Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów
Transkrypt
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów
Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Załącznik do Uchwały Nr XXII/180/04 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 09-06-2004 r. Tuchów, czerwiec 2004 1 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Opracowanie merytoryczne i obsługa techniczna: Zespół Zadaniowy ds. Opracowania Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Urząd Gminy Tuchów 33-170 Tuchów ul. Rynek 1 2 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 SPIS TREŚCI WPROWADZENIE.......................................................................................................................................... 4 Cel i zakres opracowania................................................................................................................................ 5 I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ................................................................. 5 II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU .................................................................................................................................................................... 5 ANALIZA SYTUACJI SPOŁECZNO-GOSPODARCZEJ ...................................................................................... 5 Położenie, powierzchnia. ................................................................................................................................ 5 Ludność:.......................................................................................................................................................... 6 Środowisko przyrodnicze. ............................................................................................................................... 7 Turystyka....................................................................................................................................................... 15 Zagospodarowanie przestrzenne................................................................................................................... 17 Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego.................................................................................... 18 Infrastruktura techniczna........................................................................................................................... 19 Własność nieruchomości........................................................................................................................... 28 Stan obiektów dziedzictwa kulturowego................................................................................................... 29 Identyfikacja problemów........................................................................................................................... 32 Gospodarka................................................................................................................................................... 34 Struktura i trendy....................................................................................................................................... 34 Struktura podstawowych branż. ................................................................................................................ 34 Identyfikacja problemów........................................................................................................................... 36 Sfera społeczna. ............................................................................................................................................ 36 Warunki i jakość życia mieszkańców – mieszkalnictwo, usługi, infrastruktura społeczna....................... 38 Rynek pracy .............................................................................................................................................. 42 Identyfikacja problemów........................................................................................................................... 43 III. ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE ........................................ 44 LISTA ZADAŃ MAJĄCYCH WPŁYW NA POPRAWĘ SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE ........................................ 44 1. Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru .............................................................................................. 44 2. Zmiany w sposobie użytkowania terenu .................................................................................................... 45 3. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury............................................................................................ 47 4. Poprawa stanu środowiska naturalnego................................................................................................... 51 5. Poprawa stanu środowiska kulturowego ................................................................................................. 53 6. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców ..................................................................................... 54 LISTA ZADAŃ DO REALIZACJI WEDŁUG HIERARCHII WAŻNOŚCI. ................................................................. 56 IV . REALIZACJA ZADAŃ I PROJEKTÓW ........................................................................................................ 61 A.1. PLANOWANE DO WYKONANIA W OKRESIE 2004-2006R. ZADANIA INWESTYCYJNE REALIZOWANE W OPARCIU O PROJEKTY/PRZEDSIĘWZIĘCIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ I BUDOWNICTWA KUBATUROWEGO. ................................................................................................................................. 62 B. PLANOWANE DO WYKONANIA W OKRESIE 2007-2013 R. ZADANIA INWESTYCYJNE REALIZOWANE W OPARCIU O PROJEKTY /PRZEDSIĘWZIĘCIA Z ZAKRESU INFRASTRUKTURY TECHNICZNEJ I BUDOWNICTWA KUBATUROWEGO I INNE DŁUGOTERMINOWE. .......................................................................................... 70 V. POWIĄZANIE PROJEKTU/ÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY ............ 73 VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO .............................................. 73 VII. PLAN FINANSOWY ROZWOJU LOKALNEGO GMINY TUCHÓW............................................................... 77 1. PLAN NA LATA 2004-2006 [W ZŁ]...................................................................................................... 77 2. PLAN NA LATA 2007 – 2013 [ W TYS. ZŁ]........................................................................................ 81 VIII. SYSTEM WDRAŻANIA ................................................................................................................................. 91 IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ ................................................... 91 MONITORING PLANU ROZWOJU LOKALNEGO ............................................................................................... 91 PUBLIC RELATIONS......................................................................................................................... 92 3 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 WPROWADZENIE Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów został opracowany z inicjatywy samorządu. Dokument obejmuje dwa horyzonty czasowe: krótkookresowy na lata 2004 – 2006 i długookresowy na lata 2007 - 2013 Opracowany plan odpowiada na potrzeby i aspiracje mieszkańców oraz stanowi narzędzie nowoczesnego zarządzania gminą, które pokazuje, na co, w jakiej kolejności oraz w jakiej ilości będą wydawane publiczne pieniądze, pozostające w dyspozycji samorządu. Posiadanie takiego dokumentu, choć nie jest wymogiem ustawowym, to jest spełnieniem podstawowej zasady obowiązującej w polityce strukturalnej Unii Europejskiej, mianowicie zasady programowania. Łatwiej będzie aplikującej gminie uzasadnić potrzebę realizacji poszczególnych projektów w kontekście wcześniej przygotowanego programu, który pozostaje w spójności z dokumentami programowymi powiatu, województwa i gminy. Plan Rozwoju Lokalnego gminy Tuchów został opracowany w oparciu o następujące dokumenty: Strategię Rozwoju Gminy Tuchów na lata 1999-2010, Wieloletnie Plany Inwestycyjne na lata 2003-2006, Strategię Rozwoju Powiatu Tarnowskiego Strategię Rozwoju Województwa Małopolskiego Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego Sektorowe Programy Operacyjne Zasadniczy wpływ na kształt i zakres planu miały opinie mieszkańców zebrane podczas spotkań konsultacyjnych, które odbyły się z rolnikami, przedsiębiorcami, młodzieżą, organizacjami pozarządowymi, członkami Komisji Rady Miejskiej. Plan opracowano zgodnie z przyjętymi na wstępie założeniami, tj.: w formule uspołecznionej, z udziałem szerokiego przedstawicielstwa mieszkańców w przystępnej i praktycznej formie, tak, aby mógł służyć w codziennej pracy osób odpowiedzialnych za podejmowanie decyzji rozwojowych przy zaangażowaniu minimum czasu i środków finansowych z możliwością łatwego weryfikowania ustaleń, stosownie do potrzeb zmieniającej się rzeczywistości gospodarczo – społecznej. Struktura planu zawiera elementy, które wynikają z logiki programowania: wnioski z diagnozy sytuacji społeczno– gospodarczej gminy cel planu priorytety działania projekty powiązanie planu z dokumentami programowymi powiatu, województwa i kraju promocja planu monitoring realizacji planu Plan powinien być dokumentem wykonawczym, lecz o tym, jaki przyjmie charakter decydować będzie Rada Gminy. Nawet najlepiej przygotowany plan będzie martwy, jeśli nie znajdą się ludzie, którzy zechcą go realizować. 4 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Cel i zakres opracowania Plan Rozwoju Lokalnego gminy Tuchów to dokument określający politykę społeczno – gospodarczą rozwoju Gminy Tuchów w okresie 2004 – 2006 oraz w okresie programowania Unii Europejskiej w latach 2007-2013. Jego celem jest określenie reguł gospodarowania środkami finansowymi oraz ustalenie najważniejszych potrzeb inwestycyjnych i rozwojowych gminy z dostosowaniem ich do standardów i norm Unii Europejskiej. Ponadto Plan Rozwoju Lokalnego jest jednym z podstawowych narzędzi skutecznego zarządzania gminą, umożliwiającym w perspektywie wieloletniej planowanie realizacji inwestycji komunalnych i podejmowanie aktywnych działań zmierzających do podniesienia jakości życia mieszkańców i poprawy infrastruktury technicznej. I. OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Określenie obszaru realizacji planu na lata 2004-2006 oraz na kolejny okres programowania Unii Europejskiej - 2007-2013 Zakres przestrzenny planu dotyczy obszaru w granicach administracyjnych gminy Tuchów jednakże jest powiązany z rozwojem gmin sąsiednich, współpracą w realizacji inwestycji wspólnych na szczeblu Gmin, Powiatów, Województwa Małopolskiego. Plan Rozwoju Lokalnego nie ma określonego ustawowo terminu obowiązywania. Jego aktualność nie wygasa samoistnie. Może być zmienione, zgodnie zobowiązującymi przepisami, w trybie przewidzianym dla uchwalania planów. II. AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA OBSZARZE OBJĘTYM WDRAŻANIEM PLANU Analiza sytuacji społeczno-gospodarczej Położenie, powierzchnia. Gmina Tuchów, zlokalizowana w południowo-wschodniej części powiatu tarnowskiego, graniczy od północy z gminami Tarnów i Skrzyszów, od zachodu z gminami Pleśna i Gromnik, od południa z gminą Rzepiennik Strzyżewski, a od wschodu z gminą Ryglice. Gmina Tuchów położona jest w Pogórzu Karpackim, w jego części zwanej CiężkowickoRożnowską, 16 km na południowy wschód od Tarnowa, zaledwie 100 km od Krakowa i ok. 80 km od Wieliczki i 80 km od granicy z Słowacją. Miasto położone jest na obydwu wysokich brzegach rzeki Białej, która wypływa ze zboczy Lackowej, szczytu w Beskidzie Niskim na granicy ze Słowacją. Malowniczymi elementami krajobrazu gminy są będące na jej terenie i otaczające ją wzgórza, powstałe w okresie tworzenia się Karpat. Przybierają one podłużne kształty lub szerokie garby sięgające wysokości 350-500 m n.p.m., pokryte pasami lasów mieszanych, jednak z przewagą pól uprawnych. Zbocza ich są łagodne, o nachyleniu 20 stopni, zachęcające do uprawiania turystyki, utrudniające jednak uprawę roli. Na terenie gminy znajduje się Park Krajobrazowy z najwyższym szczytem Brzanka (536 m n.p.m.), na którym znajduje się Bacówka licznie odwiedzana przez turystów. Gmina Tuchów znajduje się w najcieplejszej strefie klimatycznej w Polsce, przy czym biegun ciepła znajduje się w okolicach Góry Marcina. Na terenie gminy znajdują się szlaki turystyczne i ścieżki rowerowe, w tym szlak oznakowany na niebiesko przebiegający z Tarnowa do Ciężkowic i dalej nad Jez. Rożnowskie. Atrakcyjna turystycznie jest zwłaszcza południowa część gminy, szczególnie wieś Jodłówka Tuchowska, leżąca wśród pokrytych lasami wzgórz, wzdłuż krętej doliny potoku Rostówka. 5 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Powierzchnia gminy wynosi 10 014 ha, a w jej skład wchodzi 12 sołectw: Buchcice, Burzyn, Dąbrówka Tuchowska, Jodłówka Tuchowska, Karwodrza, Lubaszowa, Łowczów, Meszna Opacka, Piotrkowice, Siedliska, Trzemesna, Zabłędza, oraz miasto Tuchów. Głównym ośrodkiem zapewniającym obsługę mieszkańców gminy jest położony około 20 km w kierunku północnym Tarnów. Zapewnia on obsługę w zakresie: administracji – Starostwo Powiatowe, Oddział Zamiejscowy Urzędu Wojewódzkiego i Urzędu Marszałkowskiego; bezpieczeństwa publicznego – Komenda Miejska Policji, Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej; zdrowia – szpitale, pogotowie ratunkowe, przychodnie specjalistyczne, apteki; handlu, usług i rzemiosła; kultury – kino, teatr, muzea; szkolnictwa – szkoły zasadnicze zawodowe, średnie zawodowe i ogólnokształcące, wyższe zawodowe ekonomiczne; zatrudnienia – Tarnów jest najbliższym ośrodkiem miejskim generującym znaczną liczbę miejsc pracy w przemyśle, usługach i administracji. Istotne związki funkcjonalno-przestrzenne zachodzą z gmina Tuchów: opieka zdrowotna – szpital, pogotowie ratunkowe, przychodnie specjalistyczne; szkolnictwa – zespół szkół ogólnokształcących, zespół szkół zawodowych; zatrudnienia. Analiza danych demograficznych dotyczących gminy Tuchów prowadzi do następujących wniosków: • wzrasta liczba mieszkańców gminy • wzrasta liczba mieszkańców w wieku produkcyjnym • wzrasta liczba mieszkańców w wieku poprodukcyjnym • trwa proces migracji mieszkańców poza granice gminy Ludność: Gmina Tuchów liczy ponad 17,5 tys. mieszkańców. W samym Tuchowie mieszka ok. 6,6 tys. osób, co stanowi 36,5% ogółu mieszkańców gminy (stan na koniec grudnia 2002 r). Średnia gęstość zaludnienia wynosi 176 osób/km2 i jest od wyższy od średniej dla powiatu, wynoszącej 137 os./km2. Gmina jest pod względem liczby mieszkańców trzecią, co do wielkości w powiecie tarnowskim, po gminach Tarnów i Żabno; mieszka w niej ok. 10% ludności powiatu. Na przestrzeni ostatnich lat liczba mieszkańców gminy zmieniała się następująco: Tabela nr 1. Liczba mieszkańców w gminie Tuchów. Wyszczególnienie 1999 2000 2001 2002 VI 2003 Liczba mieszkańców ogółem 17400 17553 17590 17598 17474 Z powyższej tabeli wynika, że w roku 2002 liczba mieszkańców gminy wzrosła o 37 osób w stosunku do roku 2001 (0,2%), natomiast w roku 2001 – o 153 osoby w stosunku do roku 2000 (0,8%). Można, zatem uznać, że liczba mieszkańców w gminie charakteryzuje się lekką tendencją wzrostową. Podstawowe cechy struktury wiekowej mieszkańców gminy przedstawiały się następująco: 6 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Tabela nr 2. Struktura wiekowa mieszkańców gminy Tuchów. Wyszczególnienie 1999 2000 2001 2002 Liczba osób w wieku 5206 przedprodukcyjnym 5042 4950 4877 Liczba osób w wieku 9799 produkcyjnym 9849 10048 10123 Liczba osób w wieku 2469 poprodukcyjnym 2509 2555 2590 Przyrost naturalny 73 119 96 64 Struktura zatrudnienia mieszkańców gminy Tuchów przedstawia się następująco. Znaczna część mieszkańców gminy – około 49% pracuje w rolnictwie indywidualnym, natomiast w gospodarce narodowej (pracujący poza rolnictwem indywidualnym, według faktycznego miejsca pracy, bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób) w roku 2002 r. pracowało 1581 osób, w tym 28,3% w budownictwie i przemyśle, w usługach rynkowych pracowało 17,9%, w usługach nierynkowych 53,3%, natomiast w rolnictwie i leśnictwie 0,5%. W stosunku do roku 2001 ogólna liczba osób pracujących w gospodarce narodowej wzrosła o 122 osoby (8,4%). W roku 2002 przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osób zatrudnionych w gospodarce narodowej dla województwa małopolskiego wynosiło 2060,99 zł, natomiast dla powiatu tarnowskiego – 1573,07 zł. Dla obliczenia średniego dochodu na mieszkańca gminy Tuchów uwzględniono wpływy do budżetu gminy pochodzące z podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2003 r. wpływy do budżetu gminy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PDOF) zaplanowano na poziomie 1 933 164 zł. Biorąc po uwagę efektywną stawkę PDOF wynoszącą 15% oraz fakt, iż udział gminy w tym podatku wynosi 27,6%, ustalono, że przybliżony roczny dochód mieszkańców gminy wyniósł ok. 46 695 tys. zł. Dzieląc tę wartość przez liczbę mieszkańców (17 590) uzyskujemy roczny dochód na jednego mieszkańca gminy, wynoszący ok. 2 655 zł, co daje 221, 25 zł miesięcznie. Średnia ta uwzględnia wszystkich mieszkańców gminy, a więc również dzieci, osoby niepracujące i niepłacące podatku dochodowego, (np. rolnicy), oraz dochodów przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem lub kartą podatkową. Dlatego też wartości rzeczywiste dochodu mieszkańca są znacznie wyższe niż obliczone powyżej. Środowisko przyrodnicze. Opis geologiczny, hydrogeologiczny i hydrograficzny Teren gminy znajduje się w obszarze Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza Rożnowskiego, które zbudowane są z trzech płaszczowin nasuniętych na siebie od południa tj.: płaszczowiny śląskiej (zajmująca największą powierzchnię), wąskiej strefy podśląskiej i skolskiej. Obszar na północ od Tuchowa, Wzniesienie Trzemeskie zbudowane jest ze spiętrzonych fałdów warstw istebniańskich, inoceramowych, lgockich płaszczowiny śląskiej. Od płaszczowiny skolskiej oddziela je wąska, silnie złuskowana płaszczowina podśląska, w przewadze łupkowa. Rejon Tuchowa – Ryglic obejmuje równoleżnikowa synklina, zbudowana z mniej odpornych warstw krośnieńskich płaszczowiny śląskiej. Z uwagi na jej mniejszą odporność dolina Białej w rejonie Tuchowa dochodzi do szerokości ~ 2 km. Tuż na południe równoleżnikowo 7 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 przebiega antyklina Brzanki – Liwocza, pocięta południkowo uskokami, zbudowana z odpornych gruboławicowych piaskowców godulskich i istebniańskich. Analizowany obszar pod względem hydrograficznym należy do zlewni Wisły i jest odwadniany przez rzekę Białą z jej licznymi w tym rejonie dopływami: Siedliszanka, Mesznianka, Rostówka, Burzynianka, Młynówka, Radlanka, Dąbrówka. Zlewnie dopływów Białej rozdzielają topograficzne działy wodne, których przebieg wyznaczają kulminacje terenowe. Pasmo Brzanki odznacza się w tym terenie największą gęstością sieci cieków wodnych i jest ono dużym obszarem alimentacji wód podziemnych. Dzieje się to głównie za sprawą budowy geologicznej – płytkie, szkieletowe pokrywy zwietrzelinowe oraz charakter pokrycia terenu – las, który magazynuje wody opadowe, zmniejsza spływ powierzchniowy i odpływ poprzez formowanie swoistych warunków mikroklimatycznych – zmniejszenie amplitudy wahań dobowych temperatury, co sprzyja powolnemu procesowi tajania pokrywy śnieżnej. Małą retencją i niską zasobnością w wody charakteryzuje się obniżenie tuchowskie z uwagi na występujące w tym obszarze pylasto-ilaste pokrywy czwartorzędowe. Teren ten odznacza się dużym spływem powierzchniowym tym bardziej, że jest on pozbawiony większych połaci lasów. Występowanie zasobów wód podziemnych jest uwarunkowane tektoniką i litologią terenu. Występują one na trzech różnych horyzontach wodonośnych. Pierwszy z nich czwartorzędowy poziom wodonośny związany jest z występującymi w sterasowanej dolinie Białej i płaskodennej dolinie Szwedki utworami aluwialnymi. Wydajność eksploatacyjna zasobów szacowana jest od 8 do 30 m3/h W aluwiach doliny Białej zalega główny zbiornik wód podziemnych nr 434 (czwartorzędowy) o szacowanych zasobach dyspozycyjnych na 7 tys.m3/d i powierzchni 53 km2. Średnia głębokość ujęć to 6 m. Drugi horyzont wodonośny mioceński jest słabo rozpoznany, fragmentaryczny, nieciągły z powodu zafałdowań tych utworów na progu Karpat. Trzeci horyzont fliszowy występuje w spękanych, gruboławicowych seriach piaskowców warstw lgockich, istebniańskich i godulskich, praktycznie na całym obszarze pogórskim. Wody podziemne należą do typu szczelinowego a głębokość zalegania waha się od 5 do 20 m i więcej pod powierzchnią wierzchowin. W omawianym terenie największy zbiornik tego typu występuje w paśmie Brzanki Wody powierzchniowe Głównym ciekiem wodnym na omawianym terenie jest rzeka Biała, prawobrzeżny dopływ Dunajca, o długości całkowitej 101,8 km. Ujście tej rzeki do Dunajca znajduje się w km 30+300. Źródła rzeki Białej znajdują się w Beskidzie Niskim, u podnóża najwyższego szczytu tej grupy górskiej Karpat – Lackowej (blisko 1000 m n.p.m.). Wzdłuż biegu rzeka przyjmuje szereg dopływów prawo- i lewobrzeżnych m.in. potoki Kąśnianka, Zborowianka, a w analizowanym rejonie Tuchowa Szwedka, Siedliszanka, Mesznianka, Rostówka, Burzynianka, Dąbrówka, Młynówka, Radlanka. Deniwelacje terenu w zlewniach dopływów wahają się między 100 a 200 m. Poniżej Tuchowa dolina Białej rozszerza się do 2-3 km, a następnie rzeka tworzy przełom przez wzgórza zbudowane z inoceramowych łupków piaskowca. Poniżej ujścia dopływu Spod Ostrej Góry Biała wypływa z Karpat do Kotliny Sandomierskiej. Powierzchnia rzeki Białej przy ujściu do Dunajca wynosi 983,3 km2. Długość odcinka Białej przepływającego przez powiat tarnowski wynosi ok. 48,4 km. W omawianym terenie Tuchowa zlewnia rzeki Białej ma charakter rolniczo-rekreacyjny podobnie jak cały jej górny i środkowy bieg. W dolnym biegu z uwagi na aglomerację miejską z dużym ośrodkiem przemysłowym charakter zlewni jest przemysłowy. Rzeka na całej długości jest odbiornikiem zanieczyszczeń niesionych w nieoczyszczonych ściekach komunalnych z części miast i małych miejscowości. Ponadto jest odbiornikiem ścieków komunalnych z oczyszczalni miast Grybów, Ciężkowice, Tuchów, Tarnów oraz ścieków przemysłowych głównie z Zakładów Azotowych S.A. w Tarnowie, 8 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Wody rzeki Białej wykorzystywane są do celów zaopatrzenia mieszkańców Ciężkowic i Tuchowa w wodę pitną. Wody podziemne: Przez teren gminy przebiega Główny Zbiornik Wód Podziemnych (GZWP), jest to zbiornik nr 434 o nazwie Dolina rzeki Biała Tarnowska o powierzchni 3,9 km2, śr. głębokości ujęć 5-26 m, oraz szacunkowych zasobach - 7,0 tys. m3/d. W paśmie Brzanki znajduje się lokalny zbiornik wód podziemnych Brzanki, szczelinowo-porowy, o przeciętnej głębokości ujęć 45 m i zasobach 4,26 tys. m3/d. Wody podziemne degradowane są w procesie infiltracji przez azotany i azotyny. Ponadto w zbiornikach trzeciorzędowych i czwartorzędowych występują duże ilości żelaza i magnezu, powodujące obniżenie klasy czystości. Zarówno wody powierzchniowe i podziemne wymagają ścisłej ochrony i doprowadzenia do stanu, w którym spełniać będą wymagania norm czystości. Podstawowym warunkiem osiągnięcia tego celu jest rozbudowa infrastruktury kanalizacyjnej, dzięki czemu ścieki bytowe nie będą trafiały bezpośrednio do gruntów i wód powierzchniowych w gminie. Gleba Na analizowanym terenie gleby są znacznie zróżnicowane za sprawą złożonych warunków geologicznych, pokryw i stosunków wodnych. W omawianej części pogórskiej przeważają gleby brunatne wykształcone z utworów pyłowych, które na stromych stokach i wzniesieniach przechodzą w gleby brunatne gliniaste a w Paśmie Brzanki w płytkie gleby brunatne szkieletowe. Rozległą w tym terenie dolinę rzeki Białej wypełniają mady średnie i ciężkie, natomiast mniejsze dolinki o niewielkim spadku pokrywają gleby brunatne deluwialne, zmyte ze stoków. Klimat i warunki meteorologiczne Analizowany teren gminy Tuchów znajdujący się w obrębie Pogórza Ciężkowickiego położony jest w piętrze klimatycznym umiarkowanie ciepłym, który jest charakterystyczny dla najniższej partii gór, ze średnią temperaturą roczną od +8 do +6o C. W obniżeniach takich jak tuchowsko-ryglickie, występuje inwersyjny rozkład temperatur oraz niższe opady niż na wzgórzach. Średnia suma rocznych opadów z wielolecia dla Tuchowa wynosi 673 mm, średnia suma opadów w miesiącu lipcu wynosi 105 mm a najniższe opady notuje się miesiącu marcu - zaledwie 37 mm. Okoliczne wzniesienia mają niższą średnioroczną temperaturę +7,5 – 6oC, krótszy okres wegetacyjny (zależny silnie od ekspozycji) oraz wyższe opady 700 – 900 mm w roku. Zgodnie z przyjętym podziałem przez W. Okołowicza w Narodowym Atlasie Polski omawiany teren znajduje się w Regionie Subkarpackim, dla którego ogólna charakterystyka klimatyczna przedstawia się następująco: - średnia temperatura stycznia - - 3 oC - średnia temperatura lipca - powyżej +18 oC - liczba dni z pokrywą śnieżną - 80 - 100 dni - liczba dni pogodnych - 40 - 50 dni - średnie opady z roku: - około 700 - 750 mm - średnie opady stycznia - około 30 mm - średnie opady lipca - około 100 mm - czas trwania zimy - 80 - 90 dni - liczba dni gorących - 35 - 40 dni Do opisu statystyki częstości, kierunków wiatrów oraz klas równowagi atmosfery wykorzystano różę wiatrów dla stacji meteorologicznej w Tarnowie, która zamieszczona jest w programie KOMIN wersja 6.07. firmy EkoSoft Jacek Iwanek W-wa. Analizowana róża 9 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 wiatrów zawiera opis dla 12 kierunków i 11 prędkości wiatrów, z uwzględnieniem 6 stanów równowagi atmosfery. Charakterystyka środowiska przyrodniczego. Rzeźba terenu. Według podziału geomorfologicznego Klimaszewskiego (1972) gmina Tuchów usytuowana jest następująco: Strefa: Alpejska, Prowincja: Karpaty Podprowincja: Karpaty Zachodnie Makroregion: Karpaty Zewnętrzne Mezoregion: Pogórze Region: Pogórze Wielickie W obrębie tego regionu zostały wyróżnione jednostki podrzędne: Pogórze Ciężkowickie z podregionem Próg Czchowski (południowa część gminy), Pogórze Wiśnickie z subregionem Obniżenie Zakliczyńskie (Brzozowa, Siemiechów) i Płaskowyż Wału (północno-zachodnia część gminy) oraz Pogórze Strzyżowskie z subregionem Płaskowyż Rzepiennicki (Rzepiennik Marciszewski), Grzbiet Brzanka-Liwocz i Kotlina Tuchowska (Chojnik). Główne elementy rzeźby mają przebieg równoleżnikowy zakłócony rozcięciami większych dolin o przebiegu do nich prostopadłym. Teren gminy przecina dolina rzeki Białej. W czasie wezbrań powodziowych jest ona zalewana. Gleby Ocenę jakości gleb omówiono na podstawie badań realizowanych w sieci monitoringu krajowego w dwu seriach badawczych: 1995, 2000. Z dwu punktów zlokalizowanych na terenie powiatu tarnowskiego, jeden znajduje się w miejscowości Biała i został sklasyfikowany jako narażony na oddziaływanie emisji zanieczyszczeń przemysłowych, drugi w miejscowości Zakliczyn jako punkt bez wyrażanego oddziaływania zanieczyszczeń. Analiza wyników badań odczynu pH wykazała, że gleby charakteryzują się odczynem bardzo kwaśnym (Biała) i kwaśnym (Zakliczyn). Stan stwierdzony w 2000 roku nie uległ poprawie w stosunku do 1995 roku. Ocena jakości gleby w punkcie znajdującym się w Zakliczynie, czyli w terenie o podobnym charakterze co gmina Tuchów, przedstawia się następująco: kadm - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia. miedź - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia. nikiel - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia. ołów - naturalna zawartość (0°) cynk - podwyższona zawartość (I°) - nie obserwuje się wzrostu stężenia metale ciężkie łącznie (Cd, Cu, Ni, Pb, Zn) - podwyższona zawartość ( I°) - nie obserwuje się wzrostu metali ciężkich zawartość siarki siarczanowej wyniosła 1,83 mg/100g gleby i jest wyższa od średniej krajowej i średniej wojewódzkiej. W porównaniu do 1995 roku obserwuje się spadek zawartości siarki siarczanowej w glebach wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA) - małe zanieczyszczenie (2°) porównaniu do 1995 roku obserwuje się spadek zanieczyszczenia gleby Obszar gminy Tuchów należący do pogórzy niskich i średnich wykazuje dużą podatność na procesy naturalne jakimi są erozja i spłukiwanie gleb. Proces ten ułatwiają pylaste pokrywy czwartorzędowe oraz bardzo niski stopień zalesienia, który w okresie wiosennym i jesiennym w czasie poza wegetacją roślin przejawia się nasileniem procesów erozji i spłukiwania. Jak wynika z powyższych wyników monitoringu degradacja gleb przejawia się ich zakwaszeniem oraz podwyższoną zawartością metali ciężkich. Dodatkowym czynnikiem degradującym gleby jest brak na większości omawianego terenu kanalizacji sanitarnej. 