D - Sąd Rejonowy w Rybniku

Sygn. akt I C 1301/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 14 października 2015 roku
Sąd Rejonowy w Rybniku I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący:
SSR Kamila Przeczek
Protokolant:
stażysta Radomir Lepiarczyk
po rozpoznaniu w dniu 14 października 2015 r. w Rybniku
sprawy z powództwa M. M.
przeciwko S. G.
o zapłatę
1. zasądza od pozwanej S. G. na rzecz powoda M. M. kwotę 2.646,08 zł (dwa tysiące sześćset czterdzieści sześć złotych
osiem groszy);
2. w pozostałym zakresie powództwo oddala;
3. oddala wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.
Sygn. akt I C 1301/14
UZASADNIENIE
Powód M. M. w pozwie skierowanym przeciwko S. G. wniósł o zasądzenie od pozwanej na jego rzecz kwoty 2.836,06
zł i kosztów sądowych, oraz nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.
Na uzasadnienie podał, iż wspólnie z pozwaną jeszcze w trakcie trwania małżeństwa zaciągnęli kredyt, który on już
samodzielnie spłacił po rozwodzie. Dochodzona kwota stanowi połowę uiszczonego przez niego spłaty.
W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenia kosztów sądowych.
W uzasadnieniu potwierdziła, że strony w trakcie trwania małżeństwa zaciągnęły kredyt, ale jednocześnie podniosła,
że zgłoszone przez powoda roszczenie może być rozliczone wyłącznie w postępowaniu o podział majątku wspólnego.
Sąd ustalił :
M. M. i S. G. zwarli związek małżeński 26 lutego 2000r. 13 stycznia 2009r. małżonkowie zawarli umowę kredytu.
Wyrokiem z 20 lutego 2012r. Sygn. akt II Rc 923/11 Sąd Okręgowy w Gliwicach orzekł rozwód stron. Orzeczenie to
uprawomocniło się z dniem 13 marca 2012r. M. M. na poczet spłaty kredytu dokonał następujących wpłat : 380 zł w
dniu 12 marca 2012r., oraz w sumie 5.292,12zł w okresie od kwietnia 2012r. do stycznia 2014r.
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o potwierdzenie wcześniejszej częściowej spłaty kredytu (k.4),
potwierdzenia przyjęcia przelewu do realizacji (k.5-16), przesłuchanie stron (k.37-38) i akta II Rc 923/11 - wyrok z
dnia 20 lutego 2012r. (dołączone do akt akta II RC 923/11) uznając te dowody za w pełni wiarygodne, albowiem nie
budzą żadnych wątpliwości tworząc zwartą i logiczną całość zgodną z logiką i doświadczeniem życiowym, a żadna ze
stron ich nie kwestionowała.
Sąd zważył :
W myśl art. 45 kro każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego
majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód.
Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie
można żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość
majątku w chwili ustania wspólności. Zwrotu dokonuje się przy podziale majątku wspólnego, jednakże sąd może
nakazać wcześniejszy zwrot, jeżeli wymaga tego dobro rodziny. Przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku,
gdy dług jednego z małżonków został zaspokojony z majątku wspólnego.
Powyższy przepis dotyczy jednak tylko sytuacji, gdy długi zostały zaspokojone jeszcze w trakcie trwania małżeństwa.
Natomiast do długów związanych z majątkiem wspólnym i ciążących na obojgu małżonkach, które zostały spłacone z
własnych środków jednego z małżonków po ustaniu wspólności ustawowej art. 45 kro nie ma zastosowania. Podstawą
ich rozliczeń stanowi odpowiednio zastosowany art. 207 kc.
W myśl art. 207 kc pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości
udziałów. W takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną. Przepis art.
43 k.r.o. ustanawia zasadę, że po ustaniu wspólności ustawowej oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku,
który był nią objęty.
W świetle powyższych uregulowań roszczenie powoda co zasady uznać należało za zasadne.
