WFOŚiGW w Katowicach wspiera Śląski Ogród Botaniczny

Środowisko w którym żyjemy
Kolumna dofinansowana ze środków
Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska
i Gospodarki Wodnej w Katowicach
WFOŚiGW w Katowicach wspiera
Śląski Ogród Botaniczny
Śląski Ogród Botaniczny założony został w 2003
roku, jako związek stowarzyszeń, choć plany jego
utworzenia powstały znacznie wcześniej. Terenem Mokrego naukowcy zachwycili
się już na początku lat 90.,
ponieważ warunki środowiskowe tego obszaru były
wprost idealne na lokalizację ogrodu botanicznego:
duża różnorodność siedlisk
i zróżnicowanie puli genowej, małe zanieczyszczenie
powietrza atmosferycznego
i gleby, ciekawa rzeźba terenu (pagórki, jary, stawy,
potoki, wyrobiska po eksploatacji kamienia), malownicze otoczenie: uroczysko
Fiołkowa Góra, doliny potoków – Promny i Jasienicy. Dzięki przychylności
ówczesnych władz Mikołowa, instytucji naukowych
i uczelni udało się stworzyć
miejsce unikatowe na skalę
nie tylko regionu, ale całego
kraju.
Misją Ogrodu jest ochrona gatunków zagrożonych
w stanie ich naturalnego występowania, edukacja w zakresie ochrony gatunkowej
roślin, zwierząt i grzybów,
z uwzględnieniem ochrony
różnorodności biologicznej, prowadzenie upraw roślin zagrożonych wyginięciem (ochrona ex situ), a następnie wprowadzanie do środowiska przyrodniczego w ramach ochrony tych
gatunków.
Struktura Śląskiego Ogrodu Botanicznego (ŚOB) opiera się na pięciu jednostkach: Zakładzie Bioróżnorodności,
w skład którego wchodzi Śląski Bank Nasion, Pracownia Kolekcji Siedliskowych oraz Pracownia Restytucji Przyrodniczej;
Pracowni Kolekcji Naukowych, Zachowawczych i Ozdob10
nych, Edukacji Ekologicznej i Przyrodniczej,
Studiów nad Systemami
Adaptacyjnymi oraz Śląskiego Kalendarza Ekologicznego. Od 2013 r. edukację dla przedszkolaków
i uczniów klas I-III prowadzi się w nowym Ośrodku
Edukacji
Ekologicznej
Dzieci. W ŚOB prowadzi się badania naukowe
i w tym zakresie współpracuje m.in. z Polską Akademią Nauk i uczelniami
wyższymi. Przy Ogrodzie usytuowana jest Pracownia Struktury Roślin
powołana przez Ogród
Botaniczny – Centrum
Zachowania Różnorodności Biologicznej PAN
z Warszawy Powsina.
Od 2005 roku sukcesywnie powiększana jest
kolekcja roślin sadowniczych ze szczególnych
uwzględnieniem starych
odmian jabłoni. Udało się
ich już zgromadzić prawie
300. Uprawiane są także
stare odmiany wiśni, grusz
i śliw. W kolekcji roślin
energetycznych zgromadzono osiem gatunków
roślin, m.in. wierzbę wiciową, miskanta olbrzymiego, proso rózgowe, rożnik przerośnięty czy ślazowiec pensylwański. W 2008 roku założona została kolekcja dendrologiczna, w skład której wchodzi około 40 odmian ozdobnych roślin drzewiastych, m.in. magnolie, różaneczniki, azalie, oczary
i katalpy. Najmłodsza i najmniejsza kolekcja to ericarium,
gdzie rosną 34 odmiany wrzosów, wrzośców z wkomponowanymi roślinami iglastymi. Dzięki środkom pozyskiwanym
z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach w ramach różnych projektów
ŚLĄSKIE AKTUALNOŚCI ROLNICZE - grudzień 2014
Środowisko w którym żyjemy
kolekcje mogą być rozwijane i zakładane nowe. Ostatnią
z nich jest powstały w tym roku ogród warzywny w ramach
projektu „Ogród edukacyjny roślin uprawnych, warzywnych
oraz zielarskich”. Poza WFOŚiGW projekt wsparła firma handlowa Rolnik sp. j. z Mikołowa. Powierzchnia kolekcji wynosi
0,6 ha.
Śląski Ogród Botaniczny prowadzi szeroko zakrojoną edukację ekologiczną i przyrodniczą. Warsztaty odbywają się zarówno w terenie, jak i na miejscu – w siedzibie ŚOB na Sośniej
Górze, w formie wykładów czy laboratoriów i skierowane są
do wszystkich zainteresowanych, niezależnie od wieku. Dla
najmłodszych, czyli przedszkolaków i uczniów klas I-III, zajęcia odbywają się w nowym Ośrodku Edukacji Ekologicznej
Dzieci, a dla starszych – w Centrum Edukacji Przyrodniczej
i Ekologicznej (CEPiE). Zajęcia te prowadzone są nieodpłatnie dzięki środkom z WFOŚiGW.
Dużym powodzeniem cieszą się niedzielne święta ekologiczne organizowane w ramach Śląskiego Kalendarza Ekologicznego również przy wsparciu WFOŚiGW. Są to wydarzenia, w których udział biorą całe rodziny, naukowcy, artyści,
ekolodzy, przyrodnicy etc. Święta te obejmują zarówno wykłady
i zajęcia tematyczne, jak również występy artystyczne, gry, zabawy i warsztaty edukacyjne stacjonarne i w plenerze, których
tematyka nawiązuje do danego święta ekologicznego, m.in.
Dzień, Ziemi, Roślin, Pszczoły, Ptaków, Siedlisk Naturalnych,
Drzewa, Zwierząt – dzięki tej różnorodności dosłownie każdy
znajdzie coś interesującego dla siebie.
W tym roku Ogród poszerzył swoją działalność o organizację wystaw fotograficznych. Do końca 2015 roku odwiedzający będą mogli zobaczyć jeszcze pięć ekspozycji nawiązujących do szeroko rozumianej różnorodności, gdyż motywem
przewodnim kampanii, w ramach której odbywają się wystawy
jest „Różnorodność – potęga życia”. Przez dwa miesiące można było podziwiać wielkoformatowe zdjęcia przedstawiające
Puszczę Białowieską, a aktualnie (do marca 2015 r.) organizatorzy zapraszają na wystawę IGPOTY, prezentującą wspaniałe
fotografie z całego świata, nagrodzone w prestiżowym konkursie International Garden Photographer of the Year.
Wybudowanie infrastruktury wystawienniczej, druk
fotografii oraz działania towarzyszące wystawom, tj. warsztaty czy seminaria, zostały dofinansowane ze środków
WFOŚiGW w Katowicach.
Na koniec warto wspopmnieć, że od 2011 roku działa
w Ogrodzie Śląski Bank Nasion. Jego powołanie było możliwe dzięki znacznemu wsparciu NFOŚ.
Małgorzata Szymańczyk
Rzecznik Prasowy ŚOB
Fot. archiwum ŚOB
Treści zawarte w publikacji nie stanowią oficjalnego
stanowiska organów Wojewódzkiego Funduszu Ochrony
Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach
ŚLĄSKIE AKTUALNOŚCI ROLNICZE - grudzień 2014
11