10 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Ścieki sanitarne wprowadzane do ziemi i cieków wodnych przy rozproszonej zabudowie na terenie pogórza i gęstej w dolinach rzek, może powodować znaczne ich zanieczyszczenie. Powietrze Ocenę tego komponentu środowiska przeprowadzono w oparciu o dane pochodzące z sieci monitoringu Państwowej Inspekcji Ochrony Środowiska oraz Państwowej Inspekcji Sanitarno-Epidemiologicznej. Na podstawie analizy wyników pomiarów stężeń zanieczyszczeń podstawowych, badanych w powiecie tarnowskim w latach 1999-2001, stan powietrza można oceniano jako : bardzo dobry dla zanieczyszczenia SO2, opadu pyłu, kadmu i ołowiu, dobry dla pyłu zawieszonego, średni dla zanieczyszczeń NO2. W roku 2003 Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie opublikował opracowanie zatytułowane „Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2002 roku”. Opracowanie to stanowi pierwszą ocenę roczną opracowaną w oparciu o przepisy zawarte we wprowadzonej w roku 2001 ustawie Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62, poz. 627) oraz wydanych w roku 2002 przez Ministra Środowiska rozporządzeniach wykonawczych do tej ustawy: w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (Dz. U. Nr 87, poz. 796) oraz w sprawie oceny poziomów substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 87, poz. 798). Zawarte w tym opracowaniu oceny wykonywane są zgodnie z przepisami przywołanej ustawy dla obszarów (stref) obejmujących aglomeracje o liczbie mieszkańców powyżej 250 tysięcy lub obszar powiatu nie wchodzący w skład aglomeracji. Ocena dokonywana jest według dwóch grup kryteriów: ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ustanowionych ze względu na ochronę roślin. W ocenie rocznej dokonywanej pod kątem spełnienia kryteriów ustanowionych ze względu na ochronę zdrowia ludzi uwzględnia się następujące zanieczyszczenia: benzen C6H6, dwutlenek azotu NO2, dwutlenek siarki SO2, ołów Pb, tlenek węgla CO, ozon O3, pył PM10. Roślinność W podziale geobotanicznym Pawłowskiego (1992) położenie gminy przedstawia się następująco: prowincja: Górska, Środkowoeuropejska dział: Karpaty Zachodnie okręg: Pogórze Karpat Zachodnich podokręg: Pogórze Fliszowe W podziale na piętra roślinności gmina Tuchów leży w piętrze pogórza. Dominują nieleśne zbiorowiska roślinne. Wśród zbiorowisk roślinności nieleśnej przeważają zbiorowiska synantropijne, związane z gruntami ornymi (segetalne). Półnaturalne zbiorowiska roślinności nieleśnej stanowią łąki i pastwiska. Duże fragmenty lasów, odznaczają się dość wysokim stopniem naturalności. W drzewostanach ekosystemów leśnych dominuje buk i jodła . Znaczny udział ma sosna zwyczajna i dąb szypułkowy . Występuje też świerk, modrzew europejski, dąb bezszypułkowy, jawor, czereśnia, olsza czarna i szara. Wśród siedlisk nawiązujących do piętrowego układu roślinności dominuje las wyżynny . Niewielki udział posiada bór mieszany świeży i las mieszany wyżynny . Dominującym zbiorowiskiem w piętrze pogórza jest zespół żyznej buczyny karpackiej w formie podgórskiej. Występuje ona głównie w obrębie lasów pasma Brzanki. Niżej na 11 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 zboczach oraz u podnóży wzgórz występują lasy jodłowe. Innym zbiorowiskiem leśnym niższych partii pogórza jest zespół grądu Tilio-Carpinetum, tworzony przez grab zwyczajny, dąb szypułkowy oraz jodłę, buk, klon polny i lipę drobnolistną. Często sadzone są w charakterze przedplonów drzewostany sosnowe. Dość często spotykane na terenie gminy są zagajniki i laski brzozowe. W dolinach górnych odcinków potoków i mniejszych rzek wykształcają się zbiorowiska łęgowe podgórskiego łęgu jesionowego. Spotykane są również zbiorowiska o cechach pośrednich między podgórskim łęgiem jesionowym, a niżowym łęgiem Circaeo-Alnetum. Zbiorowiska łęgowe są często znacznie zniekształcone prze człowieka. Na terasie zalewowej rzeki Białej występują zarośla wiklin nadrzecznych. W dolinach rzek i potoków wykształcają się wilgotne łąki reprezentowane najczęściej przez zespół ostrożenia łąkowego (dolina Białej), a także świeże łąki rajgrasowe, występujące także na zboczach wzniesień. Mniejsze powierzchnie w pobliżu zabudowań i w miejscach wypasów zajmuje pastwiskowy zespół życicowo-grzebienicowy. Wśród zbiorowisk roślinności synantropijnej najpospolitszy jest zespół wyki czteronasiennej. Świat zwierzęcy Według podziału fizyczno - geograficznego Kondrackiego (1977) gmina Tuchów leży na Pogórzu Środkowo-Beskidzkim, na pograniczu regionu Pogórza Rożnowskiego (lewy brzeg Białej) i Pogórza Ciężkowickiego (pozostała część). Większość gatunków zwierząt związana jest z ekosystemami leśnymi. W szczególności znajdują tam schronienie duże zwierzęta łowne: sarna, a także jeleń, dzik, lis. Dużą liczebnością odznaczają się ptaki z podrzędu śpiewających. Lasy są także miejscem schronienia dla rzadkich, puszczańskich gatunków ptaków takich jak kania czarna i bocian czarny. Na terenach otwartych występuje drobna zwierzyna łowna: zając, bażant, kuropatwa oraz gryzonie, ptaki przestrzeni otwartych. Ichtiofaunę wód powierzchniowych stanowią ryby krainy pstrąga i krainy brzany. Występują tu cztery rzadko występujące gatunki zwierząt. Są nimi ryś, dzięcioł białogrzbiety, paź żeglarz, pachnica. Walory przyrodniczo-krajobrazowe Analizowany teren odznacza się wysokimi wartościami przyrodniczo-krajobrazowymi i z tego też względy został on objęty prawną ochroną poprzez utworzenie Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki. Ponadto pozostały teren aż po Próg Karpat został objęty Obszarem Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego . W granicach Parku znajduje się najwyższa część Pogórza Ciężkowickiego, rozciągnięta pomiędzy dolinami Białej i Wisłoki. W części województwa małopolskiego leży on na terenie czterech gmin: Gromnik, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski i Tuchów. Na terenie Parku projektuje się utworzenie 4 rezerwatów przyrody o łącznej powierzchni 310,5 ha, z których dwa "Ostry Kamień" i "Góra Liwecka" znajdują się na terenie województwa małopolskiego – poza obszarem objętym analizą w raporcie. Cennymi elementami przyrody nieożywionej są dwa pomniki przyrody nieożywionej: "Ostry Kamień" położony w Żurowej (znajdujący się poza omawianym obszarem), grzęda skalna w kształcie ambony położony w Burzynie, zbudowany z piaskowców należących do warstw godulskich – znajdujący się w odległości ~1,5 km od omawianego przedsięwzięcia, czyli poza jego zasięgiem oddziaływania. W zasięgu oddziaływania przedsięwzięcia znajduje się pomnik przyrody ożywionej nr 48 – aleja lip w miejscowości Burzyn. Park Krajobrazowy Pasma Brzanki wyróżnia się znacznym zróżnicowaniem zbiorowisk roślinnych i bogactwem flory. Aktualnie przeważają tu nieleśne zbiorowiska roślinne. Lasy porastają około 34% powierzchni Parku. Łąki i pastwiska zajmują około 10%, zaś zbiorowiska segetalne związane z gruntami ornymi około 48%. Dominującym zbiorowiskiem 12 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 leśnym jest zespół żyznej buczyny karpackiej tworzący dość rozległe kompleksy w wyższych partiach pasma Brzanki i Liwocza. W drzewostanie dominuje buk, często ze znacznym udziałem jodły lub jej dominacją. Ponadto występują tu również jawor, a w formie podgórskiej brzoza brodawkowata i czarna, grab zwyczajny, dąb szypułkowy i sosna. W warstwie krzewów dominują podrosty bukowe i jodłowe, leszczyna, dziki bez czarny i koralowy. Runo omawianego zespołu jest bardzo bogate, a najliczniej i najczęściej występują w nim: żywiec gruczołowaty, zawilec gajowy, żywiec cebulkowy, jeżyna gruczołowata, narecznica samcza, kokoryczka wielokwiatowa, miodunka ćma i marzanka wonna. Na wysoką ocenę florystyczną omawianego Parku wpływa stosunkowo liczny udział gatunków górskich we florze naczyniowej (61 roślin naczyniowych) wśród, których najbardziej interesującymi są: turzyca zwisła, paprotnik kolczysty, nerecznica górska i śnieżyczka przebiśnieg. Bardzo interesującymi elementami flory są też gatunki kserotermiczne, np: goryczka krzyżowa oraz chwasty: ostróżeczka polna, groszek bulwiasty. O wysokiej wartości Parku świadczy fakt występowania na jego obszarze wielu gatunków chronionych. Stwierdzono tutaj 23 gatunki roślin objętych ochroną całkowitą oraz 8 gatunków chronionych częściowo. Do najcenniejszych należy kłokoczka południowa. Z innych chronionych roślin wymienić można storczyki: plamisty i szerokolistny, wroniec widlasty, wawrzynek wilczełyko. Do ciekawych i objętych ochroną prawną grzybów występujących na terenie Parku zaliczyć należy soplówkę jodłową, szmaciaka gałęzistego i szyszkowca łuskowatego. Fauna Pasma Brzanki obfituje przede wszystkim w zwierzynę łowną, jak sarny, jelenie, dziki, lisy oraz gatunki objęte ochroną prawną, m.in.: jeża, gronostaja, łasicę, wydrę. Spotkać możemy także około 140 gatunków ptaków, w tym.: bociana czarnego, krogulca, myszołowa i jastrzębia. Z płazów występujących na omawianym terenie spotkać można salamandrę plamistą, kumaki, ropuchy: szarą i zieloną, rzekotkę drzewną i inne żaby oraz traszki. Gady reprezentowane są przez zaskrońca, żmiję zygzakowatą, jaszczurki: zwinkę i żyworodną oraz padalca. W analizowanym terenie Park Krajobrazowy Pasma Brzanki obejmuje sołectwa Burzyn i Lubaszowa. Natomiast w obszarze chronionego krajobrazu znajdują się: Siedliska, Dąbrówka Tuchowska, Tuchów. Rejon Tuchowa wykazuje niski stopień zalesienia a roślinność naturalna o charakterze gęstej puszczy została wyparta wielowiekową działalnością człowieka. Lasy porastają jedynie małymi płatami leje źródłowe i strome zbocza dolinek. Największym kompleksem leśnym w okolicy Tuchowa jest las zaliczany do zespołu boru sosnowego i buczyny karpackiej porastający Pasmo Brzanki. Na północny wschód od Tuchowa znajduje się również większy kompleks leśny typu grądów i borów na Wzgórzu Trzemeskim. Obszary podmokłe porastają przeważnie olsy, rzadziej lasy łęgowe olchowo-jesionowe. O walorach krajobrazowo – przyrodniczych gminy Tuchów decydują: urozmaicona rzeźba terenu, wierzchowiny i wydłużone garby, przecinane dolinami potoków, wądołami i jarami dolina rzeki Białej Tarnowskiej, rozdzielająca wzgórza Pogórza Ciężkowickiego i Pogórza Rożnowskiego, lasy jodłowe pasma Suchej Góry na południu gminy zalesione wzgórza Pasma Brzanki w północno – wschodniej części gminy występowanie źródeł wód mineralnych, fizjonomia terenów rolnych z charakterystyczną mozaiką pól, łąk zadrzewień śródpolnych oraz lasów jodłowo – bukowych, liczne cieki wodne, tworzące system korytarzy ekologicznych oraz łąki i pastwiska stanowiące ich naturalną obudowę biologiczną, miejsca widokowe zapewniające szczególne warunki ekspozycji penetracji krajobrazu Obszary podlegające ochronie Obszar miasta i gminy Tuchów objęty jest następującymi formami ochrony prawnej: Park Krajobrazowy Pasma Brzanki, Obszar Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego, pomniki przyrody, zabytkowy układ przestrzenny i zabytkowe obiekty kultury w centrum Tuchowa objęte strefą ochrony konserwatora zabytków, udokumentowane złoża 13 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 surowców mineralnych, których obszar górniczy objęty jest ochroną, zbiornik wód podziemnych. Do zabytków kultury materialnej tego terenu można zaliczyć: dwór z XIX w. w Burzynie, kościół w Jodłówce Tuchowskiej, drewniany z 1871 r, z dzwonnicą z 1878 r. W rejonie Tuchowa znajdują się cmentarze z okresu I wojny światowej wpisane w krajobraz tego regionu. Niektóre z nich stanowią cenne zabytki architektury wojennych cmentarzy starannie wkomponowane w krajobraz pogórza. Na terenie parków krajobrazowych ochroną przyrody, organizacją działalności dydaktycznonaukowej, wydawaniem decyzji administracyjnych w zakresie ochrony przyrody i współdziałaniem w zakresie ochrony przyrody z jednostkami organizacyjnymi i osobami prawnymi i fizycznymi, zajmuje się Zespół Parków Krajobrazowych Pogórza w Tarnowie. Obszary cenne przyrodniczo, nie objęte ochroną Tereny występowania gleb IIIa i IIb klasy bonitacyjnej gruntów ornych i III klasy bonitacyjnej użytków zielonych. obszary łąk i pastwisk związane z rzekami, potokami i ciekami wodnymi, stanowiące ich biologiczną obudowę. Główne Zbiorniki Wód Podziemnych. Zagrożenia środowiska przyrodniczego. Stan czystości wód powierzchniowych. Źródła zanieczyszczeń wód powierzchniowych mają dwojaki charakter – punktowy i obszarowy: - źródła punktowe: związane są ze skupiskami zabudowy mieszkaniowej, usługowej, produkcyjno-magazynowej oraz z grupami obiektów i pojedynczymi obiektami. Wytwarzane ścieki bytowo- gospodarcze zrzucane są bezpośrednio do odbiorników, którymi są cieki wodne, płynące przez obszar gminy. - źródła obszarowe: związane są one ze zjawiskiem spływów powierzchniowych zanieczyszczeń biogennych, wytworzonych w procesie produkcji rolnej. Spływowi biogenów towarzyszy spływ pestycydów odkładających się w osadach dennych cieków. Spływom powierzchniowym sprzyja ukształtowanie terenu. Zanieczyszczenie wód wgłębnych. Wody podziemne gromadzą się w utworach holoceńskich (GZWP nr 434 „Dolina Białej Tarnowskiej”) i czwartorzędowych (GZWP nr 436 Istebna – Ciężkowice, GZWP „B” Pasma Brzanki). Zbiorniki holoceńskie są zbiornikami nie izolowanymi, natomiast zbiorniki czwartorzędowe są zbiornikami słabo izolowanymi. Zagrożenie stanu czystości wód wgłębnych związane jest: • przedostawaniem się do warstwy wodonośnej ścieków bytowo gospodarczych infiltracji skażonych wód powierzchniowych, • niewłaściwego stosowania i składowania nawozów mineralnych, nawozów sztucznych i środków ochrony roślin. Według danych PIOŚ (1996) wody trzeciorzędowe można zaliczyć do wód klasy Ic, czwartorzędowe do wód Ia i Ib. Zanieczyszczenie powietrza. Wprowadzanie zanieczyszczeń do atmosfery na terenie gminy związane jest: • ze zjawiskiem lokalnej emisji pyłów i gazów (w tym zjawisko tzw. niskiej emisji dwutlenku siarki) 14 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 z importem zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego spoza obszaru gminy z zanieczyszczeniami komunikacyjnymi Zjawisko niskiej emisji związków siarki wywołane jest wykorzystywaniem paliwa węglowego w systemach grzewczych poszczególnych budynków. Rozproszenie zabudowy sprawia, że zjawisko to zachodzi na terenie całej gminy. Związki siarki posiadają cechę długotrwałego utrzymywania się w atmosferze, wchodzą w reakcje z wodą, tworząc zjawisko kwaśnych deszczy. Emisja zanieczyszczeń komunikacyjnych wiąże się głównie z ruchem samochodowym głównie na drogach wojewódzkich. Komunikacja samochodowa generuje zanieczyszczenia tlenkiem węgla, tlenkiem azotu, węglowodorami aliafatycznymi i aromatycznymi, związkami ołowiu, siarki, fosforu, sadzą i popiołem. Substancje te gromadzą się przy szlakach komunikacyjnych oraz w miejscach związanych z obsługą ruchu. • Obszary objęte szkodliwym oddziaływaniem na środowisko. Przez teren gminy przebiegają dwie linie przesyłowe wysokiego napięcia: linia 110 kV Tarnów – Nowy Sącz (dwutorowa) i linia wysokiego napięcia 110 kV – Tarnów – Gorlice. Wzdłuż linii energetycznych 110 kV w strefie wyznaczonej przez linie odległe o 14,5 m. od skrajnych przewodów obowiązują ograniczenia ustalone w zarządzeniu Ministra Górnictwa i Energetyki z dnia 28.03.1985 roku (M.P. nr 3, poz.24). Przez teren gminy przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 250, relacji Wygoda – Grybów, z odgałęzieniem DN 80 do miejscowości Olszyny w gminie Rzepiennik Strzyżewski. Wzdłuż tych gazociągów istnieją ograniczenia lokalizacji zabudowy (pas szerokości 30 m którego osią jest przewód gazociągu), zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Przemysłu i Handlu z dn. 14.11.1995 roku (Dz.U. Nr 139 poz. 686). W miejscowości Rzepiennik Marciszewski zlokalizowana jest stacja redukcyjno – pomiarowa I stopnia. Ograniczenia lokalizacji zabudowy w sąsiedztwie stacji określa Zarządzenie Ministra Przemysłu z dnia 24.06.1989 roku (Dz.U. Nr 45/89 poz. 243). Turystyka. Turystyka jest jedną z najdynamiczniej rozwijających się dziedzin gospodarki i w związku z tym przynosi coraz większe dochody. Doprowadzenie do intensyfikacji ruchu turystycznego wymaga zaproponowania różnorodnej oferty dla przybyszów. Gmina Tuchów chcąc przedstawić turystom odwiedzającym nasz region bogaty plan takich usług, opracowała wraz z 9 innymi gminami Pogórza strategię rozwoju produktu turystycznego pod nazwą "Pogórze Odkrywanie Tajemnicy". Produkt turystyczny gminy Tuchów nosi nazwę "Wrota Pogórza"; „Wrota”, odsłaniają tajemnice walorów naturalnych i dziedzictwa kulturalnego, programów przyrodniczych i rozrywkowych. Rozwój przedstawionych w nim projektów przewidziany był na lata 2000 - 2015. W systemie 10 gmin zintegrowanych programem "Pogórze Odkrywanie Tajemnicy" Tuchów ma pełnić rolę pierwszej siedziby Rady Stanów Pogórzańskich – Lokalnej Organizacji Turystycznej. W istniejące na naszym terenie zabytki kulturalne i osobliwości przyrodnicze zostały wkomponowane nowoczesne projekty mające na celu zwiększenie turystycznego "kapitału" gminy i "przyciągnięcie" turystów. Gmina Tuchów posiada wiele walorów przyrodniczych, klimatycznych, krajobrazowych (rzeka Biała, pasma górskie, Brzanka, Park Krajobrazowy). Wyznaczone szlaki turystyczne prowadzą przez otaczające wzgórza z szeregiem miejsc widokowych (w tym Szlak Jubileuszowy 650-lecia Tuchowa, o długości 20 km). Ponadto na terenie gminy jest wiele dóbr kultury i obiektów zabytkowych. Obecnie na terenie gminy istnieje 15 gospodarstw agroturystycznych oraz schronisko turystyczne Bacówka z 24 miejscami noclegowymi, Zajazd z hotelem, kawiarnią i restauracją. Jeśli dodamy do tego podobne walory sąsiednich gmin, to centralne położenie Tuchowa z pewnością jest atutem dla organizacji turystyki i rozwoju agroturystyki. 15 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Wzgórza na terenie gminy Tuchów otwierają możliwości przed miłośnikami wędrówek pieszych, niezbyt forsownych szlaków rowerowych i wędrówek konnych. Szlaki turystyki pieszej: Trzemeska Góra (403 m) - Las Tuchowski (380 m) - Tuchów (225 m) Szlak niebieski: 8,5 km - 2 godz. Ciekawe krajobrazowo przejście z okolic Trzemeskiej Góry poprzez kompleks Tuchowskiego Lasu do centrum Tuchowa. Przy szlaku cmentarze wojskowe nr 163 i 164 z I wojny światowej oraz klasztor i sanktuarium o.o. Redemptorystów. Słona Góra (403 m) Piotrkowice (280 m) Łowczów (250 m) Szlak niebieski: 4,0 km - 1 godz. Najkrótszy wariant zejścia w dolinę Białej spod szczytu Słonej Góry. Malownicza polana stokowa Słonej Góry ze wspaniałą panoramą Pasma Brzanki. W Piotrkowicach neogotycki kościół Św. Michała Archanioła. W pobliskim Łowczówku cmentarz nr 171 z I wojny światowej - miejsce spoczynku polskich legionistów poległych w grudniu 1914 r. Tuchów (225 m) - Kielanowice (240 m) - Bistuszowa Podlesie (380 m) - Brzanka (536 m) Szlak niebieski: 8,6 km - 2.15 godz. Ładna widokowo wycieczka z doliny Białej na wybitny szczyt Brzanki, wiodąca przez tereny Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki. W Bistuszowej Podlesiu ośrodek jazdy konnej. Na wschód od szczytu schronisko turystyki kwalifikowanej - bacówka (obecnie ogólnodostępny obiekt prywatny). Okolice podszczytowe o wybitnych walorach krajobrazowych. Brzanka (536 m) - Jodłówka Tuchowska (300 m) - Osiedle Granice (365 m) Szlak niebieski: 4,5 km - 1.45 godz. Trasa łącząca obszary Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki i Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego. Miejsca walk partyzanckich - 1 batalion 16 pp AK "Barbara". Z wododziałowego grzbietu pomiędzy dolinami Rostówki i Rzepianki w okolicy Granic wspaniałe panoramy Beskidu Niskiego. Siedliska (225 m) - Nosalowa (365 m) - dolina Rostówki (260 m) - Polana Morgi (453 m) Brzanka (536 m). Szlak żółty: 10,6 km - 3.15 godz. Urozmaicone terenowo podejście z doliny Białej na Brzankę. Malownicza Polana Morgi. Na stoku Morgów (453 m) klasztor o.o. Redemptorystów. Rozległe panoramy podszczytowe na Beskid Niski, Beskid Wyspowy i Pogórze Rożnowskie. Lubaszowa (235 m) - Polana Morgi (453 m). Szlak czarny: 3,5 km - 0.50 godz. Widokowy spacer do klasztoru o.o. Redemptorystów nieopodal szczytu Morgów (453 m). Obok klasztoru i kościoła, źródełko i alpinarium. Przy szlaku prywatna Izba Pamięci (p. St. Derusa) batalionu AK "Barbara". Trasy rowerowe: Trasa rowerowa nr 1 "Legionistów", kolor zielony. Długość: 20 km. Tuchów Rynek - Łowczów - Buchcice - Łowczówek - Zagórze - Meszna Opacka - Tuchów. Trasa o małym stopniu trudności w większości prowadzi drogami asfaltowymi o małym natężeniu ruchu. Trasa o relaksowo-refleksyjnym charakterze, z punktami widokowymi i licznymi cmentarzami z I wojny światowej. Na trasie: 6 cmentarzy z I wojny światowej, cmentarz Legionistów miejsce bitwy pod Łowczówkiem 22 - 25 XII 1914 roku. Pomniki przyrody. Ośrodek jazdy konnej, przydrożne kapliczki, punkt gastronomiczny. Trasa rowerowa nr 2 "Klasztorna", kolor niebieski. Długość: 16 km. Tuchów Klasztor o.o. Redemptorystów - Wołowa - Bistuszowa - Burzyn - Kielanowice - Klasztor. Trasa w większości prowadzi drogami gruntowymi, małe natężenie ruchu, na trasie liczne odcinki widokowe. Trasa o średnim stopniu trudności. Na trasie: W zabytkowym kompleksie klasztornym, Sanktuarium Maryjne, muzea: etnograficzne, sanktuaryjne, misyjne, ruchoma szopka. Cmentarz z I wojny światowej. Ośrodek rehabilitacji hippicznej, zabytkowy dworek, węzły trasy rowerowej kierunek Ryglice. Fragmentami trasa prowadzi szlakiem pieszym 650-lecia Tuchowa. 16 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Trasa rowerowa nr 3 "Krajobrazowa - pasma Brzanki", kolor czerwony. Długość: 27 km. Tuchów Rynek - Burzyn - Jodłówka Tuchowska - Lubaszowa - Siedliska - Burzyn. Trasa prowadzi drogami asfaltowymi i gruntowymi (małe natężenie ruchu), duże pofałdowanie terenu. Trasa o dużych walorach widokowych i dużym stopniu trudności z możliwością skracania trasy, łagodnymi zjazdami. W większości prowadzi zalesionymi obszarami parku krajobrazowego (najwyższy szczyt widokowy 534 m n.p.m. Na trasie: Unikatowa aleja lipowa w Burzynie, gospodarstwa agroturystyczne, starodrzewie kompleksów leśnych, teren obfitujący w grzyby. Bacówka punkt gastronomiczny, latarnia lądowa (kapliczka słupowa), punkty widokowe, węzły tras rowerowych i szlaków pieszych. Zagospodarowanie przestrzenne. Obowiązujący do końca 2003 roku miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego miasta Tuchów został uchwalony w 1981 roku Uchwałą Nr XIX/70/81 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Tuchowie z dnia 13 października 1981 roku. W latach późniejszych były dokonywane częściowe zmiany niniejszego planu: uchwała nr X/41/90 Rady Narodowej Mista i Gminy Tuchów z dnia 24.04.1990 roku ( tekst jednolity planu ) uchwała nr XXIII/133/92 z dnia 30 .12.1992r. Rady Miejskiej w Tuchowie ( zmiany w trybie uproszczonym ) uchwała nr V/31/94 z dnia 27.10.1994r. Rady Miejskiej w Tuchowie (zmiany w trybie uproszczonym ), uchwała nr XIV/186/00 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 22.02.2000 roku Natomiast miejscowy plan ogólny zagospodarowania przestrzennego gminy Tuchów został uchwalony uchwałą nr IX/ 37/79 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Tuchowie z dnia 02.10.1979 roku, z późniejszymi zmianami : uchwała nr XX/117/88 Rady Narodowej Miasta i Gminy w Tuchowie z dnia 29 .03.1988 roku ( tekst jednolity ) uchwała nr XXIII/132/92 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 30.12.1992 roku (zmiany w trybie uproszczonym ) uchwała nr V/30/94 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 27.10.1994 roku (zmiany w trybie uproszczonym ) - uchwała nr XVIII/213/00 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 06.09.2000 roku Ostatnie zmiany z 2000 roku zostały dokonane w trybie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 7 lipca 1994r. i zachowują nadal moc obowiązującą. Gmina Tuchów posiada Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Miasta i Gminy Tuchów uchwalone uchwałą XXI/243/00 Rady Miejskiej w Tuchowie z dnia 29 listopada 2000 roku , które jest podstawą do opracowania nowego planu zagospodarowania przestrzennego całej gminy Tuchów , będącego w trakcie sporządzania. Zgodnie z założeniami studium funkcją wiodącą gminy jest funkcja rolnicza, funkcjami uzupełniającymi – funkcja mieszkaniowa, usługowa, przemysłowa oraz rekreacyjna. Uwarunkowania sprzyjające realizacji celów zagospodarowania przestrzennego gminy. Istniejący, zagospodarowany obszar gminy • Dominacja na obszarze miejskim Tuchowa zabudowy mieszkaniowej, jedno i wielorodzinnej, z usługami w parterach domów stojących przy rynku i głównych ulicach centrum. 17 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 • Znaczny udział zwartej zabudowy obrzeżnej jednorodzinnej lub zagrodowej na terenach wiejskich gminy, sprzyjający podnoszeniu stopnia cywilizacyjnego wyposażenia tej zabudowy. • Czytelny historyczny układ przestrzenny z zespołami zabudowy zabytkowej i wplecioną zabudową współczesną. Zawiera on elementy o znaczeniu lokalnym, regionalnym i ponadregionalnym. • Korzystny wpływ na tożsamość, prestiż i promocję miasta ruch pielgrzymkowy związany z Sanktuarium Maryjnym. • Występowanie terenów i obiektów sprzyjających dalszemu rozwojowi przedsiębiorczości lokalnej oraz lokowaniu inwestycji przez inwestorów zewnętrznych. • Istniejące w centrum miasta tereny umożliwiają obniżenie kosztów uzbrojenia nowych terenów na cele mieszkaniowe i rekreacyjne. Uwarunkowania ochrony środowiska naturalnego. Obszary i obiekty chronione i przewidziane do ochrony • Park Krajobrazowy Pasma Brzanki, utworzony rozporządzeniem Wojewody Tarnowskiego z 16. XI 1995 r. W gminie Tuchów zajmuje 2 682,22 ha. Fakt występowania tego obszaru chronionego wpływa pozytywnie na wizerunek gminy oraz stanowi walor dla rozwoju funkcji turystycznej. • Obszar Chronionego Krajobrazu Pogórza Ciężkowickiego utworzony rozporządzeniem Wojewody Tarnowskiego z dnia 28 sierpnia 1996 r. Obejmuje teren miasta Tuchowa oraz pozostały obszar gminy (prócz części włączonych w Park Krajobrazowy Pasma Brzanki). Rozporządzenie nakłada na gospodarkę terenową pewne ograniczenia - nie stanowią one jednak barier dla rozwoju gminy w dziedzinach będących jej specyfiką. • Korzystnie prezentuje się obserwowane z okolicznych wzniesień się miasto Tuchów (położone w dolinie nad Białą), w którym zespół centrum miejskiego objęty jest wpisem do rejestru zabytków. Panorama miasta widoczna jest z dróg dojazdowych. W panoramie konkurują dwie dominanty sakralne – wieża i masyw zespołu klasztornego oo. Redemptorystów oraz wieża i bryła kościoła farnego. • W granicach Gminy znajduje się 12 zespołów i obiektów wpisanych do rejestru zabytków. • Występuje w granicach gminy 50 obszarów z obiektami bądź układami godnymi ochrony i posiadającymi walory regionalne lub lokalne, w tym cmentarze wojenne z pierwszej wojny światowej bądź kwatery wojenne na innych cmentarzach.. Cmentarze wojenne znajdujące się w Gminie Tuchów należą do szerszej grupy cmentarzy zachodniogalicyjskich, charakteryzujących się wysokim poziomem artystycznym kompozycji, detalu i świadomego usytuowania krajobrazowego. Są to zabytki o znaczeniu europejskim. Strefy polityki przestrzennej w dziedzinie ochrony środowiska. Przyjmując jako cel polityki kształtowanie współzależności funkcji obszarów zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, ustalono następujące strefy polityki przestrzennej w dziedzinie ochrony środowiska: Strefa I - przestrzeń osadnictwa i aktywizacji gospodarczej Zasady kształtowania terenów strefy Zabezpieczenie Rozwój standardów mieszkalnictwa w środowiska terenów oparciu o zasady osiedleńczych. kształtowania ładu Rozwój osadnictwa wg architektonicznego i cele polityki ochrony środowiska główne narzędzia Miejscowe plany zagospodarowani a przestrzennego, Procedury OOŚ, (A), decyzje o 18 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów zasad zrównoważonego rozwoju, kształtowanie przestrzeni aktywizacji II - obszar „podmiejski” zachowanie i wzbogacenie istniejących wartości przyrody i krajobrazu, gospodarka rolna przy poszanowaniu zasad rozwoju zrównoważonego III - przestrzeń gospodarki leśnej zachowanie i wzbogacenie istniejących wartości przyrody i krajobrazu czerwiec 2004 przestrzennego oraz grupowania obiektów potencjalnie uciążliwych ochrona rolniczej przestrzeni produkcyjnej przed przesadnym wyłączeniem z produkcji, zabezpieczenie ciągłości pasm (“korytarzy”) ekologicznych Gospodarka leśna zgodna z zasadami urządzenia lasów ochronnych, zalesienie terenów o predyspozycjach do przekształcenia w lasy warunkach zabudowy i zagospodarowani a terenów (B) ustawowa ochrona gruntów rolnych, decyzje o warunkach zabudowy i zagospodarowani a terenu plany urządzenia gospodarstwa leśnego Stan i funkcjonowanie środowiska przyrodniczego i rolniczej przestrzeni produkcyjnej • Przydatność gruntów gminy do celów budownictwa jest zróżnicowana i zależy od lokalnych warunków morfologicznych i wodnych. Stosunkowo korzystne warunki występują w dolinie Białej i dolinach jej dopływów w obrębie terasy wyższej. Utwory rzeczne przykrywa miąższa warstwa lessów i utworów lessopodobnych, stanowiących tu najczęściej podłoże budowlane. • Uprzywilejowanie klimatyczne obszaru gminy, w porównaniu do innych obszarów Pogórza Karpackiego, przejawia się większą częstotliwością napływu ciepłych mas powietrza wzdłuż doliny Białej z południa. • Obszary najcieplejsze, i najbardziej uprzywilejowane klimatycznie to stoki i zbocza o ekspozycji południowej i zachodniej położone powyżej linii zasięgu mgieł radiacyjnych (wysokości względne około 70 metrów) nad dna dolin. W takim położeniu leżą tereny na stokach i wierzchowinach garbów pogórskich. • Gleby gminy stanowią jednostki produkcyjne o wysokiej jakości dla produkcji roślinnej. • Obszar gminy syntetycznie (według ocen rzeźby, gleb, klimatu, struktury agrarnej) cechują średnie warunki przyrodnicze dla produkcji roślinnej (ograniczenie wynika z trudnych warunków rzeźby i - po części - klimatu). • Zróżnicowana wartość rolnicza gleb umożliwia zarówno utrzymanie i pewną intensyfikację rolnictwa jak i rozwój inwestycji związanych z innymi funkcjami gminy przy minimalizacji kolizji z wymogami ochrony rolniczej przestrzeni produkcyjnej. Infrastruktura techniczna Komunikacja. Transport kolejowy Przez teren gminy przebiega pierwszorzędna jednotorowa zelektryfikowana pasażerskotowarowa linia kolejowa nr 96 Tarnów - Leluchów. Kolej zapewnia połączenia pociągami 19 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 osobowymi bezpośrednio z Krakowem, Tarnowem, Nowym Sączem oraz Krynicą. W sąsiedztwie stacji kolejowej w Tuchowie zlokalizowane są budynki stacyjne, magazynowe oraz zabudowa mieszkaniowa. Według informacji uzyskanych w przedsiębiorstwie PKP nie przewiduje ono w przyszłości prac związanych z modernizacją infrastruktury. Transport drogowy Istniejący układ drogowy charakteryzuje się dość dużą gęstością i generalnie zapewnia dostępność komunikacyjną terenów zainwestowanych zarówno w mieście jak i na terenach wiejskich gminy. • Drogi krajowe Gmina Tuchów znajduje się poza układem dróg krajowych. Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych nie planuje też inwestycji na terenie gminy. • Drogi wojewódzkie Przez gminę Tuchów przebiega droga wojewódzka nr 977 relacji Tarnów – Tuchów –Grybów – Konieczna Długość odcinka na terenie gminy wynosi 12,8 km. Istniejący układ dróg wojewódzkich jest wystarczający dla przeniesienia istniejącego ruchu drogowego. Dla poprawy stanu technicznego wskazana jest ich modernizacja. • Drogi powiatowe Połączenia z terenami gmin sąsiednich zapewniają drogi powiatowe: nr 380 – Siedliska - Lichwin nr 381- Tuchów – Pleśna (ulica Sobieskiego ) nr 314 – Siepietnica – Lubaszowa nr 368 – Burzyn – Jodłówka Tuchowska nr 382 – Tuchów – Rychwałd ( ulica Leśna ) nr 365 – Karwodrza – Łękawica nr 370 - Jodłówka Tuchowska – Rzepiennik nr 313 – Tuchów – Ryglice ( ulica Ryglicka ) - Tuchów – Zalasowa ( ulica Partyzantów ) Drogi powiatowe posiadają parametry kwalifikujące je do dróg lokalnych i mają długość na terenie gminy 46,6 km. Zarząd Dróg Powiatowych planuje w przyszłości ich modernizację , mającą na celu zaliczenie ich do dróg klasy Z (zbiorczych). Drogi gminne Miasto Tuchów 4308001 Tuchów 4308002 4308003 4308004 4308005 4308006 4308007 4308008 4308009 4308010 4308011 4308012 4308013 4308014 4308015 4308016 4308017 4308018 4308019 4308020 4308021 4308022 4308023 4308024 4308025 4308026 4308027 4308028 4308029 - ul. Rolnicza - ul. bez nazwy (385) - ul. bez nazwy (1107) - ul. bez nazwy (1053-4) - bez nazwy (375) - ul. Górna - ul. bez nazwy (1960) - ul. Rzeczna - ul. bez nazwy (2210) - ul. bez nazwy (2226) - ul. Owocowa - ul. Wróblewskiego - ul. bez nazwy (1132) - ul. Okólna - ul. Szafera - ul. Głęboka - ul. Ogrodowa - ul. Kościuszki - ul. Chopina - ul. Rynek (wokoło) - ul. Zielona - ul. bez nazwy (1771) - ul. Stroma - ul. Jana Pawła II - ul. Bema - ul. Kolejowa - ul. bez nazwy (1673) - ul. Żeromskiego - ul. Szpitalna 4308030 4308031 4308032 4308033 4308034 4308035 4308036 4308037 4308038 4308039 4308040 4308041 4308042 4308043 4308044 4308045 4308046 4308047 4308048 4308049 4308050 4308051 4308052 4308053 4308054 4308055 4308056 4308057 4308058 4308059 4308060 4308061 - ul. Grochmala - ul. Florkowskiego (była Szkolna) - ul. Wspólna - ul. Reymonta - ul. Piotrowskiego - ul. Przedmieście Górne - ul. bez nazwy (204/3/4) - ul. bez nazwy (170) - ul. Warzywna - ul. Daleka - ul. bez nazwy (295) - ul. bez nazwy (286) - ul. bez nazwy (695) - ul. Wysoka - ul. bez nazwy (730) - ul. Graniczna - ul. bez nazwy (845) - ul. bez nazwy (875) - ul. bez nazwy (859) - ul. bez nazwy (866) - ul. bez nazwy (868) - ul. bez nazwy (873) - ul. bez nazwy (880) - ul. bez nazwy (881) - ul. bez nazwy (908) - ul. bez nazwy (916) - ul. bez nazwy (987) - ul. bez nazwy (989) - ul. bez nazwy (992) - ul. Strzelecka - ul. bez nazwy (925) - ul. bez nazwy (963/1,2,3,4) 20 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 4308062 4308063 4308064 4308065 4308066 4308067 4308068 4308069 4308070 4308071 4308072 4308073 4308074 4308075 4308076 4308077 4308078 4308079 4308080 4308081 4308082 4308083 4308084 4308085 4308086 4308087 4308088 4308089 4308090 4308091 4308092 4308093 4308094 4308095 4308096 4308097 4308098 4308099 4308100 4308101 4308102 4308103 4308104 4308105 4308106 4308107 4308108 4308109 4308110 4308111 4308112 4308113 4308114 4308115 4308116 4308117 Gmina Tuchów 4308118 4308119 4308120 4308121 4308122 4308123 4308124 4308125 4308126 4308127 4308128 4308129 4308130 4308131 4308132 4308133 4308134 4308135 4308136 4308137 4308138 4308139 4308140 4308141 4308142 4308143 4308144 4308145 4308146 4308147 4308148 4308149 4308150 4308151 4308152 4308153 4308154 4308155 4308156 4308157 4308158 4308159 4308160 4308161 - ul. Wołowa - ul. bez nazwy (821) - ul. bez nazwy (824) - ul. bez nazwy (1890) - ul. bez nazwy (1899) - ul. bez nazwy (1921) - ul. Polna - ul. Konopnickiej - ul. Kopernika - ul. Dzierżona - ul. bez nazwy (45) - ul. bez nazwy (60) - ul. Długa - ul. bez nazwy (636) - ul. Łowiecka - ul. Ziołowa - ul. bez nazwy (1504) - ul. Stawarza - ul. Młyńca - ul. Młyńca - ul. Drelicharza - ul. bez nazwy (428) - ul. bez nazwy (556/1-5) - ul. bez nazwy (1145) - ul. bez nazwy (540) - ul. bez nazwy (539) - ul. bez nazwy (1230) - ul. Szafera - ul. Wróblewskiego - ul. bez nazwy (1132) - ul. Leśna - ul. bez nazwy (2037) - ul. Brzozówki - ul. Słoneczna - ul. bez nazwy (2077) - ul. Widok - ul. Prusa - ul. Działkowiczów - ul. bez nazwy (1018) - ul. bez nazwy (1025) - ul. bez nazwy (1019) - ul. Kąpielowa - ul. Podwale - ul. Krótka - ul. bez nazwy (1709) - ul. bez nazwy (1703) - ul. bez nazwy (536) - ul. bez nazwy (586) - ul. bez nazwy (33) - ul. bez nazwy (881/1-2) - ul. bez nazwy (1939) - ul. bez nazwy (2116) - ul. bez nazwy (2001) - ul. bez nazwy (2026) - ul. bez nazwy (329) - ul. bez nazwy (1655/1-2) Buchcice - Granice - Rychwałd Buchcice - wieś (5) Buchcice - wieś (67/2-3) Buchcice - droga do potoku Buchcice - wieś (239) Buchcice - wieś (341) Buchcice - wieś (358) Buchcice - wieś (381) Buchcice - wieś (384) Buchcice - wieś (393) Buchcice - wieś (395) Buchcice - wieś (497) Burzyn- Lubaszowa- Jodłówka Tuchowska- Zatoka Burzyn- Bistuszowa 207 Burzyn- wieś (259) Burzyn- wieś (18) Burzyn- wieś (42) Burzyn- wieś (68) Burzyn- wieś (43) Burzyn- wieś (75) Burzyn- wieś (61) Burzyn- wieś (8) Burzyn- wieś (89) Burzyn- do ogrodów działkowych Burzyn- wieś (159) Burzyn- wieś(244) Burzyn- wieś(215) Burzyn- wieś (281/2) Burzyn- wieś (261) Burzyn- wieś (282) Burzyn- wieś (329) Burzyn- wieś (388) Burzyn- wieś (415) Burzyn- wieś (379) Burzyn- wieś (350) Burzyn- wieś (357) Burzyn- wieś (342) Burzyn- wieś (474) Burzyn- wieś (497) Burzyn- wieś (475) Burzyn- wieś (439) Burzyn- wieś (427) Burzyn- wieś (465) Burzyn- wieś (516) czerwiec 2004 4308162 4308163 4308164 4308165 4308166 4308167 4308168 4308169 4308170 4308171 4308172 4308173 4308174 4308175 4308176 4308177 4308178 4308179 4308180 4308181 4308182 4308183 4308184 4308185 4308186 4308187 4308188 4308189 4308190 4308191 4308192 4308193 4308194 4308195 4308196 4308197 4308198 4308199 4308200 4308201 4308202 4308203 4308204 4308205 4308206 4308207 4308208 4308209 4308210 4308211 4308212 4308213 4308214 4308215 4308216 4308217 4308218 4308219 4308220 4308221 4308222 4308223 4308224 4308225 4308226 4308227 4308228 4308229 4308230 4308231 4308232 4308233 4308234 4308235 4308236 4308237 4308238 4308239 4308240 4308241 4308242 4308243 4308244 4308245 4308246 4308247 4308248 4308249 4308250 4308251 4308252 4308253 4308254 4308255 4308256 4308257 4308258 4308259 4308260 4308261 4308262 Burzyn- wieś (420) Burzyn- wieś (537) Burzynwieś (659) Burzyn- wieś (587) Burzyn- wieś (611) Burzyn- wieś (685) Dąbrówka Tuchowska- Meszna Opacka Dąbrówka Tuchowska- Siedliska Dąbrówka Tuchowska- wieś (379) Dąbrówka Tuchowska- wieś (378) Dąbrówka Tuchowska- Brzozówki Dąbrówka Tuchowska- wieś (84) Dąbrówka Tuchowska- wieś (115/1) Dąbrówka Tuchowska- wieś (115/2) Dąbrówka Tuchowska- wieś (115/3) Dąbrówka Tuchowska- wieś (115/4) Dąbrówka Tuchowska- wieś (142) Dąbrówka Tuchowska- wieś (179) Dąbrówka Tuchowska- wieś (287) Dąbrówka Tuchowska- wieś (333) Dąbrówka Tuchowska- wieś (416/3) Dąbrówka Tuchowska- wieś (416/2) Jodłówka Tuchowska- Ratówki- Bistuszowa Jodłówka Tuchowska- Rzepiennik Marciszewski Jodłówka Tuchowska- do kościoła Lubaszowa ALP (5) Lubaszowa ALP (11) Jodłówka Tuchowska- wieś (1868) Lubaszowa ALP (78) Lubaszowa ALP - ALP (87) Jodłówka Tuchowska- wieś (104) Jodłówka Tuchowska- wieś (120/1-2) Jodłówka Tuchowska- wieś (141) Jodłówka Tuchowska- wieś (157) Jodłówka Tuchowska- wieś (1878) Jodłówka Tuchowska-wieś (174) Jodłówka Tuchowska- wieś (198) Jodłówka Tuchowska- wieś (197) Jodłówka Tuchowska- wieś (215) Jodłówka Tuchowska- wieś (275) Jodłówka Tuchowska-wieś (276) Jodłówka Tuchowska-wieś (280) Jodłówka Tuchowska-wieś (357) Jodłówka Tuchowska-wieś (321) Jodłówka Tuchowska-wieś (355) Jodłówka Tuchowska-wieś (400 Jodłówka Tuchowska-wieś (423) Jodłówka Tuchowska-wieś (433) Jodłówka Tuchowska-wieś (494) Jodłówka Tuchowska-wieś (1874) Jodłówka Tuchowska-wieś (593) Jodłówka Tuchowska-wieś (563) Jodłówka Tuchowska-wieś (541) Jodłówka Tuchowska-wieś (574) Jodłówka Tuchowska-wieś (627) Jodłówka Tuchowska-wieś (635) Jodłówka Tuchowska-wieś (671) Jodłówka Tuchowska-wieś (714) Jodłówka Tuchowska-wieś (694) Jodłówka Tuchowska-wieś (743) Jodłówka Tuchowska-droga leśna (805) Jodłówka Tuchowska-wieś (847) Jodłówka Tuchowska-wieś (933) Jodłówka Tuchowska-wieś (942) Jodłówka Tuchowska-wieś (1866, 929) Jodłówka Tuchowska-wieś (1002) Jodłówka Tuchowska-wieś (1867) Jodłówka Tuchowska-wieś (968) Jodłówka Tuchowska-wieś (1021) Jodłówka Tuchowska-wieś (1069) Jodłówka Tuchowska-wieś (1070) Jodłówka Tuchowska-wieś (1025) Jodłówka Tuchowska-wieś (1155) Jodłówka Tuchowska-wieś (1140) Jodłówka Tuchowska-wieś (1157) Jodłówka Tuchowska-wieś (1160) Jodłówka Tuchowska-wieś (1165) Jodłówka Tuchowska-wieś (1241) Jodłówka Tuchowska-wieś (1253) Jodłówka Tuchowska-wieś (1297) Jodłówka Tuchowska-wieś (1322) Jodłówka Tuchowska-wieś (1389) Jodłówka Tuchowska-wieś (1420) Jodłówka Tuchowska-wieś (1447) Jodłówka Tuchowska-wieś (1512) Jodłówka Tuchowska-wieś (1551) Jodłówka Tuchowska-wieś (1477) Jodłówka Tuchowska-wieś (1600) Jodłówka Tuchowska-wieś (1637) Jodłówka Tuchowska-wieś (1631) Jodłówka Tuchowska-wieś (1661) Jodłówka Tuchowska-wieś (1669) Jodłówka Tuchowska-wieś (1593) Jodłówka Tuchowska-wieś (1609) Jodłówka Tuchowska-wieś (1712) Jodłówka Tuchowska-wieś (1741) Jodłówka Tuchowska-wieś (1814) Jodłówka Tuchowska-wieś (1785) Jodłówka Tuchowska-wieś (1762) Jodłówka Tuchowska-wieś (1184) Jodłówka Tuchowska-wieś (1870) 21 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 4308263 4308264 4308265 4308266 4308267 4308268 4308269 4308270 4308271 4308272 4308273 4308274 4308275 4308276 4308277 4308278 4308279 4308280 4308281 4308282 4308283 4308284 4308285 4308286 4308287 4308288 4308289 4308290 4308291 4308292 4308293 4308294 4308295 4308296 4308297 4308298 4308299 4308300 4308301 4308302 4308303 4308304 4308305 4308306 4308307 4308308 4308309 4308310 4308311 4308312 4308313 4308314 4308315 4308316 4308317 4308318 4308319 4308320 4308321 4308322 4308323 4308324 4308325 4308326 4308327 4308328 4308329 4308330 4308331 4308332 4308333 4308334 4308335 4308336 4308337 4308338 4308339 4308340 4308341 4308342 4308343 4308344 4308345 4308346 4308347 4308348 4308349 4308350 4308351 4308352 4308353 4308354 4308355 4308356 4308357 4308358 4308359 4308360 4308361 4308362 4308363 Jodłówka Tuchowska-wieś (25/2) Jodłówka Tuchowska-wieś (1865) Jodłówka Tuchowska-wieś (1842) Jodłówka Tuchowska-wieś (1791) Jodłówka Tuchowska-wieś (834) Burzyn Leśniczówka (555) Karwodrza- Galia Karwodrza- Galia (10) Karwodrza- Góra Karwodrza- Nowa Wieś Karwodrza- Piekło Karwodrza- wieś (222) Karwodrza- wieś (328) Karwodrza- wieś (41) Karwodrza- wieś (414) Karwodrza- wieś (98) Karwodrza- wieś (172) Karwodrza- wieś (204) Karwodrza- wieś (210) Karwodrza- wieś (260) Karwodrza- wieś (272) Karwodrza- wieś (291) Karwodrza- wieś (314) Karwodrza- wieś (317) Karwodrza- wieś (319) Karwodrza- wieś (322) Karwodrza- wieś (352) Karwodrza- wieś (353) Karwodrza- wieś (355) Karwodrza- wieś (362) Karwodrza- wieś (447) Karwodrza- wieś (459) Karwodrza- wieś (337) Karwodrza- wieś (200) Karwodrza- wieś (108) Karwodrza- wieś (234) Karwodrza- wieś (239) Karwodrza- wieś (550) Karwodrza- wieś (381) Karwodrza- wieś (365) Karwodrza- wieś (484) Karwodrza- wieś (518) Karwodrza- wieś (229) Karwodrza- wieś (13) Karwodrza- wieś (254) Karwodrza- wieś (438) Karwodrza- wieś (575) Karwodrza- wieś (186/2) Lubaszowa- Jodłówka Tuchowska Lubaszowa- wieś (15) Lubaszowa- wieś (34) Lubaszowa- wieś (48) Lubaszowa- wieś (75) Lubaszowa- wieś (76) Lubaszowa- wieś (83) Lubaszowa- wieś (108) Lubaszowa- wieś (116) Lubaszowa- wieś (123) Lubaszowa- wieś (135) Lubaszowa- wieś (148) Lubaszowa- wieś (149) Lubaszowa- wieś (215) Lubaszowa- wieś (251) Lubaszowa- wieś (288) Lubaszowa- wieś (320) Lubaszowa- wieś (324) Lubaszowa- wieś (329) Lubaszowa- wieś (364) Lubaszowa- wieś (381) Lubaszowa- wieś (423) Lubaszowa- wieś (433) Łowczów- wieś (161) Lubaszowa- wieś (450) Lubaszowa- wieś (483/3) Lubaszowa- wieś (518) Lubaszowa- wieś (525) Lubaszowa- wieś (535) Lubaszowa- wieś (542) Lubaszowa- wieś (661, 591) Lubaszowa- wieś (553) Lubaszowa- wieś (610) Lubaszowa- wieś (678) Lubaszowa- wieś (713) Granica- Buchcice Łowczów- wieś (47) Łowczów- wieś (49) Łowczów- wieś (57) Łowczów- wieś (99) Łowczów- wieś (5) Łowczów- wieś (108) Łowczów- wieś (112) Łowczów- wieś (198) Łowczów- wieś (165) Łowczów- wieś (230) Łowczów- wieś (92/2) Łowczów- wieś (96/2) Łowczów- wieś (107) Łowczów- wieś (250) Siedliska- Meszna Opacka Meszna Opacka- Dąbrówka Tuchowska Meszna Opacka- wieś (7) czerwiec 2004 4308364 4308365 4308366 4308367 4308368 4308369 4308370 4308371 4308372 4308373 4308374 4308375 4308376 4308377 4308378 4308379 4308380 4308381 4308382 4308383 4308384 4308385 4308386 4308387 4308388 4308389 4308390 4308391 4308392 4308393 4308394 4308395 4308396 4308397 4308398 4308399 4308400 4308401 4308402 4308403 4308404 4308405 4308406 4308407 4308408 4308409 4308410 4308411 4308412 4308413 4308414 4308415 4308416 4308417 4308418 4308419 4308420 4308421 4308422 4308423 4308424 4308425 4308426 4308427 4308428 4308429 4308430 4308431 4308432 4308433 4308434 4308435 4308436 4308437 4308438 4308439 4308440 4308441 4308442 4308443 4308444 4308445 4308446 4308447 4308448 4308449 4308450 4308451 4308452 4308453 4308454 4308455 4308456 4308457 4308458 4308459 4308460 4308461 4308462 4308463 4308464 Meszna Opacka- wieś (53) Meszna Opacka- wieś (63) Meszna Opacka- wieś (79) Meszna Opacka- wieś (110) Meszna Opacka- wieś (142) Meszna Opacka- wieś (154) Meszna Opacka- wieś (174) Meszna Opacka- wieś (176) Meszna Opacka- wieś (194) Meszna Opacka- wieś (245) Meszna Opacka- wieś (261) Meszna Opacka- wieś (200) Meszna Opacka- wieś (207) Meszna Opacka- wieś (220) Meszna Opacka- wieś (323) Piotrkowice- Pleśna Piotrkowice- Łowczówek Łowczówek- Piotrkowice Piotrkowice k. Cmentarza Piotrkowice- wieś (26) Piotrkowice- wieś (33) Piotrkowice- wieś (40) Piotrkowice- wieś (76) Piotrkowice- wieś (82) Piotrkowice- wieś (191) Piotrkowice- wieś (202) Piotrkowice- wieś (217) Piotrkowice- wieś (225) Piotrkowice- wieś (248) Piotrkowice- wieś (128) Piotrkowice- wieś (146) Piotrkowice- wieś (151) Piotrkowice- wieś (287) Piotrkowice- wieś (315) Piotrkowice- wieś (319) Piotrkowice- wieś (386) Piotrkowice- wieś (390) Piotrkowice- wieś (395) Piotrkowice- wieś (397) Piotrkowice- wieś (410) Piotrkowice- wieś (411) Piotrkowice- wieś (451) Piotrkowice- wieś (458/1-2-3/651) Piotrkowice- wieś (463) Piotrkowice- wieś (585) Piotrkowice- wieś (605) Piotrkowice- wieś (633) Piotrkowice- wieś (634, 635, 622, 656, 624, 633) Piotrkowice- wieś (656, 639, 642, 643, 655, 657) Piotrkowice- wieś (687) Piotrkowice- wieś (698) Piotrkowice- wieś (711) Piotrkowice- wieś (743) Siedliska- Meszna Opacka Chojnik- Siedliska Siedliska- Stadniczówka Krzywotki- Stadniczówka Chodnik- Stadniczówka Krzywotki- Stawki Siedliska- wieś (1) Siedliska- wieś (17) Siedliska- wieś (34) Siedliska- wieś (103, 93) Siedliska- wieś (123,142) Siedliska- wieś (147) Siedliska- wieś (170) Siedliska- wieś (204) Siedliska- wieś (212, 224) Siedliska- wieś (305) Siedliska- wieś (246) Siedliska- wieś (282) Siedliska- wieś (319) Siedliska- wieś (308) Siedliska- wieś (333, 389, 185) Siedliska- wieś (354, 880) Siedliska- wieś (847) Siedliska- wieś (404, 427) Siedliska- wieś (451) Siedliska- wieś (524, 522/2) Siedliska- wieś (546) Siedliska- wieś (564) Siedliska- wieś (964/1) Siedliska- wieś (1151/23) Siedliska- wieś (653) Siedliska- wieś (686) Siedliska- wieś (741) Siedliska- wieś (782) Siedliska- wieś (799) Siedliska- wieś (806) Siedliska- wieś (812) Siedliska- wieś (832) Siedliska- wieś (907) Siedliska- wieś (962) Siedliska- wieś (1331) Siedliska- wieś (1161) Siedliska- wieś (1174) Siedliska- wieś (1237) Siedliska- wieś (1247) Siedliska- wieś (1019) Siedliska- wieś (1330) Siedliska- wieś (993/2) 22 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 4308465 4308466 4308467 4308468 4308469 4308470 4308471 4308472 4308473 4308474 4308475 4308476 4308477 4308478 4308479 4308480 4308481 4308482 4308483 4308484 4308485 4308486 4308487 4308488 4308489 4308490 Siedliska- wieś (937/2-3-4-5) Siedliska- wieś (923) Zalasowa- Trzemesna Trzemesna- Łękawka Trzemesna -wieś (12) Trzemesna -wieś (18) Trzemesna -wieś (107) Trzemesna -wieś (101) Trzemesna -wieś (40) Trzemesna -wieś (20) Trzemesna -wieś (81) Trzemesna -wieś (157) Trzemesna -wieś (188) Trzemesna -wieś (195) Trzemesna -wieś (228) Trzemesna -wieś (250) Trzemesna -wieś (252) Trzemesna -wieś (269) Trzemesna -wieś (305) Trzemesna -wieś (318) Trzemesna -wieś (433) Trzemesna -wieś (442) Trzemesna -wieś (453) Trzemesna -wieś (494) Trzemesna -wieś (512) Trzemesna -wieś (354) czerwiec 2004 4308491 4308492 4308493 4308494 4308495 4308496 4308497 4308498 4308499 4308500 4308501 4308502 4308503 4308504 4308505 4308506 4308507 4308508 4308509 4308510 4308511 4308512 4308513 Trzemesna -wieś (378) Trzemesna -wieś (332) Zabłędza- Piotrkowice- Łowczówek Zabłędza- Łękawka Zabłędza-wieś (19) Zabłędza-wieś (22) Zabłędza-wieś (27) Zabłędza-wieś (75) Zabłędza-wieś (95) Zabłędza-wieś (107) Zabłędza-wieś (122) Zabłędza-wieś (140) Zabłędza-wieś (177) Zabłędza-wieś (183) Zabłędza-wieś (193) Zabłędza-wieś (241) Zabłędza-wieś (256) Zabłędza-wieś (259) Zabłędza-wieś (272) Zabłędza-wieś (289) Zabłędza-wieś (354) Zabłędza-wieś (384) Zabłędza-wieś (385) Łączna długość dróg gminnych wynosi 256 km. Drogi o nawierzchni utwardzonej ulepszonej mają długość 114 km. Stan nawierzchni można ocenić jako dobry. Prace związane ulepszaniem i remontami kolejnych odcinków dróg prowadzone są na bieżąco. Na terenie gminy istnieje rozwinięta sieć dróg dojazdowych do pól. Są to zarówno drogi komunalne jak też ogólnodostępne drogi prywatne. Transport drogowy Komunikację pasażerską zapewniają autobusy PKS przewoźników z Tarnowa, Nowego Sącza, Gorlic i Jasła. Oprócz PKS gminę obsługują przewoźnicy prywatni, zapewniający połączenie z Tarnowem, Ciężkowicami i Gorlicami, za pomocą tzw. „mini busów”. Przystanki PKS znajdują się we wszystkich sołectwach. Na terenie gminy funkcjonują trzy stacje paliw, zlokalizowana w Tuchowie, Dąbrówce Tuchowskiej i Siedliskach. Zaopatrzenie w wodę. Miasto i Gmina Tuchów jest zaopatrywane w wodę przez Zakład Usług Komunalnych w Tuchowie, który zarządza ujęciem wody w Lubaszowej i siecią rozdzielczą. Ujęcie wody wraz ze stacją uzdatniania posiada zdolność produkcyjną 6,5 tys. m3/dobę. Woda pobierane jest z rzeki Biała na podstawie pozwolenia wodno-prawnego wydanego w 1994 r. przez Urząd Wojewódzki w Tarnowie, ważnego do 2010 r. z możliwością dalszego przedłużenia. W roku 2003 ilość wody pobranej z rzeki Białej wyniosła 414,7 tys. m3. W tym samym roku Zakład Usług Komunalnych sprzedał 321,7 tys. m3, w tym dla gospodarstw domowych – 215,5 tys. m3, firm i instytucji – 27,4 tys. m3, sprzedaż hurtowa dla gminy Pleśna – 78,8 tys. m3. Oznacza to, że przy uwzględnieniu zużycia na cele przeciwpożarowe i własne, wskaźnik strat wody w sieci wyniósł ok. 20%, co jest wartością zbliżoną do średniej ogólnopolskiej, wynoszącej 18,6%. Gmina Tuchów posiada dosyć dobrze rozwiniętą sieć wodociągową. Na koniec 2003 r. stopień zwodociągowania gminy wynosił ok. 70%. Długość sieci wodociągowej (stan na 31 grudnia 2003) wyniosła 192,1 km, w tym magistrala: 4,5 km, uliczna sieć rozdzielcza: 109,5 km oraz przyłącza: 78,1 km. Do sieci przyłączonych jest 1735 gospodarstw domowych oraz 149 firm i instytucji. Gmina prowadzi intensywne prace związane z rozbudową sieci wodociągowej. W latach 2001-2003 gmina zrealizowała następujące inwestycje:rozbudowa wodociągu w m. Buchcice. Wykonano sieć PVC o długości 4 738,1 mb wraz z przyłączami domowymi. Koszt inwestycji wyniósł ok. 242 tys. zł, z czego ok. 98 tys. uzyskano z dotacji ARiMR; rozbudowa wodociągu w m. Kielanowice. Wykonano hydrofornię wraz z zasilaniem energetycznym oraz 120 mb sieci; 23 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 rozbudowa wodociągu w m. Łowczów i Buchcice-Granice. Wykonano sieć o długości 11 029 mb wraz z przyłączami domowymi (66 szt). Koszt inwestycji wyniósł ok. 490,5 tys. zł, z czego ok. 147 tys. uzyskano z dotacji Banku Światowego; rozbudowa wodociągu w Tuchowie na osiedlu Klękana Górka. Wykonano sieć o długości 454 mb, z przyłączami. Koszt inwestycji wyniósł ok. 38 tys. zł. Dzięki realizacji powyższych inwestycji wzrost liczby nowopodłączonych gospodarstw przedstawiał się następująco: w roku 2001 – 79 szt., 2002 – 31 szt. I w roku 2003 – 122 szt. Zgodnie z założeniami Wieloletniego Planu Inwestycyjnego na lata 2003-2006 gmina zamierza kontynuować inwestycje w sieć wodociągową w miejscowościach: Piotrkowice, Tuchów – Kielanowice; Jodłówka Tuchowska, Tuchów – ulice: Okólna, Długa, Brzozówki, Kolejowa. Kanalizacja sanitarna Na terenie gminy występuje duża dysproporcja pomiędzy stopniem rozwoju sieci wodociągowej, a sieci kanalizacyjnej, która odbiera ścieki tylko od ok. 30% gospodarstw domowych i instytucji. Długość sieci kanalizacyjnej w gminie Tuchów na koniec 2003 r. wyniosła łącznie 51,01 km, w tym sieć ogólnospławna – 19,6 km, sieć uliczna – 20,5 km, przykanaliki – 4,6 km. Liczba podmiotów podłączonych obecnie do sieci kanalizacyjnej wynosi łącznie 626 szt., w tym 528 szt. do gospodarstw domowych oraz 98 szt. do firm i instytucji. W gminie Tuchów sytuacja w zakresie stopnia skanalizowania zdecydowanie korzystniej przedstawia się na terenie miasta Tuchów, niż na terenach wiejskich, w tym w sołectwach objętych planowaną inwestycją. Stan ten jest niekorzystny z punktu widzenia planów rozwojowych gminy (opartych w dużej części o turystykę na terenach wiejskich), dlatego samorząd od kilku lat prowadzi intensywne działania zmierzające do zwiększenia dostępności do sieci kanalizacyjnej w sołectwach gminy. W latach 2001-2003 wykonano inwestycje kanalizacyjne w miejscowościach: Tuchów – Przedmieście Górne i Dolne; kolektor PVC ∅ 200 – 1070 mb, sięgacze PVC ∅ 160 – 460 mb oraz 63 szt. przyłączy; Tuchów – ul. Mickiewicza; kolektor PVC ∅ 500 – 600 mb, kolektor PVC ∅ 400 – 350 mb, kolektor PVC ∅ 315 – 700 mb; kolektor PVC ∅ 200 – 300 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 280 mb, przyłącza – 15 szt.; Tuchów – ul. Wróblewskiego; kolektor PVC ∅ 200 – 950 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 280 mb; przyłącza – 24 szt.; Tuchów – os. Klękana Górka; kolektor PVC ∅ 315 –240 mb; kolektor PVC ∅ 200 – 900 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 260 mb; przepompownia; kolektor tłoczny PE ∅ 110 – 400 mb i 6 szt. przyłączy; Burzyn – przepompownia, przekroczenie rzeki Białej oraz rurociąg tłoczny – 2x ∅ 125 - 600 mb; kolektor PVC ∅ 315 – 2050 mb; kolektor PVC ∅ 200 – 2250 mb; kolektor PVC ∅ 160 – 540 mb i 63 szt. przyłączy; Dąbrówka Tuchowska – kolektor PVC ∅ 315 – 500 mb; sięgacz PVC ∅ 160 – 270 mb; 7 szt. przyłączy; Lubaszowa - kolektor PVC ∅ 315 – 3085 mb, przepompownia; Tuchów – ul. Okólna, Leśna, Ryglicka - kolektor PVC ∅ 200 – 1407 mb, kolektor PVC ∅ 160 – 770,5 mb, kolektor tłoczny PE ∅ 110 – 323 mb; przykanaliki – 33 szt. Łącznie wykonano ponad 20 km sieci kanalizacyjnej wraz z trzema przepompowniami i przekroczeniem rz. Białej. Łączny koszt tych inwestycji wniósł ponad 6 mln zł. Należy podkreślić, że zbudowane na przestrzeni ostatnich 3 lat odcinki sieci kanalizacyjnej stanowią 44% ogólnej długości sieci, co oznacza, że prawie połowa sieci w gminie Tuchów jest nowa i jej stan techniczny jest dobry. Zdecydowanie starszym wiekiem (ponad 19 lat) i tym samym gorszym stanem technicznym cechuje się kanalizacja ogólnospławna. 24 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 W Wieloletnim Planie Inwestycyjnym na lata 2004-2006 ujęto kolejne inwestycje kanalizacyjne, w tym projekt opisywany w niniejszym opracowaniu. Liczba korzystających z sieci kanalizacyjnej. Na koniec 2003 r. w gminie Tuchów z istniejącej sieci kanalizacyjnej korzysta 30% mieszkańców. Do sieci kanalizacyjnej podłączonych jest 528 gospodarstw domowych oraz 98 firm i instytucji. Zgodnie z danymi uzyskanymi z Zakładu Usług Komunalnych od osób fizycznych odebrano 125,2 tys. m3 ścieków, w tym od gospodarstw domowych podłączonych do kanalizacji – 118,8 tys. m3. Oznacza to, że rocznie 1 gospodarstwo domowe wytwarza średnio 225 m3 ścieków, co daje 0,61 m3 /dobę (610 l). Przyjmując średnią liczbę osób w gospodarstwie domowym dla gminy Tuchów, wynoszącą 3,65 obliczono, że średnia ilość wytworzonych ścieków przez jedną osobę zamieszkującą gospodarstwo domowe podłączone do kanalizacji wynosi 61,6 m3 na mieszkańca rocznie, co daje ok. 168 litrów na mieszkańca na dobę. 98 firm, posiadających podłączenie do kanalizacji wytworzyło w roku 2003 łącznie 11,4 tys. m3 ścieków. Oznacza to, że średnia roczna ilość produkowanych ścieków na jeden podmiot gospodarczy wyniosła 116,3 m3, co daje 319 litrów (0,32 m3) na dzień. Oczyszczanie ścieków. W gminie Tuchów istnieje 1 oczyszczalnia ścieków, która funkcjonuje od połowy 1995 roku. Obiekt jest własnością gminy i jest zarządzany przez Zakład Usług Komunalnych w Tuchowie. Jest to oczyszczalnia mechaniczno-biologiczna o przepustowości projektowanej 2120 m3/dobę. Ze względu na niski stopień skanalizowania gminy jest ona wykorzystywana obecnie w niespełna 50% (ok. 1042 m3/dobę). Oczyszczalnia ta będzie również przyjmować ścieki z terenów objętych przedmiotowym projektem. Przebieg procesu oczyszczania ścieków odbywa się w następujący sposób: Ścieki sanitarne i wody opadowe odprowadzane są na oczyszczalnie grawitacyjnie kolektorem ogólnospławnym o średnicy Dn 800 mm oraz dowożone wozami asenizacyjnymi. Ścieki doprowadzane są do komory pompowni głównej, skąd kierowane są grawitacyjnie na dalsze obiekty oczyszczalni. W pompowni głównej zainstalowane są dwa rodzaje pomp: pompy dla ścieków sanitarnych i pompy dla ścieków deszczowych. Połączona jest z punktem zlewnym ścieku i szamb. Ścieki z pompowni głównej doprowadzane są korytem B 400 mm do budynku krat, gdzie oczyszczane są z zanieczyszczeń stałych na kracie łukowej z mechanicznym zgarniaczem z kratek. Dalej ścieki trafiają do piaskownika poziomego dwukomorowego przedmuchiwanego sprężonym powietrzem, gdzie są oczyszczane z zanieczyszczeń mineralnych (piasku) sedymentujących na dnie piaskownika i frakcji pływającej (tłuszczy) wyflotowanych na powierzchnię ścieków. Piasek z dna piaskownika jest usuwany i wywożony na składowisko odpadów po dezynfekcji wapnem chlorowanym. Ścieki są dalej doprowadzane do komory osadu czynnego, w której następują kolejno cztery procesy: • biologiczna defosfatacja fosforu zachodząca na skutek stresu biologicznego wywołanego przejściem z warunków beztlenowych do warunków tlenowych; • denitryfikacja azotu azotanowego do wolnego azotu (odprowadzanego do atmosfery) przez bakterie beztlenowe (anaeroby) przy udziale związków węgla zawartych w substancjach organicznych znajdujących się w ściekach; • dalsze oczyszczanie ścieków z substancji organicznych; • nitryfikacja azotu amonowego do azotanów przy udziale bakterii tlenowych (aerobów). Dla przebiegu wyżej wymienionych procesów komora osadu czynnego podzielona została na kilka części: - część biologicznej defosfatacji (jedna komora); - część denitryfikacji (dwie komory); - część biologiczno-nitryfikacyjna (dwie komory). 25 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Ścieki z komór osadu czynnego odprowadzane są grawitacyjnie przez studnię przepadową i komorę rozdzielczą do osadnika wtórnego, w którym zachodzi proces sedymentacji osadu czynnego. Osad ten usuwany jest zgarniaczem ssawkowym i odprowadzany grawitacyjnie rurociągiem Dn 200 mm do pompowni recyrkulatu i osadu nadmiernego, skąd osad recyrkulowany jest z powrotem do komór osadu czynnego. Ścieki oczyszczone z osadnika wtórnego poprzez przelew pilasty odprowadzane są do koryta zbierającego B 400 mm usytuowanego na obwodzie osadnika i dalej korytem zbiorczym do kanału zrzutowego Dn 800 mm do rzeki Białej. Wszystkie urządzenia pompowe pracujące na oczyszczalni ścieków w Tuchowie są wyprodukowane przez szwedzką firmę ITT Flygt Industries. Oczyszczalnia posiada pozwolenie wodnoprawne, wydane przez Starostę Powiatu Tarnowskiego w dniu 6 lipca 1999 r. (znak: WOŚ.II.5.6210-50/99) na szczególne korzystanie z wód poprzez odprowadzanie ścieków miejskich z oczyszczalni ścieków w Tuchowie do wód powierzchniowych rzeki Biała. W ramach tej decyzji określone zostały następujące parametry: dotyczące ilości ścieków: ścieki oczyszczone – Qmax dob = 1560,0 [m3/d] wody opadowe - Qmax = 2060,0 [m3/h] ścieki oczyszczone + wody opadowe - Qmax dob = 3620,0 [m3/d] stężeń zanieczyszczeń w oczyszczonych ściekach: odczyn pH – 6,5 – 9,0 temperatura – 35 [oC] BZT5 – 30,0 [mgO2/l] Zawiesina og. – 50,0 [mg/l] ChZT m. dwuchr. – 150,0 [mgO2/l] Azot ogólny – 30,0 [mg/l] Fosfor ogólny – 5,0 [mg/l] Ekstrakt eterowy – 15,0 [mg/l] Według danych ZUK w roku 2003 przyjęto łącznie 380 tys. m3 ścieków. W strukturze przyjętych ścieków największą grupę stanowiły ścieki opadowe i infiltracyjne – 243,2 tys. m3, co stanowi ok. 64% wszystkich przyjętych ścieków. Odebrano 130,2 tys. m3 ścieków sanitarnych, w tym z gospodarstw domowych przyjęto 118,8 tys. m3, a od firm i instytucji 11,4 tys. m3. Ponadto w roku 2003 do oczyszczalni dowieziono beczkowozami 6,6 tys. m3 zanieczyszczeń. Tabela nr 6. Struktura ścieków przyjętych przez oczyszczalnię w Tuchowie w 2003 r. (tys. m3) Ścieki sanitarne Łączna ilość Ścieki Ścieki przyjętych opadowe i dowiezione Z gospodarstw Z firm ścieków infiltracyjne Razem beczkowozami domowych i instytucji 380,0 243,2 130,2 118,8 11,4 6,6 W strukturze odebranych ścieków sanitarnych 91% stanowiły ścieki bytowe gospodarstw domowych, natomiast ścieki odebrane od firm i instytucji – 9%. Za pośrednictwem sieci kanalizacyjnej dotarło do oczyszczalni 34% wszystkich przyjętych ścieków. Stężenie i ładunek zanieczyszczeń w odprowadzanych ściekach są uzależnione od tego, czy są dostarczane kanalizacją, czy dowożone beczkowozami. Stężenie zanieczyszczeń jest dużo wyższe w ściekach dowożonych, ponieważ są one bardziej skondensowane. W 2003 r. 26 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 ładunki zanieczyszczeń w ściekach z oczyszczalni ścieków w Tuchowie miały następujące wartości: BZT5 – 9 122 Mg, ChZT (Cr) – 33 861 Mg, Zawiesina – 19 583 Mg Azot ogólny – 12 452 Mg, Fosfor ogólny – 1 824 Mg. wyprowadzanych Średnie wartości stężeń w ściekach oczyszczonych prezentuje poniższa tabela. Tabela nr 7. Stężenia zanieczyszczeń w ściekach oraz stopień ich oczyszczenia BZT 5 Stężenie w ściekach 700 doprowadzonych Stężenia w ściekach 25,0 oczyszczonych** normy polskie po 15,0 1.01.2002 ChZT Zawiesina Azot ogólny Fosfor ogólny 1000 330 70 b.d. 81,2 75,4 45,3 3,5 150,0 50,0 30,0 1,5 % normy 167% 54% 151% 151% 233% normy UE 25,0 125,0 35,0 15,0 2,0 % normy UE 100% 65% 215% 302% 175% Stężenia wg pozwolenia 30,0 wodnoprawnego 150,0 50,0 30,0 5,0 % normy 54% 151% 151% 70% 83% * na podstawie danych dostarczonych przez Zakład Usług Komunalnych w Tuchowie ** wartości uśrednione za IV kwartał 2003 r. Dane z tabeli wskazują, iż dla niektórych parametrów czystości odprowadzanych ścieków odnotowuje się przekroczenie dopuszczalnych norm. W związku z tym oraz w kontekście szeroko prowadzonych w gminie działań zmierzających do poprawy gospodarki wodnościekowej należy spodziewać się, że gmina w najbliższym czasie rozpocznie również inwestycję modernizacji oczyszczalni ścieków w Tuchowie. Na podstawie powyższych danych można oszacować skuteczność oczyszczania ścieków przez oczyszczalnię w Tuchowie. Redukcja zanieczyszczeń dla podstawowych wskaźników wygląda następująco: BZT5 – 96%, ChZT – 92%, Zawiesina – 77%, Azot ogólny – 35%. Elektroenergetyka System zaopatrzenia w energię elektryczną jest dostosowany do aktualnych potrzeb. W miarę narastania wymagań w zakresie zwiększonych dostaw energii elektrycznej może być on modyfikowany oraz rozbudowywany. Przez obszar gminy przebiegają linie energetyczne wysokiego napięcia: linia 110 kV Tarnów – Nowy Sącz (dwutorowa) i linia wysokiego napięcia 110 kV – Tarnów – Gorlice (dwutorowa). Są to linie przesyłowe o znaczeniu regionalnym i nie służą do bezpośredniego zasilania terenu. Teren gminy zasilany jest poprzez sieć napowietrzną