Muzeum Górnośląskie w Bytomiu oraz Instytut Historii Uniwersytetu

Muzeum Górnośląskie w Bytomiu
oraz
Instytut Historii Uniwersytetu Opolskiego
zapraszają na
Międzynarodową Konferencję Naukową
KOBIETA NA KRESACH
Znane i nieznane – inicjatorki życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego
13–14 listopada 2014 r.
sala ks. Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego
ul. Wojciecha Korfantego 34, Bytom
**********************************
Dzień 1
13 listopada 2014 r. (czwartek)
10.00–10.30
Uroczyste otwarcie konferencji w Muzeum Górnośląskim w Bytomiu przez Dyrektora Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu – mgr Alicję Knast i Dyrektora Instytutu Historii Wydziału Historyczno-Pedagogicznego Uniwersytetu Opolskiego – dra hab. Tomasza Ciesielskiego, prof. Uniwersytetu Opolskiego
10.30–11.00
prof. dr hab. Stanisław Sławomir Nicieja – wykład inauguracyjny
Artystki i poetki kresowe
Część I. O kobietach na Kresach
Moderator: prof. dr hab. Stanisław Sławomir Nicieja (Uniwersytet Opolski)
11.00–11.15
prof. dr hab. Tadeusz Riedl (Gdańsk), Kobiety w historii Lwowa na przełomie XIX i XX wieku
11.15–11.30
dr hab. prof. UO Barbara Kubis (Uniwersytet Opolski), Życie codzienne kobiety kresowej
11.30–11.45
dr hab. Piotr Gołdyn (Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Koninie), Kobiety na pomoc kobietom.
Działalność Towarzystw Ochrony Kobiet we wschodnich województwach II RP
1
11.45–12.00
dr hab. prof. UO Tomasz Ciesielski (Uniwersytet Opolski), dr Adriana Dawid (Uniwersytet Opolski),
Kobieta w życiu diaspory polskiej w Odessie w XIX i na początku XX wieku
12.00–12.15 Dyskusja
12.15–12.30 Przerwa w obradach
Część II. Kobieta na Kresach a praca społeczna
Moderator: dr hab. prof. UO Tomasz Ciesielski (Uniwersytet Opolski)
12.30–12.45
dr Jarosław Durka (Regionalny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli „WOM” w Częstochowie), Zrzeszenia ziemianek we wschodnich województwach II Rzeczypospolitej
12.45–13.00
dr hab. Dorota Malczewska-Pawelec (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Lwów i Kresy Łucji Charewiczowej
13.00–13.15
mgr Joanna Puchalska (Warszawa), Maria Karpowiczowa – kresowej działaczki dzień powszedni
13.15–13.30
mgr Weronika Gilewska (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie), Działalność patriotycznospołeczna Marii Opieńskiej
13.30–13.45
dr hab. Polina Barwinska (Państwowy Uniwersytet Odeski im. Ilji Mecnikova), Stowarzyszenie Kobiet
Polskich w życiu społecznym Odessy
13.45–14.00 Dyskusja
14.00–14.30
Otwarcie wystawy czasowej pt. „Drohobycz – miasto jedyne na świecie” przez prof. dra hab. Stanisła wa Sławomira Nicieję (Uniwersytet Opolski) oraz Mieczysława Dobkowskiego (kurator wystawy,
Muzeum Górnośląskie w Bytomiu)
14.30–15.45 Przerwa w obradach
Część III. Kobieta na Kresach a regionalizm
Moderator: dr hab. prof. UO Barbara Kubis (Uniwersytet Opolski)
15.45–16.00
dr hab. Joanna Januszewska-Jurkiewicz (Uniwersytet Śląski w Katowicach), „Kochałam to miasto jak
człowieka…”. Regionalizm wileński w publicystyce Heleny Romer-Ochenkowskiej
16.00–16.15
mgr Maciej Droń (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), Erazma Kopaczyńska-Janowicz. Sopran w
służbie plebiscytu
2
16.15–16.30
mgr Danuta Skalska (Polskie Radio Katowice), Włada Majewska – gwiazda Lwowskiej Fali. Brylantowy Mikrofon Polskiego Radia
16.30–16.45 Dyskusja
16.45–17.00 Przerwa w obradach
Część IV. Kobieta na Kresach a poczucie patriotyzmu
Moderator: prof. dr hab. Tadeusz Riedl (Gdańsk)
17.00–17.15
dr Anna Milewska-Młynik (Muzeum Niepodległości w Warszawie), Na straży polskiego dziedzictwa
w Krzemieńcu
17.15–17.30
dr Jolanta Załęczny (Muzeum Niepodległości w Warszawie), Zofia Romanowiczówna – lwowska aktywistka z powstańczym rodowodem
17.30–17.45
mgr Janusz Oszytko (Instytut Pamięci Narodowej, Oddział w Opolu), Fotografie Elżbiety Łabuckiej-Oszytko z Bytomia w zbiorach Fundacji Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego w Krakowie jako świadectwo polskiego ruchu skautowskiego w Tarnopolu na Kresach Wschodnich II RP
