Raport Gabinetu Cieni RPP 2007-11-22

http://www.sgh.waw.pl/sknfm/
http://www.ises.edu.pl
GABINET CIENI RADY POLITYKI PIENIĘŻNEJ
Warszawa, 22 listopada 2007 r.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej
dnia 22 listopada 2007 roku
Gabinet Cieni Rady Polityki Pieniężnej postanowił podnieść stopy procentowe NBP
o 25 punktów bazowych:
stopę referencyjną – na poziomie 5,00% w skali rocznej,
stopę lombardową – na poziomie 6,50% w skali rocznej,
stopę depozytową – na poziomie 3,50% w skali rocznej,
stopę redyskonta weksli – na poziomie 5,25% w skali rocznej.
Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ukształtował się w październiku na poziomie
3% w skali roku i 0,6% w ujęciu miesięcznym. Do tak wysokiej inflacji przyczyniły się zarówno
czynniki podażowe, jak i popytowe. Największą kontrybucję do wzrostu stanowił szok w zakresie cen
żywności i – w mniejszym zakresie – paliw. Ocena wpływu zmian obu czynników zależy od
możliwości uznania szoków za odwracalne. Gabinet Cieni jest zdania, że tak duże tempo wzrostu cen
żywności wynika przynajmniej w pewnym stopniu ze splotu czynników losowych i jednorazowych1.
Obserwowane ostatnio wzrosty cen ropy na rynkach światowych mają również znamiona szoku, tym
razem wywołanego niestabilnością polityczną w krajach-eksporterach, skutkującą wzrostem premii
za ryzyko. Jednak obok szokowego charakteru obserwowanych zwyżek, istnieją przesłanki
za długookresowym trendem wzrostowym w zakresie cen żywności i surowców2. Polska, dzięki
silnemu złotemu, odczuła wzrost cen jedynie w ograniczonym zakresie3, ale w opinii Gabinetu ochrona
ta w najbliższym okresie może okazać się niewystarczająca.
Wpływ na wzrost cen wywarły m.in. przymrozki w Polsce na początku cyklu wegetacji, epidemia trzody chlewnej
w Chinach, susza w Australii czy powodzie w Europie Zachodniej.
1
2 Stanowić o nich będzie przede wszystkim silny popyt ze strony krajów rozwijających się, a także rozwój rynku biopaliw.
W zakresie surowców ważnym czynnikiem determinującym trend wzrostowy ich cen jest deprecjacja dolara, w którym są
one kwotowane.
3
Benzyna podrożała od początku roku o 15%, podczas gdy ropa na rynkach światowych o około 60%.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – listopad 2007
2
Gabinet Cieni pozytywnie ocenia decyzję o odwołaniu zapowiadanego uwolnienia cen energii
elektrycznej i o stopniowym rozłożeniu procesu na dłuższy okres czasu. W zakresie cen usług sytuacja
nie jest jednorodna – na rynku usług związanych z łącznością oraz rekreacją i kulturą ma od kilku
miesięcy miejsce deflacja, pozostałe usługi drożeją. Za takim kształtowaniem się cen stoją – zdaniem
członków Gabinetu – w mniejszym stopniu czynniki popytowe, w większym zaś kosztowe bądź
związane z procesami rynkowymi. Spadki cen łączności to wynik wzmożonej konkurencji na rynku,
zaś w ramach kategorii „rekreacja i kultura” w największym stopniu spadają ceny wycieczek
zagranicznych ze względu na mocnego złotego. Transport jest droższy w wyniku rosnących cen paliw,
a gastronomia i hotelarstwo – najprawdopodobniej z racji droższej żywności. Zwyżki te nie są jeszcze
wynikiem przenoszenia zwiększających się jednostkowych kosztów pracy na konsumentów ani
skutkiem nadmiernego tempa spożycia indywidualnego, o czym świadczy nadal niski poziom inflacji
bazowej. Dzieje się tak dlatego, że przychody w sektorze przedsiębiorstw rosły w trzech pierwszych
kwartałach 2007 roku szybciej niż koszty i w efekcie zyski zwiększyły się o niemal 20%, co
pozostawiło przedsiębiorstwom pole do uszczuplania marż. Wskaźnik cen produkcji sprzedanej
przemysłu utrzymuje się na stabilnym i niskim poziomie.