średniego i niskiego napięcia. Dostawa energii elektrycznej zapewniona jest do wszystkich odbiorców w wystarczającym 27 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 zakresie. Utrzymanie właściwych parametrów energii elektrycznej wymaga prowadzenia bieżących prac mających dla podtrzymania dobrego stanu technicznego sieci. W zakresie energetyki powiązania wynikają z przebiegu tranzytowych linii napowietrznych wysokiego napięcia 110 kV relacji Tarnów – Nowy Sącz oraz Tarnów – Gorlice, a także z przebiegu sieci średniego napięcia. Telekomunikacja Głównym operatorem sieci telefonii stacjonarnej na terenie gminy jest Telekomunikacja Polska SA , a sieć tego operatora jest sukcesywnie rozbudowywana. Tereny gminy znajdują się w zasięgu wszystkich działających na rynku telekomunikacyjnym operatorów telefonii komórkowej. Urządzenie nadawczo – odbiorcze umieszczone jest na maszcie stacji telewizyjnej stacji przekaźnikowej w Tuchowie przy ulicy Strzeleckiej . Ciepłownictwo Budynki mieszkalne zaopatrywane są w ciepło przy pomocy indywidualnych urządzeń grzewczych. Są nimi piece albo wewnętrzne instalacje centralnego ogrzewania. Najczęściej stosowanym paliwem jest gaz, węgiel i drewno. Budynki usługowe i produkcyjne są zaopatrywane w ciepło z indywidualnych lub wbudowanych - kotłowni głównie gazowych. Gazownictwo System dystrybucji gazu na terenie miasta Tuchowa i na terenie gminy Tuchów zapewnia dostawę żądanych ilości gazu dla istniejących odbiorców jak również posiada możliwość dalszej rozbudowy. Przez teren gminy przebiega gazociąg wysokiego ciśnienia DN 250, relacji Wygoda – Grybów, z odgałęzieniem DN 80 do miejscowości Olszyny w gminie Rzepiennik Strzyżewski. Na terenie wsi Burzyn znajduje się kopalnia gazu. Średnioprężna sieć gazowa obejmuje swoim zasięgiem cały obszar gminy. Gaz ziemny używany jest niemal wyłącznie jako paliwo w piecach kuchennych. Gospodarka odpadami stałymi Istniejące gminne wysypisko śmieci jest w fazie likwidacji , a w przyszłości planuje się wywóz śmieci na utworzone międzygminne wysypisko. Gospodarowanie odpadami stałymi wymaga podjęcia przez władze gminy działań zmierzających do opracowania systemu gromadzenia i segregacji. Własność nieruchomości. Własność gminy stanowią grunty o powierzchni 412 ha, w tym: - użytki rolne – 201 ha - grunty leśne oraz zadrzewienia – 45 ha - grunty zabudowane i zurbanizowane – 149 ha - grunty pod wodami – 14 ha - nieużytki – 2 ha Własność Skarbu Państwa stanowią: • grunty Skarbu Państwa z wyłączeniem gruntów przekazanych w użytkowanie wieczyste w ilości 1.029 ha, w tym: - użytki rolne – 27 ha - grunty leśne oraz zadrzewienia – 931 ha - grunty zabudowane i zurbanizowane – 67 ha - grunty pod wodami – 2 ha - reny różne – 2 ha 28 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 • grunty Skarbu Państwa przekazane w użytkowanie wieczyste w ilości 9 ha, w tym: - grunty zabudowane i zurbanizowane – 9 ha Indywidualne gospodarstwa rolne zajmują powierzchnię 6805 ha, w tym: - użytki rolne – 5435 ha - grunty leśne oraz zadrzewienia – 1333 ha - grunty zabudowane i zurbanizowane – 26 ha - grunty pod wodami – 2 ha - nieużytki – 9 ha Grunty nie wchodzące w skład indywidualnych gospodarstw rolnych, stanowiące własność osób fizycznych lub prawnych zajmują powierzchnie 2.206 ha, w tym: - użytki rolne – 1.912 ha - grunty leśne oraz zadrzewienia – 238 ha - grunty zabudowane i zurbanizowane – 51 ha - grunty pod wodami – 1 ha - nieużytki – 4 ha Istniejąca struktura własności gruntów jest niekorzystna pod względem możliwości wykorzystania terenów dla realizacji celów publicznych i prowadzenia aktywnej gospodarki gruntami. Grunty orne zajmują nie zalesione powierzchnie wierzchowin i stoków wzniesień. Łąki i pastwiska znajdują się głównie w dolinach cieków wodnych i w dolnych partiach zboczy wzniesień. Rośliny uprawiane na terenie gminy to głównie zboża – 1.870 ha zasiewów, następnie ziemniaki – 595 ha powierzchni zasiewów. Zasiewy buraków cukrowych, strączkowych jadalnych i pozostałych zasiewów (warzywa, truskawki , okopowe pastewne , rośliny motylkowe) w ilości ok. 200 ha.. Na terenie gminy Tuchów występują głównie trzy typy gleb: gleby pseudobielicowe wytworzone z lessu i pseudobielicowe wietrzeniowe gleby brunatne wyługowane, wytworzone z lessów i brunatne wyługowane wietrzeniowe mady wytworzone z osadów aluwialnych Białej i jej dopływów. Poza tym występują w znikomej ilości gleby brunatne właściwe oraz gleby początkowego, okresu rozwojowego. Stan obiektów dziedzictwa kulturowego. Historia Tuchowa jest ciekawa i bogata. Prawdopodobnie już w okresie rzymskim istniała tu osada mieszkalna. Niektórzy historycy sugerują jeszcze starsze pochodzenie miejscowości w oparciu o przypadkowe wykopaliska (siekierka krzemienna, fragmenty ceramiki cienkościennej itp.). W innych publikacjach mówi się też o uroczysku pogańskim na miejscu dzisiejszego wzgórza, gdzie mieści się klasztor oo. Redemptorystów. Pierwsza pewna informacja historyczna o Tuchowie (Tukowie) przypada na rok 1105. Z dokumentu legata papieskiego Idziego dowiadujemy się, że Tuchów (Tucov) został darowany przez żonę Władystawa Hermana opactwu benedyktyńskiemu. Na przełomie XIII i XIV wieku istniała w Tuchowie dobrze prosperująca kopalnia soli, położona po lewej stronie Białej. Dzięki niej w roku 1340 Kazimierz Wielki nadaje Tuchowowi prawa miejskie (wzorowane na prawie magdeburskim).Wyznaczono rynek i prostopadle wychodzące ulice. W dokumencie lokacyjnym zatwierdzono herb miasta: są nim dwa złote skrzyżowane klucze, z mieczem pośrodku, umieszczone na niebieskim tle heraldycznej tarczy. J. Długosz (XV wiek) w "Kronikach" wspomina o rozwoju rękodzielnictwa: młynarstwa, szewstwa, garncarstwa, piekarnictwa, sukiennictwa, tkactwa, krawiectwa, stolarstwa, bednarstwa, warzelnictwa piwa, kowalstwa, kuśnierstwa. Do XVII wieku miasto rozwijało się pomyślnie, czerpiąc dochody z różnych rzemiosł, dobywania soli oraz z prowadzonego handlu. Już wówczas tuchowscy kupcy docierali aż do Rzymu, Lwowa, Moskwy, Berlina i Wiednia. Później rozpoczął się upadek. Przyczyniły się do tego najazdy obcych wojsk (węgierskich, 29 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 niemieckich, szwedzkich, rosyjskich), pożary i epidemie. Od 29 VI 1772 r. Tuchów dostał się pod rządy Austrii (l rozbiór), co tylko pogłębiło osłabienie gospodarcze miasteczka. Brak przemysłu i połączeń komunikacyjnych dawał się mieszkańcom dotkliwie we znaki. Od końca XVI wieku, dokładnie od 1597 roku, rozpoczął się rozwijać kult cudownego obrazu Najświętszej Marii Panny. Wieść o niecodziennych zdarzeniach (cudach), jakie się działy przy Jej obrazie w Tuchowie, rozchodziła się szybko i coraz szerzej. Już w latach trzydziestych XVII wieku na dzień Nawiedzenia Matki Boskiej przybywało do Tuchowa po 15 000 ludzi, z czego około 4 000 przystępowało do sakramentów św.; była to wielka liczba, jeśli przypomnimy słabe ówczesne zaludnienie Polski. Kult ten trwa do dziś, czego dowodem są wielkie rzesze pielgrzymów w ciągu całego roku, a zwłaszcza w czasie wielkiego odpustu (2 - 8 lipca), kiedy to ich liczba przekracza 150 000. W latach 1855 -1867 rząd austriacki dał mieszkańcom Tuchowa pewne szanse, organizując w nim powiat ziemski, zwany becyrkiem. Wówczas to zorganizowano pocztę (1855), zbudowano drewniany most na Biatej (1855), pozwolono też osiedlić się Żydom (1854). W latach 1870 - 71 wielka garbarnia Markusa Reintera i Michała Horna dostarczała surowca do wyrobu butów. Była to w tym czasie licząca się gałąź rzemiosła w tej okolicy. W samym Tuchowie pracowało wówczas 60 szewców, produkując 12 tysięcy par butów rocznie. Powolne ożywienie gospodarcze zaznacza się dopiero pod koniec XIX wieku. Zapoczątkowało je oddanie do użytku linii kolejowej Tarnów - Leluchów(1876). Dzięki kolei miasteczko zasłynęło na przełomie XIX i XX wieku aż w Wiedniu, Berlinie i Moskwie tuchowską kiełbasą o specjalnej recepturze, przekazywanej w rodzinach masarzy z pokolenia na pokolenie. W 1883,w prawie sto lat po największym pożarze Tuchowa (1789), założono oddział Ochotniczej Straży Pożarnej, a w roku 1898 oddział Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół". Obie te organizacje przyczyniły się do wzrostu świadomości polityczno - gospodarczej mieszkańców. W czasie l wojny światowej toczono tu ciężkie walki. Pod Łowczówkiem biła się między innymi l Brygada Legionów (1.600 żołnierzy), która w dniach 22-25 XII 1914 roku próbowała powstrzymać ofensywę rosyjską. Zginęło 128 legionistów, rannych było aż 342. W dniach tych Tuchów przeżył po raz pierwszy wielką bitwę armatnią, która spowodowała duże zniszczenia. Zniszczony został ratusz, uszkodzony kościół św. Jakuba, spalony budynek Kasy Oszczędności, uszkodzone zabudowania wokół rynku. W wyniku ofensywy na tym odcinku wojska rosyjskie zdobyty ostatecznie Tuchów i najbliższą okolicę, biorąc te ziemie w swoją okupację. Front ustalił się na wzgórzach Chojnika, Lichwina, przez co Tuchów i okolica znalazły się w tzw. terenach frontowych. Ludność aż do maja 1915 roku cierpiała od rekwizycji, zabójstw, gwałtów i tym podobnego bezprawia. Austriacy utrzymali się w Gromniku, który też znacznie ucierpiał w tej wojnie. W Tuchowie, w ocalałym klasztorze Redemptorystów i we dworze Rozwadowskich urządzono szpitale wojskowe; budynek "Sokoła" zamieniono na cerkiew dla rosyjskich żołnierzy. W okresie od listopada 1914 roku do 15 maja 1915 roku z ponad 3 000 mieszkańców Tuchowa pozostało w miasteczku zaledwie 500, pozostali zginęli lub uciekli. Po walkach w dniach 4 i 5 maja 1915 roku Tuchów "przedstawiał jeden obraz nędzy i rozpaczy". Zniszczone byty zagrody, spalony most, popękane mury, brak drzwi, okien itp. Wiele zabudowań gospodarskich zostało po prostu przez wojsko rozebranych bądź dla lepszej widoczności, lub na ogniska w czasie zimy. Ludność została obrabowana z zapasów żywności, zwierząt gospodarskich, nawet o psa było ciężko. Tuchowianie do końca wojny cierpieli niedostatki. W okresie międzywojennym Tuchów byt jedynym miasteczkiem w powiecie tarnowskim, które utrzymało swoje prawa miejskie do wybuchu drugiej wojny światowej. W tym okresie osłabione i częściowo zniszczone rzemiosło powoli dźwigało się z wojennej zawieruchy. Los okazał się dla Tuchowa łaskawszy w czasie II wojny światowej, oszczędził miasto, które po 1945 roku zaczęło się rozwijać. Zorganizowano i wybudowano szkoły ponadpodstawowe (Liceum Ogólnokształcące, Zespół Szkół Zawodowych), wybudowano szpital, drobne zakłady pracy, osiedla mieszkaniowe , wyremontowano ratusz i rynek, zbudowano Dom Kultury, oczyszczalnię ścieków, ujęcie wody pitnej w Lubaszowej, stację paliw , wodociągi i przeprowadzono gazyfikację. Obecnie jest siedzibą gminy, mając około 6,7 tys. mieszkańców. 30 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Stare budownictwo Tuchowa było drewniane i w wyniku pożaru zostało zniszczone. Dopiero budowle późniejsze lub budowane z kamienia i cegły przetrwały. Do zabytków możemy więc zaliczyć: Kościół Najświętszej Marii Panny zbudowany w latach 1677-1682, murowany, w stylu barokowym, jednonawowy. W nim obraz Matki Boskiej pochodzący z XVI wieku, słynący cudami od XVII wieku. Zabytkowa jest też dzwonnica wybudowana w 1922 roku, pseudobarokowa, kwadratowa, nakryta hełmem i latarnią. Kościół Św. Jakuba zbudowany w latach 90 XVIII w. murowany trójnawowy z wieżą. Rynek i ratusz – rynek wytyczono w 1341 roku i w takim kształcie dotrwał do dziś. Ratusz murowany zbudowano na miejscu drewnianego w roku 1874. Jest to budynek piętrowy, trójskrzydłowy, zamknięty od zachodu murem. Budynek Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” – budowę rozpoczęto w 500 rocznicę bitwy pod Grunwaldem i w ciągu następnego roku ją ukończono. Budynek stacji kolejowej, murowany wg typowych planów austryjackich z roku 1876. Zabytkowe domy w rynku z podcieniami – do niedawna trzy obecnie już tylko dwa. Budynek klasztoru z II połowy XIX wieku rozbudowany pod koniec XIX wieku i później. Powstał w ten sposób pokaźny kompleks mieszkaniowy, w którym mieści się Wyższe Seminarium Duchowne OO. Redemptorystów. Ochronka Sióstr Służebniczek wybudowana w 1891 roku przez hr. Rozwadowską, murowana z kaplicą obecnie znacznie rozbudowana. W Tuchowie funkcjonują trzy muzea: Muzeum etnograficzne: To najmłodsze z trzech muzeów przysanktuaryjnych. Jego powstanie podyktowała 60 rocznica istnienia Koła Pszczelarzy w Tuchowie. Zaś umiejscowienie go przy sanktuarium łączy się z faktem 400 lecia jego istnienia. Treść wystawy związana jest ściśle z życiem, zamieszkaniem, religijnością i pracą ludzi tego środowiska. U podstaw ekspozycji znalazły się przedmioty używane w dawnej pasiece, Dostarczyli je do Domu Kultury w Tuchowie miejscowi i okoliczni pszczelarze. Z czasem zbiory zostały ubogacone przedmiotami codziennego użytku z minionych epok. Ofiarowali je zarówno mieszkańcy Tuchowa, jak i pobliskich miejscowości. W miarę rozwoju wystawa wymaga odpowiedniego pomieszczenia i dostępu. Pojawiły się zatem problemy ze znalezieniem takiego lokum, a niektóre plany i rozwiązania nie spełniały wymagań. ostatecznie eksponaty znalazły swe miejsce w pomieszczeniach przysanktuaryjnych, w bliskim sąsiedztwie ruchomej szopki i muzeum misyjnego. Bez wątpienia ta "podręczność" zakątka przy tuchowskim sanktuarium ma walory niewątpliwej jakości. Taką zresztą była intencja kolejnych darczyńców, do których udostępnienie poszczególnych przedmiotów zwracali się osobiście przez Koło Pszczelarzy i ich kapelan. Muzeum misyjne. Powstało w roku 1975 ze zbiorów dostarczonych przez misjonarzy redemptorystów pracujących w Ameryce Południowej - Argentynie, Brazylii i Boliwii. Nasze Zgromadzenie znane jest w kraju przede wszystkim ze swego misyjnego charyzmatu. Początki zagranicznych "wypraw misyjnych" Polskiej Prowincji Redemptorystów sięgają już okresu przedwojennego (1938 r.). Znaczny jednak rozwój działalności misyjnej nastąpił w okresie powojennym. Duszpasterstwo polegające w dużej mierze na odwiedzaniu kaplic modlitewnych budowanych na rozległych, nieprzebytych, dzikich nieraz obszarach sprawiało, że pracujący tam misjonarze napotykali na całe bogactwo życia i pracy tubylców. Zauroczeni tą różnorodnością, wracając do ojczyzny, chcąc przybliżyć "Współbraciom i najbliższym piękno miejsc, w których pracują, przywozili ze sobą różne go rodzaju okazy. Z czasem postanowiono pozbierać je jednym miejscu. Dziś zbiory usytuowane w sali kolumnowej mieszczącej się przy sanktuarium (pod dziedzińcem sanktuaryjnym) dzieląc jedno pomieszczenie z ruchomą szopką skonstruowaną przez jednego z polskich redemptorystów. Zebrane eksponaty ilustrują różnorodność życia i dorobku kulturalnego krajów misyjnych. Muzeum zawiera ponadto eksponaty flory 31 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Muzeum sanktuaryjne. Muzeum zajmuje pomieszczenia dawnych salek katechetycznych. Powstało w latach 19931994. Można jednak mówić o pewnym procesie i dojrzewaniu idei. Pierwsze bowiem eksponaty zaczął zbierać już w roku 1974 ówczesny rektor klasztoru tuchowskiego o. Mieczysław Witalis. Bezpośrednim przyczynkiem były zbliżające się obchody 70-lecia koronacji Cudownego Obrazu Matki Bożej. Zamiarem twórców było nagromadzenie jak najwięcej pamiątek związanych z tym wydarzeniem. O udostępnienie pamiątek i informacji zwrócono się wtedy z ambony do wiernych. Owocem prośby były przedmioty (głównie obrazy wiszące w domach wiernych) przedstawiające Matkę Bożą Tuchowską jeszcze z czasu poprzedzających przyjście Redemptorystów do Tuchowa (1893). Znalazło się wśród nich także kilka eksponatów cennych od strony artystycznej. Zebrane wówczas eksponaty nie znalazły jednak właściwego dla siebie miejsca. Tymczasowo zostały umieszczone w korytarzu klasztornym. Gdy katechizacja na powrót zaczęła odbywać się w szkole, salki przy dziedzińcu kościelnym ("pod ambitami") stały się dobrym miejscem dla eksponowania tych pamiątek. Zabezpieczono je odpowiednio i tam została otwarta pierwsza i zasadnicza część MUZEUM SANKTUARYJNEGO w Tu-chowie. Okazało się jednak wtedy, że wiele z nagromadzonych eksponatów zaginęło. Ponownym zbieraniem, i jednocześnie przygotowywaniem pomieszczeń, zajął się kustosz sanktuarium - o. Stanisław Gruszka. Przedsięwzięciu sprzyjał zbliżający się jubileusz 1OOlecia pobytu redemptorystów w Tuchowie (1993) oraz 90-lecie koronacji Cudownego Obrazu (1994). Zebrane elementy świadczą o maryjnej duchowości tego miejsca. Przedziwności muzeum świadczy też fakt, że miejsce to doskonale łączy i przeplata historię ze współczesnością, liturgię z codziennym życiem. Zespoły i obiekty wpisane do rejestru zabytków W granicach miasta znajduje się 5 zespołów i obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Są to: 1. Tuchów – układ urbanistyczny, A-149. 2. Tuchów – kościół par. p.w. św. Jakuba, A-188. 3. Tuchów – kościół klasztorny p.w. Nawiedzenia NMP, A-189. 4. Tuchów – ratusz, A-249. 5. Tuchów – budynek „Sokoła”, A-245. Podlegają one ochronie zgodnie z ustawą o ochronie dóbr kultury z dnia 15 lutego 1962 r. W granicach obszarów wiejskich gminy znajduje się 7 zespołów i obiektów wpisanych do rejestru zabytków. Są to: 1. Dąbrówka Tuchowska – cmentarz wojenny nr 157, A-401. 2. Jodłówka Tuchowska – kościół par. p.w. św. Michała Archanioła, A-281. 3. Lubaszowa – cmentarz wojenny nr 151, A-402 . 4. Piotrkowice – kościół par. p.w. św. Michała Archanioła, A-282. 5. Siedliska – cmentarz wojenny nr 152, A-410. 6. Siedliska – cmentarz wojenny nr 153, A-409. 7. Zabłędza – cmentarz wojenny (Piotrkowice) nr 174, A-403. Podlegają one ochronie zgodnie z ustawą o ochronie dóbr kultury z dnia 15 lutego 1962 r. Identyfikacja problemów. W zakresie istniejącego zagospodarowania obszaru gminy: 32 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 • Wyraźna przewaga zabudowy rozproszonej w sołectwach Zabłędza, Trzemesna i Jodłówka Tuchowska oraz występowanie jej w pozostałych sołectwach w postaci osad rozproszonych, położonych na zboczach garbów pogórskich i w małych dolinach rozczłonkowujących stoki. Wynikające ze stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego: • Intensywna erozja bruzdowa i zorganizowana gleb na stokach o nachyleniu >25% i mniej, intensywna erozja rozproszona na stokach o nachyleniu > 15% - ułatwiona występowaniem gleb na podłożu glin pylastych i pyłów, glin piaszczystych, utworów lessowych i lessopodobnych. • Zagrożenie powodzią w dolinie Białej szczególnie na płaskim dnie doliny ukształtowanym w części bliskiej koryta rzeki jako terasa zalewowa. • Zagrożenie osuwiskami na stokach garbów w obrębie wychodni łupków krośnieńskich. Występują tam liczne osuwiska i złaziska. Część osuwisk - zwłaszcza starych, jest już zaorana, należy jednak bezwzględnie na wszystkich terenach osuwiskowych unikać lokalizacji dróg i budynków, gdyż roboty ziemne mogą z powrotem uruchomić procesy grawitacyjne. • Zróżnicowana przydatność gruntów gminy do celów budownictwa - zależy od lokalnych warunków morfologicznych i wodnych. Powstawaniu osuwisk sprzyja występowanie łupków w bliskim podłożu, które nawodnione stanowią dobrą płaszczyznę poślizgu dla warstw wyżej położonych • Zbocza o ekspozycji północnej i dna dolin rzecznych stanowią obszary mniej korzystne pod względem klimatycznym, przede wszystkim ze względu na duże wahania temperatur i wilgotności pomiędzy dniem i nocą oraz częste inwersje temperatur i powstawanie mgieł radiacyjnych w okresach wiosny i jesieni. W tej odmianie mezoklimatu znajduje się zabudowa wsi położonych w dolinach uchodzących do doliny Białej oraz jej dolina. Wynikające ze stanu i potrzeb w zakresie infrastruktury technicznej komunikacji: • Brak sieci wodociągowej występujący w Przedmieściu Dolnym, Przedmieściu Górnym (koło klasztoru) oraz na osiedlu domków jednorodzinnych Klękana Górka (północnozachodnia część miasta). • We wsiach: Łowczów, Jodłówka Tuchowska, Trzemesna całkowity brak sieci wodociągowej zbiorowego zaopatrzenia • W południowej części miasta Tuchowa brak jest kanalizacji. W mieście występuje rozbieżność pomiędzy zwodociągowaniem (58,1 %) a jego skanalizowaniem (29,8 %). • Na terenach wiejskich gminy Tuchów brak jest sieci kanalizacyjnej i urządzeń utylizacji ścieków. Występuje całkowita rozbieżność pomiędzy zwodociągowaniem gminy (35 %) a jej skanalizowaniem (0,0 %). • Kolizje funkcjonalne wynikające z przebiegu drogi wojewódzkiej nr 977 przez centrum Tuchowa i nakładanie się ruchu tranzytowego z ruchem lokalnym prowadzonym tą drogą oraz ruchem lokalnym na kierunkach poprzecznych. • Niskie parametry techniczne i brak ulepszonych nawierzchni na większości odcinków dróg układu obsługującego w mieście i na obszarach wiejskich gminy. • Urozmaicona fizjografia gminy, falisty teren, liczne cieki wodne, w tym rzeka Biała, stanowią istotną barierę dla rozbudowy i modernizacji układu drogowego. Warunki takie utrudniają trasowanie nowych korytarzy komunikacyjnych (zwłaszcza dla tras o wysokich parametrach technicznych). Ich realizacja wymaga dużych kosztów, ze względu na duży zakres robót ziemnych i konieczność budowy licznych obiektów inżynierskich. 33 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Gospodarka. Struktura i trendy Główne kierunki rozwoju gospodarczego gminy Tuchów to produkcja roślinna i zwierzęca oraz przetwórstwo rolno-spożywcze, handel, przetwórstwo przemysłowe i budownictwo. W systemie REGON w 2002 r. zarejestrowanych było 885 podmiotów gospodarczych, w tym w sekcji: handel i naprawy – 273 podmioty; przetwórstwo przemysłowe – 159 podmiotów; budownictwo – 102 podmioty; obsługa nieruchomości i firm oraz nauka – 76 podmiotów; transport, gospodarka magazynowa i łączność – 61 podmiotów; rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo – 28 podmiotów; hotele i restauracje – 9 podmiotów. W sektorze prywatnym zarejestrowanych było 849 podmiotów, co stanowi 95,9%. Wskaźnik przedsiębiorczości w gminie Tuchów wyrażony liczbą podmiotów gospodarczych w systemie REGON na 1000 mieszkańców przyjął w roku 2002 wartość 50,3. jest to wskaźnik zdecydowanie niższy w porównaniu z wartością dla województwa małopolskiego (75,06), natomiast w stosunku do powiatu (46,7) jest on nieznacznie wyższy. Do większych zakładów zlokalizowanych na terenie gminy należą: Zakład Produkcji Znaków Drogowych „WIMED”, FHU MBM Serwis Ogumienia S.C., „ROJAR” S.J., FHU „BET-POL”, Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe „COALA”, FUH „KOREX”, Dom Handlowy „ TRÓJKA” S.C., Betoniarnia „MAXBUD”, Zakład Masarski „PEXOB” S.C., „Sajdak” Sp. j. Zakład Rzeźniczo-Wędliniarski, „TAURUS” Przedsiębiorstwo Przemysłu Mięsnego, FH „ROGALA” - Delikatesy Centrum, Piekarnia i Handel Art. Spożywczymi, Więcek Ewa,. , Zakład PUH „KARMOT” . Struktura podstawowych branż. Gmina Tuchów jest gminą o charakterze rolniczym, jednak gospodarstwa są w dużym stopniu rozdrobnione. Średnia powierzchnia gospodarstwa wynosi 3,1 ha, przy czym 2/3 (77%) stanowią gospodarstwa o obszarze do 3 ha. Tabel nr 4. Struktura gruntów w gminie Tuchów w 2001 r. (%) Powierzchnia Użytki rolne Lasy gminy ogółem razem grunty Grunty sady Łąki, w ha leśne orne pastwiska 10 014 62,4 45,6 0,8 15,9 23,9 i Pozostałe grunty i nieużytki 13,7 Powierzchnia użytków rolnych wynosi 6 000 ha i stanowi 60% obszaru gminy. W strukturze użytków rolnych przeważają grunty orne - 73%. Na obszarze gminy pod względem bonitacyjnym dominują powierzchniowo gleby dobre i średnie. Gleby zaliczane do klas najwyższych (I, II i III) występują na około 40% powierzchni użytków rolnych. Gleby średnie – klas IVa, IVb gruntów ornych oraz IV klasy użytków zielonych występują na około 47%powierzchni użytków rolnych. Pozostałe 13%powierzchni użytków rolnych stanowią gleby słabe i bardzo słabe. Tak więc grunty w gminie należy zaliczyć do jednostek wysoko produktywnych rolniczo w skali województwa małopolskiego. Podstawowymi produktami gospodarstw rolnych w gminie są zboża, ziemniaki, kukurydza i buraki pastewne. Rozwija się również uprawa warzyw w gruncie i pod szkłem/folią , sadownictwo oraz uprawa krzewów 34 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 ogrodowych. Głównymi kierunkami produkcji zwierzęcej w gminie, jest bydło mleczne i trzoda chlewna. Podstawowe informacje o liczbie podmiotów, strukturze własności, formach oraganizacyjnoprawnych jednostek sektora przedsiębiorstw w latach 2000-2002 przedstawiono w tabeli . Rok 2000 2001 2002 Sektor publiczny 14 15 15 Sektor prywatny 167 169 169 Razem 181 184 184 w tym: Przedsiębiorstwa państwowe i komunalne Spółki prawa handlowego Zakłady osób fizycznych 147 147 147 Wśród form organizacyjnych jednostek gospodarczych dominuje działalność gospodarcza osób fizycznych. Brak spółek prawa handlowego i przedsiębiorstw państwowych, skąd wniosek o słabej kapitalizacji i niewielkiej skali prowadzonej działalności większości podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy. Jednocześnie skala niepowodzeń indywidualnych przedsięwzięć gospodarczych, mierzona stosunkiem liczby podmiotów rezygnujących z działalności i liczby podmiotów nowopowstałych w tym samym okresie wynosi około 90%. Strukturę branżową podmiotów gospodarczych przedstawia tabela Rodzaj działalności Liczba podmiotów Udział procentowy Ogółem 184 100% W tym: Działalność produkcyjna 17 9,2 Budownictwo 45 24,5 Handel i naprawy 59 32,1 Hotele i restauracje 2 1,1 Transport, składowanie, łączność 13 7,1 Obsługa nieruchomości i firm 7 3,8 Pozostała działalność usługowa, komunalna, 11 6,0 socjalna i indywidualna Na terenie gminy brak jest wyróżniających się towarowych gospodarstw rolnych. Należy spodziewać się, że opłacalność produkcji rolnej będzie się obniżać. Zmiana tej tendencji będzie wymagać: - zmiany struktury gospodarstw rolnych – zwiększenie średniej wielkości gospodarstwa, zmiany struktury zatrudnienia w rolnictwie stworzenia miejsc pracy poza rolnictwem ( usługi, przetwórstwo rolno-spożywcze, produkcja, turystyka) podniesienia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych ludności zawodowo czynnej wprowadzenie ekologicznych technologii produkcji i przetwórstwa rolnego tworzenia grup producenckich wprowadzania specjalizacji gospodarstw. Warunki krajobrazowe, jakimi dysponuje gmina Tuchów oraz interesujące sąsiedztwo terenów otaczających, a także korzystne położenie komunikacyjne tworzą potencjał możliwy do wykorzystania w turystyce. Obecnie na terenie gminy znajduje się 124 miejsca noclegowe w gospodarstwach agroturystycznych,. 