W tej sytuacji należało jednak rozważyć zarzut strony pozwanej, że roszczenie rozliczenia spłaty kredytu może być
rozpoznane tylko w postępowaniu o podział majątku wspólnego.
Poza sporem jest, że roszczenie tego rodzaju podlegają rozpoznaniu w postępowaniu o podział majątku wspólnego.
Poza sporem jest również, że gdyby toczyło się postępowanie o podział majątku wspólnego, a małżonek który spłacił
samodzielnie wspólny dług nie zgłosiłby swojego roszczenia to nie mógłby go już dochodzić w odrębnym procesie. Ta
swoista prekluzja wynika z zastosowanie przy podziale majątku wspólnego przepisów art. 618 kpc w zw. z art. 688 kpc.
W myśl bowiem art. 46 kro w sprawach nieunormowanych w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym od chwili ustania
wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio
przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku. Natomiast art. 688 kpc odsyła przy dziale spadku do
odpowiedniego zastosowania przepisów dotyczących zniesienia współwłasności, a w szczególności art. 618 § 2 i 3 kpc.
Zgodnie z art. 618 § 2 kpc z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie współwłasności odrębne postępowanie
w sprawach dotyczących wzajemnych roszczeń współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy jest niedopuszczalne.
Sprawy będące w toku przekazuje się do dalszego rozpoznania sądowi prowadzącemu postępowanie o zniesienie
współwłasności. Jeżeli jednak postępowanie o zniesienie współwłasności zostało wszczęte po wydaniu wyroku,
przekazanie następuje tylko wówczas, gdy sąd drugiej instancji uchyli wyrok i sprawę przekaże do ponownego
rozpoznania. Postępowanie w sprawach, które nie zostały przekazane, sąd umarza z chwilą zakończenia postępowania
o zniesienie współwłasności. Po zapadnięciu prawomocnego postanowienia o zniesieniu współwłasności uczestnik nie
może dochodzić powyższych roszczeń, chociażby nie były one zgłoszone w postępowaniu o zniesienie współwłasności.
Użyte przy redagowaniu powyższego przepisu sformułowania pozwalają wysnuć wniosek, że możliwe jest prowadzenie
spraw dotyczących wzajemnych roszczeń współwłaścicieli z tytułu posiadania rzeczy przed złożeniem wniosku o
zniesienie współwłasności. Przechodząc na grunt omawianej sprawy zdaniem Sądu możliwe było więc rozpoznanie
roszczenia zgłoszonego przez powoda w niniejszym postępowaniu bowiem nie toczyło się, ani też nie toczy się
postępowanie o podział majątku wspólnego stron. Tym bardziej, o czym mowa była wcześniej, że roszczenie to nie
jest ściśle związane z majątkiem wspólnym i nie znajdzie zastosowania tu art. 45 kro. Jest ono rozpoznawane w
postępowaniu o podział majtku wspólnego tylko dlatego, że postępowanie to z woli ustawodawcy ma mieć (tak jak i
postępowanie o dział spadku i o zniesienie współwłasności) charakter kompleksowy i obejmować zasadniczo wszelkie
rozliczenia między byłymi małżonkami.
Wobec powyższego Sąd zasadniczo uwzględnił powództwo.
Należało jednak zauważyć, że jedna z rat zgłoszonych przez M. M. do rozliczenia uiszczona została jeszcze zanim
uprawomocnił się wyrok rozwodowy, a więc zanim jeszcze ustała wspólność ustawowa małżeńska. Zaspokojenie długu
obojga małżonków z majątku wspólnego w czasie trwania wspólności ustawowej nie powoduje żadnych rozliczeń
między małżonkami wobec czego w tym zakresie powództwo należało oddalić.
Sąd nie znalazł podstaw by uwzględnić wniosek powoda o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności
i w związku tym orzeczono jak w pkt. 3 wyroku.