Wzrost produkcji przemysłowej, w połączeniu z silnym popytem inwestycyjnym
przedsiębiorstw, jak również dynamicznym wzrostem eksportu – pomimo aprecjacji złotego,
prowadzi do korekt w górę prognoz tempa wzrostu gospodarczego. Obserwowane wysokie nakłady
inwestycyjne stopniowo przekładają się na zwiększenie potencjału produkcyjnego. Szczególnie
korzystny z punktu widzenia stabilności cen jest w opinii Gabinetu stosunkowo niski stopień
wykorzystania mocy produkcyjnych wśród wytwórców artykułów żywnościowych, tytoniowych
i chemicznych, więc sektorów, w których notowane są najwyższe wzrosty cen. Wysokie nakłady
inwestycyjne przedsiębiorstw w najbliższym okresie przełożą się na wzrost potencjalnego tempa
wzrostu gospodarczego, jeśli przeważać będą inwestycje modernizacyjne nad odtworzeniowymi –
zdaniem Gabinetu Cieni, spadek popytu na kredyty celem finansowania zapasów oraz kapitału
obrotowego przy jednoczesnym wzroście udziału nieruchomości finansowanych ze środków sektora
bankowego, świadczy o pożądanym kierunku nakładów przedsiębiorstw.
W październiku zanotowano wzrost zatrudnienia w sektorze przedsiębiorstw4, przy
jednoczesnym spadku stopy bezrobocia, która wyniosła 11,3%5. Dynamiczny wzrost przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw6 w połączeniu z rosnącymi w szybkim
tempie jednostkowymi kosztami pracy stanowi znaczne zagrożenie dla stabilności cen w sytuacji, gdy
dynamika wydajności pracy ustępuje dynamice wzrostu płac. Ta popytowa presja inflacyjna stanowi
wopinii Gabinetu silną przesłankę za kontynuacją kursu zacieśniania polityki monetarnej.
Pomimo dobrego wykonania budżetu w bieżącym roku, oczekiwania odnośnie
przyszłorocznego stanu finansów publicznych budzą znaczny niepokój Gabinetu Cieni. Założona na rok
2008 wysokość deficytu budżetowego na poziomie ok. 28,6 mld złotych opiera się na założeniach
dotyczących tempa wzrostu gospodarczego, inflacji oraz dynamiki wynagrodzeń, które w opinii
Gabinetu mogą być trudne do zrealizowania. Wiele czynników będzie przyczyniało się do pogorszenia
sytuacji w budżecie. Dochody z tytułu podatków będą niższe niż w bieżącym roku m.in. ze względu na
słabsze tempo wzrostu gospodarczego oraz zapowiadane ograniczenie wpływów z dywidend od
spółek Skarbu Państwa7, jak również niektóre rozwiązania legislacyjne (m.in. duża ulga prorodzinna).
Jednocześnie zarówno czynione przez poprzedni, jak i obecny, rząd zapowiedzi zwiększenia
wydatków w sektorze publicznym poprzez wzrost wynagrodzeń oraz indeksację świadczeń socjalnych
prowadzić mogą do przekroczenia przez deficyt budżetowy progu 3% wartości PKB.
Trwałe ograniczenie deficytu jest pierwszym warunkiem przystąpienia do rozmów o wejściu
Polski do systemu ERM2. W opinii Gabinetu, występują silne przesłanki za pesymistyczną oceną
4
Wielkość zatrudnienia w tym sektorze rośnie nieprzerwanie od stycznia 2006 roku.
Oznacza to spadek o 0,3 pp m/m oraz o 3,6 pp r/r. Poprawa ta możliwa była m.in. dzięki tworzeniu nowych miejsc pracy, ale
także wcześniejszemu przechodzeniu na emeryturę, emigracji i rosnącej liczbie studentów.