35 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Utrzymanie potencjału umożliwiającego rozwój funkcji turystycznej, tworzonego przez krajobraz gminy, wymaga prawidłowego funkcjonowania środowiska przyrodniczego. W pierwszym rzędzie konieczne jest uporządkowanie gospodarki – wodno – ściekowej i odpadami stałymi oraz ograniczenia procesu rozpraszania zabudowy. Identyfikacja problemów. Problemy gospodarcze: • • • • brak lokalnego kapitału skłonnego do inwestowania na terenie gminy, brak sprzyjających warunków dla rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, niski poziom budżetu gminy (wysokie wydatki związane z prowadzeniem placówek oświatowych) przy konieczności podjęcia kosztownych inwestycji dotyczących gospodarki wodno – ściekowej, brak warunków dla wykorzystania wysokiej jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej sprzyjającej prowadzeniu specjalistycznych, wysokotowarowych gospodarstw rolnych (lokalne tradycje, niesprzyjająca polityka państwa dot. rolnictwa i terenów wiejskich, brak rynków zbytu, zakładów przetwórstwa rolno – spożywczego, obiektów i urządzeń obsługi rolnictwa). Niska efektywność produkcji rolnej generująca niskie dochody gospodarstw rolnych Sfera społeczna. W roku 2002 w gminie Tuchów przeważali mieszkańcy w wieku produkcyjnym i stanowili oni ponad 57,5% ogółu mieszkańców. Udział ten jest niższy od średniej w województwie, wynoszącej 61% oraz bardzo zbliżony do średniej w powiecie wynoszącej 57,4%. Na przestrzeni lat 1999-2002 grupa osób w wieku przedprodukcyjnym powoli malała (średnio w tempie ok. 0,6% rocznie). W roku 2002 grupa ta obejmowała 27,7% ogólnej liczby mieszkańców gminy. Jest to wskaźnik wyższy niż dla województwa małopolskiego (24,4%) i bliski wskaźnikowi dla powiatu tarnowskiego (27,9%). Grupa mieszkańców w wieku poprodukcyjnym objęła w roku 2002 ok. 14,7% mieszkańców. Na przestrzeni lat 1999-2002 udział tej grupy mieszkańców w strukturze wiekowej gminy bardzo nieznacznie rósł, co należy uznać za zjawisko pozytywne w porównaniu z tendencjami krajowymi i europejskimi. Na tle województwa wskaźnik ten również rysuje się minimalnie bardziej korzystnie (14,9%), jednak nieco gorzej niż wskaźnik dla całego powiatu tarnowskiego, wynoszącego 14,6%. W 2002 roku w gminie Tuchów odnotowano 213 żywych urodzeń oraz 117 zgonów, co skutkowało osiągnięciem dodatniego przyrostu naturalnego, który wyniósł 96 osób. Wskaźnik przyrostu naturalnego na tysiąc mieszkańców był bardzo wysoki (5,43) i był zdecydowanie wyższy do średniej dla województwa (1,4) i powiatu (3,35). Pod względem wielkości przyrostu naturalnego gmina Tuchów zajmuje pierwsze miejsce w powiecie tarnowskim. Ważnym miernikiem charakteryzującym przebieg procesów demograficznych jest również przebieg migracji stałej. W 2002 roku do gminy Tuchów napłynęło 185 osób, a odpłynęło 193, dając tym samym ujemne saldo migracji wynoszące –8 osób. W porównaniu z rokiem 2001, dla którego saldo migracji stałej wyniosło –12 osób, wskaźnik ten zmniejszył się. Ze względu na charakter przedmiotowej inwestycji ważnym jest określenie prognozy demograficznej. Analiza prognozowanej liczby mieszkańców gminy została przeprowadzona w oparciu o prognozy demograficzne opracowane przez GUS dla powiatu tarnowskiego. Zakłada ona, że liczba ludności w powiecie tarnowskim będzie rosła o około 0,38% rocznie w okresie od 2003 do 2020 roku. Przybliżona prognoza demograficzna dla gminy Tuchów przedstawia się następująco: 36 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Tabela nr 3. Prognoza demograficzna dla gminy Tuchów na lata 2003 -2020 Wyszczególnienie 2003 Liczba mieszkańców ogółem 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2015 2020 17 589 17 656 17 723 17 790 17 858 17 926 17 994 18 062 18 408 18 760 Jak wynika z tabeli prognoza zakłada wzrost liczby ludności w latach 2003-2020 o 6,6% (1.171 osób). Rynek pracy. Liczba osób bezrobotnych (stan na 31 grudnia 2003 r.) w gminie Tuchów wynosiła 1382 osoby i było to o 45 osób mniej niż na koniec roku 2002. Wskaźniki rejestrowanego bezrobocia dla gminy, powiatu tarnowskiego i województwa małopolskiego kształtowały się odpowiednio: ok. 13,6%, 14,8% oraz 13,9%. Ze względu na rolniczy charakter gminy należy oczekiwać, że powyżej przestawioną sytuację pogarsza dodatkowo nierejestrowane tzw. ukryte bezrobocie agrarne. Wśród zarejestrowanych osób bezrobotnych kobiety stanowiły grupę w liczbie 656 osób (47,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych). Ponad 91% osób pozostających bez pracy nie miało prawa do zasiłku. W gminie Tuchów udział osób z prawem do zasiłku w ogólnej liczbie osób bezrobotnych był zdecydowanie niższy niż dla województwa małopolskiego (14,6%) i nieznacznie niższy niż dla powiatu tarnowskiego (10,9%). W roku 2003 liczba absolwentów zarejestrowanych w Urzędzie Pracy wynosiła 81 osób i w porównaniu z rokiem poprzednim nieznacznie zmalała. Struktura zatrudnienia mieszkańców gminy Tuchów przedstawia się następująco. Znaczna część mieszkańców gminy – około 49% pracuje w rolnictwie indywidualnym, natomiast w gospodarce narodowej (pracujący poza rolnictwem indywidualnym, według faktycznego miejsca pracy, bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób) w roku 2002 r. pracowało 1581 osób, w tym 28,3% w budownictwie i przemyśle, w usługach rynkowych pracowało 17,9%, w usługach nierynkowych 53,3%, natomiast w rolnictwie i leśnictwie 0,5%. W stosunku do roku 2001 ogólna liczba osób pracujących w gospodarce narodowej wzrosła o 122 osoby (8,4%). W roku 2002 przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto osób zatrudnionych w gospodarce narodowej dla województwa małopolskiego wynosiło 2060,99 zł, natomiast dla powiatu tarnowskiego – 1573,07 zł. Dla obliczenia średniego dochodu na mieszkańca gminy Tuchów uwzględniono wpływy do budżetu gminy pochodzące z podatku dochodowego od osób fizycznych. W 2003 r. wpływy do budżetu gminy z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PDOF) zaplanowano na poziomie 1 933 164 zł. Biorąc po uwagę efektywną stawkę PDOF wynoszącą 15% oraz fakt, iż udział gminy w tym podatku wynosi 27,6%, ustalono, że przybliżony roczny dochód mieszkańców gminy wyniósł ok. 46 695 tys. zł. Dzieląc tę wartość przez liczbę mieszkańców (17 590) uzyskujemy roczny dochód na jednego mieszkańca gminy, wynoszący ok. 2 655 zł, co daje 221, 25 zł miesięcznie. Średnia ta uwzględnia wszystkich mieszkańców gminy, a więc również dzieci, osoby niepracujące i niepłacące podatku dochodowego (np. rolnicy), oraz dochodów przedsiębiorców rozliczających się ryczałtem lub kartą podatkową. Dlatego też wartości rzeczywiste dochodu mieszkańca są znacznie wyższe niż obliczone powyżej. Poziom wykształcenia Poziom wykształcenia jest to najwyższy ukończony cykl kształcenia w szkole lub szkolenie w innym trybie i formie, uznany zgodnie z obowiązującym systemem szkolnictwa. Podstawą zaliczenia wykształcenia do określonego poziomu było uzyskane świadectwo 37 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 (dyplom) ukończenia odpowiedniej szkoły: dziennej, wieczorowej, zaocznej czy eksternistycznej. W 2002 roku, po reformie szkolnictwa z 1999 roku, wprowadzającej 6-letnią szkołę podstawową i 3-letnie gimnazjum, badaniem poziomu wykształcenia objęto osoby w wieku 13 lat i więcej. W spisie zastosowano szczegółową klasyfikację, za pomocą której badano czy osoby o wykształceniu wyższym miały tytuł naukowy, magisterium lub licencjat, a osoby o wykształceniu średnim i policealnym czy miał maturę. Należy również zaznaczyć, że w momencie przeprowadzenia spisu (maj 2002r.) uczniowie ostatnich klas, we wszystkich typach szkół, nie posiadali jeszcze świadectwa ukończenia szkoły, tym samym został im określony niższy poziom wykształcenia. Dane spisowe dotyczą zatem raczej sytuacji z początku roku szkolnego (lub z końca roku kalendarzowego 2001). Przy spisie zastosowano następującą klasyfikację poziomu wykształcenia: Wyższe Policealne Średnie ogólnokształcące Średnie zawodowe Zasadnicze zawodowe Podstawowe ukończone Podstawowe nieukończone i bez wykształcenia szkolnego. Warunki i jakość życia mieszkańców – mieszkalnictwo, usługi, infrastruktura społeczna. Mieszkalnictwo. Ruch budowlany Na terenie gminy przeważa zabudowa jednorodzinna i zagrodowa . Wynika to z dużej liczby gospodarstw rolnych. W 2003 roku liczba mieszkań wynosiła 4025. Łączna powierzchnia użytkowa mieszkań wynosiła 320,1 tys. m2 , a liczba izb wynosiła 15.693. Na jedno mieszkanie przypadało 4,33 osoby. Powierzchnia użytkowa na jedną osobę wynosiła 18,4 m2. Średnia wielkość mieszkania jest wysoka i wynosi 79,6 m2. Powstawanie nowych mieszkań wiąże się wyłącznie z budową jednorodzinnych budynków mieszkalnych przez osoby fizyczne. Gmina nie prowadzi działalności inwestycyjnej w dziedzinie budownictwa komunalnego. Liczbę decyzji pozwolenia na budowę w latach 1994 – 2003 przedstawia tabela Rok 2000 2001 2002 2003 Liczba wydanych decyzji pozwolenia na budowę 184 79 44 9 W tym dotyczące: Budynków mieszkalnych 65 65 35 8 Pozostałych inwestycji 119 14 9 1 Administracja, bankowość W Tuchowie znajduje się siedziba Urzędu Gminy, oraz działają 3 oddziały banków, placówka pocztowa, Sąd Rejonowy - Wydział Ksiąg Wieczystych. Handel, gastronomia Na terenie gminy Tuchów odczuwa się niedosyt bazy hotelowej i gastronomicznej. Mając na uwadze rozwój turystyki i agroturystyki zarówno na terenie gminy jak i gmin sąsiadujących 38 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 niezbędne jest posiadanie odpowiedniego zaplecza socjalnego dla turystów. Z pewnością turyści, którzy teraz przyjeżdżają do gminy Tuchów na kilka godzin, w przyszłości zatrzymają się na dłużej. Rozwój tej bazy niezbędny jest także z uwagi na licznie przybywających do Sanktuarium Maryjnego w Tuchowie pielgrzymów. Oświata Na terenie gminy funkcjonuje gimnazjum nr 1 i nr 2 w Tuchowie , a także w Siedliskach oraz gimnazjum w Jodłówce Tuchowskiej jako Zespół Szkół; ponadto trzynaście szkół podstawowych. Od miesiąca września będą funkcjonować szkoły publiczne w Mesznej Opackiej, Buchcicach i Trzemesnej. Szkoły dysponują łącznie 122 pomieszczeniami do nauki i zatrudniają w szkołach podstawowych i gimnazjach 296 nauczycieli ( 2004 ). Szkoła Podstawowa, oraz Gimnazjum nr 1 i nr 2 w Tuchowie dysponują halą gimnastyczną, natomiast pozostałe szkoły dysponują salami gimnastycznymi lub zastępczymi. Szkoły Podstawowe w Tuchowie , Siedliskach, oraz Gimnazja posiadają pracownie komputerowe. Mniejszą liczbę komputerów posiadają także szkoły w Łowczowie i w Zabłędzy. Gmina posiada system zorganizowanego dowozu dzieci do szkół. Gimnazjum nr 1 , i nr 2 w Tuchowie nie posiada własnego budynku. Działają one wykorzystując sale lekcyjne w budynku Liceum Ogólnokształcącego w Tuchowie oraz sale lekcyjne w budynku Zasadniczej Szkoły Zawodowej . Na terenie gminy działa 5 oddziałów przedszkoli. Gmina realizuje następujące inwestycje, związane z budową bazy oświatowej: budowa szkoły podstawowej w Burzynie rozbudowa szkoły podstawowej w Zabłędzy budowa szkoły podstawowej w Lubaszowej rozbudowa szkoły podstawowej w Karwodrzy Planowana jest także budowa hali gimnastycznej przy szkole podstawowej w Siedliskach. Kultura, sport, rekreacja Gmina Tuchów należy do nielicznych w Małopolsce, również w Polsce, która realizuje bogaty program współpracy z miastami partnerskimi Europy. Program ten realizowany jest w oparciu o podpisane partnerskie umowy o współpracy. Do tej pory Tuchów zrealizował cztery projekty międzynarodowych spotkań miast bliźniaczych. Systematycznie od 2000 roku realizowane są projekty o charakterze międzynarodowym które wspierane są przez fundusze europejskie. W roku 2000 zorganizowano w Tuchowie międzynarodowe spotkanie miast bliźniaczych; w roku 2001 forum obywateli małych miast europy; w 2002 roku międzynarodowe spotkanie młodzieży, a w roku 2003 międzynarodowe spotkanie animatorów kultury. Na spotkania miedzynarodowe przyjeżdża do Tuchowa od 80 do 200 osób z miast zaprzyjaźnionych Podczas tych spotkań odbywają się spotkania, konferencje, koncerty, występy, zawody sportowe. Co roku do miast partnerskich wyjeżdżają delegacje z gminy Tuchów. Są to samorządowcy, zespoły muzyczne, sportowe, twórcze. Wzbogacenie kulturowe gminy, efektywniejsza promocja, rozwój turystyki w dużej mierze jest wynikiem prowadzonej współpracy i wymianie międzynarodowej. W życiu kulturowym miasta i gminy pojawił się nowy element możliwość organizowania wydarzeń kulturowych o charakterze międzynarodowym, ale równocześnie możliwość występów , koncertów i wystaw za granicą dla grup tuchowskich. Tym samym konfrontacji wymiany doświadczeń i wreszcie poznania innych kultur. Wymiany międzynarodowe i organizowane w Tuchowie duże wydarzenia z udziałem przedstawicieli miast partnerskich są dla twórców kultury i jej animatorów swego rodzaju wezwaniem twórczym i mobilizującym. Współpraca międzynarodowa jest również stymulatorem promocji i rozwoju turystyki. Dzięki kontaktom międzynarodowym możemy skuteczniej promować miasto i gminę pokazywać jej walory krajobrazowe, turystyczne i kulturowe. Współpraca międzynarodowa przynosi również konkretne efekty w kulturze promocji i turystyce. Zdobywane środki finansowe na realizację projektów z Europejskiego Funduszu Współpracy, Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego, Fundacji Współpracy Polsko Niemieckiej- Fundacji Batorego, Urzędu 39 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Marszałkowskiego, Rezerwy Celowej Państwa oraz środki finansowe i rzeczowe pozyskane przy lej okazji od licznych sponsorów pozostają w Tuchowie. Tu są wydawane na potrzeby realizacji projektów. Są to środki na organizację imprez i przedsięwzięć kulturowych, ale również inwestycyjne. Do tej pory na organizację wydarzeń międzynarodowych od fundacji i sponsorów pozyskano około 300 tys. zł a na programy inwestycyjne 115 tys. zł. Współpraca międzynarodowa daje możliwość pozyskiwania właśnie takich środków finansowych Już w tym roku ogłoszony został projekt Kultura 2004 gdzie na realizację europejskiego wydarzenia kulturowego uzyskać można nawet 100 tys. euro. Współpraca międzynarodowa daje również możliwość zainteresowania w poszczególnych miastach partnerskich i nie tylko naszą gminą jej walorami turystycznymi i kulturowymi Sport w gminie Tuchów to przede wszystkim piłka nożna. Istnieje 6 klubów piłkarskich w 3 klasach rozgrywek. W najwyższej klasie rozgrywek (IV liga 3 raz w historii klubu) od sezonu 2003/2004 będzie występować LKS Tuchovia Tuchów. W klasie A występują 2 drużyny: Huragan Buchcice oraz Burzyn. W najniższej klasie rozgrywek (klasa B) występują 3 drużyny: Alfa Siedliska, Biała Lubaszowa i Karwodrza. Ponadto w gminie Tuchów bardzo szybko rozwija się piłka siatkowa. Istnieją 3 drużyny: Belferek Tuchów, Sokół Tuchów oraz Alfa Siedliska. Wszystkie te zespoły biorą udział w rozgrywkach Ligi Pasma Brzanki w Piłce Siatkowe W naszej gminie znajduje się wiele obiektów sportowych między innymi 2 hale sportowe oraz sala gimnastyczna przy L.O. w Tuchowie oraz stadiony sportowe w Tuchowie, Burzynie, Lubaszowej, Siedliskach, Karwodrzy, Łowczowie. Działalność Domu Kultury. W Tuchowie działa Dom Kultury. Wyposażony jest w budynek o powierzchni ok. 1500 m2, w tym salę widowiskową o powierzchni 400 m2. Dom Kultury realizuje plan zgodnie z założeniami Statutowymi. Prowadzona jest podstawowa działalność kulturalno edukacyjna poprzez prowadzone zajęcia z dziećmi i młodzieżą. Są to dwie grupy teatralne, dwie grupy muzyczne, jedna grupa wokalna, dwie grupy taneczne i trzy grupy plastyczne. Łącznie w grupach i zespołach pracowało 93 dzieci i młodzieży. Rok rocznie Dom Kultury przeprowadza gminny turniej szkół w skład, którego wchodzi 8 konkursów, m.in. plastyczne, teatralne recytatorskie, muzyczne. Ponadto przy organizacji koncertów, występów i wystaw DK współpracuje z: gimnazjami, szkołami ponadgimnazjalnymi, Parafią św. Jakuba, Klasztorem O.O. Redemtorystów oraz z Sanktuarium Chórem Mieszanym, Orkiestrą Dętą, zespołem Pokolenia, Towarzystwem Miłośników Tuchowa, Społecznym Ogniskiem Muzycznym, tuchowskimi twórcami. W 2003 roku zorganizowano ok. 90 imprez w tym: międzynarodową, małopolskie, ogólnopolską, regionalne i lokalne. Były to koncerty, występy, festyny, konkursy, turnieje, festiwale wystawy i programy artystyczne. W zorganizowanych imprezach w ciągu 2003 roku uczestniczyło ok. 50.000 osób. Biblioteka Publiczna w Tuchowie. Rok powstania - 1911 r. Sieć Bibliotek w gminie stanowią: Biblioteka Publiczna w Tuchowie, Filia w Jodłowce Tuchowskiej i Filia w Siedliskach. W 2003 r. powstał punkt Biblioteczny w ZOZ w Tuchowie oraz przy Szkole Podstawowej w Łowczowie. Stan księgozbioru na dzień 31.12.2003 r.: Tuchów - 33 526 woluminy, Filia w Jodłówce Tuchowskiej - 11 230 woluminy, Filia w Siedliskach – 9 762 woluminy. Razem 54518 woluminów. W roku 2003 zrealizowano ogółem 102 306 wypożyczeń książek czasopism i zbiorów specjalnych. Zarejestrowano 3889 czytelników. Zakupiono 1789 nowych książek. Biblioteka realizuje: wypożyczenia na miejscu i na zewnątrz, książek czasopism i zbiorów specjalnych, wypożyczenia międzybiblioteczne, lekcje biblioteczne, spotkania z pisarzami, kiermasze i promocje książek, konkursy plastyczne i czytelnicze, wystawy, wykłady dotyczące literatury oraz kultury. Prowadzona jest działalność informacyjna 40 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 W 2004 otwarto dwie czytelnie internetowe /Tuchów, Jodłówka Tuchowska / dzięki programowi IKONKA Biblioteka posiada bogaty zbiór materiałów dotyczących Tuchowa i okolic. Zatrudnienie w Bibliotece wynosi 5,5 etatu bibliotekarzy i ¼ etatu księgowej. Zdrowie, opieka społeczna Początki zorganizowanej służby zdrowia w Tuchowie to okres II Wojny Światowej. W czerwcu 1941 roku otwarto w Tuchowie Ośrodek Zdrowia pod nazwą „Gesundheitscentrale”. W 1943 roku jedno skrzydło budynku klasztornego O.O. Redemptorystów przeznaczono na szpital zakaźny, w którym było 100 łóżek. Po wyzwoleniu wraz z wygasaniem epidemii duru brzusznego uruchomiono oddział wewnętrzny kobiecy i męski, położniczy i małej chirurgii wraz z salą operacyjną. W maju 1947 roku szpital został rozwiązany, pomieszczenia zwrócono O.O. Redemptorystom. Niezależnie od szpitala funkcjonował Ośrodek Zdrowia, który został doszczętnie zniszczony przez wycofujące się oddziały Niemców. Do chwili zakończenia remontu sal w remizie strażackiej zorganizowano Ośrodek Zdrowia w budynku „Ochronki”. W „Ochronce” w latach 1947-1963 istniała Izba Porodowa. W latach 1959 – 1964 trwała budowa obiektu, w którym przewidziano pomieszczenia dla Ośrodka Zdrowia i Szpitala Rejonowego z oddziałami: ginekologiczno-położniczym uruchomionym 1 września 1965 roku i wewnętrznym uruchomionym 1 listopada 1965 roku. Stopniowo nabywano sprzęt medyczny i urządzenia dla zaplecza gospodarczotechnicznego. W październiku 1973 roku rozpoczęto dobudowę drugiego skrzydła, w którym zaplanowano pomieszczenia dla Szpitala Rejonowego i Ośrodka Zdrowia. 1 września 1973 roku został utworzony Zespół Opieki Zdrowotnej w Tarnowie, któremu podlegał Szpital Rejonowy w Tuchowie. Od 1975 roku Szpital Rejonowy podlegał Wojewódzkiemu Szpitalowi Zespolonemu w Tarnowie. W 1976 roku zarządzaniem Wojewody Tarnowskiego został powołany Zespół Opieki Zdrowotnej w Tuchowie, który w rejonie swojej działalności ma miasto i gminę Tuchów oraz gminy: Ciężkowice, Gromnik, Ryglice, Rzepiennik Strzyżewski, Szerzyny. W październiku 1978 roku oddano do użytku pomieszczenia w dobudowanym skrzydle a w 1979 roku budynek administracyjny. W kolejnych latach podejmowane były prace modernizacyjne w różnych pomieszczeniach, co pozwoliło na rozszerzenie zakresu świadczeń, poprawę warunków pacjentom i pracownikom. Modernizowane były też urządzenia techniczne. W związku z rosnącym zapotrzebowaniem środowisk wiejskich przybywało wiejskich ośrodków zdrowia i punktów lekarskich. Rosła liczba zatrudnionych. Obecnie Zespół Opieki Zdrowotnej w Tuchowie to Przychodnia Rejonowa, Szpital Rejonowy, 2 Punkty Lekarskie. Ponadto w Tuchowie działa Dom Samotnej Matki „MARKOT” – Stowarzyszenie „MONAR”. Dom w ramach swej działalności zapewnia schronienie bezdomnym oraz zabezpieczenie bezdomnym oraz zabezpieczenie podstawowych potrzeb bytowych matkom z dziećmi, które znalazły się w szczególnie trudnej sytuacji spowodowanej przemocą w rodzinie, brakiem mieszkania oraz niezaradnością życiową. Ośrodek zapobiega marginalizacji dzieci i młodzieży znajdującej się w trudnej sytuacji życiowej, zwłaszcza z rodzin dysfunkcyjnych i patologicznych. Wspiera tworzenie i funkcjonowanie grup samorządowych na rzecz rozwiązywania problemów społeczności lokalnych. Bezpieczeństwo, ochrona przeciwpożarowa. Ochronę bezpieczeństwa publicznego na terenie gminy zapewnia Posterunek Policji w Tuchowie. Na terenie Gminy działa 11 jednostek Ochotniczej Straży Pożarnej: OSP Buchcice, OSP Burzyn, OSP Dąbrówka Tuchowska, OSP Jodłówka Tuchowska, OSP, Karwodrza, 41 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 OSP Lubaszowa, OSP Łowczów, OSP Meszna Opacka, OSP Piotrkowice, OSP Siedliska, OSP Tuchów. Jednostki są bardzo dobrze wyposażone w sprzęt ratowniczo – gaśniczy i w system łączności. Jednostka OSP w Tuchowie znajduje się w Krajowym Systemie Ratownictwa Gaśniczego. Najbliższa jednostka Państwowej Straży Pożarnej znajduje się w Tarnowie. Usługi komunalne Zaopatrzenie w wodę, oczyszczenie ścieków oraz wywóz nieczystości stałych dla mieszkańców gminy realizuje Zakład Usług Komunalnych. Na terenie gminy działają cmentarze parafialne: cmentarz parafialny w Tuchowie (czynny) cmentarz parafialny w Buchcicach (czynny) cmentarz parafialny w Burzynie (czynny) cmentarz parafialny w Jodłówce Tuchowskiej (czynny) cmentarz parafialny w Piotrkowicach (czynny) cmentarz parafialny w Siedliskach (czynny) Zieleń komunalna W 1995 roku rozporządzeniem wojewody tarnowskiego utworzono Park Krajobrazowy Pasma Brzanki. Swoim zasięgiem obejmuje cale Pasmo: od Nosalowej przez Brzankę aż po Liwocz. Jego powierzchnia wynosi około 18 tys. ha. Na tym terenie projektuje się utworzenie czterech rezerwatów, ale wszystkie poza terenem gminy Tuchów. Granica przebiega wzdłuż Białej i Szwedki. Park został utworzony przede wszystkim w celu ochrony lasów bukowojodłowych. W gminie znajdują się, obiekty uznane za pomniki przyrody żywej. Najokazalszym z nich jest aleja lipowa w Burzynie, ciągnąca się wzdłuż drogi z Tuchowa l obejmująca 177 lip, 306 akacji w wieku około 100 — 120 lat. Jej obecny stan budzi zastrzeżenia i wymaga staranniejszej niż dotąd opieki konserwatorskiej. Oprócz tego: — aleja w Karwodrzy o długości 200 m, złożona z 8 grabów, 5 dębów, 19 lip, 7 wiązów l 2 jaworów; — park podworski w Tuchowie (obecnie własność Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych), gdzie są 3 dęby szypułkowe; — w Buchcicach 9 dębów o obwodach od 500 do 722 cm oraz l lipa o obwodzie 330 cm; — w Piotrkowicach 2 lipy o obwodach 318 i 408 cm; — lipy w okolicach klasztoru Redemptorystów. Obiekty te są dobrem społecznym i powinny być chronione również dla celów kulturalnych i rekreacyjnych. Rynek pracy Tworzenie nowych miejsc pracy Redukcja zatrudnienia w zakładach przemysłowych Tarnowa spowodowała utratę miejsc pracy również przez mieszkańców gminy Tuchów. W tej sytuacji zmuszeni są oni do większej aktywności gospodarczej zarówno w sferze rolniczej, jak i pozarolniczej. Rozwój gospodarczy gminy zależeć będzie głównie zarówno od samych mieszkańców, jak i odpowiednich działań podejmowanych przez władze administracyjne i samorządowe gminy. Niezbędna jest przede wszystkim szeroka edukacja z zakresu podejmowania działalności na własny rachunek (w tym marketingu i promocji) oraz zasad tworzenia i działania grup producentów (w tym także pomoc organizacyjna); stworzenie warunków dla rozwoju przetwórstwa rolno-spożywczego zarówno przez samych producentów rolnych (produkcja 42 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 dużych partii jednorodnego produktu), jak i władze gminy w gestii, których leży m.in. opracowanie zasad przyznawania ulg i zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych. Rozwój przedsiębiorczości rolniczej Wprowadzenie w ostatnim dziesięcioleciu zasad gospodarki rynkowej spowodowało również konieczność zmian w rolnictwie i stało się bodźcem rozwoju przedsiębiorczości rolniczej. Rozwój ten wiąże się przede wszystkim z orientacją rynkową producentów rolnych. Zmiana kierunków i specjalizacja produkcji rolniczej, wprowadzenie nowych technologii produkcji, tworzenie nowych form organizacyjnych sprzyjają podwyższeniu efektywności gospodarowania i zwiększeniu jakości i konkurencyjności produktów. Wszystkie te czynniki mają z kolei wpływ na zmniejszenie tzw. ukrytego bezrobocia i zwiększenie dochodów osobistych ludności i wpływów do budżetu gminy poprzez podatki. Rozwój działalności pozarolniczej i produkcyjnej Istniejące duże zasoby siły roboczej w gminie (wsiach), przy równocześnie niskich dochodach uzyskiwanych z działalności rolniczej, stwarzają konieczność rozwijania przedsiębiorczości nie tylko rolniczej, ale także pozarolniczej działalności na własny rachunek, jak i uruchamiania innych przedsięwzięć produkcyjnych przez inwestorów spoza gminy. Taka wielokierunkowa działalność sprzyjać będzie tworzeniu nowych miejsc pracy, zwiększaniu dochodów osobistych mieszkańców gminy oraz zwiększaniu budżetu gminy, a w efekcie szeroko pojętemu rozwojowi gminy. Identyfikacja problemów Problemy społeczne • • duży udział ludności w wieku produkcyjnym, utrzymującej się wyłącznie z pracy w rolnictwie, przy silnym rozdrobnieniu gospodarstw (wysoka obsada siły roboczej na 100 ha użytków rolnych i ukryte bezrobocie), niska zasobność społeczeństwa, brak aktywności gospodarczej i chęci poszukiwania nowych źródeł dochodów nie związanych z rolnictwem, 43 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 III. ZADANIA WPŁYWAJĄCE NA POPRAWĘ SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE Konsekwencją zdefiniowanych w planie, założeń rozwoju gminy Tuchów będzie przyjęcie odpowiedniej polityki przestrzennej, umożliwiającej osiągnięcie zakładanych celów rozwoju. Lista zadań mających wpływ na poprawę sytuacji na danym obszarze 1. Zmiany w strukturze gospodarczej obszaru Polityka przestrzenna jest ukierunkowanym zbiorem działań i decyzji związanych z zarządzaniem przestrzenią. Planowany rozwój gminy Tuchów, zgodny z potrzebami i aspiracjami mieszkańców, winien uwzględniać ochronę zasobów gminy i konieczność zachowania dla przyszłych pokoleń walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego. Polityka władz gminy w odniesieniu do przestrzeni powinna opierać się na: • • • • traktowaniu ładu przestrzennego jako celu nadrzędnego, konsekwentnej ochronie obszarów i obiektów stanowiących o atrakcyjności gminy, integracji zagospodarowania z polityką społeczną i gospodarczą, koncentracji komunalnych działań inwestycyjnych na realizacji priorytetowych celów rozwoju. Na obszarze gminy określono strefy polityki przestrzennej, dla których zostały ustalone kierunki i zasady zagospodarowania. Ustalono również kierunki zagospodarowania dla wyodrębnionych obszarów. Ustalenia te nie wykluczają innego przeznaczenia fragmentów terenów, pod warunkiem podjęcia procedury miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Tworzenie warunków przestrzennych dla rozwoju gospodarczego wymagało będzie: • wyznaczenia obszarów dla rozwoju rolnictwa „ekologicznego”, zapewniających wysoką jakość i konkurencyjność wytworzonych produktów rolnych, • wyznaczenia terenów dla budowy bazy drobnego przetwórstwa rolno - spożywczego oraz usług wspomagających funkcjonowanie rolnictwa, • przygotowania ofert lokalizacyjnych dla lokalizacji małych i średnich przedsiębiorstw (drobna wytwórczość, rzemiosło), • określenia obszarów dla realizacji urozmaiconej bazy turystyczno - wypoczynkowej (hotele, pensjonaty, campingi, pola namiotowe, budownictwo letniskowe), • określenia kierunków przekształceń dla istniejących zespołów usługowych i usługowo - produkcyjnych. Główne zadania kształtujące rolną i leśną przestrzeń produkcyjną: Biorąc pod uwagę aktualny stan rolnictwa i całokształt uwarunkowań ekonomicznych, w odniesieniu do gospodarki przestrzennej gminy, kierunki polityki przestrzennej uwzględniać będą: - dalszy skuteczny ekonomicznie rozwój rolnictwa wymaga wyodrębnienia terenów dla powstania infrastruktury umożliwiającej działalność gminnych podmiotów gospodarczych (skup, przechowywanie, przetwarzanie i zbyt) wyprodukowanych artykułów rolnych. (Ich istnienie może zminimalizować negatywne dla miejscowego rolnictwa zjawisko związane z działalnością pośredników w handlu płodami rolnymi); - biorąc pod uwagę zmiany na rynku zbytu i konieczność zwiększenia konkurencyjności, korzystne będzie powstanie grupy rolnych gospodarstw ekologicznych. (ich działalność może łagodzić problem nadmiaru siły roboczej oraz również uaktywnić miejscowy przemysł przetwórczy i handel (np. "firmowy") ekologicznymi produktami spożywczymi); 44 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 rozwój rolnictwa ekologicznego dobrze korespondujący z agroturystyką może stanowić alternatywę ekonomiczną dla pewnej grupy ludności rolniczej; - działaniem pożądanym jest utrzymanie bez zainwestowania nierolniczego gruntów o najwyższej produktywności; oraz zwiększenie powierzchni gospodarstw; - niezbędny jest wielofunkcyjny rozwój terenów przedmiejskich (organizacja pozarolniczych miejsc pracy); - prowadzić należy dolesienia na niskich klasach bonitacyjnych gleby (zgodnie z krajowym programem dolesień). - 2. Zmiany w sposobie użytkowania terenu Określona misja i cele strategiczne rozwoju wyznaczają ramy i kierunki przekształcania przestrzeni gminy. Generalnie zakłada się utrzymanie wykształconych już układów przestrzennych. Niezbędne zmiany będą wynikiem działań zmierzających do uzyskania zmian jakościowych, obejmujących podniesienie ogólnych standardów funkcjonalnych i użytkowych. Zasady i kierunki przekształceń Przewidziano następujące zasady i kierunki przekształceń: - obszary zabudowy mieszkaniowej i mieszkaniowo - usługowej, podlegać będą uzupełnieniom i modernizacji zachowując główną funkcję. Intensywność, gabaryty i charakter zabudowy - powinny zachowywać walory kompozycyjne tradycyjnych zespołów zabudowy oraz współczesnych z nimi zharmonizowanych. Dopuszczalne będą uzupełnienia i przekształcenia na cele usług nie pogarszających warunków środowiska. - obszary zabudowy usługowej i usługowo mieszkaniowej, o dużym udziale usług publicznych i komercyjnych, podlegać będą modernizacji i uzupełnieniom, szczególnie w zakresie: - usług komercyjnych (w tym związanych z turystyką), - dróg dojazdowych i parkingów, - zieleni publicznej i przejść pieszych, - obszarów otwartych dla okresowych celów publicznych (wystawy, targi, imprezy plenerowe, uroczystości religijne itp.), - obszary działalności wytwórczo - usługowej podlegać będą sukcesji funkcji wynikającej ze zmian koniunktury, modernizacji i dostosowaniu do zmieniających się potrzeb, uwzględniając: - zapewnienie prawidłowej obsługi komunikacyjnej, parkingowej i infrastrukturalnej, - zmniejszenie lub, co najmniej nie zwiększanie uciążliwości dla otoczenia i środowiska, - obszary infrastruktury technicznej podlegać będą: - adaptacji i modernizacji dostosowującej je do wymaganych standardów efektywności i norm ochrony środowiska, - przekształceniom na inne cele - w przypadku przejęcia ich funkcji przez nowe, bardziej wydajne i skuteczniejsze systemy, - obszary rekreacji sportu i turystyki wymagają (niezależnie od rozbudowy) modernizacji i przekształceń a związku z tym poszerzenia oferty - (tak dla społeczności lokalnej jak i dla turystów) - o urządzenia poszukiwane; korty tenisowe, baseny (w tym kryte), ścieżki zdrowia itp. Zasady zagospodarowania nowych obszarów: • zasady realizacji mieszkalnictwa na terenach wolnych zawierają obowiązek spełnienia niżej określonych warunków: - występowania na nich sieci drogowej i infrastruktury technicznej wymagającej jedynie realizacji przyłączy (bez realizacji zewnętrznych dróg dojazdowych i sieci 45 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów • - - - czerwiec 2004 zewnętrznych) - zasada ta obowiązuje dla obszarów nie posiadających miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, - zgodności realizacji zabudowy mieszkaniowej z ustaleniami miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (lub równoważnych w przyszłości) realizowanej, co najmniej równolegle z powstaniem wynikających z ustaleń planu urządzeń infrastruktury technicznej i sieci ulicznej, - zasadę kształtowania zabudowy i jej standardów według ustaleń miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (lub równorzędnych w przyszłości) a na terenach nie objętych obowiązkiem opracowania tych planów - o intensywności i gabarytach przeważających na obszarach sąsiednich, zasady zagospodarowania nowych obszarów usługowych (publicznych i komercyjnych) i rekreacyjnych: dla obszarów użyteczności publicznej bądź, na których przewidywane jest występowanie tego typu usług wraz z innymi - wymagane jest opracowanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego (lub równorzędnych w przyszłości), dla pozostałych - wydawanie decyzji w oparciu o przepisy szczegółowe oraz o zasady polityki przestrzennej określone w niniejszym studium, dla wszystkich - przestrzeganie skali zabudowy, gabarytów, charakteru i intensywności zabudowy zgodnej z charakterem miejsca i krajobrazem danej części gminy, obszary rekreacji sportu i turystyki wymagają stworzenia oferty - (tak dla społeczności lokalnej jak i dla turystów) - w postaci urządzeń poszukiwanych jak; korty tenisowe, baseny (w tym kryte), ścieżki zdrowia itp. oraz wyważonej oferty noclegowej, zróżnicowanej - w zależności od motywów pobytu i możliwości ekonomicznych wizytujących miasto. • zasady zagospodarowania nowych obszarów działalności wytwórczo - usługowej: na terenie obszarów wielofunkcyjnych - po opracowaniu m.p.z.p. - zgodnie z tymi planami, obszarów wytwórczości związanej z główną funkcją gminy - (przetwórstwo, przechowalnictwo płodów rolnych) - także na obszarach o innych funkcjach (rolna, zabudowa zagrodowa i ekstensywna mieszkaniowa) na warunkach spełniających wymagania ochrony środowiska i nie zwiększania uciążliwości dla terenów sąsiednich - w trybie bądź miejscowych planów tych obszarów, bądź decyzji wydawanych w oparciu o przepisy szczegółowe i kierunki polityki przestrzennej. Za zadania wiodące uznać należy: • • • • • • realizację polityki „zagęszczania” zabudowy konsekwentną kontynuację przyjętej polityki w zakresie lokalizacji nowej zabudowy przez podniesienie intensywności wykorzystania terenów wyznaczonych w dotychczasowych planach zagospodarowania przestrzennego na cele budowlane, ograniczenie ekspansji budownictwa przez wprowadzenie zakazu realizacji nowych siedlisk na terenach rolnych, porządkowanie i podnoszenie jakości przestrzeni publicznych związanych z obiektami usługowymi, wyznaczenie terenów dla rozwoju przetwórstwa i działalności gospodarczej nie związanej z rolnictwem, wyznaczenie terenów dla rozwoju funkcji rekreacji i wypoczynku oraz umożliwienie przekształcania rozproszonych siedlisk zabudowy zagrodowej na potrzeby budownictwa letniskowego i rezydencjonalnego, zachowanie dotychczasowych rezerw terenu dla realizacji zbiorników retencyjnych, umożliwiających również budowę bazy turystycznej i urządzeń sportowych, 46 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 3. Rozwój systemu komunikacji i infrastruktury Rozwój układu komunikacyjnego winien zapewniać możliwość osiągnięcia następujących celów: • • • • dostosowanie systemu komunikacyjnego do społecznych oczekiwań w zakresie kształtowania ładu przestrzennego, ochrony środowiska i wartości kulturowych, zapewnienie odpowiednich standardów i poprawa bezpieczeństwa ruchu, zapewnienie powiązań wewnętrznych i zewnętrznych, zapewnienie prawidłowej obsługi transportem publicznym. Komunikacja Kierunki przekształceń układu drogowego Główne cele, które powinny kształtować politykę komunikacyjną gminy w zakresie układu drogowego przedstawiają się następująco: • uwolnienie obszaru Tuchowa, od ruchu tranzytowego, w szczególności ruchu ciężkiego; • uzyskanie jednorodności funkcjonalnej układu drogowego; • poprawa bezpieczeństwa ruchu i komfortu podróżowania; • zmniejszenie uciążliwości funkcjonalnych transportu, takich jak zatłoczenie i rozcięcia więzi; • ograniczenie negatywnego wpływu układu komunikacyjnego na środowisko. Podstawowe działania inwestycyjne służące realizacji sformułowanych wyżej celów koncentrować się będą przede wszystkim w obszarze miasta: 1) Realizacja drogi klasy G1/2 jako obejścia drogowego Tuchowa w ciągu drogi wojewódzkiej nr 977, 2) Modernizacja istniejącego układu drogowo - ulicznego. 