17.45–18.00
mgr Tamara Wierszyckaja (Muzeum Historyczno-Krajoznawcze w Nowogródku), Kobieta na kartach
pamiętnika Jana Bułhaka „Kraj lat dziecinnych”
18.00–18.15
dr Mieczysław Dziedzic (Śląska Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), Zesłana na Syberię – wojenne losy pielęgniarki ze Śląska
18.30–18.45 Podsumowanie obrad
3
Dzień 2
14 listopada 2014 r. (piątek)
Część V. Kobieta na Kresach w edukacji
Moderator: dr hab. Joanna Januszewska-Jurkiewicz (Uniwersytet Śląski w Katowicach)
9.00–9.15
ks. bp prof. dr hab. Jan Kopiec, Prof. Karolina Lanckorońska. W służbie Ojczyzny, kultury i nauki
9.15–9.30
dr Joanna Lusek (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), mgr Dorota Musiał (Centralne Muzeum Jeńców
Wojennych w Łambinowicach-Opolu), Istota wychowania w koncepcji błogosławionej Matki Marceliny Darowskiej i jej współczesne implikacje
9.30–9.45
prof. dr hab. Stefania Walasek (Uniwersytet Wrocławski), Nauczycielki i działaczki oświatowe w Wilnie na przełomie XIX i XX wieku
9.45–10.00
dr Mirosław Piwowarczyk (Uniwersytet Wrocławski), Kobiety aktywne – działalność społeczno-oświatowa liderek Wileńskiego Zrzeszenia Wojewódzkiego Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet (1928–
1939)
10.00–10.15 Dyskusja
10.15–10.30 Przerwa w obradach
Część VI. Kobieta na Kresach w kręgu sztuki
Moderator: prof. dr hab. Stefania Walasek (Uniwersytet Wrocławski)
10.30–10.45
dr Stanisław Mysiak (Śląska Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), Janina Mierzecka – artysta fotografik
10.45–11.00
dr Barbara Włochowicz (Uniwersytet Śląski w Katowicach), Luna Amelia Drexlerówna – rzeźbiarka i
malarka ze Lwowa
11.00–11.15
mgr Agnieszka Bartków (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), Anna Bilińska-Bohdanowicz – twórczość w nurcie europejskiego realizmu
11.15–11.30
mgr Iwona Mohl (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu), Teresa Roszkowska – między malarstwem a teatrem
4
11.30–11.45 Dyskusja
11.45–12.30
Oprowadzanie kuratorskie po Galerii Malarstwa Polskiego Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu –
Kresy w malarstwie, mgr Iwona Mohl (Muzeum Górnośląskie w Bytomiu)
12.30–13.45 Przerwa w obradach
Część VII. Kobieta na Kresach w kręgu medycyny
Moderator: dr hab. Anita Magowska (Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu)
13.45–14.00
prof. dr hab. Antoni Jonecko (Rzeszów), dr Lesław Portas (Rzeszów), Różne drogi życiowe Haliny
Jankowskiej i Karoli Uniechowskiej – lekarzy urodzonych na Kresach
14.00–14.15
dr Krzysztof Brożek (Śląska Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), dr Stanisław Mysiak (Śląska
Okręgowa Izba Lekarska w Katowicach), Dr Wanda Baraniecka-Szaynokowa – powstaniec śląski, kapitan Armii Krajowej
14.15–14.30
dr Maria Kempa (Śląski Uniwersytet Medyczny w Katowicach), Dr Halina Jankowska ( 1890–1944)
– zasłużona lekarka-psychiatra, uczestniczka powstania warszawskiego
14.30–14.45
dr Stanisław Mysiak (Śląska Okręgowa Izba Lekarska), Janina Hurynowiczówna – profesor neurologii i neurofizjologii
14.45–15.00 Dyskusja
15.00–15.15 Przerwa w obradach
Część VIII. Kobieta na Kresach a wojna
Moderator: dr hab. prof. UO Tomasz Ciesielski (Uniwersytet Opolski)
15.15–15.30
dr hab. Anita Magowska (Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu), Ewa Felińska i inne Sybiraczki
15.30–15.45
mgr inż. Michał Szwarc (Bytom), Kresowianki spod znaku Bellony
15.45–16.00
dr Mariusz Patelski (Uniwersytet Opolski), Por. Cecylia Jordan Rozwadowska (1903–1946). Szkic do
biografii artystki i oficera AK
5
16.00–16.15
prof. dr hab. Wacław Długoborski (Katowice), Kobiety z Kresów w KL Auschwitz-Birkenau
16.15–16.30
prof. dr Paweł Polian (Uniwersytet Moskiewski, Uniwersytet Alberta- Ludwiga we Fryburgu Bryzgowijskim), Dwa getta – dwa pamiętniki – dwa światy. Notatki Tamary Lazerson z Kowna i Maszy Rolnikajte z Wilna jako źródło historyczne
16.30–17.00 Podsumowanie obrad
6