5
6
Przekroczyło ono w październiku 2950 zł, co stanowi wzrost o 3,3% m/m oraz o 11,0% r/r.
Pewną nadzieją jest zapowiadane przyspieszenie procesu prywatyzacji, jednak trudno oszacować jego wpływ na poprawę
kondycji budżetu. Ponadto, obsługa długu publicznego w warunkach rosnącej inflacji będzie nieco mniej kosztowna.
7
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – listopad 2007
3
rozwoju sytuacji w budżecie państwa, co może oddalać perspektywę przyjęcia przez Polskę euro, jak
również skutkować zwiększoną presją inflacyjną. Gabinet Cieni szczególnie bacznie analizować będzie,
jak dotąd przychylne perspektywie przystąpienia Polski do unii monetarno-walutowej, wypowiedzi
członków nowego rządu.
Zadłużenie Skarbu Państwa wzrosło w stosunku do poprzedniego miesiąca. Prognoza
wielkości długu publicznego jest spójna z założeniami polityki fiskalnej przyjętymi w projekcie ustawy
budżetowej na przyszły rok i zakłada, że próg finansowy przewidziany w ustawie o finansach
publicznych nie zostanie przekroczony, zaś kryterium unijne wysokości zadłużenia będzie spełnione.
Analiza terminowych stóp procentowych wskazuje na silne oczekiwania podwyżki stóp
procentowych w listopadzie o 25 pb. Dalsze zacieśnianie polityki pieniężnej spodziewane jest w ciągu
kolejnego kwartału. Wysoki wzrost zanotowano w przypadku stóp rynku międzybankowego, co jest
po części wynikiem kryzysu na amerykańskim rynku kredytów hipotecznych o wysokim ryzyku8, po
części zaś niepokojących danych o inflacji. Wzrost ten prowadził będzie do spadku tempa akcji
kredytowej oraz podnoszenia oprocentowania kredytów. W warunkach wzrostu obciążenia
kredytobiorców oraz długiego okresu łagodnej polityki kredytowej, można oczekiwać trudności
ze spłatami części zobowiązań oraz pogorszenia wyników sektora bankowego, co zwiększa zagrożenie
dla jego stabilności9.
W segmencie kredytów konsumpcyjnych możliwe jest w obliczu wzrostu popytu nieznaczne
łagodzenie warunków przyznawania kredytów, jednak przy jednoczesnym wzroście marż10. Oczekuje
się zaostrzenia warunków przyznawania kredytów dla dużych przedsiębiorstw oraz wzrostu marż,
m.in. w efekcie rosnących stóp procentowych. Popyt na kredyt przedsiębiorstw okazał się nieco
słabszy od oczekiwanego, przede wszystkim na skutek większego wykorzystania alternatywnych
źródeł finansowania11. Stanowiło to, w połączeniu z przesunięciem części środków gospodarstw
domowych w kierunku innych form oszczędzania, o relatywnym zmniejszeniu bazy kapitałowej
banków, co przy wciąż dużym wolumenie udzielonych kredytów oraz wzroście podaży pieniądza,
skutkuje dodatkową presją inflacyjną i w opinii Gabinetu Cieni stanowi zagrożenie dla stabilności
sektora12.
Jednym z trwających efektów letniego załamania na rynku subprimes był powrót spadków
na giełdach światowych, co z kolei przełożyło się znaczne tąpnięcia na warszawskiej Giełdzie
Papierów Wartościowych13. Przy niewielkim popycie, więc niskiej płynności, ucieczka części
inwestorów (przede wszystkim zagranicznych) pociągnęła za sobą silne spadki indeksów, wywołane
w dużej mierze czynnikami o podłożu psychologicznym. Pomimo tego nastroje uczestników rynku
będą zapewne stopniowo się poprawiać14. Poziomy niektórych indeksów stabilizują się i można
Ang. subprimes. Znaczne straty licznych instytucji finansowych oraz trudności z precyzyjnym oszacowaniem ich rozmiarów,
doprowadziły do wzrostu niepewności uczestników rynku, więc i wzrostu kosztu pożyczanego kapitału. Choć ekspozycje
polskiego sektora finansowego na kredyty subprime były znikome, ze względu na powiązania z rynkami zachodnimi oraz
strukturę własnościową banków, także w Polsce odczuwalny będzie wzrost rynkowych stóp procentowych.