3) Rozbudowa sieci dróg i ulic lokalnych na nowych terenach budowlanych. Realizacja powyższych zamierzeń pozwoli na uporządkowanie układu drogowego oraz ujednolicenie parametrów technicznych i funkcji poszczególnych jego elementów. Przyjęto rezerwy pasów terenu dla realizacji nowych odcinków i modernizacji drogi wojewódzkiej umożliwiające realizację ewentualnej zabudowy poza tymi pasami oraz nałożono w niniejszym studium obowiązek opracowania planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego dla modernizacji w ciągu drogi wojewódzkiej Nr 977. Występują następujące warianty rozwoju układu drogowego, zróżnicowane w obszarze miejskim: Wariant 1 zakłada przekształcenia układu drogowego w Tuchowie w zakresie przyjętym w ustaleniach planu ogólnego miasta, w szczególności: - Realizację wschodniej obwodnicy miasta jako drogi/ulicy głównej, prowadzonej na odcinku północnym śladem istniejącej drogi powiatowej nr 43313 (ul. Ryglicka) i dalej w kierunku południowym z nową przeprawą mostową na rzece Biała i włączenie do istniejącej drogi nr 977 (ul. Mickiewicza) przy południowej granicy miasta. - Realizację nowych dróg zbiorczych odciążających centrum miasta, w tym Rynek: północnego obejścia centrum od ulicy Sobieskiego do ul. Zielonej oraz trasy północ – południe od istniejącego mostu na rzece poprzez ulicę Zieloną i do ul. Kolejowej; - Korektę przebiegu ul. Polnej w nawiązaniu do projektowanej obwodnicy wschodniej; - Przełożenie ul. Leśnej – zbiorczej; - Realizacja układu lokalnego w południowo – zachodniej części miasta, na terenach rozwojowych. Wariant 2 zakłada odmienny w stosunku do ustaleń planu ogólnego przebieg obwodnicy wschodniej. Zaproponowano przejście niezależne od ul. Ryglickiej, w pobliżu rzeki, z 47 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 przekroczeniem jednym obiektem mostowym rzeki, ul. Polnej oraz linii kolejowej Tarnów – Leluchów. Zaproponowano ponadto realizację ciągu ulic zbiorczych po zachodniej stronie miasta, częściowo w nawiązaniu do rezerw przyjętych w planie ogólnym, z projektowanym mostem na rzece Założono zasadę rozdziału ruchu o charakterze tranzytowym na obwodnicy wschodniej drogi wojewódzkiej od powiązań lokalnych i dojazdowych. Sieć tych powiązań skomunikowana jest jedynie w kilku punktach z drogą wojewódzką. Przyjęto rezerwy pasów terenu dla realizacji nowych odcinków i modernizacji drogi wojewódzkiej umożliwiające realizację ewentualnej zabudowy poza tymi pasami oraz nałożono w niniejszym studium obowiązek opracowania planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego dla obwodnicy miasta Tuchowa w ciągu drogi wojewódzkiej Nr 977. Kierunki przekształceń układu kolejowego Podstawowe cele polityki komunikacyjnej w zakresie przekształceń układu kolejowego to: - poprawa stanu technicznego infrastruktury kolejowej i podniesienie standardów technicznych istniejącej linii kolejowej, - podniesienie standardów obsługi pasażerów. Osiągnięcie założonych celów przewiduje się drogą modernizacji istniejącej infrastruktury: dobudowy drugiego toru na istniejącej linii Tarnów – Leluchów, torowisk, sieci trakcyjnej, urządzeń zabezpieczenia ruchu i obiektów stacji Tuchów. Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 05. 05. 1999 r. lokalizacja nowej zabudowy w obszarach przylegających do linii kolejowej Tarnów Leluchów może mieć miejsce w odległościach nie mniejszych od 20 m. do granicy terenów kolejowych. W przypadkach wystąpienia ponadnormatywnych poziomów hałasu i drgań, w razie ewentualnej realizacji budynków w sąsiedztwie w/w linii granicznej, należy się liczyć z koniecznością zastosowania zabezpieczeń akustycznych, sprowadzających poziom hałasu w pomieszczeniach do wielkości dopuszczalnych. W szczególnych przypadkach mogą wystąpić także ograniczenia lokalizacyjne poza strefą 20 m. (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 14. 12. 1999r.) Kierunki rozwoju transportu publicznego Główne cele przekształceń transportu publicznego są następujące: - poprawa standardów podróżowania, - skrócenie czasu podróżowania, - podniesienie standardów obsługi pasażerów. Przewiduje się, że podstawowymi środkami transportu zbiorowego na terenie gminy pozostaną autobus PKS (lub innych firm o podobnym zakresie działania) i kolej. Dla realizacji zamierzonych celów przewiduje się zwiększenie częstotliwości kursowania autobusów, koordynację rozkładów jazdy oraz przebiegu linii w celu skrócenia czasów oczekiwania w relacjach przesiadkowych, modernizację zaplecza (wiat przystankowych, zatok autobusowych, urządzeń obsługi pasażerów na stacjach i przystankach kolejowych). Poprawa dostępności środków transportu zbiorowego może zostać uzyskana poprzez dalszy rozwój sieci połączeń mikrobusowych. Większa elastyczność tego środka przewozowego w dostosowywaniu się do zmieniających się potrzeb przewozowych, mniejsze wymagania w zakresie parametrów technicznych tras drogowych, a także niskie koszty eksploatacyjne pozwalają na obsługę terenów położonych poza zasięgiem obsługi linii autobusowych. Kierunki rozwoju obiektów zaplecza motoryzacji Wobec zmian rynkowych, jakie nastąpiły w kraju w ostatnich latach wydaje się niecelowe sterowanie w fazie planistycznej lokalizacją obiektów zaplecza motoryzacji, w tym stacji paliw. Obiekty tego typu powinny być traktowane tak jak inne obiekty usług komercyjnych. O ich ilości i usytuowaniu powinny decydować potrzeby rynkowe a ograniczenia 48 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 lokalizacyjne powinny wynikać jedynie z wymogów ochrony środowiska i uwarunkowań funkcjonalno - ruchowych (możliwość lokalizacji wjazdu i bezpieczeństwo ruchu drogowego). Infrastruktura komunalna Rozwoju systemu zaopatrzenia w wodę. Zakłada się rozbudowę istniejącej sieci wodociągowej oraz modernizację ujęcia w Lubaszowej, dla zaopatrzenia w wodę sołectw Piotrkowice, Jodłówka Tuchowska,Tuchów (ul. Długa, Okólna, Kolejowa, Brzozówki) oraz zapewnienie zaopatrzenia w wodę w zakresie wymagań przeciwpożarowych. Należy zapewnić dalsze funkcjonowanie istniejących studni, nie zasilających sieci gminnej, dla zaopatrzenia ludności w wodę w warunkach specjalnych. Do czasu realizacji sieci wodociągowej zaopatrzenie w wodę odbywać się będzie ze studni kopanych, punktów czerpania wody lub zbiorników przeciwpożarowych dla przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego. Rozwoju kanalizacji sanitarnej. Zakłada się dalszą rozbudowę systemu kanalizacji sanitarnej i dostosowanie do norm unijnych istniejącej oczyszczalni ścieków w Tuchowie. System kanalizacji sanitarnej obsługiwał będzie tereny znajdujące się w obrębie rzeki Białej dopływ Dunajca - sołectwa Burzyn, Lubaszowa, Dąbrówka Tuchowska, Siedliska oraz nieskanalizowaną część miasta Tuchowa (ul. Tarnowska, Sobieskiego, Leśna, Wróblewskiego, Centrum) – stanowiących aglomerację w rozumieniu ustawy z dnia 18 lipca 2001 – Prawo wodne. Dla pozostałych terenów gminy znajdujących się w zlewni Dunajca (poza aglomeracją), planuje się budowę sieci kanalizacji sanitarnej w latach 2007-2013. Dopuszcza się możliwość współpracy z innymi gminami w zakresie wspólnej realizacji gospodarki wodno – ściekowej. Do czasu realizacji systemu kanalizacji sanitarnej zakłada się funkcjonowanie gospodarki ściekowej w oparciu o indywidualne urządzenia utylizacji i odprowadzania ścieków (osadniki, systemy rozsączające) lub o wywóz ścieków, gromadzonych w indywidualnych zbiornikach szczelnych, do oczyszczalni w Tuchowie ( ul. Sobieskiego). Rozwoju kanalizacji deszczowej Zakłada się realizację urządzeń kanalizacji deszczowej oraz podczyszczalników w miejscach wprowadzenia kanalizacji deszczowej do cieków powierzchniowych. Wymóg utrzymywania w stanie sprawności technicznej urządzeń melioracyjnych, drenaży, rowów, przepustów oraz budowy urządzeń zapobiegających zalewaniu przez wody powodziowe. Rozwoju elektroenergetyki Adaptuje się przebieg istniejącej sieci rozdzielczej. Zaleca się prowadzenie systematycznej modernizacji sieci – w wypadku zwiększenia zapotrzebowania (np. obsługa dużej ilości nowych małych i średnich przedsiębiorstw) konieczna będzie budowa nowych stacji transformatorowych 15/0,4 kV. Utrzymuje się przebieg istniejącej napowietrznych linii elektroenergetycznych 110 kV, relacji Tarnów – Nowy Sącz i Tarnów – Gorlice. Rozwoju w zakresie gospodarki odpadami stałymi Ze względu na szczególne walory przyrodnicze oraz prawną ochronę całego obszaru gminy, nie przewiduje się na terenie gminy Tuchów realizacji gminnego wysypiska śmieci. Istniejące gminne wysypisko śmieci jest w fazie likwidacji, a w przyszłości planuje się wywóz śmieci na utworzone międzygminne wysypisko (zakłada się podjęcie przez Radę Gminy działań na rzecz utworzenia takiego wysypiska). Niezbędna jest likwidacja dzikich wysypisk, stanowiących duże zagrożenie dla czystości wód wgłębnych. Rozwoju w zakresie gazownictwa i ciepłownictwa 49 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Zaleca się zwiększenie stosowania gazu w gospodarstwach domowych dla przygotowania ciepłej wody i ogrzewania budynków, celem zmniejszenia zjawiska niskiej emisji. Ze względu jednak na charakter monopolistyczny wydobycia i dystrybucji gazu (jego wysoka cena) przy niewielkich możliwości finansowe mieszkańców gminy może doprowadzić do powrotu stosowania konwencjonalnych źródeł energii (opalanie paliwem stałym – węgiel, drewno odpady gospodarcze). Zmiana polityki państwa w zakresie wykorzystania lokalnych złóż gazu przez gminy (niewykorzystywanych obecnie ze względu na niskie ciśnienie – nie odpowiadające normom „sieci krajowej”) może zmienić tę sytuację. Cmentarnictwo • budowa cmentarza komunalnego w Tuchowie (lub w miejscowości Dąbrówka Tuchowska) 50 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 4. Poprawa stanu środowiska naturalnego Cel i strategia ochrony środowiska naturalnego Celem ochrony będzie: - ukształtowanie powiązanej przestrzennie struktury obszarów najmniej przekształconych przyrodniczo i zachowanie obecnego stanu czystości gminy, - zachowanie gatunków i siedlisk grożących wyginięciem, - ułatwienie rozprzestrzenienia się gatunków i przetrwania różnorodności genetycznej istniejących populacji, - zachowanie systemów leśnych i łąkowych, oraz roślinności kserotermicznej. Określenie strategii ochrony; - podnoszenie aktywności ekologicznej i zwiększenie różnorodności biologicznej przez zwiększenie obszarów mających wpływ na odtwarzanie zasobów przyrody (między innymi przez zalesianie), - pro ekologiczne zachowanie podmiotów gospodarczych, w tym rolnictwa, - wtórne wykorzystanie odpadów, - oszczędne użytkowanie przestrzeni oraz zachowanie naturalności gleb, źródeł i zbiorników wodnych, - ochrona naturalnych stanowisk roślin i zwierząt przed ingerencją z zewnątrz. Na terenie gminy znajdują się obszary objęte ochroną prawną na podstawie przepisów szczególnych. Obszar Krajobrazu Chronionego Pogórza Ciężkowickiego Utworzony rozporządzeniem nr 23/96 Wojewody Tarnowskiego z dnia 28 sierpnia 1996 r. (Dz. U. Woj. Tarnowskiego Nr 10, poz. 50), obejmuje teren miasta Tuchów (oraz pozostały obszar gminy) (prócz części włączonych uprzednio w obszar Parku Krajobrazowego Pasma Brzanki). OKCH utworzono w celu ochrony istniejących zasobów i walorów przyrodniczych oraz kulturowych b. woj. tarnowskiego. Pomniki przyrody Obiekt Nr ew. Położenie Właściciel Lipa drobnolistna 052 Tuchów, przy kościele Św. Jakuba Diecezja Tarnowska Dęby szypułkowe 3 szt. 053 park miejski w Tuchowie Skarb Państwa Grupa 3 lip i 1 kasztanowca 263 teren Klasztoru OO Redemptorystów w Tuchowie Klasztor OO Redempt. Dąb szypułkowy o obwodzie 610 cm 264 Grunt ob. J. Cichego; ul. Graniczna 19a; Tuchów J. Cichy, zam. Tuchów, Graniczna 19a Lipa szerokolistna 265 Grunt P. Zofii Brodło: ul. Wysoka 20; Tuchów Z. Brodło, Tuchów, ul. Wysoka 20 Lipa drobnolistna 266 Grunt Pana Kazimierza Bernala, ul. Daleka 16; Tuchów K. Bernal, ul. Daleka 16 Dąb szypułkowy 324 Tuchów, na gruncie p. Galusa, ul. Drelicharza p. Bogdan Galus, Tuchów, Długa 19 51 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Ochrona udokumentowanych złóż kopalin Na terenie gminy udokumentowano zasoby gazu ziemnego i surowców ilastych. Wydano koncesje dla eksploatacji: kopalina nazwa obszaru górniczego gaz ziemny „Tuchów – Dąbrówka TuchowskaBurzyn Surowce ilaste ceramiki budowlanej` „Tuchów” nr i data koncesji 27/93 16.04.1993 OŚ 2/7512/K/14/97 z dn. 12.11.1997 dla kogo Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownicze Zakł. BudowlanoProdukcyjny w Tarnowie. J. Machnik okres koncesji 25 lat (do r. 2013) do 31.12.2015 Obszar górniczy Kopalni Gazu Ziemnego Burzyn. • Obszary górnictwa gazowego nie stwarzają wielkich ograniczeń dla zagospodarowania. Jednak każda inwestycja wznoszona na obszarze górniczym wymaga uzgodnienia z Urzędem Górniczym. Spod innego zainwestowania wyłączone są także obszar kopalni oraz szyby eksploatacyjne wraz ze strefą o kształcie okręgu o promieniu 60 m. • Obszary górnicze eksploatacji surowców ilastych są wyłączone spod innego zagospodarowania, które będzie możliwe dopiero po wyeksploatowaniu złoża. Dla obszarów i obiektów objętych ochroną prawną obowiązują ustalenia, określone w odpowiednich rozporządzeniach, zarządzeniach, lub decyzjach, dotyczących objęcia ochroną prawną tych obszarów i obiektów, nakazujące zachowanie wielkości i wartości ekologicznej istniejących systemów przyrodniczych, zakazujące lokalizacji działalności mogącej spowodować zanieczyszczenie gleby, powietrza, wód podziemnych lub powierzchniowych. I tak w przypadku obszaru chronionego krajobrazu obowiązują następujące ograniczenia: • Zakazuje się: - dokonywania zmian stosunków wodnych, obniżających potencjał ekologiczny siedlisk, - niszczenia zadrzewień i zakrzewień, - prowadzenia linii energetycznych o napięciu powyżej 110 kV. • Nakazuje się: - hamowanie procesów degradacji oraz ochronę podstawowych kompleksów środowiska poprzez: - tworzenie lepszych warunków retencji, - ograniczenie wytwarzania zanieczyszczeń gazowych, pyłowych, ścieków i odpadów poprzez zmiany technologiczne, - porządkowanie gospodarki ściekowej i odpadami, - modernizację istniejących i realizację nieuciążliwych systemów grzewczych, - propagowanie, popieranie i inicjowanie rolnictwa ekologicznego, - promowanie wszelkich form turystyki. 52 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 5. Poprawa stanu środowiska kulturowego Obowiązek ochrony środowiska kulturowego wynika z przepisów ustawy o ochronie dóbr kultury, która ustala nadzór Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków nad wszelkimi działaniami w obrębie obiektów zabytkowych lub w ich sąsiedztwie. Wyznacza się następujące strefy ochrony konserwatorskiej: I - Strefa ścisłej ochrony konserwatorskiej: dotyczy obiektów wpisanych do rejestru zabytków i innych o najwyższych walorach zabytkowych, przewidywanych docelowo do wpisu do rejestru zabytków, lub objęcia inną formą ochrony (np. rezerwat lub park kulturowy). Strefa może dotyczyć pojedynczych obiektów architektury, małej architektury, parków, cmentarzy lub układów i zespołów zabudowy, obszarów krajobrazu kulturowego i naturalno - kulturowego oraz bezpośredniego otoczenia i obszarów ekspozycji widokowej wymienionych obiektów. W strefie tej zasadą postępowania powinno być: 1. utrzymanie stanu istniejącego oraz konserwacja i rewaloryzacja obiektów i zespołów zabytkowych 2. wyprzedzające uzgadnianie wszelkich prac remontowych i form zagospodarowania z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków 3. wykluczenie wprowadzania inwestycji kubaturowych oraz podporządkowanie wszelkich form zagospodarowania potrzebie ochrony zabytku, w tym również ochronie widoku na zabytek 4. w przypadku potrzeby rekompozycji zespołu (likwidacji, odtworzenia lub dopełnienia któregoś z elementów) niezbędne jest poprzedzenie działań opracowaniem studium historycznego z wytycznymi konserwatorskimi lub studium historyczno krajobrazowego. 5. • II - Strefa częściowej ochrony konserwatorskiej: • • 1. 2. 3. 4. 5. dotyczy zespołów osadniczych, kompozycji krajobrazowych, cennych krajobrazów kulturowych, układów zabudowy o charakterze mieszanym, w których mimo przewagi współczesnego zainwestowania czytelne są historyczne układy kompozycyjne i walory kulturowe. W strefie tej zasadą postępowania powinno być: utrzymanie historycznego układu zabudowy, sieci drożnej, kontynuacja historycznych reguł przy podziale działek, zachowanie skali i intensywności zabudowy nowe inwestycje kubaturowe pod względem lokalizacji, gabarytów i form architektonicznych powinny stanowić dopełnienie kompozycji, lub podlegać zasadzie kontynuacji podporządkowanej ochronie istniejących walorów w szczególnych wypadkach zagospodarowanie danego obszaru wymaga opracowania kompleksowego studium krajobrazowego umieszczenie reklam i tablic informacyjnych (po za wymaganymi przez względy bezpieczeństwa i przepisy szczegółowe np. o ruchu drogowym) powinno podlegać każdorazowemu uzgodnieniu formy przez Służbę Konserwatorską. Wykluczone jest wprowadzanie reklam wielkogabarytowych (np. typu bilboard) działania projektowe i inwestycyjne wymagają uzgodnienia z Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków. III - Strefa ochrony krajobrazu: • • dotyczy obszarów szczególnie cennych pod względem krajobrazowym oraz osi widokowych, panoram i obszarów ekspozycji poszczególnych obiektów bądź zespołów dóbr kultury W strefie tej zasadą postępowania powinno być: 53 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 1. ograniczenie zainwestowania terenu w sposób umożliwiający utrzymanie stanu zachowania obszarów wartościowych przyrodniczo i krajobrazowo, lub uczytelnienie ekspozycji widokowej wskazanych obiektów 2. uzgadnianie działań inwestycyjnych z Służbą Ochrony Zabytków, lub w przypadku dominacji walorów przyrodniczych z Służbami Ochrony Środowiska. IV - Ochrona jednostkowa obiektu: • • dotyczy obiektów budownictwa i małej architektury o znaczeniu lokalnym. Ochrona jednostkowa powinna zapewnić: 1. zachowanie obiektu w dobrym stanie technicznym, bez zmian zagrażających zatarciem cech indywidualnych lub stylowych 2. utrzymanie ekspozycji obiektu w bezpośrednim otoczeniu 3. uzgadnianie działań dotyczących obiektu z Służbą Ochrony Zabytków. Wytyczne ogólne dla obszaru Gminy Na całym obszarze Gminy powinny obowiązywać zasady ochrony krajobrazu naturalno – kulturowego i kulturowego, w zakresie umożliwiającym zachowanie czytelnych granic osadnictwa, terenów przeznaczonych pod inwestycje, terenów upraw rolnych i innych terenów zielonych. Szczególnej ochronie powinny podlegać zwarte kompleksy leśne. Nowa zabudowa powinna uzupełniać istniejące układy lub stanowić rozwinięcie (kontynuację) istniejących układów przestrzennych o historycznej genezie. Współczesna zabudowa mieszkalna powinna powstawać na podstawie projektów nawiązujących pod względem skali, bryły i usytuowania względem dróg i sąsiadów do tradycji lokalnej. Budynki użyteczności publicznej i usług powinny być projektowane indywidualnie, z uwzględnieniem projektu zagospodarowania ich otoczenia i zieleni. Nazewnictwo - w granicach ścisłej strefy ochrony konserwatorskiej obowiązuje ochrona (zachowanie) tradycyjnych nazw miejscowych, w tym ulic o udokumentowanej tradycji historycznej. Ewentualne zmiany nazw miejscowych i tworzenie nazw nowych na pozostałych obszarach, przeprowadzane zgodnie z pragmatyką administracyjną na szczeblu gminy, powinno być poprzedzone konsultacją specjalisty historyka. 6. Poprawa warunków i jakości życia mieszkańców Osiągniecie wysokiej jakości życia wymagać będzie: • • • • • • zapewnienia możliwości przestrzennych rozwoju usług publicznych i komercyjnych, dostosowanie obiektów oświatowych do wymogów reformy oświaty zorganizowania systemów nowoczesnej infrastruktury technicznej i komunikacyjnej o właściwych parametrach technicznych, poprzez budowę i modernizację sieci dróg, kanalizacji sanitarnej i opadowej, sieci wodociągowej, umożliwiających kompleksową obsługę terenów mieszkaniowych i podniesienie poziomu wyposażenia zabudowy, wyznaczenia terenów dla realizacji nowej zabudowy mieszkaniowej oraz terenów wymagających przekształceń i rehabilitacji, określenia zasad porządkowania przestrzeni publicznych oraz zasad zagospodarowania szczególnych miejsc tożsamości gminy. określenia zasad kształtowania centrum miejscowości gminnej (gminnego ośrodka usługowego), 54 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Rozwój usług publicznych Poprawa dostępności usług publicznych na terenie miasta Tuchowa do roku 2010 będzie wymagała podjęcia następujących działań w obszarach (w tym również zapewnienia odpowiedniej rezerwy terenów na ewentualne przedsięwzięcia): Ochrona zdrowia i opieka społeczna: • rozbudowa szpitala o pomieszczenia dla oddziału chirurgicznego, utworzenie centralnej sterylizatorni oraz rezerwowego ujęcia wody • utworzenie oddziału ratownictwa medycznego • utworzenie zakładu pielęgnacyjno opiekuńczego • utworzenie centralnej spalarni odpadów medycznych zabezpieczających potrzeby Gminy Tuchów jak również gmin; Ciężkowice, Gromnik, Rzepiennik Strzyżewski, Szerzyny • utworzenie jadłodajni oraz małej noclegowni ( do 15 miejsc) dla osób bezdomnych • utworzenia na bazie istniejących a niewykorzystanych obiektów (wygospodarowanie) niewielkiej puli mieszkań socjalnych ( ok. 20 mieszkań). Oświata Dostosowanie obiektów oświatowych do wymogów reformy oświaty. Zamierzenia inwestycyjne gminy Tuchów dotyczące modernizacji obiektów oświatowych w podziale na szkoły: • Szkoła Podstawowa Piotrkowice: wymiana stolarki, remont dachu, wymiana pokrycia, docieplenie i elewacja, dobudowa sali sportowej • Szkoła Podstawowa Łowczów: wymiana stolarki, wymiana kotłowni i centralnego ogrzewania, docieplenie i elewacja, dobudowa sali sportowej • Szkoła Podstawowa Buchcice: wymiana stolarki, docieplenie i elewacja, • Szkoła Podstawowa Dąbrówka Tuchowska: wymiana stolarki, wymiana pokrycia dachowego, docieplenie i elewacja, odwodnienie • Szkoła Podstawowa Burzyn: dobudowa sali sportowej, • Szkoła Podstawowa Lubaszowa: remont i wymiana dachu, remont centralnego ogrzewania, docieplenie i elewacja • Szkoła Podstawowa Tuchów: zmiana pokrycia dachu, wymiana stolarki okiennej, docieplenie i elewacja • Gimnazjum w Tuchowie: rozbudowa Liceum Ogólnokształcącego pod potrzeby gimnazjum • Gimnazjum w Siedliskach: dobudowa sali sportowej • Gimnazjum w Karwodrzy: wymiana stolarki okiennej, docieplenie wraz z elewacją, dobudowa sali sportowej • Szkoła Podstawowa Trzemesna: remont dachu i zmiana pokrycia, wymiana stolarki, remont kotłowni, docieplenie i elewacja, • Szkoła Podstawowa Zabłędza: remont dachu, zmiana pokrycia, wymiana stolarki, remont kotłowni, docieplenie i elewacja, dobudowa sali sportowej • Zespół Szkół w Jodłówce Tuchowskiej: dobudowa sali sportowej, wymiana stolarki okiennej, docieplenie i elewacja, Sport i rekreacja • zagospodarowanie rekreacyjno wypoczynkowe terenów w Tuchowie (np. kortów tenisowych, wędkarskie łowiska komercyjne itp.) po zaniechaniu korzystania z czynnego dotychczas wysypiska śmieci i rekultywacji tych terenów. • zagospodarowanie rekreacyjno wypoczynkowe terenów przy ulicy Kolejowej naturalnego terenu niedzielnych spacerów mieszkańców miasta. • zagospodarowanie rekreacyjne terenów w centrum miasta z przeznaczeniem na budowę kompleksu sportowo-rekreacyjnego z pływalnią 55 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów • • czerwiec 2004 wygospodarowanie terenu celem utworzenia placów zabaw dla dzieci na osiedlach domków jednorodzinnych - osiedla „Warzywna” (teren za Klasztorem) oraz osiedle „Za Torem”. zorganizowanie zaplecza socjalnego dla powstających tras rowerowych w oparciu o funkcjonujące lub nowo projektowane parkingi Kierunki rozwoju mieszkalnictwa w mieście Tuchów Charakterystyka stanu obecnego W porównaniu ze średnią krajową dla małych miast (294 mieszkania na 1000 osób w miastach do 10 tys. mieszkańców) liczba mieszkań przypadająca na 1000 mieszkańców jest w Tuchowie znacznie niższa. Wskaźnik ten wynosił w końcu 1998 r. 235 mieszkania/1000 osób. Relacja liczby mieszkań do liczby mieszkańców świadczy o niskiej dostępności mieszkań w mieście. Przewidywane kierunki rozwoju mieszkalnictwa Obok dominującego popytu na budynki jednorodzinne, w mieście Tuchowie zaznacza się zapotrzebowanie na mieszkania w budynkach wielorodzinnych (spółdzielczych). Przewiduje się, że w perspektywie dwudziestu lat udział takich mieszkań w mieście nieznacznie wzrośnie ( z obecnych 26 % do 27 %). Należy liczyć się z możliwością zmiany struktury aktualnego popytu na mieszkania w miarę restrukturyzacji w gospodarce rolniczej na terenie gminy. W przypadku pogłębiania się nieopłacalności gospodarki w małych gospodarstwach rolnych istnieje prawdopodobieństwo powiększania się popytu na tanie mieszkania własnościowe i czynszowe, kosztem popytu na budynki jednorodzinne. Może to wpłynąć na dalszy rozwój budownictwa spółdzielczego – własnościowego lub typu TBS. W tym przypadku zapotrzebowanie na uzbrojone tereny dla budownictwa wielorodzinnego, a także na zwarte budownictwo jednorodzinne może się wyraźnie powiększyć. Zarys struktury przyrostu mieszkań W mieście przyrost mieszkań realizowany będzie w większości w budownictwie jednorodzinnym (ok. 71 %). Niemniej istniejący popyt na mieszkania w budynkach wielorodzinnych będzie wyrażał się 29 % udziałem tych mieszkań w przyroście ogółem. Struktura przyrostu mieszkań w latach 2000 – 2020 (prognoza) Lp. Wyszczególnienie 1. Miasto 204 1.1. 1.2. - budownictwo wielorodzinne - budownictwo jednorodzinne 72 132 175 2011 r. – 2020 r. 380 RAZEM 20002020 r. 759 50 125 100 280 222 537 2000 r..-2005 r. 2006 r.-2010 r. Lista zadań do realizacji według hierarchii ważności. Wykaz działań i inwestycji publicznych warunkujących realizację celów rozwoju lokalnego i ponadlokalnego. Zadania o charakterze ponadlokalnym • • • Ochrona wód zlewni rz. Dunajec poprzez realizację przedsięwzięcia pn. Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów w zlewni rzeki Biała dopływ Dunajca Modernizacja drogi wojewódzkiej nr 977 oraz budowa chodników. Modernizacja dróg powiatowych Lubaszowa – Siepietnica - Siedliska – Pleśna oraz budowa chodników. 56 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów • • • • Rozbudowa i modernizacja LO w Tuchowie i remont Ponadgimnazjalnych. Remont budynku szpitala. Remont Komisariatu Policji. Remont i rozbudowa obiektów DWD w Jodłówce Tuchowskiej. czerwiec 2004 Zespołu Szkół Zadania o charakterze lokalnym – długoterminowe • • • • Budowa, remonty i modernizacje sieci dróg gminnych wraz z budową chodników. Modernizacja ścieżek rowerowych i szlaków turystycznych oraz budowa platformy widokowej. Regulacja rzek i potoków, budowa zbiornika małej retencji w celach turystycznych i przeciwpowodziowych. Likwidacja zagrożeń ekologicznych (dzikie wysypiska). Zadania o charakterze lokalnym – średnioterminowe • • • • • • • • Rozbudowa systemu kanalizacji sanitarnej i modernizacja oczyszczalni ścieków. Rozbudowa sieci wodociągowej i modernizacja ujęcia wody. Rekultywacja terenu po wysypisku śmieci. Budowa placówek oświatowych. Budowa sal gimnastycznych. Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego z pływalnią Remont i modernizacja obiektów sportowych. Budowa kaplicy cmentarnej. Zadania o charakterze lokalnym – krótkoterminowe • • • • • • • • • • Remonty i modernizacja placówek oświatowych. Zagospodarowanie terenu obok osiedla Centrum dla celów rekreacyjnych miejscowej ludności. Renowacja budynku „Sokół” i modernizacja Amfiteatru. Remont i modernizacja budynków mienia komunalnego. Przebudowa drogi na osiedlu Centrum. Budowa ulicy Działkowiczów. Budowa drogi do terenów przemysłowych. Budowa parkingów. Modernizacja chodników i ciągów pieszych. Budowa boiska przy szkole podstawowej w Tuchowie. Przy opracowaniu listy zadań do realizacji wg hierarchii ważności kierowano się również opracowaną wcześniej Strategią Rozwoju Gminy Tuchów na lata 1999-2010 w której określono następujące kierunki rozwoju gminy: 1. Tworzenie nowych miejsc pracy Uzasadnienie: Redukcja zatrudnienia w zakładach przemysłowych Tarnowa spowodowała utratę miejsc pracy również przez mieszkańców gminy Tuchów. W tej sytuacji zmuszeni są oni do większej aktywności gospodarczej zarówno w sferze rolniczej, jak i pozarolniczej. Rozwój gospodarczy gminy zależeć będzie głównie zarówno od samych mieszkańców, jak i odpowiednich działań podejmowanych przez władze administracyjne i samorządowe gminy. Niezbędna jest przede wszystkim szeroka edukacja z zakresu podejmowania działalności na własny rachunek (w tym marketingu i promocji) oraz zasad tworzenia i działania grup producentów (w tym także pomoc organizacyjna); stworzenie warunków dla rozwoju 57 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 przetwórstwa rolno-spożywczego zarówno przez samych producentów rolnych (produkcja dużych partii jednorodnego produktu), jak i władze gminy, w gestii, których leży m.in. opracowanie zasad przyznawania ulg i zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych. Cele strategiczne: 1. Rozwój przedsiębiorczości rolniczej 2. Rozwój przedsiębiorczości pozarolniczej 3. Rozwój turystyki i agroturystyki 2. Oświata, rekreacja, sport Uzasadnienie: Od wieków mieszkańcy Tuchowa doceniają wiedzę i naukę. Już w XV wieku większość zamieszkujących tu rzemieślników była wykształcona. Wielu mieszkańców Tuchowa studiowało w Akademii Krakowskiej, a jeden z nich ufundował nawet stypendium dla dwu uczniów z Tuchowa, szerząc tym samym oświatę w swym rodzinnym mieście. Dużą wagę przywiązywano tu także do krzewienia kultury fizycznej. Już na początku XX wieku wybudowano w Tuchowie budynek dla Towarzystwa Gimnastycznego Sokół. Na terenie gminy poza szkołami podstawowymi istnieją także dwie szkoły średnie: liceum ogólnokształcące i zespół szkół zawodowych. Stan techniczny wielu z nich jest jednak zły. Niezbędne, zatem jest podjęcie działań zmierzających do poprawy bazy oświatowej, oraz zaplecza sportowego i rekreacyjnego. Cele strategiczne: 1. Budowa i rozbudowa szkół 2. Budowa boisk sportowych z zapleczem 3. Budowa kąpieliska nad rzeką Białą 4. Budowa basenu 3. Infrastruktura Uzasadnienie: Rozwój infrastruktury jest jednym z celów priorytetowych gminy Tuchów. Chodzi tu głównie o sieć wodociągową, kanalizację i drogi. Właściwa infrastruktura jest podstawą realizacji wielu zadań zmierzających do osiągnięcia właściwie wszystkich celów priorytetowych. gminy. W efekcie służy ona całej społeczności gminy. Cele strategiczne: 1. Zbudowanie sieci wodociągowej na 80 % obszaru gminy 2. Dokończenie budowy sieci kanalizacji sanitarnej w Tuchowie oraz budowa kanalizacji w sołectwach: Burzyn, Lubaszowa, Dąbrówka Tuchowska, Siedliska 3. Rozwój infrastruktury drogowej - remonty, modernizacja i budowa dróg i ulic 4. Ochrona środowiska Uzasadnienie: Przez ochronę środowiska zyskamy poprawę warunków życia, co korzystnie wpłynie na kondycję obecnych i przyszłych pokoleń. Zachowamy także walory krajobrazu i dobra kulturowe gminy Tuchów i gmin sąsiednich. Cele strategiczne: 1. Zbudowanie składowiska odpadów komunalnych, na którym prowadzona będzie segregacja i częściowa utylizacja odpadów. 