Pirotechnika

"Z A T W I E R D Z A M"
Dziekan Wydziału
Nowych Technologii i Chemii
dr hab. inż. Stanisław CUDZIŁO
Warszawa, dnia ..........................
SYLABUS PRZEDMIOTU
NAZWA PRZEDMIOTU: Pirotechnika
Kod przedmiotu:
Podstawowa jednostka organizacyjna (PJO): Wydział Nowych Technologii i Chemii (WTC)
(prowadząca kierunek studiów)
Kierunek studiów: chemia
Specjalność: materiały wybuchowe i pirotechnika
Poziom studiów:
studia pierwszego stopnia
Forma studiów:
studia stacjonarne
Język prowadzenia: polski
Sylabus ważny dla naborów od roku akademickiego 2012/2013
1. REALIZACJA PRZEDMIOTU
Osoba(y) prowadząca(-e) zajęcia (koordynatorzy): dr inż. Leszek SZYMAŃCZYK
PJO/instytut/katedra/zakład: WTC/Instytut Chemii/Zakład Materiałów Wybuchowych
2. ROZLICZENIE GODZINOWE
forma zajęć, liczba godzin/rygor
(x egzamin, + zaliczenie, # projekt)
semestr
punkty
ECTS
razem
wykłady
ćwiczenia
laboratoria
VII
60
26x
8+
26+
5
Razem
60
26x
8+
26+
5
projekt
seminarium
3. PRZEDMIOTY WPROWADZAJĄCE WRAZ Z WYMAGANIAMI WSTĘPNYMI

Chemia i technologia MW
Wymagania wstępne: znajomość klasyfikacji i nazewnictwa
związków wybuchowych, znajomość metod syntezy materiałów wybuchowych i zasad bhp obowiązujących podczas pracy z MW.

Środki inicjowania, palenia i detonacji
Wymagania wstępne: znajomość mechanizmów inicjowania
procesów spalania, przejścia palenia w deflagrację i detonację, znajomość środków inicjowania palenia i detonacji oraz
ich praktycznego użytkowania.

Teoria materiałów wybuchowych
Wymagania wstępne: znajomość teoretycznych podstaw
inicjacji i przebiegu procesów spalania i detonacji, znajomość
podstawowych charakterystyk materiałów wybuchowych
i eksperymentalnych metod ich wyznaczania, znajomość
termochemii przemian wybuchowych.
4. ZAKŁADANE EFEKTY KSZTAŁCENIA
odniesienie do
efektów kształcenia dla kierunku
Symbol
Efekty kształcenia
W1
Zna teoretyczne podstawy tworzenia mieszanin pirotechnicznych , ich
klasyfikację i nazewnictwo. Zna metody, mechanizmy oraz rodzaje związków wykorzystywanych w tworzeniu mieszanin pirotechnicznych.
Zna metody badań wyrobów pirotechnicznych pod kątem ich zgodności z
wymaganiami bezpieczeństwa i normami krajowymi oraz ich wpływie na
koszty funkcjonowania przedsiębiorstw zajmujących się wyrobami pirotechnicznymi.
Zna zasady tworzenia mieszanin pirotechnicznych i modyfikacji ich właściwości poprzez wprowadzanie dodatkowych substancji w celu uzyskania
oczekiwanych właściwości użytkowych w gotowych wyrobach.
Zna zasady bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązujące podczas wytwarzania mieszanin i wyrobów pirotechnicznych.
Zna urządzenia i technologie niezbędne do wytwarzania mieszanin i wyrobów pirotechnicznych oraz potrafi je modyfikować w zależności od bieżących potrzeb.
Potrafi w oparciu o dane literaturowe obliczać parametry i projektować
mieszaniny pirotechniczne w celu uzyskania zamierzonych efektów działania końcowego produktu.
Umie omówić problemy związane z projektowaniem, wytwarzaniem i zastosowaniem mieszanin pirotechnicznych oraz uzasadnić metodykę prowadzącą do ich rozwiązania.
Umie posługiwać się aparaturą i urządzeniami pomiarowymi przystosowanymi do badania i analizy wyrobów pirotechnicznych.
Zna zasady i przepisy związane z wytwarzaniem, transportem, magazynowaniem i sprzedażą wyrobów pirotechnicznych oraz potrafi oszacować
koszty związane z wytwarzaniem, badaniami dopuszczającymi i wprowadzaniem na rynek gotowych wyrobów pirotechnicznych.
Potrafi na podstawie dokumentacji technicznej wyrobu ocenić sposób działania i potencjalne zagrożenia z nim związane.
Zdaje sobie sprawę z ciągłego postępu wiedzy w dziedzinie mieszanin i
wyrobów pirotechnicznych oraz konieczności śledzenia jej na bieżąco.
Potrafi pracować w zespole i ma świadomość odpowiedzialności za wspólnie realizowane zadania.
Rozumie potrzebę i potrafi propagować wiedzę dotyczącą wyrobów pirotechnicznych i świadomego obchodzenia się z nimi.
Zna aspekty ekologiczne związane z zastosowaniem i spalaniem mieszanin pirotechnicznych oraz ich wpływ na środowisko naturalne.
W2
W3
W4
W5
U1
U2
U3
U4
U5
K1
K2
K3
K4
K_W01, K_W02
K_W10, K_W14
K_W16
K_W11
K_W19
K_U01
K_U03
K_U11
K_U13
K_U15
K_K01
K_K02
K_K06
K_K07
5. METODY DYDAKTYCZNE
Wykład z elementami pokazu i wykorzystaniem urządzeń multimedialnych.
Dyskusja oraz ćwiczenia rachunkowe.
Zajęcia praktyczne w laboratorium wytwarzania mieszanin i wyrobów pirotechnicznych.