8
9
Jednocześnie jednak spodziewane jest spowolnienie tempa akcji kredytowej, co obniża presję inflacyjną.
Wzrost popytu na kredyty konsumpcyjne oczekiwany jest nie tylko w świetle zbliżającego się okresu świątecznego, ale
także w wyniku wzrostu dochodów rozporządzalnych ludności, jako efektu szybkiego wzrostu gospodarczego, obniżki
składki rentowej oraz łagodniejszej polityki kredytowej banków w przeszłości. Rosnące marże rekompensują zaś
podejmowane w świetle wydarzeń na rynku światowym większe ryzyko kredytowe, które w sytuacji strukturalnej
nadpłynności sektora bankowego w Polsce może oferować atrakcyjne stopy zwrotu.
10
Ze względu na dobre wyniki finansowe oraz poprawę dostępu przedsiębiorstw do rynku kapitałowego, wzrósł udział
środków własnych w finansowaniu działalności. Coraz częściej przedsiębiorstwa korzystają także z możliwości pozyskiwania
kapitału na giełdzie.
12 Należy jednak podkreślić, że przy niskim poziomie zadłużenia społeczeństwa, ostrych warunkach udzielania kredytów, jak
również stabilności instytucji nadzoru finansowego, ocena bezpieczeństwa sektora pozostaje pozytywna.
11
Stosunkowo dobrze radziły sobie jedynie największe spółki, głównie z sektora paliwowego (w wyniku wysokich cen ropy)
oraz bankowego (w walory banków lokuje się w trudniejszych czasach, gdyż liczy się na interwencyjne wsparcie tych
instytucji).
13
14
WIGOMETR po raz pierwszy od kilku tygodnia osiągnął poziom dodatni.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – listopad 2007
4
oczekiwać poprawy sytuacji, m.in. w wyniku zbliżania się okresu świątecznego15, jak również
w obliczu rosnącej liczby debiutów oraz dynamicznego rozwoju rynku NewConnect. Spadki na giełdzie
nie pociągnęły za sobą wyraźnego odpływu środków inwestowanych w funduszach inwestycyjnych,
których wartość ustanowiła kolejny rekord. Największym zainteresowaniem cieszyły się fundusze
akcji, w szczególności akcji zagranicznych – pomimo spadków oraz aprecjacji złotego.
W związku z rozwojem sytuacji na rynku kredytów subprime, banki centralne Stanów
Zjednoczonych oraz państw rozwiniętych Europy Zachodniej znalazły się w trudnej sytuacji. Z jednej
strony – rosnąca presja inflacyjna, wywołana głównie wzrostem cen żywności i energii16, wymaga
podnoszenia stóp procentowych. Z drugiej jednak strony – banki nie decydują się na zacieśnianie
polityki pieniężnej, by nie pogłębiać kryzysu na rynku kredytowym oraz zapobiegać negatywnym
skutkom oczekiwanego silnego osłabienia koniunktury, którego oznaki już widoczne są w gospodarce
Stanów Zjednoczonych. Zarówno Europejski Bank Centralny, jak i Bank Anglii, pozostawiły stopy
procentowe na niezmienionym poziomie. Jeśli posunięcia EBC, który powstrzymując się
od podnoszenia stóp procentowych, apeluje do przedsiębiorców o zapobieganie efektom drugiej
rundy, okażą się bezskuteczne, zwiększona presja inflacyjna w Europie może stanowić zagrożenie dla
stabilności cen także w Polsce.
