
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Zaliczenie z oceną, obecność na zajęciach
1.
Rozwój zdolności widzenia
2.
Zaburzenia występujące w rozwoju widzenia
3.
Charakterystyka najczęściej występujących schorzeń
układu wzrokowego (retinopatia wcześniacza,
mózgowe uszkodzenie widzenia, niedorozwój nerwu
wzrokowego, zanik nerwu wzrokowego)
4.
Funkcjonalna ocena dzieci słabowidzących (ocena
funkcji wzrokowych)
5.
Wspomaganie rozwoju widzenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Białoskórska J (1997), Diagnoza i usprawnianie
funkcjonowania wzrokowego w pierwszym roku życia
dziecka. Rewalidacja 1/97, Warszawa
Czerwińska K. (2006) Wpływ stymulacji na rozwój widzenia
u dzieci z niepełnosprawnością wzrokową pochodzenia
mózgowego w wieku 0-6 lat, W: Człowiek
niepełnosprawność, człowieczeństwo, 2(4) Warszawa
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
Eliot L. (2003) Co tam się dzieje? Jak rozwija się mózg i
umysł w pierwszych pięciu latach życia. Poznań
Orkan-Łęcka M (red.) (1997) Wczesna rewalidacja
niewidomego dziecka z dodatkowymi ograniczeniami.
Materiały Tyflopedagogiczne 10, Warszawa
Orkan-Łęcka M (red.) (1999) Wczesny rozwój poznawczy
dzieci niewidomych ze złozoną niepełnosprawnością.
Materiały Tyflopedagogiczne 12, Warszawa
Walkiewicz M. (2002) Funkcjonalna ocena wzroku i proces
wspomagania rozwoju widzenia dzieci słabowidzących,
Warszawa
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Wczesne wspomaganie dziecka z dysfunkcją słuchu
Język polski
W_3, U_2, K_3
3
23
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
wykład, ćwiczenia
Słuchacz posiada podstawowe wiadomości na temat
surdopedagogiki
5 h wykład
15 h ćwiczenia
6
Metoda podająca, metoda ćwiczeniowa
Kolokwium
90% obecności na zajęciach, aktywne uczestnictwo w
zajęciach, zaliczenie kolokwium
Zaliczenie z oceną
1. Rozwój narządu słuchu w okresie płodowym oraz
pamięci słuchowej
2. Budowa ucha oraz fizjologia słyszenia
3. Wpływ hałasu na narząd słuchu
4. Metody badania słuchu – wczesna diagnoza
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
5. Technologie wspomagające słyszenie (aparaty,
implanty, systemy FM)
6. Rozwój słuchu w pierwszych latach życia dziecka
7. Rozwój dziecka z uszkodzonym słuchem (m.in.
rozwój ruchowy, rozwój mowy, rozwój więzi
rodzicielskich)
8. Metody usprawniania słuchu,
wychowanie
słuchowe (metody: werbo- tonalna, audytywnowerbalna; Van Udena; Fonogesty)
1. BOUVEt Danielle Mowa dziecka: wychowanie
dwujęzykowe dziecka niesłyszącego, Warszawa
:Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
2. Gerhart Lindner, Podstawy audiologii pedagogicznej
,Warszawa Państwowe Wydawnictwo Naukowe
3. LOWE Armin, Rozwijanie słuchu w zabawie :
praktyczne wskazówki do ćwiczeń słuchowych z
dziećmi w wieku przedszkolnym z uszkodzonym
słuchem i zaburzeniami spostrzegania, Warszawa,
Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich
4. PERIER Olivier, Dziecko z uszkodzonym narządem
24
słuchu: aspekty metodyczne, wychowawcze,
socjologiczne
i
psychologiczne
Warszawa:
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
5. ECKERT Urszula, Niektóre warunki rewalidacji w
surdopedagogice
Pedagogika specjalna wobec
potrzeb teraźniejszości i wyzwań przyszłości / red.