2. Ochrona powietrza poprzez likwidację kotłowni węglowych i zamianę na kotłownie gazowe. 3. Zwiększenie lesistości gminy do poziomu średniej krajowej. 4. Regulacja rzek i potoków. 58 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Lista zadań do realizacji według hierarchii ważności. Hierarchia ważności projektów/zadań lata realizacji 2004 - 2006 Całkowity koszt projektu (w zł) Wkład własny (w zł) 922.872,65 236.993,95 1.350.730,53 352.653,78 855.130,24 233.729,71 10.272.000 2 904 499 Budowa Szkoły Podstawowej w Burzynie 1.377.713 1.377.713 6 Budowa Szkoły podstawowej w Siedliskach 1.757.303 1.526.303 7 Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Karwodrzy 310.000 310.000 Termo modernizacja Szkoły Podstawowej w Łowczowie 200.000 200.000 Budowa Szkoły Podstawowej w Lubaszowej 952.206 952.206 Budowa boiska przy Szkole Podstawowej w Tuchowie 100.000 100.000 2.500.000 1.250.000 Renowacja budynku „Sokoła” i modernizacja Amfiteatru 300.000 300.000 Modernizacja kotłowni Domu Kultury 200.000 200.000 Budowa ulicy Działkowiczów wraz z parkingiem 224.000 224.000 Budowa infrastruktury drogowej na terenach przemysłowych 90.000 90.000 Budowa chodnika wraz z kanalizacją opadową w ciągu drogi wojewódzkiej w miejscowości Dąbrówka Tuchowska 492.412 246.205 Budowa chodnika w ciągu dróg powiatowych w Siedliskach, Burzynie, Karwodrzy i Lubaszowej 180.000 180.000 Zagospodarowanie terenu przy osiedlu Centrum dla celów rekreacyjnych miejscowej ludności 60.000 60.000 387.000 387.000 809.367 209.367 Lp. 1 2 3 4 5 8 9 10 11 13 14 15 16 17 18 19 20 21 Nazwa zadania Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchówmiejscowości: Dąbrówka Tuchowska, Siedliska Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, Ryglicka Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowościach Piotrkowice, Tuchów-Kielanowice Budowa kanalizacji - Burzyn, Dąbrówka Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Tuchów Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią Modernizacja chodników Kolejowa, Szpitalna, Zielona, Daszyńskiego i Mickiewicza oraz ciągu pieszego od ul. Jana Pawła II do ulicy Reymonta Budowa wodociągu dla miasta i Gminy Tuchów w miejscowości Jodłówka Tuchowska, Tuchów – Okólna, Długa, Brzozówki, Kolejowa 59 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Hierarchia ważności projektów/zadań lata realizacji 2007 – 2013 Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15, Nazwa projektu/zadania Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów wraz z modernizacją oczyszczalni ścieków Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów oraz modernizacja ujęcia wody w Lubaszowej Budowa i modernizacja dróg gminnych, parkingów oraz chodników Realizacja programu rozwoju gospodarki turystycznej „Pogórze – odkrywanie tajemnicy” Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią Budowa infrastruktury drogowej na terenach przemysłowych Regulacja rzek i potoków w miejscowościach Jodłówka Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Karwodrza oraz rzeki Biała Realizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Tuchów Budowa sal gimnastycznych przy szkołach podstawowych i gimnazjach Modernizacja Szkoły Podstawowej w Tuchowie Modernizacja obiektów sportowych w Tuchowie, Burzynie, Lubaszowej, Siedliskach, Łowczowie i Dąbrówce Tuchowskiej Remont budynków komunalnych – Dom Kultury, OSP Dąbrówka Tuchowska, Dom nauczyciela Lubaszowa, przedszkole Siedliska, budynek wielofunkcyjny Jodłówka Tuchowska Ochrona zabytków na terenie gminy, cmentarze z I wojny światowej, kapliczki, zabytkowe kamienice Oświetlenie dróg, placów i parkingów Modernizacja Szkoły Podstawowej w Tuchowie Całkowity koszt projektu (w zł) Wkład własny (w zł) 33.750.000 6.750.000 22.384.500 1.432.000 3.500.000 700.000 20.000.000 4.000.000 6.500.000 975.000 2.000.000 525.000 100.000.000 200.000 5.050.000 1.010.000 2.000.000 1.000.000 200.000 100.000 2.500.000 1.000.000 968.000 968.000 398.000 198.000 250.000 250.000 200.000 100.000 60 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 IV . REALIZACJA ZADAŃ i PROJEKTÓW Wybór projektów został dokonany na podstawie następujących kryteriów: 1. Stopnia ważności projektu dla społeczności gminy 2. Stopnia technicznego i organizacyjnego przygotowania projektu 3. Możliwości sfinansowania projektu 4. Wpływu projektu na podniesienie atrakcyjności inwestycyjnej i turystycznej obszaru, którego dotyczy 5. Wpływ projektu na rozwój ponadlokalny W kontekście powyższych kryteriów wyłoniono dwie kategorie projektów. Pierwsza kategoria realizowana będzie w latach 2004 – 2006 i dotyczy przedsięwzięć najważniejszych, przygotowanych technicznie i organizacyjnie do realizacji i możliwych do sfinansowania. Druga kategoria realizowana będzie w latach 2007 – 2013 i dotyczy przedsięwzięć równie ważnych, lecz nie przygotowanych do realizacji i niemożliwych do sfinansowania. Wydzielono również zadania nieinwestycyjne („miękkie” projekty). Wszystkie zadania planowane do realizacji w latach 2004 – 2006 oraz 2007 – 2013 są zgodne z Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego. 61 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 a.1. Planowane do wykonania w okresie 2004-2006r. zadania inwestycyjne realizowane w oparciu o projekty/przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury technicznej i budownictwa kubaturowego. I. Przedsięwzięcia/projekty i inwestycje z zakresu: wodociągów i kanalizacji Przedsięwzięcie/projekt Lp Zadanie inwestycyjne 1 2 1.Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów 1.1 2.1 8 9 10/2005 Gmina Tuchów, ARiMR Podłącz. 61 gosp.dom., powst. 4 nowych firm i 2 gospo. agroturyst., nowe miejsca pracy (4 stałe i 2 sezonowe). 10/2005 Gmina Tuchów, ARiMR Podłącz. 23 gosp.dom., powst. 3 nowych firm i 10 gospo. agroturyst., nowe miejsca pracy (5 stałe i 10 sezonowe). Rozpoczęcie Zakończenie 3 4 5 6 7 16 322 613,57 Nakłady na przedsięwzięcie 1991 2010 912 896 Razem na inwestycję 234 432 Budżet JST 05/2004 678 464 SAPARD 922 873 Razem na inwestycję 236 994 Budżet JST 05/2004 685 879 SAPARD 10 272 000 Razem na inwestycję 2 904 499 Budżet JST 7 367 501 EFRR ze ZPORR 2 164 830 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 854 245 Razem na inwestycję 60 597 643,76 Budowa kanalizacji - Burzyn, Dąbrówka Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Tuchów 8 787 912 Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Piotrkowice, Tuchów-Kielanowice 62 Oczekiwane rezultaty Źródła finansowania Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, Ryglicka 2. Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Nakłady do poniesienia Budowa kanalizacji dla miasta i gminy 1.2 Tuchów-miejscowości: Dąbrówka Tuchowska, Siedliska 1.3 Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Wartość przedsięwzięcia 239 134 Budżet JST 615 112 SAPARD 09/2004 12/2006 1 990 2 010 05/2004 05/2004 Gmina Tuchów, Urząd Marszałkowski Gmina Tuchów, ARiMR Podłącz. 270 gosp.dom., powst. 4 nowych firm i 2 gospo. agroturyst., nowe miejsca pracy (4 stałe i 2 sezonowe). Podłącz. 27 gosp.domowych, powst. 5 nowychfirm i 3 gospo. agroturyst., nowe miejsca pracy (5 stałe i 6 sezonowe). Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 2 Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Jodłówka 2.2 Tuchowska, Tuchów - ulice: Okólna, Długa, Brzozówki, Kolejowa, czerwiec 2004 3 4 809 367 Razem na inwestycję 209 367 Budżet JST 600 000 EFRR ze ZPORR 5 6 7 05/2004 10/2006 Gmina Tuchów, ARiMR 8 1. Podłączenie 100 gosp. dom. 2. Wzrost poziomu zwodociągowania gminy z 37,2% do 39,04% II. Przedsięwzięcia/projekty i inwestycje z zakresu: budownictwa kubaturowego Przedsięwzięcie/projekt Lp. Wartość przedsięwzięcia Źródła finansowania 4 817 245 Nakłady na przedsięwzięcie 1 377 713 Razem na inwestycję 1 377 713 Budżet JST Zadanie inwestycyjne 1. Rozbudowa sieci szkół w gminie Tuchów 1.2 Nakłady do poniesienia Budowa Szkoły Podstawowej w Burzynie Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Rozpoczęcie Zakończenie 1990 2010 Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w 1.4 Łowczowie 1.5 Budowa Szkoły Podstawowej w Lubaszowej Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej i 1.6 Gimnazjum w Karwodrzy 63 1 757 303 Razem na inwestycję 1 526 303 Budżet JST 231 000 UKFIS 200 000 Razem na inwestycję 200 000 Budżet JST 0,00 WFOŚiGW 952 206 Razem na inwestycję 952 206 Budżet JST 0 Inne źródła 560 000 Razem na inwestycję 560 000 Budżet JST 0 Inne źródła 1. Nauka na jedną zmianę 2.Lepsze warunki nauczania 3. Lepsze warunki dla nauki 4.Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce 2005 Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 2001 2006 Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 1. Nauka na jedną zmianę 2.Lepsze warunki nauczania 3. Lepsze warunki dla nauki 4.Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce 2005 2006 Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 1.Zmniejszenie zużycia energii cieplnej 2. Zmniejszenie kosztów ogrzewania 2006 Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 1. Nauka na jedną zmianę 2.Lepsze warunki nauczania 3. Lepsze warunki dla nauki 4.Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce 2006 Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 1. Nauka na jedną zmianę 2.Lepsze warunki nauczania 3. Lepsze warunki dla nauki 4.Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce 2002 Inne źródła Rozbudowa Szkoły Podstawowej i 1.3 Gimnazjum w Siedliskach – sala gimnastyczna Oczekiwane rezultaty 2003 2004 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 1.7 1.8 2 Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Zabłędzy Budowa boiska przy Szkole Podstawowej w Tuchowie 2. Budowa kompleksu sportoworekreacyjnego w Tuchowie 2.1 9 000 000 Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią czerwiec 2004 3 4 112 523 Razem na inwestycję 112 523 Budżet JST 0 Inne źródła 100 000 Razem na inwestycję 100 000 Budżet JST 0 Inne źródła 2 500 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 2 500 000 Razem na inwestycję 1 250 000 Budżet JST 1 250 000 UKFiS, EFRR 5 2003 6 2006 2004 2005 2004 2007 7 8 Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 1. Nauka na jedną zmianę 2.Lepsze warunki nauczania 3. Lepsze warunki dla nauki 4.Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły 1. Zwiększenie liczby młodzieży uprawiającej sport 2. Poprawa stanu zdrowia i kondycji fizycznej dzieci i młodzieży 3. Pożyteczne zagospodarowanie wolnego czasu 1. Rozwój lokalnego biznesu 2004 2007 Gmina Tuchów, Starostwo (turystycznego) 2. Stworzenie dodatkowych miejsc pracy. Powiatowe w Tarnowie, 3. Wdrożenie nawyku aktywnego i UKFiS pożytecznego spędzania czasu wolnego III. Przedsięwzięcia/inwestycje pozostałe (z zakresu budownictwa) Przedsięwzięcie/projekt Lp. Wartość przedsięwzięcia 1.2 1.3 Rozbudowa cmentarza w Tuchowie Renowacja budynku “Sokół” Modernizacja Amfiteatru 2. Modernizacja kotłowni gminnych 2.1 Źródła finansowania Zadanie inwestycyjne 1. Renowacja zabytków. Cmentarze 1.1 Nakłady do poniesienia Modernizacja kotłowni Domu Kultury w Tuchowie 64 532 778 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 232 778 Razem na inwestycję 232 778 Budżet JST 0,00 Inne źródła 200 000 Razem na inwestycję 200 000 Budżet JST 0,00 Inne źródła 100 000 Razem na inwestycję 100 000 Budżet JST 0,00 Inne źródła 200 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 200 000 Razem na inwestycję 200 00 Budżet JST 0,00 Inne źródła Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Oczekiwane rezultaty Rozpoczęcie Zakończenie 2004 2007 2003 2006 2004 2007 Gmina Tuchów, Dom Kultury 1. Poprawa stanu technicznego budynku, 2. Nowe pomieszczenia na działalność w Tuchowie gospodarczą 2005 2006 Gmina Tuchów, Dom Kultury 1.Poprawa stanu technicznego amfiteatru. 2. Zwiększeni liczby organizowanych w Tuchowie imprez kulturalnych 2004 2006 2005 2006 Gmina Tuchów, Parafia św. 1. Nowe miejsca pochówku, 2. Poprawa warunków sanitarnych Jakuba Ap. Gmina Tuchów, Dom Kultury 1.Zmniejszenie emisji spalin. 2. Zmniejszenie kosztów ogrzewania w Tuchowie Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 IV. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu: drogownictwa Przedsięwzięcie/projekt Lp Wartość przedsięwzięcia 1.2 Budowa ulicy Działkowiczów wraz ze zjazdem Budowa infrastruktury drogowej na terenach przemysłowych Budowa chodnika z kanalizacją deszczową w 1.3 ciągu drogi wojewódzkiej w miejscowości Dąbrówka Tuchowska 2. Oświetlenie ulic, placów i dróg 2.1 2.2 2.3 Źródła finansowania Zadanie inwestycyjne 1. Drogi gminne (modernizacja drogi, budowa i remonty chodników) 1.1 Nakłady do poniesienia Oświetlenie drogi przy ul. Stawarza i powiatowej w Lubaszowa, Siedliskach i Mesznej Opackiej 291 925 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 101 925 Razem na inwestycję 101 925 Budżet JST - Inne źródła 90 000 Razem na inwestycję 90 000 Budżet JST - Inne źródła 100 000 Razem na inwestycję 100 000 Budżet JST - Inne źródła 227 079,00 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 176 573,00 Razem na inwestycję 81 262,00 Budżet JST 95 311,00 Inne źródła 14 006,00 Razem na inwestycję Oświetlenie drogi w Jodłówce Tuchowskiej 14 006,00 Budżet JST - Inne źródła Dobudowa oświetlenia w ciągu drogi wojewódzkiej w miejscowości Dąbrówka Tuchowska 36 500,00 Razem na inwestycję 36 500,00 Budżet JST - Inne źródła 65 Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Instytucje i podmioty uczestniczące we wdrażaniu Oczekiwane rezultaty Rozpoczęcie Zakończenie 1990 2006 2004 2006 Gmina Tuchów 1. Poprawa bezpieczeństwa. zmniejszenie kosztów dojazdu mieszkańców 2004 2006 Gmina Tuchów 1. Nowe przedsiębiorstwa. 2.Nowe miejsca pracy. 3.Zwiększenie dochodów gminy 2004 2006 Gmina Tuchów 1.Usprawnienie komunikacji dla pieszych. 2. Poprawa bezpieczeństwa 1990 2006 2003 2005 Gmina Tuchów, Zarząd Dróg 1.Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnego. Powiatowych 2. Zmniejszenie przestępczości. 2003 2005 Gmina Tuchów, Zarząd Dróg 1.Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnego. Powiatowych 2. Zmniejszenie przestępczości. 2004 2004 Gmina Tuchów, Zarząd Dróg 1.Poprawa bezpieczeństwa komunikacyjnego. Powiatowych 2. Zmniejszenie przestępczości. 2. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 a.2. Planowane do wykonania w okresie 2004-2006 r. pozostałe zadania realizowane w oparciu o projekty/przedsięwzięcia „nieinwestycyjne” i inne. Cel priorytetowy: TWORZENIE NOWYCH MIEJSC PRACY Przedsięwzięcie nr 1. Rozwój przedsiębiorczości rolniczej Cele do osiągnięcia: 1. Stworzenie warunków dla dalszego rozwoju usług i rzemiosła 3. Stworzenie zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych np. poprzez kilkuletnie ulgi podatkowe Oczekiwane efekty: 1. Zwiększenie liczby zakładów rzemieślniczych i usługowych 2. Wzrost liczby miejsc pracy 3. Spadek bezrobocia 4. Wyższe wpływy do budżetu gminy Beneficjenci: 1. Społeczność gminy 2. Pracodawcy 4. Inwestorzy spoza gminy, tworzący nowe miejsca pracy dla mieszkańców gminy Współpracujący Nakłady do poniesienia [zł] Źródło środków 4 5 6 7 Rada Gminy Ośrodek Doradztwa Rolniczego (ODR) Tarnowska Izba Rolnicza (TIR) 100 000 25% z budżetu gminy, w 75% z instytucji i organizacji pozarządowych oraz europejskich Burmistrz gminy wykładowcy z ODR i TIR; szkoła rolnicza Lp Nazwa zadania Termin realizacji Odpowiedzialny 1 2 3 Edukacja z zakresu przedsiębiorczości. Opracowanie i realizacja programu edukacji 1. mieszkańców nt. rolnictwa ekologicznego. Organizacja i szkolenia grup producenckich (organizacji grup producentów, umiejętności pracy w grupie; przygotowanie oferty promocyjnej; 2. organizacja kanałów dystrybucji, zawarcie umów kontraktacyjnych; leki i opieka weterynaryjna): a. Producentów Warzyw i Owoców b. Producentów Ziemniaka c. Producentów Trzody Chlewnej 66 Od zaraz do 2013 Od zaraz do 2013 15 000 80% środki własne producentów, 20 % z budżetu gminy Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 czerwiec 2004 2 3 d. Pszczelarzy Od zaraz do 2013 przetwórstwa pszczelarskich 5 wykładowcy z Burmistrz gminy ODR i TIR; szkoła rolnicza grupy producentów Członkowie grup we współpracy z producenckich ODR i TIR począwszy od utworzenia grup producentów do 2013 grup Burmistrz gminy produktów utworzenia producentów do 2013 Rozwój infrastruktury technicznej (chłodnie, 3. przechowalnie, urządzenia techniczne) 4. Organizacja 4 6 7 50 000 90% środki własne producentów, 10% budżet gminy Środki pomocowe Unii Europejskiej, Członkowie grup producenckich grupy producentów we współpracy z ODR i TIR Środki pomocowe Unii Europejskiej, Członkowie grup producenckich Przedsięwzięcie Nr 2: ROZWÓJ DZIAŁALNOŚCI POZAROLNICZEJ I PRODUKCYJNEJ Cele do osiągnięcia: 1. Stworzenie warunków dla dalszego rozwoju usług i rzemiosła 2. Stworzenie zachęt dla inwestorów krajowych i zagranicznych np. poprzez kilkuletnie ulgi podatkowe Oczekiwane efekty: 1. Zwiększenie liczby zakładów rzemieślniczych i usługowych 2. Wzrost liczby miejsc pracy 3. Spadek bezrobocia 4. Wyższe wpływy do budżetu gminy Beneficjenci: 1. Społeczność gminy 2. Pracodawcy 3. Inwestorzy spoza gminy, tworzący nowe miejsca pracy dla mieszkańców gminy Lp Nazwa zadania 1. Opracowanie systemu ulg podatkowych i zachęt dla inwestorów 2. Inwentaryzacja terenów i obiektów na terenie gminy, które mogłyby być przeznaczone pod określone formy działalności gospodarczej 3. Analiza branżowa działalności gospodarczej firm istniejących na terenie gminy 4. Organizacja kursów i szkoleń z zakresu prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek 67 Termin realizacji Odpowiedzialny Na bieżąco Burmistrz gminy Na bieżąco Burmistrz gminy Na bieżąco Burmistrz gminy Gminne Na bieżąco Centrum Informacji, PUP Współpracujący Nakłady do poniesienia [zł] Źródło środków Budżet gminy MODR Izba Rolnicza Gmina Tuchów Gmina Tuchów, PUP, Dom Kultury 10 000 Środki pozabudżetowe Budżet gminy PUP, środki uczestników kursów i szkoleń Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Przedsięwzięcie Nr 3: czerwiec 2004 TURYSTYKA I AGROTURYSTYKA Cele do osiągnięcia: 1. Promocja turystyczna gminy 2. Rozwój infrastruktury turystycznej i agroturystycznej 3. Rozwój istniejących i powstanie nowych gospodarstw agroturystycznych Oczekiwane efekty: 1. Organizacja 100 nowych gospodarstw agroturystycznych 2. Modernizacja i budowa infrastruktury turystycznej i agroturystycznej 3. Zwiększenie dochodów osobistych rolników 4. Zwiększenie wpływów finansowych do budżetu gminy Beneficjenci: 1. Właściciele gospodarstw agroturystycznych 2. Społeczność gminy Tuchów 3. Turyści Nazwa zadania Lp 1. Edukacja (szkolenia i wyjazdy studyjne) 2. Katalogi gospodarstw agroturystycznych (aktualizacja ofert) Termin realizacji Odpowiedzialny Na bieżąco Rolnicy, MODR Na bieżąco Burmistrz Gminy Współpracujący Nakłady do poniesienia [zł] MODR, Tarnowską Izbą Rolniczą 10 000 MODR, Tarnowską Izbą Rolniczą 10 000 Cel priorytetowy: OCHRONA ŚRODOWISKA Cele strategiczne: 1. 2. 3. 4. 68 Zbudowanie systemu segregacja i częściowa utylizacja odpadów. Ochrona powietrza poprzez likwidację kotłowni węglowych i zamianę na kotłownie gazowe. Zwiększenie lesistości gminy do poziomu średniej krajowej. Regulacja rzek i potoków. Źródło środków Środki własne rolników, fundusze UE Budżet gminy, Środki pozabudżetowe Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Przedsięwzięcie Nr 1: REALIZACJA PLANU GOSPODARKA ODPADAMI W GMINIE TUCHÓW Cele do osiągnięcia: 1. Likwidacja wysypiska śmieci 2. Wprowadzenie segregacja śmieci i częściowa ich utylizacja Oczekiwane efekty: 1. Stworzenie warunków odbioru odpadów stałych z terenu gminy 2. Poprawa stanu środowiska naturalnego Beneficjenci: 1. Mieszkańcy gminy 2. Zakłady pracy zlokalizowane na terenie gminy 3. Zakłady użyteczności publicznej zlokalizowane na terenie gminy Lp Nazwa zadania Odpowiedzialny Współpracujący Nakłady do poniesienia [zł] Źródło środków 50 000 Budżet gminy, NFOŚiGW, WFOŚiGW 2004-2005 Burmistrz Gminy Gmina Tuchów Budowa kompostowni odpadów z 2. systemem zagospodarowania osadów ściekowych 2005-2008 Burmistrz Gminy Gmina Tuchów, Gminy sąsiednie 2 500 000 Zakup kontenerów do selektywnej zbiórki 3. odpadów oraz wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych 2006-2010 Burmistrz Gminy Gmina Tuchów 500 000 1. 69 Techniczne zamknięcie składowiska odpadów komunalnych w Tuchowie Termin realizacji Budżet gminy, środki własne podmiotów NFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe UE Budżet gminy, środki własne podmiotów NFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 b. Planowane do wykonania w okresie 2007-2013 r. zadania inwestycyjne realizowane w oparciu o projekty /przedsięwzięcia z zakresu infrastruktury technicznej i budownictwa kubaturowego i inne długoterminowe. Część zadań inwestycyjnych jest kontynuacją realizowanych projektów/przedsięwzięć w latach 2004-2006. Cel priorytetowy: OŚWIATA, REKREACJA, SPORT w latach 2007-2013 Cele strategiczne: 1. Budowa i rozbudowa szkół 2. Budowa boisk sportowych z zapleczem 3. Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią Przedsięwzięcie Nr 1: BUDOWA I ROZBUDOWA SZKÓŁ Cele do osiągnięcia: 1. Poprawa warunków nauki dzieci i pracy nauczycieli 2. Poprawa stanu zdrowia dzieci i młodzieży Oczekiwane efekty: 1. Nauka na jedną zmianę 2. Rozwinięcie kół zainteresowań oraz w efekcie nowocześniejsze wyposażenie pracowni 3. Wyższy odsetek uczniów z lepszymi wynikami w nauce Beneficjenci: Uczniowie i nauczyciele szkół podstawowych i gimnazjów w gminie Tuchów Termin realizacji Odpowiedzialny Współpracujący 1. Budowa Szkoły Podstawowej w Lubaszowej 2007-2008 Burmistrz Gminy 2. Budowa boisk sportowych z zapleczem 2007-2013 Burmistrz Gminy Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły Gmina Tuchów, Gminna Administracja Oświaty, Dyrektor szkoły Lp 70 Nazwa zadania Nakłady do poniesienia [zł] Źródło środków 500 000 Budżet gminy, Kontrakt Wojewódzki Budżet gminy Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Przedsięwzięcie nr 2: Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią Lp. 1. Nazwa zadania Termin realizacji Budowa stadionu z zapleczem przy pływalni 2007-2008 Burmistrz Gminy Odpowiedzialny Współpracujący Gmina Tuchów, Starostwo Powiatowe w Tarnowie Nakłady do poniesienia Źródło środków [zł] 9 000 000 Budżety gminy i starostwa, środki UE Cel priorytetowy: Infrastruktura Przedsięwzięcie Nr 1: BUDOWA WODOCIĄGÓW Cele do osiągnięcia: 1. Zaopatrzenie mieszkańców w wodę 2. Poprawa rentowności zakładu ujęcia wody 3. Zbudowanie sieci wodociągowej w całej gminie Oczekiwane efekty: 1. Poprawa stanu zdrowia ludności gminy 2. Rozwój przedsiębiorczości lokalnej 3. Rozwój agroturystyki Lp. 1 71 Nazwa zadania Termin realizacji Odpowiedzialny Współpracujący Nakłady do poniesienia [zł] Źródło środków Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów wraz z modernizacją sieci i ujęcia wody w Lubaszowej 2007-2013 Burmistrz Gminy Tuchów 22 385 000 Budżet gminy, Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Cel priorytetowy: OCHRONA ŚRODOWISKA] Cele strategiczne: 1. Zbudowanie systemu segregacja i częściowa utylizacja odpadów. 2. Ochrona powietrza poprzez likwidację kotłowni węglowych i zamianę na kotłownie gazowe. 3. Zwiększenie lesistości gminy do poziomu średniej krajowej. 4. Regulacja rzek i potoków. Przedsięwzięcie Nr 1: REALIZACJA PLANU GOSPODARKA ODPADAMI W GMINIE TUCHÓW Cele do osiągnięcia: 1. Likwidacja wysypiska śmieci 2. Wprowadzenie segregacja śmieci i częściowa ich utylizacja Oczekiwane efekty: 1. Stworzenie warunków odbioru odpadów stałych z terenu gminy 2. Poprawa stanu środowiska naturalnego Beneficjenci: 1. Mieszkańcy gminy 2. Zakłady pracy zlokalizowane na terenie gminy 3. Zakłady użyteczności publicznej zlokalizowane na terenie gminy Lp Nazwa zadania Termin realizacji Odpowiedzialny Współpracujący Nakłady do poniesienia [zł] Źródło środków 1. Techniczne zamknięcie składowiska 2004-2005 odpadów komunalnych w Tuchowie Burmistrz Gminy 500 000 Budżet gminy, NFOŚiGW, WFOŚiGW 2. Budowa kompostowni odpadów z 2005-2008 systemem zagospodarowania osadów ściekowych Burmistrz Gminy 5 000 000 3. Zakup kontenerów do selektywnej zbiórki 2006-2010 odpadów oraz wprowadzenie selektywnej zbiórki odpadów komunalnych Burmistrz Gminy 1 500 000 Budżet gminy, środki podmiotów własne NFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe UE Budżet gminy, środki własne podmiotów NFOŚiGW, WFOŚiGW, środki pomocowe 72 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Czerwiec 2004 V. POWIĄZANIE PROJEKTU/ÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY Projekty/zadania inwestycyjne powiązane z wcześniejszą realizacją m.in. przedsięwzięć z zakresu: - infrastruktury wodno-kanalizacyjnej, tj.: 1) Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów w ramach, którego zrealizowano inwestycje pn.: a. Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów, sieć kanalizacyjna z przyłączami i przepompownią P1 ( PHARE INRED,) b. Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów, sieć kanalizacyjna z przyłączami i przepompownią P1- etap II. (PHARE INRED c. Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów- etap II (NFOŚiGW oraz WFOŚiGW) Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów w ramach, którego zrealizowano inwestycje pn.: a. Wodociąg Tuchów - Kielanowice b. Wodociąg Buchcice c. Wodociąg Jodłówka Tuchowska – Rzepiennik Strzyżewski d. Wodociąg Piotrkowice e. Wodociąg Łowczów f. Wodociąg Meszna Opacka g. Tuchów – Klękana Górka - budownictwa kubaturowego: a. Budowa hali sportowo-widowiskowej z zapleczem przy SP, w Tuchowie VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Każdy Projekt jest interwencją w stan obecny, która poprzez wykonanie szeregu czynności, dostarcza społeczności pewien produkt (np. droga, most, system zaopatrzenia miejscowości w wodę itp.). Powstanie produktu i oddanie go w ręce społeczności powoduje dla rozpatrywanej przez nas grupy docelowej pewne rezultaty, wypełnia ich niezaspokojone dotąd potrzeby, realizując cel bezpośredni Projektu. Zmiana stanu obecnego, spowodowana realizacją Projektu powoduje również szereg oddziaływań na szerszą niż grupa docelowa grupę społeczną. Oddziaływania te - zwykle w bardziej długoterminowej perspektywie, 3-5 lat przyczyniają się do poprawy warunków społeczno-ekonomicznych szerszej grupy społecznej realizując cele ogólne Projektu. Powyższe przedstawia tzw. „Logikę interwencji” Projektu. Wskaźniki osiągnięcia celów projektu wynikają z „logiki interwencji”. Poszczególne kategorie wskaźników osiągnięć: Produkt – bezpośredni, materialny efekt realizacji przedsięwzięcia mierzony konkretnymi wielkościami (długość kanalizacji, przepustowość stacji uzdatniania wody, długość gazociągu, oddana do użytku powierzchnia itp.) Rezultat – bezpośredni wpływ zrealizowanego produktu na otoczenie społeczno – ekonomiczne uzyskany natychmiast po zakończeniu Projektu (zmniejszenie emisji lub zrzutu zanieczyszczeń, stworzenie x nowych miejsc pracy) Oddziaływanie – długofalowe konsekwencje zrealizowanego produktu, wykraczające poza natychmiastowe efekty dla bezpośrednich beneficjentów (poprawa poszczególnych parametrów stanu środowiska naturalnego, zmiana klasy czystości wód powierzchniowych, przyrost lub utrzymanie miejsc pracy itp.). 73 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Czerwiec 2004 Oczekiwane wskaźniki osiągnięć planu rozwoju lokalnego poszczególnych projektów i grup projektów w ramach przedsięwzięć realizowanych w latach 2004-2006. 