Wśród państw regionu także zauważalny jest wzrost presji inflacyjnej, którego powodem jest
wzrost cen żywności i paliw. Mimo tego ich władze monetarne zaniechały zaostrzenia swojej polityki.
Po zapoznaniu się ze stanem gospodarki oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji, Gabinet
Cieni Rady Polityki Pieniężnej podjął decyzję o podniesieniu stóp procentowych o 25 punktów
bazowych. Decyzję o podwyżce podjęto jednogłośnie.
W zgodnej opinii członków Gabinetu Cieni, obserwowane i oczekiwane czynniki proinflacyjne
wyraźnie dominowały nad czynnikami neutralnymi lub łagodzącymi presję inflacyjną. W obliczu
zagrożenia celu inflacyjnego, postanowiono o zaostrzeniu polityki pieniężnej. Częściowo strukturalne
podłoże i tym samym długookresowy charakter zwyżek cen stanowi silną przesłankę dla podjętej
decyzji. Zaniechanie jej groziłoby wzrostem oczekiwań inflacyjnych17 i możliwością wystąpienia
efektów drugiej rundy: podniesienie stóp doprowadzi – poprzez kanał kursowy oraz kanał oczekiwań
– do pewnej stabilizacji w tym zakresie. Od strony popytowej, obserwowany dynamiczny wzrost
wynagrodzeń, szybszy od wzrostu wydajności pracy, stanowi w ocenie Gabinetu Cieni zagrożenie dla
stabilności cen w przyszłości. Pomimo dobrej kondycji budżetu państwa, oczekuje się w najbliższym
czasie spadku wpływów oraz wzrostu wydatków budżetowych, co skutkować może dodatkową presją
inflacyjną.
Czynniki łagodzące niepokojący obraz gospodarki, jak aprecjacja złotego, a także niski stopień
wykorzystania mocy produkcyjnych w niektórych sektorach18, nie stanowiły wystarczającej
równowagi dla argumentów przemawiających za decyzją o podwyżce stóp procentowych.
Niejednoznacznej ocenie podlega w opinii Gabinetu Cieni prognoza tempa wzrostu PKB – z jednej
strony, wciąż prawdopodobnie przekracza ono tempo potencjalne; jednak przy niepełnym
wykorzystaniu mocy produkcyjnych oraz dynamicznym wzroście inwestycji, nie jest wykluczone
antyinflacyjne oddziaływanie sektora realnego na gospodarkę w przyszłości. Choć sygnały płynące
z sektora bankowego świadczą o zaostrzaniu polityki kredytowej, relatywne zmniejszenie bazy
kapitałowej banków w połączeniu ze wzrostem ryzyka wystąpienia złych długów, negatywnie
wpływają na stabilność systemu finansowego.
Ze względu na dobrą kondycję polskiej gospodarki, efekty podniesienia stóp procentowych
w Polsce będą się w opinii Gabinetu wiązać z przewagą pozytywnych następstw zacieśniania polityki
15
Tzw. efekt grudnia lub efekt „rajdu św. Mikołaja” (ang. Santa Claus rally).
16
Są to czynniki o charakterze podażowym, mogące skutkować nasileniem żądań płacowych.
Żywność i paliwa należą do produktów o dużej częstotliwości zakupów, więc w znacznym stopniu wpływają na percepcję
ogólnego poziomu cen przez konsumentów.
17
18 Wykorzystanie mocy produkcyjnych w całym sektorze przetwórstwa przemysłowego będzie jednak rosło przynajmniej
do końca bieżącego roku.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – listopad 2007
5
pieniężnej, wśród których najważniejszym będzie sprowadzenie wskaźnika inflacji bliżej celu
inflacyjnego. Gabinet Cieni Rady Polityki Pieniężnej bacznie obserwuje wszystkie sektory gospodarki,
nie wykluczając kontynuacji restrykcyjnego kursu polityki pieniężnej obranego w ostatnich
miesiącach.