6. TREŚCI PROGRAMOWE
lp
tematyka zajęć
liczba godzin
wykł.
1.
Materiały stosowane w pirotechnice. Teoretyczne
podstawy procesu inicjowania spalania.
2
2.
Mechanizmy i szybkości reakcji chemicznych w procesie spalania mieszanin pirotechnicznych.
2
ćwicz.
lab.
proj.
semin.
3.
Obliczenia termochemiczne i ich wykorzystanie do
projektowania składu mieszanin pirotechnicznych
1
4.
Metody badań mieszanin pirotechnicznych i procesu
ich spalania.
1
5.
Proch czarny. Mieszaniny zapalające, oświetlające i
sygnalizacyjne. Dymy maskujące, sygnalizacyjne i
toksyczne. Mieszaniny opóźniaczowe i smugaczowe.
4
8
6.
Gazogeneratory. Samochodowe systemy ochrony
życia – poduszki, kurtyny gazowe i pirotechniczne
napinacze pasów bezpieczeństwa.
2
2
7.
Zastosowanie wyrobów pirotechnicznych do celów
specjalnych w wojsku i policji.
2
2
8.
Konstrukcja i działanie ogni sztucznych. Pirotechnika
sceniczna.
6
6
Sprawdzian pisemny
4
1
9.
Metody badań wyrobów pirotechnicznych (normy „pirotechniczne”).
2
10.
Bezpieczeństwo w transporcie i magazynowaniu wyrobów pirotechnicznych. Przepisy ADR.
2
1
11.
Zasady bezpieczeństwa przy produkcji, składowaniu i
użytkowaniu materiałów i środków pirotechnicznych.
1
1
12.
Organizacja pokazów ogni sztucznych.
1
1
4
26
8
26
RAZEM
4
7. TEMATY ZAJĘĆ LABORATORYJNYCH
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Wykonanie prochu czarnego o różnych składach. Stopina. Silnik rakietowy.
Wykonanie mieszaniny sygnalizacyjnej dziennej. Dym biały, czarny.
Wykonanie mieszaniny sygnalizacyjnej nocnej. Kolorowe pochodnie. Flary.
Mieszaniny opóźniające, gwiżdżące, fotobłyskowe. Wykonanie petardy.
Mieszaniny zapalające. Termity, napalmy. Fugas napalmowy.
Przeprowadzenie badań wyrobów pirotechnicznych pod względem bezpieczeństwa.
Przygotowanie i przeprowadzenie pokazu pirotechnicznego.
8. LITERATURA
podstawowa:




S. Cudziło i inni, Wojskowe materiały wybuchowe, Wyd. Polit. Częstochowskiej, 2000.
A. A. Szydłowski, Podstawy pirotechniki, Wydawnictwo MON, Warszawa 1957.
A. P Hardt, Pyrotechnics, Pyrotechnica Publications, Post Falls, Idaho, USA 2001
T. Shimizu, Fireworks-The art, science and technique, Austin, Texas, USA 1981
9. SPOSOBY WERYFIKACJI ZAKŁADANYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA

Laboratorium – zaliczenie zajęć wymaga uzyskania pozytywnych ocen ze sprawdzianu przed
rozpoczęciem zajęć oraz wykonania mieszaniny lub wyrobu i oddania pisemnego sprawozdania
z wykonanego zadania laboratoryjnego.

Zaliczenie przedmiotu wymaga uzyskania pozytywnych ocen z zajęć laboratoryjnych oraz zdania
pisemnego egzaminu.

Osiągnięcie efektów W1, W2, W3, W5, U2, U4, U5, K1, K3, K4 weryfikowane jest podczas egzaminu końcowego, natomiast efekty W2, W3, W4, U1, U3, U5 i K2 sprawdzane są w trakcie realizacji ćwiczeń i zajęć laboratoryjnych.
autor sylabusa
kierownik jednostki organizacyjnej
odpowiedzialnej za przedmiot
................................
................................
dr inż. Leszek Szymańczyk
prof. dr hab. inż. Jerzy CHOMA