1. Przedsięwzięcie pn.: „Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów” Projekty realizowane w latach 2004-2006 2007-2013 - Budowa kanalizacji – Burzyn, Dąbrówka Tuchowska, Siedliska, Tuchów. -Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów wraz z modernizacją sieci - Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, i oczyszczalni ścieków Ryglicka - Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-miejscowości: Dąbrówka Tuchowska, Siedliska Wskaźniki osiągnięć przedsięwzięcia pn.: „Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów” Wskaźniki osiągnięć Źródła informacji Jednostka miary Wartość (narastająco) osiągnięta po zrealizowaniu projektów w latach 2004-2006 2007-2013 Wskaźniki osiągnięć oddziaływania - poprawa czystości wód powierzchniowych - liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych - liczba nowych miejsc pracy utworzonych na obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (w okresie 5 lat) - liczba turystów na obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (na roku) Wskaźniki osiągnięć rezultatu - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci - powierzchnia terenów inwestycyjnych z dostępem do sieci kanalizacji sanitarnej - liczba osób korzystających z sieci kanalizacyjnej - 74 ilości nieoczyszczonych ścieków (przyjęcie na oczyszczalnię) Pomiary parametrów środowiska naturalnegoWIOŚ w Krakowie o/Tarnów klasa II i I I Rejestr ewidencji gospodarczej – Urząd Gminy Tuchów Szt. 35 100 Dane statystyczne - GUS w Tarnowie, Info. od przedsiębiorców. Szt. 50 250 Dane z gospodarstwa agroturystyczne: ODR w Tuchowie osób 250 1000 Umowy na odbiór ściek.: ZUK Tuchów Szt. 360 2750 ha 28 49 osób 3530 12700 3 227 1700 Protokoły odbioru robót, MPZP, dokumentacja geodezyjna,: UG, ZUK Tuchów Ewidencja ludności, umowy na odbiór ścieków: UG Tuchów, ZUK Tuchów, Raporty z oczyszczalni ścieków -ZUK w Tuchowie m /d Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Wskaźniki osiągnięć produktu - długość sieci kanalizacyjnej, - liczba wybudowanych/zmodernizowanych przyłączy (przykanalików) - liczba wybudowanych/zmodernizowanych przepompowni ścieków Protokoły odbioru robót, umowy na odbiór ścieków, dokumentacja geodezyjna: UG, ZUK Tuchów mb 41 370 63 070 Szt. 354 2750 Szt. 4 8 2. Przedsięwzięcie: „Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów” Projekty realizowane w latach 2004-2006 2007-2013 - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Piotrkowice, - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów wraz z modernizacją Tuchów-Kielanowice sieci i ujęcia wody w Lubaszowej - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Jodłówka Tuchowska, Tuchów - ulice: Okólna, Długa, Brzozówki, Kolejowa, - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości KielanowiceIII etap - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości Jodłówka Tuchowska-Rzepiennik - Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości Buchcice Wskaźniki osiągnięć przedsięwzięcia pn.: „ Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów” Wskaźniki osiągnięć Źródła informacji Jednostka miary Wartość (narastająco) osiągnięta po zrealizowaniu projektów w latach 2004-2006 2007-2013 Wskaźniki osiągnięć oddziaływania - - 75 liczba zarejestrowanych podmiotów gospodarczych liczba nowych miejsc pracy utworzonych na obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (w okresie 5 lat) Rejestr ewidencji gospodarczej – Urząd Gminy Tuchów Szt. 5 15 Dane statystyczne - GUS w Tarnowie, Info. od przedsiębiorców. Szt. 10 30 liczba turystów na obszarze zdefiniowanym przez beneficjenta (po roku) Dane z gospodarstwa agroturystyczne: ODR w Tuchowie osób 50 100 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Wskaźniki osiągnięć rezultatu - liczba gospodarstw domowych podłączonych do sieci wodociągowej Umowy na dostawę wody: ZUK Tuchów Szt. 150 450 - liczba osób korzystających z sieci wodociągowej Ewidencja ludności, umowy na dostawę wody: UG Tuchów, ZUK Tuchów, osób 600 1800 mb 15 000 2 700 Szt. 150 450 Wskaźniki osiągnięć produktu - długość sieci wodociągowej, - liczba wybudowanych/zmodernizowanych przyłączy (przykanalików) Protokoły odbioru robót, umowy na dostawę wody, dokumentacja geodezyjna: UG, ZUK Tuchów Dla pozostałych projektów/zadań opracowywane są na bieżąco wskaźniki osiągnięć i będą uzupełniane w niniejszym dokumencie w miarę opracowywania studiów wykonalności dla poszczególnych projektów. 76 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 VII. PLAN FINANSOWY ROZWOJU LOKALNEGO GMINY TUCHÓW 1. Plan na lata 2004-2006 [w zł] I. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu: wodociągów i kanalizacji Przedsięwzięcie/projekt Lp Wartość przedsięwzięcia Zadanie inwestycyjne 1 2 1.Kanalizacja dla miasta i gminy Tuchów 60 597 643,76 Budowa kanalizacji dla miasta i gminy 1.1 Tuchów-ulice: Okólna, Leśna, Ryglicka 1.2 1.3 Budowa kanalizacji dla miasta i gminy Tuchów-miejscowości: Dąbrówka Tuchowska, Siedliska Budowa kanalizacji - Burzyn, Dąbrówka Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Tuchów 2. Wodociąg dla miasta i gminy Tuchów 8 787 912 Budowa wodociągu dla miasta i gminy 2.1 Tuchów w miejscowości: Piotrkowice, Tuchów-Kielanowice 77 Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Plan na lata: Źródła finansowania Całkowity Koszt Rozpoczęcie Zakończenie 2004 2005 2006 3 4 5 6 7 8 9 1991 2010 1 918 827 5 975 777 5 000 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 16 322 613,57 456 438 456 458 0 Razem 912 896 117 213 117 218 0 Budżet JST 234 432 0 0 0 Środki UE 0 0 0 0 Budżet Państwa 0 339 225 339 239 0 Inne: SAPARD 678 464 403 553 519 319 - Razem 922 873 103 633 133 361 - Budżet JST 236 994 0 0 0 Środki UE 0 05/2004 05/2004 09/2004 1 990 05/2004 10/2005 10/2005 12/2006 2 010 05/2004 0 0 0 Budżet Państwa 0 299 921 385 958 - SAPARD 685 879 272 000 5 000 000 5 000 000 Razem 10 272 000 68 000 1 250 000 1 250 000 Budżet JST 2 568 000 204 000 3 750 000 3 750 000 Środki UE 7 704 000 0 0 0 Budżet Państwa 0 0 0 0 Inne 0 609 957 523 904 600 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 2 164 830 6 000 524 341 323 904 Razem 854 245 6 000 148 832 84 302 Budżet JST 239 134 0 0 0 Środki UE 0 0 0 0 Budżet Państwa 0 0 375 510 239 602 SAPARD 615 112 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 2 czerwiec 2004 3 Budowa wodociągu dla miasta i gminy Tuchów w miejscowości: Jodłówka Tuchowska, 2.2 Tuchów - ulice: Okólna, Długa, Brzozówki, Kolejowa, 05/2004 4 10/2006 5 6 7 8 9 - 200 000 600 000 Razem 809 367 - 50 000 150 000 Budżet JST 209 367 - 150 000 450 000 Środki UE 600 000 - - - Budżet Państwa - - - Inne II. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu : budownictwa kubaturowego Przedsięwzięcie/projekt Wartość przedsięwzięcia Zadanie inwestycyjne Lp 1 2 1. Rozbudowa sieci szkół w gminie Tuchów 1.2 Budowa Szkoły Podstawowej w Burzynie Rozbudowa Szkoły Podstawowej i Gimnazjum 1.3 w Siedliskach – sala gimnastyczna 1.4 1.5 Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Łowczowie Budowa Szkoły Podstawowej w Lubaszowej Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Plan na lata: Źródła finansowania Całkowity Koszt Rozpoczęcie Zakończenie 2004 2005 3 4 5 6 7 8 9 1990 2010 1 444 840 1 330 000 1 160 000,00 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 4 817 245 790 000 330 000 50 000 Razem 1 377 713 790 000 330 000 50 000 Budżet JST 1 377 713 - - - Środki UE - 2002 2001 2005 2003 2005 2006 - - - Budżet Państwa - - - - Inne - 393 000 300 000 400 000 Razem 1 757 303 393 000 201 000 268 000 Budżet JST 1 526 303 Środki UE - 2006 2006 2006 Budżet Państwa - - 99 00 132 000 Razem 231 000 - 100 000 100 000 Budżet JST 200 000 200 000 - 100 000 100 000 Środki UE - - - Budżet Państwa - - - - Inne: WFOŚiGW 0,00 2 000 400 000,00 550 000 Razem 952 206 2 000 400 000 550 000 Budżet JST 952 206 - - - Środki UE 0 - - - Budżet Państwa Inne źródła 1.6 Rozbudowa budynku Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Karwodrzy 78 2004 2006 237 500 50 000 30 000 Razem 317 500 237 500 50 000 30 000 Budżet JST 317 500 - - - Środki UE - - - - Budżet Państwa - - - - Inne źródła - Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 1.7 czerwiec 2004 2 3 Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Zabłędzy 2003 4 2006 5 6 7 8 9 22 340 50 000 30 000 Razem 112 523 22 340 50 000 30 000 Budżet JST 112 523 - - - Środki UE 0 Budżet Państwa Inne źródła 1.8 Budowa boiska przy Szkole Podstawowej w Tuchowie 2. Budowa kompleksu sportoworekreacyjnego w Tuchowie 2.1 9 000 000 Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią 2004 - 100 000 - Razem 100 000 - 100 000 - Budżet JST 100 000 2005 Środki UE Budżet Państwa 2004 2004 2007 2007 - - - Inne źródła 0 - 1 000 000 1 500 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 2 500 000 - 1 000 000 1 500 000 Razem 2 500 000 - 500 000 750 000 Budżet JST 1 250 000 Środki UE - Budżet Państwa 500 000 750 000 Inne: UKFiS 1 250 000 III. Przedsięwzięcia/inwestycje pozostałe (z zakresu budownictwa) Przedsięwzięcie Wartość przedsięwzięcia Zadanie inwestycyjne Lp 1 2 1. Renowacja zabytków. Cmentarze 1.1 Rozbudowa cmentarza w Tuchowie Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Rozpoczęcie Zakończenie Plan na lata: 2004 2005 Źródła finansowania 2006 3 4 5 6 7 8 9 2004 2007 30 000 150 000 300 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 532 778 30 000 50 000 100 000 Razem 232 778 30 000 50 000 100 000 Budżet JST 232 778 - - - 2003 2006 Środki UE Budżet Państwa Inne źródła 1.2 Renowacja budynku “Sokół” 2004 2007 - 50 000 150 000 Razem 200 000 - 50 000 150 000 Budżet JST 200 000 - - - Środki UE Budżet Państwa Inne źródła 79 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 1.3 2 czerwiec 2004 3 Modernizacja Amfiteatru 2005 4 2006 5 6 7 8 9 - 50 000 50 000 Razem 100 000 - 50 000 50 000 Budżet JST 100 000 - - - Środki UE Budżet Państwa Inne źródła 2. Modernizacja kotłowni gminnych 2.1 Modernizacja kotłowni Domu Kultury w Tuchowie 2005 2006 - 100 000 100 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 200 000 - 100 000 100 000 Razem 200 000 - 100 000 100 000 Budżet JST 200 00 - - - Środki UE Budżet Państwa Inne źródła IV. Przedsięwzięcia/inwestycje z zakresu: drogownictwa Przedsięwzięcie Wartość przedsięwzięcia Zadanie inwestycyjne Lp 1 2 1. Drogi gminne (modernizacja drogi, budowa i remonty chodników) 1.1 Budowa infrastruktury drogowej na terenach przemysłowych Okres realizacji inwestycji/ przedsięwzięcia Plan na lata: Źródła finansowania Rozpoczęcie Zakończenie 2004 2005 2006 3 4 5 6 7 8 2004 2007 30 000 150 000 300 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 0 50 000 40 000 Razem 90 000 0 50 000 40 000 Budżet JST 90 000 - - - Środki UE 2004 2009 9 Budżet Państwa Inne źródła 1.2 Budowa ulicy Działkowiczów wraz ze zjazdem 2004 2006 0 51 000 50 925 Razem 101 000 0 51 000 50 925 Budżet JST 101 000 - - - Środki UE Budżet Państwa Inne źródła Budowa chodnika z kanalizacją deszczową w 1.3 ciągu drogi wojewódzkiej w miejscowości Dąbrówka Tuchowska 80 2004 2005 200 000 292 412 - Razem 492 412 100 000 146 205 - Budżet JST 246 205 - - - Środki UE 100 000 146 207 Budżet Państwa Inne źródła 246 207 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 2 2. Oświetlenie ulic, placów i dróg 2.1 Oświetlenie drogi przy ul. Stawarza i powiatowej w Lubaszowa, Siedliskach i Mesznej Opackiej czerwiec 2004 3 4 5 6 7 8 2004 2007 30 000 150 000 300 000 Wydatki ogółem na przedsięwzięcie 10 000 30 000 30 000 Razem 90 000 10 000 30 000 30 000 Budżet JST 90 000 - - - Środki UE 2004 2006 9 Budżet Państwa Inne źródła 2. PLAN NA LATA 2007 – 2013 [ w tys. zł] Lp. Nazwa projektów Nakłady do poniesienia na projekt [tys. ZŁ] 1 2 3 Budowa kanalizacji dla miasta i gminy 1 Tuchów wraz z modernizacją sieci i oczyszczalni ścieków Budowa wodociągu dla miasta i gminy 2 Tuchów wraz z modernizacją sieci i ujęcia wody w Lubaszowej 3 Budowa i modernizacja dróg gminnych, parkingów oraz chodników 81 33 750 22 385 3 500 Źródła finansowania 4 Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Razem PLAN NA LATA 2007 – 2013 [tys. ZŁ] 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2007-2013 15 8 9 10 11 12 13 14 1 100 3 850 550 950 3 325 475 900 3 150 450 800 2 800 400 1 000 3 500 500 1 000 3 500 500 1 000 3 500 500 5 500 79 185 4 750 99 231 4 500 112 262 4 000 152 354 5 000 330 770 5 000 330 770 5 000 330 770 264 175 613 88 330 175 613 88 374 175 613 88 506 175 613 88 1 100 1 100 1 100 875 875 875 875 0 0 0 6 750 23 625 3 375 0 33 750 1 432 3 342 0 0 4 774 700 2 450 350 0 3 500 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 2 Budowa infrastruktury drogowej na 4 terenach przemysłowych, usługowych i rekreacyjnych Realizacja programu rozwoju gospodarki 5 turystycznej „Pogórze – odkrywanie tajemnicy” Regulacja rzek i potoków w miejscowościach 6 Jodłówka Tuchowska, Lubaszowa, Siedliska, Karwodrza oraz rzeki Biała czerwiec 2004 3 2 000 20 000 100 000 7 Budowa kompleksu sportowo-rekreacyjnego wraz z pływalnią 6 500 8 Realizacja Planu Gospodarki Odpadami dla Gminy Tuchów 5 050 9 Budowa sal gimnastycznych przy szkołach podstawowych i gimnazjach 82 2 000 4 Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem 5 6 7 8 9 150 350 150 350 75 175 75 175 75 175 10 11 500 571 2 000 286 500 571 2 000 286 250 571 2 000 286 250 571 2 000 286 250 571 2 000 286 571 2 000 286 571 2 000 286 2 857 100 2 857 100 2 857 2 857 2 857 2 857 2 857 9 900 10 000 488 2 275 0 325 3 250 202 606 9 900 10 000 10 000 20 000 20 000 20 000 10 000 10 000 10 000 20 000 20 000 20 000 488 2 275 0 325 3 250 0 0 0 0 0 202 202 202 202 606 606 606 606 202 1 010 250 202 1 010 250 202 1 010 250 202 1 010 250 250 500 250 500 250 500 250 500 202 1 010 0 0 0 0 0 12 525 1 225 0 0 1 750 4 000 14 000 2 000 0 20 000 200 0 0 99 800 100 000 975 4 550 0 650 6 500 1 010 3 030 0 1 010 5 050 1 000 0 0 1 000 2 000 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów 1 2 czerwiec 2004 3 Modernizacja obiektów sportowych w Tuchowie, Burzynie, Lubaszowej, 10 Siedliskach, Łowczowie i Dąbrówce Tuchowskiej 2 500 Modernizacja budynków komunalnych – Dom Kultury, OSP Dąbrówka Tuchowska, 11 Dom nauczyciela Lubaszowa, przedszkole Siedliska, budynek wielofunkcyjny Jodłówka Tuchowska 968 Ochrona zabytków na terenie gminy, 12 cmentarze z I wojny światowej, kapliczki, zabytkowe kamienice 398 13 Oświetlenie dróg, placów i parkingów 14 Modernizacja Szkoły Podstawowej w Tuchowie Razem 83 250 200 4 Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem Budżet JST Środki UE Budżet państwa Inne środki Razem 5 6 7 8 250 250 250 250 400 650 242 400 650 242 400 650 242 300 550 242 0 0 0 242 100 242 98 242 242 0 0 0 100 200 50 100 198 100 0 100 0 0 0 0 50 100 100 100 0 0 0 0 0 3 675 9 400 848 11 177 25 100 0 2 878 6 805 823 10 852 21 358 0 2 717 6 548 773 10 752 20 790 0 2 178 7 051 786 20 202 30 217 0 1 901 6 270 786 20 000 28 957 0 1 901 6 270 786 20 000 28 957 100 200 3 857 9 878 923 11 277 25 936 9 10 11 12 1 000 0 0 1 500 2 500 968 0 0 0 968 198 0 0 200 398 250 0 0 0 250 100 0 0 100 200 19 108 52 222 5 725 104 260 181 315 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Przy opracowaniu powyższego planu uwzględniono m.in. LIMITY NA WIELOLETNIE PROGRAMY INWESTYCYJNE na lata 2003-2006 oraz Budżet Gminy Tuchów za rok 2003 (poniżej) Gospodarkę finansową gminy Tuchów w roku 2003 przedstawia poniższe sprawozdanie z wykonania budżetu. Sprawozdanie Burmistrza Gminy Tuchów z wykonania budżetu gminy za rok 2003 Zawiera części opisowe: Część I Część II Część III Część IV - Dochody i wydatki - Zakład budżetowy - Inwestycje - Fundusze specjalne i celowe, oraz informacja o wykonaniu zadań z zakresu administracji rządowej. CZĘŚĆ I Dochody i Wydatki SPRAWOZDANIE Burmistrza Gminy Tuchów z wykonania budżetu za rok 2003. Opracowanie niniejsze sporządzono na podstawie rocznych sprawozdań finansowych o wykonanych dochodach i wydatkach budżetowych oraz kosztach i przychodach zakładu budżetowego, funduszach celowych, środkach specjalnych, przedłożonych do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie, zespół w Tarnowie. Działalność finansowa Gminy prowadzona była w oparciu o Uchwałę Rady Miejskiej w Tuchowie Nr IV/27/03 z dnia 26lutego 2003 roku. Uchwalony budżet gminy na 2003 r. nie równoważył się. Plan dochodów wynosił 23.036.152 zł, zaś plan wydatków 24.576.052 zł. Różnica między planem wydatków a dochodów stanowi deficyt budżetowy w wysokości 1.538.900 zł, który w ciągu roku uległ zmianie. Gmina na 2003 r. przeszła z długiem w wysokości 6.452.531 zł. Przypadające do spłaty kolejne raty długoterminowej pożyczki zaciągniętej w Narodowym i Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej,banku PKO BP, banku BGŻ planowane były jako rozchody budżetu gminy w łącznej wysokości 1.376.131 zł. W okresie sprawozdawczym budżet gminy ulegał zwiększeniu i zmniejszeniu. Wg stanu na 31.12.2003 r. po stronie dochodów zamknął się kwotą 23.620.647zł, zaś po stronie wydatków 25.355.065 zł. Zwiększenie budżetu nastąpiło w oparciu o zawiadomienia o przyznaniu dodatkowych środków na określone zadania zlecone, powierzone, zwiększenie subwencji wyrównawczej, przyznanie dotacji celowych na usuwanie skutków powodzi na oczyszczalni ścieków, na drogach, ulicach, dotacji na drogi transportu rolnego, dotacji z funduszu PHARE oraz wprowadzenie do budżetu ponadplanowych dochodów. Ogółem plan dochodów w stosunku do Uchwały pierwotnej wzrósł o kwotę 584.495 zł, tj. o 2,53 %, zaś wydatków o kwotę 779.013 zł, tj. o 3,16% 84 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Uchwały Rady Miejskiej zwiększające budżet/wydatki to: - Uchwała Nr V/53/03 z dnia 26.03.2003r 57.500 zł - Uchwała Nr IX/84/03 z dnia 27.08.2003r 63.635 zł - Uchwała Nr XII/115/03z dnia 26.11.2003r 160.000 zł - Uchwała Nr XII/113/03 z dnia 26.03.2003r 200.000 zł - Uchwała Nr XIV/127/03z dnia 31.12.2003r 223.683 zł Uchwały Rady Miejskiej wprowadzające do budżetu dodatkowe środki/ponadplanowe dochody, dotacje/-na dochody –wydatki to: - Uchwała Nr V/53/03 z dnia 26.03.2003r 232.350 zł - Uchwała Nr VIII/74/03 z dnia 18.06.2003r 17.317 zł - Uchwała Nr X/90/03 z dnia 24.IX.2003r 291.839 zł - Uchwała Nr XI/98/03 z dnia 29 X. 2003r 67.055 zł - Uchwała Nr XIV/118/03 z dnia 17.XII.2003r 60.611 zł Zarządzenia Burmistrza Gminy dokonujące zwiększenia budżetu gminy to: /dochody, wydatki/ 70.746 zł - Zarządzenie Nr37/B1/03 z dnia 10.03.2003r. - Zarządzenie Nr83/B11/03 z dnia 30.04.2003r. 38.231 zł - Zarządzenie Nr112/B16/03 z dnia 22.05.2003r 57.887 zł - Zarządzenie Nr121/B17/03 z dnia 30.05.2003r 61.583 zł -Zarządzenie Nr126/B17/03 z dnia 12.06.2003r - Zarządzenie Nr145/B23/03 z dnia 25.06.2003r - Zarządzenie Nr146/B24/03 z dnia 30.06.2003r - Zarządzenie Nr148/B26/03 z dnia 30.06.2003r - Zarządzenie Nr182/B27/03 z dnia 20.08.2003r - Zarządzenie Nr213/B34 /03 z dnia 30.09.2003r - Zarządzenie Nr215/B36/03 z dnia 30.09.2003r - Zarządzenie Nr267/B36/03 z dnia 30.09.2003r 7.200 zł 1.170 zł 901 zł 34.644 zł 29.845 zł 2.394 zł 35.000 zł 780 zł Uchwały Rady Miejskiej zmniejszające /dochody, wydatki/ to: - Uchwała Nr IX/85/03 z dnia 27.08.2003r 153.153 zł - Uchwała Nr XII/116/03 z dnia 26.11.2003r 1.997 zł -Zarządzenia Burmistrza Gminy dokonujące zmniejszenia budżetu gminy to: /dochody, wydatki/ - Zarządzenie Nr56/B5/03 z dnia 18.03.2003r 10.469 zł - Zarządzenie Nr257/B42 /03 z dnia 28.11.2003r 259.439zł Uchwały Rady Miejskiej zmniejszające budżet / wydatki/ to: - Uchwała Nr XIV/127/03 z dnia 31.12.2003r 510.300 zł Wynik wykonania budżetu za okres sprawozdawczy przedstawia się następująco [w zł]: plan wykonanie % DOCHODY - 23.620.647 23.218.541 98.3 WYDATKI - 24.125.668 95,2 25.355.065 Zobowiązanie budżetu gminy z tytułu zaciągniętych pożyczek na dzień 01.01.2003 r. wynosiło 6.452.531 zł 85 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 w tym: NFOŚiGW w Warszawie 2.157.999 zł WFOŚiGW Oddział w Krakowie 894.532 zł Bank Ochrony Środowiska 1.600.000 zł PKO BP 1.800.000 zł W okresie sprawozdawczym zostały spłacone raty pożyczek: do WFOŚiGW w Krakowie 276.131 zł,NFOŚiGW w Warszawie - 100.000,kredyty: do BOŚ Tarnów - 300,000 zł, do PKO BP Tarnów - 700,000,zł. Pobrano pożyczki: z Narodowego Fund.Ochr. Środ. - 882.000 zł,z WFOŚ - 375.613 zł.Pobranokredyty: z PKO BP- 521.135 zł,z Banku Milenium –519.700 zł Na dzień 31.12. 2003 r. pozostające zobowiązanie budżetu gminy z tytułu pobranych pożyczek i kredytów wynosi 7.374.848 zł W oparciu o powyższe uchwały zmiany w budżecie przedstawiają się następująco: I . Plan wg uchwały budżetowej Nr IV/27/03 z dnia 26 lutego 2003 roku na dzień 01.01.2003 r. dochody – 23.036.152zł. wydatki – 24.576.052 zł. II. Zmiany zwiększające lub zmniejszające przez Radę Gminy w trakcie roku budżetowego dochody – +514.022 zł. wydatki – +708.540 zł. III Zmiany zwiększające /zmniejszające/ budżet wprowadzone Zarządzeniami Burmistrza Gminy dochody – + 70.473 zł. wydatki - + 70.473 zł V. O g ó ł e m budżet po zmianach na 31. 12. 2003 r. dochody – 23.620.647 zł. wydatki – 25.355.065 zł. ============================================================= Wynik wykonania budżetu gminy. I . Rozliczenie wyniku budżetowego za rok sprawozdawczy: Wyszczególnienie Plan Wykonanie Wskaźnik % w zł Sfinansowanie niedoboru budż. 1 . Dochody ogółem 23.620.647 23.218.541 98.3 % 2 . Wydatki ogółem 25.355.065 24.125.668 95,2 % 3 . Wynik /1 – 2 / - 1.734.418 907.127 4 . Saldo przychody i rozchody związane z finansowaniem niedoboru - 1.135.096 z tego: Przychody: - inne źródła - zaciągnięte pożyczki - zaciągnięte kredyty Rozchody: - spłata rat pożyczek - spłata rat kredytów - 2.511.227 212.779 1.257.613 1.040.835 1.376.131 376.131 1.000.000 86 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 5 . Rozliczenie wyniku budżetu gminy narastająco wg bilansu z wykonania budżetu gminy na dzień 31.12.2003 r. a/ skumulowany niedobór budżetu gminy za rok 2002 na 31.12. roku poprzedniego 6.387.230 b/ zwrot dotacji celowej c/ wynik budżetu gminy za rok sprawozdawczy 908.416 d/ wynik budżetu gminy narastająco na 31.12. roku sprawozdawczego - niedobór 7.295.646 e/ zobowiązania budżetu gminy z tytułu zaciągniętych pożyczek i kredytów na 31 grudnia roku sprawozdawczego 7.374.848 z tego: pożyczki z lat ubiegłych 3.934.013 (WFOŚiGW – 994.014, NFOŚiGW – 2.939.999 kredyty zaciągnięte w roku sprawozdawczym 3.440.835 (PKO BP – 1.621.135 BOŚ – 1.300.000,Bank Milenium-519.700) Rezerwa budżetowa w kwocie na: 63.341 zł została w całości rozpracowana z przeznaczeniem - roboty publiczne – 6,616 zł - ulice ,drogi 2.350 zł - administracja- oplaty ,składki – 2.400 zł - kluby sportowe LKS Tuchovia - 2.250 zł - dofinansowanie środków na remonty szkół - Szkoła Podstawowa Lubaszowa – 2.500 zł - Szkoła Podstawowa Zabłędza - 2.500 zł - dofinansowanie kosztów funkcjonowania Powiatowego Urzędu Pracy, filia w Tuchowie- 3.408 zł - koszt postępowania sądowego i prokuratorskiego /mienie komunalne/ - 2.077 zł - oświetlenie uliczne 19.240 zł - gimnazjum Nr2 20.000 zł 87 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Wykonanie dochodów w poszczególnych działach i odchylenia wpływów od planu obrazuje poniższe zestawienie: Wykonanie dochodów w/g poszczególnych działów % Odchylenia od wskaźn planu ik /zł / wykona +,nia 3 4 5 Dział NAZWA 1 2 010 020 Rolnictwo i łowiectwo Leśnictwo 102.316 1.000 127.171 1,000 127.746 341 100,4 + 575 - 659 34,1 400 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną,gaz i wodę Transport i łączność Gospodarka mieszkaniowa Administracja Publiczna Urzędy naczelnych organów władzy państwowej , kontroli i ochrony prawa oraz sądownictwa Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciw pożarowa Dochody od osób osób prawnych,od fizycznych i od innych jednostek nie posiadających osobowości prawnej Różne rozliczenia Oświata i Wychowanie Opieka Społeczna Edukacyjna opieka wych. Gospodarka komunalna i ochrona środowiska Kultura Fizyczna i Sport Ogółem 432.240 432.240 391.669 -40.571 748.979 507.008 723.626 507.008 433.004 -290.622 127.680 2.270 127.482 48.000 127.335 48.000 -147 - 300 300 300 - 4.397.504 4.445.487 4.315.241 -130.246 13.217.224 35.502 1.688.281 146.561 13,309.830 122.801 1,695.759 170.043 13.307.502 117.564 1.690.360 167.726 -2.328 -5.237 -5.399 -2.317 2.105.095 1.867.700 1.940.311 +72.611 44.434 +2.234 23.218.541 -402.106 600 700 750 751 754 756 758 801 853 854 900 926 DZIAŁU Wykonanie / zł / Plan po zmian. Plan na w/g stanu pocz.2003 roku na 31.12.2003r 31.200 23.036.152 42.200 23.620.647 90,6 100,0 59,8 99,8 100,0 100,0 97,0 99,9 95,7 99,6 98,6 103,8 105,2 98,3 Z powyższego zestawienia wynika, że w wyżej wymienionych działach występują odchylenia wpływów od planu zarówno dodatnie jak i ujemne. Analizując wykonanie dochodów w 88 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 poszczególnych działach, a w nich źródła dochodów gminy, ich realizacja przedstawia się następująco: W Y D A T K I GMINA Tuchów pod względem wykonanych wydatków jest zaliczona do największych gmin w powiecie tarnowskim .Zajmuje także I miejsce pod względem dokonanych wydatków inwestycyjnych. Obsługę budżetu gminy prowadzi jednostka budżetowa- Urząd Gminy. W skład budżetu gminy Tuchów wchodzi 21jednostek budżetowych,1 zakład budżetowy , 1 środek specjalny ,1 fundusz. Wymaga to wzmożonej czujności ,aby przepływ środków finansowych pomiędzy wszystkimi instytucjami był prawidłowy i zgodny z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. Z roku na rok ze względu na obowiązujące prawo w Unii Europejskiej wzrastają wymagania wobec administracji publicznej w celu dostosowania się do obowiązujących standardów unijnych. Wzrastają także zadania a w ślad za tym nie napływają pieniądze. O G Ó Ł E M wydatki budżetowe za 2003 rok Plan 25.355.065 Wykonanie 24.125.668 % 95.2 Z tego wydatki: Plan Wykonanie a). majątkowe 6.125.990 w tym inwestycyjne 6.105.727 b). bieżące 19.229.075 w tym: - wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń 10.353.195 - dotacja dla gospodarki 151.232 pozabudżetowej - dotacje dla przedszkoli 79.184 niepublicznych - dotacje dla instytucji kultury 534.470 - wydatki na obsługę długu 350.875 - pozostałe wydatki utrzyman. 7.760.119 % 5.160.571 5.142.207 18.965.097 84,2 84,2 98,6 10.319.217 151.232 99,7 100,0 79.184 534.470 315.820 7.565.174 100,0 100,0 89,9 97,5 89 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów Wykonanie finansowe poniższe zestawienie: wydatków czerwiec 2004 budżetowych w poszczególnych Plan pocz.2003 roku Plan po na zmian. Wykonanie w/g stanu na 31.12. 2003 / zł / r. obrazuje % wskaźnik wykon. Zadań Dział NAZWA 1 2 3 4 5 510.021 Rolnictwo i łowiectwo Leśnictwo 1.000 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię 449.800 elektryczną, gaz i wodę 522.826 438.933 83,95 1.000 873 87,27 464.515 463.929 99,87 600 Transport i łączność 550.740 1.357.771 1.353.172 99,66 700 Gospodarka mieszkaniowa 49.400 55.717 53.188 95,46 710 Działalność usługowa 65.000 64.515 64.438 99,88 750 2.238.507 2.227.528 2.145.861 96,33 2.270 48.000 48.000 100,00 120.660 125.760 122.971 97,78 347.385 350.875 315.320 89,87 758 Administracja Publiczna Urzędy naczelnych organów władzy państwowej , kontroli i hrony prawa oraz sądown. Bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciw pożarowa Obsługa długu publicznego Różne rozliczenia 63.641 - - 90 - 801 Oświata i wychowanie 10.415.862 10.768.961 10.538.619 97,86 851 Ochrona Zdrowia 98.270 113.270 106.600 94,11 853 Opieka Społeczna 2.069.370 2.074.426 2.073.067 99,93 854 Edukacyjna wychowawcza 749.421 774.747 773.646 99,94 5.577.607 4.799.594 86.05 534.470 100,00 010 020 400 751 754 757 DZIAŁU działach opieka 900 Gospodarka komunalna i 6.019.032 ochrona środowiska 921 Kultura i ochrona dziedz. 535.870 926 Kultura fizyczna i sport 290.103 293.077 293.077 100,00 24.576.052 25.355.065 24.125.668 95,2 Ogółem 534.470 90 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów czerwiec 2004 Jak wynika z powyższego zestawienia na przestrzeni całego roku należało dokonywać szeregu zmian w planach finansowych,by móc zrealizować nakreślone Uchwałą Budżetową zadania. Szczególne trudności jednostka napotykała w ustalonych terminach związanych ze spłatą rat kredytów, pożyczek,zapłatą za roboty remontowo –budowlane, kiedy w grę wchodziły wysokie kwoty ponoszonych wydatków. Nie wykonanie ogółem planowanych wydatków w 100 % ma po części związek z wpływem faktur dotyczących roku 2003 za dostarczoną energię elektryczną, opał, wodę, gaz, świadczone usługi telekomunikacyjne i inne w m-cu styczniu 2004 r., brakiem spływu planowanych dotacji na określone zadania, przyznanej pożyczki jak i również brakiem fizycznym środków z uwagi na niewykonanie planowanych dochodów budżetowych, tj. przede wszystkim z mienia komunalnego jak i udziałów w podatku dochodowym od osób fizycznych. Wynikłe zobowiązania z rozliczenia rocznego przypisane są na odpowiednich kontach rozrachunkowych – Zespołu 2 i wynoszą 1.810.404 zł, z tego: Urząd Gminy – 1.110.677zł ( zobowiązania niewymagalne), Gminna Administracja Oświaty – 673.980 zł (w tym zobowiązania wymagalne-55 zł), Ośrodek Pomocy Społecznej – 25.747 zł, ( zobowiązania niewymagalne) Reasumując powyższą informację - wykonane wydatki z zakresu administracji rządowej na zadania zlecone i powierzone w roku 2003 przekroczyły przyznaną dotację o 180.533 zł. Cała brakująca kwota została pokryta ze środków samorządowych. VIII. SYSTEM WDRAŻANIA WDROŻENIE PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Wdrożenie obejmować będzie następujące etapy: • Zatwierdzenie Planu Rozwoju Lokalnego przez Radę Miejską w Tuchowie. • Realizacja poszczególnych projektów Odpowiedzialni za wdrażanie planu: • odpowiedzialny za realizację programu – Burmistrz Gminy Tuchów. • koordynacja realizacji programu – Z-ca Burmistrza Gminy Tuchów • realizacja priorytetów – kierownicy odpowiednich komórek kompetencyjnych (referatów Urzędu Gminy) • realizacja projektów – pracownicy referatów lub innych komórek Urzędu Gminy zgodnie z posiadanymi kompetencjami IX. SPOSOBY MONITOROWANIA, OCENY I KOMUNIKACJI SPOŁECZNEJ MONITORING PLANU ROZWOJU LOKALNEGO Monitoring jest to proces systematycznego zbierania i analizowania ilościowych i jakościowych informacji na temat wdrażania projektów i całego programu w aspekcie finansowym i czasowym. Proces monitoringowy wdrażania planu przebiegał będzie następująco: • koordynatorem procesu monitoringowego będzie Z-ca Burmistrza Gminy • monitoring bieżący będzie prowadzony przez osoby odpowiedzialne za wdrażanie poszczególnych elementów planu • spotkania monitoringowe dotyczące realizacji poszczególnych priorytetów będą organizowane raz na kwartał pod przewodnictwem koordynatora tj. Z-cy Burmistrza Gminy. W spotkaniach uczestniczyć będą kierownicy odpowiedzialni za realizację poszczególnych priorytetów oraz przedstawiciele Komisji 91 Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Tuchów • • czerwiec 2004 spotkanie monitoringowe dotyczące realizacji całego programu organizowane będzie jeden raz w roku w czwartym kwartale. Przewodniczył takiemu spotkaniu będzie Burmistrz Gminy spotkanie sprawozdawcze przed Radą Gminy odbywać się będzie w czwartym kwartale każdego roku PUBLIC RELATIONS Promocja planu oraz budowanie poziomu akceptacji społecznej dla jego realizacji będzie ważnym przedsięwzięciem w procesie wdrażania. Public relations wewnątrz gminy obejmować będzie: • publikacje w lokalnym czasopiśmie „Tuchowskie Wieści” zawierające informacje o priorytetach i działaniach planu rozwoju lokalnego • przekazanie skróconej wersji planu wszystkim sołtysom w celu upowszechnienia informacji wśród mieszkańców • zorganizowanie serii spotkań z grupami mieszkańców, którzy brali udział w spotkaniach konsultacyjnych w trakcie opracowywania planu, tj. z rolnikami, przedsiębiorcami, organizacjami pozarządowymi, młodzieżą, członkami Komisji Rady Miejskiej. • przekazywanie informacji o efektach wdrażania planu w trakcie corocznie organizowanych zebrań sołeckich Public Relations na zewnątrz gminy odbywał się będzie poprzez: • umieszczenie informacji o planie na stronie internetowej gminy • przekazanie egzemplarza dokumentu do Starostwa Powiatowego w Tarnowie w celu jego upowszechniania • promocja planu na spotkaniach i imprezach powiatowych i regionalnych. Dziękujemy wszystkim tym, którzy czynnie brali udział przy tworzeniu niniejszego opracowania, za Ich wysiłek oraz wniesienie wielu cennych uwag i wskazówek. Zespół Zadaniowy Tuchów czerwiec, 2004 92