Opieka naukowa
Dr Cezary Wójcik
[email protected]
adiunkt w SGH i PAN, od maja 2007 r. Dyrektor Biura ds. Integracji ze Strefą Euro w NBP. Ukończył SGH oraz
Wydział Prawa UW. Absolwent Advanced Studies Program in International Economic Policy Research w Kilońskim
Instytucie Gospodarki Światowej i International Faculty Development Program w IESE Business School. Autor
kilkudziesięciu publikacji naukowych z zakresu polityki pienięŜnej i kursowej. W 2004 r. powołany w skład Rady
Makroekonomicznej przy Ministrze Finansów, w latach 2005-2006 Radca Ministra Finansów. W przeszłości pracował
w Europejskim Banku Centralnym (2003-2004), Narodowym Banku Austrii i Wiedeńskim Instytucie
Międzynarodowych Studiów Porównawczych (2000-2002). Stypendysta Fulbrighta, Komisji Europejskiej, Tygodnika
„Polityka”, Fundacji na Rzecz Nauki Polskiej, Ministra Nauki i Szkolnictwa WyŜszego. Włada językiem angielskim,
niemieckim i hiszpańskim. Opiekun naukowy SKN FM oraz inicjator GC RPP.
Skład Gabinetu Cieni Rady Polityki Pieniężnej
Przewodniczący GC RPP / Sektor rynków finansowych
Michał Konopczak
[email protected]
student V roku SGH (Finanse i Bankowość, specjalność: Bankowość inwestycyjna) oraz II roku Wydziału
Historycznego UW (Historia), nagrodzony Stypendium Prezesa Rady Ministrów. Interesuje się inŜynierią finansową,
rynkami finansowymi i historią myśli ekonomicznej. Biegle włada językiem angielskim i niemieckim; uczy się języka
rosyjskiego i łaciny. Ukończył praktyki w Banku Przemysłowo-Handlowym (2004), Kredyt Banku (2004), Centrali
Banku Pekao SA (2005) oraz BNP Paribas (2006). Zdobywca II miejsca w ogólnopolskim Konkursie Wiedzy
Ekonomicznej „Wiggor” w roku 2007 w dziedzinie rynków kapitałowych. Przewodniczący SKN FM od jego załoŜenia
do października 2007. Redaktor SPES, autor publikowanych tamŜe artykułów i prac. Kieruje pracą GC RPP od
czerwca 2007. WspółzałoŜyciel i Prezes Zarządu Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Sektor rynków finansowych
Krzysztof Gołębiowski
[email protected]
student V roku SGH (Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne) i absolwent Wydziału Matematyki,
Informatyki i Mechaniki UW (Informatyka). Członek Komisji Rewizyjnej Rady Kół Naukowych SGH; przewodniczył
Radzie Kół Naukowych SGH w roku 2006. Interesuje się rynkami finansowymi, optymalizacją i informatycznym
wspomaganiem zarządzania. Zna język angielski i niemiecki. Jest członkiem-załoŜycielem SKN FM, od początku do
października 2007 w jego Zarządzie. WspółzałoŜyciel i członek Zarządu Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Informacja po posiedzeniu Gabinetu Cieni RPP – listopad 2007
6
Sektor monetarny
Karolina Konopczak
[email protected]
studentka V roku SGH (Metody Ilościowe w Ekonomii i Systemy Informacyjne oraz Ekonomia) i III roku Wydziału
Filozofii i Socjologii UW (Socjologia). Od września 2007 r. prowadzi zajęcia z przedmiotu Ekonometria w SGH.
Interesuje się ilościowym modelowaniem zjawisk społecznych, w szczególności ekonometrią, teorią gier i badaniami
rynku. Biegle posługuje się językiem angielskim i niemieckim. Jest członkiem-załoŜycielem SKN FM, od października
2006 do października 2007 była w jego Zarządzie. Opiekuje się sekcją analiz i prognoz ekonomicznych oraz publikuje
artykuły w SPES. WspółzałoŜyciel i członek Zarządu Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Tomasz Wałkuski
[email protected]
student V roku SGH (Finanse i Bankowość; specjalność: międzynarodowe rynki finansowe). Interesuje się
zagadnieniami z zakresu polityki gospodarczej oraz rynkami finansowymi. Biegle posługuje się językiem angielskim,
dobrze zna niemiecki. Jest członkiem SKN FM od grudnia 2006. Obecnie pracownik firmy Ernst & Young.