Maria Chodkowska, Lublin, Uniwersytet Marii CurieSkłodowskiej
6. ECKERT
Urszula,
Problemy
wczesnego
diagnozowania,
poradnictwa
i
kształcenia
integracyjnego dzieci z wadą słuchu [W : ] Dylematy
pedagogiki specjalnej (red.) Alicja Rakowska,
Jolanta Baran, Kraków : Wydawnictwo Naukowe
Akademii Pedagogicznej
7. KORZON Aniela, Totalna komunikacja jako
podejście
wspomagające
rozwój
zdolności
językowych dzieci głuchych , Kraków, Akademia
Pedagogiczna
8. PRILLWIBZ, Siegmund, Język, komunikacja i
zdolności poznawcze niesłyszących, Warszawa,
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
9. PSYCHOLOGIA dziecka głuchego / Badeusz
Gałkowski i in. - Warszawa ,Państwowe
Wydawnictwo Naukowe
10. STAWOWY-WOJNAROWSKA Irena, Rozwijanie
mowy dzieci głuchych w nauczaniu początkowym,
Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
11. SZCZEPANKOWSKI Bogdan Niesłyszący, głusi,
głuchoniemi Warszawa, Wydawnictwa Szkolne i
Pedagogiczne
12. WYBRANE zagadnienia z surdopedagogiki / red.
1. Góralówna M., Hołyńska B., Rehabilitacja małych
dzieci z wadą słuchu, Państwowy Zakład
Wydawnictw Lekarskich, Warszawa
2. Model Insite, Model współczesnej interwencji
przeprowadzanej w domu;
3. Szeląg E., Szymanek A., Test do badania słuchu
fonematycznego, GWP, Gdańsk
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Metodyka konstruowania indywidualnych planów
rozwoju dziecka oraz programów terapeutycznych
Język polski
25
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
W_2, W_3, W_4
U_1, U_2, U_3, U_4
K_1, K_2
III semestr
wykład, ćwiczenia
brak
5 h wykłady 15 h ćwiczenia.
7
Aktywny udział, pogadanka, wykład, projekt, praca w
grupach, praca indywidualna
skonstruowanie indywidualnego planu rozwoju dziecka
oraz programu wsparcia
Zaliczenie z oceną, obecność na zajęciach, prawidłowe
napisanie i przedstawienie indywidualnego planu
wczesnego wspomagania
1. Wiek a zachowanie dziecka
2. Wiek dziecka a etapy rozwoju
3. Etapy rozwoju zabawy
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
4. Współpraca z rodzicami
5. Planowanie i dokumentowanie pracy z dzieckiem
6. Diagnoza osiągniętego przez dziecko aktualnego
poziomu
7. Zasady konstruowania programów
wspomagających rozwój dziecka
Aly M., (2002), Dziecko specjalnej troski, Wyd. GWP,
Gdańsk
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
Brejak W., Zabłocki K.J., (red.), (2009), Wczesna diagnoza
i wspomaganie rozwoju dziecka z dysfunkcjami, Wyd.
Stowarzyszenie Dobra Wola OPP, Warszawa
Cieszyńska J. Korendo M., (2007), Wczesna interwencja
terapeutyczna, Wyd. Edukacyjne, Kraków
Charbicka M., Raszewska M., (2009), W objęciach natury.
Program edukacyjno-terapeutyczny, CMPPP, Warszawa
26
Emmons P.G., Anderson L., (2007), Dzieci z zaburzeniami
integracji sensorycznej, Wyd. Liber, Warszawa
IIg F.L., Ames L. B., Baker S. M., (2010), Rozwój
psychiczny dziecka od 0 do 10 lat, Wyd. GWP, Gdańsk
Kielin J., (2002), Jak pracować z rodzicami dziecka
upośledzonego, Wyd. GWP, Gdańsk
Odowska-Szlachcic B., (2010), Metoda integracji
sensorycznej, Wyd. Harmonia, Gdańsk
Olechnowicz H., (2006), Dziecko własnym terapeutą, Wyd.
PWN, Warszawa
Piszczek M., (2006), Dziecko, którego rozwój emocjonalnopoznawczy nie przekracza pierwszego roku życia.
Diagnoza, zasady terapii i ocena efektów zajęć, CMPPP,
Warszawa
Piszczek M., (2007), Diagnoza i wspomagane rozwoju
dziecka. Wybrane zagadnienia, CMPPP, Warszawa
Piszczek M., (red.), (2011), Diagnoza wielospecjalistyczna i
konstruowanie indywidualnych programów edukacyjno –
terapeutycznych dla uczniów głębiej upośledzonych
umysłowo, Kompendium, Warszawa
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Pierwsza pomoc przedmedyczna
Język polski
W_1
U_2
K_1
II
wykład, prezentacja multimedialna, ćwiczenia na
fantomach
Zaangażowanie w ćwiczenia
20 h ćwiczeń
6
Wykład, prezentacja multimedialna, ćwiczenia na
fantomach do resuscytacji, pokaz filmów, pogadanka
27
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Praca pisemna oraz sprawdzenie umiejętności
praktycznych
Zaliczenie z oceną; obecność na zajęciach
 fizjologia układu oddechowego dzieci i osób dorosłych
 podstawowe zabiegi resuscytacyjne u osób dorosłych
i dzieci
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
 zastosowanie automatycznych defibrylatorów
zewnętrznych (AED)
 niedrożność dróg oddechowych
 zaopatrywanie ran i złamań
 stany nagłe zagrażające życiu
 „Wytyczne resuscytacji 2010”, Polska Rada
Resuscytacji, Kraków 2010
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
 „Fizjologia człowieka w zarysie”, W. Traczyk
 „Zarys anatomii człowieka”, A. Krechowiecki,
F. Czerwiński
 „Medycyna ratunkowa”, S.H. Plantz, J.N. Adler
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
Praktyka asystencka
Język polski
W_2, W_4, U_1, U_2, U_3, K_1,K_2, K_3
3
ćwiczenia
Brak
40 h ćwiczeń
6
Praktyczne, problemowe
28
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Praca z tekstem,
Obecność podczas praktyk, przygotowanie konspektu
zajęć, prowadzenie części zajęć
Zaliczenie z oceną
1. Typy placówek prowadzących działalność z zakresu
wczesnej interwencji
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
2. Typy zajęć prowadzone w ramach wczesnego
wspomagania.
3. Indywidualny program wczesnego wspomagania
4. Założenia
pracy
wspomagania
zespołów
wczesnego
5. Metody pracy z małym dzieckiem niepełnosprawny i
jego rodziną w różnych typach palcówek
1. Brauner A. i F., Postępowanie wychowawcze w
upośledzeniu umysłowym WSiP, Warszawa 1995
2. Lausch_Żuk J., Pedagogika osób z umiarkowanym,
znacznym i głębokim upośledzeniem umysłowym,
[w:] Dykcik W. (red.), Pedagogika specjalna,
Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1997
3. Egan G., Kompetentne pomaganie, Wyd. Zysk i ska, Poznań 2002
4. Klaczak M., Majewicz P. (red.), Diagnoza i
rewalidacja indywidualna dziecka ze specjalnymi
potrzebami edukacyjnymi, Wyd. AP, Kraków 2006
Wykaz literatury obowiązkowej i
uzupełniającej
5. Kościelak R., Psychologiczne podstawy rewalidacji
upośledzonych umysłowo, PWN, Warszawa 1989
6. Lovaas O.I., Nauczanie dzieci niepełnosprawnych
umysłowo, Warszawa 1993.
7. Olechnowicz H., Wyzwalanie aktywności dzieci
głębiej upośledzonych umysłowo, WSiP, Warszawa
199
8. Kielin J. (red.), Rozwój daje radość. Terapia dzieci
upośledzonych umysłowo w stopniu głębokim,
Gdańsk 1999
9. Pilecki J. (red.), Usprawnianie, wychowanie i
nauczanie osób z głębszym upośledzeniem
umysłowym, Kraków 2002
29
Nazwa przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Język przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Efekty kształcenia dla
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
(wiedza, umiejętności,
kompetencje społeczne)
Semestr, w którym
przedmiot/moduł*) jest
realizowany
Forma realizacji zajęć
Wymagania wstępne i
dodatkowe
Rodzaj i liczba godzin zajęć
dydaktycznych wymagających
bezpośredniego udziału
nauczyciela akademickiego i
słuchaczy
Liczba punktów ECTS
przypisana
przedmiotowi/modułowi*)
Stosowane metody
dydaktyczne
Sposób weryfikacji efektów
kształcenia uzyskanych przez
słuchaczy
Forma i warunki zaliczenia
przedmiotu/modułu*), w tym
zasady dopuszczenia do
egzaminu, zaliczenia
Treści programowe
przedmiotu/modułu
kształcenia*)
Wykaz literatury obowiązkowej
i uzupełniającej
Seminarium dyplomowe
Język polski
W_1; W_2;
U_1; U_3
K_1;
II i III semestr
ćwiczenia
brak
30 h Ćwiczenia
10
ćwiczenia
Praca dyplomowa
Egzamin
W ramach seminarium dyplomowego słuchacze zostają
przygotowani do kompleksowego prowadzenia badań,
zgodnie z podstawami metodologii badań społecznych, ze
szczególnym uwzględnieniem obszaru problemów rozwoju,
funkcjonowania, edukacji, socjalizacji, rehabilitacji osób
niepełnosprawnych. W trakcie pierwszego semestru
modułowych zajęć opracowują koncepcję badawczą,
a w kolejnych semestrach prowadzą eksploracje i opisują
(w zależności od podejścia wyjaśniają lub interpretują)
wyniki badań.
Brzeziński J., Metodologa badań psychologicznych,
Warszawa 2005
Konarzewski K., Jak uprawiać badania oświatowe,.
Metodologia praktyczna, Warszawa 2000
Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych,
Kraków 2000
Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych.
30
Strategie ilościowe i jakościowe, Warszawa 2001
Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją, Warszawa
2008
*) moduł kształcenia to szeroko rozumiany przedmiot lub grupa przedmiotów.
31