WspółzałoŜyciel i Główny Księgowy Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Sektor realny
Marek Antosiewicz
[email protected]
student III roku SGH (Ekonomia) oraz II roku Wydziału Matematyki, Informatyki i Mechaniki UW (Matematyka). Jego
zainteresowania naukowe obejmują modelowanie matematyczne, analizę danych metodami sztucznej inteligencji
oraz ekonometrię. Posiada certyfikat CPE oraz uczy się języka francuskiego. Lato uwielbia spędzać pod Ŝaglami,
a zimę na nartach.
Tymon Słoczyński
[email protected]
student III roku SGH (Ekonomia) i II roku Kolegium Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych
UW (Socjologia). Interesuje się ekonomią pracy, makroekonomią, polityką gospodarczą, teorią gier i teorią wyboru
społecznego. Laureat programu Goldman Sachs Global Leaders. Przedstawiciel studentów w Radzie Naukowej
Kolegium Analiz Ekonomicznych SGH. Członek zarządu Stowarzyszenia Naukowego Collegium Invisibile i członek
SKN FM (od 2007 r.).
Sektor finansów publicznych
Aleksandra Krajewska
[email protected]
studentka III roku SGH (Finanse i Bankowość). Jej zainteresowania naukowe obejmują politykę makroekonomiczną,
badania konkurencyjności gospodarek oraz funkcjonowanie Unii Europejskiej. Laureatka programu Krajowego
Funduszu na Rzecz Dzieci. Biegle posługuje się językiem angielskim i niemieckim, uczy się francuskiego
i hiszpańskiego. Członek SKN Organizacji Międzynarodowych. W SKN FM działa w sekcji „Nowoczesne Państwo”.
WspółzałoŜyciel i członek Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Piotr Szczepański
[email protected]
student IV roku SGH (Ekonomia). Interesuje się makroekonomią i wpływem ideologii na politykę gospodarczą.
Zawodowo zajmuje się tworzeniem stron internetowych, a wolne chwile spędza słuchając muzyki jazzowej. Sprawnie
posługuje się językiem angielskim i rosyjskim. WspółzałoŜyciel i członek Zarządu Instytutu Studiów EkonomicznoSpołecznych.
Sektor zagraniczny
Kamil Kryński
[email protected]
student IV roku SGH (Finanse i Bankowość). Interesuje się bankowością inwestycyjną, analizą fundamentalną oraz
badaniem konkurencyjności Polski na tle państw Europy Środkowej. Współautor raportu „Gospodarka Polski;
prognozy i opinie” wydanego przez INE PAN. Autor tekstów w Studenckim Przeglądzie Ekonomiczno-Społecznym.
Włada biegle językiem angielskim i dobrze niemieckim. Jest członkiem Zarządu SKN FM od marca 2007 r. Kieruje
sekcją „Nowoczesne Państwo”. Po odbytym staŜu w Gazecie Giełdy „Parkiet” na stanowisku analityka technicznego,
obecnie pracuje w Dzienniku – The Wall Street Journal Polska, zajmując się analizą światowych rynków finansowych
oraz sektorem bankowym w Polsce. WspółzałoŜyciel i członek Instytutu Studiów Ekonomiczno-Społecznych.
Łukasz Mickiewicz
[email protected]
student V roku SGH (Finanse i Bankowość; specjalność: bankowość inwestycyjna), wcześniej student prawa na
Uniwersytecie Szczecińskim. Interesuje się makroekonomią i rynkami finansowymi, a w wolnym czasie sportem.
Płynnie mówi po angielsku, dobrze po francusku i niemiecku. Obecnie pracuje w firmie Open Finance w charakterze
analityka rynków finansowych.